Tính cấp thiết của đề tài
Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Bảo hiểm y tế (BHYT) là hai chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước Việt Nam nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho người dân Trong đó, BHYT được xem là một trong những trụ cột chính, với mục tiêu duy trì ổn định chính trị - xã hội, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tạo ra trật tự công bằng xã hội, từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Trong những năm qua, quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, khẳng định đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước Đổi mới cơ chế kinh tế cần phải đi đôi với việc cải cách các chính sách xã hội, đảm bảo sự tăng trưởng kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội Một trong những định hướng quan trọng của Đảng là phát triển công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân Trước đây, Nhà nước bao cấp hoàn toàn các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, nhưng trong bối cảnh kinh tế thị trường, việc này đã bộc lộ nhiều hạn chế Do đó, cần có những chính sách mới nhằm tìm kiếm nguồn tài chính cho hoạt động khám chữa bệnh, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân và đảm bảo tính công bằng trong lĩnh vực y tế, như thu một phần viện phí, phát triển y tế tư nhân và thực hiện bảo hiểm y tế.
Chương trình thí điểm Bảo hiểm y tế (BHYT) bắt đầu từ năm 1989 tại một số địa phương, với việc huy động đóng góp của nhân dân để hình thành quỹ BHYT, đã đạt được những kết quả khả quan Những kết quả này đã tạo nền tảng vững chắc cho việc mở rộng chương trình ra toàn quốc trong tương lai Ngày 15 tháng 8 năm 1992, Hội đồng Bộ trưởng đã có những bước tiến quan trọng trong việc phát triển BHYT.
Nghị định 299/HĐBT đã thiết lập điều lệ BHYT, tạo nền tảng pháp lý cho việc triển khai BHYT tại Việt Nam Năm 2008, điều lệ này được nâng cấp thành Luật BHYT, và luật sửa đổi năm 2014 đã mở rộng phạm vi, đối tượng và quyền lợi BHYT, khẳng định vai trò của chính sách xã hội ưu việt Quỹ BHYT đã trở thành nguồn tài chính thiết yếu cho hoạt động khám chữa bệnh (KCB) tại các bệnh viện, giảm tải cho các cơ sở y tế tuyến Trung ương Hàng trăm triệu người có BHYT đã được chữa trị, trở lại cuộc sống, tiếp tục công tác và đóng góp cho xã hội.
Trong quá trình thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) tại tỉnh Thái Nguyên và thành phố Sông Công, nhiều khó khăn đã xuất hiện trong việc mở rộng đối tượng tham gia Nhận thức về BHYT của người dân, đặc biệt ở vùng nông thôn, còn hạn chế do thu nhập thấp và thiếu hiểu biết về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia Nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ BHYT cho người lao động, dẫn đến tình trạng trốn đóng và chậm đóng Chất lượng khám chữa bệnh (KCB) cho người có thẻ BHYT cũng còn hạn chế, đặc biệt ở tuyến dưới, do cơ sở vật chất, trang thiết bị và trình độ chuyên môn chưa đảm bảo Những trở ngại này cần được giải quyết để đạt mục tiêu BHYT toàn dân mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.
Dựa trên kiến thức đã tích lũy trong quá trình học tập và kinh nghiệm thực tiễn từ việc triển khai chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) tại thành phố Sông Công, tôi quyết định chọn đề tài "Phát triển bảo hiểm y tế toàn dân tại Bảo hiểm xã hội thành phố" nhằm đóng góp vào sự phát triển của hệ thống bảo hiểm y tế.
Sông Công, tỉnh Thái Nguyên, là đề tài nghiên cứu trong lĩnh vực Quản lý kinh tế, nhằm phát triển các giải pháp hiệu quả để thực hiện lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân tại thành phố Sông Công.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chung của nghiên cứu là đánh giá thực trạng phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) tại thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên Bài viết cũng sẽ đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường số lượng người tham gia BHYT trong khu vực này trong thời gian tới.
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về BHYT, BHYT toàn dân và phát triển BHYT toàn dân
Trong giai đoạn 2016 - 2018, việc phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân tại Bảo hiểm xã hội (BHXH) thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên đã gặp nhiều thách thức Phân tích thực trạng cho thấy các yếu tố ảnh hưởng bao gồm nhận thức của người dân về BHYT, chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương, và chất lượng dịch vụ y tế Để nâng cao hiệu quả công tác phát triển BHYT, cần tập trung vào việc cải thiện thông tin tuyên truyền, tăng cường sự tham gia của cộng đồng và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.
- Đề xuất giải pháp phát triển BHYT toàn dân tại BHXH thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025.
Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
Luận văn là một công trình khoa học có giá trị lý luận và thực tiễn, nhằm tăng cường số lượng người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) tại thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên Tài liệu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng quy hoạch và kế hoạch phát triển BHYT đến năm 2025, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Luận văn nghiên cứu này cung cấp cái nhìn toàn diện và có hệ thống về việc tăng cường đối tượng tham gia Bảo hiểm y tế (BHYT) tại thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên Nghiên cứu nhằm đưa ra các giải pháp thiết thực để nâng cao tỷ lệ tham gia BHYT, đồng thời là tài liệu tham mưu hữu ích cho Bảo hiểm xã hội thành phố Sông Công và các cơ quan Bảo hiểm xã hội khác, cũng như cho các địa phương có điều kiện tương tự.
Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục bảng, luận văn được kết cấu theo 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về BHYT và phát triển BHYT toàn dân
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng phát triển BHYT toàn dân tại BHXH Thành phố Sông Công
Chương 4: Giải pháp phát triển bảo hiểm y tế toàn dân tại Bảo hiểm xã hội thành phố Sông Công.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM Y TẾ TOÀN DÂN
Cơ sở lý luận về phát triển Bảo hiểm y tế toàn dân
1.1.1 Các khái niệm cơ bản
Bảo hiểm y tế (BHYT) là loại bảo hiểm do Nhà nước tổ chức và quản lý, nhằm huy động nguồn lực từ cá nhân, tập thể và cộng đồng xã hội Mục tiêu của BHYT là chăm sóc sức khỏe, khám bệnh và chữa bệnh cho nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Theo Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) được Quốc hội ban hành ngày 14/11/2008, BHYT là hình thức bảo hiểm chăm sóc sức khỏe không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức và yêu cầu các đối tượng tham gia theo quy định Về bản chất, BHYT là hình thức tiết kiệm một phần thu nhập của cá nhân hoặc hộ gia đình để đóng vào quỹ chung do Nhà nước quản lý, nhằm hỗ trợ chi phí chăm sóc sức khỏe cho các thành viên khi gặp rủi ro về sức khỏe Khi người tham gia cần sử dụng dịch vụ y tế, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ thanh toán chi phí theo quy định của Luật BHYT, giúp giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh.
1.1.1.2 Bảo hiểm y tế toàn dân
BHYT toàn dân là một chương trình quốc gia nhằm đảm bảo mọi người dân đều có quyền tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản như tăng cường sức khỏe, dự phòng, điều trị và phục hồi chức năng với chi phí hợp lý Chương trình này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cho tất cả mọi người mà còn giảm bớt gánh nặng tài chính cho họ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vấn đề bảo hiểm y tế toàn dân cần được tiếp cận đầy đủ qua ba khía cạnh: bao phủ dân số, tức là tỷ lệ người tham gia bảo hiểm y tế; bao phủ gói quyền lợi, tức là phạm vi dịch vụ y tế được đảm bảo; và bao phủ chi phí, nhằm giảm gánh nặng chi trả từ tiền túi của bệnh nhân Theo Điều 2 của Luật Bảo hiểm y tế năm 2008, bảo hiểm y tế toàn dân là việc tất cả các đối tượng quy định trong luật này đều tham gia bảo hiểm y tế.
Hệ thống bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân được tổ chức và đảm bảo bởi Nhà nước thông qua hệ thống pháp luật Người lao động có hợp đồng lao động với chủ sử dụng lao động có trách nhiệm đóng góp tài chính vào quỹ BHYT Đối với các nhóm đối tượng khác trong xã hội, mức hỗ trợ tham gia đóng góp vào quỹ BHYT sẽ được điều chỉnh theo tỷ lệ phần trăm dựa trên thu nhập và hoàn cảnh cụ thể của từng cá nhân.
BHYT toàn dân được coi là một yếu tố quan trọng trong việc tái phân phối thu nhập và giảm thiểu khoảng cách về thu nhập trong chăm sóc sức khỏe Qua đó, BHYT góp phần duy trì sự ổn định xã hội và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
1.1.1.3 Phát triển BHYT toàn dân
Phát triển, theo Từ điển Bách khoa Việt Nam, là khái niệm triết học phản ánh sự biến đổi trong thế giới Nó được coi là thuộc tính của vật chất, với mọi sự vật và hiện tượng đều trải qua các trạng thái khác nhau từ khi xuất hiện đến khi tiêu vong Nguồn gốc của phát triển nằm ở sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập.
Khái niệm phát triển BHYT toàn dân phải phản ánh được các nội dung cơ bản sau:
Sự gia tăng số lượng người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) và các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT, cùng với sự phát triển của quỹ chi trả BHYT, đã nâng cao hiệu quả thực thi chính sách BHYT Điều này dẫn đến sự biến đổi tích cực trong độ bao phủ của chính sách BHYT, mang lại lợi ích cho cộng đồng.
- Sự tác động của chính sách BHYT làm thay đổi cơ cấu xã hội, cải thiện đời sống dân cư, cải thiện chất lượng sức khỏe của người dân
Sự phát triển là quy luật tiến hóa chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó yếu tố nội lực từ chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) đóng vai trò quyết định, trong khi các yếu tố bên ngoài cũng có ảnh hưởng quan trọng.
Phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân không chỉ tăng cường độ bao phủ mà còn đảm bảo an toàn cho quỹ BHYT cộng đồng, quyền lợi của bệnh nhân và chất lượng dịch vụ y tế Để đạt được điều này, cần có sự gắn kết chặt chẽ và trách nhiệm chung giữa các bên liên quan, bao gồm người tham gia BHYT, nhà cung cấp dịch vụ và tổ chức quản lý quỹ BHYT, nhằm hài hòa lợi ích và nâng cao sự hài lòng của người dân.
Phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân là một khái niệm mới mẻ, nhưng có thể hiểu đơn giản là quá trình mà các quốc gia mở rộng đối tượng tham gia, tăng cường số lượng cơ sở khám chữa bệnh (KCB) và nâng cao quỹ BHYT để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội Đây là phương thức hiệu quả nhất giúp người dân, đặc biệt là ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, nâng cao chất lượng sức khỏe.
1.1.2 Đặc điểm, vai trò, ý nghĩa của phát triển BHYT toàn dân
1.1.2.1 Đặc điểm của BHYT toàn dân
BHYT ra đời trên cơ sở chia sẻ sự rủi ro Nhìn từ góc độ là một sản phẩm thì BHYT có những đặc điểm sau:
Bảo hiểm y tế (BHYT) đóng vai trò quan trọng trong quản lý xã hội và phân phối thu nhập hiệu quả Khi gặp rủi ro về sức khỏe hoặc tài chính, sự nghèo đói có thể xảy ra, dẫn đến chậm phát triển kinh tế quốc gia Điều này không chỉ là trách nhiệm của cá nhân mà còn là trách nhiệm chung của Nhà nước và toàn xã hội.
BHYT toàn dân hoạt động dựa trên việc huy động nguồn tiền đóng quỹ BHYT theo thu nhập của người tham gia Đối với người nghèo và những đối tượng hưởng chính sách xã hội, ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ, đảm bảo họ được hưởng quyền lợi khi khám chữa bệnh theo quy định.
Để thực hiện mục tiêu bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân, các văn kiện và chỉ thị của Đảng nhấn mạnh chính sách khuyến khích người dân, đặc biệt là những người có thu nhập dưới mức trung bình, tham gia BHYT Cần nâng cao hiệu quả sử dụng BHYT cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng miền núi và các hộ nghèo, đồng thời mở rộng chính sách hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng chính sách, người cận nghèo, nông dân, học sinh, sinh viên và cư dân ở các vùng đặc biệt khó khăn Đặc biệt, cần khuyến khích người dân tham gia BHYT tự nguyện dài hạn để hạn chế tình trạng người bị ốm đau mới mua BHYT Quan tâm đến nhóm yếu thế là một nét đặc trưng trong quan điểm của Đảng nhằm đảm bảo họ được tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản, góp phần nâng cao tính công bằng trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Chính phủ chú trọng xây dựng một nền y tế phục vụ toàn dân, đặc biệt quan tâm đến người hưởng chính sách xã hội và người nghèo Mục tiêu là hoàn thiện chính sách trợ cấp và bảo hiểm y tế (BHYT) nhằm đảm bảo quyền lợi cho những đối tượng này trong việc khám và chữa bệnh.
Cơ sở thực tiễn về phát triển BHYT toàn dân
1.2.1 Kinh nghiệm phát triển BHYT toàn dân của 1 số tỉnh, thành phố
*) Kinh nghiệm phát triển BHYT toàn dân tại huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ
Huyện Thanh Thủy có trên 80% dân số làm nghề nông và mức sống chưa cao, nhưng nhờ nỗ lực phát triển BHYT theo hộ gia đình, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt gần 80% BHXH huyện tập trung đổi mới công tác tuyên truyền với nhiều hình thức phù hợp, mở rộng kênh cung cấp BHYT qua 5 đại lý thu, bao gồm Trung tâm Y tế huyện, Bưu điện, UBND xã, Hội Nông dân và Hội Liên hiệp Phụ nữ, tạo thuận lợi cho người dân Hiện tại, huyện có 75 điểm thu với 123 nhân viên Mặc dù số người được Nhà nước hỗ trợ 100% BHYT giảm gần 2.000 người trong năm 2017 so với cuối năm 2016, nhưng tỷ lệ bao phủ BHYT vẫn tăng nhờ phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình.
Xác định bảo hiểm y tế (BHYT) là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc sống, huyện Thanh Thủy đã thể hiện vai trò tích cực của các cấp ủy Đảng và chính quyền trong việc tuyên truyền và vận động người dân tham gia BHYT Qua các chương trình, số lượng người tham gia BHYT đã được mở rộng, góp phần đảm bảo an sinh xã hội Đặc biệt, công tác triển khai chính sách BHXH và BHYT, nhất là BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình, đã nhận được sự quan tâm lớn từ chính quyền địa phương, với 8.129 người tham gia BHYT hộ gia đình trong 6 tháng đầu năm 2018, tăng 933 người so với cùng kỳ năm 2017.
Công tác tuyên truyền về bảo hiểm y tế (BHYT) tại huyện tập trung vào nhóm đối tượng chưa tham gia, bao gồm người lao động trong doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, và học sinh, sinh viên Đồng thời, huyện cũng chú trọng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và phát triển mạng lưới tuyên truyền đến tận các thôn xóm.
BHXH huyện Thanh Thủy đang tăng cường phối hợp với UBND huyện để chỉ đạo các cấp thực hiện hiệu quả công tác kê khai và lập danh sách hộ gia đình tham gia và chưa tham gia BHYT, nhằm có phương án tuyên truyền kịp thời Đồng thời, BHXH huyện cũng chú trọng cải cách thủ tục hành chính, tạo ra môi trường làm việc thân thiện và gần gũi với người dân.
Các cơ sở khám, chữa bệnh tại huyện Thanh Thủy không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, phục vụ nhân dân một cách chu đáo và tận tình Đặc biệt, các cơ sở này chú trọng vào việc tiếp đón bệnh nhân, cải thiện thái độ phục vụ, đổi mới cơ sở vật chất và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh cũng như quản lý quỹ bảo hiểm y tế.
Xã Yên Thành, huyện Tân Thành, tỉnh Nghệ An, với 7.050 nhân khẩu chủ yếu sống bằng nông nghiệp và nghề rừng, đang đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là tỷ lệ hộ nghèo cao (20,3%) Nhận thức được tầm quan trọng của bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân, chính quyền địa phương đã tích cực vận động người dân tham gia BHYT, đặc biệt là các hộ cận nghèo, học sinh và sinh viên Hiện tại, hơn 70% dân số xã Tây Thành đã có thẻ BHYT Nhiều gia đình, như của anh Nguyễn Văn Tình và ông Nguyễn Văn Tâm, dù khó khăn vẫn cố gắng mua thẻ BHYT cho tất cả các thành viên, coi đây là sự đảm bảo cho sức khỏe và an toàn tài chính khi gặp phải bệnh tật BHYT không chỉ là một chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước mà còn là nguồn hỗ trợ quan trọng cho cuộc sống của người dân nơi đây.
Với đặc thù là xóm giáo toàn tòng nên nhà nào cũng rất đông con, với
Trong số 103 hộ gia đình với 541 nhân khẩu, vẫn còn 24 hộ nghèo Tuy nhiên, người dân nơi đây nhận thức rõ rằng việc mua thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) mang lại nhiều điều may mắn và không ai mong muốn phải chịu đựng bệnh tật Thực hiện chỉ đạo của Đảng ủy và UBND xã, Ban chỉ huy xóm đã tích cực tuyên truyền cho từng gia đình thông qua các cuộc họp xóm và khu dân cư, giúp mọi hộ tham gia đầy đủ Đặc biệt, vào đầu năm học mới, phụ huynh luôn cho các em học sinh, sinh viên tham gia BHYT 100% Nhờ vậy, thẻ BHYT đã trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy của mọi người dân trong cộng đồng.
Xã Yên Thành đang nỗ lực nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại Trạm y tế xã bằng cách đầu tư vào cơ sở vật chất và thiết bị y tế Trạm y tế hiện có diện tích 4.000 m2 với 10 phòng làm việc, phục vụ cho việc khám và điều trị bệnh Mặc dù đội ngũ y bác sĩ chỉ có 6 người, nhưng họ luôn tận tâm, tạo niềm tin với nhân dân, tiếp đón hơn 6.000 lượt bệnh nhân mỗi năm, trong đó gần 80% khám và điều trị bằng thẻ BHYT Để đạt được kết quả này, Đảng uỷ và UBND xã đã quán triệt công tác BHYT tới toàn thể cán bộ và nhân dân, đồng thời đa dạng hóa hình thức tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh Nhờ đó, các nhóm đối tượng như hộ cận nghèo và trẻ dưới 6 tuổi đều được cấp thẻ BHYT 100% Gần đây, xã đã rà soát 1.600 hộ dân để phát hiện trường hợp cấp trùng thẻ và xác định tỷ lệ dân chưa có BHYT để vận động tham gia.
Sự nỗ lực của cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương, cùng với sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức và đoàn thể, đã dẫn đến những kết quả tích cực trong công tác phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân tại xã miền núi Tây Thành Những thành tựu ban đầu này không chỉ là bài học quý giá cho nhiều xã khác trong huyện mà còn góp phần quan trọng vào việc xóa đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao công bằng trong khám chữa bệnh cho nhân dân.
*) Kinh nghiệm phát triển BHYT toàn dân tại huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận
Xác định phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân là nhiệm vụ trọng tâm, BHXH huyện đã chủ động tham mưu cho các cấp lãnh đạo chỉ đạo thực hiện công tác BHYT hiệu quả Đơn vị cũng phối hợp với các cơ quan để kiểm tra và tuyên truyền cho nhân dân về việc tham gia BHYT theo quy định pháp luật Đồng thời, BHXH huyện tăng cường thông tin về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHYT, giúp người dân và người lao động nắm rõ chính sách ưu việt của Đảng Ngoài ra, BHXH huyện đã triển khai nhiều biện pháp như tăng cường thu và giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT.
BHYT đến từng cán bộ, từng đại lý thu BHYT hộ gia đình; mở rộng và nâng cao chất lượng mạng lưới đại lý thu
Đến cuối năm 2018, huyện đã hoàn thành và vượt các chỉ tiêu phát triển đối tượng bảo hiểm, với tổng số 70.265 người tham gia BHXH, BHYT, BHTN, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 91,46% dân số, cao hơn mức trung bình toàn tỉnh (89,3%) Công tác giải quyết chế độ chính sách BHYT được thực hiện đầy đủ và kịp thời, không có khiếu nại từ người lao động Đơn vị đã cử cán bộ trực tiếp tiếp công dân để tư vấn và giải quyết các vấn đề liên quan đến BHYT Việc rà soát và cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH được thực hiện đúng quy định, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia, trong năm 2018 đã cấp 48.286 thẻ BHYT.
Từ đầu năm, Huyện ủy, HĐND và UBND huyện đã ban hành các văn bản chỉ đạo nhằm huy động toàn bộ hệ thống chính trị tham gia phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân Huyện đã tích cực tuyên truyền chính sách BHYT qua nhiều hình thức đa dạng, tạo ra những chuyển biến tích cực và hiệu quả thực tiễn Đặc biệt, huyện đã khơi dậy sự tham gia của các tổ chức, cá nhân trong việc hỗ trợ mua thẻ BHYT cho các đối tượng chính sách và hộ nghèo Nhờ đó, công tác phát triển BHYT tại huyện luôn đạt kết quả cao, góp phần bảo vệ quyền lợi người lao động, chăm sóc sức khỏe nhân dân và đóng góp vào an sinh xã hội.
1.2.2 Bài học kinh nghiệm cho phát triển BHYT toàn dân thành phố Sông Công
Dựa trên kinh nghiệm thực tiễn trong việc phát triển bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân tại thành phố Sông Công, một số bài học quan trọng đã được rút ra, giúp nâng cao hiệu quả triển khai chính sách này Các địa phương cần chú trọng vào việc nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của BHYT, đồng thời cải thiện chất lượng dịch vụ y tế để thu hút và giữ chân người tham gia Việc tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng cũng là yếu tố then chốt trong quá trình phát triển BHYT toàn dân.
Để đạt được kết quả cao nhất, cần có sự lãnh đạo và chỉ đạo liên tục từ Đảng và chính quyền, cùng với sự tham gia của toàn bộ hệ thống chính trị Mỗi địa phương cần cụ thể hóa các kế hoạch thành văn bản rõ ràng, giao nhiệm vụ cho chính quyền các cấp, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng ngành, từng cấp, cũng như từng cá nhân và tập thể liên quan.
Để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, cần mở rộng phạm vi và hình thức tuyên truyền trực tiếp, từ các khu công nghiệp, khu chế xuất đến các đơn vị có số lượng lao động lớn, và thậm chí xuống tận tổ dân phố.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Câu hỏi nghiên cứu
1 Vấn đề phát triển bảo hiểm y tế toàn dân trên địa bàn thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên hiện nay như thế nào?
2 Yếu tố nào ảnh hưởng đến phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên
3 Cần thực hiện những giải pháp gì để phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên?
Phương pháp nghiên cứu
2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin
Thông tin được tổng hợp từ các tài liệu đã công bố của cơ quan chủ quản và các tổ chức liên quan, đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy.
Từ năm 2016 đến 2018, số liệu về lao động đang làm việc trên địa bàn nghiên cứu đã được thu thập từ Phòng Lao động Thương binh và Xã hội thành phố Sông Công.
Trong giai đoạn 2016-2018, chúng tôi đã thu thập dữ liệu về tổng số dân, số lượng đơn vị hành chính nhà nước, cũng như các công ty và doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn nghiên cứu từ Chi cục Thống kê, Chi cục Thuế và Ban Quản lý Khu công nghiệp thành phố Sông Công.
Trong giai đoạn 2016-2018, số liệu về người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) bắt buộc và BHYT hộ gia đình đã được thu thập, phân loại theo nhóm đối tượng và đơn vị đóng Đồng thời, số lượng đại lý thực hiện thu BHYT hàng năm cũng được ghi nhận, cùng với số cơ sở ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT Tất cả thông tin này được tổng hợp từ báo cáo quyết toán thu của Bảo hiểm xã hội thành phố Sông Công.
Ngoài ra, dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các kênh thông tin như tạp chí khoa học và tạp chí chuyên ngành bảo hiểm xã hội, cùng với các bài báo chuyên ngành được đăng tải trên internet.
Thông tin thu thập từ các cuộc điều tra là dữ liệu chưa qua xử lý, được thu thập lần đầu và trực tiếp từ các đơn vị trong tổng thể nghiên cứu Những dữ liệu này được thu thập thông qua các cuộc điều tra thống kê do tác giả thực hiện bằng các phương pháp điều tra và thu thập thông tin.
Đối tượng điều tra trong nghiên cứu này bao gồm hai nhóm chính: cán bộ chuyên môn về bảo hiểm y tế (BHYT) tại Bảo hiểm xã hội (BHXH) thành phố Sông Công và người lao động đang tham gia BHYT trên địa bàn thành phố Sông Công Cán bộ làm chuyên môn tại BHXH thành phố Sông Công sẽ cung cấp thông tin quan trọng về quy trình và chính sách BHYT, trong khi người lao động sẽ chia sẻ trải nghiệm thực tế của họ khi tham gia hệ thống BHYT.
Công, hiện tại có 2 cán bộ, tác giả điều tra tổng thể
Nội dung điều tra nhằm thu thập thông tin về số lượng người lao động tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) trong tổng số dân cư, các quyền lợi mà họ đang hưởng từ thẻ BHYT, mức độ hài lòng về chính sách BHYT hiện tại và mong muốn của họ đối với chính sách BHYT trong tương lai Bên cạnh đó, điều tra cũng đề xuất các giải pháp nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện BHYT đối với người lao động tại thành phố.
Tác giả đã thu thập thông tin từ các nhóm đối tượng như nông dân, lao động tự do, người làm thuê, học sinh sinh viên, nội trợ và hộ gia đình trong khu vực phi chính thức tại Sông Công.
Nội dung điều tra bao gồm 3 phần:
Phần 1 Thông tin của đối tượng điều tra: tên, tuổi, địa chỉ, giới tính, trình độ văn hóa, chuyên môn
Phần 2 Đánh giá độ hài lòng của đối tượng điều tra liên quan đến chính sách BHYT: công tác phổ biến, tuyên truyền của thành phố về chính sách BHYT; công tác đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn; công tác hỗ trợ, giải quyết thủ tục khám chữa bệnh BHYT; chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh BHYT, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT;
Phần 3 Đề xuất những mong muốn đối với chính sách BHYT trong tương lai
Phương pháp điều tra chọn mẫu là một kỹ thuật nghiên cứu không áp dụng cho toàn bộ tổng thể, mà chỉ chọn ngẫu nhiên một số đơn vị đủ lớn để đại diện cho toàn bộ Kết quả thu thập từ các đơn vị này sẽ được sử dụng để tính toán và suy rộng ra các đặc điểm của tổng thể.
Tác giả áp dụng phương pháp điều tra chọn mẫu để tổ chức cuộc khảo sát, nhằm đảm bảo tính đại diện và phản ánh đúng đặc trưng của tổng thể Mẫu điều tra được thiết kế một cách cẩn thận để đạt được mục tiêu này.
Chọn địa điểm điều tra bằng phương pháp mẫu phân loại theo nguyên tắc phân tầng có chủ đích, dựa vào phân vùng địa lý và đặc điểm kinh tế - xã hội Khu vực Bắc và Nam của huyện có sự khác biệt về cơ sở hạ tầng, phúc lợi xã hội, văn hóa, tâm lý, tập quán và thói quen Những yếu tố này, cùng với việc làm, thu nhập và điều kiện tiếp cận bảo hiểm y tế (BHYT), đều có liên quan trực tiếp đến việc thực hiện BHYT, từ đó giúp phân tổ chọn mẫu hiệu quả.
Theo nguyên tắc phân chia, 11 đơn vị xã phường được tổ chức thành bốn nhóm, trong đó Tổ thứ nhất bao gồm ba phường: Bách Quang, Cải Đan và Phố Cò Các phường này đại diện cho khu vực có trình độ dân trí cao, điều kiện giao thông thuận lợi và gần Khu công nghiệp Thành phố Sông Công.
Tổ thứ hai bao gồm hai xã là Bình Sơn và Tân Quang, cùng với Bá Xuyên, đại diện cho vùng thuần nông với địa hình phức tạp Khu vực này giáp ranh với thành phố Thái Nguyên và tỉnh Vĩnh Phúc.
Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
Bài viết này hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về Bảo hiểm xã hội (BHXH) và thu Bảo hiểm y tế (BHYT) tại thành phố Sông Công Các chỉ tiêu nghiên cứu được thiết lập nhằm đảm bảo bao quát mọi khía cạnh của các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả, đồng thời phản ánh đầy đủ các phương diện liên quan đến việc gia tăng số lượng người tham gia Bảo hiểm y tế.
2.3.1 Nhóm chỉ tiêu đánh giá sự phát triển BHYT theo quy mô
Chỉ tiêu này giúp theo dõi sự biến động số người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) qua các năm, bao gồm số người tham gia mới hàng năm so với tổng dân số địa phương Nó cũng đánh giá số lao động đã tham gia BHYT và số lao động thuộc diện tham gia nhưng chưa tham gia, cùng với sự biến động của quỹ BHYT Ngoài ra, chỉ tiêu còn đánh giá số lượng cơ sở khám chữa bệnh BHYT trong khu vực.
Số lượng người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) so với tổng số người dân chưa tham gia cho thấy mức độ bao phủ của chính sách này Ngoài ra, tỷ lệ người có nhu cầu và khả năng tham gia BHYT cũng phản ánh nhu cầu thực tế trong cộng đồng Cuối cùng, số lượng cơ sở khám chữa bệnh BHYT có sẵn sẽ ảnh hưởng đến quyết định tham gia của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận dịch vụ y tế.
Chỉ tiêu về số thu bảo hiểm y tế (BHYT) bao gồm mức đóng góp và tổng quỹ BHYT Để đánh giá sự phát triển của nguồn thu quỹ BHYT, người ta sử dụng các chỉ tiêu như tốc độ phát triển nguồn thu (tT) và mức gia tăng số thu BHYT (DT), trong đó DT được tính bằng công thức DT = T1 - T0.
T1: Số thu BHYT năm báo cáo
T0: Số thu BHYT năm trước đó
Nếu DT > 0 phản ánh nguồn thu Quỹ BHYT có sự phát triển
Nếu DT < 0 phản ánh nguồn thu Quỹ BHYT giảm
Nếu DT = 0 phản ánh nguồn thu Quỹ BHYT không phát triển
Để đảm bảo sự phát triển bền vững của Quỹ BHYT, tốc độ tăng trưởng nguồn thu (tT) cần phải lớn hơn tốc độ chi (tC) Sự phát triển của nguồn thu Quỹ BHYT chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau Do đó, việc xác định rõ các nhân tố và mức độ tác động của chúng đến sự phát triển của Quỹ là rất quan trọng.
Chỉ tiêu tăng trưởng tổng quỹ bảo hiểm y tế (BHYT) qua các năm phản ánh biến động số thu BHYT và so sánh với chi trả từ quỹ BHYT, giúp xác định tình trạng bội chi hoặc dư quỹ Số thu BHYT là khoản tiền mà người tham gia phải nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) để đảm bảo quyền lợi Chỉ tiêu này không chỉ là căn cứ cho BHXH thực hiện chi trả chế độ BHYT mà còn là thước đo đánh giá hiệu quả công tác thu của cơ quan BHXH.
Các nhân tố định lượng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT) Mối quan hệ giữa các biến số, bao gồm nguồn thu (Nt), đối tượng tham gia (Đ), mức đóng (M) và thời gian tham gia (T), có tính tỷ lệ thuận với nhau Điều này cho thấy rằng sự thay đổi trong một yếu tố sẽ ảnh hưởng đến các yếu tố còn lại, tạo nên một hệ thống liên kết chặt chẽ trong Quỹ BHYT.
Nt: Tổng nguồn thu Quỹ BHYT kỳ báo cáo (biến phụ thuộc) Đ: Tổng số đối tượng tham gia BHYT (biến độc lập)
M: Tổng mức đóng của các đối tượng tham gia BHYT (biến độc lập) T: Thời gian tham gia của các đối tượng (biến độc lập)
Các biến độc lập có tác động trực tiếp đến nguồn thu Quỹ BHYT; khi một biến tăng, nguồn thu cũng tăng và ngược lại Đối với Đ, nếu tăng thì số thu cũng tăng (trong điều kiện M, T không đổi) và tương tự với M Thời gian T đủ trong kỳ báo cáo sẽ giúp Đ và M tăng tuyệt đối, trong khi thiếu thời gian sẽ dẫn đến giảm nguồn thu Để phân tích ảnh hưởng của các nhân tố này đến sự phát triển nguồn thu Quỹ BHYT, có thể áp dụng các phương pháp như chỉ số, phân tổ, phương pháp thay thế liên hoàn và phương pháp số chênh Tất cả các phương pháp này đều nhằm làm rõ mức độ ảnh hưởng của các nhân tố nghiên cứu đến nguồn thu Quỹ BHYT.
2.3.2 Nhóm chỉ tiêu đánh giá sự phát triển về chất lượng BHYT
Chỉ tiêu này nhằm khảo sát mức độ hài lòng của người dân về chế độ bảo hiểm y tế (BHYT), độ tin cậy khi tham gia BHYT, và đánh giá chất lượng khám chữa bệnh, thủ tục khám chữa bệnh BHYT cùng các thủ tục hành chính liên quan đến cấp phát thẻ BHYT và giải quyết quyền lợi cho người tham gia.
- Mức độ hài lòng của người dân về BHYT
- Mức độ tin tưởng và trung thành của người dân về BHYT
- Gia tăng quyền lợi BHYT
- Gia tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế
- Gia tăng chất lượng khám chữa bệnh BHYT
2.3.3 Nhóm chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý và tổ chức thực hiện về BHYT
Công tác tuyên truyền đối tượng tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá số lượng và chi phí đầu tư cho hoạt động này hàng năm Qua đó, có thể nhận định mức độ quan tâm của cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) đối với việc phát triển đối tượng tham gia BHYT Đồng thời, kết quả tuyên truyền được thể hiện qua số lượng người tham gia và nhận thức của cộng đồng về BHYT Các chỉ tiêu cụ thể sẽ giúp xác định hiệu quả của các hoạt động tuyên truyền trong việc nâng cao ý thức và khuyến khích người dân tham gia BHYT.
+ Số lượng chương trình tuyên truyền về BHYT trong 1 năm
+ Chi phí cho hoạt động tuyên truyền trong 1 năm về BHYT
Chỉ tiêu con người trong phát triển bảo hiểm y tế toàn dân tập trung vào việc đánh giá số lượng cán bộ chuyên môn trong lĩnh vực bảo hiểm y tế Điều này nhằm đảm bảo rằng có đủ nhân lực có trình độ để thực hiện các hoạt động liên quan đến bảo hiểm y tế một cách hiệu quả.
Số lượng cán bộ chuyên môn về bảo hiểm y tế (BHYT) qua các năm đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sự phát triển của đối tượng tham gia BHYT Chỉ tiêu này giúp xác định liệu số lượng cán bộ có ảnh hưởng đến sự gia tăng người tham gia BHYT hay không, cũng như mức độ ảnh hưởng của họ đến sự phát triển này.
Mạng lưới đại lý đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển số lượng người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) Sự biến động về số lượng hoặc chất lượng các đại lý sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến số người tham gia BHYT và khả năng cung cấp thông tin về BHYT cho người dân Do đó, việc đánh giá chỉ tiêu này là cần thiết để hiểu rõ hơn về tác động của mạng lưới đại lý đối với sự phát triển BHYT.
- Số lượng đại lý làm công tác thu BHYT qua các năm
- Hoa hồng đại lý làm công tác thu BHYT qua các năm
