Giáo trình Vẽ hình họa chân dung và bán thân người thật - Trường Cao đẳng Lào Cai

(NB) Giáo trình Vẽ hình họa chân dung và bán thân người thật được biên soạn từng bài, vẽ chân dung mẫu nam, vẽ chân dung nữ từ trẻ, vẽ chân dung người thật. Mời các bạn cùng tham khảo!

Mục tiêu

- Sinh viên trình bày được mục đích của vẽ chân dung

Bài viết này mô tả tỷ lệ, cấu trúc và hình thái của con người, đồng thời nâng cao khả năng quan sát và so sánh về hình dáng và tỷ lệ khi vẽ thật Việc hiểu rõ các yếu tố này giúp nghệ sĩ cải thiện bố cục tác phẩm và tạo ra những bức tranh chân thực hơn.

- Phân tích được vẻ đẹp của cấu tạo hình khối, đường nét tỷ lệ cấu tạo ngũ quan và mối quan hệ giữa chúng

- Vẽ được bài chân dung người đúng mẫu, đúng đường trục và có đặc điểm của mẫu vẽ

- SV có kỹ năng trình bày, phân tích, so sánh giữa trượng thạch cao - chân dung người nhanh, gọn, đúng trọng tâm và hiệu quả

3 Về năng lực tự chủ và trách nhiệm

- Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập

Nội dung chi tiết

Mục đích của vẽ chân dung người thật

Con người được coi là sản phẩm hoàn hảo nhất của tự nhiên, với sự cân đối về hình khối, cấu trúc và tỷ lệ Các giác quan trên khuôn mặt con người thể hiện sự sống động, là nguồn cảm hứng cho các họa sĩ trong việc nghiên cứu và sáng tạo hình thể Việc miêu tả cơ thể con người qua các hình thái và động tác giúp thể hiện tư tưởng và cảm xúc nội tâm của tác giả trước cuộc sống Hình họa vẽ người là một yêu cầu cơ bản trong chương trình mỹ thuật.

Việc vẽ hình mẫu chuẩn xác là một thách thức lớn, vì con người luôn chuyển động và thay đổi Đối với những người mới học vẽ, việc quan sát, so sánh, phân tích và xây dựng hình ảnh trở nên khó khăn nếu họ chưa nắm vững các kỹ năng cơ bản, cấu tạo hình khối, tỷ lệ và những trạng thái tâm lý thể hiện trên khuôn mặt.

Mối quan hệ giữa vẽ tượng chân dung thạch cao với cấu tạo chân dung con người-

Những bức tượng mẫu vẽ được hình thành từ cái nhìn và cảm xúc của nhà điêu khắc, qua đó cấu trúc hình khối, tỷ lệ và trạng thái biểu cảm của mẫu được lựa chọn và sàng lọc một cách kỹ lưỡng.

Các mẫu tượng dùng cho việc vẽ nghiên cứu và luyện tập hình họa thường được thiết kế theo phong cách hiện thực và cơ bản Tuy nhiên, chúng cũng mang đậm dấu ấn sáng tạo của người nghệ sĩ Những nhân vật được chọn phải có cấu trúc cân đối, đẹp cả về hình thức lẫn tâm hồn, từ đó tạo ra cảm xúc mạnh mẽ cho người sáng tác Điều này giúp các bức tượng trở nên sống động và đầy hồn.

Mẫu tượng thạch cao trắng được đặt trong không gian tĩnh và ổn định, giúp người học dễ dàng quan sát và nhận xét các kiến thức đã học trong quá trình thực hành vẽ Việc sử dụng tượng sáng, đơn sắc tạo điều kiện thuận lợi cho việc diễn tả đường nét và hình khối, từ đó tạo ra không gian sống động trong tác phẩm nghệ thuật.

Các bài vẽ chân dung người được thiết kế theo yêu cầu, từ đơn giản đến phức tạp, giúp người học nắm bắt từng bước một cách chi tiết Việc phân chia các bộ phận trong bức chân dung một cách rõ ràng giúp người học không bị bỡ ngỡ và dễ dàng tiếp thu kiến thức, từ đó nâng cao khả năng thể hiện nghệ thuật của mình.

So sánh khối cơ bản- tượng- người

Tượng chân dung và chân dung người đều chia sẻ cấu trúc hình thể với các đường nét, hình mảng và khối tương đồng Đường trục dọc của mặt phụ thuộc vào vị trí và hướng nhìn của mắt cùng với chuyển động của khối đầu.

Tượng chân dung được khắc họa bởi tài năng của nhà điêu khắc, mang đến một mẫu tĩnh và đơn sắc Trong khi đó, mẫu người thật lại thể hiện sự chuyển động và sự thay đổi sắc độ trên khuôn mặt một cách tinh tế và linh hoạt.

Khi vẽ mẫu người thật, sự giao lưu giữa người vẽ và người mẫu tạo ra những trạng thái tình cảm đa dạng, điều này làm cho quá trình thể hiện trở nên khó khăn hơn Ngược lại, vẽ tượng chân dung không yêu cầu sự giao tiếp giữa mẫu và người vẽ, dẫn đến một trải nghiệm khác biệt trong nghệ thuật.

Phương pháp xây dựng hình vẽ

- Phải hiểu được cấu trúc của xương sọ, các cơ và nhất là các giác quan: mắt, mũi, miệng, tai

- Gắn kết và thể hiện được trên những chân dung cụ thể

Nắm vững cấu trúc và tỷ lệ giữa các sắc độ trong các bài vẽ chân dung, đặc biệt là khi vẽ chi tiết khuôn mặt người, sẽ hỗ trợ rất nhiều trong quá trình thực hiện các tác phẩm nghệ thuật này.

4.2 Chọn tượng và bày mẫu

- Chọn chân dung có cách diễn tả khối đơn giản , rõ ràng và đảm bảo các yêu cầu cơ bản của cấu trúc có đặc tính của nhân vật

- Nên diễn tả chất da thịt mà không bôi dưới bất kỳ hình thức nào để dễ quan sát, so sánh và phân tích trong quá trình vẽ

- Xếp mẫu ngang với tầm mắt người vẽ, nền sau nên để màu ghi sáng, đậm hơn màu da để tạo không gian nhẹ, trong trẻo

- Nên để một nguồn sáng chiếu vào , tốt nhất là góc trái với độ nghiêng 45o

Chọn vị trí và góc nhìn phù hợp với sở trường, năng lực và trình độ là rất quan trọng Dù ở góc nào, nếu biết cách xử lý tốt mối quan hệ và yêu cầu của bài hình họa, bạn vẫn có thể tạo ra vẻ đẹp ấn tượng.

- Phân tích kỹ mẫu trước khi vẽ

- Phác hình, tìm bố cục

- Sử dụng que đo, dây dọi kết hợp với nhìn cho chính xác

- Quan sát, phân tích mẫu và quy vào các hình cơ bản để phác hình và phân diện sáng tối

Việc phân tích chi tiết các mảng sáng tối là cần thiết để đảm bảo sự hài hòa trong hình ảnh, nhưng cần tránh làm rối hình hoặc làm mất đi tính bao quát của mảng bóng.

- Kiểm tra các đường trục dọc, các diện và điểm của tượng

- Quan sát thật kỹ nguồn sáng để vẽ đậm nhạt của nét

Kiểm tra lại bài vẽ và tiến hành đánh bóng, tạo khối là bước quan trọng Cần chú ý đến tổng thể ánh sáng và đậm nhạt, tránh sa vào chi tiết Xác định các mảng khối chính, phụ và độ dày, mỏng của khối, cùng với các vị trí sáng nhất và tối nhất Nheo mắt khi quan sát mẫu giúp dễ dàng nhận diện sự tương phản sáng tối trong quá trình đánh bóng.

- Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu

Việc lên hình cho bài vẽ là rất quan trọng do tính chất phức tạp của nó Một bức vẽ có thể đúng về cấu trúc, hình dáng và tỷ lệ, nhưng chỉ cần một sai sót nhỏ trong việc sử dụng đậm nhạt hoặc diễn tả bóng cũng có thể khiến bức tranh không đạt yêu cầu.

Vì vậy phải bình tĩnh, thận trọng và cân nhắc thật kỹ lưỡng trước khi dặt bút vẽ hoặc sửa chữa.

Tiêu chí cần đạt

- Hình, khối, tỷ lệ đúng

- Diễn tả được đặc tính của mẫu

- Diễn tả được chất da thịt của người

VẼ CHÂN DUNG NAM GIÀ

Quan sát nhận xét

Cấu tạo đầu người già có những đặc điểm khác biệt so với thanh niên, với hình thái xương đầu tương tự như ở trẻ em Chiều dài của mặt ngắn lại do răng rụng, trong khi xương hàm dưới co lại khiến cằm nhô ra phía trước Hơn nữa, môi không còn chỗ dựa, dẫn đến việc thụt vào trong miệng, tạo cảm giác mỏng hơn.

Khi tuổi tác tăng lên, sự mất răng gia tăng sẽ dẫn đến việc phần dưới của mặt bị thụt vào, làm cho khuôn mặt trông ngắn hơn và có nhiều sự lồi lõm hơn Bên cạnh đó, các biến đổi khác cũng xảy ra ở vùng mắt, trán, với những nếp nhăn sâu và sự xuất hiện của râu ở cằm.

Bức chân dung miêu tả một người đàn ông già nhưng vẫn khỏe mạnh, với khuôn mặt quắc thước và kiên nghị, thể hiện rõ các cơ bắp nổi bật Tỷ lệ và tương quan giữa các phần trên khuôn mặt được đảm bảo đúng cấu trúc của đầu người Người mẫu cao hơn tầm mắt của họa sĩ, được nhìn từ góc chéo 2/3 khuôn mặt với ánh sáng chiếu từ phía bên trái.

Chú ý đến đặc điểm khác biệt trong chân dung ông lão so với nam thanh niên (hình khối, chi tiết mắt, mũi, miệng…), tỷ lệ chung của mẫu

Tìm đặc điểm nổi bật của mẫu.

Bố cục dựng hình

Bắt đầu từ hình dáng khuôn mặt của người mẫu, chúng ta có thể xác định một hình chữ nhật đứng với tỷ lệ chiều ngang và chiều cao phù hợp Tiến hành đo các tỷ lệ và phác thảo khung hình tổng thể, sau đó xác định vị trí các bộ phận như mắt, mũi, miệng và tai, cũng như đường trục chính của mẫu.

Khi phác thảo, cần sử dụng các đường kỷ hà để tạo ra hình mẫu ban đầu Trong quá trình này, hãy chú ý quan sát mối quan hệ giữa các bộ phận trên khuôn mặt, đồng thời xác định hướng của các đường trục dọc và trục ngang.

Vẽ tương quan lớn

Vẽ chi tiết khuôn mặt con người là một thách thức do vị trí quan trọng của đầu, với đặc trưng riêng biệt thể hiện qua cấu tạo mắt, mũi, miệng và tai Các yếu tố như tóc, râu và lông mi, đặc biệt ở người già, cũng đóng góp vào những đặc điểm độc đáo của từng nhân vật.

Vẽ chân dung khác với vẽ đầu tượng người, yêu cầu người nghệ sĩ phải nắm vững các diện sáng tối để tạo khối rõ ràng Trong các mảng sáng tối này, sự chuyển biến về màu sắc, độ đậm nhạt và độ cứng, mềm rất quan trọng, nhất là ở những vị trí như gò má, trán và các vùng tiếp giáp như tròng mắt, môi, mũi và cằm Nghệ sĩ cần điều chỉnh lực tay một cách tinh tế để nhấn mạnh các mảng bóng, từ độ tối sang sáng với nhiều sắc thái khác nhau Việc phân tích độ đậm nhạt trong các mảng sáng tối là cần thiết nhưng phải đảm bảo không làm mất đi tính tổng thể của hình ảnh.

Kiểm tra các đường trục dọc, các diện và điểm của tượng.

Vẽ sâu

Để tạo chiều sâu cho hình vẽ, hãy sử dụng các nét phác họa theo hình khối nhưng ngắn hơn và gần gũi hơn với mẫu Đặc biệt chú ý đến các đỉnh tiếp giáp giữa các mảng để đảm bảo tính liên kết và hài hòa trong tác phẩm.

- Quan sát thật kỹ nguồn sáng để vẽ đậm nhạt của nét

Kiểm tra bài vẽ và bắt đầu quá trình đánh bóng, tạo khối là bước quan trọng Cần chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt, tránh sa vào chi tiết nhỏ Xác định các mảng khối chính và phụ, cũng như độ dày và mỏng của từng khối Đặc biệt, cần nhận diện các vị trí sáng nhất và tối nhất Nheo mắt khi quan sát mẫu là phương pháp tối ưu giúp dễ dàng nhận biết sự tương phản sáng tối trong quá trình đánh bóng.

- Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu

Tiếp tục khám phá chi tiết và mô tả chân thực không gian của mẫu, chúng ta cần so sánh với mẫu thật Điều này giúp nhấn mạnh các độ đậm bằng cách sử dụng nét vẽ cho gờ hốc mắt, hốc mũi và chân cằm, nhằm tạo sự tương đồng sát với thực tế của mẫu.

Người già thường có những đặc điểm rõ rệt khác biệt so với thanh niên, như các nếp nhăn xuất hiện trên da, thể hiện dấu hiệu của thời gian Độ lồi, lõm của khối cơ trên cơ thể cũng thay đổi, khiến cho hình dáng trở nên khác biệt Việc phân tích và đánh bóng những đặc điểm này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự lão hóa mà còn nhấn mạnh sự thống nhất trong tổng thể cơ thể người già.

- Tập trung quan sát toàn bộ bài vẽ so với mẫu thật để hoàn tất bài vẽ.

Hoàn chỉnh bài vẽ

So sánh và phân tích giữa bài vẽ và người mẫu là cần thiết để cải thiện hiệu quả diễn tả của bức chân dung Khi cảm thấy đã hoàn thiện, người vẽ nên dừng lại để tự đánh giá năng lực của mình Giai đoạn này đòi hỏi sự bình tĩnh và phân tích kỹ lưỡng để rút ra những bài học quý giá.

- Bài này là một mẫu nam già, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ sát hình dáng, cấu tạo của mẫu

- Có đặc điểm và thần thái của mẫu

- Cách vẽ linh hoạt , xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau

- Diễn tả được chất da thịt

- Bài vẽ có tính bao quát chung.

Hình minh họa

* Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận

Dựng hình chân dung nam già, nữ già theo các hướng khác nhau: thẳng, nghiờng ẵ; nghiờng ắ

VẼ CHÂN DUNG NAM NAM TRẺ

Nội dung

1 Quan sát nhận xét Đầu người có cấu tạo phức tạp nhất, cũng là là bộ phận đẹp nhất trong diễn tả hình khối cấu trúc tỷ lệ, màu sắc, chất cảm của người vẽ với mẫu Mỗi đặc trưng câu tạo trên khuân mặt cũng mang một nét điển hình của vẻ đẹp hay tính cách như, mắt lá răm, lông mày lá liễu; khuân mặt trái xoan hoặc vuông chữ điền; đầu cá trên, mắt ốc nhồi, mũi sư tử, mồm cá ngão trên cơ sở những nhận xét có tính khái quát đó có thể xác định thêm đặc ddiemr của người mẫu cụ thể trong quá trình tiến hành bài vẽ chân dung

Chú ý đến cách diễn tả đặc điểm của khuôn mặt thông qua mắt, mũi, miệng

Quan sát thật kỹ hướng nhìn của mẫu cũng như góc nhìn của người vẽ đối với mẫu

Dựa vào hình dáng khuôn mặt của người mẫu, ta có thể xác định một hình chữ nhật đứng với tỷ lệ chiều ngang và chiều cao phù hợp Tiến hành đo các tỷ lệ và phác thảo khung hình tổng quát, sau đó xác định vị trí các bộ phận như mắt, mũi, miệng và tai, cũng như đường trục chính của mẫu.

Khi phác thảo hình chú ý, hãy sử dụng các đường kỷ hà để tạo ra một hình mẫu sơ bộ Trong quá trình này, cần quan sát mối tương quan giữa các bộ phận trên khuôn mặt, đồng thời chú ý đến chiều hướng của các đường trục dọc và ngang Đo lường các tỷ lệ và phác thảo khung hình chung để xác định vị trí của các bộ phận như mắt, mũi, miệng và tai.

- Khi phác hình chú ý chỉ dùng các đường kỷ hà để có sơ bộ hình mẫu ban đầu

Để vẽ chân dung hiệu quả, cần nắm vững các diện sáng tối lớn nhằm tạo khối rõ ràng Trong các mảng sáng tối này, màu sắc và độ đậm nhạt có sự chuyển biến, phản ánh sự khác biệt giữa các vùng như xương (gò má, trán) và thịt Các khu vực tiếp giáp như tròng mắt, môi, mũi và cằm yêu cầu sự điều chỉnh lực tay phù hợp để nhấn nhá các mảng bóng Sự chuyển tiếp từ tối sang sáng tạo ra nhiều sắc thái khác nhau, và việc phân tích độ chi tiết các mảng sáng tối là rất quan trọng, tuy nhiên cần tránh làm mất đi tính tổng thể của mảng bóng.

Cấu tạo cơ thể của nam giới trưởng thành thường đầy đặn và ít gồ ghề hơn so với người già, với các hình khối và sự chuyển tiếp giữa sáng tối không rõ ràng, điều này tạo ra khó khăn trong việc vẽ.

Quan sát và phân tích thật kỹ nguồn sáng để vẽ giải quyết tương quan đậm nhạt của mẫu

Kiểm tra lại bài vẽ và bắt đầu quá trình đánh bóng để tạo khối Cần chú ý đến tổng thể ánh sáng và độ đậm nhạt mà không bị sa vào chi tiết nhỏ Xác định các mảng khối chính, phụ và độ dày, mỏng của từng khối, cùng với các vị trí sáng nhất và tối nhất Nheo mắt khi quan sát mẫu là phương pháp hiệu quả nhất để dễ dàng nhận biết sự chuyển đổi sáng tối trong quá trình đánh bóng.

- Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quan ánh sáng trong vùng tối của mẫu

Khi vẽ, cần chú ý đến chiều hướng của nét bút và sự linh hoạt trong cách thể hiện để tạo sự sinh động cho bức tranh Việc miêu tả mái tóc và các chi tiết như mắt, mũi, miệng cần phải thể hiện rõ "chất" của da thịt và tóc, cùng với độ căng và tròn của các khối hình.

Tiếp tục khám phá chi tiết và mô tả chân thực không gian của mẫu, chúng ta cần so sánh với mẫu thật Điều này giúp nhấn mạnh các độ đậm thông qua đường nét của gờ hốc mắt, hốc mũi và chân cằm, nhằm đảm bảo sự chính xác và sát thực với mẫu.

- Tập trung quan sát toàn bộ bài vẽ so với mẫu thật để hoàn tất bài vẽ

- Bố cục bài vè hài hòa, hợp lý

- Đảm bảo tốt tỷ lệ chung ủa mẫu; phân chia đúng tỷ lệ và các đường hướng cấu tạo trên khuân mặt người

- Thể hiện được không gian thực của mẫu, diễn tả được đủ tương quan hình khối, đậm nhạt và gợi được chất da thịt

- Bài vẽ có tính bao quát chung, sinh động

Dựng hỡnh tượng nữ trẻ theo cỏc hướng khỏc nhau: thẳng, nghiờng ẵ; nghiờng ắ

VẼ CHÂN DUNG NỮ TRẺ

Giới thiệu cấu trúc, tỉ lệ bán thân người

Xương đầu được bao bọc bởi các cơ, chia thành ba khối chính: khối cơ da sọ, khối cơ bám da mắt và khối cơ cử động hàm dưới Các cơ da sọ mỏng và gắn liền với da, trong khi khối cơ bám da mắt khi hoạt động tạo ra nếp nhăn, thể hiện cảm xúc của con người Bên trong các khối cơ này còn có các cơ cụ thể khác đã được đề cập trong chương trình Giải phẫu tạo hình.

Khi nhìn từ chính diện, bán thân da nằm trong một hình chữ nhật, với các chi tiết xương đầu người không rõ ràng nhưng có sự thay đổi đáng kể về hình dáng và cấu tạo của các cơ Đặc biệt, cần chú ý đến các cơ nối liền từ đầu, cổ đến ngực như cơ thang, cơ ức đòn chũm và cơ tam giác vai Nhìn chung, các cơ này có sự chuyển động khi vị trí đầu người thay đổi.

Quan sát và phân tích mẫu là bước quan trọng trong việc đo các tỷ lệ chính như chiều rộng và chiều cao của đầu người, cổ Việc xác định đường trục chính, chạy qua đỉnh đầu, sẽ tạo cơ sở vững chắc cho quá trình phác hình, giúp đảm bảo tính chính xác và tỷ lệ trong tác phẩm.

Bố cục dựng hình là bước quan trọng trong quá trình vẽ, bao gồm việc xác định các tỷ lệ nhỏ và các đường trục ngang Cần chú ý đẩy sâu các nét vẽ để gần gũi hơn với mẫu, đồng thời lưu ý đến hướng nhìn của đầu người Những nét vẽ này sẽ phác hoạ hình dáng sát với mẫu, tạo nền tảng vững chắc cho tác phẩm.

Để vẽ tương quan lớn, cần sử dụng que đo và dây dọi kết hợp với khả năng quan sát để điều chỉnh hình vẽ Việc này dựa vào chiều hướng của các cơ nhằm tạo ra bóng và khối, từ đó gợi lên những mảng sáng tối lớn.

Vẽ sâu là quá trình kiểm tra và làm nổi bật các mảng bóng, chú ý đến sự khác biệt trong độ đậm nhạt của từng cơ, vì chúng ảnh hưởng bởi độ nông, sâu và hướng ánh sáng Đặc biệt, cần lưu ý đến các cơ cổ, vì chúng di chuyển theo hướng của đầu, giúp gợi mở không gian của mẫu hình.

- Hoàn chỉnh bày: Hoàn chỉnh, bài vẽ đã gợi được khối nổi và tạo không gian chung của mẫu.

Yêu cầu đạt

- Bố cục thuận mắt, hợp lý

- Vẽ đúng tỷ lệ và hình khối chung và riêng của bán người

- Vẽ đúng chiều hướng cấu tạo của các cơ, không bị lệch trục

- Diễn tả đậm nhạt đúng, tạo được không gian của mẫu

- Bài vẽ có tính bao quát chung

- Nghiên cứu, tìm hiểu mối quan hệ giữa chi tiết các bộ phận trên cơ thể người (bán thân, toàn thân)

- Tham khảo địa chỉ các trang web về cách bán thân và người toàn thân của các họa sỹ thế giới và Việt Nam.

VẼ BÁN THÂN NAM GIÀ

Yêu cầu cần đạt

- Bố cục thuận mắt, hợp lý

- Hình đúng tỷ lệ, cấu tạo hình thể theo hướng mặt của tượng

- Diễn tả được các tương quan đậm nhạt chính đúng với nguồn sáng chiếu vào mẫu Hình khối khi diễn tả không bị méo hoặc nhọ

- Thể hiện được không gian thực của mẫu

- Bài vẽ có tính bao quát chung

- Có cách vẽ thoải mái nhưng tạo được sự thống nhất trong diễn tả hình khối và tương quan, tạo được không gian của mẫu

- Tìm hiểu mối quan hệ giữa chi tiết các bộ phận trên cơ thể người (bán thân, toàn thân).

VẼ BÁN THÂN NAM TRẺ

Yêu cầu cần đạt

- Vẽ đúng tỉ lệ, hình khối của mẫu

- Vẽ đúng các đường trục, đường hướng chính và các chi tiết chung, hình vẽ không bị nghiêng, đổ

- Diễn tả được tương quan đậm nhạt của mẫu theo ánh sáng gợi được khối và tạo được không gian

- Tả được chất da thịt

- Bài vẽ có chất cảm tốt, có cách nhìn riêng

Hướng dẫn sinh viên tự học trên lớp và ở nhà

+ Để đạt được kết quả cao sinh viên phải tự nghiên cứu, tham khảo tài liệu trong giáo trình tự học

- Nghiên cứu, tìm hiểu mối quan hệ giữa chi tiết các bộ phận trên người bán thân dáng ngồi

VẼ BÁN THÂN NAM TRUNG

Mục tiêu bài học

1 Kiến thức: Sau bài học sinh viên có khả năng:

- Vận dụng các bài giải phẫu, xa gần, tiếp thu kiến thức từ những bài vẽ chân dung người vào bài vẽ bài bán thân nam trẻ

- Biết vận dụng kiến thức giải phẫu tạo hình vào bài vẽ

- Dựng được hình bán thân nam trẻ

- Diễn tả được chất da thịt, tạo được không gian

- Nét vẽ có đặc điểm riêng, tình cảm

- Vẽ được hình người bán thân nam trung đúng phương pháp

- Kỹ năng quan sát, lắng nghe, phân tích, đánh giá, phản hồi

3 Về thái độ năng lực tự chủ và trách nhiệm

+ Mạnh dạn, tự giác, tích cực, tự tin, hợp tác, sáng tạo

+ Thấy được vẻ đẹp hình thể con người và nâng niu sản phẩm nghệ thuật

II Nội dung chi tiết

Để nắm bắt những đặc điểm hình khối và tỷ lệ của mẫu, cần quan sát tổng thể đến chi tiết Chú ý đến ngoại hình của người mẫu, xác định các đặc điểm riêng như chiều cao, cân nặng, màu da sáng hay sẫm, hình dáng mặt vuông hay dài, cũng như sự thay đổi trong thần thái.

Quan sát tư thế ngồi là rất quan trọng, bao gồm việc kiểm tra lưng thẳng hay gập bụng, mối quan hệ giữa trục mặt, cổ và thân người, cũng như sự đối xứng giữa hai bên vai và hông Ngoài ra, cần chú ý đến các chiều hút của đùi và cánh tay để đảm bảo tư thế ngồi đúng và khỏe mạnh.

Quan sát hệ thống đậm nhạt phân bố trên mẫu, quan sát nguồn sáng chiếu vào mẫu mạnh hay yếu

Quan sát quan hệ giữa các mảng cùng bên sáng, cùng bên tối

Cân đối thuận mắt, tránh lệch, loãng, chật trội, tùy theo góc nhìn mà có thể bố cục ngang hoặc dọc tờ giấy

Dựng hình từ khái quát đến chi tiết bằng cách phác điểm trục dọi qua điểm ức, so sánh trục thân và trục dây dọi, lấy đầu làm đơn vị đo khoảng 4 đến 4,5 đầu Phác hình bằng những nét thẳng kết hợp với các đường trục đầu, cổ thân và các đường hướng hai bên thân Chi tiết hóa từ đầu cổ, thân, hông, và hai đầu gối theo nguyên tắc từ lớn đến nhỏ, từ đơn giản đến phức tạp, từ nét thẳng đến nét cong, và từ nét đơn đến nét kèm theo bóng, chú ý đến các điểm nối giữa đầu, cổ, vai và hai chân cắm vào hông.

Xác định chính xác các khớp chuyển tiếp trong cấu tạo hình thể như đầu - cổ, vai - tay, đùi - hông, cùng với độ gập của thân trên và bụng dưới Cần xác định vị trí của đầu xương như xương vai, khuỷu tay, xương hông và đầu gối Vẽ các nét phân định hình dạng, phân chia các diện mảng và so sánh sắc độ đậm nhạt dựa trên hệ thống sáng tối toàn bộ.

Sau khi hoàn thành phác hình, cần kiểm tra tỷ lệ chung và tỷ lệ các bộ phận so với mẫu bằng cách sử dụng que đo Việc đo đạc phải thật chính xác, tránh cách đo tượng trưng hay chiếu lệ, vì càng đi sâu vào chi tiết thì việc sửa chữa càng khó khăn Nếu không cẩn thận, bài vẽ có thể bị lộn xộn và sa lầy.

Xác định đường trục chính chạy qua ức Từ đường trục chính tìm ra các đường trục phụ bằng cách so sánh khoảng cách với đường trục chính

Gợi tương quan sáng tối xác định hai mảng sáng tối lớn tổng thể để có thể bao quát được đậm nhạt cuart toàn bộ bài vẽ

Lên những khối lớn chính xác tạo mảng miếng mạch lạc giúp người vẽ chủ động hơn cho việc đi chi tiết khối

Khi ánh sáng chiếu vào mẫu, nó tạo ra các độ đậm nhạt, mảng miếng và đường nét Tuy nhiên, việc vẽ không chỉ đơn giản là nhìn thấy mà còn cần phân tích kỹ lưỡng về cấu trúc tỷ lệ của người Xác định yếu tố ánh sáng để tạo không gian là rất quan trọng trong vẽ hình họa nghiên cứu, giúp bài vẽ trở nên sinh động và diễn tả chất da thịt một cách nhuần nhuyễn Các diện sáng tối lớn và chi tiết của khối mạch lạc cần nằm trong tổng thể của toàn bộ bài vẽ.

Tiếp tục kiểm tra tỷ lệ, chiều hướng và thể dáng của mẫu, đồng thời xem lại các mảng lớn để đảm bảo chính xác Cần chú ý đến sự chuyển động và quan hệ sáng tối để tạo mối liên hệ giữa các vật thể Ánh sáng có thể làm thay đổi hình thể do sự di chuyển, vì vậy khi kiểm tra đậm nhạt, cần dựa vào nguồn sáng cố định tại một thời điểm cụ thể để làm sâu sắc hơn bài vẽ Trong quá trình này, nét thẳng đã xác định đúng phạm vi hình với độ dài ngắn phù hợp Bề mặt khung của tượng mẫu cần được xác định đầy đủ, chỉ cần lượn nhẹ tay để tạo đường cong, giúp nét thẳng trở nên cụ thể hơn Nét cong gắn với tượng mẫu tạo ra nhịp điệu sống động và hấp dẫn, tạo cảm giác về chất của mẫu Ở giai đoạn này, việc quan sát và so sánh để phát hiện sai sót giữa bài vẽ và mẫu là quan trọng hơn là vẽ nhiều, nhằm sửa chữa và hoàn thiện tác phẩm.

Chú ý đến độ đậm nhạt của nền là rất quan trọng, vì việc thể hiện chính xác sẽ nâng cao hiệu quả tương quan, tạo nên không gian trong bức tranh trở nên sống động và hấp dẫn hơn.