TỔNG QUAN VỀ NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM THIỆT HẠI VẬT CHẤT XE CƠ GIỚI VÀ CÔNG TÁC GIÁM ĐỊNH BỒI THƯỜNG
Khái quát về bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới
1.1.1 Sự cần thiết của bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới
Sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã mang lại những tiến bộ vượt bậc cho ngành giao thông vận tải, từ những phương tiện thô sơ ngày xưa đến các phương tiện hiện đại như máy bay, tàu hỏa, ô tô và tàu thủy với tốc độ di chuyển lên tới hàng trăm dặm một giờ Ngành giao thông vận tải, đặc biệt là xe cơ giới, đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển xã hội trong bối cảnh toàn cầu hóa Tuy nhiên, mặc dù có nhiều nỗ lực và tiến bộ, tai nạn giao thông vẫn chưa được loại bỏ hoàn toàn và ngày càng gia tăng về số lượng cũng như mức độ nghiêm trọng, đôi khi gây ra những thảm họa đáng tiếc.
Giao thông vận tải đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế, ảnh hưởng trực tiếp đến các ngành khác Sự phát triển kinh tế mạnh mẽ hiện nay dẫn đến nhu cầu đi lại tăng nhanh chóng, với nhiều hình thức vận chuyển như đường thuỷ, đường sắt, đường bộ và đường hàng không Trong đó, giao thông đường bộ chiếm ưu thế nhờ vào sự phổ biến của xe cơ giới, mang lại nhiều ưu việt cho việc di chuyển.
Xe cơ giới có động cơ mạnh mẽ và tính linh hoạt cao, bao gồm nhiều loại phương tiện như xe tải, xe khách, xe con và xe máy Chúng hoạt động hiệu quả trong nhiều địa hình phức tạp, cho phép vận chuyển người và hàng hóa đến những khu vực mà các phương thức vận tải khác không thể tiếp cận.
Vận tải đường bộ có tốc độ nhanh và chi phí hợp lý, với mức đầu tư cho phương tiện và bến bãi thấp hơn so với các hình thức vận tải khác Điều này phù hợp với tình hình kinh tế và thu nhập của người dân Việt Nam.
Thứ ba, việc sử dụng các phương tiện xe cơ giới cũng đơn giản và thuận tiện hơn các phương tiện khác.
Sự phát triển nhanh chóng của xe cơ giới tại Việt Nam, với khoảng 4.180.478 xe vào tháng 3 năm 2019, đã dẫn đến những thách thức lớn cho hạ tầng giao thông, vốn không đáp ứng kịp nhu cầu Tình trạng này góp phần làm gia tăng số vụ tai nạn giao thông, do sự không đồng bộ giữa số lượng phương tiện và cơ sở hạ tầng Bên cạnh đó, ý thức kém và vi phạm luật an toàn giao thông của một số tài xế, như phóng nhanh hay chở quá tải, cũng làm tăng nguy cơ tai nạn Hơn nữa, nhiều phương tiện giao thông cũ kỹ, không đảm bảo chất lượng, càng làm trầm trọng thêm tình hình Thống kê trong 5 năm qua cho thấy rõ ràng tình hình tai nạn giao thông đường bộ tại Việt Nam đang ở mức cao.
Bảng 1.1: Tình hình tai nạn giao thông đường bộ ở Việt Nam từ 2016- 2020
(người) Số người bị thương
(Nguồn: Báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia )
Theo số liệu từ bảng trên, số vụ tai nạn giao thông có xu hướng giảm nhưng không đáng kể, gây ra thiệt hại đáng lo ngại Năm 2020, cả nước ghi nhận 14.510 vụ tai nạn giao thông, làm chết 6.700 người và làm bị thương 10.804 người, giảm 21% về số vụ, 13% về số người chết và 26% về số người bị thương so với năm trước.
Mặc dù số vụ tai nạn giao thông vẫn còn cao, nhưng bảo hiểm xe cơ giới đã trở thành một giải pháp quan trọng cho các chủ xe tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác Khi xảy ra tai nạn, các chủ xe không chỉ phải chịu thiệt hại về tài sản và con người, mà còn có thể phải bồi thường cho nạn nhân Điều này gây ra áp lực tài chính và tinh thần lớn cho họ Do đó, bảo hiểm xe cơ giới đã được triển khai nhằm đáp ứng nhu cầu bảo vệ của các chủ xe trước những rủi ro liên quan đến tai nạn giao thông.
Bảo hiểm xe cơ giới bao gồm các nghiệp vụ bảo hiểm liên quan đến rủi ro tai nạn giao thông đường bộ, như bảo hiểm vật chất xe, bảo hiểm TNDS chủ xe đối với người thứ ba, hàng hóa chuyên chở và hành khách Trong đó, bảo hiểm thiệt hại vật chất xe và bảo hiểm TNDS chủ xe đối với người thứ ba là hai nghiệp vụ chính được triển khai sớm nhất Trước tình hình tai nạn giao thông ngày càng gia tăng, sự phát triển của bảo hiểm xe cơ giới trở thành một nhu cầu cần thiết.
1.1.2 Vai trò của Bảo hiểm vật chất xe cơ giới
Sự cần thiết của bảo hiểm vật chất xe cơ giới ngoài vấn đề tai nạn còn được thể hiện qua các vai trò sau:
- Góp phần ổn định tài chính cho chủ phương tiện khi gặp rủi ro tai nạn giao thông
Rủi ro là yếu tố ngẫu nhiên không thể dự đoán, có thể xảy ra với bất kỳ cá nhân hoặc phương tiện giao thông nào, nằm ngoài ý muốn của con người Bảo hiểm xe cơ giới được thiết kế để ổn định tài chính, giảm thiểu những khó khăn về vật chất và tinh thần cho người gặp nạn, giúp họ nhanh chóng phục hồi sau tai nạn Ngoài ra, bảo hiểm cũng hỗ trợ chủ phương tiện trong việc tránh các khoản chi phí bất thường, từ đó giữ vững sự cân đối tài chính.
Bảo hiểm xe cơ giới mang lại sự yên tâm và thoải mái cho chủ xe cũng như lái xe khi tham gia giao thông, giúp họ cảm thấy an toàn hơn trong quá trình điều khiển phương tiện.
Góp phần ngăn ngừa và đề phòng hạn chế tổn thất do tai nạn giao thông gây ra.
Việc triển khai nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới góp phần đảm bảo an ninh và an toàn xã hội
Số phí thu từ người tham gia bảo hiểm tạo thành quỹ lớn, không chỉ dùng để bồi thường cho chủ xe khi rủi ro xảy ra mà còn để phòng ngừa và hạn chế tổn thất Các doanh nghiệp bảo hiểm đã đầu tư hàng tỷ đồng vào việc cải thiện hạ tầng giao thông, xây dựng đường lánh nạn, đường phụ và lắp đặt biển báo chỉ đường, từ đó giảm thiểu nguy cơ tai nạn.
Các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) không chỉ thực hiện các biện pháp phòng ngừa tổn thất mà còn khuyến khích chủ xe nâng cao ý thức về an toàn giao thông Họ phối hợp với các ban ngành chức năng để tuyên truyền luật an toàn giao thông và áp dụng mức phí ưu đãi cho những chủ xe và lái xe ít gặp tai nạn, từ đó góp phần ngăn ngừa rủi ro và tổn thất hiệu quả.
Góp phần tăng thu cho ngân sách nhà nước và tạo thêm việc làm cho người lao động
Nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới không chỉ giúp giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà Nước mà còn tăng thu cho ngân sách và thu ngoại tệ Chính phủ có thể kết hợp ngân sách với doanh nghiệp bảo hiểm để đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hạn chế tai nạn giao thông và tạo thêm việc làm, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Doanh nghiệp bảo hiểm coi nghiệp vụ này là một trong những hoạt động truyền thống quan trọng, đóng vai trò mũi nhọn trong việc tạo ra doanh thu cao.
Nội dung cơ bản của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới
Bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới là hình thức bảo hiểm tài sản, bảo vệ chiếc xe tham gia bảo hiểm Đối tượng bảo hiểm phải là xe cơ giới có đường dẫn và ít nhất một chỗ ngồi cho người điều khiển Để được coi là đối tượng bảo hiểm, xe cơ giới cần đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Phải có giá trị sử dụng
Để xác định giá trị bằng tiền tệ, cần đảm bảo an toàn kỹ thuật và môi trường cho phương tiện, đồng thời phải tuân thủ quy định pháp luật Chủ xe phải được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy đăng ký xe, biển kiểm soát và giấy chứng nhận kiểm định về an toàn kỹ thuật và môi trường.
Xe cơ giới được cấu thành từ nhiều chi tiết và bộ phận máy móc khác nhau, được phân chia thành các cụm tổng thành trong kỹ thuật ô tô Thông thường, một chiếc xe ô tô bao gồm bảy cụm tổng thành chính.
- Tổng thành thân vỏ: bao gồm 3 nhóm
* Nhóm A: Thân vỏ của bin, ga lăng, ca pô, chắn bùn, cửa kính, toàn bộ vỏ kim loại – gỗ nhựa, các cần gạt, bàn đạp, côn số, phanh.
* Nhóm B: Ghế đệm nội thất, toàn bộ ghế ngồi hoặc nằm, các trang thiết bị ( điều hòa, quạt, đài )
Nhóm C: Sắt xi bao gồm các thành phần quan trọng như khung xe, Padershock, các cơ quan bắt chặt, tổng bơm, hệ thống phanh, bình chứa phanh và nhiên liệu, dẫn động phanh chính và phanh tay, dẫn động côn, dây dẫn hơi, bộ chế hỏa lực phanh, cùng với mâm xoay.
- Tổng thành động cơ: Động cơ ly hợp, bộ chế hòa khí, bơm cao áp, bộ phận lọc gió và hệ thống điện.
- Tổng thành hộp số: Hộp số chính, hộp số phụ, hệ thống dẫn các loại
- Tổng thành cầu chủ động: Vỏ cầu, toàn bộ trục cầu, cụm moay ơ sau, vi sai, cơ cấu phanh, hệ thống treo cầu sau.
- Tổng thành trục trước gồm: Dầm cầu, hệ thống treo nhíp, má phanh,tăm bua, trục láp.
- Tổng thành hệ thống lái gồm: Vô lăng, trục lái, động lái, hộp tay lái, bộ trợ lực tay lái, thanh kéo ngang, thanh kéo dọc.
- Tổng thành lốp gồm: Các bộ phận săm lốp hoàn chỉnh của xe và lốp được trang bị dự phòng trên xe.
Các công ty bảo hiểm thường cung cấp hai hình thức bảo hiểm cho xe: bảo hiểm toàn bộ xe và bảo hiểm cho từng bộ phận Bảo hiểm toàn bộ xe bao gồm toàn bộ chiếc xe cơ giới cùng các bộ phận của nó, trong khi bảo hiểm bộ phận chỉ bảo vệ một hoặc một số tổng thành nhất định Hiện nay, nhiều công ty chủ yếu tập trung vào bảo hiểm toàn bộ xe hoặc bảo hiểm cho tổng thành thân vỏ Đối với xe mô tô, hình thức bảo hiểm phổ biến là bảo hiểm toàn bộ vật chất xe dành cho người tham gia bảo hiểm.
1.2.2 Phạm vi bảo hiểm và loại trừ bảo hiểm
Bảo hiểm vật chất xe cơ giới bảo vệ chủ xe khỏi các rủi ro tai nạn bất ngờ, ngoài sự kiểm soát của họ, gây thiệt hại cho chính chiếc xe Các rủi ro được bảo hiểm thường bao gồm nhiều tình huống khác nhau.
- Những rủi ro thông thường gắn liền với sự hoạt động của xe (tai nạn giao thông): đâm va, lật đổ, lao xuống sông, xuống vực,…
- Những rủi ro bất thường dễ phát sinh khác (cháy, nổ,…)
- Những rủi ro khách quan có nguồn gốc tự nhiên (bão, lũ , lụt, sụt lở, sét đánh, động đất, mưa đá,…)
- Rủi ro khách quan có nguồn gốc xã hội (mất cắp, đập phá,…)
Trong các đơn bảo hiểm hiện nay, rủi ro được chia thành hai phần: phần bảo hiểm mặc nhiên và phần bảo hiểm theo thỏa thuận riêng Công ty bảo hiểm không chỉ bồi thường tổn thất vật chất cho xe cơ giới do các rủi ro này gây ra, mà còn chịu trách nhiệm thanh toán các chi phí hợp lý và cần thiết phát sinh từ tai nạn Điều này nhằm mục đích ngăn ngừa và hạn chế tổn thất thêm cho xe bị tai nạn, cũng như chi phí bảo vệ và đưa xe bị thiệt hại đến nơi sửa chữa gần nhất và giám định thiệt hại nếu thuộc trách nhiệm bảo hiểm.
Ngoài ra, những rủi ro không được công ty bảo hiểm chịu trách nhiệm được gọi là rủi ro loại trừ, và chúng áp dụng cho từng vụ tai nạn cụ thể.
Loại trừ những tổn thất không do sự cố ngẫu nhiên và khách quan, các tổn thất liên quan đến yếu tố chủ quan của chủ xe trong việc sử dụng, quản lý và bảo dưỡng xe cần được xem xét kỹ lưỡng.
* Hao mòn tự nhiên, giảm dần chất lượng hỏng hóc do khuyết tật hoặc hư hỏng thêm do sửa chữa.
Hư hỏng về điện hoặc các bộ phận của máy móc thiết bị, bao gồm cả máy thu thanh và điều hòa nhiệt độ, cũng như sự hư hỏng của săm lốp, sẽ không được coi là do tai nạn gây ra.
- Loại từ những trường hợp vi phạm pháp luật hoặc độ trầm trọng của rủi ro tăng lên:
+ Hành động cố ý gây tai nạn của chủ xe, lái xe.
+ Lái xe không có bằng lái hoặc có nhưng không hợp lệ.
+ Lái xe sử dụng và bị ảnh hưởng của rượu bia, ma tùy hoặc các chất kích thích khác trong khi điều khiển xe.
+ Xe không có giấy chứng nhận đăng kiểm và bảo về môi trường hợp lệ (giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và môi trường).
+ Xe chở chất cháy, nổ trái phép.
+ Xe chở quá trọng tải hoặc quá số hành khách quy định.
+ Xe đi vào đường cấm, đi đêm không đèn.
+ Xe sử dụng để tập lái, đua thể thao, chạy thử.
- Loại trừ rủi ro có tính “chính trị” với hậu quả lan rộng: Chiến tranh
Các quy định loại trừ trong hợp đồng bảo hiểm bao gồm việc không bồi thường cho những thiệt hại gián tiếp và các tai nạn xảy ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, trừ khi có thỏa thuận riêng Ngoài ra, thiệt hại do mất cắp bộ phận của xe cũng không được bồi thường Những điều này phụ thuộc vào yêu cầu quản lý rủi ro của công ty bảo hiểm và các yếu tố khác trong hợp đồng, như mức phí bảo hiểm.
- Những thiệt hại là hậu quả gián tiếp như: giảm giá trị thương mại, mất giảm thu nhập do ngừng sản xuát, sử dụng, khai thác.
Ngoài ra công ty bảo hiểm có thể từ chối một phần hoặc toàn bộ số tiền bồi thường trong trường hợp chủ xe có những vi phạm sau:
Một là: Cung cấp không đầy đủ, không trung thực các thông tin ban đầu về đối tượng bảo hiểm trong giấy yêu cầu bảo hiểm.
Khi xảy ra tai nạn, việc không thông báo ngay cho doanh nghiệp bảo hiểm có thể gây bất lợi Đồng thời, không thực hiện các biện pháp ngăn ngừa và hạn chế tổn thất, cũng như tự ý tháo dỡ hoặc sửa chữa xe mà chưa có sự đồng ý của doanh nghiệp bảo hiểm, sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi bảo hiểm của bạn.
Ba là: Không làm các thủ tục bảo lưu quyền đòi người thứ ba có lỗi trong việc gây ra thiệt hại cho chiếc xe được bảo hiểm.
1.2.3 Giá trị bảo hiểm và số tiền bảo hiểm
Trong nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới, việc xác định chính xác giá trị thực tế của xe là rất quan trọng để bảo vệ quyền lợi và trách nhiệm của các bên trong hợp đồng bảo hiểm, đồng thời ngăn chặn hành vi gian lận và trục lợi bảo hiểm.
Giá trị bảo hiểm của xe cơ giới được xác định dựa trên giá trị thực tế của xe trên thị trường tại thời điểm tham gia bảo hiểm Để đánh giá chính xác giá trị bảo hiểm, các doanh nghiệp bảo hiểm cần kiểm tra xe trước khi nhận bảo hiểm và xác định giá bán của xe trên thị trường vào thời điểm mua bảo hiểm Quy trình này đảm bảo rằng giá trị bảo hiểm phản ánh đúng giá trị thực tế của chiếc xe.
- Chủ xe khai báo giá trị xe yêu cầu được bảo hiểm tại thời điểm tham gia bảo hiểm.
Doanh nghiệp bảo hiểm và chủ xe tiến hành kiểm tra tình trạng xe trước khi tham gia bảo hiểm để xác định giá trị xe Trong trường hợp cần thiết, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ thực hiện giám định tình trạng thực tế của xe trong quá trình sử dụng Đối với xe mới, việc xác định giá trị bảo hiểm thường không phức tạp và có thể dựa vào các giấy tờ liên quan để đưa ra quyết định.
- Giấy tờ, hóa đơn mua bán giữa nhà máy lắp ráp, đại lý phân phối với người mua, hoặc giữa những người bán nước ngoài và người nhập khẩu.
- Hóa đơn thu thuế trước bạ Đối với xe nhập khẩu miễn thuế, giá trị bảo hiểm được tính như sau: GTBH = CIF (100% + T1) (100% + T2)
Trong đó: T1 là thuế suất thuế nhập khẩu
Công tác giám định – bồi thường nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới
1.3.1 Vai trò của công tác giám định, bồi thường trong nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới
Giám định và bồi thường là hai hoạt động hỗ trợ lẫn nhau trong việc giải quyết khiếu nại và quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng Kết quả giám định là cơ sở cho việc bồi thường, trong khi bồi thường hoàn tất quy trình giám định Việc thực hiện giám định hiệu quả sẽ đảm bảo bồi thường chính xác, nhanh chóng, đồng thời giảm thiểu gian lận và trục lợi bảo hiểm, góp phần giảm chi phí cho doanh nghiệp.
Kinh nghiệm trong giải quyết các vụ khiếu nại bồi thường, đặc biệt là trong giám định thiệt hại, không chỉ nâng cao năng lực quản lý rủi ro và hạn chế tổn thất cho doanh nghiệp, mà còn là cơ sở quan trọng để xây dựng và điều chỉnh kế hoạch phát triển sản phẩm, bao gồm việc mở rộng phạm vi bảo hiểm và điều chỉnh phí bảo hiểm.
Công tác giám định và bồi thường không chỉ là yếu tố quan trọng để khách hàng đánh giá chất lượng sản phẩm bảo hiểm mà còn giúp công ty thu hút và giữ chân khách hàng lâu dài, từ đó tăng thị phần và doanh thu Năng lực cạnh tranh và uy tín của doanh nghiệp bảo hiểm phụ thuộc vào chất lượng giám định, bồi thường, tạo vị thế trên thị trường Đối với khách hàng, việc công ty bảo hiểm giải quyết quyền lợi một cách nhanh chóng và kịp thời sau sự kiện bảo hiểm sẽ mang lại sự ổn định tài chính và tâm lý Trong những trường hợp tai nạn phức tạp, hoạt động giám định và bồi thường còn giúp hướng dẫn giải quyết thủ tục, bảo vệ quyền lợi cho khách hàng, đồng thời tham gia dàn xếp tranh chấp, giảm căng thẳng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết tai nạn.
1.3.2 Nội dung của công tác giám định, bồi thường
1.3.2.1.Nguyên tắc giám định bồi thường.
* Những nguyên tắc cơ bản
Mục tiêu của công tác giám định và bồi thường bảo hiểm vật chất xe cơ giới là xác định tai nạn, nguyên nhân và trách nhiệm của người bảo hiểm, đồng thời đánh giá mức độ thiệt hại để đảm bảo bồi thường chính xác và nhanh chóng Do đó, việc thực hiện giám định và bồi thường cần tuân thủ các nguyên tắc pháp luật và quy định của các doanh nghiệp bảo hiểm.
* Đối với công tác giám định:
Việc giám định tai nạn cần được thực hiện ngay sau khi nhận được thông tin, với quy định chung là trong vòng 5 ngày Nếu không thể tiến hành giám định kịp thời, lý do cho sự chậm trễ phải được ghi rõ trong biên bản giám định.
Tất cả thiệt hại vật chất xe được bảo hiểm cần được giám định trực tiếp bởi công ty bảo hiểm hoặc đại diện được ủy quyền, với sự có mặt của chủ xe và những người có liên quan để xác định nguyên nhân và mức độ thiệt hại.
Khi chủ xe và giám định viên không đạt được sự đồng thuận về nguyên nhân và mức độ tổn thất, hai bên có thể thỏa thuận chọn giám định viên độc lập Chi phí giám định sẽ do doanh nghiệp bảo hiểm chi trả nếu kết quả giám định của hai bên không giống nhau; ngược lại, nếu kết luận trùng khớp, chủ xe sẽ phải chịu chi phí giám định.
Công tác giám định của công ty bảo hiểm cần phải độc lập với các cơ quan chức năng khác và bảo mật thông tin giám định Trong những trường hợp đặc biệt không thể thực hiện giám định, doanh nghiệp có quyền dựa vào biên bản, kết luận của các cơ quan chức năng có thẩm quyền cùng với tài liệu liên quan do chủ xe cung cấp để xác định nguyên nhân và mức độ thiệt hại.
Biên bản giám định cần đảm bảo tính khách quan và chi tiết, phản ánh đầy đủ thiệt hại do tai nạn gây ra Đồng thời, tài liệu này cũng nên đề xuất các phương án khắc phục thiệt hại một cách hợp lý và tiết kiệm nhất.
* Đối với công tác bồi thường:
- Trường hợp xe tham gia bảo hiểm bằng hoặc dưới giá trị thực tế:
STBH Giá trị thực tế xe
Trong trường hợp xe tham gia bảo hiểm theo giá trị thực tế, số tiền bồi thường sẽ chỉ tương ứng với thiệt hại thực tế và không được vượt quá giá trị thực tế của xe.
Trong trường hợp tổn thất bộ phận, các công ty bảo hiểm thường áp dụng giới hạn trách nhiệm bồi thường dựa trên tỷ lệ giá trị tổng thành của xe Họ sẽ sử dụng một trong hai nguyên tắc để thực hiện quy trình bồi thường.
Xe được coi là tổn thất toàn bộ khi bị mất cắp, mất tích hoặc thiệt hại đến mức không thể sửa chữa để đảm bảo an toàn, với mức thiệt hại trên 70% hoặc chi phí phục hồi bằng hoặc lớn hơn giá trị thực tế của xe Trong trường hợp này, số tiền bồi thường tối đa sẽ là số tiền bảo hiểm, sau khi trừ khấu hao theo thời gian sử dụng hoặc giá trị thực tế của xe trước khi xảy ra tổn thất.
Ngoài ra khi tính toán bồi thường, các công ty bảo hiểm còn phải lưu ý đến một số trường hợp đặc biệt sau:
Trong quá trình sửa chữa xe được bảo hiểm, nếu cần thay thế bộ phận mới, chi phí thay thế sẽ bị trừ khấu hao sử dụng Nếu tổn thất xảy ra trước ngày 16 của tháng, sẽ không tính khấu hao cho tháng đó; ngược lại, nếu tổn thất xảy ra sau ngày 16, khấu hao của tháng sẽ được tính.
- Công ty có quyền thu hồi và xử lý những bộ phận được thay thế hoặc đã được bồi thường toàn bộ giá trị.
Trong trường hợp xảy ra thiệt hại liên quan đến trách nhiệm thứ ba, công ty sẽ bồi thường cho chủ xe Đồng thời, chủ xe cần bảo lưu quyền khiếu nại và chuyển quyền bồi thường cho công ty bảo hiểm, kèm theo toàn bộ hồ sơ và chứng từ liên quan.
Giá trị thiệt hại thực tế
Trong trường hợp có bảo hiểm trùng lặp với nhiều đơn bảo hiểm khác nhau, mức bồi thường từ mỗi đơn sẽ được tính theo tỷ lệ giữa số tiền bảo hiểm của từng đơn so với tổng số tiền bảo hiểm của tất cả các đơn.
1.3.2.2.Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác giám định – bồi thường bảo hiệm thiệt hại vật chất xe cơ giới
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIÁM ĐỊNH, BỒI THƯỜNG NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM VẬT CHẤT XE CƠ GIỚI TẠI MIC HÀ NỘI GIAI ĐOẠN TỪ NĂM 2018 ĐẾN 2020
Giới thiệu chung về công ty MIC Hà Nội
*Giới thiệu chung về Tổng công ty Bảo hiểm Quân Đội
- Tên Công ty: Tổng công ty Bảo Hiểm Quân đội
- Trụ sở chính: Tầng 6, tòa nhà 21 Cát Linh, Đống Đa, Hà Nội.
- Tổng Giám đốc: Nguyễn Quang Hiện
Tổng Công ty CP Bảo hiểm Quân Đội (MIC) được thành lập theo Quyết định số 871/BQP ngày 22/02/2007 và Giấy phép số 43GP/KDBH ngày 08/10/2007 Ngay từ khi thành lập, MIC đã chú trọng vào việc phát triển các sản phẩm bảo hiểm đặc thù phục vụ cho quân đội, bao gồm bảo hiểm tai nạn quân nhân, bảo hiểm cho học viên tại các trường quân đội, và bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho y bác sĩ trong quân đội Với hơn 12 năm kinh nghiệm, MIC đã khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực bảo hiểm quân sự.
Với 800 tỷ đồng vốn và mạng lưới 65 công ty thành viên trải rộng khắp cả nước, MIC đã đạt nhiều thành tựu nổi bật như Huân chương Lao động hạng 3 (2012) và TOP 6 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu Đơn vị này không chỉ khẳng định vị thế là nhà bảo hiểm hàng đầu cho Bộ Quốc phòng mà còn mở rộng phục vụ với hơn 100 sản phẩm bảo hiểm đa dạng, đáp ứng nhu cầu của mọi đối tượng khách hàng.
Tổng Công ty Cổ phần Bảo hiểm Quân đội (MIC) là doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu tại Việt Nam, với gần 13 năm hoạt động và những con số ấn tượng Hiện tại, MIC nằm trong top các công ty có doanh thu nghìn tỷ và sở hữu đội ngũ hơn 1,600 nhân sự Đặc biệt, MIC được đánh giá cao với vị trí 2/31 trong số các doanh nghiệp bảo hiểm nhờ vào hệ thống mạng lưới vững mạnh.
Trong suốt quá trình phát triển, Bảo hiểm Quân đội (MIC) luôn xác định sứ mệnh tiên phong trong việc bảo vệ khách hàng, trở thành "điểm tựa vững chắc" thông qua việc cung cấp sản phẩm dịch vụ chất lượng cao MIC tự hào là người bảo vệ cho hàng triệu khách hàng cả trong và ngoài nước, đồng thời nhận được sự tin tưởng từ nhiều thương hiệu lớn như VIETTEL, MB, YAMAHA, SAMSUNG và MSB.
AB BANK, ACB, HDBANK, TECHCOMBANK, VIB, TPBANK, PVCOM BANK,…
* Giới thiệu về Công ty Bảo hiểm Quân đội MIC Hà Nội
- Tên Công ty: Công ty Bảo hiểm Quân đội MIC Hà Nội
- Địa chỉ: Tầng 5 Tòa Nhà Bắc Hà C14, phố Tố Hữu, Phường Trung Văn, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
- Giám đốc công ty: Bà Nguyễn Ngọc Thùy Dương
Công ty Bảo hiểm MIC Hà Nội được thành lập nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường và phát triển của Tổng công ty CP Bảo hiểm Quân đội, theo giấy phép điều chỉnh số 43/GPĐC8/KDBH tại Hà Nội, dưới sự lãnh đạo của Giám đốc Nguyễn Ngọc Thùy Dương.
Công ty MIC Hà Nội, được cấp giấy phép kinh doanh vào ngày 01/07/2008, chính thức hoạt động từ ngày 18/07/2008 dưới sự lãnh đạo của Giám đốc Nguyễn Ngọc Thùy Dương.
Hoạt động của MIC Hà Nội được khách hàng đánh giá cao nhờ vào việc cung cấp các điều kiện, điều khoản và phí bảo hiểm tốt nhất, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế và thị trường bảo hiểm Việt Nam Chính sách chăm sóc khách hàng của MIC cũng được chú trọng, mang lại nhiều cơ hội cho khách hàng lựa chọn sản phẩm và nhà cung cấp dịch vụ phù hợp Đặc biệt, uy tín của MIC Hà Nội được nâng cao nhờ quy trình giải quyết bồi thường nhanh chóng, hợp lý và hiệu quả MIC Hà Nội thực sự là chỗ dựa tài chính đáng tin cậy cho khách hàng, thể hiện sự cảm thông và chia sẻ trong những lúc khó khăn.
Với sự quyết tâm của tập thể cán bộ và nhân viên MIC Hà Nội, chúng tôi sẽ nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần vào thành tích chung của MIC và ngành bảo hiểm thương mại tại Việt Nam trong thời gian tới.
Phó giám đốc Bùi Thanh Hà
Phó giám đốc Phạm Hữu Trung
Giám đốc Nguyễn Ngọc Thùy Dương
Phòng Kế toán Hành chính
Phòng Kinh Doanh Phòng Nghiệp Vụ
BH Tài sản KỹThuật
2.1.2 Tình hình hoạt động kinh doanh của MIC Hà Nội
2.1.2.1.Những thuận lợi và khó khăn
Với vị thế là Thủ đô - trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước,
Hà Nội đang phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những thủ đô lớn trong khu vực với sự tập trung của các cơ quan đầu não và mối quan hệ giao lưu phong phú Dân số đông đảo và lực lượng lao động dồi dào, cùng với nền kinh tế phát triển nhanh chóng và ổn định, đã nâng cao đời sống người dân Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra những thách thức không nhỏ cho ngành bảo hiểm và công ty MIC trong việc thích ứng và phát triển.
MIC là một trong những doanh nghiệp bảo hiểm hàng đầu tại Việt Nam, với gần 20 năm hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm Thương hiệu của MIC đã được khẳng định và được nhiều khách hàng biết đến nhờ vào uy tín và chất lượng dịch vụ.
Lãnh đạo MIC luôn chú trọng đến việc phát triển nguồn nhân lực trẻ, năng động và tâm huyết, đồng thời thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ Điều này nhằm tạo ra một thế hệ lao động mới với nghiệp vụ giỏi và đạo đức nghề nghiệp vững vàng.
Bên cạnh những thuận lợi kể trên MIC Hà Nội cũng gặp không ít những khó khăn, thách thức:
Thị trường bảo hiểm tại Hà Nội đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ với sự gia tăng của nhiều công ty bảo hiểm phi nhân thọ mới, tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt nhằm giành giật thị phần từ MIC Sự xuất hiện ngày càng nhiều của các công ty bảo hiểm nước ngoài, với quy trình hoạt động khoa học và phong cách kinh doanh chuyên nghiệp, đang đặt ra thách thức lớn cho MIC Hà Nội.
Cạnh tranh không lành mạnh giữa các công ty bảo hiểm phi nhân thọ đang gia tăng, với các chiêu thức như mở rộng điều kiện bảo hiểm, tăng hoa hồng và giảm phí bảo hiểm nhằm chiếm lĩnh thị trường Những hành động này đã tạo ra không ít khó khăn cho MIC Hà Nội trong việc khai thác khách hàng mới cũng như duy trì mối quan hệ với khách hàng hiện tại.
Trục lợi bảo hiểm vẫn tiếp tục gia tăng, đặc biệt khi nhận thức của khách hàng về bảo hiểm ngày càng cao, trong khi đạo đức nghề nghiệp của một số cán bộ và đại lý bảo hiểm lại suy giảm Đây là một thách thức lớn đối với MIC Hà Nội.
Sự phát triển kinh tế mạnh mẽ đã dẫn đến yêu cầu cao hơn về chất lượng sản phẩm từ khách hàng, đòi hỏi tính chuyên nghiệp và khoa học Do đó, việc giữ chân khách hàng cũ và khai thác khách hàng mới trở nên thách thức đối với MIC Hà Nội.
2.1.2.2.Tình hình hoạt động kinh doanh của MIC Hà Nội.
Tình hình hoạt động kinh doanh bảo hiểm vật chất xe tại công ty bảo hiểm
MIC Hà Nội, là công ty đầu tiên trong hệ thống MIC tại Hà Nội, đã xác định bảo hiểm vật chất xe cơ giới là nghiệp vụ mũi nhọn ngay từ những ngày đầu hoạt động Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, MIC Hà Nội đã áp dụng chiến lược kinh doanh hợp lý và nhận được sự chỉ đạo sát sao cùng sự nhiệt tình từ đội ngũ cán bộ viên, dẫn đến kết quả khả quan trong kinh doanh Doanh thu bảo hiểm vật chất xe cơ giới của MIC Hà Nội đã liên tục tăng trưởng qua các năm, với kết quả kinh doanh giai đoạn 2018-2020 được thể hiện rõ trong bảng số liệu.
Bảng 2.2 Kết quả khai thác nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới tại
Số xe tham gia bảo hiểm tại
Tốc độ tăng trưởng của xe tham gia bảo hiểm (%) - 16.33% 24.77%
Doanh thu phí bảo hiểm
Mức tăng tuyệt đối doanh thu phí bảo hiểm ( triệu đồng ) - 2.922 4.892
Tốc độ tăng trưởng doanh thu phí (%) - 11.7 17.5
(Nguồn: Báo cáo tài chính MIC Hà Nội )
Nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới của MIC đã phát triển mạnh mẽ, với doanh thu tăng trưởng ổn định và vượt kế hoạch hàng năm Từ năm 2018 đến 2020, số lượng xe tham gia bảo hiểm vật chất tăng đáng kể từ 4.286 xe lên 6.221 xe, tương ứng với mức tăng 1.953 xe Doanh thu cũng ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng, từ 24,970 tỷ đồng năm 2018 lên 32,784 tỷ đồng năm 2020, tăng gấp 1,3 lần Kết quả này phản ánh nỗ lực của công ty trong việc đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách hàng và cạnh tranh trong lĩnh vực bảo hiểm.
Trong những năm qua, khai thác nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe đã đóng góp trên 65% doanh thu của nhóm bảo hiểm xe cơ giới, góp phần quan trọng vào doanh thu chung của công ty Để đối phó với những thách thức tại thị trường bảo hiểm Hà Nội, công ty MIC Hà Nội đã triển khai đồng bộ các chính sách và biện pháp hiệu quả nhằm duy trì thị phần khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng tiềm năng.
Công ty chú trọng duy trì bảo hiểm tại các tổ chức và doanh nghiệp lớn có tiềm năng, đồng thời mở rộng khai thác bảo hiểm tại các điểm đăng kiểm xe trên địa bàn thành phố để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Công ty luôn chú trọng cải thiện chất lượng dịch vụ bằng cách tăng cường mối quan hệ với các đối tác khai thác bảo hiểm như showroom và hệ thống ngân hàng Việc phối hợp cung cấp dịch vụ trọn gói cho các xe tham gia bảo hiểm giúp khẳng định chất lượng dịch vụ của MIC ngày càng cao trên thị trường.
Vào thứ ba, công ty đã triển khai một chính sách phí bảo hiểm linh hoạt, được sự chấp thuận của Tổng công ty, áp dụng đặc biệt cho khu vực thành phố.
Hà Nội giúp tăng cường tính chủ động trong việc quản lý chi phí, đồng thời phát huy lợi thế cạnh tranh của công ty trong quá trình triển khai nghiệp vụ Điều này cho phép công ty nhanh chóng nắm bắt cơ hội trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt và đáp ứng tốt hơn yêu cầu ngày càng cao của khách hàng.
Công tác khai thác nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới hiện đang gặp nhiều thiếu sót và hạn chế Một trong những vấn đề chính là năng lực của một số cán bộ khai thác chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của khách hàng Họ chưa tích cực và chủ động trong việc tiếp cận thị trường cũng như triển khai sản phẩm Thêm vào đó, quy trình khai thác cũng chưa được thực hiện đúng cách, như việc cấp đơn mà không có giấy yêu cầu bảo hiểm hoặc không giám định xe trước khi cấp đơn.
Sự gia tăng đáng kể số lượng xe cơ giới tham gia bảo hiểm vật chất yêu cầu công tác quản lý và đánh giá rủi ro phải hoạt động hiệu quả hơn, nhằm tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh cho công ty.
Sự gia tăng số lượng xe cơ giới tại thành phố dẫn đến tình trạng gia tăng các vụ tai nạn, vì vậy cần chú trọng không chỉ vào việc khai thác mà còn cả công tác chăm sóc khách hàng Đặc biệt, quy trình giám định và bồi thường sau tai nạn cần được cải tiến để nâng cao tính hữu hình và chất lượng sản phẩm Việc giải quyết khiếu nại bồi thường một cách kịp thời và chính xác sẽ giúp ổn định tâm lý cho khách hàng gặp rủi ro, từ đó tạo dựng thiện cảm và niềm tin với họ.
2.3 Thực trạng công tác giám định bảo hiểm vật chất xe cơ giới tại MIC Hà Nội.
2.3.1 Quy trình giám định Để phù hợp với đặc thù kinh doanh của đơn vị và đặc điểm của thị trường và hướng đến mục đích cuối cùng là phục vụ khách hàng một cách tốt nhất, MIC Hà Nội cùng với Trung tâm giám định bồi thường đã cụ thể hóa các khâu trong quy trình giám định, tổn thất trên cơ sở hướng dẫn chung của Tổng công ty như sau:
Bước1: Tiếp nhận thông tin từ khách hàng.
Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm gây thiệt hại về người và tài sản, chủ xe và lái xe cần phải cứu chữa và hạn chế thiệt hại, đồng thời thông báo cho cơ quan công an và công ty bảo hiểm gần nhất Theo quy định, họ phải gửi văn bản thông báo tai nạn đến MIC Hà Nội trong vòng tối đa 5 ngày kể từ ngày tai nạn xảy ra Nếu vì lý do đặc biệt không thể thông báo kịp thời, chủ xe hoặc lái xe phải gửi thông báo bằng văn bản cho MIC trong thời gian không quá 15 ngày, kèm theo các giấy tờ chứng minh sự cố.
Sau khi tiếp nhận thông báo từ khách hàng, cán bộ cần thu thập thông tin cơ bản về tình hình tai nạn, sự tham gia bảo hiểm của chủ xe và cách giải quyết ban đầu với các cơ quan chức năng Đồng thời, cán bộ cũng phải đưa ra nhận định sơ bộ về phạm vi trách nhiệm bảo hiểm và ghi chép vào sổ phát sinh tổn thất.
Bước 2: Tiền hành các thủ tục cần thiết chuẩn bị cho tiến hành giám định.
Để hạn chế tổn thất và bảo vệ hiện trường sau tai nạn, chủ xe và lái xe cần thực hiện các bước cần thiết như giữ bình tĩnh, không di chuyển phương tiện khỏi hiện trường nếu không cần thiết, và ghi lại thông tin liên quan Sau đó, việc khai báo với cơ quan chức năng là rất quan trọng để đảm bảo giải quyết tai nạn theo đúng pháp luật.
- Lập phương án giám định và trình báo cáo lãnh đạo.
- Thống nhất với lái xe, chủ xe về thời gian, địa điểm giám định.
Trong những trường hợp tổn thất lớn và phức tạp, khi yêu cầu kỹ thuật chuyên môn vượt quá khả năng của giám định viên, công ty có thể thuê thêm giám định viên từ đơn vị khác Đối với các vụ tai nạn nghiêm trọng, công ty cần nhanh chóng báo cáo về trụ sở chính của Tổng công ty.
Bước 3: Tiến hành giám định.