NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1.1 Những vấn đề cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm, ý nghĩa và các mối quan hệ tài chính chủ yếu
Phân tích tài chính là quá trình tổng hợp các thông tin để đánh giá tình hình tài chính trong quá khứ và hiện tại Qua đó, nhà quản lý có thể đưa ra quyết định chính xác và đánh giá kết quả hoạt động Điều này giúp các đối tượng quan tâm dự đoán chính xác về mặt tài chính, từ đó đưa ra các quyết định hợp lý phù hợp với lợi ích của họ.
Hoạt động tài chính là yếu tố then chốt trong sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp Tình hình tài chính tốt hay xấu có thể thúc đẩy hoặc kìm hãm quá trình sản xuất Việc phân tích tình hình tài chính giúp đánh giá chính xác khả năng sử dụng và quản lý nguồn vốn, từ đó xác định tiềm năng vốn của doanh nghiệp Trên cơ sở đó, doanh nghiệp cần đề ra các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và củng cố hoạt động tài chính.
Phân tích tình hình tài chính là công cụ thiết yếu cho quản lý doanh nghiệp và các cơ quan chức năng như cơ quan tài chính, ngân hàng Công cụ này giúp đánh giá hoạt động kinh doanh, tình hình thực hiện các chính sách tài chính của nhà nước và xem xét việc cho vay vốn Hoạt động tài chính của doanh nghiệp chủ yếu nhằm giải quyết các mối quan hệ tài chính phát sinh trong quá trình kinh doanh.
Các quan hệ tài chính trong doanh nghiệ chủ yếu ao gồm:
Quan hệ giữa doanh nghiệ với Nhà nước: Trong điều kiện kinh tế th ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 6
1.1 Những vấn đề cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm, ý nghĩa và các mối quan hệ tài chính chủ yếu
Phân tích tài chính là quá trình đánh giá tình hình tài chính trong quá khứ và hiện tại, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định chính xác và đánh giá hiệu quả hoạt động Qua đó, các bên liên quan có thể dự đoán chính xác về mặt tài chính và đưa ra các quyết định phù hợp với lợi ích của họ.
Hoạt động tài chính là yếu tố quan trọng quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình sản xuất kinh doanh Tình hình tài chính tốt sẽ thúc đẩy hoạt động sản xuất, trong khi tình hình tài chính kém có thể kìm hãm sự phát triển Để đánh giá chính xác tình hình tài chính, cần phân tích việc sử dụng và quản lý các loại vốn, nguồn vốn của doanh nghiệp Từ đó, doanh nghiệp có thể xác định tiềm năng về vốn và đề ra các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, củng cố hoạt động tài chính một cách hiệu quả hơn.
Phân tích tình hình tài chính là công cụ thiết yếu cho công tác quản lý doanh nghiệp và các cơ quan chức năng, bao gồm cơ quan tài chính và ngân hàng Nó giúp đánh giá hoạt động kinh doanh, thực hiện các chính sách tài chính của nhà nước và xem xét việc cho vay vốn Hoạt động tài chính doanh nghiệp liên quan đến việc giải quyết các mối quan hệ tài chính phát sinh trong quá trình kinh doanh.
Các quan hệ tài chính trong doanh nghiệ chủ yếu ao gồm:
Quan hệ giữa doanh nghiệp và Nhà nước trong nền kinh tế hiện đại rất quan trọng, đặc biệt là trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định pháp luật Trong những trường hợp đặc biệt, nếu Nhà nước áp dụng chính sách hỗ trợ sản xuất trong nước thông qua trợ giá hoặc bù lỗ, thì đây cũng được xem là một hình thức quan hệ tài chính giữa hai bên.
Quan hệ giữa doanh nghiệp và thị trường tài chính rất quan trọng, vì thị trường này là nơi giao dịch các loại tài sản như cổ phiếu, trái phiếu và chứng khoán nợ Các thành phần tham gia bao gồm hộ gia đình, doanh nghiệp, tổ chức tài chính trung gian và chính phủ Doanh nghiệp có khả năng mua và bán các loại tài sản tài chính để đáp ứng nhu cầu ngắn hạn, dài hạn hoặc đầu tư tạm thời cho số vốn nhàn rỗi.
Doanh nghiệp có mối quan hệ kinh tế chặt chẽ với các doanh nghiệp khác trên thị trường hàng hóa và dịch vụ Tại đây, doanh nghiệp tiến hành mua sắm vật tư, máy móc thiết bị, nhà xưởng và tìm kiếm lao động Thông qua thị trường, doanh nghiệp xác định được nhu cầu hàng hóa và dịch vụ cần thiết để cung ứng Dựa trên những thông tin này, doanh nghiệp sẽ hoạch định ngân sách đầu tư, kế hoạch sản xuất và tiếp thị nhằm thỏa mãn nhu cầu của thị trường.
Quan hệ tài chính nội doanh nghiệp được thể hiện qua các mối quan hệ thanh toán giữa doanh nghiệp và người lao động, bao gồm lương và các khoản tạm ứng Đồng thời, nó cũng liên quan đến việc hạch toán và sử dụng quỹ hình thành từ lợi nhuận để lại.
Quá trình phân tích các mối quan hệ là rất quan trọng đối với nhà quản lý, giúp họ đưa ra quyết định hợp lý và chính xác cho doanh nghiệp Đối với nhà đầu tư, việc này cung cấp cơ sở để xem xét các quyết định tài chính trong doanh nghiệp.
1.1.2 Mục tiêu phân tích tài chính
Mục tiêu của phân tích tài chính là đạt được những thông tin cần thiết để hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Mỗi doanh nghiệp đều cần một lượng vốn tiền tệ nhất định, đây là điều kiện tiên quyết cho sự phát triển Quá trình sản xuất kinh doanh liên quan đến việc hình thành, quản lý và sử dụng các quỹ tiền tệ, đồng thời gắn liền với các mối quan hệ tài chính trong doanh nghiệp Do đó, tình hình tài chính của doanh nghiệp trở thành mối quan tâm của nhiều đối tượng, bao gồm cả công ty, nhà cung cấp, chủ nợ và nhà đầu tư, tất cả đều thực hiện phân tích tài chính để nắm bắt tình hình tài chính Tùy thuộc vào từng đối tác, các khía cạnh quan tâm trong phân tích tài chính cũng sẽ khác nhau, đặc biệt là đối với những người quản lý doanh nghiệp.
Phân tích tình hình tài chính là công cụ quan trọng giúp quản trị hiệu quả trong doanh nghiệp, làm rõ quá trình hoạt động kinh doanh và cung cấp cơ sở cho các quyết định quản lý và hoạch định chiến lược Nó đặc biệt cần thiết trong chức năng kiểm tra, đánh giá và điều hành hoạt động kinh doanh, nhằm đạt được các mục tiêu kinh doanh Ngoài ra, phân tích tài chính cũng hỗ trợ các cơ quan chức năng và cơ quan Nhà nước có liên quan trong việc giám sát và đánh giá hoạt động của doanh nghiệp.
Dựa vào báo cáo tài chính của doanh nghiệp, việc phân tích và đánh giá hoạt động sản xuất kinh doanh giúp kiểm tra xem doanh nghiệp có thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước và tuân thủ pháp luật hay không Sự giám sát này từ cơ quan thẩm quyền có thể giúp hoạch định chính sách một cách hợp lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả Nhà nước cần đưa ra các kế hoạch phát triển vĩ mô nhằm mang lại lợi ích thiết thực cho các nhà đầu tư.
Các nhà đầu tư, bao gồm doanh nghiệp và cá nhân, quan tâm đến giá trị của doanh nghiệp vì họ là những người cung cấp vốn và chịu rủi ro Lợi nhuận của họ đến từ việc nhận cổ tức và giá trị gia tăng của vốn đầu tư Hai yếu tố này ảnh hưởng đến lợi nhuận kỳ vọng của doanh nghiệp Các nhà đầu tư thường không hài lòng với lợi nhuận theo sổ sách mà doanh nghiệp đạt được Dự đoán lợi nhuận thực tế là mối quan tâm chính của họ Thông qua phân tích báo cáo tài chính, khả năng sinh lời, mức độ rủi ro và diễn biến giá cả, các nhà đầu tư sẽ đưa ra quyết định phù hợp Điều này cũng quan trọng đối với ngân hàng, nhà cho vay tín dụng, đối tác kinh doanh và các tổ chức khác.
Các đối tượng quan tâm đến khả năng thanh toán công nợ và hợp tác liên doanh của doanh nghiệp cần phân tích và đánh giá thực trạng sản xuất kinh doanh Đặc biệt, các chủ nợ chú ý đến khả năng thanh toán nhanh đối với khoản vay ngắn hạn, trong khi với khoản vay dài hạn, họ cần tin tưởng vào khả năng hoàn trả dựa trên khả năng sinh lời của doanh nghiệp Cấu trúc tài chính cũng thể hiện mức độ rủi ro khi doanh nghiệp vay vốn Ngoài ra, các đối tác kinh doanh xem xét khả năng hợp tác của doanh nghiệp thông qua việc thực hiện các chế độ, khả năng và tiềm năng kinh tế tài chính của doanh nghiệp, điều này cũng ảnh hưởng đến những người hưởng lương trong doanh nghiệp.
Những người hưởng lương trong doanh nghiệp rất quan tâm đến tình hình tài chính của công ty, vì lợi ích của họ gắn liền với hoạt động tài chính này Người lao động thường tìm kiếm thông tin và số liệu tài chính để đánh giá triển vọng phát triển của doanh nghiệp trong tương lai Đồng thời, những ứng viên tìm việc cũng mong muốn gia nhập các công ty có tiềm năng phát triển lâu dài, nhằm đảm bảo mức lương xứng đáng và một chỗ làm việc ổn định.
Phân tích tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc dự đoán kết quả hoạt động và mức doanh lợi của doanh nghiệp trong tương lai Nó không chỉ là cơ sở để đưa ra các quyết định chiến lược mà còn giúp giám sát và kiểm tra hiệu quả hoạt động Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, doanh nghiệp cần có chiến lược kinh doanh cụ thể, hợp lý và chính xác, và phân tích tài chính sẽ hỗ trợ đắc lực cho quá trình này Nhiều đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh nghiệp từ các góc độ khác nhau, nhưng chung quy lại, họ đều chú trọng đến khả năng tạo ra dòng tiền, khả năng sinh lời, khả năng thanh toán và mức lợi nhuận tối đa Do đó, việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp cần đạt được các mục tiêu nhất định để đảm bảo sự phát triển bền vững.