M ụ c tiêu
- Trình bày được khái niệm về hình họa, nguồn gốc của hình họa
- Hiểu được các yếu tốcơ bản của hình họa
- Biết được vị trí, vai trò của môn hình họa đối với học tập và sáng tác mỹ thuật
- Biểu đạt được chất liệu chì, bột màu và một sốphương pháp thực hành hình họa cơ bản
- Trình bày được các bước tiến hành một bài vẽ hình họa
- Năng lực phân tích - tổng hợp
- Năng lực tự học, tự nghiên cứu, tự bồi dưỡng
- Năng lực liên hệ kiến thức môn học với các vấn đề trong thực hành, thực tiễn
- Năng lực cảm thụ thẩm mỹ
N ộ i dung chi ti ế t
Khái ni ệ m v ề hình h ọ a
Hình họa là môn nghệ thuật vẽ người hoặc vật với độ chính xác cao, sử dụng nhiều kỹ thuật và chất liệu như chì, bột màu, sơn dầu và than Nghiên cứu vẻ đẹp con người, đặc biệt là người mẫu khỏa thân, luôn được coi trọng trong mỹ thuật, vì con người là sản phẩm quý giá nhất của tự nhiên Việc nghiên cứu người mẫu không chỉ giúp họa sĩ khám phá và sáng tạo mà còn thể hiện cơ cấu tỷ lệ hoàn hảo Các tác phẩm nghệ thuật từ người mẫu khỏa thân mang chất lượng, nội dung và hình thức khác biệt so với tranh ảnh đồ trụy Để vẽ người mẫu, nghệ sĩ cần trải qua quá trình luyện tập bài bản, từ những kiến thức và kỹ năng cơ bản đến nâng cao trong hình họa.
Ngu ồ n g ố c và s ự phát tri ể n c ủ a hình h ọ a
Sự phát hiện các bức vẽ trong hang động An-ta-mi-ra (Tây Ban Nha) vào năm 1975 đã gây ra sự ngạc nhiên lớn và kích thích một cuộc tranh luận sôi nổi trong giới khảo cổ học Nhiều người không thể tin rằng những bức tranh vẽ bò rừng tuyệt đẹp và sinh động này lại có thể tồn tại từ hơn 10.000 năm trước, bởi vì vào thời điểm đó, con người tiền sử với công cụ thô sơ và trình độ hạn chế không thể tạo ra những tác phẩm nghệ thuật hoàn hảo như vậy.
Nghiên cứu nhiều năm đã xác nhận rằng tranh vẽ ở hang An-ta-mi-ra là một tác phẩm nghệ thuật Tiền sử độc đáo Bức vẽ nổi bật với hình ảnh đàn bò rừng được thể hiện sinh động và chân thực, cho thấy khả năng quan sát và thể hiện nghệ thuật cao Ngoài kỹ thuật khắc chìm và sử dụng màu sắc, các hình vẽ trong hang còn có những chi tiết được vờn bóng khối, thể hiện ánh sáng và sắc thái tương phản một cách tinh tế.
Tại các hang động ở Tây Ban Nha, Pháp, Nga và Châu Phi, người ta đã phát hiện nhiều bức vẽ cổ đại, cho thấy người nguyên thủy có khả năng loại bỏ các chi tiết không cần thiết Họ đã chắt lọc những điểm cơ bản và đặc trưng, thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật Qua việc lặp đi lặp lại các hình dạng tương tự, họ đã đơn giản hóa để diễn tả bản chất của đối tượng, sử dụng các yếu tố hình học và đồ họa hóa.
Khảo cổ học Việt Nam đã phát hiện những hình vẽ khắc trên vách đá tại động Người Xưa (Hòa Bình), bao gồm hình mặt người và thú Những hình ảnh này được khắc một cách sinh động và đơn giản, thể hiện rõ nét đặc trưng với đầy đủ mắt, mũi, miệng Ngoài ra, cũng có những viên đá sỏi khắc hình nét mặt người, góp phần làm phong phú thêm di sản văn hóa cổ xưa của khu vực.
Na ca ( Thái Nguyên) Với trán nhẵn, Cằm rộng, mũi dài, mắt nheo và miệng cười Tiêu biểu cho nghệ thuật người nguyên thủy Việt Nam
Những trống đồng cổđược phát hiện ở Đông Sơn ( Thanh Hóa) vào năm
Năm 1924 không chỉ là đỉnh cao trong kỹ thuật chế tác mà còn là biểu tượng của văn minh Việt cổ Nghệ thuật tạo hình trên trống đồng đặc biệt chú trọng đến con người, thể hiện qua các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như chèo thuyền và giã gạo Hình vẽ con người được cách điệu và đơn giản hóa, mang tính đồ họa và hình học, tạo nên sự sinh động và tinh tế.
Nghệ thuật ra đời từ nhu cầu của con người trong lao động sản xuất và đấu tranh với thiên nhiên Người nguyên thủy đã sáng tạo ra ngôn ngữ nghệ thuật, bao gồm hội họa, để phản ánh cuộc sống của họ Những tác phẩm hội họa đầu tiên mang đậm dấu ấn hình họa, với hình vẽ động vật và con người thể hiện các động tác sống động Qua các nét vẽ viền và mảng màu đặc, những hình ảnh này cho thấy khả năng quan sát tinh tế của người họa sĩ Dù ở mức độ đơn giản hay phức tạp, chất hiện thực vẫn là sản phẩm ban đầu của nghệ thuật hội họa.
Vai trò c ủ a hình h ọa đố i v ớ i h ọ c t ậ p và sáng tác m ỹ thu ậ t
3.1 Hình họa là môn học cơ bản
3.2 Hình họa với các môn học mỹ thuật
3.3 Hình họa với sáng tác mỹ thuật
Ngôn ng ữ t ạ o hình trong nghiên c ứ u hình h ọ a
4.3 Ánh sáng và màu sắc trong hình họa
4.4 Bóng bản thân - bóng ngả
4.5.Sáng - tối và đậm - nhạt
Khái lược chương trình môn họ c hình h ọ a t ạ i khoa SP Ngh ệ Thu ậ t - ĐHSP HN
Các bướ c ti ế n hành m ộ t bài v ẽ hình h ọ a
- Quan sát: Ở nhiều góc độ khác nhau để nắm được sự thay đổi về đặc điểm của mẫu ở từng vị trí quan sát
+ Đặc điểm về hình dáng, cấu trúc, tỷ lệ giữa các bộ phận và sự thay đổi của các đường hướng
+ Đặc điểm về màu sắc, ánh sáng, hệ thống đậm nhạt, chất của mẫu vv
+ Đặc điểm vị trí, tầm cao thấp của toàn bộ mẫu và từng vật mẫu
Bố cục trong bài vẽ rất quan trọng về mặt thẩm mỹ, vì vậy sinh viên cần lựa chọn một góc vẽ phù hợp để đảm bảo các yếu tố cần thiết và làm nổi bật trọng tâm của tác phẩm.
+ Một số góc vẽ cơ bản sau: Nhìn thẳng (Chính diện trước); Nghiêng 1/2, nghiêng ắ; Sau lưng ( Đối với vẽ bỏn thõn và toàn thõn, mẫu bày ở giữa lớp)
9.3 Quy trình v ẽ m ộ t bài hình h ọa cơ bả n
B2 Bố cục dựng hình tổng thể trên tờ giấy
B3 Vẽ tương quan giữa các bộ phận bằng nét phác đơn giản, sau đó kiểm tra và chỉnh sửa từ tổng quát đến chi tiết về bố cục, hình dáng, tỷ lệ, cấu trúc, cũng như đường hướng ngang dọc giữa các bộ phận và các yếu tố tạo hình khác trước khi thực hiện việc vẽ đậm nhạt.
Xác định hướng ánh sáng chính chiếu lên mẫu là bước quan trọng để phân chia các vùng sáng tối Sau đó, cần vẽ các chi tiết với độ đậm nhạt tổng thể, từ đó tạo chiều sâu cho tác phẩm Hãy chú ý đến việc làm nổi bật các chi tiết bằng cách điều chỉnh độ đậm nhạt trên nền tảng lớn hơn.
10 Tiêu chí cơ bản để đánh giá, nhậ n xét m ộ t bài v ẽ hình h ọ a
Kiểm tra bằng bài viết ( Làm ở nhà )
Câu 1 Em hãy trình bày:
- Khái niệm về hình họa Vai trò của hình họa đối với các môn học mỹ thuật và sáng tác mỹ thuật
Câu 2 Để hoàn thành một bài vẽ hình họa cơ bản chúng ta cần phải thực hiện ác bước như thế nào?
Câu 3 Em hãy cho biết các tiêu chí đánh giá, nhận xét một bài vẽ hình họa Câu 4 Ngôn ngữđặc trưng của hình họa
VẼ KHỐI LẬP PHƯƠNG, KHỐI CHÓP
M ụ c tiêu
- Người học phân tích được vẻđẹp của hình khối, đường nét trong thiên nhiên và mối quan hệ giữa chúng
- Trình bày được các bước tiến hành một bài vẽ
Bài hình họa thể hiện rõ nét các hình khối lập phương và khối chóp cơ bản, nhấn mạnh mối tương quan về hình dáng, tỷ lệ và độ đậm nhạt Qua đó, tác phẩm tạo ra không gian sống động cho mẫu hình.
Sử dụng chất liệu chì đen kết hợp với que đo và dây rọi trong quá trình vẽ giúp tạo ra tỷ lệ chính xác và diễn tả tương quan đậm nhạt một cách rõ ràng, từ đó nâng cao chất lượng tác phẩm nghệ thuật.
3 V ề năng lự c t ự ch ủ và trách nhi ệ m
Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập
Nội dung chi tiết
Khi quan sát mẫu, cần chú ý đến vị trí của nó so với tầm mắt, xem nó ở cao hay thấp Đồng thời, hãy xem xét nguồn ánh sáng chiếu vào mẫu, bao gồm cả cường độ mạnh hay yếu, và liệu có nguồn sáng phụ nào khác ngoài nguồn chính hay không.
Tỷ lệ chung của mẫu và tỷ lệ riêng của từng khối là yếu tố quan trọng để xác định bố cục hình vẽ trên giấy Việc tìm ra các góc độ nhìn đẹp giúp tạo nên sự hài hòa trong tác phẩm So sánh vị trí các mặt đáy của hình khối cho phép xác định độ cách xa và độ chéo, đây là những yếu tố ổn định và dễ quan sát Những yếu tố này cũng góp phần tạo nên không gian cho các độ đậm nhạt theo quy luật mắt nhìn.
Chú ý đến đặc điểm cấu trúc của khối lập phương và khối chóp, tìm đặc điểm nổi bật của mẫu
Trước khi bắt đầu vẽ, việc sắp xếp bố cục hợp lý trên giấy là rất quan trọng Tùy thuộc vào mẫu và góc nhìn của người vẽ, có thể chọn cách sắp xếp dọc hoặc ngang Hình vẽ cần chiếm diện tích vừa đủ, không bị lệch sang trái hay phải, và cũng không thừa hay thiếu ở trên hoặc dưới Ngoài ra, cần chú ý đến khoảng trống của nền để có thể diễn tả bóng của không gian một cách hiệu quả.
Sau khi ước lượng tỷ lệ bằng mắt và phác thảo các khung hình đầu tiên bằng hình khối đơn giản, cần sử dụng que đo để xác định tỷ lệ chính xác hơn Để kiểm tra tỷ lệ trong hình vẽ, hãy nhân tỷ lệ đã đánh dấu trên que đo với kích thước tương ứng trên giấy.
Sau khi đo tỷ lệ và xác định vị trí sơ bộ, bắt đầu vẽ phác lại các đường chu vi của từng khối hình mẫu Các nét phác cần nhẹ tay và thẳng, giúp tránh tình trạng vẽ lại hoặc tẩy xóa gây rách giấy Khi vẽ, nên cầm bút cách đầu khoảng 2/3 thân bút để thuận tiện hơn Dựa vào tỷ lệ của các hình khối, dần dần vẽ các đường phụ trợ để thu ngắn các nét thẳng, phản ánh kết cấu và đặc trưng của đối tượng Ở giai đoạn sau, các nét phác sẽ có độ đậm nhạt khác nhau, tạo sự liên hệ giữa các hình trong không gian thực của nó.
Để tạo chiều sâu cho hình vẽ, cần sử dụng các nét phác theo hình khối nhưng ngắn hơn và gần gũi hơn với mẫu Lưu ý đặc biệt đến các đỉnh tiếp giáp giữa các mảng để đảm bảo sự hài hòa trong tác phẩm.
Quan sát nguồn sáng kỹ lưỡng là bước đầu tiên để xác định độ đậm nhạt của nét vẽ Sau khi hoàn thành bài vẽ, tiến hành đánh bóng và tạo khối cần chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt mà không sa vào chi tiết nhỏ Cần xác định rõ các mảng khối chính và phụ, độ dày mỏng của chúng, cũng như các vị trí sáng nhất và tối nhất Nheo mắt khi quan sát mẫu là phương pháp hiệu quả nhất để nhận diện rõ ràng các vùng sáng tối trong quá trình đánh bóng.
Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu
Khám phá chi tiết và không gian thực tế của mẫu bằng cách so sánh với mẫu thật, nhấn mạnh các độ đậm bằng nét để phản ánh chính xác nhất sự tinh tế và chân thực của sản phẩm.
Tập trung quan sát toàn bộ bài vẽ so với mẫu thật để hoàn tất bài vẽ
Yêu cầu của bài vẽ hình họa là tạo hình nổi trong không gian hai chiều, đòi hỏi sự chính xác về hình và tỷ lệ của vật mẫu Việc đánh bóng, tạo khối và không gian đóng vai trò quan trọng trong kết quả bài vẽ Do đó, quá trình hoàn chỉnh cần sự thận trọng và tính toán kỹ lưỡng, phù hợp với trình độ của người vẽ Trong giai đoạn này, cần kết hợp kiểm tra bằng que đo và dây dọi cùng với quan sát bằng mắt Kỹ thuật sử dụng nét bút chì và tẩy để tạo độ đậm nhạt và không gian rất quan trọng, chú ý đến sự khác biệt giữa các mảng đậm nhạt Quá trình đánh bóng là giai đoạn xóa dần các ranh giới và nét phác ban đầu.
Cần tránh lối diễn tả không gian giả mà phải tôn trọng không gian thực của mẫu
Để bài vẽ trở nên sinh động và không bị khô cứng, máy móc, việc sáng tạo và thể hiện cá tính trong hình họa là rất quan trọng Điều này giúp tránh sự lặp lại, quen mắt và quen tay, từ đó hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình nghiên cứu sau này.
- Bài này là một mẫu cơ bản ban đầu, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ tiếp giáp sáng tối của khối
- Có đặc điểm, cấu trúc, tỷ lên và chất liệu thạch cao mẫu
- Cách vẽ linh hoạt , xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau
- Diễn tảđược chất thạch cao
- Bài vẽ có tính bao quát chung
* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận
Chuẩn bị cho bài vẽ khối trụ, khối cầu
V Ẽ KH Ố I TR Ụ , KH Ố I C Ầ U
Mục tiêu
- Người học phân tích được vẻđẹp của hình khối, đường nét trong thiên nhiên và mối quan hệ giữa chúng
- Trình bày được các bước tiến hành một bài vẽ
Bài hình họa thể hiện sự tương quan giữa các hình khối cơ bản như khối trụ và khối cầu, đồng thời chú trọng đến tỷ lệ, độ đậm nhạt và khả năng tạo không gian cho mẫu.
Để tạo ra một bức tranh ấn tượng, việc sử dụng chất liệu chì đen một cách hiệu quả là rất quan trọng Sử dụng que đo và dây rọi giúp đảm bảo tỷ lệ chính xác và tạo ra sự cân đối trong tác phẩm Bên cạnh đó, việc diễn tả tương quan đậm nhạt trên toàn bộ bức tranh sẽ nâng cao giá trị nghệ thuật và làm nổi bật các chi tiết quan trọng.
3 V ề năng lự c t ự ch ủ và trách nhi ệ m
Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập
II Nội dung chi tiết
Khi quan sát mẫu, cần chú ý đến vị trí của nó so với tầm mắt, xem nó được đặt cao hay thấp Đánh giá nguồn ánh sáng chiếu vào mẫu, bao gồm cả độ cao, độ mạnh và các nguồn sáng phụ bên cạnh nguồn chính.
Tỷ lệ chung của mẫu và tỷ lệ riêng của từng khối là yếu tố quan trọng để xác định bố cục hình vẽ trên giấy Việc tìm ra các góc độ nhìn đẹp giúp nâng cao chất lượng tác phẩm So sánh vị trí các mặt đáy của hình khối giúp xác định độ cách xa và độ chéo, tạo ra cơ sở ổn định cho việc quan sát và nhận xét Điều này cũng góp phần tạo nên không gian cho các độ đậm nhạt theo quy luật mắt nhìn.
Chú ý đến đặc điểm cấu trúc của khối lập phương và khối chóp, tìm đặc điểm nổi bật của mẫu
Trước khi bắt đầu vẽ, việc sắp xếp bố cục mẫu trên giấy là rất quan trọng để đảm bảo tính hợp lý Tùy thuộc vào góc nhìn của người vẽ, có thể chọn cách sắp xếp dọc hoặc ngang cho tờ giấy Hình vẽ cần chiếm diện tích vừa đủ, không bị lệch sang trái hay phải, cũng như không thừa hoặc thiếu ở các cạnh Ngoài ra, cần chú ý đến khoảng trống xung quanh để có thể diễn tả được bóng và không gian một cách hiệu quả.
Sau khi ước lượng tổng thể bằng mắt và phác thảo những khung hình đầu tiên bằng các hình khối đơn giản, cần sử dụng que đo để xác định tỷ lệ chính xác hơn Để kiểm tra tỷ lệ trên hình vẽ, hãy nhân tỷ lệ được đánh dấu trên que đo với các kích thước tương ứng trên giấy, đảm bảo rằng chúng khớp với nhau.
Sau khi đo tỷ lệ và xác định vị trí sơ bộ, bắt đầu vẽ phác lại các đường chu vi của từng khối hình mẫu Nét phác cần nhẹ tay và thẳng để tránh làm rách giấy và khô cứng Nên cầm bút cách xa đầu khoảng 2/3 thân bút để thuận tiện cho việc vẽ Dựa vào tỷ lệ của các khối hình, vẽ các đường phụ trợ cho đến khi hình vẽ phản ánh được kết cấu và đặc trưng của đối tượng Ở giai đoạn sau, các nét phác sẽ có độ đậm nhạt khác nhau dựa trên thực trạng và không gian mẫu, tạo sự liên hệ giữa các hình trong không gian thực.
Để tạo chiều sâu cho hình vẽ, hãy sử dụng các nét phác theo hình khối nhưng ngắn hơn và gần gũi hơn với hình mẫu Đặc biệt chú ý đến điểm giao giữa các mảng để đảm bảo sự liên kết và hài hòa trong tác phẩm.
Để vẽ đậm nhạt của nét một cách hiệu quả, cần quan sát kỹ nguồn sáng và kiểm tra lại bài vẽ trước khi tiến hành đánh bóng và tạo khối Chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt mà không sa vào chi tiết nhỏ, xác định các mảng khối chính và phụ, cũng như độ dày và mỏng của khối Nên xác định rõ các vị trí sáng nhất và tối nhất Phương pháp nheo mắt khi quan sát mẫu sẽ giúp nhìn rõ hơn về sự tương phản sáng tối trong quá trình đánh bóng.
Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu
Để tạo ra một mô tả chân thực về mẫu, cần đi sâu vào từng chi tiết và khắc họa không gian sống động của nó Việc so sánh với mẫu thực tế sẽ giúp nhấn mạnh các độ đậm và nét vẽ, đảm bảo rằng mọi yếu tố đều sát với thực tế.
Tập trung quan sát toàn bộ bài vẽ so với mẫu thật để hoàn tất bài vẽ
Yêu cầu của bài vẽ hình họa là tạo hình nổi trong không gian hai chiều, vì vậy độ chính xác về hình và tỷ lệ của vật mẫu là rất quan trọng Việc đánh bóng, tạo khối và không gian cũng đóng vai trò then chốt, ảnh hưởng lớn đến kết quả cuối cùng Để hoàn chỉnh bài vẽ, người vẽ cần thực hiện một cách thận trọng, tính toán kỹ lưỡng, phù hợp với trình độ của mình Trong giai đoạn này, việc kiểm tra bằng que đo và dây dọi kết hợp với quan sát là cần thiết Kỹ thuật sử dụng nét bút chì và tẩy để tạo độ đậm nhạt và không gian cũng rất quan trọng, cần chú ý đến sự khác biệt giữa các mảng đậm nhạt Quá trình đánh bóng giúp xóa dần các ranh giới và nét phác ban đầu, tạo nên sự hoàn thiện cho tác phẩm.
Cần tránh lối diễn tả không gian giả mà phải tôn trọng không gian thực của mẫu
Để tránh cho bài vẽ trở nên khô cứng và máy móc, cần phải tạo ra sự sáng tạo và linh hoạt trong hình họa Điều này sẽ giúp hạn chế những rào cản trong quá trình nghiên cứu sau này.
- Có đặc điểm, cấu trúc, tỷ lên và chất liệu thạch cao mẫu
- Cách vẽ linh hoạt , xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau
- Diễn tảđược chất thạch cao
- Bài vẽ có tính bao quát chung
* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận
Chuẩn bị cho bài vẽ khối trụ, khối cầu
VẼ CHAI NƯỚC, MIẾNG BÍ NGÔ, QUẢ TÁO
40cm x 60cm Chất liệu chì
Người học sẽ hiểu cấu trúc của vạn vật dựa trên các khối hình cơ bản, từ đó nâng cao khả năng diễn tả hình khối, đường nét và độ đậm nhạt trong các tác phẩm phức tạp Qua việc thể hiện không gian của mẫu, người học có thể gợi lên chất liệu và màu sắc của đối tượng, ngay cả khi chỉ sử dụng màu đen trắng.
- Vẽđược bài hình họa các hình khối biến dạng cơ bản trong mối tương quan về hình, khối tỷ lệ, đậm nhạt và tạo được không gian của mẫu
Sử dụng chất liệu chì đen một cách hiệu quả, kết hợp với que đo và dây rọi, giúp tạo ra các tỷ lệ chính xác trong bài vẽ Điều này không chỉ đảm bảo sự tương quan giữa các yếu tố mà còn thể hiện được sự đậm nhạt một cách hài hòa, góp phần làm nổi bật tổng thể tác phẩm.
3 V ề năng lự c t ự ch ủ và trách nhi ệ m
- Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập
II Nội dung chi tiết
Các mẫu được quan sát có cấu trúc hình trụ và hình cầu Quả táo gần giống với hình khối cơ bản, trong khi miếng bí ngô có dạng hình elip Chai nước có hình trụ tròn Tất cả các vật thể đều có bề mặt nhẵn bóng, và ánh sáng chiếu vào ba mẫu từ các hướng khác nhau tạo ra độ chiếu sáng đa dạng.
Phân tích các mẫu vật qua đồ vật và hoa quả cho thấy có thể sử dụng trục đối xứng để chia đôi hình trụ và hình cầu, từ đó xác định vị trí và cấu trúc hình dáng của chai nước, miếng bí ngô và quả táo Mặc dù chúng có cấu trúc khác nhau, nhưng về cơ bản, chúng đều nằm trong dạng hình khối biến dạng Hơn nữa, hình dáng của vật mẫu còn bị ảnh hưởng bởi vị trí và góc nhìn của người vẽ, dẫn đến sự biến đổi trong không gian.
Trước khi vẽ hình họa, việc sắp xếp bố cục mẫu trên giấy là rất quan trọng Tùy thuộc vào góc nhìn và kiểu mẫu, người vẽ có thể chọn cách sắp xếp dọc hoặc ngang Hình vẽ cần chiếm đủ bề mặt giấy, không bị lệch sang trái hay phải, cũng như không thừa thiếu ở các cạnh Ngoài ra, cần chú ý đến khoảng trống nền để đảm bảo có đủ không gian cho việc diễn tả bóng và chiều sâu.
Để tạo khung hình cho mẫu vẽ, trước tiên cần đo tỷ lệ chiều rộng và chiều ngang của toàn bộ mẫu Hình vẽ hiện tại có dạng gần giống hình vuông, vì vậy việc xác định tỷ lệ của từng vật mẫu là rất quan trọng Sau khi đo xong, hãy nối các điểm lại với nhau để tạo ra một lược đồ đơn giản về hình thể của từng mẫu vật.
Kiểm tra các đường trục dọc, các diện và điểm của mẫu đã chính xác chưa
Tiến hành phân mảng sáng tối lớn Phân tích độ đậm nhạt khác nhau của các diện sáng tối
Chú ý: Các độ sáng tối ngay trong một vật thểcũng không giống nhau
Để tạo chiều sâu cho hình vẽ, hãy sử dụng các nét phác theo hình khối nhưng ngắn hơn và gần gũi hơn với mẫu Chú ý đặc biệt đến các đỉnh tiếp giáp giữa các mảng để đảm bảo sự liên kết và hài hòa trong tác phẩm.
Để vẽ hiệu quả, cần quan sát kỹ nguồn sáng nhằm xác định độ đậm nhạt của nét vẽ Sau khi hoàn thành bài vẽ, tiến hành đánh bóng và tạo khối, chú ý đến tổng thể ánh sáng và các mảng khối chính, phụ Cần xác định độ dày, mỏng của khối và các vị trí sáng tối rõ ràng Một mẹo hữu ích là nheo mắt khi quan sát mẫu, giúp dễ dàng nhận diện sự chuyển đổi giữa sáng và tối trong quá trình đánh bóng.
Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu
Để tạo sự chân thực cho mẫu thiết kế, cần đi sâu vào chi tiết và mô tả không gian một cách sống động So sánh với mẫu thực tế, hãy nhấn mạnh các độ đậm bằng nét để phản ánh chính xác nhất sự tương đồng với thực tế.
Yêu cầu của bài vẽ hình họa là tạo hình nổi trong không gian hai chiều, đòi hỏi sự chính xác về hình và tỷ lệ của vật mẫu Việc đánh bóng, tạo khối và không gian là rất quan trọng, vì kết quả bài vẽ phụ thuộc nhiều vào giai đoạn này Do đó, cần hoàn chỉnh bài vẽ một cách thận trọng và tính toán kỹ lưỡng, phù hợp với trình độ của người vẽ Giai đoạn này cần kết hợp kiểm tra bằng que đo, dây dọi và sự quan sát bằng mắt Kỹ thuật sử dụng nét bút chì và tẩy để tạo độ đậm nhạt và không gian cũng rất quan trọng, cần chú ý đến mảng đậm nhạt khác nhau Quá trình đánh bóng là quá trình xóa dần các ranh giới và nét phác ban đầu.
Cần tránh lối diễn tả không gian giả mà phải tôn trọng không gian thực của mẫu
Để bài vẽ trở nên sinh động và không bị khô cứng, máy móc, cần tránh việc lặp đi lặp lại các hình họa quen thuộc Điều này sẽ giúp nâng cao quá trình nghiên cứu và sáng tạo sau này.
- Bài này là một mẫu biến dạng ban đầu, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ sát mẫu
- Có đặc điểm, cấu trúc, tỷ lên và chất liệu của mẫu
- Cách vẽ linh hoạt, xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau
- Diễn tảđược chất đồ vật khác nhau
- Bài vẽ có tính bao quát chung
* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận
Chuẩn bị cho bài vẽ biến dạng sau
VẼ ẤM ĐẤT, CỦ SU HÀO, LỌ HOA
Người học sẽ nắm vững cấu trúc khoa học của các khối hình cơ bản để trình bày cấu tạo của vạn vật Bài học nâng cao khả năng diễn tả hình khối, đường nét và đậm nhạt trong các tác phẩm phức tạp Qua việc thể hiện không gian của mẫu, người học có thể gợi cảm nhận về chất liệu và màu sắc của đối tượng, ngay cả khi chỉ sử dụng màu đen trắng.
- Vẽđược bài hình họa các hình khối biến dạng cơ bản trong mối tương quan về hình, khối tỷ lệ, đậm nhạt và tạo được không gian của mẫu
Sử dụng chất liệu chì đen hiệu quả kết hợp với que đo và dây rọi trong quá trình vẽ giúp xác định tỷ lệ chính xác Điều này không chỉ tạo ra sự hài hòa trong tác phẩm mà còn diễn tả rõ ràng tương quan giữa các sắc độ đậm nhạt, làm nổi bật toàn bộ bức tranh.
3 V ề năng lự c t ự ch ủ và trách nhi ệ m
- Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập
II Nội dung chi tiết
Các mẫu được quan sát đều có cấu trúc hình trụ và hình cầu, trong đó ấm đát gần giống với hình cầu cơ bản và củ xu hào cũng tương tự Lọ hoa có hình dạng trụ tròn Tất cả các vật liệu đều có bề mặt nhẵn hoặc thô khác nhau, với độ bóng khác nhau Ánh sáng chiếu vào ba mẫu từ các hướng khác nhau, tạo ra độ chiếu sáng đa dạng.
Phân tích các mẫu vật như ấm đất, củ xu hào và lọ hoa cho thấy có thể sử dụng trục đối xứng để chia đôi các hình trụ và hình cầu, từ đó xác định vị trí và cấu trúc hình dáng của chúng Mặc dù các vật mẫu có cấu trúc khác nhau, nhưng chúng đều nằm trong dạng hình khối biến dạng Hơn nữa, hình dáng của các vật mẫu còn bị ảnh hưởng bởi vị trí và góc nhìn của người vẽ, dẫn đến sự biến đổi trong không gian.
Khi sắp xếp bố cục mẫu trên giấy, cần chú ý đến cách trình bày hợp lý Tùy thuộc vào góc nhìn của người vẽ, có thể chọn sắp xếp dọc hoặc ngang Hình vẽ phác thảo nên chiếm diện tích phù hợp, không bị lệch trái hay phải, cũng như không thừa hoặc thiếu ở các cạnh Quan trọng là cần tạo khoảng trống nền đủ để diễn tả bóng của không gian.
Để tạo khung hình cho mẫu vẽ, trước tiên cần đo tỷ lệ chiều rộng và chiều ngang của toàn bộ mẫu Hình dáng hiện tại gần giống hình vuông, do đó cần xác định tỷ lệ của từng vật mẫu Sau khi đo xong, hãy nối các điểm lại với nhau để có được một lược đồ đơn giản về hình thể của từng mẫu vật.
Kiểm tra độ chính xác của các đường trục dọc, diện tích và điểm của mẫu Tiến hành phân mảng sáng tối lớn và phân tích sự khác biệt về độ đậm nhạt giữa các diện sáng tối.
Chú ý: Các độ sáng tối ngay trong một vật thểcũng không giống nhau
Đầu tiên, hãy làm nổi bật hình vẽ bằng cách sử dụng các nét phác theo hình khối, nhưng cần ngắn hơn và gần gũi hơn với mẫu Chú ý đến các đỉnh tiếp giáp giữa các mảng để tạo sự hài hòa cho tác phẩm.
Để vẽ đậm nhạt một cách chính xác, cần quan sát kỹ nguồn sáng và kiểm tra lại bài vẽ trước khi tiến hành đánh bóng và tạo khối Hãy chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt, xác định các mảng khối chính và phụ, cũng như độ dày và mỏng của chúng Đồng thời, cần xác định vị trí sáng nhất và tối nhất Nheo mắt khi quan sát mẫu sẽ giúp bạn dễ dàng nhận diện sự tương phản sáng tối trong quá trình đánh bóng.
Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu
Để tạo ra một không gian sống động và chân thực, chúng ta cần đi sâu vào từng chi tiết của mẫu Việc so sánh với mẫu thật sẽ giúp nhấn mạnh các độ đậm bằng nét, từ đó phản ánh sát thực hơn về hình ảnh của mẫu.
Yêu cầu của bài vẽ hình họa là tạo hình nổi trong không gian hai chiều, đòi hỏi sự chính xác về hình và tỷ lệ của vật mẫu Việc đánh bóng, tạo khối và không gian là rất quan trọng, ảnh hưởng lớn đến kết quả cuối cùng Do đó, cần hoàn chỉnh bài vẽ một cách thận trọng và phù hợp với trình độ của người vẽ Ở giai đoạn này, việc kiểm tra bằng que đo và dây dọi kết hợp với quan sát là cần thiết Kỹ thuật sử dụng nét bút chì và tẩy để tạo độ đậm nhạt cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong việc chú ý đến các mảng đậm nhạt khác nhau Quá trình đánh bóng giúp xóa dần các ranh giới và nét phác ban đầu.
Cần tránh lối diễn tả không gian giả mà phải tôn trọng không gian thực của mẫu
Để tránh cho bài vẽ trở nên khô cứng và máy móc, việc sáng tạo và thể hiện cá tính là rất quan trọng Điều này giúp hình họa trở nên sinh động và không bị lặp lại, từ đó hỗ trợ tốt hơn cho quá trình nghiên cứu sau này.
- Bài này là một mẫu biến dạng, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ sát mẫu
- Có đặc điểm, cấu trúc, tỷ lên và chất liệu của mẫu
- Cách vẽ linh hoạt, xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau
- Diễn tảđược chất đồ vật khác nhau
- Bài vẽ có tính bao quát chung
* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luậ
VẼ NỒI NHÔM, BÁT SỨ, QUẢ XOÀI
Người học cần nắm vững cấu trúc khoa học của các khối hình cơ bản để trình bày được cấu tạo của vạn vật Việc nâng cao khả năng diễn tả hình khối, đường nét và đậm nhạt trong các bài vẽ mẫu phức tạp là rất quan trọng Qua cách thể hiện không gian của mẫu, người học có thể gợi cảm nhận về chất liệu và màu sắc của đối tượng, ngay cả khi chỉ sử dụng màu đen trắng.
- Vẽđược bài hình họa các hình khối biến dạng cơ bản trong mối tương quan về hình, khối tỷ lệ, đậm nhạt và tạo được không gian của mẫu
Sử dụng chất liệu chì đen hiệu quả, kết hợp với que đo và dây rọi trong quá trình vẽ, giúp tạo ra tỷ lệ chính xác và diễn tả tương quan đậm nhạt một cách hài hòa, nâng cao chất lượng tổng thể của tác phẩm.
3 V ề năng lự c t ự ch ủ và trách nhi ệ m
- Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập
II Nội dung chi tiết
Các mẫu được quan sát có cấu tạo dạng khối trụ tròn và khối cầu, với nồi nhôm và bát xứ gần giống khối trụ cơ bản, trong khi quả xoài tương tự khối cầu Tất cả các vật chất đều có bề mặt nhẵn và bóng, và ánh sáng chiếu vào ba mẫu từ các hướng khác nhau cũng tạo ra sự khác biệt về độ chiếu sáng.
Phân tích các mẫu vật thông qua đồ vật và quả cho thấy có thể sử dụng trục đối xứng để chia đôi hình trụ và hình cầu, từ đó xác định vị trí và cấu trúc hình dáng của nồi nhôm, bát xứ, và quả xoài Mặc dù các mẫu vật này có cấu trúc khác nhau, nhưng chúng vẫn nằm trong dạng hình khối biến dạng Hơn nữa, hình dáng của vật mẫu còn phụ thuộc vào vị trí và góc nhìn của người vẽ, dẫn đến sự biến đổi trong không gian.
Tùy thuộc vào mẫu vẽ và góc nhìn của người họa sĩ, việc sắp xếp tờ giấy có thể theo chiều dọc hoặc ngang Hình vẽ cần chiếm diện tích hợp lý, không bị lệch sang trái hay phải, và phải cân đối giữa các phần trên dưới Quan trọng là phải chú ý đến khoảng trống xung quanh để có thể thể hiện được bóng dáng của không gian một cách hiệu quả.
Để tạo khung hình cho mẫu vẽ, đầu tiên cần đo tỷ lệ chiều rộng và chiều ngang của toàn bộ mẫu Hình dáng hiện tại gần giống hình vuông, vì vậy cần xác định tỷ lệ cho từng vật mẫu Sau đó, nối các điểm lại với nhau để tạo ra một lược đồ đơn giản về hình thể của từng mẫu vật.
Kiểm tra tính chính xác của các đường trục dọc, diện và điểm trong mẫu Tiến hành phân mảng sáng tối lớn và phân tích sự khác biệt về độ đậm nhạt của các diện sáng tối.
Chú ý: Các độ sáng tối ngay trong một vật thểcũng không giống nhau
Để cải thiện hình vẽ, trước tiên hãy làm nổi bật các nét bằng cách sử dụng các đường phác họa theo hình khối nhưng ngắn hơn, đồng thời cần chú ý đến các đỉnh tiếp giáp giữa các mảng để tạo sự chính xác và rõ ràng hơn cho tác phẩm.
Quan sát nguồn sáng một cách kỹ lưỡng là điều cần thiết để vẽ các nét đậm nhạt chính xác Sau khi hoàn thành bài vẽ, tiến hành đánh bóng và tạo khối là bước quan trọng tiếp theo Cần chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt mà không sa vào chi tiết nhỏ, xác định rõ các mảng khối chính và phụ, cũng như độ dày, mỏng của chúng Đặc biệt, hãy chú ý đến các vị trí sáng nhất và tối nhất để tạo chiều sâu cho tác phẩm Nheo mắt khi quan sát mẫu là phương pháp hiệu quả giúp nhận diện rõ ràng sự tương phản sáng tối trong quá trình đánh bóng.
Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu
Để tạo ra một bức tranh sống động về mẫu, chúng ta cần đi sâu vào chi tiết và mô tả không gian thực tế của nó So sánh với mẫu thật, hãy nhấn mạnh các độ đậm bằng nét để phản ánh chính xác sự tinh tế và chân thực của sản phẩm.
Yêu cầu của bài vẽ hình họa là tạo hình nổi trong không gian hai chiều, đòi hỏi sự chính xác về hình và tỷ lệ của vật mẫu Việc đánh bóng, tạo khối và không gian rất quan trọng, ảnh hưởng lớn đến kết quả bài vẽ Do đó, quá trình hoàn chỉnh cần thận trọng và phù hợp với trình độ của người vẽ, kết hợp giữa kiểm tra bằng que đo, dây dọi và mắt nhìn Kỹ thuật sử dụng nét bút chì và tẩy để tạo độ đậm nhạt và không gian cũng đóng vai trò quan trọng, cần chú ý đến các mảng đậm nhạt khác nhau Quá trình đánh bóng giúp xóa dần các ranh giới và nét phác ban đầu.
Cần tránh lối diễn tả không gian giả mà phải tôn trọng không gian thực của mẫu
Để tránh cho bài vẽ trở nên khô cứng và máy móc, cần phải có sự sáng tạo và linh hoạt trong hình họa Điều này sẽ giúp hạn chế những tác động tiêu cực đến quá trình nghiên cứu sau này.
- Bài này là một mẫu biến dạng, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ sát mẫu
- Có đặc điểm, cấu trúc, tỷ lên và chất liệu của mẫu
- Cách vẽ linh hoạt, xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau
- Diễn tảđược chất đồ vật khác nhau
- Bài vẽ có tính bao quát chung
* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận
Chuẩn bị cho bài vẽ biến dạng sau
VẼ PHÍCH NƯỚC, QUẢ ĐU ĐỦ, QUẢ CÀ
Vẽ tương quan lớn
Kiểm tra tính chính xác của các đường trục dọc, diện và điểm của mẫu Tiến hành phân mảng sáng tối lớn và phân tích sự khác biệt về độ đậm nhạt giữa các diện sáng tối.
Chú ý: Các độ sáng tối ngay trong một vật thểcũng không giống nhau
Để tạo chiều sâu cho hình vẽ, hãy sử dụng các nét phác họa theo hình khối nhưng ngắn hơn và gần gũi hơn với mẫu Đặc biệt chú ý đến các đỉnh tiếp giáp giữa các mảng để đảm bảo sự liên kết và hài hòa trong tác phẩm.
Quan sát kỹ nguồn sáng giúp xác định độ đậm nhạt của nét vẽ Sau khi kiểm tra bài vẽ, tiến hành đánh bóng và tạo khối là bước quan trọng Cần chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt, không chỉ tập trung vào chi tiết mà còn xác định các mảng khối chính và phụ, cũng như độ dày, mỏng của khối Đặc biệt, cần xác định các vị trí sáng nhất và tối nhất để đạt được hiệu quả tốt nhất Nheo mắt khi quan sát mẫu là phương pháp hiệu quả để nhận diện rõ ràng sự tương phản sáng tối trong quá trình đánh bóng.
Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đi sâu vào chi tiết và mô tả không gian thực tế của mẫu sản phẩm Bằng cách so sánh với mẫu thật, chúng tôi sẽ nhấn mạnh các độ đậm và nét để thể hiện sự chính xác và sống động của mẫu.
Hoàn chỉnh bài vẽ
Yêu cầu của bài vẽ hình họa là tạo hình nổi trong không gian hai chiều, đòi hỏi sự chính xác về hình và tỷ lệ của vật mẫu Việc đánh bóng, tạo khối và không gian rất quan trọng, ảnh hưởng lớn đến kết quả bài vẽ Giai đoạn này cần được thực hiện cẩn thận và phù hợp với khả năng của người vẽ, đồng thời kết hợp kiểm tra bằng que đo và dây dọi Kỹ thuật sử dụng nét bút chì và tẩy để tạo độ đậm nhạt và không gian cũng đóng vai trò quan trọng, cần chú ý đến mảng đậm nhạt khác nhau Quá trình đánh bóng giúp xóa dần các ranh giới và nét phác ban đầu.
Cần tránh lối diễn tả không gian giả mà phải tôn trọng không gian thực của mẫu
Để tránh cho bài vẽ trở nên khô cứng và máy móc, cần tạo ra sự sáng tạo và cá tính trong hình họa Điều này sẽ giúp hạn chế những hạn chế trong quá trình nghiên cứu sau này.
- Bài này là một mẫu biến dạng, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ sát mẫu
- Có đặc điểm, cấu trúc, tỷ lên và chất liệu của mẫu
- Cách vẽ linh hoạt, xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau
- Diễn tảđược chất đồ vật khác nhau
- Bài vẽ có tính bao quát chung
* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận
Chuẩn bị cho bài vẽ biến dạng sau