MỤC LỤC MỤC LỤC 1 LỜI MỞ ĐẦU 4 CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU 5 I.NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ĐẦU TƯ VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN 5 1.Khái niệm và phân loại 5 1.1Khái niệm đầu tư 5 1.2Khái niệm đầu tư phát triển 5 1.3Phân loại đầu tư 5 1.4Đặc điểm của đầu tư phát triển 6 2.Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư 7 2.1Thu nhập 7 2.2Chi phí 7 2.3Môi trường đầu tư 8 II.NỘI DUNG CỦA ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ ĐTCR VÀ ĐTCS 9 1.Đầu tư chiều rộng 9 1.1Khái niệm 9 1.2Nội dung của đầu tư chiều rộng 9 1.3Ưu, nhược điểm: 9 1.3.1.Ưu điểm 9 1.3.2.Nhược điểm 10 1.4Vai trò của đầu tư theo chiều rộng 10 2.Đầu tư theo chiều sâu 10 2.1Khái niệm: 10 2.2Nội dung và đặc điểm của đầu tư theo chiều sâu: 11 2.2.1.Nội dung đầu tư theo chiều sâu 11 2.2.2.Đặc điểm của đầu tư theo chiều sâu: 12 2.3Sự cần thiết khách quan phải có đầu tư theo chiều sâu: 13 3.Mối quan hệ giữa đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu 14 3.1.ĐTCR là nền cơ sở, là bước đi đầu tiên để đầu tư chiều sâu 14 3.2.Đầu tư chiều sâu tiếp tục tạo tiền đề để đầu tư chiều rộng ở những phương diện mới 15 3.3.Đầu tư chiều sâu và đầu tư chiều rộng không tách rời nhau, đan xen và bổ sung lẫn nhau trong quá trình thực hiện chiến lược đầu tư phát triển của doanh nghiệp và đầu tư chiều sâu là chiến lược lâu dài của doanh nghiệp 16 4.Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu 17 4.1.Sự tác động từ yếu tố cung cầu thị trường 17 4.2.Đặc tính sản phẩm 18 4.2.1.Vòng đời của sản phẩm 18 4.2.2.Chu kỳ sống của sản phẩm 18 4.3.Môi trường vĩ mô 19 4.3.1.Môi trường tự nhiên 19 4.3.2.Môi trường kinh tế xã hội văn hoá 19 CHƯƠNG II : THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU 21 I.THỰC TRẠNG VỀ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, CHIỀU SÂU 21 1.Đầu tư theo chiều rộng 21 1.1Thành tựu của đầu tư theo chiều rộng 21 1.2Hạn chế của đầu tư theo chiều rộng 25 2.Thực trạng của đầu tư theo chiều sâu 26 2.1.Thành tựu 26 2.2.Hạn chế 28 II.THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ KẾT HỢP ĐẦU TƯ THEO CHIỀU RỘNG VÀ ĐẦU TƯ THEO CHIỀU SÂU 30 1.Tình hình kết hợp đầu tư chiều rộng và chiều sâu ở nước ta hiện nay 31 2.Tình hình kết hợp đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu trong các doanh nghiệp ở nước ta hiện nay 34 3.Những vấn đề tồn tại cần khắc phục để sự phối kết hợp đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu để đạt hiệu qủa cao 36 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP KẾT HỢP HÀI HÒA GIỮA ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU VÀ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG 41 I.PHƯƠNG HƯỚNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG VÀ ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU TRONG DOANH NGHIỆP 41 1.Phương hướng nâng cao hiệu quả đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu trong doanh nghiệp 41 1.1.Lựa chọn lĩnh vực đầu tư phù hợp với định hướng tổ chức, sắp xếp lại các doanh nghiệp 41 1.2.Triệt để khai thác các nguồn lực xã hội, đặc biệt là nguồn vốn đầu tư nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu trong các doanh nghiệp 42 II.MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KẾT HỢP ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG VÀ ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU TRONG DOANH NGHIỆP 42 1.Giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư chiều rộng, đầu tư chiều sâu 42 Để đưa ra các giải pháp và thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu thì cần có sự nỗ lực từ hai phía, đó là nhà nước và các doanh nghiệp. Với chức năng của mình nhà nước sẽ tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, bên cạnh đó các doanh nghiệp cần phải nỗ lực hết mình nâng cao hiệu quả đầu tư 42 1.1.Về phía nhà nước 42 Nâng cao chất lượng trong công tác xây dựng chiến lược, qui hoạch, kế hoạch phát triển lâu dài trong cả nước, ngành, vùng. Việc nâng cao công tác xây dựng chiến lược, qui hoạch, kế hoạch phát triển lâu dài sẽ tạo phương hướng đúng đắn cho hoạt động đầu tư trong doanh nghiệp 43 Hoàn thiện quản lý nhà nước về đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu cho các doanh nghiệp, các tổ chức quản lý nhà nước về đầu tư, thực hiện dự án đầu tư 43 Tổ chức quản lý sau dự án đầu tư. Hoàn thiện quản lý chất lượng xây dựng cơ bản trong quá trình đầu tư 43 Hoàn thiện cơ chế quản lý dự án đầu tư trong doanh nghiệp 43 Củng cố và phát triển các thị trường, nâng cao hiệu quả đầu tư chiều sâu và đầu tư chiều rộng 43 1.2. Về phía doanh nghiệp 44 2.Kết hợp hài hòa mối quan hệ giữa đầu tư chiều sâu và đầu tư chiều rộng trong doanh nghiệp 45 Trên thực tế, trong chiến lược đầu tư của doanh nghiệp thường kết hợp hai hình thức đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu. Vì vậy, doanh nghiệp cần phải có các giải pháp nhằm tăng cường kết hợp hai hình thức đầu tư này một cách hiệu quả 45 Bên cạnh những biện pháp nhằm đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu riêng rẽ theo hướng hiệu quả hơn ở trên thì ta cần phải kết hợp hai hình thức đầu tư này một cách hợp lý để tăng cường ưu điểm của từng hình thức đầu tư 45 III.MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM KẾT HỢP ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG VÀ ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU ĐẠT ĐƯỢC HIỆU QUẢ CAO TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 46 KẾT LUẬN 47 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 49 2 LỜI MỞ ĐẦU Năm 2007 là năm đất nước ta đã đón chào nhiều sự kiện nổi bật và cùng với nó là nhiều con số rất đáng tự hào. Đặc biệt, trong lĩnh vực đầu tư, lượng vốn đầu tư nước ngoài thu hút được đã đạt mức cao nhất 20,3 tỷ USD, lượng kiều hối 5 tỷ đạt mức cao nhất…Đây quả là những dấu hiệu tốt, những điều kiện tiền đề vô cùng quan trọng đối với nước ta, một nước đang phát triển rất cần vốn cho hoạt động xây dựng cơ sở hạ tầng…Tuy nhiên, có được vốn rồi thì một vấn đề không kém phần quan trọng là sử dụng vốn sao cho có hiệu quả. Đây không chỉ là mối quan tâm hàng đầu của Nhà nước mà cũng là của các doanh nghiệp. Đầu tư như thế nào để đem lại tăng trưởng kinh tế cho đất nước, lợi nhuận cao cho doanh nghiệp? Như chúng ta đã biết, xu hướng đầu tư hiện nay ở đất nước ta cũng như trên thế giới chính là đầu tư chiều sâu kết hợp với đầu tư chiều rộng, mở rộng sản xuất. Tuy vậy, không phải lúc nào hai hình thức này cũng được kết hợp một cách có hiệu quả trong nền kinh tế và trong cả doanh nghiệp. Vậy thực trạng hai hình thức này ở Việt Nam ra sao? Thành tựu mà chúng ta đạt được là gì? Làm thế nào để khắc phục được những hạn chế còn tồn tại? Đây là vấn đề có ý nghĩa rất quan trọng, nó quyết định chất lượng, sự phát triển bền vững của nền kinh tế và sự tồn tại, phát triển của mỗi doanh nghiệp. Do đó, chúng tôi, những sinh viên của chuyên ngành đầu tư đã chọn nghiên cứu đề tài: “Mối quan hệ giữa đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu”. Đề tài gồm ba phần chính: Phần 1: Những vấn đề lý luận chung về đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu và mối quan hệ giữa đầu tư chiều rộng, chiều sâu. Phần 2: Thực trạng hoạt động đầu tư theo chiều rộng, đầu tư theo chiều sâu và mối quan hệ giữa đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu. Phần 3: Một số giải pháp nhằm tăng cường và nâng cao hiệu quả mối quan hệ đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu. Chúng em xin chân thành cảm ơn Tiến sĩ Từ Quang Phương đã giúp đỡ chúng em hoàn thành bài thảo luận này. 3 CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU I. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ĐẦU TƯ VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN 1. Khái niệm và phân loại 1.1 Khái niệm đầu tư Đầu tư theo nghĩa rộng là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để tiến hành các hoạt động nào đó nhằm thu về cho người đầu tư các kết quả nhất định trong tương lai lớn hơn các nguồn lực đã bỏ để đạt được kết quả đó. Như vậy, mục tiêu của mọi công cuộc đầu tư là đạt được các kết quả lớn hơn so với những hy sinh về nguồn lực mà người đầu tư phải gánh chịu khi tiến hành đầu tư. Nguồn lực đó có thể là tiền, TNTN, là sức lao động và trí tuệ. Những kết quả đó có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính, tài sản vật chất và nguồn nhân lực có đủ điều kiện để làm việc với năng suất cao. Đầu tư là việc sử dụng phối hợp các nguồn lực vào một hoạt động nào đó nhằm thu về mục đích và mục tiêu cho chủ đầu tư trong tương lai. Theo phương diện tài chính: Đầu tư là một chuỗi hoạt động chi tiêu để chủ đầu tư nhận về một chuỗi các dòng thu nhằm hoàn vốn và sinh lời. Theo phương diện tiêu dùng: Đầu tư là hình thức hạn chế tiêu dùng hiện tại để thu về một mức tiêu dùng cao hơn trong tương lai. 1.2 Khái niệm đầu tư phát triển Đầu tư phát triển là một phương thức của đầu tư trực tiếp. Hoạt động đầu tư này nhằm duy trì và tạo ra năng lực mới trong sản xuất kinh doanh dịch vụ và sinh hoạt đời sống của xã hội. Đây là hình thức đầu tư trực tiếp tạo ra tài sản mới cho nền kinh tế, đơn vị sản xuất và cung ứng dịch vụ. Hình thức đầu tư này đóng vai trò rất quan trọng đối với tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế tại mỗi quốc gia. 1.3 Phân loại đầu tư Theo bản chất của đối tượng đầu tư: Đầu tư cho các đối tượng vật chất, Đầu tư cho các đối tượng tài chính, đầu tư cho các đối tượng phi vật chất. Theo cơ cấu tái sản xuất: Đầu tư chiều rộng, đầu tư chiều sâu. Theo phân cấp quản lý: Tuỳ theo tính chất và quy mô đầu tư của dự án mà phân thành dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, B và C, trong đó, dự án quan trọng quốc 4 gia do Quốc hội quyết định, dự án nhóm A do Thủ tướng Chính phủ quyết định, nhóm B và C do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc chính phủ, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định. Theo lĩnh vực hoạt động trong xã hội của các kết quả đầu tư: Đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, Đầu tư phát triển khoa học kỹ thuật, Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng. Theo đặc điểm hoạt động của các kết quả đầu tư: Đầu tư cơ bản, đầu tư vận hành. Theo giai đoạn hoạt động của các kết quả đầu tư trong quá trình tái sản xuất xã hội: Đầu tư lĩnh vực lưu thông dịch vụ, đầu tư sản xuất. Theo thời gian thực hiện và phát huy tác dụng để thu hồi vốn đã bỏ ra của các kết quả đầu tư: Đầu tư ngắn hạn, đầu tư trung hạn và đầu tư dài hạn. Theo quan hệ quản lý của chủ đầu tư: Đầu tư trực tiếp, đầu tư gián tiếp. Theo nguồn vốn: Vốn huy động trong nước, vốn huy động từ nước ngoài. Theo vùng lãnh thổ: cách phân loại này phản ánh tình hình đầu tư của từng tỉnh, từng vùng kinh tế và ảnh hưởng của đầu tư đối với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương 1.4 Đặc điểm của đầu tư phát triển Hoạt động đầu tư phát triển có những đặc điểm chủ yếu sau: • Quy mô tiền vốn, vật tư, lao động cần thiết cho hoạt động đầu tư phát triển thường rất lớn. Vốn đầu tư lớn và nằm khê đọng trong suốt qúa trình thực hiện đầu tư, đây là cái giá phải trả khá lớn của ĐTPT. Lao động cần sử dụng cho các dự án rất nhiều nhất là các dự án trọng điểm quốc gia. • Thời kỳ đầu tư kéo dài: Thời kỳ đầu tư tính từ khi khởi công thực hiện dự án đến khi dự án hoàn thành và đưa vào hoạt động. • Thời gian vận hành các kết quả đầu tư kéo dài: Các công trình đầu tư phát triển có giá trị sử dụng lâu dài, có khi hàng trăm, hàng ngàn năm và thậm chí tồn tại vĩnh viễn như các công trình kiến trúc nổi tiếng thế giới (Kim Tự Tháp cổ Ai Cập, nhà thờ La Mã ở Rôm, Vạn lý trường thành ở Trung Quốc…). Đây là những thành tựu to lớn của đầu tư phát triển. • Các thành quả của các hoạt động ĐTPT sẽ là các công trình xây dựng sẽ hoạt động ở ngay nơi mà nó được tạo dựng nên, do đó, các điều kiện về địa lý, địa hình, tập quán sinh hoạt có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình thực hiện đầu tư, vận hành các kết quả đầu tư của dự án. • Đầu tư phát triển có rủi ro cao: Do quy mô vốn lớn, thời kỳ đầu tư kéo dài và thời gian vận hành các kết quả đầu tư cũng kéo dài… nên mức độ rủi ro của hoạt động 5 đầu tư thường cao. Như vậy, để hoạt động đầu tư có hiệu quả cần thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro như: nhận diện rủi ro, đánh giá mức độ rủi ro, xây dựng biện pháp phòng chống rủi ro. 2. Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư Hiệu quả của đầu tư chịu nhiều ảnh hưởng của rất nhiều nhân tố tác động qua lại, đan xen lẫn nhau. Thực chất, hiệu quả của đầu tư là lợi nhuận do hoạt động đầu tư mang lại. Hay nói cách khác, các doanh nghiệp chỉ đầu tư khi dự kiến rằng hoạt động đầu tư (xây dựng một nhà máy mới, mua một nhà máy mới, hay thay thế một dây chuyền công nghệ… ) sẽ tạo ra cho họ lợi nhuận, nghĩa là họ sẽ thu về được một số tiền lớn hơn số tiền do họ bỏ ra đầu tư. Điều đó chứng tỏ, hiệu quả của hoạt động đầu tư phụ thuộc vào 3 yếu tố cơ bản là thu nhập, chi phí và môi trường đầu tư. 2.1 Thu nhập Ở góc độ vĩ mô (phạm vi toàn bộ nền kinh tế): khi số lượng hàng bán ra tăng lên hay số “đầu ra” có xu hướng tăng lên sẽ làm tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tăng trưởng kinh tế, mặt khác theo nguyên tắc gia tốc thì những thay đổi về sản lượng có thể biến thành những thay đổi lớn hơn về đầu tư và như vậy sẽ làm tăng tỷ lệ đầu tư phát triển trên GDP tức hiệu quả của đầu tư tăng. Ở góc độ vi mô: sản phẩm bán được nhiều khiến cho doanh thu bán hàng tăng, khi đó chi phí cố định không thay đổi mang lại lợi nhuận (lãi ròng) trực tiếp cho doanh nghiệp. Theo đó, hiệu quả của đầu tư tăng lên tương ứng, tăng vòng quay vốn, rút ngắn thời gian hoàn vốn, tăng đáng kể các chỉ tiêu NPV, B/C… ngược lại, sau đầu tư mà sản phẩm của doanh nghiệp bán ra không tăng hoặc tăng chậm, doanh thu bán hàng không cao tức là đầu tư không hiệu quả. 2.2 Chi phí Chi phí đầu tư sản xuất là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp chi ra để tiến hành hoạt động sản xuất trong một chu kỳ kinh doanh nhất định. Chi phí đầu tư sản xuất có nội dung rất phức tạp với nhiều phương pháp tính khác nhau,nó có mối quan hệ chặt chẽ với chỉ tiêu kinh tế_kỹ thuật khác, ảnh hưởng đến các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả đầu tư sản xuất: Lãi suất: trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư ngoài các nội dung về thị trường, công nghệ, quy mô… thì nội dung quan trọng và có ý nghĩa quyết định thực hiện dự án là khả năng huy động vốn đầu tư. Cung về nguồn vốn đầu tư cho thấy nguồn vốn trong nước có 6 vai trò quyết định, vốn đầu tư nước ngoài là quan trọng, trong đó lãi suất là cầu nối giữa cung và cầu vốn đầu tư. Có nghĩa là dù nhu cầu vốn đầu tư lớn nhưng lãi suất quá cao thì khả năng cung cấp vốn đầu tư bị hạn chế, không thoả mãn được nhu cầu về vốn đầu tư. Thuế: một yếu tố chi phí quan trọng khác ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế đầu tư đó là thuế. Trong những năm gần đây, thực hiện đổi mới nền kinh tế, chính sách thuế của Việt Nam thể hiện rõ quan điểm ưu tiên cho hoạt động đầu tư, miễn giảm 50% thuế doanh thu từ 1-2 năm, thuế lợi tức doanh nghiệp từ 2-4 năm đối với những cơ sở mới thành lập và đi vào sản xuất. Đặc biệt là đối với việc đầu tư nhằm đồng bộ hoá dây chuyền công nghệ và hiện đại hoá máy móc thiết bị. Thể hiện, giảm 100% thuế nhập khẩu đối với nhập khẩu máy móc thiết bị, dây chuyền công nghệ trọn bộ (không tính thuế doanh thu đối với thiết bị trọn bộ đi liền với công trình xây dựng căn bản …). Điều đó đã thực sự mang lại hiệu quả cho các nhà đầu tư, đồng thời khuyến khích đầu tư, đổi mới công nghệ, áp dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất kinh doanh. 2.3 Môi trường đầu tư - Ổn định về chính trị xã hội: chế độ chính trị xã hội của một quốc gia ổn định trong một thời gian dài sẽ tạo lòng tin cho các nhà đầu tư, đây là điều kiện tiên quyết cho mọi ý định và hành vi đầu tư. An toàn về vốn đòi hỏi môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, không gặp rủi ro do các yếu tố chính trị xã hội hay môi trường pháp lý. - Chế độ chính sách quản lý đầu tư: nó có thể gây ra nhiều thất thoát, lãng phí lớn khi đồng vốn đầu tư bỏ ra không tương xứng với giá trị đầu tư làm cho đầu tư kém hiệu quả. Nó tác động trực tiếp đến chất lượng công trình xây dựng cơ bản, làm giảm tuổi thọ của các dự án, không đáp ứng đầy đủ chỉ tiêu hiệu quả đầu tư. Đồng thời cũng tác động trực tiếp lên môi sinh, môi trường (có những dự án đầu tư mang lại hiệu quả kinh tế nhưng làm tác hại lớn đến môi trường: chất thải, khí độc…) - Chính sách đổi mới công nghệ: nó ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả đầu tư chiều sâu, nếu không có chính sách công nghệ quốc gia phù hợp thì sẽ bị lệ thuộc về công nghệ, gây lãng phí vốn… - Hệ thống thông tin: hệ thống thông tin giúp các nhà đầu tư nắm bắt được nhu cầu của sản phẩm và các sự phát triển của khoa học công nghệ trên thế giới … để các nhà đàu tư có quyết định hiệu quả và chính xác. Tóm lại, hiệu quả đầu tư chịu tác động của nhiều nhân tố. Muốn nâng cao hiệu quả đầu tư trước hết ta cần phải nhận thức đầy đủ và đúng đắn về thực chất của các nhân tố tác động để từ đó có những biện pháp hữu hiệu nhằm hạn chế tối đa những ảnh hưởng tiêu 7 cực, thúc đẩy những ảnh hưởng tích cực, mang lại hiệu quả đầu tư tối ưu cho doanh nghiệp… II. NỘI DUNG CỦA ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ ĐTCR VÀ ĐTCS 1. Đầu tư chiều rộng 1.1 Khái niệm Đầu tư chiều rộng là hình thức đầu tư trên cơ sở cải tạo và mở rộng cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có, xây dựng mới nhưng với kỹ thuật công nghệ không đổi. 1.2 Nội dung của đầu tư chiều rộng Đầu tư chiều rộng là đầu tư xây dựng mới nhà cửa, cấu trúc hạ tầng theo thiết kế được phê duyệt lần đầu làm tăng thêm lượng tài sản vật chất tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh. Tuy vậy tính kỹ thuật của các công trình tài sản đó vẫn dựa trên những thiết kế có sẵn chưa được cải tạo và hiện đại hoá. Đầu tư chiều rộng là hoạt động mua sắm máy móc thiết bị để đổi mới thay thế cho những thiết bị cũ theo một dây chuyền công nghệ đã có từ trước. Đầu tư chiều rộng là mở rộng quy mô sản xuất mà không làm tăng năng suất lao động. Đó là đầu tư cho cả bốn yếu tố của đầu vào là lao động, vốn, công nghệ và tài nguyên một cách tương xứng như nhau, theo một tỷ lệ như cũ để sản xuất theo công nghệ hiện tại. Như vậy thực chất của đầu tư chiều rộng là để mở rộng quy mô sản xuất nhằm sản xuất một khối lượng sản phẩm lớn hơn nữa trên cơ sở xây dựng mới thêm các hạng mục công trình như nhà xưởng sản xuất, thuê thêm nhiều nhân công để đáp ứng khối lượng yêu cầu tăng thêm của sản xuất và đào tạo cơ bản cho họ có thể đáp ứng được công việc. 1.3 Ưu, nhược điểm: 1.3.1.Ưu điểm • Đầu tư chiều rộng thành công tạo ra sự tăng nhanh về số lượng sản phẩm • Dựa trên cơ sở khoa học công nghệ ban đầu, đầu tư theo chiều rộng không cần tiến hành nghiên cứu triển khai khoa học công nghệ mới, giảm được chi phí về thời gian và tiền bạc. 8 • Đầu tư theo chiều rộng góp phần mở rộng quy mô nhà xưởng của doanh nghiệp ở nhiều vùng địa phương, góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ cũng như tăng khả năng tiếp cận nguồn nguyên liệu đầu vào. • Đầu tư theo chiều rộng tạo ra cho nền kinh tế hệ thống công trình xây dựng hoạt động trong nhiều năm, tăng việc làm, giảm thất nghiệp. 1.3.2.Nhược điểm • Đầu tư theo chiều rộng có thời gian dài, vốn nằm khê đọng lâu trong suốt quá trình thực hiện đầu tư, nên chậm thu hồi vốn, độ rủi ro cao. • Đầu tư theo chiều rộng làm gia tăng số lượng sản phẩm nhưng không làm tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm, không làm tăng năng suất lao động. • Lợi nhuận thu được từ đầu tư theo chiều rộng chủ yếu nhờ tăng số lao động sống do vậy doanh nghiệp phải tuyển thêm nhiều lao động. • Nếu chỉ đầu tư theo chiều rộng thì nền kinh tế khó có thể có được sự tăng tốc và khó đạt hiệu quả cao. 1.4 Vai trò của đầu tư theo chiều rộng Đầu tư theo chiều rộng có vai trò hết sức quan trọng. Đối với toàn bộ nền kinh tế: Đầu tư theo chiều rộng là nhân tố làm tăng quy mô của nền kinh tế, tạo đà cho nền kinh tế tăng trưởng với quy mô lớn hơn trước trên cơ sở xây dựng mới và mở rộng nhiều vùng kinh tế, nhiều khu, cụm công nghiệp trên khắp cả nước. Do đó nó còn thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu vùng kinh tế, thúc đẩy, tạo điều kiện và hỗ trợ các vùng kinh tế chậm phát triển, vùng sâu vùng xa được tham gia vào quá trình phát triển kinh tế của đất nước một cách tích cực hơn, mạnh mẽ hơn. Đối với các doanh nghiệp: Đầu tư chiều rộng đi cùng với việc có thêm nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh được xây dựng thêm khiến cho quy mô sản xuất của các doanh nghiệp được mở rộng, đưa năng suất tăng lên cho phép khai thác hiệu quả theo quy mô. Nó còn góp phần tạo ra nhiều việc làm mới, giải quyêt công ăn việc làm cho người lao động ở các địa phương; làm tăng doanh thu của các doanh nghiệp, góp phần làm tăng ngân sách nhà nước, đóng góp vào đà tăng trưởng chung của nền kinh tế. Đầu tư chiều rộng có hiệu quả càng nhiều thì doanh nghiệp càng có điều kiện về vốn, lao động tài nguyên, công nghệ để phát triển sản xuất. 2. Đầu tư theo chiều sâu 2.1 Khái niệm: 9 Đầu tư theo chiều sâu là hình thức đầu tư cải tạo, mở rộng, nâng cấp thiết bị hoặc đầu tư đổi mới dây truyền công nghệ trên cơ sở kỹ thuật công nghệ hiện đại nhằm nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu quả đầu tư. 2.2 Nội dung và đặc điểm của đầu tư theo chiều sâu: 2.2.1.Nội dung đầu tư theo chiều sâu Đầu tư chiều sâu nhằm làm tăng năng suất lao động. Đó là việc cải tạo nâng cấp, đồng bộ hoá, hiện đại hoá dây chuyền công nghệ hiện có thay thế dây chuyền công nghệ cũ. Đầu tư theo chiều sâu là hình thức đầu tư vào các yếu tố sau: đầu tư nguồn nhân lực, đào tạo công nhân nâng cao trình độ để họ có thể thích ứng với công nghệ mới( có thể đào tạo trực tiếp tại các doanh nghiệp hoặc liên kết đào tạo với các trung tâm dạy nghề, các trường kỹ thuật); trang bị thêm máy móc; sử dụng thêm các loại nguyên liệu đầu vào mới hay công nghệ mới để tăng sản lượng, giảm chi phí sản xuất với đội ngũ công nhân hiện tại. Thật vậy, với sự hội nhập và toàn cầu hoá nền kinh tế hiện nay, các doanh nghiệp phải cạnh tranh với nhau để chiếm lĩnh được các thị trường, thị phần trong nước và quốc tế. Tức là sản phẩm của họ phải được người tiêu dùng chấp nhận hơn các sản phẩm cùng loại khác trên thị truờng. Để làm được điều đó các doanh nghiệp không còn cách nào khác là phải tăng cường cải tạo, nâng cấp, đổi mới dây truyền công nghệ hiện có. Chỉ có thay đổi công nghệ hiện đại mới làm cho năng suất lao động tăng, hạ giá thành sản phẩm, cải tạo được mẫu mã sản phẩm, thu hút được người tiêu dùng, tăng đuợc doanh thu và nâng cao được hiệu quả đầu tư. Đầu tư phát triển nguồn nhân lực:Đầu tư chiều sâu bao gồm hoạt động phát triển nguồn nhân lực và đầu tư để tổ chức lại bộ máy quản lý, phương pháp quản lý. Chất lượng nguồn nhân lực và hiệu quả của bộ máy quản lý là một nhân tố hết sức quan trọng, quyết định cho hiệu quả sản xuất kinh doanh. Nếu một doanh nghiệp có đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn cao và dây truyền công nghệ hiện đại thì doanh nghiệp sản xuất được sản phẩm có chất lượng cao đáp ứng nhu cầu nguời tiêu dùng và thu đuợc lợi nhuận cao. Nhưng nếu trình độ chuyên môn thấp sẽ không thể tiếp nhận công nghệ hiện đại dẫn tới làm thất thoát lãng phí vốn đầu tư. Do đó, thành công thực sự của một doanh nghiệp là phải biết kết hợp chặt chẽ giữa trình độ năng lực của nhân viên và dây truyền công nghệ hiện có. Đầu tư phát triển bộ máy quản lý và phương pháp quản lý là cách tốt nhất để hạn chế 10 [...]... rộng và theo chiều sâu 3.3 Đầu tư chiều sâu và đầu tư chiều rộng không tách rời nhau, đan xen và bổ sung lẫn nhau trong quá trình thực hiện chiến lược đầu tư phát triển của doanh nghiệp và đầu tư chiều sâu là chiến lược lâu dài của doanh nghiệp Đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu có mối quan hệ tác động qua lại, hỗ trợ nhau Đầu tư theo chiều rộng sẽ tạo ra cơ sở nền tảng để tiến hành đầu tư chiều sâu. .. TRẠNG VẤN ĐỀ KẾT HỢP ĐẦU TƯ THEO CHIỀU RỘNG VÀ ĐẦU TƯ THEO CHIỀU SÂU Theo phân tích ở trên, đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu có mối quan hệ mật thiết với nhau: đầu tư chiều rộng tạo nền tảng cơ sở để đầu tư chiều sâu đồng thời đến lượt đầu tư chiều sâu lại tiếp tục tạo ra những tiền đề để đầu tư chiều rộng ở những phương diện mới Đất nước ta đã gia nhập WTO, thị trường ngày càng rộng mở nhưng cùng... trình đầu tư, khi nguồn lao động ở một vùng hay một ngành phù hợp và đáp ứng được những yêu cầu sẽ kích thích được hoạt động đầu tư của ngành đó, vùng đó Với vai trò như vậy việc đầu tư vào lực lượng lao động là lĩnh vực đầu tư không thể thiếu trong mỗi doanh nghiệp 19 CHƯƠNG II : THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU I THỰC TRẠNG VỀ ĐẦU TƯ CHIỀU... lược đầu tư không ngừng và hợp lý của mình Đó là những minh chứng hết sức cụ thể về sự khéo léo trong chiến lược đầu tư: kết hợp đúng cách đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu 3 Những vấn đề tồn tại cần khắc phục để sự phối kết hợp đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu để đạt hiệu qủa cao Từ thực trạng ta thấy, vấn đề đầu tiên là đầu tư theo chiều sâu chưa gắn kết và làm cơ sở cho sự phát triển mở rộng. .. rộng Thứ hai, cơ cấu giữa đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu trong doanh nghiệp còn nhiều bất cập Đó là việc đầu tư chiều rộng được chú trọng hơn đầu tư chiều sâu quá nhiều Theo nguyên bộ trưởng Hoàng Trung Hải: “Lâu nay trong chiến lược phát triển công nghiệp, chúng ta quá chú trọng đến đầu tư theo chiều rộng, hàng ngang, mà 35 chưa chú tâm đến đầu tư theo chiều sâu, dẫn tới việc nếu... lao động, trang bị thêm máy móc, thay thế các nguyên liệu đầu vào mới hay áp dụng công nghệ mới - Thời gian thực hiện đầu tư chiều sâu tư ng đối ngắn so với đầu tư chiều rộng do khối lượng công việc ít đa dạng hơn Do đó hình thức đầu tư theo chiều sâu ít mạo hiểm hơn và có độ rủi ro thấp hơn so với đầu tư theo chiều rộng - Do chỉ tập trung đầu tư cho một số hạng mục công trình cho nên hình thức này sẽ... đến hoạt động kia Do đó, để thực hiện đầu tư có hiệu quả thì doanh nghiệp cần xem xét đầy đủ, nghiên cứu kỹ lưỡng để phối kết hợp một cách hợp lý hai hình thức đầu tư này, tạo nên sức cạnh tranh và chỗ đứng vững chắc trên thị trường 4 Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định đầu tư chiều rộng và đầu tư chiều sâu Kết hợp đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu là không thể thiếu trong sự phát triển... tỷ trọng đầu tư chiều rộng ở kinh tế ngoài quốc doanh Trong khi đó, đầu tư chiều sâu đổi mới công nghệ diễn ra nhanh hơn ở thành phần kinh tế quốc doanh nhờ những ưu đãi nhất định của Nhà nước Nhìn chung, đầu tư chiều sâu chưa làm thay đổi cơ bản về trình độ công nghệ ở phần lớn các trang thiết bị, đầu tư chiều sâu chưa thực sự là tiền đề, là bàn đạp cho sự phát triển mở rộng của đầu tư chiều rộng Thứ... trong công nghệ cũng như trong quản lý hay nâng cao trình độ công nhân…để từ đó có khả năng tăng năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm Tóm lại, doanh nghiệp phải kết hợp một cách khoa học và khéo léo đầu tư theo chiều rộng và đầu tư theo chiều sâu để đem lại lợi ích lâu dài cho doanh nghiệp 3.2 Đầu tư chiều sâu tiếp tục tạo tiền đề để đầu tư chiều rộng ở những phương diện mới Đầu tư chiều sâu là động... chiến lược đầu tư hợp lý để sản xuất và kinh doanh một cách hiệu quả Do vậy, vấn đề đặt ra hiện nay 29 là khi nào thì đầu tư chiều rộng, khi nào thì đầu tư chiều sâu và phải kết hợp hai hình thức này như thế nào là hợp lý Đầu tư chiều rộng quá nhiều liệu có phải là giải pháp tốt khi mà khoa học công nghệ ngày càng hiện đại và yêu cầu của người tiêu dùng thì ngày càng cao Chú trọng đầu tư chiều sâu liệu . TRẠNG ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU 21 I.THỰC TRẠNG VỀ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, CHIỀU SÂU 21 1 .Đầu tư theo. LUẬN CHUNG VỀ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU VÀ MỐI QUAN HỆ ĐẦU TƯ CHIỀU RỘNG, ĐẦU TƯ CHIỀU SÂU I. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ĐẦU TƯ VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN 1.