Đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông theo yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục, đào tạo
Vị trí, vai trò của người CBQL trường THPT
Điều 54 Luật giáo dục 2005 “Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, công nhận” Giúp việc cho Hiệu trưởng là các Phó Hiệu trưởng nhà trường
Hiệu trưởng và các Phó Hiệu trưởng trường THPT có các vai trò chủ yếu là:
Đội ngũ cán bộ quản lý trường THPT đóng vai trò đại diện cho chính quyền trong việc thực thi luật pháp và chính sách giáo dục, bao gồm các quy chế giáo dục và điều lệ trường học Để thực hiện nhiệm vụ này hiệu quả, họ cần có phẩm chất và năng lực pháp luật, bao gồm việc hiểu biết và vận dụng đúng đắn các quy định pháp lý vào quản lý các hoạt động của trường THPT.
Hạt nhân là yếu tố quan trọng giúp bộ máy tổ chức và đội ngũ nhân lực trong trường THPT thực hiện hiệu quả các hoạt động giáo dục Để thực hiện vai trò này, cán bộ quản lý trường THPT cần có phẩm chất và năng lực tổ chức, điều hành đội ngũ cán bộ quản lý cấp dưới, giáo viên, nhân viên và học sinh Họ cũng cần có năng lực chuyên môn vững vàng, cùng với kiến thức sâu rộng về tổ chức nhân sự, giáo dục học, tâm lý học, xã hội học và kinh tế học.
Để đảm bảo hiệu quả trong việc huy động và quản lý tài chính, cơ sở vật chất, và thiết bị trường học, cán bộ quản lý (CBQL) trường THPT cần sở hữu phẩm chất và năng lực quản lý kinh tế, cùng với kiến thức vững vàng về quản lý tài chính và cơ sở vật chất Điều này bao gồm khả năng nắm bắt công nghệ và kỹ thuật, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và điều kiện học tập cho học sinh.
Mối quan hệ giữa các trường THPT với gia đình và xã hội là yếu tố quan trọng trong việc thiết lập và phát huy tác dụng của môi trường giáo dục, đồng thời thực hiện hiệu quả chính sách xã hội hoá giáo dục Để thực hiện vai trò này, cán bộ quản lý trường THPT cần có phẩm chất và năng lực giao tiếp, ứng xử tốt trong công tác đối ngoại nhằm vận động cộng đồng xã hội tham gia tích cực vào việc xây dựng và quản lý trường học.
Để thiết lập và vận hành hệ thống thông tin và truyền thông giáo dục trong trường THPT, cán bộ quản lý cần có phẩm chất và năng lực kỹ thuật Việc khai thác mạng Internet hiệu quả sẽ hỗ trợ mọi hoạt động của trường, đảm bảo sự phát triển bền vững trong giáo dục.
Chức năng, nhiệm vụ của người CBQL trường THPT
Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của đội ngũ CBQL trường THPT được quy định cụ thể trong Luật giáo dục và Điều lệ trường THPT
1.3.2.1 Về chức năng quản lý của CBQL trường phổ thông:
Thực hiện các chức năng cơ bản của quản lý trường THPT theo một chu trình quản lý, đó là:
- Chức năng xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động của trường THPT;
- Tổ chức thực hiện các kế hoạch trong quản lý giáo dục;
- Chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch;
- Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch
1.3.2.2 Nhiệm vụ và quyền hạn của CBQL trường phổ thông Điều 19 điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học ban hành kèm theo Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3 /2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu:
- Nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng:
+ Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường;
+ Thực hiện các quyết nghị của Hội đồng;
Xây dựng quy hoạch phát triển nhà trường và tổ chức thực hiện kế hoạch nhiệm vụ năm học là rất quan trọng Việc báo cáo và đánh giá kết quả thực hiện trước Hội đồng trường và các cấp có thẩm quyền giúp đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình giáo dục.
Thành lập các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và hội đồng tư vấn trong trường học là bước quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý Việc bổ nhiệm tổ trưởng và tổ phó sẽ giúp phân công nhiệm vụ rõ ràng, đồng thời đề xuất các thành viên của Hội đồng trường để trình cấp có thẩm quyền quyết định.
Quản lý giáo viên và nhân viên bao gồm việc phân công công tác, kiểm tra và đánh giá xếp loại, cũng như thực hiện các công tác khen thưởng và kỷ luật Ngoài ra, quy trình tuyển dụng, ký hợp đồng lao động, và tiếp nhận, điều động giáo viên, nhân viên cũng phải tuân thủ theo quy định của Nhà nước.
Quản lý học sinh và các hoạt động do nhà trường tổ chức là nhiệm vụ quan trọng, bao gồm việc xét duyệt kết quả đánh giá và xếp loại học sinh Ngoài ra, việc ký xác nhận học bạ và hoàn thành chương trình tiểu học cho học sinh tiểu học cũng thuộc trách nhiệm của trường phổ thông có nhiều cấp học Cuối cùng, nhà trường còn quyết định khen thưởng và kỷ luật học sinh để đảm bảo môi trường học tập hiệu quả.
+ Quản lý tài chính, tài sản của nhà trường;
Nhà trường cần thực hiện đầy đủ các chính sách của Nhà nước liên quan đến giáo viên, nhân viên và học sinh; tổ chức quy chế dân chủ trong các hoạt động giáo dục; đồng thời đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục để nâng cao chất lượng dạy và học.
+ Chỉ đạo thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động của ngành; thực hiện công khai đối với nhà trường;
+ Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
- Nhiệm vụ và quyền hạn của Phó Hiệu trưởng:
+ Thực hiện và chịu trách nhiệm trước Hiệu trưởng về nhiệm vụ được Hiệu trưởng phân công;
+ Cùng với Hiệu trưởng chịu trách nhiệm trước cấp trên về phần việc được giao;
+ Thay mặt Hiệu trưởng điều hành hoạt động của nhà trường khi được Hiệu trưởng uỷ quyền;
+ Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
Yêu cầu về phẩm chất, năng lực đối với người CBQL trường THPT
1.3.3.1 Những yêu cầu cơ bản về phẩm chất chính trị, tư tưởng đạo đức.
Có lập trường tư tưởng, chính trị vững vàng, đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới
Với tinh thần yêu nước mãnh liệt, chúng tôi cam kết phục vụ nhân dân tận tâm, kiên định theo đuổi mục tiêu độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội, đồng thời nỗ lực thực hiện hiệu quả các đường lối của Đảng cùng chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Nắm vững đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là đường lối, chủ trương, chính sách về GD&ĐT
Sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật
Có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ
Có tính nguyên tắc, có ý thức tổ chức kỷ luật, trung thực, khiêm tốn
Gương mẫu về đạo đức, chí công, vô tư, lời nói đi đôi với việc làm, có uy tín với tập thể, với nhà trường.
Làm việc tập trung dân chủ, quan tâm, chăm lo và tôn trọng đồng nghiệp.
Có ý thức bồi dưỡng và tự bồi dưỡng nâng cao phẩm chất và năng lực. Năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm
1.3.3.2 Những yêu cầu cơ bản về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm Trình độ chuyên môn được đào tạo đạt chuẩn trở lên
Có sự hiểu biết nhất định về các bộ môn học khác trong nhà trường
Có trình độ về lý luận chính trị, kiến thức về quản lý nhà nước
Có trình độ về khoa học quản lý giáo dục, tin học, ngoại ngữ
Có năng lực xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá các hoạt động của nhà trường
Nhà trường chú trọng đến việc tự bồi dưỡng chuyên môn và nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, nhằm cải thiện chất lượng giáo dục và đời sống của đội ngũ.
Có khả năng phát hiện các vấn đề xảy ra trong nhà trường, đưa ra quyết định đúng đắn kịp thời và phù hợp
Biết phối hợp và kết hợp tốt với các lực lượng trong và ngoài nhà trường, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục
1.3.3.3 Yêu cầu về năng lực quản lý nhà trường
Nắm vững tình hình chính trị, kinh tế và xã hội của đất nước và địa phương là rất quan trọng; đồng thời cần cập nhật kịp thời các chủ trương, chính sách và quy định trong ngành giáo dục Việc phân tích tình hình hiện tại và dự đoán xu hướng phát triển của nhà trường cũng đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.
Xây dựng sứ mạng và tầm nhìn rõ ràng cho nhà trường là rất quan trọng; đồng thời, công khai mục tiêu chương trình giáo dục cùng với kết quả đánh giá chất lượng giáo dục sẽ tạo ra sự đồng thuận và ủng hộ từ cộng đồng, góp phần phát triển bền vững cho nhà trường.
Xác định được các mục tiêu ưu tiên; thiết kế và triển khai các chương trình hành động …
Chủ động tham gia và khuyến khích các thành viên trong trường tích cực tham gia các hoạt động xã hội
Khả năng ra quyết định đúng đắn và kịp thời, cùng với việc dám chịu trách nhiệm, là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo cơ hội học tập cho học sinh, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục của nhà trường.
Tổ chức xây dựng kế hoạch của nhà trường phù hợp với tầm nhìn chiến lược và các chương trình hành động của nhà trường
Để xây dựng và tổ chức bộ máy nhà trường hiệu quả, cần quy hoạch, tuyển chọn và sử dụng đội ngũ giáo viên, cán bộ, nhân viên một cách hợp lý, đồng thời thực hiện đúng các chế độ, chính sách Cần có kế hoạch đào tạo bồi dưỡng nhằm đáp ứng yêu cầu chuẩn hóa và đảm bảo sự phát triển bền vững của nhà trường Ngoài ra, việc quan tâm đến đời sống tinh thần và vật chất của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên cũng rất quan trọng.
Quản lý hoạt động dạy học hiệu quả bao gồm công tác tuyển sinh, quản lý học sinh và thực hiện chương trình các môn học Để đáp ứng yêu cầu đổi mới, giáo viên cần tổ chức các hoạt động dạy học phù hợp, nhằm thực hiện giáo dục toàn diện và phát triển tối đa tiềm năng của người học.
Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực phục vụ hoạt động dạy học và giáo dục của nhà trường là rất quan trọng Đảm bảo tính minh bạch trong việc quản lý và sử dụng tài sản của nhà trường sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Xây dựng nếp sống văn hóa và môi trường sư phạm là rất quan trọng, nhằm tạo ra một cảnh quan trường học xanh, sạch và đẹp Để đạt được điều này, cần duy trì mối quan hệ thường xuyên với gia đình học sinh và tổ chức phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể cũng như các lực lượng trong cộng đồng xã hội.
Xây dựng và cải tiến quy trình hoạt động cũng như thủ tục hành chính của nhà trường là rất quan trọng Việc quản lý hồ sơ và sổ sách cần phải tuân thủ đúng quy định và thực hiện một cách khoa học để đảm bảo hiệu quả trong công tác quản lý.
Tổ chức phong trào thi đua hiệu quả giúp động viên và khích lệ cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh trong trường Việc đánh giá đúng thành tích của từng cá nhân là rất quan trọng để tạo động lực và nâng cao chất lượng giáo dục.
Tổ chức xây dựng hệ thống thông tin phục vụ hiệu quả các hoạt động giáo dục, ứng dụng có kết quả công nghệ thông tin
Thực hiện kiểm tra và đánh giá khách quan, khoa học, công bằng các hoạt động trong nhà trường là rất quan trọng Cần tiến hành thường xuyên việc tự đánh giá nhà trường và kiểm định chất lượng giáo dục theo các quy định hiện hành.
Một số vấn đề về phát triển đội ngũ CBQL trường THPT
Sự cần thiết phải phát triển đội ngũ CBQL trường THPT
Trong bối cảnh giáo dục THPT, giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục đóng vai trò then chốt trong việc thực hiện sứ mệnh giáo dục, nhằm cung cấp kiến thức và hình thành nhân cách cho học sinh, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá Việc đào tạo đội ngũ công nhân, công chức và tri thức giỏi là cần thiết cho sự phát triển đất nước Bước vào thế kỷ XXI, Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, đòi hỏi phải phát huy nguồn lực con người và truyền thống yêu nước, hiếu học Để vượt qua những thách thức này, đội ngũ cán bộ quản lý trường THPT cần nâng cao trình độ, thường xuyên học tập và rèn luyện, nhằm thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ của mình Theo tư tưởng của Lê Nin, "Học – Học nữa – Học mãi" là kim chỉ nam cho việc đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Để đưa nước ta tiến nhanh và vững chắc trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá, giáo dục được xác định là quốc sách hàng đầu trong chiến lược phát triển giáo dục 2011 – 2020 Đảng ta coi giáo dục là động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đồng thời là điều kiện phát huy nguồn lực con người Trách nhiệm này thuộc về toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đóng vai trò nòng cốt Do vậy, việc xây dựng, phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cần được coi trọng.
Người quản lý giáo dục, đặc biệt là hiệu trưởng, đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng và quản lý tập thể sư phạm Hiệu trưởng cần giáo dục đội ngũ giáo viên nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của việc xây dựng tập thể sư phạm và nâng cao chất lượng giáo dục, nhằm biến nhà trường thành một khối thống nhất trong hành động, từ đó tạo ra sức mạnh và tiếng nói chung của tập thể sư phạm.
* Mục đích của việc phát triển đội ngũ trường Trung học phổ thông
Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông là cần thiết để đảm bảo đủ số lượng và chất lượng, đặc biệt là về trình độ và năng lực quản lý, nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giáo dục.
Thực trạng công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và giáo dục Trung học phổ thông của Quận 7 thành phố Hồ Chí Minh
2.1.1 Khái quát về đặc điểm tự nhiên kinh tế -xã hội Quận 7 TPHCM
Quận 7 được hình thành từ 05 xã phía Bắc và một phần Thị trấn quận Nhà Bè cũ với tổng diện tích tự nhiên là 3.576 ha nằm về phía Đông nam Thành phố. Phía Bắc giáp Quận 4 và Quận 2; ranh giới là kênh Tẻ và sông Sài Gòn Phía Nam giáp quận Nhà Bè; ranh giới là rạch Đỉa, sông Phú Xuân Phía Đông giáp Quận 2, Đồng Nai; ranh giới là sông Sài Gòn và sông Nhà Bè Phía Tây giáp Quận 8 và quận Bình Chánh; ranh giới là rạch Ông Lớn Quận 7 có vị trí địa lý khá quan trọng với vị trí chiến lược khai thác giao thông thủy và bộ, là cửa ngõ phía Nam của Thành phố, là cầu nối mở hướng phát triển của Thành phố với biển Đông Các trục giao thông lớn đi qua Quận như xa lộ Bắc Nam, đường cao tốc Nguyễn Văn Linh Sông Sài Gòn bao bọc phía Đông với hệ thống cảng chuyên dụng, trung chuyển hàng hoá đi nước ngoài và ngược lại, rất thuận lợi cho việc phát triển thương mại và vận tải hàng hoá cũng như hành khách đi các vùng lân cận.
Về tốc độ tăng trưởng kinh tế:
Quận 7 là quận mới của thành phố được thành lập năm 1967 bao gồm 11 phường là: Phú Mỹ, Phú Thuận, Tân Phú, Tân Thuận Đông, Bình Thuận, Tân Thuận Tây, Tân Kiểng, Tân Quy, Tân Phong, Tân Hưng Quận 7 có tổng diện tích là 35,69km 2 với dân số là 3000 người/km 2
Giai đoạn 2006-2010, khu vực II (công nghiệp và xây dựng) ghi nhận tốc độ tăng trưởng bình quân 14,6% mỗi năm, trong khi khu vực III (thương mại và dịch vụ) có mức tăng trưởng bình quân 16% mỗi năm.
- Giai đoạn 2010-2015 : khu vực II tăng bình quân 15,8%/năm ; khu vựcIII tăng 17%/năm.
Bản đồ địa giới hành chính Quận 7
2.1.2 Tình hình phát triển giáo dục của Quận 7 Thành phố Hồ Chí Minh 2.1.2.1 Quy mô trường lớp và chất lượng giáo dục các cấp học
Trong những năm qua, Quận 7 đã tiến hành cải tạo và xây dựng mới nhiều cơ sở giáo dục, khắc phục tình trạng thiếu thốn và chật chội trước đây Nhờ sự nỗ lực của Quận ủy, Ủy ban nhân dân Quận 7 cùng sự quan tâm của thành phố, hầu hết trẻ em trong độ tuổi đi học đã được tiếp nhận vào các trường học Đến cuối năm học 2013 - 2014, Quận 7 có 102 đơn vị mầm non, 19 trường tiểu học, 13 trường THCS và 7 trường THPT, trong đó có 3 trường THPT công lập.
1 THPT Ngô Quyền thành lập năm 1966
2 THPT Lê Thánh Tôn thành lập năm 1974
3 THPT Tân Phong thành lập năm 2002
Năm 2012, Quận 7 đã được thành phố kiểm tra công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục Mầm non cho trẻ 5 tuổi
Toàn quận có 10/10 phường đạt chuẩn PCGD tiểu học đúng độ tuổi mức độ 1 và mức độ 2.
Quận 7 đã được công nhận đạt chuẩn PCGD THCS vào tháng 10 năm
Vào năm 2014, Quận 7 đã thực hiện tổng kiểm tra định kỳ và ghi nhận rằng tất cả 10/10 phường đều duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS Đặc biệt, tỷ lệ thanh niên trong độ tuổi 15 đến 18 có bằng tốt nghiệp THCS đạt 94,96%.
Quận 7 đã được công nhận đạt chuẩn PCGD bậc Trung học vào tháng 04 năm 2007 Kết quả tổng kiểm tra định kỳ ngày 07/01/2014, Quận 7 có 10/10 phường duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục bậc Trung học năm 2013, có tỷ lệ dân số độ tuổi từ 18 đến 21 tuổi đạt tốt nghiệp bậc trung học đạt 85,97% (6646/7731trẻ)
Thành phố kiểm tra công nhận Quận 7 duy trì kết quả công tác chống mù chữ và phổ cập bậc Trung học năm 2013
Bảng 2.1.2.1 Quy mô phát triển trường lớp, HS các bậc học, cấp học (2013-2016)
Cấp học Năm học Số trường
Ngoài Công lập Số HS
Nguồn do Phòng GD& ĐT Quận 7 và Sở GD & ĐT cung cấp
Tính đến năm 2016 - 2017, mạng lưới trường lớp và các loại hình giáo dục đã được củng cố và phát triển, điều chỉnh phù hợp với địa bàn dân cư, tạo điều kiện thuận lợi cho người học và thực hiện tốt mục tiêu giáo dục Quy mô giáo dục của Quận 7 trong những năm gần đây không ngừng tăng lên, góp phần vào sự phát triển đúng theo mục tiêu đề ra.
“Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”.
2.1.2.2 Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên.
Ngành giáo dục Quận 7 đang tiến hành kế hoạch đào tạo lại giáo viên chưa đạt chuẩn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục Các chương trình bồi dưỡng chuyên môn được triển khai theo hướng dẫn của Bộ và Sở Giáo dục và Đào tạo, đồng thời đáp ứng nhu cầu thực tế tại địa phương Hiện tại, đội ngũ giáo viên Quận 7 đã đạt đủ số lượng và tỉ lệ đạt chuẩn cao Đặc biệt, Quận 7 đang tập trung vào việc đào tạo tin học và ngoại ngữ để nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.
Bảng 2.1.2.2.1: Số lượng CBQL và GV Quận 7 năm 2013 – 2016
Năm học Bậc học Tổng số CBQL Giáo viên Nhân viên
Nguồn do Phòng GD & ĐT Quận 7 và Sở GD & ĐT TP.
Bảng 2.1.2.2.2: Thống kê chất lượng Cán bộ quản lý.
Năm học CBQL Tổng số Cao đẳng Tỉ lệ Đại học Tỉ lệ Sau ĐH Tỉ lệ
Nguồn do Phòng GD & ĐT Quận 7 và Sở GD & ĐT TP.
Bảng 2.1.2.2.3: Thống kê chất lượng giáo viên.
Năm học Giáo viên Tổng số Cao đẳng Tỉ lệ Đại học Tỉ lệ Sau ĐH Tỉ lệ
Nguồn do Phòng GD & ĐT Quận 7 và Sở GD & ĐT TP.
Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông Quận 7
2.2.1 Số lượng cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông
Trong những năm qua, quận ủy và Ủy ban nhân dân quận đã chú trọng nâng cao cả số lượng lẫn chất lượng cán bộ quản lý trong ngành Giáo dục và Đào tạo Ngành đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực để khắc phục khó khăn, nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông, đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục địa phương Đến nay, tổng số cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên bậc Trung học phổ thông tại Quận 7 đã đạt 509 người.
Trong tổng số 54 cán bộ quản lý, có 24 nữ, chiếm tỷ lệ 44.4% Số lượng đảng viên là 11 người, tương đương 20.37%, trong khi không có cán bộ nào thuộc dân tộc thiểu số, đạt tỷ lệ 0% Có 21 người trên 50 tuổi Về trình độ chuyên môn, có 41 người đạt trình độ Đại học sư phạm, chiếm 76%, và 13 người có trình độ Thạc sỹ, tỷ lệ 24% Bên cạnh đó, 38 người có trình độ Trung cấp lý luận chính trị - hành chính, chiếm 70.4%, và 12 người đang theo học Trung cấp Lý luận Chính trị, đạt tỷ lệ 22.2%.
Tại cơ sở giáo dục, đội ngũ giáo viên gồm 383 người, trong đó có 237 nữ, chiếm tỷ lệ 61.88% Số lượng đảng viên là 126, tương đương 32.9%, và có 7 giáo viên thuộc dân tộc thiểu số, chiếm 1.83% Đặc biệt, có 39 giáo viên trên 50 tuổi Về trình độ chuyên môn, không có giáo viên nào đạt trình độ cao đẳng sư phạm, trong khi số lượng giáo viên có trình độ đại học sư phạm chưa được thống kê.
Trong tổng số 356 người, tỷ lệ đạt 93% có trình độ Thạc sỹ là 27 người, chiếm 7% Đối với trình độ Trung cấp lý luận chính trị - hành chính, có 131 người, tỷ lệ đạt 34.2%, và hiện có 26 người đang theo học Trung cấp Lý luận Chính trị - hành chính, tỷ lệ 6.8%.
Tại cơ sở giáo dục, đội ngũ nhân viên phục vụ giảng dạy gồm 72 người, trong đó có 31 nữ, chiếm tỷ lệ 43% Số lượng đảng viên là 9 người, tương đương tỷ lệ 12.5% Đặc biệt, không có nhân viên nào thuộc dân tộc thiểu số, và có 5 người trên 50 tuổi Về trình độ chuyên môn, có 55 người đạt trình độ trung cấp, chiếm 76.4% tổng số nhân viên.
Trong tổng số 66 người, tỷ lệ người có trình độ Đại học là 8.3% với 6 người, trong khi đó, có 11 người chiếm 15.3% tổng số Đặc biệt, có 24 người làm việc theo hợp đồng Nghị định số 68/2000/NĐ-CP (Bảo vệ + Phục vụ), chiếm tỷ lệ 33.3% Ngoài ra, có 5 người có trình độ Trung cấp lý luận chính trị - hành chính, tương đương với tỷ lệ 7%.
- Kết quả đánh giá, xếp loại năm học 2014-2015: Có 509 người
Trong đó: Xếp loại A:348 người - Tỷ lệ: 68.4%; Xếp loại B: 150 người -
Tỷ lệ: 29.5%; Xếp loại C: 11 người - Tỷ lệ 2.1%
2.2.2 Cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông
Bảng 2.1 Cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông
Nguồn do Sở GD & ĐT cung cấp
Biểu đồ 2.1.1 So sánh về giới tính của cán bộ quản lý trường
Bảng 2.2 Cơ cấu giới tính của cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông
Biểu đồ 2.1.2 Cơ cấu giới tính của cán bộ quản lý trường THPT
Biểu đồ 2.1.1 và 2.1.2 cho thấy sự mất cân đối giới tính trong đội ngũ cán bộ quản lý, với tỷ lệ cán bộ quản lý nữ chiếm một phần nhỏ.
- Năm học 2014-2015: Tỷ lệ CBQL nữ chiếm 27%, nam chiếm 73%
- Năm học 2015-2016: Tỷ lệ CBQL nữ chiếm 30.8%, nam chiếm 69.2%
Trong năm học 2016-2017, tỷ lệ cán bộ quản lý nữ chỉ đạt 35.2%, trong khi tỷ lệ nam là 64.8% Điều này cho thấy sự không cân đối trong đội ngũ cán bộ quản lý, mặc dù tỷ lệ nữ giáo viên trong toàn ngành rất cao Cần nghiên cứu và có kế hoạch quy hoạch, đào tạo, và bổ nhiệm để nâng cao tỷ lệ cán bộ quản lý nữ trong những năm tới.
Bảng 2.3 Độ tuổi của cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông
Năm học Độ tuổi Tỷ lệ %
Độ tuổi của cán bộ quản lý trường THPT Quận 7 chủ yếu tập trung ở độ tuổi từ 40 đến 50, chiếm 59.3%, trong khi tỷ lệ cán bộ từ 30 đến 40 tuổi chỉ đạt 40.7% (số liệu năm học 2016-2017) Mặc dù đội ngũ cán bộ quản lý có kinh nghiệm và thâm niên cao, việc bổ sung và trẻ hóa đội ngũ là cần thiết để tạo sự cân đối trong bộ máy quản lý Điều này không chỉ phát huy được kinh nghiệm của những người lớn tuổi mà còn kết hợp với sự năng động và sáng tạo của thế hệ trẻ Do đó, công tác quy hoạch và đào tạo cán bộ kế cận cần được chú trọng nhằm chuẩn bị nguồn nhân lực cho sự phát triển bền vững của các trường.
Bảng 2.4 Thâm niên quản lý
Từ 1 - 5 năm 6-9 năm 10 năm trở lên
(Nguồn do Sở GD & ĐT cung cấp).
Tuổi đời của cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông ở độ tuổi từ 30-
Đến tuổi 40, hầu hết cán bộ quản lý có thâm niên công tác dưới 5 năm, trong khi đó, những người từ 40-50 tuổi thường có thâm niên dưới 10 năm Ngược lại, cán bộ quản lý trên 50 tuổi thường có thâm niên công tác trên 10 năm Điều này cho thấy sự kế thừa giữa các thế hệ cán bộ quản lý, mặc dù cán bộ quản lý trẻ vẫn có thời gian quản lý hạn chế.
Trong 5 năm qua, tỷ lệ cán bộ quản lý trẻ trong ngành giáo dục đã chiếm trên 65% (năm học 2014-2015), 61.5% (năm học 2015-2016) và 57.4% (năm học 2016-2017), điều này tạo thuận lợi cho công tác quản lý mặc dù họ còn thiếu kinh nghiệm Do đó, cần rà soát và sắp xếp lại các cán bộ quản lý có tuổi cao, sức khỏe yếu, năng lực hạn chế, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo cho những giáo viên có chuyên môn vững và phẩm chất đạo đức tốt Đội ngũ cán bộ quản lý hiện tại đã đủ về số lượng và đều là Đảng viên, chứng tỏ họ đã nỗ lực tu dưỡng phẩm chất đạo đức và chuyên môn Các chi bộ trong trường cũng đã phát huy tốt vai trò lãnh đạo trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và phát triển Đảng.
2.2.3 Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông trên địa bàn Quận 7 thành phố Hồ Chí Minh
Biểu đồ 2.1.4 Trình độ đào tạo của đội ngũ cán bộ quản lý trường
Trung học phổ thông năm học 2016-2017
Theo thống kê, đội ngũ cán bộ quản lý tại các trường Trung học phổ thông Quận 7 đều có trình độ đào tạo đạt chuẩn, với 100% có bằng đại học Tất cả 54 cán bộ quản lý đều đã được bồi dưỡng nghiệp vụ qua lớp quản lý trường Trung học phổ thông.
Đội ngũ cán bộ quản lý của trường Trung học phổ thông đều có trình độ đại học, đảm bảo chuyên môn vững vàng, trong đó 24% đã đạt trình độ thạc sĩ.
Đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7 thể hiện lập trường vững vàng, thực hiện tốt chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước Họ có phẩm chất tốt, tinh thần trách nhiệm cao và ý thức tự học tập để nâng cao chuyên môn Với nghị lực vượt khó, lối sống trung thực và thẳng thắn, họ tạo dựng được uy tín trong cộng đồng và được mọi người tin yêu.
Tất cả cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông đều đạt trình độ chuyên môn theo tiêu chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đảm bảo năng lực đáp ứng yêu cầu giáo dục hiện nay Họ hiểu rõ vai trò và quyền hạn trong quản lý nhà trường, đồng thời có khả năng tổ chức thực hiện nhiệm vụ dạy và học hiệu quả Ngoài ra, cán bộ quản lý cũng đã biết cách phối hợp và huy động các nguồn lực xã hội địa phương để thúc đẩy công tác xã hội hóa giáo dục.
Thực trạng công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh
Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh
2.3.1 Công tác quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông Quận 7
Giai đoạn 2010 - 2015, ngành giáo dục Quận 7 gặp khó khăn trong quy hoạch cán bộ quản lý, đặc biệt là ở các trường Trung học phổ thông Quá trình đề bạt, bổ nhiệm cán bộ quản lý thường phụ thuộc vào sự phối hợp giữa Ủy ban nhân dân quận, Sở Nội vụ và Sở Giáo dục và Đào tạo, dẫn đến việc thiếu sự chuẩn bị và đào tạo cho đội ngũ quản lý Kết quả phiếu tín nhiệm từ cán bộ, giáo viên chỉ mang tính tham khảo, khiến cho cán bộ quản lý không được bồi dưỡng nghiệp vụ trước khi bổ nhiệm, dẫn đến sự lúng túng trong công tác quản lý và điều hành.
* Về độ tuổi, thâm niên quản lý:
Bảng 2.5 trình bày thống kê về độ tuổi và thâm niên công tác của cán bộ quản lý tại các trường Trung học phổ thông Quận 7, tính đến năm học 2016-2017 Thông tin này giúp đánh giá kinh nghiệm và độ tuổi của đội ngũ quản lý giáo dục trong khu vực, từ đó có thể đưa ra các chiến lược phát triển phù hợp.
TổngNữ Độ tuổi Số năm làm quản lý (Làm Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng)
(Nguồn do Sở GD & ĐT cung cấp)
* Về giới tính, dân tộc:
Bảng 2.6 Bảng thống kê giới tính, dân tộc của cán bộ quản lý các trường
Trung học phổ thông Quận 7 tính đến năm học 2016-2017
Cán bộ quản lý Tổng số
Nam Nữ Dân tộc Đảng viên
Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ
(Nguồn do Sở GD & ĐT cung cấp)
Các cấp ủy Đảng và chính quyền luôn chú trọng phát triển đội ngũ lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là cán bộ quản lý nhà trường, theo Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/06/2004 Sở Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận tổ chức hàng năm các khóa học bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý, tập trung vào nâng cao kiến thức, kỹ năng quản lý giáo dục, quản lý hành chính nhà nước, quản lý tài chính và kỹ năng sống.
Quận tiếp tục thực hiện sàng lọc đội ngũ cán bộ quản lý tại các trường học, nhằm phát hiện những điểm yếu và bất cập Qua đó, quận sẽ triển khai các chính sách đào tạo, bồi dưỡng, hoặc xem xét bổ nhiệm lại để sử dụng đội ngũ này một cách phù hợp với năng lực và trình độ của họ.
Tuyển chọn và bồi dưỡng nhân lực trong lĩnh vực quản lý giáo dục là rất quan trọng, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn Các chương trình đào tạo cử nhân và thạc sĩ quản lý giáo dục không chỉ đạt chuẩn mà còn vượt chuẩn, góp phần nâng cao chất lượng quản lý trong các cơ sở giáo dục.
Tăng cường công tác thanh tra và kiểm tra để đánh giá khách quan năng lực của cán bộ quản lý, chú trọng đến phẩm chất đạo đức và lối sống Qua đó, phát hiện và loại bỏ những cán bộ có phẩm chất yếu kém, đồng thời xây dựng các chương trình và kế hoạch rèn luyện nhằm nâng cao phẩm chất đạo đức và lối sống cho đội ngũ này.
Dựa trên các chỉ thị và kế hoạch từ các cấp, Quận ủy và Ủy ban nhân dân quận đã chỉ đạo Sở Nội vụ phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo để rà soát đội ngũ cán bộ quản lý tại các trường học Mục tiêu là kiểm tra và đánh giá số lượng cũng như chất lượng đội ngũ này, từ đó lập danh sách trình Ủy ban nhân dân quận xem xét để đưa đi đào tạo và bồi dưỡng, đồng thời xây dựng danh sách cán bộ nguồn cho việc đào tạo hàng năm.
Trong giai đoạn 2010 - 2015, công tác quy hoạch và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông của quận gặp nhiều bất cập Các giải pháp cơ bản như quy hoạch, kế hoạch xây dựng và phát triển đội ngũ chưa được triển khai hiệu quả Công tác động viên cán bộ quản lý chưa được chú trọng, trong khi chế độ đãi ngộ vẫn chỉ dừng lại ở các chính sách quy định Bên cạnh đó, việc bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn cũng thiếu kế hoạch dài hạn, và tình trạng điều động, luân chuyển cán bộ quản lý còn nhiều hạn chế, dẫn đến tâm lý không yên tâm công tác và khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ.
2.3.2 Công tác, bổ nhiệm; luân chuyển; miễn nhiệm đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông Quận 7
Việc bổ nhiệm và bổ nhiệm lại cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông phải tuân thủ nguyên tắc và quy định hiện hành Sự bố trí cán bộ quản lý tại các trường cần đảm bảo yêu cầu công tác, phù hợp với trình độ và năng lực chuyên môn, nhằm tạo điều kiện cho cán bộ quản lý yên tâm trong công việc.
Trong những năm qua, việc bố trí cán bộ quản lý tại các trường học theo cơ cấu môn học chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chuyên môn Nhiều trường hợp, cả Hiệu trưởng và Phó hiệu trưởng đều là giáo viên Toán hoặc Ngữ văn, dẫn đến hạn chế trong việc chỉ đạo và điều hành chuyên môn giữa các môn học thuộc khối tự nhiên và xã hội.
Quản lý cán bộ lãnh đạo tại trường Trung học phổ thông cần tuân thủ đúng thẩm quyền và phân cấp, đồng thời hồ sơ cán bộ quản lý phải được quản lý một cách chặt chẽ.
2.3.3 Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông Quận 7
Trong những năm qua, việc bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên và cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nâng cao đáng kể trình độ và năng lực của đội ngũ này Sự nỗ lực của ngành giáo dục Quận 7 và các trường đã tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và cán bộ quản lý học tập nâng cao trình độ chuyên môn thông qua đào tạo không chính quy Các lớp tập huấn, bồi dưỡng thay sách giáo khoa, cùng các chuyên đề, hội thảo, và hội thi giáo viên giỏi được tổ chức thường xuyên, góp phần nâng cao nghiệp vụ và hỗ trợ công tác quản lý Đội ngũ cán bộ quản lý cũng được trang bị kiến thức về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là việc triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, đảm bảo thực hiện hiệu quả chương trình hành động phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh quốc phòng.
Công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý, đặc biệt là cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông tại quận hiện còn nhiều hạn chế Đào tạo chủ yếu tập trung vào chuyên môn, trong khi các lĩnh vực khác như lý luận chính trị, nghiệp vụ quản lý giáo dục, và chính sách phát triển kinh tế - xã hội chưa được chú trọng Đặc biệt, việc bồi dưỡng kiến thức về ngoại ngữ và tin học để phục vụ công tác vẫn còn nhiều bất cập.
Việc lập kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cho cán bộ quản lý và giáo viên Trung học phổ thông hiện chưa được thực hiện một cách chặt chẽ, do thiếu hướng dẫn cụ thể từ quận Sự phối hợp giữa các ngành cũng chưa hiệu quả, dẫn đến khó khăn trong việc thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ và giáo viên khi tham gia học tập, bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ, đặc biệt là do hạn chế về kinh phí.
Qua khảo sát và đánh giá thực tế công việc của đội ngũ cán bộ quản lý, chúng tôi nhận thấy chương trình đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý hiện nay vẫn nặng về lý thuyết quản lý nhà trường mà thiếu hụt về nghiệp vụ thực tiễn Các kỹ năng quản lý, phương pháp xây dựng kế hoạch, tổ chức lớp học và giảng dạy còn chung chung, dẫn đến chất lượng các lớp bồi dưỡng chưa đạt yêu cầu Điều này ảnh hưởng đến khả năng thực hiện nhiệm vụ quản lý của các Hiệu trưởng tại các trường Trung học phổ thông.
Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
Các nguyên tắc đề xuất giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
lý trường Trung học phổ thông Quận 7
3.1.1 Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu
Các giải pháp được đề xuất nhằm phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông cần xác định mục tiêu cụ thể Từ đó, nội dung, cách thức thực hiện và điều kiện cần thiết để đạt được mục tiêu sẽ được làm rõ.
3.1.2 Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
Để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông, các giải pháp cần dựa trên thực tiễn và phát huy thành công từ các biện pháp quản lý hiện có Đồng thời, cần hạn chế và khắc phục những yếu kém để nâng cao chất lượng giáo dục Trung học phổ thông Các giải pháp phải dễ áp dụng, thực tiễn và mang lại hiệu quả cao trong việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý tại Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh.
3.1.3 Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả
Các giải pháp đề xuất cần dựa trên kiến thức cơ bản về khoa học giáo dục và quản lý giáo dục, được thực tiễn kiểm chứng Những giải pháp này phải phù hợp với đối tượng và quy luật giáo dục, đảm bảo tính đồng bộ và quy trình hình thành chặt chẽ Sự rõ ràng và chắc chắn của các luận điểm sẽ góp phần nâng cao hiệu quả trong việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh.
3.1.4 Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi
Các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông cần đảm bảo tính khả thi và phù hợp với mục tiêu giáo dục của cấp học, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trên toàn quận Những giải pháp này phải tác động đồng bộ vào các thành tố cơ bản của quá trình quản lý, không mâu thuẫn với nhau, và phát huy sức mạnh lẫn nhau Sự liên kết chặt chẽ và logic giữa các giải pháp là cần thiết để tạo thành một thể thống nhất, đảm bảo phối hợp nhịp nhàng nhằm đạt được mục tiêu cụ thể đã đề ra.
Một số giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh
học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh
3.2.1 Tăng cường nhận thức về công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông
Giải pháp nhằm nâng cao nhận thức của cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể và cán bộ giáo viên trong quận về tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Qua đó, hiện thực hóa các chủ trương, chính sách và nâng cao hiệu quả của công tác này.
Để đổi mới công tác phát triển cán bộ quản lý, tất cả cán bộ Đảng, quản lý chính quyền và đảng viên cần nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, đặc biệt là ở các trường Trung học phổ thông Việc quán triệt các quan điểm, mục tiêu và nhiệm vụ của Đảng là cần thiết để đáp ứng yêu cầu mới Hiểu biết khoa học về yêu cầu đối với đội ngũ và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác phát triển cán bộ quản lý sẽ tạo nền tảng cho ý thức trách nhiệm của từng cán bộ Đồng thời, việc nâng cao nhận thức cho các ứng cử viên đủ tiêu chuẩn trong quy hoạch cũng là điều quan trọng để đảm bảo hiệu quả trong công tác quản lý.
Cần tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ cán bộ quản lý phát huy vai trò chủ động và sáng tạo, tối đa hóa năng lực và tiềm năng của họ, từ đó đóng góp tích cực vào việc thực hiện các mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Để nâng cao nhận thức đúng và tích cực về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, cần làm rõ mục đích và lợi ích của việc này, đồng thời đảm bảo lợi ích vật chất và tinh thần cho họ Việc tăng cường nhận thức cần có định hướng cụ thể, đáp ứng cả mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, thực hiện theo quy chế thống nhất và tiến hành từ từ để tránh phản tác dụng Cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chỉ đạo, quản lý và cơ quan chủ quản của cán bộ dự nguồn, đồng thời nâng cao chất lượng lãnh đạo, chỉ đạo từ các ban ngành, đoàn thể để cải thiện nội dung và khả năng chi phối thông tin, từ đó thực hiện hiệu quả các phương thức nâng cao nhận thức.
Trong kế hoạch phát triển giáo dục hàng năm của quận, việc xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý cần được coi trọng như một nội dung chính Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ hỗ trợ quận trong việc tuyên truyền để các cấp, các ngành nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ quản lý Cần quán triệt sâu sắc vai trò và nhiệm vụ của cán bộ quản lý, giúp họ (bao gồm cả đương chức và dự nguồn) hiểu rõ trách nhiệm của mình và phấn đấu đạt chuẩn quy định trong mọi mặt.
Việc nâng cao nhận thức về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý cần đảm bảo tính kế thừa và tầm nhìn chiến lược lâu dài, đòi hỏi thời gian, cơ sở vật chất và tài chính phù hợp Để đạt được điều này, cần bổ sung và hoàn thiện các chính sách đầu tư và đãi ngộ, hiện đang là nguyên nhân cản trở sự phát triển đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục Khắc phục những yếu kém trong đầu tư vật chất và tài chính cho phát triển cán bộ quản lý là nhiệm vụ quan trọng hiện nay Để thực hiện hiệu quả công tác này, cần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của các cơ quan liên quan để chỉ đạo và phối hợp thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
3.2.2 Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện Giáo dục và Đào tạo hiện nay
Xây dựng quy hoạch và kế hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý là rất quan trọng, nhằm sắp xếp, bố trí, bổ nhiệm và miễn nhiệm cán bộ một cách chủ động và hiệu quả.
Để đảm bảo hiệu quả trong hoạt động quản lý, việc rà soát và lập kế hoạch hàng năm cho đội ngũ cán bộ quản lý là rất cần thiết Cần thực hiện quy hoạch định biên định kỳ, trình cấp trên phê duyệt nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế của từng đơn vị Quy hoạch này cần phải được thực hiện một cách dân chủ và công khai, nhằm tạo ra một đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông đủ về số lượng, đạt chuẩn về chất lượng, phù hợp với môi trường làm việc và đảm bảo cơ cấu độ tuổi cũng như giới tính trong một khoảng thời gian dài.
Về số lượng hiện có 3 trường Trung học phổ thông công lập trong toàn quận.
Đến năm 2020, mục tiêu đặt ra là 100% cán bộ quản lý giáo dục có trình độ chuyên môn từ Đại học trở lên, tất cả đều phải hoàn thành lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý giáo dục trường học Ngoài ra, cần có trình độ sau đại học chuyên ngành quản lý giáo dục, cùng với lập trường tư tưởng và trình độ chính trị vững vàng.
Quy hoạch giáo dục cần phải được thực hiện một cách quy mô và đa dạng, đảm bảo tính dân chủ và công khai, không chỉ giới hạn trong phạm vi trường học mà còn cần kết hợp với các cơ quan quản lý cấp trên và mở rộng ra toàn ngành và địa phương Quy hoạch “động” cho phép một chức danh được đảm nhiệm bởi nhiều người và ngược lại Việc quy hoạch hiệu trưởng cho các trường trung học phổ thông một cách hiệu quả sẽ tạo ra sự ổn định và chủ động trong việc bổ nhiệm, đồng thời cần có kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng để nâng cao năng lực cho đội ngũ phó hiệu trưởng và cán bộ quản lý khác.
Xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông là cần thiết để phát triển sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo của quận, đảm bảo số lượng, chất lượng và cơ cấu hợp lý Việc đào tạo bồi dưỡng cán bộ kế cận là rất quan trọng để duy trì sự chuyển tiếp liên tục giữa các thế hệ cán bộ Cần có kế hoạch cụ thể để quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý, trong đó mỗi chức danh lãnh đạo phải có người kế cận được đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ Đổi mới nhận thức, quan điểm và quy trình thực hiện quy hoạch cán bộ quản lý là điều kiện tiên quyết để đạt được mục tiêu này.
Việc quy hoạch cán bộ cần được xác định là nhiệm vụ thường xuyên của các cấp ủy Đảng, với trọng tâm là lựa chọn cán bộ phù hợp để phát hiện và phát huy mặt mạnh, mặt yếu của từng cá nhân Sự phối hợp đồng bộ giữa cấp trên và cấp dưới, giữa cấp ủy Đảng với Ban giám hiệu và các đoàn thể trong nhà trường là rất quan trọng Cần kịp thời bố trí và sử dụng cán bộ trong diện quy hoạch khi họ đang có xu hướng phát triển Việc lựa chọn giáo viên vào diện quy hoạch phải dựa trên yêu cầu và chức trách của từng vị trí, chức danh, đảm bảo tính kỹ lưỡng và dân chủ trong nội bộ cấp ủy, đồng thời có thể tham khảo ý kiến giới thiệu từ cán bộ, đảng viên.
Mục tiêu là chọn lựa giáo viên có đức, có tài và khả năng lãnh đạo để xây dựng nguồn nhân lực kế cận, từng bước giao nhiệm vụ tại các tổ chuyên môn, đoàn thanh niên và thư ký hội đồng Cần có kế hoạch bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý và nâng cao trình độ lý luận chính trị cho giáo viên Thông qua đào tạo, thực tiễn và luân chuyển, cần đánh giá và phát hiện những nhân tố tiềm năng để bổ sung quy hoạch Cần khắc phục tư tưởng ngại khó và hình thức trong quy hoạch, đảm bảo quy hoạch sát thực tế nhà trường để nâng cao tính khả thi.
Quy trình được tiến hành chặt chẽ, đảm bảo tính dân chủ và công khai trong tập thể cấp ủy, lãnh đạo nhà trường, hội đồng sư phạm
- Bước 1: Khảo sát đánh giá thực trạng đội ngũ.
- Bước 2: Lập quy hoạch, thường xuyên theo dõi, nhận xét, đánh giá để điều chính quy hoạch cho phù hợp.
- Bước 3: Gắn kết quy hoạch với công tác đào tạo, bồi dưỡng.
Bước 4: Thúc đẩy dân chủ công khai và khuyến khích cán bộ, giáo viên tham gia vào quá trình giới thiệu và giám sát, nhằm ngăn chặn những tiêu cực trong công tác cán bộ.
Cụ thể hóa chức danh quy hoạch làm căn cứ xây dựng và thực hiện quy hoạch cán bộ.
Mối quan hệ giữa các giải pháp đã đề xuất
Muốn phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận
Để cải thiện chất lượng giáo dục tại Thành phố Hồ Chí Minh, cần thực hiện đồng thời 6 giải pháp có mối quan hệ chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau Việc triển khai các giải pháp này cần đảm bảo tính đồng bộ và hiệu ứng nhân quả, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Các giải pháp sẽ góp phần xây dựng quy hoạch và kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục Để thực hiện hiệu quả, cán bộ quản lý cần rèn luyện phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp, đồng thời nâng cao năng lực chuyên môn và quản lý Ngoài ra, cần thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra và huy động tối đa nguồn lực để phát triển chất lượng giáo dục.
Các giải pháp nêu trên có sự tương tác lẫn nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, đảm bảo chất lượng và đáp ứng được các yêu cầu mới.
3.4 Thăm dò tính cần thiết và khả thi của giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh
Để khảo sát tính cần thiết và khả thi của các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh, tác giả đã tiến hành thu thập ý kiến từ 100 người thông qua phiếu hỏi.
Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã thu thập ý kiến từ 11 cán bộ lãnh đạo và chuyên viên của Sở Giáo dục và Đào tạo, cùng với 39 cán bộ quản lý từ các trường Trung học phổ thông Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã xin ý kiến của 50 giáo viên thuộc nhóm các trường THPT công lập để đảm bảo tính đa dạng và toàn diện trong việc thu thập thông tin.
Kết quả đánh giá được phản ánh qua bảng tổng hợp sau đây:
Bảng 3.1 Kết quả thăm dò về tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất
(%) Mức độ khả thi (%) Rất cần thiết
Tăng cường nhận thức về công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
Trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo hiện nay.
Cụ thể hóa các quy định về tiêu chuẩn cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông
Quận 7 thành phố Hồ Chí
Nâng cao hiệu quả công tác đào tạo bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, tự đánh giá, sàng lọc đội ngũ cán bộ quản lý trường
Tăng cường công tác thi đua, khen thưởng trong đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
Biểu đồ biểu diễn tính cần thiết của các giải pháp
Biểu đồ biểu diễn tính khả thi của các giải pháp
Các giải pháp đề xuất nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh được đánh giá là cần thiết và khả thi Dựa trên nghiên cứu lý luận và thực trạng hiện tại, tác giả đã đưa ra những định hướng phát triển phù hợp với chiến lược kinh tế - xã hội của thành phố và quận Để triển khai hiệu quả, cần thực hiện đồng bộ 6 giải pháp đã nêu Các ý kiến từ lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, cùng với cán bộ quản lý và giáo viên trong quận, đều nhất trí rằng các giải pháp này là thiết thực và khả thi.
Trong chương 3, tác giả đã đề xuất 6 giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông tại Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh, với tính khả thi cao và mối liên hệ chặt chẽ giữa các giải pháp Việc thực hiện đồng bộ những giải pháp này, cùng với sự theo dõi của Sở Giáo dục và Đào tạo, sẽ giúp xây dựng đội ngũ Hiệu trưởng có đủ số lượng, mạnh về nghiệp vụ và tâm huyết với nghề Các giải pháp này không chỉ phù hợp với nguyên tắc quản lý giáo dục mà còn góp phần tích cực vào việc đổi mới công tác phát triển cán bộ quản lý tại quận và thành phố Hồ Chí Minh.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Để nâng cao chất lượng giáo dục, cần có đội ngũ cán bộ quản lý có phẩm chất chính trị, đạo đức và trình độ chuyên môn cao Việc xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông là rất quan trọng để đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục Nhờ sự quan tâm của Sở Giáo dục và Đào tạo cùng với sự hỗ trợ từ UBND thành phố, ngành Giáo dục và Đào tạo đã có những bước phát triển đáng kể về quy mô, chất lượng và hiệu quả Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên vẫn chưa đồng đều giữa các trường trong quận.
Mặc dù có những biến động trong phát triển đô thị ảnh hưởng đến quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông tại Quận 7, chất lượng của một số cán bộ vẫn còn hạn chế và cơ cấu bộ môn chưa hợp lý Do đó, việc phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông là cần thiết để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và sự phát triển kinh tế - xã hội của Quận 7 trong giai đoạn 2016-2020.
Trong luận văn chúng tôi đã đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông bao gồm:
- Tăng cường nhận thức về công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông là cần thiết để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo trong bối cảnh hiện nay Việc này không chỉ đảm bảo chất lượng quản lý mà còn góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục, phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội.
- Cụ thể hóa các quy định về tiêu chuẩn cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh.
- Nâng cao hiệu quả công tác đào tạo bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
- Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, tự đánh giá, sàng lọc đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
- Tăng cường công tác thi đua, khen thưởng trong đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông.
Các giải pháp trên đáp ứng đúng mục đích và các nhiệm vụ nghiên cứu và giả thuyết đặt ra của đề tài.
Kiến nghị
Để triển khai hiệu quả các giải pháp hỗ trợ đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông trong quận, chúng tôi đề xuất một số kiến nghị nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển chất lượng và số lượng của đội ngũ này.
2.1 Đối với Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
Tăng cường lãnh đạo và chỉ đạo quy hoạch xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý trường học trên toàn thành phố Đầu tư ngân sách cho giáo dục, xây dựng cơ sở vật chất và nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý các trường Trung học phổ thông Ban hành chính sách hỗ trợ, khuyến khích cán bộ quản lý tích cực học tập, tạo điều kiện nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, nghiệp vụ quản lý, cũng như bồi dưỡng kiến thức tin học và ngoại ngữ.
2.2 Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh
Sở Giáo dục và Đào tạo cần phối hợp với Ủy ban nhân dân thành phố để xây dựng quy hoạch và chiến lược phát triển giáo dục Đồng thời, Sở cũng phải chủ trì và hợp tác với các sở, ngành liên quan cùng Ủy ban nhân dân các quận để thực hiện Đề án phát triển Giáo dục và Đào tạo tại Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025.
Năm 2020, Sở Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp chặt chẽ với Sở Nội vụ nhằm thực hiện hiệu quả công tác quy hoạch, đào tạo và sử dụng cán bộ quản lý, đặc biệt là cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông, theo cách hợp lý và hiệu quả.
2.3 Đối với Ủy ban nhân dân Quận 7
Cần tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng và chính quyền từ quận đến cơ sở trong việc phát triển giáo dục và quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý trường học Đặc biệt chú trọng phát triển đội ngũ kế cận để đến hết năm 2017, tất cả các trường có chi bộ độc lập Quận cần phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo để xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ quản lý, đồng thời lập kế hoạch bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị và nghiệp vụ quản lý giáo dục, tin học, ngoại ngữ Tổ chức các hội nghị tập huấn cho cán bộ quản lý nhà trường về quy hoạch phát triển giáo dục và đội ngũ cán bộ quản lý.
Quận nên tạo điều kiện cho cán bộ quản lý giáo dục tham quan thực tế cả trong và ngoài nước, đồng thời chú trọng đầu tư tài chính và cơ sở vật chất cho các trường học.
2.4 Đối với đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông
Các cán bộ quản lý cần hiểu rõ vai trò và nhiệm vụ của mình, đồng thời xây dựng kế hoạch bồi dưỡng để nâng cao trình độ quản lý, chính trị, tin học và ngoại ngữ.
Cán bộ quản lý cần sáng tạo và áp dụng lý luận vào thực tiễn, đổi mới để xây dựng nhà trường vững mạnh hơn Họ phải phát huy khả năng xây dựng chiến lược phát triển, tập trung quy hoạch đội ngũ kế cận có tầm nhìn và kế hoạch lâu dài Đồng thời, cần nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống và lương tâm của nhà giáo.
Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông, cần nhận thức đúng về quy hoạch và phát triển cán bộ, chú trọng tuyển chọn và bồi dưỡng cán bộ nguồn Việc thực hiện các cuộc vận động như học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, mỗi giáo viên là một tấm gương đạo đức, và xây dựng trường học thân thiện, sẽ góp phần tạo ra một môi trường dân chủ, đổi mới Điều này sẽ giúp xây dựng tập thể đoàn kết, yêu nghề và có chuyên môn vững vàng.