NỘI DUNG
TRONG CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
1.1 Tham nhũng và những hình thức tham nhũng trong các cơ quan hành chính nhà nước
Theo Từ điển tiếng Việt: “Tham nhũng là lợi dụng quyền hành để lấy tiền của và nhũng nhiễu dân” [55, tr.714].
Tham nhũng được Liên Hiệp Quốc định nghĩa là hành vi lạm dụng quyền lực nhà nước nhằm mục đích thu lợi cá nhân.
Ngày 29/11/2005, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng tại kỳ họp thứ 8 của khóa XI Luật này định nghĩa tham nhũng tại Khoản 2, Điều 1, nêu rõ rằng "tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi." Theo đó, tham nhũng tại Việt Nam có những đặc trưng cơ bản quan trọng.
Hành vi tham nhũng chỉ có thể được thực hiện bởi những người có chức vụ và quyền hạn, bao gồm cán bộ, công chức, viên chức; sĩ quan và quân nhân chuyên nghiệp trong quân đội; sĩ quan và hạ sĩ quan trong công an; cũng như cán bộ lãnh đạo, quản lý trong doanh nghiệp nhà nước Những người này có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ công vụ và có quyền hạn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đó.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG TRONG CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
Tham nhũng và những hình thức tham nhũng trong các cơ quan hành chính nhà nước
Theo Từ điển tiếng Việt: “Tham nhũng là lợi dụng quyền hành để lấy tiền của và nhũng nhiễu dân” [55, tr.714].
Liên Hiệp Quốc định nghĩa tham nhũng là hành vi lạm dụng quyền lực nhà nước nhằm trục lợi cá nhân.
Vào ngày 29/11/2005, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng trong kỳ họp thứ 8 của khóa XI Luật này định nghĩa tham nhũng tại Khoản 2, Điều 1, nêu rõ rằng tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí của mình để trục lợi Do đó, tham nhũng ở Việt Nam có những đặc trưng cơ bản mà pháp luật đã quy định.
Hành vi tham nhũng chỉ có thể được thực hiện bởi những người có chức vụ và quyền hạn, bao gồm cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan và quân nhân trong quân đội, cũng như cán bộ lãnh đạo trong doanh nghiệp nhà nước Những người này có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ công vụ và được giao quyền hạn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đó.
Hành vi tham nhũng xảy ra khi người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí của mình để thu lợi cá nhân, cho gia đình hoặc người khác Đây là yếu tố then chốt để xác định tham nhũng Nếu một cá nhân vi phạm pháp luật vì động cơ vụ lợi nhưng không lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình, thì hành vi đó không được xem là tham nhũng.
Hành vi tham nhũng nhằm mục đích vụ lợi, hiểu là việc thu lợi ích vật chất hoặc tinh thần mà người có chức vụ, quyền hạn có thể đạt được thông qua các hành động phi pháp Những lợi ích này có thể thuộc về bản thân, gia đình hoặc người thân của họ.
Hành vi tham nhũng xuất hiện dưới nhiều hình thức đa dạng, theo quy định của Bộ Luật Hình sự và Luật Phòng chống tham nhũng, các hành vi sau đây được xem là thuộc nhóm hành vi tham nhũng.
3 Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.
4 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi.
5 Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi.
6 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng với người khác để trục lợi.
7 Giả mạo trong công tác vì vụ lợi.
8 Đưa hối lộ, môi giới hối lộ được thực hiện bởi người có chức vụ, quyền hạn để giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì vụ lợi.
9 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản của Nhà nước vì vụ lợi.
10 Nhũng nhiễu vì vụ lợi.
11 Không thực hiện nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi.
12 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật vì vụ lợi; cản trở, can thiệp trái pháp luật vào việc kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án vì vụ lợi [47, tr.9-10].
Tham nhũng được coi là hành vi nguy hiểm cho xã hội, gây hại đến lợi ích chung và cản trở quá trình đổi mới đất nước, đồng thời làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước Nhằm đối phó với mối đe dọa này, Bộ Luật Hình sự năm 1999 đã quy định riêng một chương về các tội phạm chức vụ, trong đó có mục A với 07 điều luật về tội phạm tham nhũng và mục B với 07 điều luật về các tội phạm khác, áp dụng chế tài nghiêm khắc.
Người có hành vi đưa hối lộ hoặc môi giới hối lộ cho công chức nước ngoài, công chức tổ chức quốc tế, hoặc người có chức vụ trong doanh nghiệp ngoài Nhà nước sẽ bị xử lý theo Bộ Luật Hình sự Quy định này không chỉ nhằm tăng cường công tác phòng, chống tham nhũng mà còn để thực hiện hiệu quả Công ước về chống tham nhũng mà Việt Nam đã tham gia.
Nghiên cứu về tham nhũng trên thế giới và tại Việt Nam cho thấy tham nhũng gắn liền với chế độ tư hữu, sự hình thành giai cấp và sự phát triển của bộ máy nhà nước Hiện tượng này tồn tại ở mọi quốc gia với mức độ khác nhau Tại Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá VII vào tháng 6 năm 1992, tham nhũng đã được đánh giá là nghiêm trọng, gây tổn hại lớn đến thanh danh của Đảng Đến tháng 1 năm 1994, Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khoá VII tiếp tục chỉ ra rằng tham nhũng và suy thoái đạo đức trong cán bộ, đảng viên đang ở mức độ nghiêm trọng, làm suy yếu lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ.
Đại hội Đảng lần thứ IX năm 2001 đã chỉ rõ tình trạng tham nhũng và suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức của một bộ phận cán bộ, đảng viên đang cản trở việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, gây bất bình và giảm lòng tin trong nhân dân Tham nhũng diễn ra nghiêm trọng, kéo dài, trở thành nguy cơ lớn đe dọa sự sống còn của chế độ Nghị quyết số 04/NQ-TW ngày 21 tháng 8 năm 2006 của Hội nghị Trung ương Đảng khóa X nhấn mạnh rằng tham nhũng, lãng phí vẫn diễn ra phức tạp ở nhiều ngành, nhiều cấp, làm giảm sút lòng tin của nhân dân và là nguy cơ lớn đối với sự tồn vong của Đảng và chế độ Nhiều nguyên nhân, cả chủ quan và khách quan, đã dẫn đến tình trạng này.
Quá trình chuyển đổi cơ chế hiện nay đang tồn tại sự đan xen giữa cái mới và cái cũ, dẫn đến việc các chuẩn mực giá trị trở nên không rõ ràng, tạo cơ hội cho nhiều đối tượng lợi dụng danh nghĩa đổi mới để chiếm đoạt tài sản nhà nước Họ lợi dụng chủ trương xã hội hóa để thương mại hóa, thu lợi ích tối đa cho bản thân hoặc một nhóm người Mặt trái của cơ chế thị trường và sự cạnh tranh, cùng với việc đề cao giá trị đồng tiền, khiến người sản xuất kinh doanh có xu hướng tối đa hóa lợi nhuận bằng mọi giá, thậm chí tìm cách hối lộ công chức nhà nước Trong bối cảnh kinh tế thị trường, sự phân hóa giàu nghèo ngày càng rõ rệt, các giá trị xã hội bị đảo lộn, và mọi người đều chịu áp lực kiếm thật nhiều tiền, dẫn đến tâm lý mọi thứ đều có thể mua bán.
Tập quán văn hóa như "miếng trầu là đầu câu chuyện" và đạo lý "ăn quả nhớ người trồng cây" đang bị lợi dụng để thực hiện hành vi tham nhũng Những nét văn hóa này, mặc dù mang ý nghĩa tốt đẹp, nhưng đã trở thành công cụ cho những hành vi không trung thực trong xã hội.
Hệ thống chính trị cần được đổi mới để nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, bởi sự chậm trễ trong cải cách là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến yếu kém và bất cập trong quá trình đổi mới đất nước, từ đó tạo điều kiện cho tham nhũng phát sinh.
Tính tất yếu phòng, chống tham nhũng trong cơ quan hành chính nhà nước
1.2.1 Khái niệm phòng, chống tham nhũng
Phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ quan trọng và phức tạp của Đảng, Nhà nước và nhân dân trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Các cấp ủy, tổ chức Đảng và chính quyền cần thực hiện nghiêm túc các mục tiêu và giải pháp trong Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X), tập trung vào nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, tổ chức trong việc phòng chống tham nhũng và lãng phí Cần hoàn thiện thể chế quản lý kinh tế - xã hội, thực hiện nghiêm các cơ chế, chính sách, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán và điều tra Đặc biệt, vai trò giám sát của cơ quan dân cử và nhân dân cũng cần được nâng cao Thực tế cho thấy, phòng và chống tham nhũng có mối quan hệ mật thiết; nếu không phòng ngừa tốt, tham nhũng sẽ gia tăng Do đó, việc kết hợp chặt chẽ giữa các biện pháp phòng và chống là cần thiết để đạt hiệu quả cao trong công tác này.
Nhận thức rõ ràng về tác hại của tham nhũng, Đảng và Nhà nước đã triển khai nhiều chính sách và pháp luật nhằm đấu tranh chống lại vấn nạn này Để đạt hiệu quả, cần áp dụng hệ thống biện pháp đồng bộ, bao gồm cả giải pháp ngắn hạn và dài hạn, kết hợp chặt chẽ giữa việc xây dựng và chống tham nhũng trong tất cả các lĩnh vực, đồng thời xác định và tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm.
Lãnh đạo thống nhất và tập trung của Đảng là yếu tố quyết định hiệu quả trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng và lãng phí Các chủ trương, chính sách chỉ đạo từ Đảng sẽ ảnh hưởng lớn đến thành bại của công tác này Do đó, Nhà nước đã ban hành Luật phòng, chống tham nhũng có hiệu lực từ ngày 01 tháng 6 năm 2006, và Chính phủ đã thông qua Chiến lược quốc gia về phòng, chống tham nhũng đến năm 2020 Các Hội nghị và Nghị quyết của Đảng cũng đã chỉ đạo mạnh mẽ công tác này, như Hội nghị Trung ương 3 khóa X về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí.”
04-NQ/TW ngày 21 tháng 8 năm 2006), Kết luận Hội nghị Trung ương 5 khóa
Nghị quyết Trung ương 3 khóa X về tăng cường lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng, chống tham nhũng và lãng phí, cùng với Báo cáo số 80-BC/BCĐTW ngày 15 tháng 5 năm 2014 và văn bản số 116-TB/BCĐTW ngày 14-5-2015, đã tạo nền tảng chính trị và pháp lý quan trọng cho công tác này Chính phủ đã chỉ đạo điều tra, xét xử nghiêm minh và công khai các vụ án tham nhũng, với mức hình phạt thích đáng Bộ Luật Hình sự năm 1999, qua việc sửa đổi và bổ sung, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Nhà nước trong việc xử lý tội phạm tham nhũng, được quy định rõ ràng tại các điều 278 đến 291 của luật này.
02 năm 2013 Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 162-QĐ/TW Thành lập Ban
Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã lãnh đạo và chỉ đạo phát hiện, xử lý các vụ án tham nhũng nghiêm trọng trên toàn quốc Tổ chức này tập trung vào việc theo dõi, đôn đốc tiến độ xử lý các vụ việc phức tạp, đồng thời thành lập các Đoàn công tác liên ngành để kiểm tra và giám sát công tác thanh tra Những nỗ lực trong khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử các vụ án tham nhũng đã nhận được sự đồng tình và ủng hộ từ dư luận xã hội, thể hiện quyết tâm và khả năng phòng, chống tham nhũng của hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Đảng và nhà nước Việt Nam đã ban hành quy định kiểm soát tài sản và thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức, đặc biệt là những người ở vị trí có nguy cơ tham nhũng cao Đồng thời, quy định cũng nêu rõ thẩm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong công tác phòng, chống tham nhũng.
Tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục nhằm giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức rõ về tham nhũng, đó là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi Qua đó, mọi người sẽ thấy được sự nguy hiểm của tham nhũng và tính cấp thiết trong cuộc đấu tranh phòng, chống vấn nạn này, từ đó thúc đẩy các hành động tích cực và phát huy sức mạnh toàn xã hội Công tác tuyên truyền còn giúp nêu gương tốt và lên án các hành vi tham nhũng, góp phần ngăn chặn hiệu quả vấn đề này Bên cạnh đó, cần tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống tham nhũng, đặc biệt trong lĩnh vực tương trợ tư pháp hình sự với các quốc gia liên quan đến Việt Nam.
1.2.2 Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác phòng, chống tham nhũng
Đảng ta đã ban hành nhiều Chỉ thị, Nghị quyết về phòng, chống tham nhũng, trong đó Nghị quyết số 14/NQ/TW ngày 15-5-1996 nhấn mạnh rằng đấu tranh chống tham nhũng là một phần quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân Hoạt động này không chỉ nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng mà còn tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, xây dựng Đảng và củng cố bộ máy nhà nước vững mạnh Đồng thời, việc chống tham nhũng phải gắn liền với đổi mới kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị và tăng cường đại đoàn kết toàn dân, nhằm thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Chống tham nhũng là một cuộc chiến phức tạp, cần sự lãnh đạo toàn diện và mạnh mẽ từ Đảng Việc xây dựng Luật phòng, chống tham nhũng dựa trên những quan điểm lớn đã được xác định trước đó.
Nghị quyết số: 14-NQ/TW ngày 15/5/1996 và trong một số văn kiện khác của Đảng như sau:
Đấu tranh chống tham nhũng cần phải liên kết chặt chẽ với công cuộc đổi mới kinh tế - xã hội, nhằm nâng cao đời sống của nhân dân, duy trì ổn định chính trị và tăng cường đại đoàn kết toàn dân.
Đấu tranh chống tham nhũng cần phải liên kết chặt chẽ với việc đổi mới hệ thống chính trị, đồng thời phục vụ cho việc xây dựng Đảng và củng cố, tăng cường sự đoàn kết nội bộ.
- Chống tham nhũng phải gắn liền với chống quan liêu, lãng phí;
- Đấu tranh chống tham nhũng phải kết hợp giữa xây, phòng và chống.Vừa tích cực phòng ngừa, vừa xử lý nghiêm mọi hành vi tham nhũng;
Đẩy mạnh công tác phòng ngừa và chống tham nhũng một cách chủ động, huy động và phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng, đồng thời thực hiện các biện pháp này ở tất cả các cấp, ngành.
Đấu tranh chống tham nhũng là một nhiệm vụ lâu dài, cần tiến hành kiên quyết, kiên trì và thận trọng, với kế hoạch cụ thể và bước đi vững chắc Giáo dục và pháp chế là hai biện pháp quan trọng trong cuộc chiến này Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã nhấn mạnh rằng việc phòng, chống tham nhũng, lãng phí là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng Đảng, yêu cầu sự tham gia của toàn bộ hệ thống chính trị và xã hội Đồng thời, cần thành lập các ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng trung ương và địa phương mạnh mẽ, có thực quyền và hoạt động hiệu quả.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã ban hành Nghị quyết nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng, chống tham nhũng và lãng phí.
Nghị quyết đầu tiên của Ban Chấp hành Trung ương Đảng tập trung toàn diện vào công tác phòng, chống tham nhũng và lãng phí Nghị quyết Trung ương 3 khóa X đã đưa ra các nhận định và đánh giá về tình hình này, chỉ ra nguyên nhân chủ yếu của những thiếu sót và khuyết điểm trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, đồng thời đề ra các mục tiêu và quan điểm chỉ đạo rõ ràng cho công tác này.
Nguyên tắc, phương thức và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công tác phòng chống tham nhũng trong cơ quan hành chính nhà nước
1.3.1 Nguyên tắc phòng chống tham nhũng trong cơ quan hành chính nhà nước
Tham nhũng trong cơ quan hành chính nhà nước xuất phát từ sự kết hợp giữa lợi dụng quyền lực công và lòng tham của con người Khi còn tồn tại cơ hội cho hai yếu tố này, tham nhũng sẽ vẫn diễn ra Lòng tham là bản năng khó triệt tiêu hoàn toàn, do đó, để hạn chế tham nhũng, cần có cơ chế kiểm soát lòng tham trong các giới hạn xã hội chấp nhận Quyền lực công là cần thiết nhưng cần được giám sát chặt chẽ để ngăn ngừa lạm dụng Để phòng ngừa và chống tham nhũng hiệu quả, cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản trong quản lý và giám sát quyền lực.
- Nguyên tắc giới hạn chặt chẽ việc sử dụng quyền lực công bằng luật pháp.
Quyền lực của cơ quan nhà nước là quyền mà công dân ủy quyền để phục vụ xã hội, và công chức chỉ được sử dụng quyền lực công để thực hiện trách nhiệm được giao Tuy nhiên, do xã hội công dân đa dạng và công chức cũng là công dân, có thể xảy ra nhầm lẫn trong việc xác định đối tượng phục vụ Quyền và trách nhiệm của công chức có thể thay đổi theo hoàn cảnh lịch sử, làm cho việc quy định chức năng của họ trở nên phức tạp Việc giao phó quyền cho công chức phải được thực hiện qua quyết nghị chung của cộng đồng dân cư và cần được thể chế hóa thành luật để ngăn chặn lạm dụng quyền lực Khi có luật, công chức phải hành động theo quy định pháp luật, không phải theo ý muốn cá nhân, để đảm bảo sự minh bạch và trách nhiệm trong việc thực thi quyền lực.
Luật hóa quyền lực của công chức nhằm xác định rõ ràng giới hạn mà họ không được vượt qua Hành vi của công chức phải tuân thủ theo luật pháp hiện hành và thực hiện nhân danh luật pháp, chứ không phải cá nhân họ Bất kỳ hành vi nào không dựa trên mục tiêu của luật pháp đều không được coi là hợp pháp.
- Nguyên tắc giám sát của người giao quyền hoặc ủy quyền.
Mặc dù quyền lực công đã được phân chia cho từng cá nhân công chức và cơ quan nhà nước, nhưng vẫn có nguy cơ xảy ra sai lệch nếu không có sự giám sát chặt chẽ Việc kiểm tra từ phía người giao quyền hoặc ủy quyền là rất cần thiết, không chỉ để định hướng hành vi của công chức mà còn tạo áp lực và răn đe những ai có ý định lạm dụng quyền lực công.
Kiểm tra và giám sát không chỉ giúp phát hiện kịp thời những sai lệch mà còn điều chỉnh hành vi của công chức, ngăn ngừa họ phạm phải sai lầm nghiêm trọng hoặc rơi vào con đường tham nhũng mà không bị phát hiện.
- Nguyên tắc công khai, minh bạch trong quản lý hành chính nhà nước
Công khai và minh bạch trong quản lý nhà nước giúp giảm động cơ tham nhũng của công chức, vì họ khó có thể che giấu hành vi sai trái Ngoài ra, cơ chế tự giám sát từ người dân và đồng nghiệp cũng góp phần phát hiện nhanh chóng các sai lầm của công chức, từ đó tạo điều kiện để sửa chữa kịp thời, giảm thiểu cơ hội thực hiện tham nhũng.
Công chức có trách nhiệm giải trình về hành động và kết quả công việc trước những người giao phó nhiệm vụ Mức độ trách nhiệm giải trình càng cao, ý thức tuân thủ nghĩa vụ càng mạnh mẽ, tạo ra một lớp bảo vệ giúp hạn chế cơ hội tham nhũng.
- Nguyên tắc về đạo đức công chức
Không tham nhũng là tiêu chuẩn đạo đức quan trọng đối với công chức Hành vi tham nhũng không chỉ có thể dẫn đến việc công chức bị loại khỏi đội ngũ mà còn có thể bị truy tố theo pháp luật.
Công chức nhà nước, đại diện cho Nhà nước trong việc thực hiện dịch vụ công, cần tuân thủ các quy tắc và tiêu chuẩn đạo đức cụ thể, thiết thực và phù hợp với công việc hành chính cũng như văn hóa, tập quán dân tộc Để đảm bảo điều này, các cơ quan nhà nước cần có bộ phận chuyên trách xây dựng, điều chỉnh, ban hành và theo dõi thực hiện đạo đức công chức Việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn đạo đức không chỉ nâng cao hiệu quả công việc mà còn giảm thiểu cơ hội tham nhũng trong hệ thống công vụ.
- Nguyên tắc độc lập của bộ phận phụ trách công việc đấu tranh phòng chống tham nhũng.
Bộ phận phụ trách đấu tranh phòng chống tham nhũng trong cơ quan hành chính nhà nước cần có vị thế độc lập trong hệ thống phân cấp quyền lực để đảm bảo kiểm tra và xét xử nghiêm minh, khách quan các hành vi tham nhũng của công chức Đồng thời, bộ phận này cũng phải được bảo vệ an toàn bởi xã hội và Nhà nước, giúp công chức chống tham nhũng có thể làm việc trong môi trường không bị đe dọa và yên tâm thực hiện nhiệm vụ khó khăn của mình.
1.3.2 Phương thức phòng, chống tham nhũng trong cơ quan hành chính nhà nước
Để phòng, chống tham nhũng hiệu quả, cần khắc phục nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, đó là sự kết hợp giữa lạm dụng quyền lực công và lòng tham của con người Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn tham nhũng, nhưng có thể hạn chế nó bằng cách giảm thiểu cơ hội cho công chức tham nhũng Một số biện pháp cơ bản có thể áp dụng bao gồm tăng cường minh bạch trong quản lý công, thiết lập cơ chế giám sát chặt chẽ và nâng cao trách nhiệm giải trình của các cá nhân có quyền lực.
Để nâng cao hiệu quả công tác của công chức, cần quy định rõ ràng quyền hạn và trách nhiệm của từng cá nhân, đồng thời thường xuyên kiểm tra và giám sát hoạt động của họ Việc phân tích công việc, chuẩn hóa chức danh và tuyển chọn, đào tạo cán bộ theo đúng tiêu chí sẽ giúp công chức thực hiện đúng trách nhiệm của mình Khi mỗi công chức có công việc rõ ràng, phù hợp với năng lực và không có sự chồng chéo, họ sẽ khó có thể che giấu sai lầm hoặc đổ lỗi cho người khác khi không hoàn thành nhiệm vụ.
Sau khi phân tích công việc và bố trí công chức một cách khoa học, cơ quan nhà nước cần xây dựng quy chế phối hợp để đảm bảo công việc diễn ra thông suốt và hạn chế tình trạng ách tắc Khi mọi quy trình được thiết kế và thực hiện hiệu quả, bất kỳ sự can thiệp hay thay đổi quy trình vì lợi ích cá nhân sẽ nhanh chóng bị phát hiện và lên án bởi các công chức có trách nhiệm cũng như công dân.
Thứ hai: Công khai các quy định pháp lý và quy trình thủ tục hành chính của cơ quan nhà nước với người có liên quan.
Công khai quy định và thủ tục hành chính đến tay người dân là cần thiết để họ có thông tin đầy đủ, từ đó tự quyết định cách ứng xử hợp lý Điều này không chỉ giúp đa số người dân không có khả năng hối lộ mà còn tạo điều kiện cho họ tham gia kiểm soát công chức hiệu quả hơn.
Cần công khai các quy định và thủ tục tại các điểm tiếp xúc giữa công dân và cơ quan hành chính, đồng thời phát thông tin trên các phương tiện truyền thông dễ tiếp cận Việc cải thiện khả năng tiếp cận thông tin cho người dân có thể thực hiện thông qua việc thiết lập các điểm lưu giữ thông tin miễn phí và tổ chức tư vấn Ngoài ra, cần cung cấp thông tin về các công chức tốt và xấu để người dân có thể kiểm tra và đánh giá, từ đó tạo áp lực ngăn chặn tham nhũng trong bộ máy nhà nước.
Thứ ba: Xây dựng các chế tài đủ sức răn đe công chức.