Giả thuyết nghiên cứu
Để tổng quát hóa sự thay đổi trong nhận thức và hành động của sinh viên, nhóm nghiên cứu đã đưa ra một số giả thuyết quan trọng.
1 Các tân sinh viên sẽ có khoảng thời gian đầu gặp khó khăn về mọi mặt
Hoạt động học tập là một quá trình phức tạp, do đó con người không phải lúc nào cũng có nhận thức chính xác về nó Những nhận thức chưa đúng và chưa hoàn chỉnh có thể gây ra khó khăn tâm lý, dẫn đến những sai lầm trong quá trình học tập của cá nhân.
Sinh viên gặp khó khăn trong học tập thường thể hiện sự thiếu kiểm soát bản thân, không tạo hứng thú cho việc học và có cảm xúc tiêu cực Họ gặp khó khăn trong việc điều chỉnh và kiểm soát các diễn biến tâm lý của mình.
Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong học tập thường thể hiện sự lúng túng và thiếu tự tin, dẫn đến việc diễn đạt nội dung học tập không chính xác Họ cũng có kỹ năng học tập yếu kém và chưa biết cách áp dụng các kỹ năng này hiệu quả trong quá trình học.
Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong việc thích nghi với môi trường sống mới, bao gồm việc lựa chọn chỗ ở và điều chỉnh thời gian sinh hoạt Sự thay đổi này thường tạo ra những thách thức lớn cho sinh viên trong giai đoạn đầu của cuộc sống học tập.
2 Các tân sinh viên chưa tìm được phương pháp học tập hiệu quả
Việc học Đại học đòi hỏi sinh viên phải đối mặt với khối lượng kiến thức lớn và nghiên cứu chuyên môn sâu, điều này yêu cầu sự sáng tạo, tư duy độc lập và tính tự giác cao Ngược lại, ở bậc THPT, học sinh thường nhận được sự hướng dẫn từ thầy cô, dẫn đến tình trạng ỷ lại và thiếu sự sáng tạo trong học tập.
Nhiều tân sinh viên nhận thức rằng việc học tập là nhiệm vụ quan trọng, nhưng khi xác định các nhiệm vụ cụ thể, họ thường cảm thấy hoang mang và dễ dàng bỏ qua nhiệm vụ này để chú trọng vào nhiệm vụ khác.
Phương pháp nghiên cứu
Để đảm bảo độ chính xác và đánh giá vấn đề một cách khách quan, nhóm nghiên cứu của chúng tôi đã áp dụng nhiều phương pháp nhằm tổng hợp thông tin và khái quát nội dung một cách kịp thời.
1 Phương pháp lịch sử nghiên cứu các nội dung và tài liệu có liên quan tới nội dung và vấn đề thuyết trình Cụ thể:
• https://camnang.bibomart.com.vn/tam-quan-trong-cua-ky-nang-nhan- thuc-doi-voi-tre/
• https://ybox.vn/ky-nang/triet-hoc-tuoi-tre-nhan-thuc-thay-doi-hay- khong-5cdfcoovxt
• https://hoikhuyenhoc.phutho.gov.vn/Chuyen-muc-tin/Chi-tiet-tin/ title/2203/ctitle/120?AspxAutoDetectCookieSupport=1
• https://kenhtuyensinh.vn/su-khac-biet-giua-hoc-dai-hoc-va-hoc-pho- thong
• https://kenh14.vn/hoc-duong/khac-biet-giua-moi-truong-hoc-o-pho- thong-va-dai-hoc-20141126042756965.chn#:~: text=M%E1%BB
%99t%20trong%20nh%E1%BB%AFng%20kh%C3%A1c%20bi
• https://tailieuvnu.com/giao-trinh-xa-hoi-hoc-dai-cuong/
• https://healthvietnam.vn/thu-vien/tai-lieu-tieng-viet/bac-si-tam-ly/ hoat-dong-va-nhan-cach
• https://hueuni.edu.vn/portal/vi/data/bandtdhlocal/
Để đánh giá một cách khách quan, chúng tôi đã áp dụng phương pháp phân tích tài liệu, kết hợp với phương pháp quan sát và thực hiện phỏng vấn nhanh với một số sinh viên Ngoài ra, phiếu khảo sát anket cũng được sử dụng để thu thập dữ liệu hiệu quả.
Tổng quan nghiên cứu
Nhận thức là một kỹ năng sống quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân và phản ánh tâm tư, hành động của mỗi người Nó giúp trẻ hiểu rõ tác động của hành vi và cảm xúc đối với bản thân và những người xung quanh Sự thay đổi trong nhận thức và hành động có vai trò then chốt trong sự phát triển của bản thân, gia đình và xã hội Nhiều nhà nghiên cứu đã thực hiện hàng ngàn công trình nghiên cứu về vấn đề này Chúng tôi xin giới thiệu một số tài liệu nghiên cứu liên quan đến chủ đề này.
Nghiên cứu này phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến động lực học tập của sinh viên đại học chính quy tại trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh Các yếu tố được xem xét bao gồm môi trường học tập, sự hỗ trợ từ giảng viên, và sự tương tác giữa sinh viên Kết quả cho thấy rằng động lực học tập của sinh viên chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ những yếu tố này, góp phần nâng cao hiệu quả học tập và phát triển cá nhân Nghiên cứu cũng đề xuất các biện pháp nhằm cải thiện động lực học tập cho sinh viên, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục tại trường.
Nghiên cứu chỉ ra rằng kết quả học tập của sinh viên khoa tài chính ngân hàng chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm môi trường học tập, phương pháp giảng dạy, và động lực cá nhân Các yếu tố như sự hỗ trợ từ giảng viên, cơ sở vật chất, và sự tham gia của sinh viên vào các hoạt động ngoại khóa cũng có tác động đáng kể Đặc biệt, việc phát triển kỹ năng mềm và khả năng tự học là rất quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả học tập của sinh viên Hơn nữa, việc tạo ra một môi trường học tập tích cực sẽ giúp sinh viên cải thiện thành tích học tập của mình.
3 Báo cáo về lối sống sinh viên của Khoa giáo dục của trường Đại học Khoa học
Tôi không biết!
Tôi không biết!
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP Hồ Chí Minh đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành quan điểm của sinh viên về việc làm thêm Nghiên cứu cho thấy sinh viên thường có những nhận định tích cực về việc làm thêm, coi đây là cơ hội để phát triển kỹ năng, tích lũy kinh nghiệm và cải thiện tài chính cá nhân Tuy nhiên, một số sinh viên cũng bày tỏ lo ngại về việc ảnh hưởng đến thời gian học tập và sức khỏe Từ đó, việc cân bằng giữa học tập và làm thêm trở thành một thách thức lớn cho sinh viên hiện nay.
• https://giasutienphong.com.vn/hoc-sinh-sinh-vien.html
• https://daivietsaigon.edu.vn/dao-tao/bai-viet/hoc-sinh-va-sinh-vien- khac-nhau-the-nao-7941.html
• https://kenh14.vn/hoc-sinh-va-sinh-vien-khac-nhau-nhu-the-nao-
Thao tác hóa khái niệm
1 Di động xã hội là gì?
Di động xã hội đề cập đến quá trình chuyển đổi vị trí xã hội của cá nhân từ một tầng lớp này sang một tầng lớp khác Nó phản ánh sự linh hoạt của các cá nhân và nhóm trong cấu trúc xã hội, cho thấy khả năng thay đổi và thích nghi trong các mối quan hệ xã hội.
Di động xã hội đề cập đến sự thay đổi vị thế của các nhóm xã hội, cho thấy khả năng di chuyển lên hoặc xuống giữa các giai cấp hoặc tầng lớp khác nhau Điều này có thể bao gồm việc thăng tiến lên giai cấp cao hơn hoặc rơi xuống giai cấp thấp hơn trong cấu trúc xã hội.
Di động xã hội là quá trình chuyển đổi vị thế xã hội của cá nhân hoặc nhóm người, bao gồm việc di chuyển từ một tầng lớp, địa vị hay giai cấp này sang một giai cấp, địa vị hoặc tầng lớp khác.
2 Thay đổi trong nhận thức và hành động là gì?
- Thay đổi là quá trình vận động từ trạng thái hiện tại sang một trạng thái khác, từ thực tại tới tầm nhìn trong tương lai.
- Hành động làm những việc cụ thể nào đó, ít nhiều quan trọng, một cách có ý thức, có mục đích nhằm đạt được kết quả cuối cùng
Nhận thức là quá trình tiếp thu kiến thức và hiểu biết thông qua suy nghĩ, kinh nghiệm và giác quan Nó bao gồm các hoạt động như tri thức, sự chú ý, trí nhớ, đánh giá, ước lượng, lý luận, tính toán, giải quyết vấn đề, đưa ra quyết định, lĩnh hội và sử dụng ngôn ngữ.
Sự thay đổi trong nhận thức và hành động là quá trình phát triển dựa trên những hiểu biết hiện có, kết hợp với việc tiếp thu kiến thức mới Quá trình này cho phép cá nhân loại bỏ, kế thừa hoặc bổ sung những điều cũ, nhằm thích nghi với hoàn cảnh và điều kiện sống hiện tại.
3 Thế nào là học sinh, sinh viên?
Học sinh là những trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 6 đến 18, đang theo học tại các trường tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông Đối tượng này cần sự giáo dục và hỗ trợ từ cả gia đình và nhà trường để phát triển toàn diện.
Sinh viên là những người theo học tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp, nơi họ tiếp thu kiến thức chuyên sâu về một ngành nghề cụ thể Quá trình học tập này không chỉ giúp họ chuẩn bị cho sự nghiệp tương lai mà còn được xã hội công nhận thông qua các bằng cấp mà họ đạt được.
Học sinh và sinh viên, với sức khỏe dồi dào và trí tuệ minh mẫn, đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ, cần sự định hướng và giáo dục từ gia đình, nhà trường và xã hội Họ dễ dàng tiếp thu tư tưởng mới mẻ và có nhiều hoài bão, ước mơ, nhưng cũng rất nhạy cảm với các hiện tượng xã hội Do đó, việc theo dõi và hỗ trợ họ là rất cần thiết để giúp họ hoàn thiện bản thân, trưởng thành và đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước.
PHẦN NỘI DUNG
Sơ lược về địa bàn nghiên cứu và khách thể nghiên cứu
- Địa bàn nghiên cứu: Trường học Đại học Kiếm sát Hà Nội
- Khách thể nghiên cứu: Sinh viên trường Đại học Kiểm sát Hà Nội
- Thời gian khảo sát: Tháng 12 năm 2021
Thực trạng về sự thay đổi trong nhận thức và hành động của tân sinh viên trường Đại học Kiểm sát Hà Nội khi bước chân vào môi trường đại học
Dựa trên nghiên cứu và số liệu thống kê khảo sát thực tế, nhóm chúng tôi đã xác định những đặc điểm chính của tân sinh viên về sự thay đổi trong nhận thức và hành động khi bước vào môi trường học tập mới.
1 Gặp khó khăn trong thời gian đầu nhập học
Sự chuyển đổi đột ngột từ môi trường học tập trước đây sang môi trường đại học khiến nhiều tân sinh viên cảm thấy bỡ ngỡ và khó khăn trong việc thích nghi với khối lượng kiến thức lớn và các môn học mới Kết quả khảo sát cho thấy phần lớn các bạn tân sinh viên gặp phải những thách thức trong quá trình này.
• Chưa thích nghi phương pháp học: 25/40 bạn chọn chiếm 64,1%
• Lượng kiến thức nặng: 16/40 bạn chọn chiếm 41%
• Quản lí thời gian: 11/40 bạn chọn chiếm 28,2%
• Khó khăn khác: 14/40 bạn chọn chiếm 35,9%
Tân sinh viên thường phải đối mặt với nhiều thách thức khi thích nghi với môi trường học tập mới, đặc biệt là sự khác biệt trong phương pháp học so với cấp THPT Bên cạnh đó, khối lượng kiến thức lớn cần tiếp thu cũng là một trở ngại đáng kể Ngoài ra, còn nhiều khó khăn khác mà sinh viên mới phải vượt qua.
2 Nhận thức chung về vấn đề học tập
Khi bước vào môi trường đại học, tân sinh viên thường có nhận thức về học tập dựa trên khả năng tiếp nhận kiến thức cá nhân, do sự đa dạng và khối lượng kiến thức của các môn học so với cấp THPT Kết quả khảo sát cho thấy điều này ảnh hưởng đến cách họ tiếp cận việc học.
• Sinh viên cảm thấy áp lực: chiếm 78,4%
• Sinh viên cảm thấy thoải mái: chiếm 21,6%
Kết quả khảo sát cho thấy đa số tân sinh viên cảm thấy áp lực hơn khi học tại môi trường đại học, trong khi một số ít lại cảm thấy thoải mái hơn trong việc học tập Mỗi cá nhân có khả năng tiếp thu kiến thức và phương pháp học tập riêng, dẫn đến sự khác biệt trong trải nghiệm học tập Áp lực vô hình mà sinh viên gặp phải thường xuất phát từ nỗi lo sợ không theo kịp bạn bè hoặc chưa xây dựng được phương pháp học phù hợp, gây hạn chế trong việc tiếp cận kiến thức.
Sau khi hoàn thành kỳ thi THPT Quốc gia, nhiều tân sinh viên thường rơi vào tâm lý ngại học và có xu hướng nghỉ ngơi kéo dài Điều này dẫn đến việc họ chưa thể thích nghi ngay khi bước vào đại học Kết quả khảo sát đã chỉ ra rõ nguyên nhân của tình trạng này.
• Chưa làm chủ được thời gian công việc: 18/40 bạn chọn chiếm 45%
• Chưa tạo cho mình mục tiêu và kế hoạch học tập cụ thể: 25/40 bạn chiếm 62.5%
• Nguyên nhân khác: 10/40 bạn chiếm 50%
Nhiều bạn chưa xác định rõ mục tiêu học tập và chưa xây dựng kế hoạch phù hợp, dẫn đến thiếu động lực Hơn nữa, việc quản lý thời gian giữa học tập và công việc còn yếu kém, gây khó khăn trong việc cân bằng hai nhiệm vụ này Ngoài ra, còn có những nguyên nhân khác ảnh hưởng đến quá trình học tập.
Sự thay đổi không chỉ diễn ra trong học tập mà còn ảnh hưởng đến đời sống cá nhân của mỗi sinh viên Tùy thuộc vào hoàn cảnh và cuộc sống riêng, lối sống của họ có sự chuyển biến rõ rệt Đây là dấu hiệu cho thấy sự phát triển trong nhận thức và hành động của tân sinh viên khi bước vào môi trường mới, hướng tới lối sống phù hợp hơn với bản thân, đồng thời giúp mỗi cá nhân trưởng thành và hoàn thiện hơn.
• Trở nên tự lập, tự chủ hơn: 26/40 bạn chọn chiếm 76,5%
• Chưa có sự thay đổi rõ rệt: 3/40 bạn chọn chiếm 8,8%
• Trở nên tích cực, năng động hơn: 19/40 bạn chọn chiếm 55,9%
Khi bước vào môi trường đại học, sinh viên thường trải qua những thay đổi đáng kể trong lối sống Họ trở nên tự lập, tự chủ và có trách nhiệm hơn với bản thân Sự di động xã hội này không chỉ giúp tân sinh viên cảm thấy tích cực mà còn tăng cường sự tự tin và năng động Tuy nhiên, vẫn có một số ít sinh viên chưa có sự thay đổi rõ rệt trong cuộc sống của mình.
Chuyển tới môi trường đại học đánh dấu một ngưỡng cửa mới trong cuộc đời mỗi sinh viên, nơi họ xác định và thiết lập những định hướng cá nhân nhằm tạo ra những trải nghiệm ý nghĩa Sinh viên không chỉ sống trọn từng khoảnh khắc mà còn khơi dậy niềm đam mê và sự nỗ lực trong quá trình học tập Theo kết quả khảo sát, việc xây dựng mục tiêu rõ ràng và tham gia tích cực vào các hoạt động ngoại khóa là những yếu tố quan trọng giúp sinh viên phát triển bản thân và đạt được thành công trong tương lai.
• Tham gia các câu lạc bộ: 26/40 bạn chọn chiếm 66,7%
• Tự học thêm, trau dồi kiến thức: 21/40 bạn chọn chiếm 53,8%
• Đi làm thêm tiếp thu thêm kinh nghiệm: 13/40 bạn chọn chiếm 33,3%
Theo khảo sát, 35,9% sinh viên chọn khám phá và đi chơi để tận hưởng cuộc sống Mỗi sinh viên đều có định hướng riêng, nhưng nhiều bạn tân sinh viên tham gia các câu lạc bộ trường để kết bạn và học hỏi Bên cạnh đó, việc tự học để nâng cao kiến thức cũng được nhiều bạn lựa chọn Ngoài ra, một số sinh viên còn đi làm thêm Dù định hướng khác nhau, tất cả đều nhằm mục tiêu rèn luyện và hoàn thiện bản thân.
III Nguyên nhân dẫn đến sự thay đoi trong nhận thức và hành động của tân sinh viên
1.1 Yêu cầu về môi trường tự học
Một trong những sự khác biệt rõ rệt giữa học đại học và học phổ thông là môi trường tự học Trong khi học phổ thông, học sinh thường được thầy cô và phụ huynh hỗ trợ và nhắc nhở thường xuyên, thì ở đại học, ý thức tự giác của sinh viên là yếu tố quyết định cho năng lực học tập Giảng viên chỉ đóng vai trò định hướng, còn sinh viên là trung tâm của quá trình tiếp thu tri thức.
Với yêu cầu tự học cao và tính cạnh tranh trong môi trường đại học, sinh viên cần nâng cao ý thức và khả năng tự nhận thức để thích nghi Điều này đòi hỏi họ phải thay đổi hành động và áp dụng phương pháp học chủ động hơn, nhằm phù hợp với môi trường học tập mới.
1.2 Khối lượng và sự đa dạng của kiến thức
Khối lượng kiến thức ở cấp độ đại học tăng lên đáng kể so với bậc phổ thông Trong khi một môn học ở bậc phổ thông kéo dài một năm và khối lượng kiến thức được chia đều, giúp học sinh tiếp nhận dễ dàng, thì ở bậc đại học, một môn học chỉ kéo dài từ 9 đến 18 buổi học (từ 1 đến 2 tháng) Điều này có nghĩa là sinh viên phải tiếp thu khoảng 1 chương mỗi buổi, với mỗi chương thường có từ 20 đến 30 trang, tạo ra áp lực lớn hơn trong việc học tập.
Các môn học ở THPT có tính tuần hoàn theo kiểu xoắn ốc, với một số môn như Toán, Tiếng Anh, Lịch sử và Địa lí được giữ cố định trong suốt 12 năm học, giúp học sinh dễ dàng tiếp cận kiến thức mới mà không bị sốc Ngược lại, ở môi trường đại học, đặc biệt là các trường đào tạo theo hệ thống tín chỉ, mỗi môn học hoàn toàn độc lập và chỉ được giảng dạy trong thời gian ngắn hạn, không có tính liên tục như ở THPT Trong 4 năm học, sinh viên không chỉ phải hoàn thành các môn đại cương mà còn cả các môn chuyên ngành, do đó cần thay đổi cách học và tiếp thu để phù hợp với môi trường học tập mới.
Dự báo xu hướng phát triển
Môi trường đại học và trung học phổ thông (THPT) có sự khác biệt lớn về học tập và đời sống, dẫn đến mỗi sinh viên sẽ có những thay đổi trong nhận thức và hành động khi bước vào môi trường mới Dựa trên số liệu thống kê và thông tin thu thập, nhóm nghiên cứu dự báo sự thay đổi này sẽ diễn ra theo hai xu hướng chính: tích cực và tiêu cực.
- Sinh viên học được cách thích nghi với môi trường mới trong một thời gian ngắn.
- Việc kết bạn và giao lưu với các mối quan hệ khác trở nên dễ dàng hơn nhờ các phương tiện truyền thông và các trang mạng xã hội.
Sinh viên nên trang bị kiến thức cần thiết và xây dựng phương pháp học tập hiệu quả từ sớm, nhằm tránh tình trạng bỡ ngỡ và thiếu định hướng trong quá trình học.
- Sinh viên tích cực phát triển những kĩ năng sống, kĩ năng mềm để phục vụ cho cuộc sống ở một môi trường mới.
- Sinh viên rèn luyện tính tự lập, tự chủ và trách nhiệm để hướng tới một cuộc sống tự do, không phụ thuộc vào bố mẹ.
- Sinh viên cảm thấy khó thích nghi với môi trường mới vì không có sự chuẩn bị tâm lý từ trước.
Nhiều sinh viên vẫn còn e ngại khi bước ra khỏi vùng an toàn của bản thân, dẫn đến việc họ không dám trải nghiệm và kết bạn trong môi trường đại học Sự tự ti và ngại giao tiếp khiến họ gặp khó khăn trong việc thích ứng với những điều mới mẻ, ảnh hưởng đến quá trình hòa nhập và phát triển cá nhân.
Nhiều sinh viên mới vào trường thường dành quá nhiều thời gian để nghỉ ngơi và có tâm lý "ngủ quên trên chiến thắng" Họ dễ dàng quên đi việc xác định mục tiêu cá nhân và lơ là việc học tập, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển và thành công trong tương lai.
Sinh viên thường có xu hướng ỷ lại và dựa dẫm vào người khác, một phần do môi trường học tập ở bậc THPT chưa yêu cầu quá nhiều sự tự chủ và độc lập Điều này dẫn đến tâm lý không muốn nỗ lực và phấn đấu trong quá trình học tập.
Sự thay đổi trong nhận thức và hành động của tân sinh viên khi bước vào môi trường đại học rất đa dạng Nhiều bạn chủ động tìm hiểu và chuẩn bị kiến thức cũng như kỹ năng mềm để tự tin hơn, trong khi một số khác lại rơi vào trạng thái nghỉ ngơi và không chú ý đến những thách thức phía trước Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy phần lớn tân sinh viên có xu hướng thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động, trong khi một số ít có xu hướng tiêu cực.