Bài giải B1: Câu 1 (B1): T/C LS gãy kín thân xương cánh tay , các b/c, Điều trị? 1. T/C LS - Sau chấn thương – tay lành đỡ lấy đau - Sưng nề cánh tay - Biến dạng tuỳ theo vị trí gãy: nệ gãy cơ delta, dưới. Cơ ngực to thường có ở góc ra ngoài giữa 2 đoạn gãy, nếu gãy dưới cơ delta ít mở góc hơn. - Có điểm đau chói cố định tại ổ gãy - Tại ổ gãy có cử động bất thường và lạo xạo xương (chú ý : không cố định tìm t/c này tránh gây tổn thương thứ phát) - Đo so sánh 2 bên: chiều dài tương đối và tuyệt đối của chi gãy so với bên lành: ngắn chhi so với bên lành nếu có di lệch chồng và gập góc. - Bất lực vận động cánh tay - Tổn thương kết hợp: thường có thể gặp tổn thương Tk quay kết hợp trong gãy 1/3 xương cánh tay (bàn tay rủ cổ cò, không duỗi được cổ tay và đốt các ngón, không duỗi dạng được ngón 1, mất cảm giác vùng Tk quay chi phối: 2 ngón rưỡi ô mô cái) 2. Biến chứng * Biến chứng sớm: - Tổn thương thần kinh quay: hay gặp khi gãy đoạn 1/3 giữa xương cánh tay - Tổn thương bó mạch cánh tay và TK giữa (hiếm gặp) - Gãy kín → đầu xương chọc ra ngoài thành gãy xương hở * B.c muộn : - Khớp giả, can lệch - Can phì đại chèn ép TK quay, teo cơ hạn chế vận động khớp vai, khớp khuỷu. 3/ Điều trị: a/ Điều trị bảo tồn: Bó bột CĐ: gãy hở ở TE, gãy kín ít hoặc không di lệch. Phương pháp: Gây tê ổ gãy, nắn chỉnh, cố định, bó bột kiểu bột ngực – vai – cánh tay: t/g cố định 3 – 4tuần. b/ Điều trị phẫu thuật: CĐ: gãy có biến chứng: gãy hở, tổn thương mạch máu TK. Gãy xương có di lệch lớn nắn chỉnh thất bại Phương pháp: Kết xương bằng nẹp vít: 2-8 nẹp, Đinh nội tuỷ Câu 2 (B1): T/C LS gãy kín thân xương đòn? biến chứng, điều trị? 1. T/C LS * Chủ quan: Đau vùng xương đòn, đau tăng khi vận động. * Khách quan: + Nhìn: tay lành đỡ tay đau. Vai bên tổn thương thấp hơn bên lành. Nhìn hoặc sờ thấy đầu xương gãy nhô lên dưới da. + Sờ: Mất tính liên tục của xương, đau chói tại ổ gãy. Có thể có lạo xạo xương có thể có dấu hiệu phím đàn dương cầm: ấn ngón tay vào đầu xương đòn làm căng cơ ức đòn chũm, khi thả tay ra lại bật lên. - Đo từ khớp ức đòn → mỏm cùng vai thấy ngắn hơn so với bên lành - Hạn chế vận động khớp vai - Nếu có tổn thương kết hợp: tổn thương đám rối thần kinh cánh tay, hoặc tổn thương màng phổi thì có t/c đặc trưng của tổn thương 2. B/c * B/c sớm: toàn thân ít gặp - Tại chỗ: + Gãy kín → gãy hở + Tổn thương mạch máu TK dưới đòn + Tổn thương đỉnh phổi → tràn khí, tràn máu màng phổi. * B/c muộn: - Tại chỗ: can xương gãy chèn ép bó mạch TK + Liền lệch + Khớp giả. + Đau quanh khớp vai 3/ Điều trị CĐ: Điều trị bảo tồn: Dùng băng thun: phương pháp: gây tê ổ gãy nắn chỉnh cổ định bằng băng số 8, t/g cố định 4-6 tuần. CĐ phẫu thuật: gãy xương có biến chứng như gãy hở, tổn thương mạch máu TK, tổn thương đỉnh phổi, trường hợp gãycó mảnh rời. Phương pháp: đóng đinh nội tuỷ, nẹp vít Câu 3 (B1): Đặc điểm di lệch trong gãy kín thân xương cánh tay? CĐ và các PP điều trị? 1. Đặc điểm di lệch trong gãy kín thân xương cánh tay: a. Gãy 1/3 trên: có 3 vị trí * Gãy dưới mấu động và trên chỗ bám cơ ngực to: - Đầu trung tâm bị các cơ vai, mấu động kéo dạng và xoay ngoài - Đoạn ngoại vi bị cơ delta, cơ ngực to, cơ ngực bé, cơ quạ cánh tay, cơ nhị đầu kéo lên trên, ra trước và vào trong. ⇒ Tạo mở góc vào trong. * Gãy dưới chỗ bám cơ ngực to và trên chỗ bám cơ delta: - Đoạn trung tâm bị cơ ngực to kéo vào trong và ra trước. - Đoạn ngoại vi bị cơ delta, cơ tam đầu kéo lên trên và ra ngoài. ⇒ Tạo góc mở ra ngoài * Gãy dưới chỗ bám cơ delta. - Đoạn trung tâm bị cơ delta kéo giạng và xoay ngoài. - Đoạn ngoại vi bị cơ quạ cánh tay cơ nhị đầu, cơ tam đầu kéo lên trên. ⇒ 2 đoạn tạo góc mở vào trong. b. Gãy 1/3 giữa: 2 đoạn gãy ít di lệch do có cơ tam đầu cánh tay, cơ nhị đầu và cơ cánh tay trước bọc quanh xương. Nếu có di lệch giãn cách và di lệch chồng thì hay bị chèn cơ vào giữa 2 đầu gãy. - Đoạn trung tâm ít biến đổi do có đối lực các cơ cân bằng nhau - Đoạn ngoại vi bị cơ tam đầu, nhị đầu, cơ quan cánh tay kéo lên trên. ⇒ Di lệch chồng c. Gãy 1/3 dưới: - Đoạn trung tâm hầu như không di lệch - Đoạn ngoại vi bị các cơ bám trên lồi cầu, trên ròng rọc kéo ra trước ⇒ Tạo góc mở ra sau. 2. CĐ điều trị và phương pháp điều trị a. Điều trị bảo tồn Phương pháp: nắn chỉnh, bó bột ngực - cánh tay - bàn tay. - CĐ: gãy rạn, gãy ít di lệch, không di lệch gãy kín, gãy không có biến chứng, gãy xương TE. - Kỹ thuật: Gây tê ổ gãy, TE thì gây mê sau đó nắn chỉnh, bó bột cố định ở tư thế giạng 80 0 ra trước 30 – 40 0 và xoay ngoài. - Thời gian để bột: TE 4 – 6 tuần Người lớn 8 – 10 tuần. - Phương pháp kéo liên tục: Với chi trên ít làm b. điều trị PT. - CĐ: gãy hở, gãy có tổn thương mạch máu TK gẫy có di lệch lớn nắn chỉnh không đạt kết quả - Phương pháp: + Kết xương nẹp vít + Đóng đinh nội tuỷ + bột tăng cường + Khung cố định ngoại vi trong trường hợp gãy hở, có nhiễm khuẩn. Câu 4 (B1): Các yếu tố chi phối động tác sấp ngửa cẳng tay? Đặc điểm di lệch của gãy thân xương cẳng tay? 1. Các yếu tố chi phối động tác sấp ngửa cẳng tay *. Xương khớp - Độ cong sinh lý của xương quay + 1/4 trên cong lõm ra phía sau + 1/3 dưới cong lõm vào trong - Khớp quay trụ trên và khớp quay trụ dưới phải bình thường, không dính cứng, không thoái hoá - Màng liên cốt có 1 khoảng cách nhất định, phải đủ rộng, không bị cốt hoá * Cơ: các cơ sấp ngửa cẳng tay: cơ ngửa, cơ nhị đầu, cơ ngửa ngắn, cơ sấp tròn và sấp vuông phải toàn vẹn về nguyên uỷ, bám tận, sự nuôi dưỡng và sự chi phối TK. * Trục thẳng của các xương: quay và trụ 2. Đặc điểm di lệch của gãy thân xương cẳng tay: có 3 vị trí gãy. * Gãy ở 1/3 trên thân xương quay, trên chỗ bám của cơ sấp tròn: + Đoạn trung tâm có cơ ngửa ngắn, cơ nhị đầu bám làm cho đoạn trung tâm xoay ngửa tối đa (90 0 ) + Đầu ngoại vi có cơ sấp tròn và sấp vuông bám làm cho đoạn ngoại vi sấp tối đa (90 0 ). ⇒ Vậy gãy 1/3 trên thân xương quay, di lệch xoay giữa 2 đầu xương là nhiều nhất. * Gãy 2/3 dưới: dưới chỗ bám cơ sấp tròn Đầu trung tâm có thêm cơ sấp tròn đối lực → đoạn này ngửa không hoàn toàn (30 0 ) + Đầu đoạn ngoại vi còn cơ sấp vuông nên đoạn này sấp không hoàn toàn (30 0 ) ⇒ Gãy đoạn này di lệch 2 đầu ít hơn. * Sự di lệch của xương trụ: xương quay thì sấp ngửa, xương trụ thì gấp duỗi, ở đoạn trên xương trụ không có cơ sấp ngửa kéo mạnh nên gãy đoạn trên ít di lệch, nếu gãy đoạn dưới có cơ sấp vuông co kéo, nếu nó kéo đoạn ngoại vi xương trụ sát vào xương quay thì đoạn ngoại vi xương quay sấp tối đa nên làm hẹp màng liên cốt. * Ngoài ra còn có sự di lệch chồng, di lệch gập góc của các xương. Câu 5(B1): Các biến chứng của gãy kín 2 xương cẳng tay, chỉ định và các phương pháp điều trị gãy kín thân 2 xương cẳng tay? 1. Các B/c * Biến chứng sớm: Toàn thân: hầu như không có shock - Tại chỗ: + Gãy kín thành gãy hở + Tổn thương mạch máu TK ( dây TK trụ, giữa, quay) + Chèn ép khoang * B/c muộn: - Toàn thân: hầu như không có - Tại chỗ: + Chậm liền xương + Can lệch, can xù + ảnh hưởng sấp ngửa cẳng tay 2. CĐ, các phương pháp điểu trị * Điều trị bảo tồn: - CĐ: + Gãy xương ở TE (kín) + Gãy kín, ít di lệch, không di lệch + Gãy xương mà không có CĐ phẫu thuật như một bệnh nhân bị các bệnh lý toàn thân: đái đường, tâm phế mạn. - PP: nắn chỉnh bó bột cánh tay- cẳng- bàn tay, thời gian bột 2– 2,5 tháng). * Điều trị PT: - CĐ: + gãy di lệch lớn, gãy hở có mảnh rời + Gãy xương ở người lớn nhất là gãy 1/3 Trên + Gãy có di lệch mà nắn chỉnh không đạt kết quả. - PP: với người lớn kết hợp bằng nẹp vít. với TE: đinh nội tuỷ + bó bột, thời gian cố định: Người lớn: 8 – 10 tuần TE: 4 – 6 tuần. Câu 6 (B1): Phân loại gãy cổ xương đùi? Các B/c của gãy cổ xương đùi? 1. Phân loại gãy cổ xương đùi: Có nhiều cách phân loại: * Dựa vào vị trí ổ gãy: theo Delta - Gãy sát chỏm: dễ tiêu chỏm, khớp giả (nặng) - Gãy cổ giải phẫu (cổ chính danh): gãy phạm khớp. - Gãy nền cổ (gãy liên mấu chuyển) gãy càng cao thì tiên lượng càng nặng * Theo Bohler: Chỉ áp dụng trong gãy cổ PT: có 2 thể: - Thể giạng 15% trục mở góc lên trên và ra ngoài - Thể khép: Trục mở góc xuống dưới và vào trong (thể này hay gặp 85%). Góc tạo bởi trục của đoạn gãy trung tâm và ngoại vi, đoạn ngoại vi bao giờ cũng lên trên → di lệch do khối cơ mông kéo và sức nặng của chi thể. * Theo PauWels: góc tạo bởi đường gãy và mặt phẳng nằm ngang của đường nối 2 gai chậu trước trên. Chia làm 3 độ: Độ I: góc 30 0 Độ II: góc 50 0 Độ III: góc 70 0 Dựa vào cách phân loại này để tiên lượng và chọn phương pháp điều trị: - Pauwels I: điều trị bảo tồn - Pawels II, III: đóng đinh ngoại khớp Tiên lượng: góc càng lớn thì tiên lượng càng nặng, góc càng nhỏ thì đường gãy áp sát nhau và dễ liền. 2. B/c của gãy cổ xương đùi * B/c sớm: - Toàn thân: có thể choáng, shock( ít gặp), Tắc huyết mỡ - tại chỗ: tràn máu tràn dịch ổ khớp háng + Tổn thương dây chằng khớp háng + Tổn thương mạch máu thần kinh đặc biệt là dây TK hông to. * Muộn: [...]... xương chết, dẫn lưu tốt, phối hợp nhỏ giọt kháng sinh tại chỗ Mở cửa sổ san phẳng ổ khuyết làm nông láy ổ khuyết hoặc trám cơ vào lấp đầy đáy ổ khuyết, tránh để khoảng trống - Điều trị lý liệu phục hồi chức năng Câu 13 (B1) : Các hình thức bó bột, nguyên tắc bó bột, theo dõi săn sóc sau bó bột? 1 Các hình thức bó bột: Phân loại theo chức năng * Nẹp bột (máng bột) - Nẹp tăng cường: trước khi bó để tăng cường... Smith – Pitersor là phương pháp tốt nhất hiện nay + PP kết xương bằng vít xốp + PP vừa nẹp vừa vít vừa đinh + PP xuyên một chùm đinh + PP thay chỏm xương đùi bằng kim loại hoặc đónh đinh cứng khớp Câu 8 (B1) : Triệu chứng LS của gãy kín thân xương đùi? Các b/c của gãy kín thân xương đùi? 1 T/c TL * Toàn thân: Shock hoặc choáng do đau và mất máu Biểu hiện mặt nhợt nhạt, da xanh tái, vã mồ hôi lạnh, mạch... bị kích thích tăng tiết dịch * Muộn: - Liền lệch, chậm liền xương, khớp giả - Teo cơ tứ đầu đùi do đụng dập và ít vận động - Hạn chế vận động khớp gối dẫn đến cứng khớp gối - Thoái hoá khớp háng Câu 9 (B1) : Điều trị sơ cứu gãy kín thân xương đùi: chỉ định và các PP điều trị gãy kín thân xương đùi? 1 Sơ cứu: Phòng và chống sốc: * Giảm đau: - T.thân: Promedon 0,02 x 1 ống TBT - Tại chỗ: Novocain 0,25%... xương đùi ở người lớn - TE trên 12 tuổi - Điều trị bảo tồn thất bại - Gãy đến m uộn, liền lệch * Phương pháp: - Đinh nội tuỷ kunscher - Kết xương bằng nẹp vít có góc - Kết xương bằng 2 đinh Rush Câu 10 (B1) : TCLS của gãy kín 2 xương cẳng chân? các biến chứng, điều trị ? 1 T/c LS * Cơ năng: Chi gãy hoàn toàn không cử động được * Thực thể: - Nhìn: biến dạng chi + Cẳng chân sưng nề + Bàn chân xoay ngoài... đối với gãy chéo xoắn nhiều mảnh thì kết xương bàng vít, nẹp vít Cố định bằng khung cố định ngoài đóng đinh nội tuỷ kisschner đạt được mục đích lớn nhất do kết xương vững chắc,tập VĐ được sớm Câu 11 (B1) : Triệu chứng, chẩn đoán vỡ xương bánh chè? Chỉ định và các PP điều trị thực thụ? 1 Triệu chứng * LS: - Cơ năng + Đau nhiều ở khớp gối sau gãy, không đi đứng được, không gấp duỗi được khớp gối - Thực... phục hồi chức năng khớp gối tốt + Nếu gãy xương bánh chè theo hình ngôi sao, hoặc gãy rời nhiều mảnh thì có thể PT lấy bỏ mảnh xương nát nhưng phải khâu lại gân cơ tứ đầu đùi Sau PT để bột 8 tuần Câu 12 (B1) : Triệu chứng LS và CLS của cốt tuỷ viêm đường máu giai đoạn cấp tính? Điều trị cốt tuỷ viêm đường máu giai đoạn cấp tính? 1 TC LS, CLS cốt tủy viêm đường máu * LS: - Thường gặp ở người trẻ tuổi (thiếu... phổi, viêm đường tiết niệu, loét điểm tỳ - Tại chỗ: + Chậm liền xương, khớp giả + Can lệch, can xù + Tiêu ổ gãy, hoại tử chỏm xương đùi, tiêu chỏm xương đùi + Teo cơ cứng khớp + Thoái hoá khớp háng Câu 7 (B1) : Điều trị sơ cứu gãy kín cổ xương đùi? Chỉ định và PP điều trị thực thụ gãy cổ xương đùi? 1 Điều trị sơ cứu gãy kín cổ xương đùi: Phòng chống shock * Băng bó ngay * Giảm đau - Giảm đau toàn thân: promedon... lên gân hay bột tránh teo cơ + Gãy vững chi dưới cho BN tỳ nén sớm tạo sức ép sinh lý → nhanh lên + N10→ N15 kiểm tra xem bột có lỏng không có nốt phồng ra dưới bột không, dị ứng bột, gãy bột Câu 14 (B1) : TCLS sai khớp vai? Biến chứng và điều trị ? 1 T/c sai khớp vai thể ra trước vào trong * Nhìn: - Chi thể ở tư thế bắt buộc - Tay dạng và xoay ngoài - Vai vuông - Mắt rãnh delta ngực * Sờ : Chỏm xương... gót chân thầy rhuốc đặt vào hõm nách BN 2 tay thầy thuốc cầm cổ tay sai khớp của BN kéo theo trục chi khi nghe tiếng khục là chỏm xương đã vào ổ khớp Ngoài ra còn PP nắm chỉnh Kocher và Mothes Câu 15 (B1) : TCLS sai khớp háng, biến chứng và điều trị? 1.T/cLS của sai khớp háng thể chậu - Cơ năng: Giảm chức năng vận động sau có lực chấn thương - Thực thể: Nhìn: chi thể ở tư thế bắt buộc: đùi khép – xoay... với sai khớp ra sau) hoặc khép đùi và xoay trong( đối với sai khớp ra trước) sau khi chỏm xương đã về vị trí ổ khớp bất động BN 3 tuần sau đó tập vận động khớp háng nhẹ nhàng, tập đứng tập đi Câu 15 (B1) : TCLS sai khớp khuỷu, biến chứng và điều trị? 1/TCLS: Thường ra sau - Đau, sưng nề, bất lực vận động khớp Cẳng tay ở tư thế bắt buộc duỗi 10- 200 không gấp được cẳng tay - Nhìn thấy dấu hiệu nhát dìu . Bài giải B1: Câu 1 (B1) : T/C LS gãy kín thân xương cánh tay , các b/c, Điều trị? 1 bại Phương pháp: Kết xương bằng nẹp vít: 2-8 nẹp, Đinh nội tuỷ Câu 2 (B1) : T/C LS gãy kín thân xương đòn? biến chứng, điều trị? 1. T/C LS * Chủ