Bài tập nhóm môn Lãnh đạo Leadership trait approach cách tiếp cận đặc điểm trong lãnh đạo Thầy Nguyễn Văn Thụy Cao học UEH Môn Lãnh Đạo Cách tiếp cận đặc điểm đã tạo ra nhiều sự quan tâm trong giới nghiên cứu vì nó giải thích về cách các đặc điểm ảnh hưởng đến khả năng lãnh đạo (Bryman, 1992)
CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA NHÀ LÃNH ĐẠO
Intelligence
Thông minh hay khả năng trí tuệ có liên quan tích cực đến khả năng lãnh đạo
Dựa trên phân tích các nghiên cứu gần đây về trí thông minh và các chỉ số lãnh đạo, Zaccaro và cộng sự (2004) đã phát hiện ra rằng có sự ủng hộ mạnh mẽ cho mối liên hệ giữa trí thông minh và hiệu quả lãnh đạo.
Các nhà lãnh đạo có xu hướng có trí thông minh cao hơn so với những người không phải là lãnh đạo.
• Có lời nói mạnh mẽ khả năng, khả năng tri giác và lý luận dường như khiến một người trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn
Nghiên cứu cho thấy rằng một nhà lãnh đạo có chỉ số IQ không nên chênh lệch quá lớn so với cấp dưới, vì nếu sự khác biệt quá lớn, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng lãnh đạo của họ Sự sáng suốt là quan trọng, nhưng sự đồng điệu trong năng lực trí tuệ giữa lãnh đạo và nhân viên cũng không kém phần cần thiết.
Các nhà lãnh đạo có năng lực cao thường gặp khó khăn trong việc giao tiếp với những người theo dõi, do họ có thể bị lo lắng hoặc vì những ý tưởng của họ quá tiên tiến, khiến cho người khác khó chấp nhận.
Steve Jobs, nhà sáng lập và Giám đốc điều hành của Apple, là một ví dụ điển hình về một nhà lãnh đạo có trí thông minh vượt trội Ông đã từng chia sẻ: “Tôi có sản phẩm thực sự đáng kinh ngạc bên trong tôi và tôi phải lấy nó ra” (Sculley, 2011, P 27) Sản phẩm đầu tiên thể hiện tầm nhìn xa của ông chính là máy tính Apple.
Sự ra đời của II, Macintosh, iMac, iPod, iPhone và iPad đã tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành công nghiệp máy tính và thiết bị điện tử, làm thay đổi cách thức mà con người giải trí và làm việc.
Trong chương tiếp theo, chúng ta sẽ khám phá khả năng lãnh đạo từ góc độ kỹ năng, nhấn mạnh trí thông minh như một yếu tố quan trọng giúp nhà lãnh đạo phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp và kỹ năng phán đoán xã hội.
Thông minh được mô tả là có tác động tích cực đến năng lực của cá nhân để lãnh đạo hiệu quả.
Self-Confidence
Tự tin là một đặc điểm khác giúp một người trở thành một nhà lãnh đạo.
Tự tin là khả năng chắc chắn về năng lực và kỹ năng của một người.
Lãnh đạo không chỉ là khả năng ảnh hưởng đến người khác mà còn liên quan đến lòng tự trọng, sự tự tin và niềm tin vào khả năng tạo ra sự khác biệt Sự tự tin giúp người lãnh đạo cảm thấy an tâm trong những nỗ lực của mình, khẳng định rằng những ảnh hưởng mà họ tạo ra là đúng đắn và có ý nghĩa.
Steve Jobs là một ví dụ điển hình về một nhà lãnh đạo tự tin, người không bao giờ nghi ngờ rằng sản phẩm của mình sẽ thay đổi thế giới Mặc dù nhiều người cho rằng những thiết bị mà anh muốn tạo ra là không khả thi, Jobs vẫn kiên quyết thực hiện theo cách của mình Một đồng nghiệp đã nhận xét rằng Jobs là một trong những CEO điều hành công ty theo cách mà ông tin tưởng, vì ông tin rằng mình hiểu biết hơn bất kỳ ai khác về sản phẩm của mình (Stone, 2011).
Determination
Quyết tâm là mong muốn hoàn thành công việc và bao gồm các đặc điểm như chủ động, kiên trì, và nghị lực.
Những người có quyết tâm mạnh mẽ thể hiện sự chủ động và kiên trì khi đối mặt với khó khăn Quyết tâm không chỉ là khả năng vượt qua chướng ngại vật mà còn là việc dẫn dắt người khác trong những tình huống cần sự hướng dẫn.
Tiến sĩ Paul Farmer đã thể hiện quyết tâm trong việc đảm bảo chăm sóc sức khỏe và xóa bỏ bệnh lao cho những người nghèo ở Haiti và các quốc gia thứ ba khác Sau khi tốt nghiệp đại học, anh đã làm việc tại Cange, Haiti, trong khi theo học tại Harvard Medical School Farmer đã thành lập một phòng khám tại Cange, nơi anh điều trị cho tất cả bệnh nhân và đào tạo nhân viên y tế địa phương Anh nhận ra rằng việc cung cấp chăm sóc sức khỏe không chỉ dừng lại ở việc phát thuốc, mà còn bao gồm xây dựng trường học, nhà ở và cải thiện cơ sở hạ tầng vệ sinh Farmer đã dẫn đầu các chiến dịch tiêm chủng cho trẻ em, góp phần giảm suy dinh dưỡng và tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh Để tiếp tục công việc tại Haiti, anh đã trở về Mỹ và thành lập Partners In Health, một tổ chức từ thiện nhằm tài trợ cho những nỗ lực này.
Kể từ khi thành lập, PIH đã đạt được thành công trong việc nâng cao sức khỏe cộng đồng tại Haiti và hiện đang triển khai các dự án tại nhiều quốc gia khác như Lesotho, Malawi, Peru, Nga, Rwanda và Hoa Kỳ, đồng thời hỗ trợ các dự án bổ sung ở Mexico và Guatemala.
Integrity
Chính trực là một trong những đặc điểm lãnh đạo quan trọng Liêm chính là phẩm chất của sự trung thực và đáng tin cậy.
Những người thể hiện sự liêm chính tuân thủ các nguyên tắc và chịu trách nhiệm cho hành động của mình Các nhà lãnh đạo có tính chính trực truyền cảm hứng cho niềm tin, vì họ đáng tin cậy trong việc thực hiện lời hứa Họ trung thành, đáng tin cậy và không lừa dối Sự chính trực làm cho nhà lãnh đạo trở nên đáng tin cậy và xứng đáng với sự tin tưởng của chúng ta Trong xã hội hiện nay, liêm chính đã trở thành một chủ đề được quan tâm nhiều hơn bao giờ hết.
Kết quả từ hai tình huống đáng chú ý — vị trí của Tổng thống George W Bush về vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iraq và thủ tục luận tội Tổng thống Clinton — đã dẫn đến yêu cầu cao hơn về sự trung thực từ các công chức Tương tự, các vụ bê bối doanh nghiệp như Enron và WorldCom đã làm gia tăng sự hoài nghi đối với các nhà lãnh đạo thiếu đạo đức Trong lĩnh vực giáo dục, điều này cũng phản ánh sự cần thiết phải nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.
Các chương trình giảng dạy K – 12 đang được phát triển để giáo dục về tính cách, giá trị và đạo đức trong khả năng lãnh đạo Chẳng hạn, chương trình Đếm ký tự của Viện Đạo đức Josephson ở California và chương trình Pillars of Leadership tại JW Fanning Institute ở Georgia đang cung cấp nền tảng cho việc này Tóm lại, xã hội hiện nay yêu cầu các nhà lãnh đạo phải có tính chính trực cao hơn.
Sociability
Sự hòa đồng là một đặc điểm quan trọng của nhà lãnh đạo, giúp họ xây dựng mối quan hệ xã hội tích cực Những nhà lãnh đạo hòa đồng thường thể hiện tính thân thiện, hướng ngoại, lịch sự và tế nhị Họ nhạy cảm với nhu cầu của người khác và luôn quan tâm đến hạnh phúc của mọi người xung quanh.
Xã hội các nhà lãnh đạo có kỹ năng giao tiếp cá nhân tốt và tạo ra các mối quan hệ hợp tác với những người theo dõi họ.
Michael Hughes, một hiệu trưởng trường đại học, là một ví dụ điển hình về nhà lãnh đạo có kỹ năng hòa đồng xuất sắc Anh thường đi bộ đến các cuộc họp để tương tác với sinh viên, nhân viên và giảng viên, đồng thời thường xuyên ăn trưa tại nhà ăn ký túc xá hoặc hội sinh viên, nơi anh không ngần ngại ngồi cùng những người lạ Học sinh đánh giá cao sự gần gũi của anh, trong khi giảng viên nhận thấy anh có chính sách mở cửa Hughes cũng dành thời gian viết ghi chú cá nhân để chúc mừng thành công của mọi người Mặc dù cuộc thảo luận về đặc điểm lãnh đạo đã tập trung vào năm yếu tố chính như trí thông minh, sự tự tin, quyết tâm, chính trực và hòa đồng, nhưng vẫn còn nhiều đặc điểm khác có liên quan Nghiên cứu gần đây đã cung cấp một cái nhìn định lượng về các đặc điểm lãnh đạo, dựa trên mô hình năm yếu tố của nhân cách, làm nổi bật năm đặc điểm tính cách chính liên quan đến khả năng lãnh đạo hiệu quả.
Five-Factor Personality Model and Leadership
Trong 25 năm qua, các nhà nghiên cứu đã nhất trí cao về việc những yếu tố cơ bản tạo nên cái mà chúng ta gọi là tính cách (Goldberg, 1990; McCrae & Costa, 1987)
Những yếu tố được gọi là Big Five bao gồm rối loạn thần kinh, hướng ngoại, cởi mở, dễ chịu và sự tận tâm (đáng tin cậy) Để nghiên cứu mối liên hệ giữa các yếu tố này và khả năng lãnh đạo, Judge, Bono, Ilies và Gerhardt (2002) đã thực hiện một phân tích tổng hợp quy mô lớn.
Nghiên cứu của Judge et al từ năm 1967 đến 1998 về 78 vị trí lãnh đạo cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa Năm đặc điểm của Big Five và khả năng lãnh đạo Các đặc điểm tính cách nhất định được xác định là quan trọng đối với việc trở thành nhà lãnh đạo hiệu quả, trong đó ngoại cảm là yếu tố mạnh mẽ nhất Tiếp theo là sự hướng ngoại, sau đó là sự tận tâm, cởi mở và mức độ lo âu thấp Cuối cùng, sự dễ chịu chỉ được xác định là yếu tố yếu liên quan đến lãnh đạo.
Emotional Intelligence
Trí tuệ cảm xúc, xuất hiện vào những năm 1990, đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng trong tâm lý học và được sử dụng để đánh giá tác động của các đặc điểm đối với khả năng lãnh đạo Nhiều học viên đã nghiên cứu sâu rộng về khái niệm này, bao gồm các tác giả nổi bật như Caruso & Wolfe (2004), Goleman (1995, 1998), Mayer & Salovey (1995, 1997), Mayer, Salovey, & Caruso (2000), và Shankman & Allen (2008).
Trí tuệ cảm xúc có liên quan đến cảm xúc của chúng ta (miền tình cảm) và tư duy (miền nhận thức), và tác động qua lại giữa hai.
Trí tuệ cảm xúc (TTCX) liên quan đến khả năng nhận thức và quản lý cảm xúc của bản thân và người khác, và có thể được đo lường qua các bài kiểm tra như Mayer-Salovey-Caruso (MSCEIT) Goleman mở rộng khái niệm TTCX, nhấn mạnh rằng nó bao gồm năng lực cá nhân như tự nhận thức và động lực, cùng với năng lực xã hội như sự đồng cảm và kỹ năng giao tiếp Shankman và Allen phát triển mô hình lãnh đạo thông minh về mặt cảm xúc, xác định 21 năng lực mà các nhà lãnh đạo cần chú ý, như sự lạc quan và khả năng làm việc nhóm Có tranh luận về vai trò của TTCX trong thành công cá nhân, với Goleman cho rằng nó rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực, trong khi Mayer và cộng sự có quan điểm nhẹ nhàng hơn Cuối cùng, nghiên cứu cho thấy những nhà lãnh đạo nhạy cảm với cảm xúc của mình và người khác thường là những người hiệu quả hơn.
CÁCH TIẾP CẬN ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?
ĐIỂM MẠNH
Cách tiếp cận đặc điểm trong lãnh đạo có nhiều điểm mạnh đáng chú ý Đầu tiên, nó tạo ra hình ảnh hấp dẫn về các nhà lãnh đạo, phù hợp với quan niệm rằng họ là những cá nhân xuất sắc và có khả năng vượt trội trong xã hội Điều này đáp ứng nhu cầu của công chúng khi họ mong muốn nhìn nhận nhà lãnh đạo như những người có năng khiếu đặc biệt Thứ hai, phương pháp này được hỗ trợ bởi hàng thế kỷ nghiên cứu, mang lại độ tin cậy cao mà các lý thuyết khác không có Sự phong phú của các nghiên cứu này đã chỉ ra vai trò quan trọng của các đặc điểm khác nhau trong quá trình lãnh đạo, khẳng định giá trị của cách tiếp cận đặc điểm.
Một điểm mạnh của phương pháp tiếp cận đặc điểm trong lãnh đạo là nó làm nổi bật vai trò của người lãnh đạo, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa các đặc điểm của họ và quá trình lãnh đạo Mặc dù phương pháp này chỉ tập trung vào các nhà lãnh đạo mà không xem xét những người đi theo và tình huống, nhưng nó vẫn cung cấp những hiểu biết sâu sắc và phức tạp về cách thức lãnh đạo diễn ra.
Cách tiếp cận đặc điểm cung cấp tiêu chuẩn quan trọng cho việc xác định những yếu tố cần thiết để trở thành nhà lãnh đạo hiệu quả Nó giúp nhận diện các đặc điểm cần có và đánh giá xem những đặc điểm hiện tại có phù hợp cho vai trò lãnh đạo hay không Từ những phát hiện này, các thủ tục đánh giá đặc điểm có thể được áp dụng để cung cấp thông tin giá trị cho người giám sát và quản lý, từ đó cải thiện điểm mạnh, khắc phục điểm yếu và nâng cao hiệu quả lãnh đạo tổng thể.
NHỮNG TRANH CÃI
Mặc dù phương pháp tiếp cận đặc điểm có nhiều ưu điểm, nhưng nó cũng tồn tại một số hạn chế Một trong những vấn đề lớn nhất là khả năng xác định danh sách chính xác các đặc điểm lãnh đạo còn hạn chế Dù đã có nhiều nghiên cứu trong hơn 100 năm qua, nhưng các phát hiện thường mơ hồ và không nhất quán Danh sách các đặc điểm lãnh đạo dường như vô tận, như thể hiện trong Bảng 2.1, chỉ là một phần nhỏ trong số rất nhiều đặc điểm đã được nghiên cứu.
Một chỉ trích quan trọng đối với phương pháp tiếp cận đặc điểm trong lãnh đạo là việc không xem xét các tình huống Như Stogdill (1948) đã chỉ ra, việc cô lập các đặc điểm của nhà lãnh đạo mà không tính đến các tác động tình huống là rất khó khăn Những cá nhân có đặc điểm phù hợp để lãnh đạo trong một bối cảnh cụ thể có thể không phát huy được khả năng lãnh đạo trong bối cảnh khác Hơn nữa, một số đặc điểm có thể giúp họ nổi bật như nhà lãnh đạo nhưng không đủ để duy trì vị trí lãnh đạo theo thời gian Do đó, hoàn cảnh đóng vai trò quan trọng trong khả năng lãnh đạo, khiến việc xác định một tập hợp các đặc điểm lãnh đạo phổ biến trở nên phức tạp.
Cách tiếp cận trong việc xác định các đặc điểm lãnh đạo quan trọng thường dẫn đến những quyết định chủ quan, do các phát hiện quá rộng và bao quát Sự chủ quan này thể hiện rõ trong nhiều cuốn sách quản lý tự lực, nơi mà các tác giả có thể lựa chọn những đặc điểm như tham vọng, sự sáng tạo hay đồng cảm, bình tĩnh dựa trên kinh nghiệm cá nhân Mặc dù những cuốn sách này có thể hữu ích trong việc mô tả các đặc điểm lãnh đạo, nhưng phương pháp để xác định chúng còn yếu kém Để đáp ứng nhu cầu về một danh sách các đặc điểm lãnh đạo chính xác, nhiều tác giả đã đưa ra những danh sách này mà không có nền tảng nghiên cứu vững chắc.
Nghiên cứu về các đặc điểm lãnh đạo thường bị chỉ trích vì không xem xét mối quan hệ giữa các đặc điểm này và kết quả lãnh đạo Mặc dù đã xác định nhiều đặc điểm, nhưng chưa làm rõ cách chúng ảnh hưởng đến thành viên trong nhóm và công việc của họ Các nhà nghiên cứu chỉ tập trung vào mối liên hệ giữa các đặc điểm cụ thể và sự xuất hiện của nhà lãnh đạo, bỏ qua việc liên kết những đặc điểm này với các kết quả như năng suất hay sự hài lòng của nhân viên Chẳng hạn, không có dữ liệu cho thấy nhà lãnh đạo có trí thông minh cao và tính chính trực mạnh mẽ có mang lại kết quả tốt hơn so với những người thiếu những đặc điểm này Do đó, phương pháp tiếp cận đặc điểm chưa đủ mạnh để mô tả cách mà các đặc điểm của người lãnh đạo ảnh hưởng đến kết quả của nhóm và đội trong môi trường tổ chức.
Một lời chỉ trích đối với cách tiếp cận theo đặc điểm trong đào tạo lãnh đạo là nó không hiệu quả, vì việc thay đổi các đặc điểm tâm lý cố định như IQ hay tính hướng ngoại là rất khó khăn Dù có thể xác định các đặc điểm cần thiết, việc dạy và phát triển chúng không phải là một quá trình dễ dàng Do đó, việc cử các nhà quản lý tham gia chương trình đào tạo nhằm nâng cao những đặc điểm này thường không mang lại giá trị thực tiễn trong việc phát triển lãnh đạo.
Ứng Dụng
Mặc dù có những hạn chế, phương pháp tiếp cận đặc điểm cung cấp thông tin quý giá về khả năng lãnh đạo, áp dụng cho mọi cá nhân và tổ chức Phương pháp này không chỉ đưa ra một danh sách các đặc điểm cụ thể mà còn định hướng về những phẩm chất cần thiết cho những ai mong muốn trở thành lãnh đạo Thông qua việc thực hiện các đánh giá đặc điểm và bảng câu hỏi liên quan, mọi người có thể hiểu rõ hơn về các đặc điểm quan trọng cho khả năng lãnh đạo của mình, từ đó nhận diện được điểm mạnh và điểm yếu trong vai trò lãnh đạo.
Các nhà quản lý có thể tận dụng thông tin từ phương pháp tiếp cận đặc điểm để đánh giá vị trí của mình trong tổ chức và xác định những bước cần thiết để củng cố vị trí đó Thông tin này không chỉ chỉ ra những lĩnh vực mà đặc điểm cá nhân của họ mang lại lợi ích cho công ty mà còn những lĩnh vực cần được đào tạo thêm để cải thiện hiệu suất tổng thể Bằng cách sử dụng thông tin về đặc điểm, các nhà quản lý có thể hiểu rõ hơn về bản thân và tác động của họ đối với những người khác trong tổ chức.
NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH
Trường hợp 1: Chọn một Giám đốc Nghiên cứu Mới
Sandra Coke là phó chủ tịch phụ trách nghiên cứu và phát triển tại Great Lakes Foods (GLF), một công ty đồ ăn nhanh lớn với khoảng 1.000 nhân viên Sau một cuộc tái tổ chức gần đây, Sandra đang tìm kiếm giám đốc nghiên cứu mới, người sẽ báo cáo trực tiếp cho cô và chịu trách nhiệm phát triển cũng như thử nghiệm các sản phẩm mới.
Bộ phận nghiên cứu của GLF có khoảng 200 nhân viên, và việc lựa chọn giám đốc là rất quan trọng Sandra đang chịu áp lực từ chủ tịch và hội đồng quản trị để nâng cao sự tăng trưởng và năng suất của công ty.
Sandra đã xác định ba ứng cử viên cho vị trí giám đốc tiếp thị sản phẩm mới, tất cả đều có trình độ cao Alexa Smith, nhân viên lâu năm của GLF, đã làm việc ở nhiều vị trí và nổi bật với sự sáng tạo, đã phát triển bốn dòng sản phẩm mới Kelsey Metts, giám đốc kiểm soát chất lượng với bằng MBA từ Harvard, được coi là một ngôi sao sáng, nhận được đánh giá cao về khả năng giao tiếp và đã góp phần đưa hai dòng sản phẩm mới ra thị trường Sự kiên trì của Alexa và tính cách nổi bật của Kelsey khiến Sandra gặp khó khăn trong việc chọn lựa giữa hai ứng cử viên xuất sắc này.
Thomas Santiago, ứng cử viên thứ ba, đã có 10 năm gắn bó với GLF, nơi ông thường tư vấn cho các quản lý cấp trên về lập kế hoạch chiến lược và định hướng công ty Ông đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập tầm nhìn cho GLF và luôn tin tưởng vào các giá trị của công ty, tích cực thúc đẩy sứ mệnh của nó Hai phẩm chất nổi bật nhất trong đánh giá hiệu suất của Thomas là sự trung thực và chính trực Những nhân viên làm việc dưới sự giám sát của ông luôn cảm thấy tin tưởng vào sự công bằng và nhất quán của Thomas, điều này đã giúp ông nhận được sự kính trọng từ đồng nghiệp.
GLF Trong nhiệm kỳ của mình tại công ty, Thomas đã tham gia vào một số năng lực với việc phát triển ba dòng sản phẩm mới.
Sandra phải đối mặt với thử thách lớn khi lựa chọn người phù hợp cho vị trí giám đốc mới thành lập Dưới áp lực từ ban lãnh đạo cấp trên, cô nhận thức rõ rằng việc chọn lựa một nhà lãnh đạo xuất sắc là vô cùng quan trọng cho sự thành công của tổ chức.
1 Dựa trên thông tin được cung cấp về cách tiếp cận tính trạng trong Bảng 2.1 và 2.2, nếu bạn là Sandra, bạn sẽ chọn ai?
2 Phương pháp tiếp cận tính trạng hữu ích trong kiểu chọn lọc này ở những mặt nào?
3 Những điểm yếu của phương pháp tiếp cận tính trạng được làm nổi bật trong trường hợp này theo những cách nào?
1 Dựa trên thông tin được cung cấp về cách tiếp cận tính trạng trong Bảng 2.1 và 2.2, nếu bạn là Sandra, bạn sẽ chọn ai?
Thông qua cách tiếp cận đặc điểm ta có bảng so sánh như sau:
Alexa Smith Kelsey Metts Thomas Santiago
Thông minh Được đánh giá là người sáng tạo MBA tại Harvard
Quyết tâm Kiên trì trong công việc
Hòa đồng Được đánh giá là hòa đồng
Nhân viên cấp dưới có sự tin tưởng
Nhân viên lâu năm tại GLF.
Làm việc tại GLF 5 năm Làm việc tại GLF 10 năm.
Thành Đưa 4 dòng sản phẩm Đưa 2 dòng sản Tham gia phát triển 3 tích mới phẩm mới dòng sản phẩm mới.
Nếu là Sandra, nhóm em sẽ chọn Kelsey Metts Kelsey Metts nổi bật với nền tảng kiến thức vững chắc khi đứng đầu lớp tại Harvard Sự thông minh tự nhiên của cô được bổ sung bởi sự cần cù, giúp cô thành công trong việc giới thiệu hai dòng sản phẩm mới Hơn nữa, Kelsey Metts được biết đến với tính cách hòa đồng và khả năng xây dựng mối quan hệ tốt với đồng nghiệp, điều này giúp cô lãnh đạo và dẫn dắt nhân viên một cách hiệu quả và thoải mái hơn.
2 Phương pháp tiếp cận tính trạng hữu ích trong kiểu chọn lọc này ở những mặt nào?
Việc đánh giá ứng viên dựa trên các tiêu chí có sẵn mang lại cái nhìn tổng quan và toàn diện, giúp xác định điểm mạnh và yếu của từng ứng viên Qua đó, chúng ta có thể lựa chọn được ứng viên tiềm năng nhất.
3 Những điểm yếu của phương pháp tiếp cận tính trạng được làm nổi bật trong trường hợp này theo những cách nào?
Cần phải có thông tin chính xác từ các ứng viên.
Đánh giá lịch sử đôi khi không phản ánh chính xác thực tế hiện tại Để có cái nhìn tổng quan và đầy đủ, cần phải có thời gian làm việc lâu dài.
Trường hợp 2: Một bước ngoặt đáng chú ý
Carol Baines đã kết hôn với chủ sở hữu Công ty Baines trong 20 năm cho đến khi ông qua đời trong một vụ tai nạn xe hơi Sau sự ra đi của chồng, Carol quyết định không bán doanh nghiệp mà tự mình điều hành, mặc dù trước đó cô chỉ tham gia thảo luận về công việc trong bữa tối, bất chấp việc cô có bằng đại học chuyên ngành quản lý.
Công ty Baines là một trong ba cửa hàng văn phòng phẩm tại thành phố 200.000 dân, cạnh tranh với hai chuỗi quốc gia lớn Với đội ngũ chỉ 5 nhân viên, Baines duy trì doanh thu ổn định khoảng 200.000 đô la mỗi năm, phục vụ chủ yếu cho các doanh nghiệp nhỏ Tuy nhiên, công ty đã không phát triển trong những năm gần đây và đang đối mặt với áp lực từ quảng cáo và chính sách giảm giá của các chuỗi quốc gia.
Trong 6 tháng đầu tiên, Carol dành thời gian để làm quen với các nhân viên và hoạt động của công ty Tiếp theo, cô thực hiện một phân tích trên toàn thành phố về các công ty có lý do để mua đồ dùng văn phòng Dựa trên sự hiểu biết về khả năng của công ty và đánh giá của cô về thị trường tiềm năng cho các sản phẩm và dịch vụ của họ, Carol đã phát triển một bộ mục tiêu ngắn hạn và dài hạn cụ thể cho công ty Đằng sau tất cả các kế hoạch của mình, Carol có một tầm nhìn rằng Baines có thể là một công ty khả thi, lành mạnh và cạnh tranh Cô muốn tiếp tục công việc kinh doanh mà chồng cô đã bắt đầu, nhưng hơn thế nữa cô muốn nó phát triển.
Trong 5 năm đầu tiên, Carol đã đầu tư một lượng tiền đáng kể vào quảng cáo, bán hàng và dịch vụ Những nỗ lực này đã được chi tiêu tốt vì công ty bắt đầu cho thấy sự tăng trưởng nhanh chóng ngay lập tức Vì sự tăng trưởng, công ty đã thuê thêm 20 người.
Sự mở rộng của Baines là một thành công đáng chú ý, đặc biệt khi Carol phải đối mặt với bệnh ung thư vú chỉ một năm sau khi chồng cô qua đời Dù trải qua 2 tháng xạ trị và 6 tháng hóa trị liều cao với nhiều tác dụng phụ như rụng tóc và mệt mỏi, Carol vẫn kiên trì quản lý công ty Nhờ sự lãnh đạo vững vàng của bà, Baines đã phát triển liên tục trong 10 năm qua, thể hiện sức mạnh và sự quyết tâm vượt qua khó khăn.
Các cuộc phỏng vấn với nhân viên mới và cũ tại Baines đã chỉ ra rằng Carol là một nhà lãnh đạo cứng rắn nhưng chu đáo Cô thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến nhân viên, tạo ra một bầu không khí gia đình tại nơi làm việc Kể từ khi Carol tiếp quản, rất ít nhân viên rời bỏ Baines, điều này chứng tỏ sự tận tâm của cô đối với lợi ích của tất cả nhân viên.
Carol, một người phụ nữ mạnh mẽ và đầy lòng tốt, đã vượt qua bệnh ung thư với tinh thần lạc quan và sự quan tâm đến người khác Mặc dù phải đối mặt với những khó khăn do căn bệnh, cô vẫn tích cực tham gia vào các hoạt động cộng đồng, như tài trợ cho đội bóng mềm vào mùa hè và đội bóng rổ vào mùa đông Ở tuổi 55, Carol đã chuyển giao công việc kinh doanh cho hai con trai, trong khi vẫn giữ vai trò chủ tịch Dưới sự lãnh đạo của cô, công ty đã đạt doanh thu 3,1 triệu đô-la, vượt qua hai chuỗi cửa hàng lớn trong thành phố, chứng minh sức mạnh và phẩm chất của cô là nguồn cảm hứng cho nhiều người.
1 Bạn mô tả đặc điểm lãnh đạo của Carol như thế nào?
2 Đặc điểm của Carol đóng vai trò quan trọng như thế nào trong quá trình mở rộng công ty?
3 Carol có phải là người dẫn đầu trong các bối cảnh kinh doanh khác không?
Trường hợp 3: Tuyển dụng cho Ngân hàng
Pat Nelson, trợ lý giám đốc nhân sự phụ trách tuyển dụng của Ngân hàng Trung ương, có trách nhiệm phỏng vấn sinh viên năm cuối tại nhiều trường đại học vào mỗi mùa xuân để tuyển dụng cho các vị trí chuyên viên phân tích tín dụng trong lĩnh vực cho vay thương mại Mỗi năm, Pat thường tuyển dụng khoảng 20 nhân viên mới, phần lớn trong số họ đến từ cùng một trường đại học, tạo nên một nguồn nhân lực ổn định cho Ngân hàng Trung ương.
Pat đã có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tuyển dụng tại ngân hàng và rất đam mê công việc này Tuy nhiên, áp lực từ ban quản lý đang gia tăng khi họ kiểm tra kỹ lưỡng về quy trình tuyển dụng của anh Ban lãnh đạo lo ngại về tỷ lệ duy trì nhân viên, khi mà 25% nhân viên mới đã rời bỏ trong những năm gần đây Việc này không chỉ dẫn đến mất mát chi phí đào tạo mà còn gây căng thẳng cho những nhân viên còn lại Mặc dù hiểu rằng một số nhân viên mới thường ra đi, nhưng các giám đốc điều hành không hài lòng với tỷ lệ này và bắt đầu đặt câu hỏi về các phương thức và quy trình tuyển dụng hiện tại.
Ngân hàng đang tìm kiếm những ứng viên có khả năng phát triển lên các vị trí lãnh đạo cấp cao Bên cạnh việc yêu cầu các nhà phân tích tín dụng cấp đầu sở hữu những năng lực nhất định, ngân hàng cũng chú trọng đến các kỹ năng cần thiết để giúp cá nhân thăng tiến trong sự nghiệp và đạt được các vị trí quản lý cao hơn.
Trong quá trình tuyển dụng, Pat tìm kiếm những ứng viên có kỹ năng giao tiếp cá nhân tốt, sự tự tin và chủ động Các ứng viên cần có đạo đức nghề nghiệp cao, đặc biệt là ý thức về tính bảo mật trong môi trường ngân hàng Họ cũng phải có kỹ năng phân tích và kỹ thuật vững vàng, cùng với kinh nghiệm làm việc với máy tính Cuối cùng, một đạo đức làm việc tốt và cam kết mạnh mẽ với công việc, ngay cả trong những tình huống khó khăn, là điều không thể thiếu.
Pat tự tin rằng mình đã chọn đúng người lãnh đạo cho Ngân hàng Trung ương, nhưng ban lãnh đạo cấp trên yêu cầu anh xem xét lại tiêu chí tuyển dụng Dù cảm thấy quyết định của mình là đúng đắn, Pat bắt đầu tự đặt câu hỏi về quy trình tuyển dụng của bản thân.
1 Dựa trên những ý tưởng được mô tả trong phương pháp tiếp cận đặc điểm, bạn có nghĩ rằng Pat đang tìm kiếm những đặc điểm phù hợp ở những người anh ấy thuê không?
2 Có thể nào vấn đề giữ chân do quản lý cấp trên đưa ra không liên quan đến tiêu chí tuyển dụng của Pat?
3 Nếu bạn là Pat, bạn có thay đổi cách tiếp cận tuyển dụng không?
CÔNG CỤ ĐO LƯỜNG KHẢ NĂNG LÃNH ĐẠO
Leadership Trait Questionnaire (LTQ )
Bảng câu hỏi về đặc điểm lãnh đạo là công cụ đánh giá hiệu quả khả năng lãnh đạo của cá nhân Đối tượng khảo sát bao gồm các nhân viên đã làm việc với lãnh đạo, được định lượng từ câu trả lời của năm nhóm: lãnh đạo, nhân viên cùng phòng, đồng nghiệp, người thân và bạn bè.
Bảng 5.2: Thang điểm đánh giá LTQ
Bảng 5.3: Bảng câu hỏi về đặc điểm lãnh đạo (LTQ) ĐẶC ĐIỂM THANG ĐIỂM
1 Khéo léo: Giao tiếp hiệu quả với những người khác 1 2 3 4 5
2 Tri giác: Là sự sáng suốt và sâu sắc 1 2 3 4 5
3 Tự tin: Tin vào chính mình 1 2 3 4 5
4 Tin tưởng: Tin tưởng bản thân và nghi ngờ 1 2 3 4 5
5 Kiên trì: Giữ mục tiêu cố định, bất chấp sự can thiệp 1 2 3 4 5
6 Quyết tâm: Có lập trường vững vàng, hành động chắc chắn 1 2 3 4 5
7 Đáng tin cậy: Là xác thực và truyền cảm hứng cho sự tự tin 1 2 3 4 5
8 Có thể tin cậy: Nhất quán và đáng tin cậy 1 2 3 4 5
9 Thân thiện: Thể hiện lòng tốt và sự ấm áp 1 2 3 4 5
10 Hướng ngoại: Nói chuyện thoải mái, hòa đồng với người khác 1 2 3 4 5
11 Tận tâm: Là người kỹ lưỡng, có tổ chức và được kiểm soát 1 2 3 4 5
12 Siêng năng: Là người kiên trì, chăm chỉ 1 2 3 4 5
13 Nhạy cảm: Thể hiện sự khoan dung, tế nhị và thông cảm 1 2 3 4 5
14 Đồng cảm: Hiểu người khác, đồng nhất với người khác 1 2 3 4 5
1 Người khảo sát sẽ thực hiện đánh điểm từ 1 đến 5 cho từng đặc điểm.
2 Đối với từng đặc điểm sẽ tính số điểm trung bình
3 Lãnh đạo tự đánh giá sẽ đánh vào cột “ Tự đánh giá”
Ví dụ: Các đặc điểm lãnh đạo đánh giá bảng câu hỏi
Bảng 5.4: Ví dụ Các đặc điểm lãnh đạo đánh giá bảng câu hỏi
Thông qua khảo sát này, cho thấy người lãnh đạo tự đánh giá có giống với đánh giá của người khác
Công cụ này giúp bạn có cái nhìn tổng quát về điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, đồng thời đánh giá sự phù hợp giữa nhận thức của bạn và quan điểm của người khác, từ đó chỉ ra những điểm khác biệt.
TÓM LƯỢT CHƯƠNG
Cách tiếp cận đặc điểm trong lý thuyết lãnh đạo cho rằng một số người sở hữu những đặc điểm đặc biệt giúp họ trở thành nhà lãnh đạo xuất sắc Niềm tin này dẫn đến việc phân biệt giữa nhà lãnh đạo và những người không phải là nhà lãnh đạo thông qua một tập hợp các đặc điểm chung Trong suốt thế kỷ 20, nhiều nhà nghiên cứu đã nỗ lực để xác định những đặc điểm chính xác của các nhà lãnh đạo.
Vào giữa thế kỷ 20, các nghiên cứu đã đặt câu hỏi về những đặc điểm xác định khả năng lãnh đạo, dẫn đến sự chú ý chuyển sang ảnh hưởng của tình huống và người theo dõi Các nhà nghiên cứu bắt đầu khám phá sự tương tác giữa lãnh đạo và bối cảnh, thay vì chỉ tập trung vào đặc điểm cá nhân của nhà lãnh đạo Gần đây, có dấu hiệu cho thấy nghiên cứu về đặc điểm lãnh đạo đang trở lại, với sự quan tâm mới đến những đặc điểm quan trọng của các nhà lãnh đạo.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các đặc điểm cá nhân như trí thông minh, sự tự tin, quyết tâm, chính trực và hòa đồng đóng vai trò quan trọng trong khả năng lãnh đạo Mối quan hệ giữa khả năng lãnh đạo và mô hình tính cách năm yếu tố cho thấy hướng ngoại là đặc điểm mạnh mẽ nhất, tiếp theo là sự tận tâm, cởi mở, ít lo âu và dễ chịu Ngoài ra, trí tuệ cảm xúc cũng được xác định là yếu tố quan trọng, với những nhà lãnh đạo nhạy cảm với cảm xúc của bản thân và người khác thường là những nhà lãnh đạo hiệu quả hơn Từ góc độ thực tiễn, các tổ chức sử dụng công cụ đánh giá tính cách để xác định những cá nhân có đặc điểm phù hợp với văn hóa và mục tiêu của tổ chức.
