Tính cấp thiết của đề tài
Trong thập niên qua, xu hướng hội nhập và toàn cầu hóa đã làm cho quản lý đầu tư xây dựng trở nên phức tạp hơn, đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều cấp, ngành và đối tác Quản lý dự án đầu tư xây dựng cần phát triển chuyên nghiệp để đáp ứng nhu cầu xã hội ngày càng cao Điều này không chỉ phụ thuộc vào nỗ lực của Đảng và Nhà nước mà còn vào sự phấn đấu nâng cao chất lượng và chuyên môn của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực xây dựng, nhằm tối ưu hóa hiệu quả các dự án và mang lại lợi ích kinh tế - xã hội cho đất nước.
Quản lý dự án đầu tư là một quá trình phức tạp và không lặp lại, khác biệt hoàn toàn so với quản lý công việc thường ngày tại nhà hàng, công ty sản xuất hay nhà máy, nơi có quy trình rõ ràng và lặp đi lặp lại Mỗi dự án đều mang tính duy nhất, không giống nhau về địa điểm, không gian và thời gian, và trong quá trình thực hiện, mục tiêu và ý tưởng có thể thay đổi theo yêu cầu của chủ đầu tư Do đó, việc điều hành quản lý dự án đòi hỏi sự linh hoạt và không có một công thức cố định nào.
Tổng công ty Xây dựng công trình hàng không ACC, doanh nghiệp Nhà nước hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, đã có nhiều nỗ lực trong việc phát triển sản xuất và đạt được nhiều thành tựu lớn trong những năm qua Tuy nhiên, trước sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các doanh nghiệp xây dựng trong và ngoài nước, công ty cần cải thiện hiệu quả quản lý dự án đầu tư để nâng cao chất lượng công trình, đảm bảo ngân sách và tiến độ, đồng thời duy trì uy tín của mình.
Nhằm nâng cao hiểu biết và hỗ trợ sự phát triển của Tổng công ty ACC, đề tài nghiên cứu “Quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty Xây dựng công trình hàng không ACC” đã được lựa chọn.
Mục tiêu nghiên cứu
Dựa trên việc đánh giá thực trạng quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý dự án đầu tư tại đơn vị này.
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý dự án đầu tư
- Đánh giá thực trạng quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC trong thời gian qua
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC.
Đặc điểm địa bàn và phương pháp nghiên cứu
Tổng quan về tổng công ty ACC
- Tên giao dịch: Tổng công ty Xây dựng công trình hàng không ACC
- Tên quốc tế: ACC Airport Construction Corporation
- Trụ sở chính: 178 Trường Chinh, Khương Thượng, Đống Đa, Hà Nội
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển
Năm 1990, trước nhu cầu đổi mới đất nước được đề ra trong Đại hội VI của Đảng, Xí nghiệp khảo sát thiết kế và Xây dựng công trình hàng không được thành lập theo Quyết định số 269/QĐ-QP ngày 06/11/1990, dựa trên quan điểm kết hợp kinh tế với quốc phòng trong bối cảnh mới.
Năm 1992, Xí nghiệp khảo sát thiết kế và Xây dựng công trình hàng không được chia thành hai đơn vị độc lập: Công ty Xây dựng công trình hàng không ACC và Xí nghiệp Khảo sát thiết kế và Tư vấn xây dựng công trình hàng không ADCC.
- Năm 1993: Công ty Xây dựng công trình hàng không ACC đã được thành lập theo Quyết định số 359/QĐ-QP ngày 27/7/1993 của Bộ Quốc phòng
- Tháng 5/1996, Công ty từ trực thuộc Cục Hậu cần/Quân chủng PK-KQ,
Công ty Xây dựng công trình hàng không ACC đã chính thức sát nhập vào Tổng công ty Bay dịch vụ Việt Nam, trở thành một thành viên hạch toán độc lập trực thuộc Tổng công ty.
- Ngày 09/9/2003: Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ra Quyết định số
Nghị định 116/2003/QĐ-BQP quy định việc tách Công ty Xây dựng công trình hàng không ACC khỏi Tổng công ty Bay dịch vụ Việt Nam, cho phép Công ty ACC hoạt động dưới hình thức Công ty TNHH.
Vào ngày 27 tháng 4 năm 2012, Bộ Quốc phòng đã ban hành Quyết định số 1331/QĐ-BQP, chính thức tổ chức lại Công ty TNHH một thành viên Xây dựng công trình hàng không ACC thành Tổng công ty Xây dựng công trình hàng không ACC.
Trải qua hơn 25 năm phát triển, Tổng công ty ACC đã chuyển mình từ một Xí nghiệp chuyên ngành thuộc Quân chủng Phòng không-Không quân thành một đơn vị hoạt động đa ngành nghề Công ty đã thi công và đầu tư xây dựng hàng nghìn công trình chất lượng cao, trong đó nhiều công trình đạt huy chương vàng như sân đỗ máy bay A75, đường cất hạ cánh 25L tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, cùng các sân bay Phù Cát, Đà Nẵng, Kiến An, Đồng Hới, Phú Bài-Huế và Quốc tế Nội Bài Đặc biệt, Tổng công ty đã thi công và bàn giao Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc vào tháng 12/2012, được Bộ Giao thông Vận tải đánh giá cao.
Tổng công ty ACC không chỉ thi công các công trình sân bay trong nước mà còn mở rộng ra thị trường quốc tế, bao gồm cải tạo và nâng cấp sân bay Savanakhet, xây dựng Trung tâm lưu trữ tư liệu hình ảnh động và Trường Nghệ thuật âm nhạc Quốc gia tại Lào Với cam kết đảm bảo chất lượng và tiến độ, ACC đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới và nhận Huân chương Lao động hạng Nhì từ nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào.
Theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 0100726116, ngày 14/12/2012 của Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội, Tổng công ty được phép hoạt động trong nhiều ngành nghề kinh doanh khác nhau.
Xây dựng các công trình hàng không, công nghiệp, dân dụng, giao thông vận tải, bưu điện, thủy lợi, thủy điện, xăng dầu, cấp thoát nước, cũng như các công trình văn hóa, thể thao, đường dây tải điện và trạm biến áp.
Hoàn thiện công trình xây dựng bao gồm lắp đặt thiết bị quan trắc điện kỹ thuật, phục vụ cho các dự án dân dụng và giao thông Hoạt động xây dựng diễn ra một cách chuyên nghiệp, đảm bảo chất lượng và tiến độ.
Chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn và khảo sát thiết kế cho các công trình và hạ tầng kỹ thuật, bao gồm thiết kế và thi công nội thất cũng như ngoại thất Ngoài ra, chúng tôi còn tư vấn giám sát thi công xây dựng, hỗ trợ lựa chọn nhà thầu và quản lý dự án đầu tư Đội ngũ của chúng tôi cũng chuyên đầu tư phát triển hạ tầng và kinh doanh bất động sản.
Dịch vụ của chúng tôi bao gồm phá dỡ, chuẩn bị mặt bằng và xử lý nền móng công trình, bao gồm cả nén tĩnh cọc nền Chúng tôi cũng chuyên sản xuất đồ gỗ xây dựng, bê tông và các sản phẩm từ xi măng thạch cao Ngoài ra, chúng tôi cung cấp dịch vụ kỹ thuật, lắp đặt thiết chế văn hóa, cũng như thiết bị cơ khí, điện lạnh và thiết bị an toàn.
Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ bảo trì và sửa chữa các công trình xây dựng và sân bay, đồng thời sản xuất các cấu kiện kim loại và thực hiện sửa chữa các sản phẩm kim loại đúc sẵn Ngoài ra, chúng tôi cũng kiểm định chất lượng vật liệu, sản phẩm và công trình xây dựng, cùng với việc sản xuất và kinh doanh sơn, hóa chất bao bì, cũng như hoạt động đại lý xăng dầu và gas đốt.
Khai thác đá cát và sản xuất xi măng là những hoạt động chủ yếu trong ngành vật liệu xây dựng Ngoài ra, công ty còn kinh doanh vận tải hàng hóa đường bộ, cung cấp dịch vụ thương mại và xử lý nước thải, nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường.
Đầu tư vào bất động sản bao gồm việc xây dựng, mua bán, cho thuê nhà và công trình, cũng như cải tạo đất và hạ tầng Các hoạt động này còn bao gồm nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để đầu tư vào hạ tầng, cho thuê hoặc thuê lại đất đã có sẵn hạ tầng.
Phương pháp nghiên cứu
3.2.1 Phương pháp thu thập dữ liệu
3.2.1.1 Thu thập dữ liệu thứ cấp các kế hoạch, các báo cáo, dự toán, tổng dự toán của các dự án, báo cáo tài chính, Ngoài ra, đề tài còn sử dụng các sách báo, mạng, tạp chí liên quan đến quản lý dự án và các kết quả nghiên cứu đã được công bố của các cơ quan, các nhà khoa học trong và ngoài nước
3.2.1.2 Thu thập dữ liệu sơ cấp
Việc thu thập dữ liệu sơ cấp tại các dự án đầu tư do Tổng công ty ACC quản lý gặp khó khăn do địa điểm xây dựng không tập trung và xa khu vực nghiên cứu Mặc dù Tổng công ty có hơn 8.000 lao động, nhưng nghiên cứu chỉ tập trung phỏng vấn đại diện cán bộ từ các phòng nghiệp vụ liên quan đến quản lý dự án và đại diện các đơn vị thực hiện dự án Phương pháp phỏng vấn được thực hiện thông qua mẫu phiếu điều tra sẵn có, với các câu hỏi về các tiêu chí quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty.
Tác giả sẽ tiến hành phỏng vấn một cán bộ quản lý và ba cán bộ liên quan đến quản lý dự án đầu tư của từng phòng thuộc Tổng công ty ACC để thu thập ý kiến và thông tin cần thiết.
Tác giả đã lựa chọn 05 đơn vị thực hiện dự án từ Tổng công ty ACC để tiến hành phỏng vấn Mỗi đơn vị được phỏng vấn nhằm thu thập thông tin chi tiết về các dự án mà họ đang triển khai.
01 cán bộ chỉ huy và 03 kỹ sư đang thực hiện dự án trên công trường
Bảng 3.4 Số lượng mẫu phiếu điều tra Đơn vị điều tra Số lượng
- Đại diện các phòng thuộc Tổng công ty ACC 24
Phòng Tài chính - Kế toán 4
Phòng Dự án - Đầu tư 4
Phòng Quản lý chất lượng 4
Phòng Tổ chức - Lao động 4
- Đại diện các đơn vị thi công 20
Dựa trên mẫu phiếu điều tra thu thập được, bài viết sẽ phân tích và đánh giá các yếu tố như quản lý chi phí, tiến độ, chất lượng và an toàn lao động của Tổng công ty ACC Qua đó, chúng tôi sẽ đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện và nâng cao hiệu quả quản lý dự án tại Tổng công ty.
3.2.2 Phương pháp xử lý dữ liệu
Dữ liệu thu thập trong nghiên cứu sẽ được nhập vào ứng dụng Microsoft Excel để tổng hợp và tính toán các chỉ tiêu cần thiết, bao gồm số tương đối, số tuyệt đối và số trung bình.
3.2.3.1 Phương pháp thống kê mô tả Đây là các phương pháp liên quan đến việc thu thập số liệu, tóm tắt, trình bày, tính toán và mô tả các đặc trưng khác nhau để phản ánh một cách tổng quát đối tượng nghiên cứu Phương pháp này vận dụng trong việc chọn điểm nghiên cứu, phân tổ thống kê các loại lao động bao gồm: Loại hình công trình, dự án đầu tư, Phương pháp này cũng dùng để lựa chọn các tiêu thức để so sánh và phân tích các loại công trình, các dự án
Phương pháp này nhằm phân tích sự khác biệt và đặc trưng của đối tượng nghiên cứu qua các năm, giai đoạn và lĩnh vực liên quan đến quản lý dự án đầu tư Nó xem xét các vấn đề phát sinh như tình hình lao động, kết quả kinh doanh và tình hình tài chính Từ đó, bài viết đưa ra những kết luận có căn cứ khoa học và kiến nghị nhằm cải thiện quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC.
Tác giả đã áp dụng phương pháp khảo sát ý kiến từ cán bộ, nhân viên của Tổng công ty ACC cũng như từ các chuyên gia và giảng viên về các vấn đề liên quan đến quản lý dự án đầu tư, đặc biệt là trong bối cảnh của Tổng công ty ACC.
Kết quả nghiên cứu
Thực trạng quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC
Tổng công ty đã tham gia quản lý nhiều dự án khác nhau, trong đó tiêu biểu là một số dự án trong Bảng 4.1 sau:
Bảng 4.1 Tổng hợp các dự án của Tổng công ty ACC
TT Tên dự án Địa điểm xây dựng
Năm bắt đầu dự án
1 Trụ sở công ty, trung tâm thương mại, văn phòng và căn hộ cho thuê
B, Quận 9, TP Hồ Chí Minh
2 Trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ cho thuê và khách sạn cao cấp
Số 85 Thăng Long, Tân Bình, Hồ Chí Minh
3 Khách sạn và biệt thự nghỉ dưỡng
Cổng 2, ngõ 86 Trần Phú, Nha Trang, Khánh Hòa
4 Trung tâm thương mại, văn phòng và căn hộ cho thuê
Số 132 Duy Tân, Đà Nẵng
5 Khu nhà ở gia đình quân đội K98-NT
TP Nha Trang, Khánh Hòa
Việc đầu tư vào các dự án xây dựng đòi hỏi một nguồn vốn lớn, với tổng mức đầu tư lên tới hàng trăm tỷ đồng, như dự án Trung tâm thương mại, văn phòng và căn hộ cho thuê tại số 132 Duy và khách sạn cao cấp tại số 85 Thăng Long, Tân Bình, Hồ Chí Minh với tổng mức đầu tư 768.450 triệu đồng Quản lý những dự án quy mô lớn này rất phức tạp, do đó Tổng công ty ACC cần có kế hoạch cụ thể và rõ ràng cho từng hoạt động để đảm bảo thành công trong quản lý dự án.
4.1.2 Mô hình tổ chức quản lý dự án đầu tư của Tổng công ty ACC
Tổng công ty ACC thực hiện quản lý dự án theo hình thức "Chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án", với mô hình tổ chức quản lý dự án rõ ràng và hiệu quả.
Nguồn: Phòng Tổ chức – Lao động
Sơ đồ 4.1 Mô hình tổ chức quản lý dự án của Tổng công ty ACC
Theo mô hình này, sau khi các dự án được thẩm định và phê duyệt, Tổng công ty sẽ thành lập một Ban Quản lý dự án nhằm quản lý hiệu quả từng dự án.
Ban Quản lý dự án sẽ đại diện cho Tổng công ty trong việc quản lý thực hiện dự án, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về quản lý dự án đầu tư xây dựng Hoạt động của Ban được điều hành dưới sự lãnh đạo của Hội đồng thành viên và chỉ đạo từ Tổng công ty, đồng thời nhận sự kiểm tra và hướng dẫn từ các phòng chức năng Mỗi dự án cụ thể sẽ được quản lý chặt chẽ theo quy định và điều lệ của Tổng công ty.
Ban Quản lý dự án
Tổ chức thực hiện dự án I Tổ chức thực hiện dự án II Tổ chức thực hiện dự án
Tổ chức thực hiện dự án II Hội đồng thành viên
Ban Tổng giám đốc hoặc nhóm dự án sẽ được giao nhiệm vụ và quyền hạn quản lý dự án dựa trên tính chất và quy mô của từng dự án, theo quyết định của Hội đồng thành viên Tổng công ty Ban Quản lý dự án có trách nhiệm tự chịu trách nhiệm trước pháp luật và Tổng công ty về nhiệm vụ và quyền hạn được giao Dưới đây là cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý dự án theo quy chế của Tổng công ty ACC.
Nguồn: Phòng Tổ chức – Lao động
Sơ đồ 4.2 Cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý dự án Tổng công ty ACC
Giám đốc Ban Quản lý dự án, hay Giám đốc dự án, là người phụ trách chung và điều hành tất cả các hoạt động của Ban Quản lý dự án Người này có trách nhiệm báo cáo trước Hội đồng thành viên và Tổng Giám đốc về toàn bộ hoạt động của Ban, theo nhiệm vụ và quyền hạn được giao.
Mỗi Ban Quản lý dự án có từ 01 đến 02 Phó Giám đốc hỗ trợ Giám đốc Cơ cấu nhân sự của Ban Quản lý dự án sẽ được điều chỉnh dựa trên nội dung, quy mô và tiến độ của các dự án, cho phép linh hoạt trong việc thay đổi số lượng cán bộ cho phù hợp.
Ban Quản lý dự án được tổ chức các bộ phận nghiệp vụ gồm: Bộ phận kinh
Giám đốc Ban Quản lý dự án
Phó giám đốc Ban Quản lý dự án
Bộ phận kinh tế, kế hoạch
Bộ phận kế toán, vật tư
Bộ phận kỹ thuật, an toàn
Bộ phận hành chính tổng hợp sẽ thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn và phối hợp chặt chẽ với các phòng ban của Tổng công ty, dưới sự chỉ đạo và điều hành của Ban Giám đốc dự án.
Ban Quản lý dự án không chỉ đại diện cho Tổng công ty trong việc thực hiện quản lý dự án theo quy định pháp luật, mà còn có quyền hạn và trách nhiệm cụ thể theo quy chế của Tổng công ty.
Giám đốc Ban Quản lý dự án có quyền quy định nhiệm vụ cụ thể cho từng phòng nghiệp vụ và phân công trách nhiệm cho các cá nhân thuộc Ban Quản lý dự án.
Các doanh nghiệp được phép tạm ứng kinh phí nhằm phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời có trách nhiệm thanh toán số tiền đã tạm ứng theo quy định pháp luật Mức tạm ứng sẽ được Giám đốc Ban Quản lý dự án đề xuất dựa trên yêu cầu công việc cụ thể.
Thực hiện báo cáo định kỳ về tiến độ và kế hoạch triển khai dự án cho lãnh đạo Tổng công ty, đồng thời tuân thủ công tác thanh tra và kiểm tra của Tổng công ty.
- Soạn thảo các văn bản thuộc chức năng, nhiệm vụ quyền hạn được giao
- Lưu trữ, bảo quản các văn bản hồ sơ, tài liệu liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao
4.1.3 Thực trạng quản lý dự án theo nội dung tại Tổng công ty ACC
4.1.3.1 Quản lý tiến độ a Lập kế hoạch
Yêu cầu về thời gian là yếu tố then chốt trong các dự án đầu tư xây dựng Đảm bảo tiến độ thực hiện sẽ giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả đầu tư và nhanh chóng thu hồi vốn.
Để quản lý tiến độ dự án đầu tư hiệu quả, Tổng công ty ACC xây dựng kế hoạch tiến độ dựa trên các yếu tố như kế hoạch triển khai nội bộ, quy trình và quy chuẩn về quản lý đầu tư xây dựng, định mức chi tiêu tổng mức đầu tư, cùng khả năng đáp ứng nguồn lực như vốn, nhân lực và cơ sở hạ tầng.
Ban Quản lý dự án sẽ lập kế hoạch tổng tiến độ từ khởi đầu đến kết thúc dự án bằng sơ đồ PERT, một kỹ thuật quan trọng để đánh giá và quản lý dự án Tổng công ty sẽ xác định các danh mục công việc, nguồn lực cần thiết, sắp xếp thứ tự thực hiện và thời gian cho từng công việc.
Đánh giá quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC
Để đánh giá hiệu quả quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC, tác giả đã thực hiện phân tích thực trạng quản lý và tiến hành phỏng vấn đại diện cán bộ, nhân viên cũng như các đơn vị thi công liên quan.
Dựa trên phân tích thực trạng quản lý dự án đầu tư và tổng hợp ý kiến từ các đối tượng khảo sát, bài viết đánh giá tình hình quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC Kết quả này sẽ làm cơ sở để đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý dự án, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và uy tín của Tổng công ty trong thời gian tới.
4.2.1 Quản lý tiến độ Để đánh giá chung nhất về tình hình quản lý tiến độ dự án của Tổng công ty ACC trong thời gian qua, tác giả đã tiến hành phát phiếu phỏng vấn điều tra đến các đối tượng được điều tra Sau quá trình điều tra và tổng hợp ý kiến, tác giả đã thu được kết quả như sau:
Bảng 4.18 Tổng hợp ý kiến đánh giá về quản lý tiến độ dự án
TT Nội dung Số ý kiến
1 Tính bao quát của kế hoạch tiến độ đối với các công việc của toàn dự án
2 Mức độ đảm bảo việc thực hiện ghi chép và theo dõi tiến độ được đầy đủ, kịp thời
3 Tính bao quát của kiểm soát đối với mọi hoạt động trong thực hiện tiến độ
Tổng công ty đã quản lý chặt chẽ tiến độ các dự án đầu tư và lập kế hoạch chi tiết cho từng công việc Nhờ đó, 81,81% ý kiến cho rằng kế hoạch tiến độ của Tổng công ty đã bao quát toàn bộ công việc của dự án.
Tổng công ty đã thực hiện việc theo dõi và ghi chép tiến triển hàng ngày của nhà thầu trong dự án, đồng thời báo cáo định kỳ từ Ban Quản lý dự án đến các phòng chuyên môn và Ban Tổng giám đốc Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên hệ, phối hợp thông tin và tổ chức hoạt động dự án Kết quả là 90,91% ý kiến cho rằng việc ghi chép và theo dõi tiến độ dự án của Tổng công ty là đầy đủ và kịp thời.
Tổng công ty đã áp dụng linh hoạt chế tài thưởng phạt tiến độ, qua đó khuyến khích các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhiều dự án.
Quản lý tiến độ của Tổng công ty trong thời gian qua được đánh giá khá tích cực, với 34,09% ý kiến cho rằng tốt và 56,82% ý kiến cho rằng ở mức bình thường.
Theo khảo sát, 40,91% ý kiến cho rằng Tổng công ty chưa kiểm soát toàn diện các hoạt động liên quan đến tiến độ thực hiện Mặc dù Tổng công ty đã giám sát chặt chẽ, nhưng vẫn có những dự án gặp phải tình trạng chậm tiến độ.
Mặc dù tiến độ tổng thể của nhiều dự án tại Tổng công ty được đảm bảo, nhưng vẫn có một số khâu trong quá trình triển khai gặp phải tình trạng chậm trễ, đặc biệt là trong việc giao nhận thiết bị và vật tư.
“mạnh ai nấy làm” của các nhà thầu; chậm thanh toán, tạm ứng
Ban Quản lý dự án đã theo dõi tiến độ thực hiện chung của dự án, nhưng chưa cập nhật thông tin về những vướng mắc khách quan, dẫn đến việc không lường trước được hậu quả và không thể xử lý kịp thời.
Năng lực của các nhà thầu, đặc biệt là nhà thầu tư vấn thiết kế và một số nhà thầu thi công, còn hạn chế, dẫn đến việc không đáp ứng đầy đủ yêu cầu của dự án Điều này gây ra tình trạng lúng túng và chậm trễ trong quá trình thi công.
Trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, Tổng công ty và các nhà thầu đang đối mặt với thách thức trong việc huy động vốn cho một số dự án Điều này dẫn đến tình trạng thi công cầm chừng, kéo dài thời gian hoàn thành các công trình.
Chia nhỏ các gói thầu thường gây ra sự chồng chéo trong hoạt động của các nhà thầu, dẫn đến khó khăn trong việc điều phối và ảnh hưởng lẫn nhau.
Trên cơ sở tổng hợp phiếu điều tra về quản lý chi phí dự án của Tổng công ty ACC, tác giả đã thu được kết quả như sau:
Bảng 4.19 Tổng hợp ý kiến đánh giá về quản lý chi phí dự án
TT Nội dung Số ý kiến
1 Tính bao quát của dự toán chi phí cho từng hạng mục và công việc
2 Mức độ đảm bảo thực hiện ghi chép và theo dõi chi phí phát sinh được đầy đủ, kịp thời
3 Tính bao quát của kiểm soát đối với các chi phí phát sinh
Ghi chép và theo dõi chi phí của Tổng công ty trong thời gian qua đã được thực hiện một cách đầy đủ và kịp thời, với 70,46% ý kiến đồng tình rằng công tác này đáp ứng tốt yêu cầu thông tin về chi phí phát sinh.
Mặc dù phải đối mặt với tình hình kinh tế khó khăn và thị trường xây dựng cạnh tranh gay gắt, nhiều dự án của Tổng công ty vẫn kiểm soát tốt chi phí đầu tư, đảm bảo hiệu quả kinh tế Theo khảo sát, 65,91% ý kiến cho rằng Tổng công ty đã thành công trong việc kiểm soát các chi phí phát sinh.
Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dự án đầu tư của Tổng công ty ACC
Ngoài việc thực hiện phỏng vấn để đánh giá quản lý dự án, tác giả còn tiến hành điều tra ý kiến về các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dự án tại Tổng công ty ACC Kết quả tổng hợp được trình bày trong Bảng 4.22.
Bảng 4.22 cho thấy các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dự án của Tổng công ty ACC, với tỷ lệ ý kiến đồng ý dao động từ 29,55% đến 100% Một số yếu tố cơ bản có tác động đáng kể đến hiệu quả quản lý dự án được nêu rõ trong bảng.
- Trình độ, năng lực của cán bộ quản lý: Tất cả các ý kiến điều tra đều cho
Cán bộ quản lý dự án tại Tổng công ty chủ yếu có nền tảng kỹ thuật mà thiếu đào tạo chính thức về nghiệp vụ và kiến thức quản lý, dẫn đến việc quản lý dự án chủ yếu dựa vào kinh nghiệm và hướng dẫn từ văn bản Nhà nước Điều này khiến cho việc ứng dụng các công cụ kỹ thuật quản lý dự án chưa linh hoạt, làm giảm hiệu quả quản lý Hơn nữa, trình độ quản lý của cán bộ không đồng đều, với một số người mới tham gia còn thiếu kinh nghiệm.
Bảng 4.22 Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dự án của Tổng công ty ACC
TT Nội dung Số ý kiến Tỷ lệ
1 Cơ chế, chính sách về quản lý dự án đầu tư 38 86,36
2 Năng lực, trình độ cán bộ quản lý dự án đầu tư 44 100
3 Năng lực của các nhà thầu 32 72,73
4 Số lượng công trình, dự án 31 70,45
6 Quân số cán bộ chuyên môn 28 63,64
7 Cơ sở vật chất, công cụ kỹ thuật phục vụ quản lý 30 68,18
Cơ chế và chính sách của Nhà nước về quản lý dự án đầu tư có tác động lớn đến Tổng công ty ACC, với 86,36% ý kiến đồng tình Tuy nhiên, trong thời gian qua, những quy định này thiếu sự đồng bộ và rõ ràng, dẫn đến thủ tục rườm rà với nhiều bước phức tạp Sự thay đổi và bổ sung liên tục cũng khiến các cơ quan thực thi và doanh nghiệp gặp khó khăn, gây chậm trễ trong quản lý dự án.
Theo khảo sát, 79,54% ý kiến cho rằng nguồn vốn đầu tư ảnh hưởng đến quản lý dự án của Tổng công ty ACC Mặc dù Tổng công ty có năng lực tài chính tương đối mạnh, nhưng do số lượng dự án nhiều và nền kinh tế gặp khó khăn, việc huy động vốn trở nên khó khăn hơn, điều này đã ảnh hưởng đến việc quản lý dự án của Tổng công ty.
Năng lực của các nhà thầu đóng vai trò quan trọng trong quản lý dự án của Tổng công ty ACC, với 72,73% ý kiến cho rằng điều này có ảnh hưởng lớn Cụ thể, năng lực của đơn vị tư vấn lập dự án tác động trực tiếp đến quản lý chi phí; nếu họ thực hiện tốt việc khớp nối nội dung dự án với các văn bản hiện hành và báo cáo một cách khoa học, việc quản lý sẽ trở nên dễ dàng và tiết kiệm thời gian hơn Đồng thời, năng lực của đơn vị thi công cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công trình; đơn vị có năng lực tốt sẽ giúp rút ngắn thời gian và đảm bảo chất lượng, từ đó tiết kiệm chi phí cho chủ đầu tư Tuy nhiên, hiện nay, các nhà thầu thực hiện dự án của Tổng công ty ACC chưa đáp ứng được yêu cầu về cả lượng và chất, và sự phối hợp giữa các nhà thầu còn thiếu ăn ý, dẫn đến tình trạng mệnh ai nấy làm, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng dự án và quản lý dự án.
Ngoài các yếu tố đã nêu, một số yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến quản lý dự án của Tổng công ty ACC với kết quả cao, bao gồm: số lượng công trình và dự án đạt 70,45%, cơ sở vật chất và công cụ kỹ thuật phục vụ quản lý đạt 68,18%, quân số cán bộ chuyên môn đạt 63,64%, và các yếu tố khác đạt 29,55%.
Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý dự án đầu tư tại Tổng công ty ACC
TƯ TẠI TỔNG CÔNG TY ACC
4.4.1 Hoàn thiện công tác quản lý tiến độ
Mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý tiến độ dự án là hoàn thành dự án đúng thời hạn theo kế hoạch hoặc giảm thiểu thời gian thực hiện trong phạm vi cho phép Để đạt được điều này, Tổng công ty cần thực hiện một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý tiến độ và đẩy nhanh tiến độ dự án.
Lập kế hoạch quản lý tiến độ chi tiết và hợp lý là yếu tố quan trọng giúp Tổng công ty đảm bảo chất lượng dự án trong khuôn khổ ngân sách đã được phê duyệt Việc xây dựng kế hoạch cần tỉ mỉ và khoa học, phù hợp với khả năng của công ty, nhằm đạt được hiệu quả tối ưu trong quá trình thực hiện dự án.
- Phải đảm bảo đủ vốn và hoàn thiện hồ sơ thiết kế
- Thực hiện tốt việc ghi chép nhật ký thi công công trình, báo cáo tiến độ thực hiện dự án theo tuần, tháng, quý một cách thường xuyên
Để đảm bảo tiến độ thi công hiệu quả, việc lập kế hoạch lịch trình cụ thể cho từng hạng mục công trình là rất quan trọng Điều này không chỉ giúp tổ chức công việc một cách khoa học mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các giai đoạn tiếp theo trong quá trình thực hiện dự án.
- Trong hợp đồng ký kết với các nhà thầu phải nêu rõ cơ chế thưởng phạt, đủ sức răn đe cũng như khuyến khích nhà thầu
- Trong quá trình thi công cần kiểm soát và giám sát thường xuyên một cách có hệ thống
Có thể tăng tốc quá trình thực hiện dự án bằng cách rút ngắn thời gian bồi thường, giải phóng mặt bằng, nghiệm thu và thanh toán.
4.4.2 Hoàn thiện công tác quản lý chi phí
Quản lý chi phí là yếu tố quyết định đến hiệu quả của dự án đầu tư, với mục tiêu hoàn thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng và tối ưu hóa chi phí Nhằm nâng cao chất lượng quản lý chi phí, tác giả đề xuất một số giải pháp thiết thực để cải thiện quy trình này.
Để nâng cao chất lượng lập và thẩm định dự án cũng như dự toán chi tiết các hạng mục công trình, cần lựa chọn đơn vị thiết kế và thẩm định có uy tín Việc này phải tuân thủ các thông tư, đơn giá, định mức của Nhà nước và phù hợp với giá cả thị trường hiện hành.
Để đảm bảo hiệu quả trong việc thực hiện dự án, cần phân bổ nguồn vốn đầu tư hợp lý cho từng giai đoạn Đồng thời, việc thường xuyên tổng hợp số liệu và giám sát chặt chẽ việc sử dụng chi phí là rất quan trọng nhằm tránh thất thoát và lãng phí Ngoài ra, cần có biện pháp đối phó kịp thời khi xảy ra sự cố để bảo vệ nguồn vốn và đảm bảo tiến độ dự án.
Để nâng cao năng lực của cán bộ quản lý chi phí, cần tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về quản lý chi phí, bao gồm hướng dẫn đo bóc khối lượng, lập dự toán và kiểm soát khối lượng nghiệm thu, thanh toán Việc này sẽ giúp cải thiện kỹ năng và hiệu quả công việc của họ trong quản lý chi phí dự án.
Sử dụng công cụ hợp đồng là cách hiệu quả để kiểm soát chi phí, và việc áp dụng đúng hình thức hợp đồng sẽ giúp quản lý chi phí tốt hơn Cụ thể, đối với các gói thầu nhỏ, việc lựa chọn hợp đồng trọn gói sẽ giúp giảm thiểu các phát sinh không mong muốn.
4.4.3 Hoàn thiện công tác quản lý chất lượng
Quản lý thời gian, chi phí và chất lượng có mối liên hệ chặt chẽ trong dự án Trong khi thời gian có thể được rút ngắn và chi phí có thể giảm, chất lượng dự án luôn phải được đảm bảo Quản lý chất lượng là một nhiệm vụ phức tạp, diễn ra xuyên suốt từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến khi kết thúc dự án.
Quản lý chất lượng cần được chú trọng từ giai đoạn khảo sát, lập dự án đầu tư và thiết kế kỹ thuật cơ sở, vì đây là yếu tố quyết định đến chất lượng toàn dự án Tổng công ty phải giám sát chặt chẽ quá trình lập báo cáo đầu tư, hồ sơ thiết kế cơ sở và hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công, bao gồm việc kiểm tra năng lực hành nghề của nhà thầu và kiểm soát hệ thống quản lý chất lượng của đơn vị thiết kế.
Tổng công ty ACC cần thực hiện quản lý chặt chẽ trong giai đoạn thi công để đảm bảo đơn vị thi công tuân thủ đúng thiết kế kỹ thuật và duy trì chất lượng dự án Đồng thời, việc tuân thủ các quy định về quản lý chất lượng công trình theo quy định của Nhà nước và pháp luật là điều kiện tiên quyết.
Để nâng cao chất lượng dự án đầu tư, việc lựa chọn nhà thầu cần được thực hiện một cách cẩn trọng, đảm bảo nhà thầu đáp ứng đầy đủ các điều kiện về năng lực và kinh nghiệm Khuyến khích áp dụng hình thức đấu thầu trong việc lựa chọn đơn vị lập dự án sẽ giúp tăng cường độ tin cậy và chất lượng cho các dự án.
Để đảm bảo hiệu quả trong quá trình thi công, cần tăng cường kiểm soát năng lực thực tế của nhà thầu so với hồ sơ dự thầu Việc này bao gồm việc kiểm tra các biện pháp thi công mà nhà thầu áp dụng và đánh giá hệ thống chất lượng của họ.
Để nâng cao năng lực thẩm tra của đội ngũ cán bộ, nhân viên, Tổng công ty cần tổ chức các lớp tập huấn và đào tạo chuyên môn nghiệp vụ Đồng thời, việc thường xuyên kiểm tra và đánh giá năng lực từng cán bộ, nhân viên cũng rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả công việc.
4.4.4 Hoàn thiện công tác quản lý an toàn lao động
Một số giải pháp mà tác giả đưa ra nhằm hoàn thiện công tác quản lý an toàn lao động như sau:
