LÍ LUẬN CHUNG VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VÀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
T ổng quan về thủ tục hành chính
1.1.1 Khái niệm về thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính (TTHC) là quy trình xác định thời gian, không gian và phương thức giải quyết công việc của cơ quan hành chính công, liên quan đến mối quan hệ giữa các cơ quan, tổ chức và cá nhân công dân.
TTHC được thiết lập nhằm đảm bảo các cơ quan nhà nước thực hiện đầy đủ các hoạt động cần thiết, bao gồm quy trình thành lập công sở, bổ nhiệm, bãi nhiệm và điều động công chức, cũng như lập quy và áp dụng quy phạm pháp luật Ngoài ra, TTHC còn quy định trình tự điều hành và tổ chức các hoạt động hành chính hiệu quả.
TTHC được quy định bởi các quy phạm hành chính, đóng vai trò là cơ sở pháp lý cho các cơ quan nhà nước thực hiện chức năng của mình Điều này giúp bảo đảm tính pháp chế, đồng thời mở rộng dân chủ và công khai trong quản lý nhà nước theo một quy trình thống nhất.
1.1.2 Đặc điểm thủ tục hành chính
- TTHC lệ thuộc vào nhận thức của cơ quan xây dựng và cơ quan thực hiện các thủ tục đã ban hành.
Thủ tục hành chính (TTHC) thường phụ thuộc vào thực tế của quá trình giải quyết công việc nội bộ của nhà nước, liên quan đến quyền và nghĩa vụ pháp lý của công dân Việc xử lý TTHC không nên máy móc, bởi TTHC không phù hợp có thể gây khó khăn và giảm hiệu quả trong quyết định của nhà quản lý.
Thủ tục hành chính (TTHC) rất đa dạng và phức tạp, diễn ra trong hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội Hoạt động quản lý nhà nước liên quan đến nhiều cơ quan từ trung ương đến địa phương, mỗi cơ quan đều phải tuân thủ các thủ tục nhất định khi thực hiện thẩm quyền của mình Thêm vào đó, với xu hướng hợp tác quốc tế, đối tượng quản lý không chỉ giới hạn trong công dân nội địa mà còn bao gồm các yếu tố nước ngoài.
1.1.3 Ý nghĩa của thủ tục hành chính
- TTHC bảo đảm cho các qui phạm vật chất qui định trong các quyết định hành chính được thi hành thuận lợi.
TTHC đảm bảo việc thực hiện các quyết định hành chính được thống nhất và có khả năng kiểm tra tính hợp lý, đồng thời quản lý các hệ quả phát sinh từ việc thi hành những quyết định này.
- TTHC sẽ làm cho tính chất nghiêm minh của pháp luật được nâng cao.
TTHC được xây dựng và áp dụng một cách hợp lý sẽ thúc đẩy sự sáng tạo trong việc thực hiện các quyết định quản lý đã được thông qua, từ đó mang lại hiệu quả thiết thực cho quản lý nhà nước.
TTHC góp phần xây dựng mối quan hệ tích cực giữa nhà nước và công dân, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và củng cố lòng tin của người dân vào các cơ quan nhà nước.
- Việc xây dựng và thực hiện tốt các TTHC có ý nghĩa lớn đối với quá trình xây dựng và triển khai luật pháp.
TTHC đóng vai trò như cầu nối thiết yếu giữa cơ quan nhà nước và người dân, cũng như các tổ chức Nó không chỉ phản ánh trình độ văn hóa của tổ chức mà còn thể hiện mức độ văn minh của nền hành chính quốc gia.
1.1.4 Các cách phân loại thủ tục hành chính
- Phân loại theo đối tượng quản lý hành chính công: thủ tục trong xây dựng cơ bản, thủ tục trước bạ,v.v
Trong quá trình hoạt động của cơ quan nhà nước, các công việc hành chính được phân loại theo những thủ tục cụ thể như: thông qua và ban hành văn bản pháp quy; xét phong tặng các danh hiệu cho đơn vị, cá nhân anh hùng, chiến sĩ thi đua, nhà giáo ưu tú; và thủ tục tuyển dụng cán bộ.
Các cơ quan được phân loại theo chức năng hoạt động, bao gồm thủ tục cung cấp dịch vụ thông tin, thủ tục cho phép xuất khẩu nguyên liệu hiếm và thủ tục kiểm tra mức độ an toàn lao động.
- Phân loại theo quan hệ công tác: thủ tục nội bộ, thủ tục liên hệ và thủ tục văn thư.
1.1.5 Các nguyên tắc xây dựng và thực hiện thủ tục hành chính
- Các nguyên tắc xây dựng thủ tục hành chính:
+ TTHC được xây dựng phải trên cơ sở luật, nhằm thực hiện luật, bảo đảm pháp chế
+ TTHC được xây dựng phải phù hợp với thực tế, với yêu cầu khách quan của sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước
+ TTHC được xây dựng phải đơn giản, dễ hiểu, công khai, thuận lợi cho việc thực hiện
- Các nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính:
+ Thực hiện TTHC phải bảo đảm chính xác, công minh
+ Các bên tham gia TTHC đều bình đẳng trước pháp luật
Các cơ quan nhà nước cần nhanh chóng xử lý các yêu cầu của người dân, đồng thời nâng cao quản lý để tránh sơ hở và lợi dụng thủ tục hành chính, nhằm giảm thiểu phiền hà cho công dân.
1.1.6 Nghĩa vụ của cơ quan nhà nước trong thực hiện thủ tục hành chính
- Quy định rõ về chế độ công vụ
- Công khai hóa các TTHC
- Giải quyết kịp thời các khiếu nại của nhân dân
- Có đội ngũ cán bộ am hiểu chuyên môn và phẩm chất tốt
1.1.7 Các bước giải quyết thủ tục hành chính
Trong giai đoạn khởi xướng vụ việc, cần thực hiện các hoạt động thủ tục như triệu tập những người có liên quan, tập hợp chứng cứ và hồ sơ, cũng như lập biên bản hoặc ra văn bản có giá trị pháp lý để tiến hành giải quyết vụ việc.
Để giải quyết vụ việc, cần thực hiện các bước sau: nghiên cứu vụ việc, thu thập và xác minh các căn cứ cần thiết, đánh giá khách quan và toàn diện tình huống, và cuối cùng là ra quyết định về vụ việc Thời hạn, trình tự, nội dung, hình thức quyết định và quy trình công bố quyết định phải tuân thủ theo quy định chi tiết của pháp luật.
Các bên tham gia vào thủ tục hành chính (TTHC) có trách nhiệm thi hành quyết định theo quy định của pháp luật, nếu không có khiếu nại hoặc kháng nghị.
Những vấn đề cơ bản về cải cách thủ tục hành chính
1.2.1 Sự cần thiết của việc cải cách thủ tục hành chính
Trong cải cách hành chính, cải cách TTHC được xem là cần thiết vì:
Cải cách thủ tục hành chính (TTHC) là yếu tố quan trọng thể hiện mối quan hệ giữa nhà nước và công dân, đồng thời phản ánh những bức xúc của người dân và doanh nghiệp Điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết về đổi mới TTHC trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu rộng.
Trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, việc thực hiện đồng thời nhiều nội dung cải cách như cải cách tài chính công, cải cách tiền lương và cải cách tổ chức bộ máy là rất khó khăn Do đó, lựa chọn cải cách thủ tục hành chính (TTHC) sẽ mang lại hiệu quả thiết thực nhất.
Cải cách thủ tục hành chính (TTHC) giúp xác định rõ ràng các công việc giữa cơ quan nhà nước và người dân, doanh nghiệp, từ đó nâng cao hiệu quả giao tiếp và phục vụ.
Để xây dựng một bộ máy hiệu quả, cần lựa chọn đội ngũ cán bộ và công chức phù hợp, đảm bảo đáp ứng đầy đủ yêu cầu công việc.
Cải cách thủ tục hành chính (TTHC) là nền tảng quan trọng để thực hiện các cải cách khác, bao gồm nâng cao chất lượng thể chế và nâng cao trình độ của cán bộ, công chức Điều này cũng góp phần thay đổi thói quen, cách làm và cách nghĩ của đội ngũ này, đồng thời phân công và phân cấp rõ ràng trong việc giải quyết công việc cho người dân và doanh nghiệp trong bộ máy hành chính.
- Cải cách TTHC có tác động to lớn đối với việc thúc đẩy phát triển kinh tế
- xã hội Thông qua việc cải cách TTHC sẽ gỡ bỏ những rào cản về
Thủ tục hành chính (TTHC) có ảnh hưởng lớn đến môi trường kinh doanh và đời sống của người dân, giúp giảm thiểu chi phí và rủi ro cho cả cá nhân và doanh nghiệp trong quá trình thực hiện các thủ tục này.
1.2.2 Khái niệm cải cách thủ tục hành chính
Cải cách hành chính là quá trình thay đổi có kế hoạch nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống hành chính, phục vụ tốt hơn cho người dân Mục tiêu của cải cách là xây dựng các thể chế quản lý nhà nước đồng bộ, khả thi và thực tiễn hơn, đồng thời cải thiện cơ chế hoạt động, chức năng và nhiệm vụ của bộ máy hành chính Sự cải cách này còn tập trung vào việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, đáp ứng tốt hơn yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội của quốc gia.
Cải cách thủ tục hành chính nhằm cải thiện các quy định pháp luật liên quan đến trình tự và thủ tục thực hiện quyền hạn của các cơ quan hành chính nhà nước và những người có thẩm quyền Điều này bao gồm việc cải cách các loại thủ tục hành chính (TTHC) cũng như nâng cao hiệu quả trong việc thực hiện các TTHC đó.
1.2.3 Nội dung cải cách thủ tục hành chính
Để đảm bảo tính pháp lý, hiệu quả, minh bạch và công bằng trong giải quyết công việc hành chính, cần cắt giảm và nâng cao chất lượng thủ tục hành chính (TTHC) trong tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước Việc mẫu hóa thống nhất các loại giấy tờ cần thiết cho công dân và doanh nghiệp sẽ giúp đơn giản hóa quy trình khi giải quyết công việc liên quan đến sản xuất kinh doanh và đời sống Đồng thời, công khai và minh bạch hóa tất cả các TTHC thông qua các hình thức thiết thực và phù hợp là điều cần thiết.
Ban hành cơ chế kiểm tra cán bộ, công chức trong việc tiếp nhận và giải quyết công việc của dân là cần thiết để nâng cao hiệu quả phục vụ Cần kiểm soát chặt chẽ việc ban hành mới các thủ tục hành chính (TTHC) theo quy định pháp luật, đồng thời quy định rõ trách nhiệm cá nhân trong thi hành công vụ Ngoài ra, cần xử lý nghiêm các hành vi sách nhiễu, hách dịch và vô trách nhiệm, đồng thời khen thưởng những cá nhân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Mở rộng thực hiện cơ chế “một cửa” nhằm cải thiện quy trình giải quyết công việc của các cơ quan hành chính nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức và cá nhân Cơ chế này giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả phục vụ và tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của nhà nước.
"Một cửa" giúp giảm thiểu phiền hà và tối ưu hóa thời gian xử lý công việc cho tổ chức và công dân Cơ chế này cũng tạo điều kiện cho tổ chức và công dân giám sát hoạt động của cán bộ, công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước, từ đó cải thiện đáng kể mối quan hệ giữa cơ quan hành chính và người dân, cũng như nâng cao môi trường sản xuất, kinh doanh và đầu tư.
1.2.4 Nhân tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính
- Năng lực nhận thức của chủ thể TTHC
- Hệ thống các quy định về TTHC
- Truyền thông và sự tham gia của các nguồn lực xã hội
Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính ở Anh và bài học cho Việt Nam 10 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM
1.3.1 Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính ở Anh
Thay đổi văn hóa ra quyết định là mục tiêu chính của mô hình "thêm một, bớt hai" (OITO) trong cải cách thủ tục hành chính (TTHC) do Chính phủ Anh áp dụng từ năm 2011 Mô hình OITO tập trung vào việc giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, cụ thể là mỗi 1 bảng Anh chi cho quy chế, cần phải giảm bớt các chi phí khác tương ứng.
Mô hình giảm gánh nặng hành chính với chi phí 2 bảng Anh nhằm thay đổi văn hóa ra quyết định trong các cơ quan quản lý nhà nước, tối thiểu hóa tác động của chính sách lên doanh nghiệp Mô hình này không chỉ mang lại giá trị tài chính mà còn thúc đẩy sự thay đổi trong Chính phủ, giảm thiểu ý kiến của doanh nghiệp cho rằng quy chế quản lý hành chính cản trở thành công Đặc biệt, các bộ phải công khai thực hiện để tăng cường trách nhiệm và cải thiện chương trình quản lý chính sách, đồng thời cân nhắc thứ tự ưu tiên của các đề xuất mới liên quan đến ngân sách tài chính.
1.3.2 Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
Mục tiêu cải cách hành chính tại các quốc gia là công khai các thủ tục hành chính, rà soát để giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời cắt giảm các chi phí quản lý không cần thiết.
Việt Nam đã rút ra nhiều bài học quý giá từ mô hình OITO của Anh, đặc biệt là trong việc xây dựng và áp dụng Bộ quy tắc ứng xử, điều này có thể hỗ trợ quá trình cải cách thủ tục hành chính (TTHC) tại Việt Nam Một yếu tố quan trọng trong việc tuân thủ TTHC không chỉ bao gồm đối tượng tuân thủ và cơ quan giải quyết, mà còn là cán bộ thực thi, những người quyết định sự thành công của việc triển khai TTHC Mặc dù Luật Công chức đã có quy định về kiểm soát nội vụ, nhưng vẫn thiếu các tiêu chí cụ thể cho cán bộ trực tiếp giải quyết hồ sơ Điều này rất cần thiết, vì doanh nghiệp và người dân vẫn gặp khó khăn ngay từ khâu xác định tên thủ tục, mặc dù đã có những tiến bộ nhất định.
Chương 1 đã cung cấp cái nhìn tổng quan về lý luận thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính, đồng thời rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam trong quá trình cải cách này Những nội dung này sẽ là nền tảng để Chương 2 phân tích thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại Việt Nam, nêu rõ những thành tựu đã đạt được cùng với các hạn chế còn tồn tại.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ỞVIỆT NAM
Tình hình cải cách thủ tục hành chính ở Việt Nam thời gian qua
Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020, theo Nghị quyết 30c/NQ-CP, đã đưa ra hệ thống giải pháp và bước đi phù hợp nhằm xây dựng nền hành chính Việt Nam dân chủ, trong sạch, vững mạnh và chuyên nghiệp Mục tiêu là hiện đại hóa và nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống hành chính, tuân thủ nguyên tắc của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Trong suốt mười năm qua, cải cách hành chính đã được triển khai đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực.
Cải cách thủ tục hành chính (TTHC) được xác định là một khâu đột phá quan trọng, nhằm đơn giản hóa và tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhân dân Ngày 08/11/2011, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 30c/NQ-CP về Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011 - 2020, yêu cầu cải cách TTHC trong quá trình xây dựng thể chế, kiểm soát chặt chẽ việc ban hành mới TTHC, cắt giảm và nâng cao chất lượng TTHC trong mọi lĩnh vực quản lý nhà nước Mục tiêu là cải thiện môi trường kinh doanh, giải phóng nguồn lực xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần vào sự phát triển nhanh chóng và bền vững của nền kinh tế.
TTHC giữa các cơ quan hành chính nhà nước, các ngành và các cấp cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả Việc kiểm soát chặt chẽ trong việc ban hành các quy định mới là rất quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và giảm thiểu thủ tục rườm rà trong nội bộ từng cơ quan.
Theo quy định của pháp luật, tất cả các thủ tục hành chính (TTHC) cần được công khai và minh bạch Cơ quan hành chính nhà nước phải thực hiện thống nhất cách tính chi phí mà cá nhân, tổ chức phải chi trả khi giải quyết TTHC Đồng thời, cần duy trì và cập nhật cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC Việc mở rộng dân chủ và phát huy vai trò của các tổ chức cũng như chuyên gia tư vấn độc lập là rất quan trọng trong việc xây dựng thể chế và chuẩn mực quốc gia.
TTHC; giảm mạnh các TTHC hiện hành; công khai các chuẩn mực, các quy định hành chính để nhân dân giám sát việc thực hiện;
Đánh giá chung về thực trạng cải cách thủ tục hành chính ở Việt Nam thời gian qua
Nhà nước đã đạt được những kết quả tích cực trong việc đổi mới kinh tế và nâng cao đời sống xã hội, đồng thời thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế Mối quan hệ giữa cơ quan hành chính và người dân, doanh nghiệp đã được cải thiện rõ rệt nhờ vào các biện pháp như cải cách thủ tục hành chính (TTHC) theo cơ chế một cửa và một cửa liên thông, cùng với việc công khai, minh bạch hóa các quy định liên quan Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế trong cải cách TTHC, bao gồm những quy định chưa hợp lý và các vướng mắc cần được khắc phục.
2.2 Đánh giá chung về thực trạng cải cách thủ tục hành chính ở Việt Nam thời gian qua
TTHC đã được triển khai mạnh mẽ ở tất cả các cấp hành chính với mục tiêu đơn giản hóa, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quyền lợi của nhân dân Việc thực hiện phương án đơn giản hóa TTHC, cắt giảm điều kiện kinh doanh và kiểm tra chuyên ngành đã mang lại nhiều kết quả tích cực Các cơ chế "một cửa" đã được áp dụng, giúp các ngành và cấp chính quyền vào cuộc tích cực, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, doanh nghiệp và công dân.
Từ đầu nhiệm kỳ Chính phủ khóa XIV đến tháng 11 năm 2020, đã có hơn 1.000 thủ tục hành chính (TTHC) được cắt giảm và đơn giản hóa, giúp tiết kiệm khoảng 18 triệu ngày công, tương đương 6.300 tỷ đồng mỗi năm Các bộ, ngành đã xử lý 1.501 mặt hàng chồng chéo về thẩm quyền Đề án Tổng thể đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân và cơ sở dữ liệu quản lý dân cư giai đoạn 2013-2020 đã đạt được một số kết quả Năm 2016, làn sóng cải cách đầu tiên đã loại bỏ hàng ngàn giấy phép con và quy định điều kiện kinh doanh phải nằm trong luật Làn sóng thứ hai tập trung vào việc giảm ít nhất 50% các điều kiện kinh doanh và TTHC Hiện tại, làn sóng cải cách thứ ba đang được triển khai thông qua Nghị quyết 68, với mục tiêu tiếp tục cắt giảm 20% các quy định về kinh doanh.
Chất lượng dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp đã được cải thiện đáng kể với hơn 6000 hồ sơ và thủ tục hành chính (TTHC) được xử lý trực tuyến Việc tích hợp hơn 2700 dịch vụ công lên Cổng dịch vụ công quốc gia không chỉ giúp tiết kiệm hơn 8100 tỷ đồng mỗi năm mà còn đơn giản hóa gần 5000 TTHC Chính phủ điện tử đã triển khai 4 nền tảng quan trọng, tạo mối liên hệ chặt chẽ giữa người dân và Chính phủ, tiết kiệm tổng cộng khoảng 14.800 tỷ đồng mỗi năm.
Theo kế hoạch, các bộ và cơ quan liên quan sẽ xây dựng, sửa đổi và bổ sung 19 luật cùng với 51 nghị định nhằm cắt giảm và đơn giản hóa các điều kiện kinh doanh.
Tính đến đầu tháng 12/2018, đã có 3 luật và 25 nghị định được ban hành, cắt giảm và đơn giản hóa 3.346/6.191 điều kiện kinh doanh, đạt tỷ lệ 54,5% Các bộ, cơ quan đã đưa việc sửa đổi, bổ sung các luật vào chương trình xây dựng luật năm 2019, với 8/16 bộ đã thực hiện đánh giá tác động và tiến hành đơn giản hóa, cắt giảm các điều kiện kinh doanh.
Hiện nay, 59/63 địa phương đã hoàn thành việc kiện toàn bộ phận một cửa các cấp nhằm giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) hiệu quả.
Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh giúp giảm thiểu thủ tục hành chính phức tạp cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa nền hành chính.
Hàng năm, Bộ Tư pháp và Văn phòng Chính phủ tổ chức các Hội nghị nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng đánh giá tác động của thủ tục hành chính (TTHC) cho công chức làm việc trong lĩnh vực xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và kiểm soát TTHC tại các Bộ, ngành, địa phương Các hội nghị này bao gồm việc triển khai công tác kiểm soát TTHC, tập huấn nghiệp vụ và phát hành Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ kiểm soát TTHC, trong đó có nội dung hướng dẫn cụ thể về đánh giá tác động TTHC khi có yêu cầu.
Vào thứ Sáu, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả TTHC đã được kiện toàn theo Quyết định số 985/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ Nhiều Bộ, ngành và địa phương như Tiền Giang, Bình Định, Quảng Bình, Hà Nam, Vĩnh Phúc đã tích cực triển khai cơ chế một cửa và một cửa liên thông tập trung Việc ban hành quy chế phối hợp và ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý TTHC đã giúp rút ngắn thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, với hầu hết hồ sơ được giải quyết đúng hạn hoặc trước hạn Ngoài ra, nhiều địa phương đã triển khai thu phí điện tử và dịch vụ bưu chính công ích cho các TTHC có phát sinh phí, tạo điều kiện thuận lợi và an toàn cho người dân và doanh nghiệp Sự ứng dụng công nghệ thông tin và xây dựng Chính phủ điện tử đã đổi mới lề lối làm việc trong các cơ quan nhà nước.
Trục liên thông văn bản quốc gia đã kết nối và liên thông gửi, nhận văn bản điện tử giữa 95 cơ quan Trung ương và 63 địa phương Đến nay, gần 1,7 triệu văn bản điện tử đã được gửi, nhận qua hệ thống này, giúp tiết kiệm hơn 1.200 tỷ đồng mỗi năm.
Vào thứ Bảy, sẽ triển khai thí điểm việc đưa bộ phận một cửa các cấp về đặt tại trụ sở bưu điện ở một số địa phương, theo Nghị định số 61/2018/NĐ-CP.
Ngày 23/4/2018, Chính phủ đã ban hành quyết định về việc thực hiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) Việc này mang lại nhiều lợi ích cho Ủy ban nhân dân các cấp, đặc biệt là việc giảm thiểu chi phí xây dựng và duy trì trụ sở cho bộ phận một cửa Khi bộ phận này được đặt tại bưu điện, nhân viên bưu điện sẽ phối hợp hiệu quả với cán bộ tại địa phương trong việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả TTHC Điều này không chỉ hỗ trợ triển khai chính phủ điện tử mà còn giúp giảm tải công việc cho các cơ quan hành chính, tạo điều kiện cho họ tập trung vào chuyên môn và tinh giản biên chế.
Việc triển khai đánh giá tác động của thủ tục hành chính (TTHC) đã đạt được những kết quả tích cực, với các cơ quan soạn thảo văn bản pháp luật nhận thức rõ vai trò quan trọng của đánh giá này Quá trình đánh giá tác động TTHC đã trở nên nề nếp và ổn định, góp phần nâng cao chất lượng các quy định TTHC được ban hành.
Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình cải cách TTHC vẫn còn tồn tại, hạn chế, tồn tại Cụ thể:
Việc chia sẻ thông tin giữa các bộ, ngành hiện nay chưa được liên thông, dẫn đến tình trạng doanh nghiệp phải nộp nhiều loại giấy tờ và báo cáo định kỳ cho nhiều cơ quan khác nhau Điều này không chỉ gây lãng phí thời gian mà còn khiến một báo cáo có thể được sử dụng chung cho nhiều bộ, ngành khác nhau Hệ quả là doanh nghiệp phải đối mặt với quá nhiều đầu mối quản lý từ các bộ, ngành khác nhau.
GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH Ở VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
Định hướng và quan điểm của Nhà nước về cải cách thủ tục hành chính20 3.2 Các giải pháp cơ bản cải cách thủ tục hành chính
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC) cần lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, với sự hài lòng của họ là thước đo chất lượng phục vụ của cán bộ, công chức Mục tiêu là cắt giảm và đơn giản hóa TTHC thông qua ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và cung cấp dịch vụ công Điều này sẽ thay đổi cách thức quản trị hành chính từ truyền thống sang hiện đại, góp phần hình thành công dân số và doanh nghiệp số, thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội số Ngoài ra, cần đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong việc chuyển giao một số nhiệm vụ hành chính công cho doanh nghiệp và tổ chức xã hội.
Chính phủ đã đặt ra các mục tiêu cụ thể cho cải cách thủ tục hành chính (TTHC) trong các năm 2021, 2022 và giai đoạn 2023-2025 Đến cuối giai đoạn 2023-2025, Chính phủ sẽ đạt được những kết quả quan trọng trong việc cải cách TTHC.
Hoàn thành kết nối và chia sẻ dữ liệu từ các Cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành với Cổng Dịch vụ công quốc gia cùng Hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp bộ, cấp tỉnh nhằm cắt giảm và đơn giản hóa hồ sơ, giấy tờ cho công dân và doanh nghiệp Điều này sẽ giúp tháo gỡ mọi rào cản, thúc đẩy sự phát triển trong sản xuất và kinh doanh.
Để nâng cao hiệu quả trong việc giải quyết thủ tục hành chính (TTHC), cần tăng tỷ lệ số hóa, ký số và lưu trữ điện tử hồ sơ, giấy tờ và kết quả TTHC thêm 20% mỗi năm cho từng cấp hành chính Mục tiêu cuối cùng là đạt tỷ lệ 100%, nhằm đảm bảo kết nối và chia sẻ dữ liệu hiệu quả trong môi trường điện tử.
Tổ chức triển khai quy trình số hóa hồ sơ và giấy tờ tại các Bộ phận Một cửa cấp huyện, cấp xã với mục tiêu tăng tỷ lệ số hóa tối thiểu 30% mỗi năm cho đến khi đạt 100% Tuy nhiên, các xã vùng sâu, vùng xa và đặc biệt khó khăn sẽ được miễn trừ khỏi yêu cầu này.
+ 80% người dân, doanh nghiệp khi thực hiện TTHC không phải cung cấp lại các thông tin, giấy tờ, tài liệu đã được chấp nhận khi thực hiện thành công
Cơ quan nhà nước có thẩm quyền đang quản lý và giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) cần kết nối và chia sẻ thông tin, giấy tờ, tài liệu liên quan để nâng cao hiệu quả xử lý TTHC.
Tỷ lệ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến và thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) trên môi trường điện tử cần đạt tối thiểu 50% tổng số hồ sơ tiếp nhận Đồng thời, ít nhất 80% hồ sơ giải quyết TTHC phải được luân chuyển nội bộ giữa các cơ quan có thẩm quyền hoặc cơ quan liên quan qua phương thức điện tử Cuối cùng, 100% hồ sơ TTHC đã được giải quyết thành công cần được số hóa, lưu trữ và đảm bảo có giá trị tái sử dụng.
Tăng năng suất lao động trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) thông qua ứng dụng công nghệ thông tin và xã hội hóa quy trình hướng dẫn, tiếp nhận và xử lý TTHC Cần tăng cường kiểm soát, đánh giá và giám sát việc giải quyết TTHC trên môi trường điện tử, nâng cao tỷ lệ hồ sơ và giao dịch thanh toán trực tuyến Đảm bảo kết nối và chia sẻ dữ liệu để phục vụ hiệu quả trong việc giải quyết TTHC và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.
Điện tử hóa quy trình giám sát và đánh giá kết quả tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính là nền tảng quan trọng để đánh giá hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, cán bộ và công chức Điều này đảm bảo tính công khai, minh bạch và hiệu quả trong hoạt động quản lý hành chính.
+ Mức độ hài lòng của tổ chức, cá nhân đối với chất lượng cung cấp dịch vụ công đạt tối thiểu 95% vào năm 2025.
3.2 Các giải pháp cơ bản cải cách thủ tục hành chính Để công tác cải cách TTHC trong năm 2021 cũng như trong giai đoạn 5 năm tới được đẩy mạnh và đạt được những bước đột phá để đáp ứng được bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế thì một số giải pháp được đưa ra cụ thể như sau:
Sự lãnh đạo và chỉ đạo công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC) cần được truyền đạt rõ ràng đến các cấp quản lý dưới Cần xây dựng một hệ thống hành pháp mạnh mẽ, minh bạch thông tin và phân cấp, phân quyền từ Trung ương đến địa phương Đồng thời, việc tinh gọn bộ máy chính phủ và các cơ quan địa phương là cần thiết để nâng cao hiệu lực và hiệu quả trong công tác quản lý.
Nâng cao nhận thức của xã hội về tầm quan trọng của cải cách thủ tục hành chính (TTHC) là nhiệm vụ thiết yếu để xây dựng nền hành chính hiện đại Điều này bao gồm việc nâng cao nhận thức cho toàn thể cán bộ, công chức và nhân dân, nhằm tạo ra một hiệu ứng tích cực trong cộng đồng để mọi người cùng tham gia thực hiện Hơn nữa, công tác đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo đội ngũ cán bộ, công chức đạt yêu cầu về số lượng và chất lượng, cần được chú trọng hơn nữa để nâng cao tính chuyên nghiệp trong hoạt động hành chính.
Thứ ba, đẩy mạnh xây dựng và vận hành chính phủ điện tử, góp phần cải cách
Để nâng cao Chỉ số phát triển chính phủ điện tử và Chỉ số cung cấp dịch vụ công trực tuyến, cần chú trọng vào việc cải thiện các thủ tục hành chính (TTHC) Hiện nay, nhiều thông tin và mẫu biểu hồ sơ liên quan đã được công khai trên internet, giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng tra cứu và tải xuống để chuẩn bị trước khi thực hiện TTHC Đồng thời, khuyến khích các cơ quan nhà nước chấp nhận hồ sơ và văn bản qua email với chữ ký điện tử hợp pháp của doanh nghiệp.
Thứ tư, cần tinh giản tối đa các thủ tục hành chính, đặc biệt trong các lĩnh vực đầu tư, hải quan, thuế, bảo hiểm xã hội và xuất nhập khẩu, nhằm giúp doanh nghiệp tiếp nhận nguyên vật liệu nhanh chóng và xuất khẩu thuận lợi Chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, chấp nhận khai báo thực tế của doanh nghiệp và giảm tỷ lệ kiểm tra trước thông quan Đồng thời, miễn thu phí cho các thủ tục hành chính và dịch vụ công liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh.
Vào thứ năm, cần nâng cao hiệu quả thực thi công vụ cho đội ngũ công chức trong việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) Đặc biệt, trách nhiệm thực hiện các quy định pháp luật trong việc xử lý nhanh chóng và kịp thời các TTHC của công chức nhà nước phải được đề cao Kết quả cải cách TTHC hàng năm sẽ là cơ sở quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và năng lực lãnh đạo của người đứng đầu các cơ quan hành chính nhà nước; đồng thời, đây cũng là một trong những tiêu chí để đánh giá, bình xét thi đua và khen thưởng cho các tập thể, cá nhân.