NỘI DUNG
CƠ SỞ LÝ LUẬN
- Chương 2: Thực trạng sử dụng nguồn năng lượng gió ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
- Chương 3: Kiến nghị giải pháp tối ưu cho việc khai thác, sử dụng năng lượng gió của Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
PHẦN II: NỘI DUNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN:
2.1.1: Tài nguyên thiên nhiên: a) Khái niệm:
Tài nguyên thiên nhiên, theo nghĩa hẹp, được hiểu là các nguồn dự trữ vật chất và năng lượng có sẵn trong tự nhiên Con người có thể khai thác, sử dụng và chế biến những tài nguyên này để tạo ra sản phẩm, nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của xã hội.
=> Tài nguyên thiên nhiên là có giới hạn, cần khai thác tiết kiệm.
Tài nguyên thiên nhiên được hiểu là các dạng năng lượng, vật chất và thông tin tồn tại độc lập với ý muốn của con người Chúng có giá trị tự thân và có thể được sử dụng để phục vụ cho sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người trong hiện tại và tương lai.
=> Bảo tồn và tìm kiếm giá trị mới của tài nguyên thiên nhiên. b) Các loại tài nguyên thiên nhiên:
Tài nguyên tái tạo như nước ngọt, đất và sinh vật có khả năng tự duy trì và bổ sung liên tục khi được quản lý hợp lý Tuy nhiên, việc sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến suy thoái tài nguyên, khiến chúng không thể tái tạo được.
Ví dụ: tài nguyên nước có thể bị ô nhiễm, tài nguyên đất có thể bị mặn hoá, bạc màu, xói mòn v.v
Tài nguyên không tái tạo là nguồn tài nguyên có giới hạn, sẽ bị mất hoặc thay đổi sau khi được khai thác Chẳng hạn, tài nguyên khoáng sản trong một mỏ có thể bị cạn kiệt sau quá trình khai thác.
Tài nguyên năng lượng vĩnh cửu như năng lượng mặt trời, gió, sóng và thủy triều đang ngày càng được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi Việc sử dụng các nguồn năng lượng này không chỉ giúp thay thế dần các nguồn năng lượng đang cạn kiệt mà còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường Phân loại tài nguyên thiên nhiên là một bước quan trọng trong việc quản lý và khai thác bền vững các nguồn tài nguyên này.
- Theo vị trí phân bố:
+ Tài nguyên thiên nhiên trên bề mặt trái đất.
+ Tài nguyên thiên nhiên trong lòng đất.
+ Tài nguyên thiên nhiên khác.
- Theo công dụng kinh tế:
+ Tài nguyên thiên nhiên nhiên liệu-năng lượng.
+ Tài nguyên thiên nhiên cho công nghiệp khai khoáng.
+ Tài nguyên khí hậu-đất-nước.
- Theo thành phần hóa học:
- Theo khả năng tái sinh:
+ Tài nguyên có khả năng tái sinh ( bao gồm nguồn tài nguyên vô hạn và nguồn tài nguyên hữu hạn có khả năng phục hồi )
+ Tài nguyên không có khả năng tái sinh.
Nguồn : Vietnamforestry. d) Các vấn đề liên quan đến khai thác và sử dụng tài nguyên thiên:
-Sự cần thiết của việc khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên:
+ Tài nguyên thiên nhiên là thành phần không thể thiếu trong hệ nuôi dưỡng sự sống.
+ Tài nguyên thiên nhiên là nguồn lực cơ bản, cần thiết cho các hoạt động sản xuất.
+ Hầu hết các nguồn TNTN hiện hữu trong môi trường tự nhiên thuộc sở hữu chung dẫn đến việc khai thác quá mức nếu không có sự quản lý.
-Các yêu cầu cơ bản trong việc khai thác, sử dụng TNTN:
+ Tạo ra năng suất khai thác, sử dụng TNTN ở mức cao nhất.
+ Nâng cao chất lượng khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên.
+ Bảo đảm hiệu quả cao trong khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên.
+ Có trách nhiệm kinh tế thỏa đáng trước chủ sở hữu tài nguyên thiên nhiên và trước các thế hệ mai sau
2.1.2: Nguồn tài nguyên vô hạn:
Nguồn tài nguyên vô hạn bao gồm các loại tài nguyên tự tái tạo liên tục như năng lượng địa nhiệt, năng lượng thủy triều, năng lượng mặt trời, cùng với các hình thức năng lượng khác như năng lượng gió, sóng và dòng chảy của đại dương, sông và suối Việc khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên này là cần thiết để đảm bảo một nguồn năng lượng bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của con người.
- Do nguồn năng lượng hóa thạch đang dần cạn kiệt.
Việc sử dụng năng lượng hóa thạch hiện nay đang tạo ra lượng khí nhà kính phát thải lớn, góp phần làm gia tăng hiệu ứng nhà kính và là nguyên nhân chính dẫn đến biến đổi khí hậu toàn cầu.
Khai thác không hợp lý các tài nguyên hữu hạn có khả năng tái sinh đang dẫn đến tình trạng thiếu hụt, tạo ra thách thức lớn nhất cho nhân loại trong thế kỷ 21 Vấn đề này không chỉ đe dọa sự tồn tại của con người mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến trái đất.
Việc tìm kiếm một nguồn tài nguyên vô hạn và sạch là rất cần thiết để thay thế các nguồn tài nguyên hiện tại, nhằm đảm bảo cho quá trình sản xuất và phát triển bền vững của con người Nguồn tài nguyên này không chỉ giúp thúc đẩy sự phát triển kinh tế mà còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và hạn chế hiệu ứng nhà kính.
Thời gian dự kiến có thể sử dụng nguồn năng lượng hoá thạch.
Nguồn: MAHB. b) Mô hình khai thác nguồn tài nguyên vô hạn:
7 | P a g e c) Ưu, nhược điểm của tài nguyên vô hạn:
Nhìn chung, nguồn tài nguyên vô hạn có nhiều ưu điểm.
Các nguồn năng lượng sạch thường gắn liền với môi trường, vì chúng là những thành tố không thể tách rời, mang lại sự gần gũi và thân thiện với con người.
Các loại năng lượng này được xem là rẻ tiền do việc khai thác và sử dụng chúng hầu như không phải chịu thuế tài nguyên Đặc biệt, chúng có khả năng khai thác lâu dài, mang lại lợi ích bền vững cho người sử dụng.
Do đó đây là nguồn tài nguyên chiến lược, cần thiết và phù hợp cho việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Tuy nhiên, nguồn tài nguyên này cũng có nhiều hạn chế:
Các nguồn tài nguyên vô hạn chủ yếu là năng lượng, có mức độ tập trung thấp và phân bố không đồng đều cả về không gian lẫn thời gian Chúng thường xuất hiện ở những khu vực khác nhau, với sự biến đổi theo mùa và thời gian, như năng lượng mặt trời.
8 | P a g e trời chủ yếu chỉ có trong khi mặt trời lên, năng lượng gió chỉ có trong một khoảng thời gian nhất định).
Khả năng khai thác năng lượng phụ thuộc lớn vào điều kiện tự nhiên, với hiệu suất thường không cao Chẳng hạn, hệ số chuyển hóa năng lượng mặt trời thường dưới 45% và không có khả năng khai thác vào ban đêm.
Các nguồn tài nguyên vô hạn, khi chỉ được khai thác và sử dụng riêng lẻ, thường không đáp ứng được yêu cầu về năng lượng tập trung cao và liên tục trong thời gian dài Do đó, cần có giải pháp hợp lý để khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên vô hạn này.
- Cần khai thác, sử dụng trực tiếp.
- Khai thác dưới dạng chuyển hóa thành các dạng năng lượng điện.
- Tăng không gian khai thác, thời gian khai thác, hiệu suất khai thác.
- Cần có sự kết hợp, phối hợp trong khai thác.
2.1.3: Năng lượng gió: a) Khái niệm:
Gió là hiện tượng chuyển động của không khí từ vùng áp suất cao đến vùng áp suất thấp, xảy ra do sự làm nóng không đều của mặt đất bởi mặt trời Khi không khí nóng dâng lên, không khí lạnh hơn sẽ di chuyển vào để lấp đầy khoảng trống Sự hiện diện của ánh nắng là điều kiện cần thiết để gió hình thành, và từ lâu, gió đã trở thành nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho con người.
KIẾN NGHỊ GIẢI PHÁP TỐI ƯU CHO VIỆC KHAI THÁC, SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG GIÓ CỦA VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA
SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG GIÓ CỦA VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA.
2.3.1: Xu hướng khai thác, sử dụng nguồn năng lượng gió của Việt Nam: Được đánh giá là quốc gia có tiềm năng phát triển năng lượng gió nhưng hiện tại số liệu về tiềm năng khai thác năng lượng gió của Việt Nam chưa được lượng hóa đầy đủ bởi còn thiếu điều tra và đo đạc Số liệu đánh giá về tiềm năng năng lượng gió có sự dao động khá lớn, từ 1.800MW đến trên 9.000MW, thậm chí trên 100.000MW Theo các báo cáo thì tiềm năng năng lượng gió của Việt Nam tập trung nhiều nhất tại vùng duyên hải miền Trung, miền Nam, Tây Nguyên và các đảo. Nguồn năng lượng gió chủ yếu được khai thác và sử dụng trong nền công nghiệp điện năng Vậy nên, có thể nó sẽ được khai thác rộng rãi nhưng sử dụng tiết kiệm và hiệu quả hơn trong tương lai Việt Nam cũng sẽ theo đuổi mục tiêu phát triển điện gió như một thành phần quan trọng trong cơ cấu năng lượng tương lai. Trong những năm vừa qua, sau khi thực hiện cải cách kinh tế theo lối mở cửa thị trường thì cơ cấu kinh tế của nước ta đã có những thay đổi cơ bản từ nông nghiệp
Việt Nam đang trải qua quá trình công nghiệp hóa mạnh mẽ, dẫn đến tốc độ tăng trưởng tiêu thụ điện năng ngày càng cao Tốc độ này có xu hướng gấp đôi tốc độ tăng trưởng GDP, cho thấy sự phát triển kinh tế vượt bậc của đất nước.
Sự tăng trưởng cao đòi hỏi một chiến lược lâu dài và ổn định Các chính sách cần được thiết lập để nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, nhằm phù hợp với xu hướng phát triển bền vững toàn cầu.
2.3.2: Các giải pháp đề ra: Để duy trì sử dụng và phát triển nguồn năng lượng gió ở Việt Nam, người dân cùng với chính phủ cần phải đưa ra các biện pháp cũng như những kiến nghị phù hợp nhằm thực hiện công cuộc cải cách, đưa năng lượng gió nói riêng cũng như năng lượng tái tạo nói chung vào sử dụng để thay thế, hỗ trợ cho năng lượng hoá thạch Các giải pháp hữu ích như sau:
Hiện nay, để phát triển ngành công nghiệp điện gió và giảm thiểu sử dụng năng lượng hóa thạch gây hại cho môi trường, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ Các giải pháp có thể bao gồm việc cung cấp đất giá rẻ cho thuê hoặc mua, cùng với việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng cho các doanh nghiệp đầu tư vào dự án điện gió.
Chính phủ cần tập trung vào việc phát triển chương trình đào tạo cho công nhân trong lĩnh vực điện gió tại các trường đại học và viện nghiên cứu, nhằm nâng cao nguồn nhân lực cho ngành này Bước đầu tiên có thể là khuyến khích thành lập các Hiệp hội và Tổ chức chuyên ngành năng lượng, như Hiệp hội điện gió Việt Nam và Tổ chức năng lượng tái tạo Những tổ chức này sẽ mang lại kinh nghiệm và tư vấn cho Chính phủ trong việc hoạch định chính sách, thủ tục và công nghệ, từ đó thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp điện gió tại Việt Nam.
Để giải quyết vấn đề không ổn định của nguồn năng lượng gió, việc lưu trữ năng lượng gió là cần thiết, hoặc có thể kết hợp với các nguồn năng lượng khác để đảm bảo tính liên tục và hiệu quả trong việc sử dụng năng lượng.
Downloaded by tran quang (quangsuphamhoak35@gmail.com)
Một phương pháp khác là sử dụng các nhà máy phát điện với bơm trữ để bơm nước vào các bồn chứa trên cao, từ đó tận dụng nước để vận hành tua-bin khi nguồn gió không đủ.
Các chuyên gia khuyến nghị cần xây dựng một bộ luật về năng lượng tái tạo nhằm tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động này Đồng thời, cần ban hành hệ thống chính sách đầu tư đồng bộ, hiệu quả và khoa học để thúc đẩy sự phát triển của điện gió Điều này sẽ tạo ra cơ hội thuận lợi cho việc hình thành thị trường công nghệ, bao gồm cả công nghệ điện gió, đồng thời xã hội hóa đầu tư, nâng cao nhu cầu và mở rộng phạm vi sử dụng nguồn điện từ năng lượng tái tạo.
Để phát triển điện gió và năng lượng tái tạo, cần xây dựng chương trình quốc gia tập trung vào điện gió, đặc biệt là đầu tư vào các nhà máy điện gió quy mô lớn kết nối với lưới điện quốc gia Các chuyên gia khuyến cáo nên phát triển điện gió tại các vùng ven biển và miền núi có tiềm năng, nhằm cấp điện cho hải đảo và bổ sung cho hệ thống điện quốc gia, đồng thời nghiên cứu khai thác nguồn điện gió gần bờ.
Chuyên gia Dương Duy Hoạt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều tra và thu thập dữ liệu gió khoa học để xây dựng kho dữ liệu bản đồ gió, bao gồm năng lượng gió trên biển và gần bờ Kho dữ liệu này sẽ trở thành tài sản quốc gia, giúp các nhà đầu tư dễ dàng xác định các khu vực tiềm năng để đầu tư và tiết kiệm thời gian trong quá trình ra quyết định Để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả, Nhà nước nên đặt hàng các nhà khoa học thực hiện việc này, nhằm tránh lãng phí và đảm bảo phù hợp với yêu cầu công nghệ điện gió.
Chính sách hỗ trợ giá điện gió cần được đặt lên hàng đầu nhằm thúc đẩy sự đa dạng hóa các hình thức đầu tư vào phát triển năng lượng gió Việc điều chỉnh giá điện gió trong giai đoạn này là rất quan trọng để thu hút thêm nguồn lực đầu tư và đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành năng lượng tái tạo.
Để đảm bảo nhà đầu tư có được lợi nhuận hợp lý, cần tính toán chính sách phát triển và hỗ trợ giá hấp dẫn cho ngành điện gió Việc này sẽ là chìa khóa giải quyết những khó khăn hiện tại trong phát triển điện gió Chỉ khi thực hiện được điều này, Việt Nam mới có thể trở thành quốc gia “giàu điện gió” thay vì chỉ “giàu gió” như hiện nay.
Các chính sách cụ thể mà nhà nước ta đưa ra khi chính phủ có ý định xây dựng một nguồn năng lượng gió ngoài biển khơi.
Để phát triển năng lượng gió ngoài khơi một cách hiệu quả, TS Huy nhấn mạnh rằng Nhà nước cần thiết lập cơ chế đặc thù cho các trang trại điện gió ngoài khơi Năng lượng gió không chỉ mang lại lợi ích bền vững mà còn góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và nâng cao trách nhiệm, quyền hạn của công dân trong việc khẳng định chủ quyền biển đảo Việt Nam.
Để khuyến khích nhà đầu tư tham gia vào lĩnh vực điện gió, Chính phủ cần thiết lập quy định rõ ràng phân biệt giữa khu vực biển gần bờ và ngoài khơi, nhằm tạo ra chính sách phát triển phù hợp Mặc dù rủi ro xây dựng công trình trên biển có thể giảm nhờ vào tiến bộ khoa học công nghệ, nhưng rủi ro liên quan đến chính sách và quy định vẫn cần được các nhà hoạch định chính sách giải quyết một cách thỏa đáng để đảm bảo sự an tâm cho các nhà đầu tư.