Sự cần thiết phải nghiên cứu về nguồn gốc và bản chất của hoạt động tạo hình.4 1 Sự cần thiết phải ghiên cứu vấn đề
Nhiệm vụ tổ chức và hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non
Hình thành và phát triển động cơ tạo hình
Để phát triển động cơ tạo hình cho trẻ, trước tiên cần khơi dậy hứng thú và cảm xúc của trẻ đối với việc chơi và khám phá các loại vật liệu cùng những thao tác thử nghiệm.
- Hình thành khả năng xác định mục đích của hoạt động tạo hình
Ví dụ: Trẻ biết xác định trước là mình sẽ tạo hình cái gì.
Hình thành và phát triển các biểu tượng tạo hình
Hình thành và phát triển khả năng tri giác là quá trình giúp trẻ nhận biết và phân biệt các sự vật, hiện tượng bằng cách so sánh với các chuẩn cảm giác như hình dạng, màu sắc và độ lớn.
Hình thành và phát triển tri giác xúc cảm thẩm mỹ là quá trình phát triển khả năng nhận diện vẻ đẹp của các sự vật và hiện tượng thông qua hình dáng và đường nét.
- Hình thành và phát triển trí tưởng tượng ngay trong quá trình tri giác
1.2.3 Hình thành và phát triển khả năng tạo hình
- Dạy trẻ biết dự tính trước về đối tượng tạo hình: suy nghĩ nội dung, phương thức thể hiện
- Dạy trẻ các kỹ năng tạo hình cơ bản để trẻ có thể thể hiện được các ý tưởng tạo hình của bản thân
Câu hỏi ôn tập chương
1 Trình bày nguồn gốc và bản chất hoạt động tạo hình của trẻ mầm non
2 Phân tích nhiệm vụ tổ chức và hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non
3 Theo bạn, làm thế nào để hình thành và phát triển động cơ tạo hình cho trẻ mầm non?
4 Phân tích nhiệm vụ hình thành và phát triển các biểu tượng tạo hình, từ đó phát triển khả năng tạo hình cho trẻ.
Vai trò của tác phẩm nghệ thuật tạo hình trong việc giáo dục thẩm mỹ cho trẻ mầm non
Tác phẩm nghệ thuật tạo hình
Tác phẩm nghệ thuật tạo hình bao gồm:
- Tranh các thể loại: Tranh phong cảnh, tranh sinh hoạt, tranh tĩnh vật, tranh chân dung, tranh các con vật, tranh dân gian
Tranh được tạo ra trên bề mặt bằng nhiều chất liệu và kỹ thuật đa dạng Mỗi tác phẩm đều được ghi rõ tên tác giả, tên tác phẩm, thời gian hoàn thành, cũng như chất liệu và kỹ thuật sử dụng để thể hiện.
Ví dụ: Tô Ngọc Vân, Thiếu nữ bên hoa huệ, Tranh sơn dầu, 1943
- Các công trình kiến trúc
- Sản phẩm mỹ thuật ứng dụng: sản phẩm mây tre đan…
2.1.2 Vai trò của tác phẩm tạo hình đối với đời sống con người
Con người không chỉ chăm sóc bản thân mà còn có nhu cầu thưởng thức cái đẹp, thể hiện qua việc trang trí nhà cửa gọn gàng và hấp dẫn Họ thường sử dụng những vật dụng đẹp để làm đẹp không gian sống và làm việc của mình.
Các tác phẩm nghệ thuật tạo hình phản ánh sinh động cuộc sống xã hội, thể hiện hình ảnh con người và các hoạt động như lao động, học tập, vui chơi và chiến đấu Chúng không chỉ là hình ảnh thu nhỏ của thiên nhiên mà còn là phản ánh đa dạng của cuộc sống và sinh hoạt Vì vậy, nghệ thuật tạo hình trở thành món ăn tinh thần thiết yếu, gắn bó với con người, đáp ứng nhu cầu thưởng thức cái đẹp, làm đẹp và giải trí.
2.1.3 Vai trò của tác phẩm nghệ thuật tạo hình trong giáo dục thẩm mỹ cho trẻ em
Hoạt động tạo hình tại trường mầm non bao gồm việc tổ chức cho trẻ xem và nhận xét các tác phẩm tranh, tượng, và các tác phẩm nghệ thuật Mục đích của hoạt động này là giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, tư duy sáng tạo và cảm nhận nghệ thuật, từ đó kích thích sự ham học hỏi và khám phá thế giới xung quanh.
Vai trò của tác phẩm nghệ thuật t ạo hình trong giáo dục thẩm mỹ cho trẻ em
Hoạt động tạo hình tại trường mầm non bao gồm việc tổ chức cho trẻ xem và nhận xét các tác phẩm tranh, tượng và các tác phẩm nghệ thuật Mục đích của hoạt động này là giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, tư duy sáng tạo và cảm nhận nghệ thuật, từ đó khuyến khích sự tự tin và khả năng bày tỏ ý kiến cá nhân của trẻ.
êu cầu cơ bản về tác phẩm nghệ thuật tạo hình cho trẻ
Tính thẩm mỹ
- Các tác phẩm nghệ thuật tạo hình phải đẹp, thể hiện ở việc sắp xếp các hình ảnh chính phụ rõ ràng
- Các hình ảnh phải tiêu biểu, gần gũi với trẻ
- Màu sắc tươi sáng, đậm nhạt phù hợp với nội dung
Ví dụ: Tranh sinh hoạt, tranh phong cảnh, tranh truyện, lễ hội, chân dung…
Nội dung tác phẩm
- Gần gũi, dễ hiểu, có tính giáo dục
Hình thức diễn tả
- Hình thức diễn tả rõ ràng, dễ hiểu ở các hình ảnh và màu sắc Kích cỡ vừa tầm nhìn của trẻ
- Nếu tác phẩm có kích cỡ nhỏ nên tổ chức cho nhóm quan sát, nên sưu tầm với số lượng nhiều để trẻ quan sát
2.2.4 Nhận xét tác phẩm nghệ thuật tạo hình cho trẻ mầm non
Giáo viên giới thiệu các tác phẩm tranh, tượng và thủ công mỹ nghệ của họa sĩ, nghệ nhân, cùng với sản phẩm của trẻ mẫu giáo Qua đó, giáo viên gợi ý cho trẻ quan sát và nhận xét thông qua các câu hỏi, nhằm phát triển khả năng nhận thức và tư duy phản biện của trẻ.
+ Nâng cao khả năng quan sát, nhận xét
+ Trẻ quan sát, nhận xét theo gợi ý của giáo viên ( hình ảnh trong tranh, cách sắp xếp hình ảnh, màu sắc)
Giáo viên hướng dẫn trẻ quan sát tranh và đặt câu hỏi về tên tác phẩm, các hình ảnh chính và phụ, cũng như màu sắc có trong tranh Trẻ sẽ suy nghĩ và đưa ra câu trả lời dựa trên cảm nhận cá nhân Dựa vào những nhận xét của trẻ, giáo viên sẽ bổ sung thông tin để làm phong phú thêm nội dung bài học.
+ Nhận xét tác phẩm nghệ thuật tạo hình giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, cách diễn đạt…
Các phương pháp cho trẻ làm quen với tác phẩm nghệ thuật tạo hình
Phương pháp trình bày tác phẩ m
Khi đã có nội dung, giáo viên cần chú ý cách trình bày tác phẩm để bài dạy có hiệu quả
Khi trưng bày tranh và ảnh, việc chọn nền phù hợp là rất quan trọng Đối với những bức tranh nhỏ, nên sử dụng nền để tạo sự đồng nhất về kích thước với các bức tranh lớn hơn, giúp toàn bộ không gian trở nên hài hòa và thu hút hơn.
Tranh nên được treo hoặc dán trên bảng lớp và xung quanh lớp học một cách hợp lý, phù hợp với nội dung và trình tự bài dạy Giáo viên cần chú ý đến tầm nhìn của trẻ để đảm bảo rằng các em có thể dễ dàng quan sát và tiếp thu thông tin từ tranh.
Để tối ưu hóa việc trưng bày tượng và đồ mỹ nghệ nhỏ, cần đặt chúng ở vị trí có ánh sáng phù hợp, đảm bảo độ cao và khoảng cách hợp lý Đối với tượng nhỏ, nên đặt ở giữa nhóm trẻ, cho phép họ đứng hoặc ngồi xung quanh để dễ dàng quan sát.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH CỦA TRẺ LỨA TUỔI MẦM NON
Hình thức tổ chức hoạt động tạo hình
3.4.1 Giờ học tạo hình ở trường mầm non
3.4.1.1 Đặc trưng giờ học tạo hình ở trường mầm non
Giờ học tạo hình ở trường mầm non, dù mang nhiều tên gọi khác nhau, vẫn giữ nguyên giá trị cốt lõi trong việc cung cấp kiến thức cho trẻ em một cách có hệ thống.
Giờ học tạo hình được tiến hành theo các bước sau:
- Ổn định tổ chức – Giới thiệu nhiệm vụ học tập
+ Tạo hứng thú bằng các trò chơi, câu đố…Trò chuyện về chủ đề
+ Giới thiệu mẫu, mô hình để trẻ nhớ lại biểu tượng của vật
+ Làm mẫu cho trẻ xem (hay chỉ đàm thoại) gợi cho trẻ nhớ lại cách thực hiện
Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ em là cách khuyến khích trẻ thực hiện ý tưởng của mình Giáo viên đóng vai trò là người hỗ trợ và gợi mở, giúp trẻ tự giải quyết nhiệm vụ mà không can thiệp trực tiếp Trong quá trình này, giáo viên sẽ đưa ra những gợi ý phù hợp tùy theo ý đồ của trẻ và từng loại tiết học, tạo điều kiện cho trẻ phát triển khả năng tự lập và sáng tạo.
- Nhận xét đánh giá – kết thúc tiết học
Nhận xét sản phẩm là cách giúp trẻ đánh giá một cách khách quan về tác phẩm của mình Qua việc này, trẻ không chỉ phát triển khả năng phân tích mà còn cảm nhận được cái đẹp và cái hay trong các sản phẩm sáng tạo.
Cô khéo léo sử dụng lời nói vui nhộn và trí tưởng tượng phong phú để tương tác cùng trẻ Mục tiêu là giúp sản phẩm của trẻ trở nên sống động, mang đến cho các em cảm giác vui tươi và ngộ nghĩnh ngay trong chính tác phẩm của mình.
- ỗi sản phẩm của trẻ đều có cái hay giáo viên phải tìm cách nhận xét để trẻ tự tin vào chính bản thân mình
Cô giáo cần chú ý đến sự tiến bộ của từng học sinh, đặc biệt là đối với các em có khả năng nổi trội Đối với những trẻ này, cô có thể đặt ra yêu cầu cao hơn so với các bạn khác Việc nhận xét và khen ngợi sự tiến bộ của mỗi đứa trẻ là rất quan trọng để khuyến khích và phát triển khả năng của các em.
3.4.1.2 Giờ học tạo hình của trẻ cũng có thể tổ chức theo cách sau
Để trẻ có tâm thế thoải mái và hứng thú trong việc tạo hình, cần xác định rõ ý tưởng của mình Sử dụng các biện pháp như bài hát, câu chuyện và tình huống có vấn đề sẽ giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo và tạo ra sản phẩm cho các hoạt động của mình.
+ Định hướng cho trẻ cách thực hiện
+ Làm sống lại những biểu tượng mà trẻ đã thu nhận trước đó
+ Khai thác kinh nghiệm hiểu biết của trẻ giúp trẻ tự tìm ra cách thể hiện của mình
- ước 2: Tổ chức cho trẻ thực hiện Để khuyến khích cá nhân trẻ thực hiện giáo viên nên:
+ Để trẻ tự do lựa chọn chỗ ngồi và các loại vật liệu theo sáng kiến của trẻ
Trong một tổ chức lớp học, giáo viên có thể chia trẻ thành các nhóm, mỗi nhóm sẽ có những loại vật liệu riêng biệt Giáo viên khuyến khích trẻ tự do lựa chọn góc chơi hoặc chuẩn bị các thẻ bài để trẻ chọn vào các góc Số lượng thẻ bài cần bằng với số trẻ tham gia ở mỗi góc.
+ Tìm hiểu ý định của trẻ trước khi đưa ra lời hướng dẫn Không đưa ra yêu cầu mang tính áp đặt
Ví dụ Con vẽ ông mặt trời đi, con vẽ củ cà rốt đi
+ Tuỳ thuộc vào khả năng và hứng thú cuả trẻ để đưa ra lời hướng dẫn phù hợp + Động viên trẻ kịp thời tự tạo ra sản phẩm
- ước 3: Trưng bày sản phẩm của trẻ và nhận xét sản phẩm
Giáo viên mầm non cần lưu ý:
- Phân bố thời gian hợp lý giữa các phần
Ví dụ: ước từ 3 - phút, bước 2 chiếm khoảng 2 3 thời gian
- Nếu trẻ thực hiện quá nhiều thời gian bước 3, có thể cho trẻ thực hiện vào lúc khác
- Tuỳ thuộc vào mục đích, nhu cầu và hứng thú của trẻ, có thể tổ chức cho trẻ thực hiện cá nhân, tập thể
Sự phân chia các bước trên chỉ mang tính tương đối, tuỳ vào sự lựa chọn của trẻ mà định hướng trẻ cách thực hiện
3.4.2 Hoạt động tạo hình ở mọi l c mọi nơi
Mục đích của hoạt động này là giúp trẻ củng cố kiến thức về tạo hình, đồng thời phát triển khả năng tưởng tượng sáng tạo Qua đó, trẻ sẽ được chuẩn bị với những biểu tượng tạo hình mới, kích thích sự sáng tạo và tư duy nghệ thuật của mình.
- Thời điểm tổ chức: Ngoài giờ học HĐTH, có thể tổ chức vào giờ đón trẻ, vui chơi, trả trẻ, giờ hoạt động chiều
Để khuyến khích trẻ em tham gia vào hoạt động tạo hình, giáo viên cần tổ chức môi trường hoạt động một cách hợp lý Việc sắp xếp vật liệu sao cho trẻ cảm thấy thoải mái và dễ dàng trong việc sử dụng, cũng như thuận tiện cho việc dọn dẹp sau khi hoàn thành công việc, là rất quan trọng.
- Góc tạo hình trong lớp
- Góc tạo hình ngoài lớp
+ ố trí một cái bảng xi măng sơn màu …
Lưu ý khi tổ chức hoạt động tạo hình ở mọi lúc mọi nơi
- Trẻ hoàn toàn tự do lựa chọn vật liệu tạo hình và đối tượng tạo hình theo hứng thú của trẻ
- Tạo các tình huống, thu hút trẻ tham gia chơi tạo hình cùng với các bạn
- Thu hút phụ huynh cùng tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ
+ Trưng bày sản phẩm tạo hình của trẻ cho phụ huynh xem
+ Tổ chức cho trẻ được đi tham quan
+ Tự nguyện cung cấp vật liệu để trẻ tự do tạo hình ở nhà
+ Cùng chơi tạo hình với trẻ tại sân trường
Các thể loại và loại giờ học tạo hình có mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau, giúp trẻ tiếp thu các phương thức tạo hình một cách vững chắc Giáo viên cần linh hoạt trong việc tổ chức phối hợp các giờ học và hình thức khác nhau, phù hợp với mục đích, nhu cầu và hứng thú của trẻ, từ đó tạo cơ hội cho trẻ tự tin thể hiện ý tưởng tạo hình của mình.
Câu hỏi ôn tập chương 3
1.Trình bày vai trò của hoạt động tạo hình đối với sự phát triển của trẻ mầm non
2.Theo bạn, trẻ tuổi mầm non thể hiện được sự chuyển động của vật và người không? Nếu được trẻ thể hiện như thế nào?
3.Trình bày đặc điểm phát triển trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ mầm non
4.Theo bạn, ý tưởng tạo hình của trẻ phụ thuộc vào những yếu tố nào? Làm thế nào để hình thành ý tưởng tạo hình cho trẻ?
5 Bạn hãy trình bày mối liên hệ giữa giờ học và hình thức tổ chức tạo hình mọi lúc mọi nơi Hãy nêu vai trò của giáo viên trong việc tổ chức các hình thức tạo hình.
PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH TRONG TRƯỜNG MẦM NON
Tổ chức cho trẻ 2 – 6 tuổi vẽ
4.1.1.1 Hình thành khả năng vẽ cho trẻ dưới 3 tuổi
- Tổ chức cho trẻ khám phá các nguyên liệu tạo hình về tính chất, công dụng + Ví dụ: cho trẻchơi với giấy, bút chì, chì màu
- Dạy trẻ biết có thể thể hiện các S HT xung quanh trên giấy
Dạy trẻ nhận biết hình dạng đặc trưng của vật là rất quan trọng, giúp trẻ sử dụng các đường nét đơn giản để tạo ra những hình dáng và vật có cấu trúc đơn giản Việc này không chỉ phát triển khả năng tư duy hình học mà còn khuyến khích sự sáng tạo của trẻ.
+ Ví dụ Thóc, cỏ, mưa, cuộn len…
- Dạy trẻ kỹ năng sử dụng bút màu sáp
- Hình thành hứng thú hoạt động vẽ, biết lắng nghe và hiểu những lời nói của giáo viên
- Dạy trẻ nhận biết và phân biệt dược 3 màu cơ bản Phát triển cơ vận động và sự phối hợp giữa tay và mắt
4.1.1.2 Tổ chức hoạt động vẽ cho trẻ 3- 4 tuổi
Tổ chức cho trẻ khám phá và tìm hiểu sự khác biệt cũng như điểm tương đồng giữa bút màu sáp và màu nước Hướng dẫn trẻ cách sử dụng phù hợp với tính chất của từng loại vật liệu, từ đó củng cố kỹ năng sử dụng các công cụ nghệ thuật hiệu quả.
Dạy trẻ nhận biết các đường nét, hình dáng, màu sắc và nhịp điệu là rất quan trọng Trẻ cần học cách lựa chọn và kết hợp những đường nét cơ bản để thể hiện các vật thể một cách sáng tạo và chính xác Việc này không chỉ giúp trẻ phát triển khả năng quan sát mà còn kích thích trí tưởng tượng và tư duy nghệ thuật.
- Dạy trẻ chọn màu để thể hiện vật
- Dạy trẻ kỹ năng tạo bố cục đơn giản
- Hình thành và duy trì hứng thú cho trẻ đến khi kết thúc công việc
- Dạy trẻ xác định đối tượng tạo hình trước khi thực hiện
Phát triển khả năng khái quát của trẻ là quá trình quan trọng, trong đó trẻ dựa vào cảm giác về hình dạng và màu sắc để nhận diện sự giống và khác nhau giữa các vật có cùng hình dạng Qua đó, trẻ hình thành và phát triển khả năng khái quát hóa về các phương thức tạo hình, giúp nâng cao tư duy và khả năng sáng tạo.
- Phát triển các cơ vận động: Sự uyển chuyển của tay và sự phối hợp nhịp nhàng giữa tay và mắt
4.1.1.3 Tổ chức hoạt động vẽ cho trẻ 4 - 5 tuổi
Củng cố những biểu tượng và hiểu biết sâu sắc về vật liệu vẽ, đồng thời nâng cao kỹ năng sử dụng bút sáp màu và màu nước là điều cần thiết để phát triển khả năng sáng tạo trong nghệ thuật.
Tổ chức cho trẻ tạo hình các vật có cấu tạo phức tạp giúp trẻ thể hiện ý tưởng và đặc điểm riêng của vật qua hình dáng, đường nét, màu sắc và tỉ lệ cân đối Trẻ không chỉ học cách thể hiện hình vuông, hình tròn mà còn biết tạo hình các dạng hình bầu dục và hình tam giác.
- Dạy trẻ thể hiện các con vật, người, một cách đơn giản và thể hiện vật ở tư thế chuyển động
- Dạy trẻ kỹ năng trang trí các đường hoa văn đơn giản để trang trí các vật có hình chữ nhật, hình vuông, hình tròn
- Dạy trẻ kỹ năng tạo bố cục trên giấy (trên dưới và biết liên kết các hình tượng tạo hình theo chủ đề trên mặt phẳng)
- Giáo dục trẻ biết dựa vào kinh nghiệm và hứng thú để tự xác định đối tượng tạo hình trước khi thực hiện
Phát triển khả năng tri giác và tư duy thông qua việc khảo sát vật thể giúp xác định hình dáng, tỉ lệ và độ lớn Đồng thời, việc so sánh các vật thể cũng góp phần vào khả năng khái quát hóa, từ đó nhận diện những dấu hiệu bên ngoài tương đồng và khác biệt giữa chúng.
Phát triển cảm xúc thẩm mỹ là khả năng biểu lộ cảm xúc trước vẻ đẹp của thế giới xung quanh Điều này bao gồm việc nhận ra và đánh giá vẻ đẹp trong sản phẩm của trẻ, dựa vào các yếu tố như hình dáng và bố cục.
4.1.1.4 Tổ chức hoạt động vẽ cho trẻ 5 - 6 tuổi
Tạo ra một môi trường tạo hình phong phú và hấp dẫn cho trẻ em là rất quan trọng Điều này giúp trẻ có khả năng vẽ gần giống với vật thật, đồng thời thể hiện những đặc điểm riêng biệt của từng vật thể Ngoài ra, trẻ cũng có thể thể hiện các trạng thái đơn giản của con người và đồ vật, góp phần phát triển khả năng sáng tạo và nhận thức của các em.
Nâng cao kỹ năng sử dụng đa dạng vật liệu vẽ giúp bạn thể hiện sự linh hoạt và tự tin trong từng tác phẩm Việc lựa chọn và sử dụng các loại bút một cách hợp lý là yếu tố quan trọng để tạo nên những nét vẽ tinh tế và hiệu quả.
Củng cố và hướng dẫn trẻ phát triển kỹ năng vẽ như vẽ đường thẳng, cong, tròn, gấp khúc, lượn sóng và các hình hình học Giúp trẻ biết cách lựa chọn các kỹ thuật vẽ để tạo ra những đường hoa văn trang trí phù hợp với hình dáng của các vật thể, tuân theo các nguyên tắc trang trí cơ bản.
- Dạy trẻ biết chọn lựa màu sắc để thể hiện các đặc điểm riêng của vật
Hướng dẫn trẻ em phát triển kỹ năng bố cục trên – dưới, xa – gần trên giấy vẽ, đồng thời khuyến khích các em sáng tạo hình tượng nghệ thuật Qua đó, trẻ sẽ tự tin thể hiện cảm xúc và khám phá vẻ đẹp xung quanh.
Giáo dục trẻ em cần khuyến khích sự linh hoạt trong việc lựa chọn vật liệu phù hợp với ý tưởng sáng tạo của các em Đồng thời, việc phát triển kỹ năng vẽ cũng rất quan trọng để trẻ có thể thể hiện được nhiều hình tượng khác nhau của các sản phẩm nghệ thuật.
- Giáo dục trẻ biết hợp tác với bạn khi tham gia vẽ tập thể
Phát triển khả năng tri giác hình tượng một cách tổng quát là rất quan trọng, giúp cải thiện các thao tác tư duy Người học cần biết so sánh và đối chiếu giữa bài vẽ và vật thật để điều chỉnh sao cho tác phẩm nghệ thuật trở nên giống với đối tượng quan sát.
- Phát triển khả năng khái quát hoá các kỹ năng vẽ các vật cùng loại
- Tiếp tục phát triển cảm nhận thẩm mỹ và vốn từ mang tính biểu cảm.
Tổ chức hướng dẫn trẻ vẽ theo các thể loại
4.1.2.1 ẽ vật ( ẽ theo mẫu) ẽ vật được sử dụng để hình thành ở trẻ các kỹ năng vẽ cơ bản và giúp trẻ biết cách thể hiện đặc điểm bên ngoài của một vật nào đó
* Tổ chức cho trẻ làm quen, khám phá các vật liệu dùng để vẽ
- Tạo tình huống cho trẻ chơi
- Khuyến khích trẻ thử nghiệm, khám phá màu sắc
- Kết hợp màu sắc âm nhạc và vận động
- Khuyến khích trẻ liên tưởng, đặt tên cho các sản phẩm
- ẽ theo biểu tượng được thực hiện nhằm phát triển trí nhớ và trí tưởng tượng của trẻ
- Dạy trẻ các kỹ năng cơ bản: nét thẳng, xiên, cong tròn khép kín
- ận dụng các kỹ năng vẽ cơ bản để thể hiện những đặc điểm của vật:
Kết hợp các đường nét để tạo vật có nhiều phần:
*Tổ chức hướng dẫn giờ vẽ vật theo các bước sau:
- Ổn định tổ chức – Giới thiệu nhiệm vụ học tập
+ Tạo hứng thú bằng các trò chơi, câu đố…Trò chuyện về chủ đề
+ Làm mẫu cho trẻ xem
Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ em là việc tạo điều kiện cho trẻ thực hiện ý tưởng của mình Trong quá trình này, giáo viên đóng vai trò là người hỗ trợ và gợi mở, giúp trẻ tự mình tìm ra giải pháp cho nhiệm vụ được giao.
+ Trong quá trình trẻ thực hiện tuỳ ý đồ của trẻ và tuỳ theo từng loại tiết mà cô đưa ra những gợi ý phù hợp
- Nhận xét đánh giá – kết thúc tiết học
* Hướng dẫn kỹ năng tô màu: tô màu khác nhau sẽ tạo ra hiệu quả khác nhau
- Tô màu bằng bút sáp:
+ Để tạo ra những mảng màu mịn hướng dẫn trẻ tô màu theo một chiều ới trẻ 4
- tuổi giáo viên có thể đặt những mẫu bút gãy nằm ngang để tô cho nhanh
+ Hướng dẫn trẻ nhúng màu, gạt bớt màu tô, dùng các cọ số nhỏ để tô màu những chi tiết nhỏ
+ Tô khô: Dùng màu đã được chuẩn bị s n tô lên hình vẽ, chờ khô rồi dùng các màu khác để tô
4.1.2.2 Tổ chức cho trẻ vẽ theo vật thật
Trẻ 5- tuổi quan sát vật trong không gian 3 chiều và vẽ theo khả năng quan sát của mình nhằm phát triển tri giác và các thao tác tư duy
Chọn vật mẫu đơn giản, ít chi tiết rườm rà
Ví dụ Lọ hoa với nụ hoa, đồ chơi
- Hướng dẫn trẻ quan sát và vẽ: Dựa vào tờ giấy nền, giáo viên hướng dẫn trẻ xác định vị trí của vật trên tờ giấy
Ví dụ: Lọ hoa cao khoảng nào của tờ giấy…
4.1.2.3 Tổ chức hướng dẫn trẻ vẽ theo đề tài
Dạy trẻ vẽ theo đề tài giúp trẻ học cách sắp xếp bố cục các hình khối trên mặt phẳng, từ đó thể hiện mối quan hệ bên ngoài của các hình khối Hoạt động này không chỉ phát triển trí tưởng tượng sáng tạo mà còn khuyến khích khả năng quan sát và tư duy nghệ thuật của trẻ.
Để giáo dục hiệu quả, giáo viên cần kết hợp giữa trực quan, hệ thống câu hỏi và các biện pháp tạo cảm xúc thẩm mỹ Điều này giúp trẻ nhận diện được đối tượng chính và các vật khác, đồng thời hiểu rõ mối quan hệ giữa chúng.
+ Dạy trẻ vẽ kín mặt phẳng: cần tạo ra các tình huống khác nhau để khuyến khích trẻ vẽ kín mặt phẳng
- Dạy trẻ tạo bố cục trên dưới:
Hướng dẫn trẻ vẽ vật chính to và giữa tờ giấy, sau đó bổ sụng các vật và hiện tượng phụ thuộc vào mối quan hệ với vật chính
- Dạy trẻ tạo bố cục xa – gần Gần vẽ to phía dưới tờ giấy, những vật ở xa vẽ phía trên tờ giấy
- Trẻ 5- tuổi có thể vẽ minh hoạ cho một cốt truyện
Dạy trẻ vẽ theo đề tài được thực hiện theo các bước sau:
- Ổn định tổ chức – Giới thiệu nhiệm vụ học tập
+ Tạo hứng thú bằng các trò chơi, câu đố… Trò chuyện về chủ đề
Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ em là cách giúp trẻ thực hiện ý tưởng của mình Trong quá trình này, giáo viên đóng vai trò là người hỗ trợ và gợi mở, khuyến khích trẻ tự mình giải quyết các nhiệm vụ.
+ Trong quá trình trẻ thực hiện tuỳ ý đồ của trẻ mà cô đưa ra những gợi ý phù hợp
- Nhận xét đánh giá – kết thúc tiết học
4.1.2.4 Tổ chức hướng dẫn trẻ vẽ tự do ẽ theo ý thích giúp trẻ phát triển tính tự lập chủ động trong quá trình tạo hình
- Giúp cô đánh giá mức độ tiếp thu tri thức, kỹ năng kỹ xảo cũng như sự sáng tạo
- Trẻ vận dụng linh hoạt các tri thức, kỹ năng đã học để thể hiện Nội dung đa dạng
- Dạy trẻ vẽ theo ý thích được thực hiện theo các bước sau:
- Ổn định tổ chức – Giới thiệu nhiệm vụ học tập
+ Tạo hứng thú bằng các trò chơi, câu đố…Trò chuyện về chủ đề
+ Trò chuyện với trẻ về chủ đề trẻ sẽ thực hiện
+ Có thể gợi ý cho trẻ quan sát một số chủ đề
Tổ chức các hoạt động nhận thức cho trẻ là cách giúp trẻ thực hiện và phát triển ý tưởng của mình Trong quá trình này, cô giáo đóng vai trò là người hỗ trợ và gợi mở, khuyến khích trẻ tự mình tìm ra giải pháp cho các nhiệm vụ được giao.
+ Trong quá trình trẻ thực hiện tuỳ ý đồ của trẻ mà cô đưa ra những gợi ý phù hợp
- Nhận xét đánh giá – kết thúc tiết học
4.1.2.5 Hướng dẫn trẻ vẽ trang trí
Phát triển khả năng cảm nhận thẩm mỹ và sáng tạo của trẻ thông qua việc phối màu và sắp xếp các hình học, hoa lá Điều này giúp trẻ tạo ra những hoa văn trang trí độc đáo theo nguyên tắc xen kẽ và nhắc lại, từ đó khuyến khích sự sáng tạo và khả năng tư duy nghệ thuật.
Việc trang trí được thực hiện một cách có hệ thống sẽ giúp trẻ phát triển vững vàng các kỹ năng trang trí, đồng thời khuyến khích sự sáng tạo của trẻ trong việc tự tạo ra các đường hoa văn độc đáo.
- Giáo viên cần huẩn bị cho trẻ những tờ giấy nền có hình dạng khác nhau Trước khi trẻ vẽ cần có đề tài cho trẻ
Ví dụ Dạy trẻ vẽ theo nguyên tắc nhắc lại
- Dạy trẻ nguyên tắc xen kẻ
- Trang trí các vật có nhiều hình dạng khác nhau
Tổ chức hoạt động nặn
4.2.1 Vai trò của hoạt động nặn
Nặn là hoạt động tạo hình của trẻ, trong đó trẻ sử dụng lực của bàn tay để biến đổi hình dạng các vật liệu mềm dẻo Qua quá trình này, trẻ có thể tạo ra các hình tượng vật thể theo mẫu đã dự định, giúp phát triển khả năng sáng tạo và kỹ năng vận động tinh.
- Trẻ thường nặn các con con vật, đồ vật, trái cây và thích thú sử dụng chúng trong trò chơi của mình
Hoạt động nặn giúp trẻ phát triển khả năng vận động của bàn tay, ngón tay và cổ tay, đồng thời tăng cường sự tập trung và trí tưởng tượng sáng tạo Giáo viên cần chú ý hướng dẫn trẻ cảm nhận tính mềm dẻo của nguyên vật liệu nặn, tạo điều kiện cho trẻ tự do thể hiện cảm xúc của bản thân.
4.2.2 Nội dung của hoạt động nặn
4.2.2.1 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ 2 – 3 tuổi nặn
- Làm quen trẻ với tính chất, công dụng của nguyên liệu nặn iết tạo được các hình dạng cơ bản của các vật có cấu tạo đơn giản
Ví dụ Con giun, hòn bi, quả tròn…
- Dạy trẻ kỹ năng lăn dài, xoay tròn, ấn dẹp
- Hình thành hứng thú với hoạt động nặn, biết lắng nghe và hiểu những lời hướng dẫn của giáo viên Không tranh giành đồ chơi của bạn
- Phát triển vốn từ, đặt tên cho sản phẩm do trẻ làm ra Phát triển cơ vận động và sự phối hợp vận động của tay và mắt
4.2.2.2 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ 3 - tuổi nặn
- Giúp trẻ hiểu sự liên hệ giữa vận động của tay với sự biến đổi của đất nặn
- Cung cấp cho trẻ về biểu tượng và cấu trúc của vật
- Dạy trẻ thể hiện được hình dáng cơ bản của vật có cấu tạo đơn giản (từ 2- 3 phần)
Ví dụ: Chùm quả, máy bay, gà con, ốc sên…
- Tiếp tục củng cố các kỹ năng xoay tròn, lăn dài, ấn dẹp Dạy trẻ các kỹ năng mới: cuộn, xoắn, chia đất một cách ngẫu nhiên
- Dạy trẻ gắn thêm các vật liệu hỗ trợ để tạo ra sản phẩm ngộ nghĩnh
- Giáo dục trẻ giữ vệ sinh trong khi nặn Dạy trẻ nặn có chủ đích và hứng thú tạo ra các sản phẩm
- Tiếp tục phát triển các cơ nhỏ của bàn tay, ngón tay, phát triển sự phối hợp giữa
4.2.2.3 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ – tuổi nặn
- Dạy trẻ hiểu và phân biệt được tính chất giống nhau và khác nhau của các vật liệu dùng để nặn
Dạy trẻ nhận diện và thể hiện các vật có nhiều phần, giúp trẻ phân biệt điểm giống nhau và khác nhau giữa các vật cùng loài Qua đó, trẻ sẽ tìm ra cách thể hiện những đặc điểm đặc trưng về hình dáng và tỉ lệ cân đối giữa các phần Bên cạnh đó, việc hướng dẫn trẻ thể hiện các chuyển động đơn giản của con người và động vật cũng rất quan trọng.
Để củng cố các kỹ năng đã học cho trẻ, hãy dạy trẻ cách nặn khối bầu dục từ khối tròn Hướng dẫn trẻ sử dụng đầu ngón tay vuốt nhọn để tạo hình, làm l m và dàn mỏng nhằm nặn các chi tiết nhỏ một cách chính xác.
- Dạy trẻ dùng ngón tay hoặc dao để cắt và chia đất phù hợp với độ lớn của từng phần
- Giáo dục trẻ hứng thú thực hiện công việc từ đầu đến cuối, mạnh dạn nêu lên những cảm nhận của mình khi quan sát hoặc trình bày
4.2.2.4 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ – tuổi nặn
- Tiếp tục củng cố những hiểu biết của trẻ về các nguyên vật liệu nặn
Dạy trẻ nhận biết và thể hiện các đặc điểm riêng của vật có cấu tạo nhiều phần giúp trẻ tạo ra dáng vẽ và những chuyển động khác nhau, gần giống với vật thật và mang tính nghệ thuật.
Dạy trẻ cách điều chỉnh lực của bàn tay và ngón tay giúp các em tạo ra nhiều hình dáng khác nhau của vật thể, đồng thời biết cách gắn kết các phần lại với nhau một cách chắc chắn.
Dạy trẻ kỹ năng kéo dài đất giúp các em nặn các bộ phận của vật từ đất nguyên, đồng thời thể hiện tỉ lệ cân đối giữa các phần Trẻ cũng học cách sử dụng ngón tay để miết mịn và làm láng bề mặt sản phẩm.
- Dạy trẻ biết nặn theo đề tài, biết sắp xếp sản phẩm nặn của mình và các bạn theo chủ đề
+ Ví dụ Lễ hội, bé vui chơi ở sân trường Động vật sống trong rừng
Giáo dục trẻ em phát triển tính tích cực, chủ động và độc lập là rất quan trọng Trẻ cần được khuyến khích lựa chọn các kỹ năng nặn đã học để thể hiện các vật thể trong những tình huống khác nhau, phù hợp với ý tưởng của bản thân Qua đó, trẻ sẽ tạo ra những sản phẩm sinh động và ngộ nghĩnh, góp phần phát triển khả năng sáng tạo và tư duy độc lập.
- Tiếp tục phát triển cảm nhận thẩm mỹ thông qua các hình khối Phát triển trí tưởng tượng sáng tạo trong việc thể hiện ý tưởng tạo hình
4.2.3 Đồ dùng vật liệu cho hoạt động nặn
- Các loại vật liệu mềm dẻo
+ Đất sét, đất nặn nhân tạo
+ Các loại bột: bột mì, bột khoai mì, bột gạo
- Các loại vật liệu khác:
+ Giẻ lau khô và giẻ ẩm
+ Các vật liệu hỗ trợ: que, tăm, các loại hột hạt, cành, lá…
4.2.4 Tổ chức hoạt động nặn cho trẻ mầm non
4.2.4 Tổ chức cho trẻ làm quen với đất nặn
- Tổ chức cho trẻ chơi với đất nặn
Trong những giờ đầu tiên, cô giáo tổ chức cho 5 trẻ chơi với đất nặn, tạo ra các tình huống kích thích hành động chơi của trẻ mà không yêu cầu trẻ phải nặn một hình cụ thể nào Giáo viên tham gia chơi và trò chuyện một cách tự nhiên, thể hiện sự hài lòng với các hành động sáng tạo của trẻ.
4.2.4.2 Tổ chức hướng dẫn trẻ nặn vật (nặn theo mẫu) Đối với trẻ 2- tuổi, giáo viên từng bước cung cấp cho trẻ những kỹ năng nặn đơn giản: xoay tròn, lăn dài, ấn dẹp… để tạo hình vật
Hướng dẫn trẻ các kỹ năng nặn đơn giản:
- Những giờ đầu giáo viên tổ chức cho trẻ nặn bằng một tay ở trên bàn, sau đó giáo viên phối hợp bằng hai lòng bàn tay
- Tạo tình huống chơi hợp lí để giúp trẻ dễ cảm nhận hình tượng của vật
Ví dụ Tạo mô hình đàn gà con trên bãi cỏ dang kêu chiếp chiếp vì đói – vậy chúng ta cùng nặn giun cho gà ăn
- ừa làm mẫu cho trẻ xem vừa kết hợp lời nói có nhịp điệu, âm thanh để gây sự chú ý của trẻ
Ví dụ é lăn tới, lăn lui cho cục đất dài ra, ồ con giun cho gà, bé quả là tài ghê
Trước khi cho trẻ nặn, cô giáo sử dụng các trò chơi vận động phù hợp để tạo điều kiện chuyển tiếp, giúp trẻ thực hành các kỹ năng trong không gian Phương pháp này giúp trẻ nhanh chóng tiếp thu kỹ năng mới một cách hiệu quả.
* Dạy trẻ kỹ năng gắn các phần:
- Dạy trẻ kỹ năng gắn thêm các vật liệu hỗ trợ
Ví dụ Gắn thêm cành khô vào khối đất tròn để tạo thành quả, chùm quả
Trẻ 3 tuổi thường chưa biết cách chia đất một cách hợp lý theo kích thước từng phần Do đó, giáo viên nên chuẩn bị nhiều phần đất có kích thước khác nhau, nhiều hơn số lượng cần thiết, để trẻ có cơ hội tự do lựa chọn và phát triển khả năng phân biệt kích thước.
Ví dụ Cô không biết chọn khối đất nào để làm mình gà nhỉ Thế còn đầu gà thì sao?
- Dạy trẻ tăng số lượng các phần để tạo thành các vật: con rùa, máy bay, lật đật
* Hướng dẫn trẻ chia đất:
- Chia đất ngẫu nhiên: giáo viên cầm thỏi đất giơ lên cho trẻ nhìn thấy
- Chia đất phù hợp với độ lớn của vật
- Dạy trẻ nặn từ khối đất nguyên
* Các bước tổ chức hướng dẫn trẻ nặn theo mẫu: Tương tự như vẽ theo mẫu
4.2.4.3 Hướng dẫn trẻ nặn theo đề tài
Hướng dẫn trẻ sắp xếp sản phẩm của mình với sản phẩm của bạn bè theo một chủ đề nhất định Trước khi bắt đầu hoạt động nặn, giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ các vật liệu cần thiết để trẻ có thể xây dựng mô hình phù hợp với đề tài đã chọn.
Ví dụ Trẻ nặn động vật sống trong nhà, sống trong rừng…
- Nặn theo đề tài cũng được thực hiện theo hình thức cá nhân khi cô gợi ý cho trẻ nặn các con vât cùng loài
Ví dụ Nặn đàn gà, m o mẹ m o con, các loại quả dài…
- Các bước hướng dẫn tương tự vẽ theo đề tài
4.2.2.4 Hướng dẫn trẻ nặn theo ý thích (Nặn tự do)
Nặn theo ý thích là một hoạt động độc lập giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo Giáo viên cần chuẩn bị các nguyên vật liệu cần thiết để trẻ có thể tự do lựa chọn Đồng thời, giáo viên cũng nên quan tâm và hỗ trợ trẻ trong quá trình hoàn thành sản phẩm mà trẻ đã chọn.
Tổ chức hoạt động xé dán – chắp ghép và trò chơi tạo hình cho trẻ mầm non
Cắt xé dán tại trường mầm non là một hoạt động tạo hình mang tính ước lệ và khái quát cao, giúp trẻ phát triển khả năng sáng tạo Thông qua việc tham gia vào hoạt động này, trẻ em sử dụng nhiều loại vật liệu khác nhau để tạo ra những sản phẩm đa dạng và phong phú.
Trong quá trình hoạt động, trẻ em học cách sử dụng nhiều loại dụng cụ khác nhau Những sản phẩm từ hoạt động này thường được dùng để trang trí lớp học, cũng như làm đồ dùng và đồ chơi.
- Cắt – xé – dán: là hoạt động tách rời các vật liệu như: giấy, vải, lá cây… rồi dán lại theo hình dạng đã được định trước
Gấp là quá trình kết hợp các mép của vật liệu mỏng và mềm, tạo thành những nếp gấp nhiều lần nhằm thể hiện hình ảnh của một vật một cách tổng quát.
4.3.2 Nội dung của hoạt động xé dán - chắp ghép và trò chơi tạo hình
4.3.2.1 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ 2-3 tuổi làm thủ công
- Hình thành cho trẻ những hiểu biết ban đầu về nguyên vật liệu giấy màu, hồ dán
- Dạy trẻ liên tưởng nhận ra hình dáng đơn giản của vật có cấu tạo đơn giản và dán
Ví dụ Dán bóng tròn, dán quả tròn, bánh tròn, nhụy hoa, mái nhà…
- Dạy trẻ kỹ năng bôi hồ và dán hình do giáo viên chuẩn bị trước
- Phát triển cơ quan cảm giác ngón tay và phát triển cảm nhận màu sắc
4.3.2.2 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ 3 - tuổi làm thủ công
- Tiếp tục cung cấp cho trẻ về các nguyên vật liệu tạo hình
- Dạy trẻ nhận biết và thể hiện khái quát hình dạng của vật có cấu tạo đơn giản 2 - 3 phần
Ví dụ Dán quả tròn, dán chùm quả, dán gà con, vịt con, ô tô, gấp mái nhà, túp lều
- Dạy trẻ kỹ năng sắp xếp các hình hình học có s n theo một trình tự hợp lý phù hợp với cấu trúc của vật
- Dạy trẻ kỹ năng xé dải dài, xé vụn và dạy trẻ biết dán giấy vụn
- Dạy trẻ kỹ năng gấp đôi và gấp 4
Phát triển khả năng so sánh và nhận diện kích thước của các hình khối lớn nhỏ để thể hiện các vật thể xung quanh Đồng thời, nâng cao cảm giác màu sắc giúp trẻ nhận biết và phân biệt các màu sắc khác nhau Cuối cùng, việc rèn luyện vận động tay và sự phối hợp giữa tay và mắt là rất quan trọng để phát triển kỹ năng vận động tổng thể của trẻ.
- Giáo dục trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động để tạo ra các sản phẩm và thích thú với sản phẩm làm ra
Dạy trẻ cách nhận biết và sử dụng các nguyên vật liệu khác nhau giúp các em phát triển khả năng sáng tạo Qua đó, trẻ sẽ biết cách lựa chọn nguyên vật liệu phù hợp để thể hiện ý tưởng của mình một cách hiệu quả.
4.3.2.3 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ 4 - tuổi làm thủ công
Dạy trẻ nhận biết và thể hiện các vật có cấu tạo nhiều phần giúp trẻ phát triển khả năng quan sát và sáng tạo Qua việc khám phá các chuyển động đơn giản của những vật này, trẻ có thể tạo ra những đường hoa văn trang trí độc đáo.
- Đầu năm dạy trẻ biết xếp dán hình cắt s n nhưng ở mức độ cao hơn, vật có nhiều phần hơn ở lứa tuổi trước
Ví dụ: Dán tạo hình thấp chóp, ngôi nhà
Các kỹ năng mới có thể hướng dẫn cho trẻ là:
- é: xé tua, xé lượn cong
Kỹ năng cắt là khả năng sử dụng kéo để thực hiện các kiểu cắt khác nhau như cắt thẳng, cắt xéo và cắt lượn cong, nhằm tạo ra các hình dạng cơ bản như hình chữ nhật, hình vuông, hình tam giác, hình tròn và hình bầu dục.
- Kỹ năng gấp: gấp xéo, gấp bẻ góc
- Dạy trẻ kỹ năng tạo bố cục trên mặt phẳng, biết liên kết hình tượng các vật theo chủ đề
4.3.2 Nội dung nhiệm vụ hướng dẫn trẻ - tuổi làm thủ công
Tiếp tục trang bị cho trẻ những kiến thức về tính chất và công dụng của các loại vật liệu khác nhau Hướng dẫn trẻ cách độc lập lựa chọn và kết hợp các loại vật liệu cùng với màu sắc đa dạng để tự do sáng tạo hình ảnh theo ý tưởng của mình.
Dạy trẻ cách cắt và xếp hai lớp giấy để tạo hình đối xứng, hoặc cắt nhiều lớp giấy để tạo ra hoa nhiều cánh và các hình giống nhau là một hoạt động thú vị và sáng tạo.
Dạy trẻ cách sử dụng mũi kéo khi cắt giấy là rất quan trọng Trẻ cần học cách sắp xếp các hình đã cắt để tạo ra những hình dáng khác nhau theo chủ đề, cũng như thiết kế các đường hoa văn tùy theo hình dạng của vật phẩm.
- Dạy trẻ kỹ năng gấp luồn góc và bổ sung các chi tiết để tạo ra nhiều hình tượng khác nhau của vật
- Dạy trẻ biết phối hợp: thống nhất ý tưởng, phân công công việc đề tạo hình tập thể
4.3.3 Đồ dùng, vật liệu cho hoạt động xé dán - chắp ghép và trò chơi tạo hình
- Các loại giấy màu, vải
- Các loại vật liệu phế thải
- Các loại vật liệu thiên nhiên
- Dụng cụ dùng để cắt dán
- Dụng cụ dùng để kết dính
- Các loại vật liệu khác: giẻ lau, rổ…
4.3.4 Tổ chức hoạt động xé dán cho trẻ lứa tuổi mầm non - chắp ghép và trò chơi tạo hình
4.3.4.1 Hình thành kỹ năng xé - dán - chắp ghép và trò chơi tạo hình cho trẻ dưới 3 tuổi
* Tổ chức cho trẻ làm quen với các loại vật liệu
- Mục đích: Cung cấp cho trẻ hiểu biết tính chất, công dụng của các vật liệu, giáo viên tổ chức như sau:
+ Tạo các tình huống chơi
+ Tạo cơ hội cho trẻ thử nghiệm, khám phá: vò, giật, xé…
+ Trong quá trình trẻ chơi với vật liệu, giáo viên trò chuyện, động viên khuyến khích và cùng chơi với trẻ
* Tổ chức hoạt động xé dán
- Dạy trẻ dán những hình cô cắt sẳn:
+ Tạo nền phù hợp với chủ đề
+ Kích thích trẻ hứng thú
Để tổ chức hoạt động xé giấy cho trẻ, hãy bắt đầu bằng cách vẽ các nét hướng dẫn để trẻ dễ dàng theo dõi Hướng dẫn trẻ cầm giấy và thực hiện các kỹ thuật xé như xé thẳng, xé lượn và xé theo nét cong Khuyến khích trẻ sáng tạo bằng cách tạo ra các sản phẩm như hình ảnh mưa, sóng, hoặc cỏ từ những mảnh giấy đã xé.
+ ác định được đối tượng – xác định được mục đích tạo hình
Để tổ chức hướng dẫn trẻ cắt xé dán, cần thực hiện các bước như sau: đầu tiên, hướng dẫn trẻ cắt xé theo mẫu, sau đó là thực hiện các tác phẩm theo đề tài và cuối cùng là khuyến khích trẻ sáng tạo theo ý thích cá nhân Việc này tương tự như các hoạt động vẽ theo mẫu, vẽ theo đề tài và vẽ theo ý thích, giúp trẻ phát triển kỹ năng sáng tạo và tư duy nghệ thuật.
4.3.4.2 Tổ chức hoạt động xé - dán - chắp ghép và trò chơi tạo hình cho trẻ 3- 4 tuổi
- Tổ chức cho trẻ hoạt động trong và ngoài lớp học
- Rèn luyện cho trẻ kỹ năng xé dán
- é được các hình đơn giản và xếp – dán thành sản phẩm
Để dạy trẻ cách dán, trước tiên hãy để trẻ chọn vị trí mà chúng thích Bắt đầu bằng cách lật mặt trái của hình, sau đó lấy hồ và bôi hồ từ trong ra ngoài Sau khi lau tay sạch sẽ, trẻ có thể cầm hình đã bôi hồ và đặt vào vị trí mà chúng mong muốn, rồi đặt miếng lót lên và vuốt nhẹ để hoàn thiện.
Dạy trẻ kỹ năng dán kết hợp để tạo thành vật hoàn chỉnh hoặc hình dạng có cấu tạo nhiều phần là rất quan trọng Trẻ cần học cách ướm thử và kiểm tra kết quả trước khi sử dụng hồ Các bước tổ chức hướng dẫn trẻ cắt xé, dán, và gấp xếp nên được thực hiện theo mẫu, theo đề tài, hoặc theo ý thích, tương tự như các hoạt động vẽ theo mẫu, vẽ theo đề tài và vẽ theo ý thích.
4.3.4.3 Tổ chức hoạt động xé - dán cho trẻ 4 - 5 tuổi
- Cho trẻ xé dán vật có nhiều chi tiết phức tạp hơn
Ví dụ: Xé dán nhà, cây xanh, con mèo, lễ hội, đua thuyền
- Để trẻ xé – cắt, cô chuẩn bị cho trẻ khổ giấy nhỏ kích thước khoảng 2,5 - 3cm x 5- 6 cm, kích thước này tăng dần cùng với sự phát triển của trẻ
Trong những giờ đầu tiên dạy trẻ kỹ năng xé và cắt, hãy hướng dẫn trẻ xé cắt và cho vào rổ mà không kết hợp dán, sử dụng các sản phẩm đó cho trò chơi Sau đó, dạy trẻ cắt thẳng, cắt xéo và cắt lượn cong để tạo ra các hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác khác nhau, đồng thời hướng dẫn trẻ kết hợp dán để phát triển khả năng sáng tạo.
- Tạo hình vật có cấu tạo nhiều phần: xé cắt đến đâu ướm vào giấy nền đến đó Sau đó lấy từng phần ra bôi hồ và dán
- Dạy trẻ sử dụng kéo: cần hướng dẫn trẻ cách cầm kéo nhắc trẻ không cầm kéo quơ lung tung, cắt xong để vào đúng nơi quy định
- Khi dạy trẻ gấp và bôi hồ, nên để giấy trên mặt phẳng sao cho tất cả trẻ đều nhìn thấy
Phần chung
5.1.1 Kế hoạch tổ chức hoạt động tạo hình
Khi lập kế hoạch tạo hình cho trẻ phải tuân thủ được các nguyên tắc sau:
- Đảm bảo tính giáo dục
- Đảm bảo tính khoa học: tính vừa sức, tính kế thừa, tính hệ thống tính ôn luyện
- Đảm bảo tính cá biệt, phù hợp với nhu cầu và cá nhân trẻ
- Kế hoạch dài hạn: Từ chương trình khung trường mầm non xác định mục tiêu và các nội dung chính theo chủ đề
Giáo viên mầm non xây dựng kế hoạch ngắn hạn dựa trên kế hoạch của nhà trường, khả năng và hứng thú của trẻ, nhằm xác định mục đích cần đạt cho từng hoạt động tạo hình cụ thể.
5.1.2.1 Hoạt động tạo hình với các lĩnh vực phát triển khác
Phát triển thẩm mỹ là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục trẻ, cần được thực hiện liên kết hài hòa với các lĩnh vực phát triển khác Các lĩnh vực này không thể tiến hành độc lập mà phải bổ sung cho nhau Vì vậy, khi xây dựng kế hoạch hoạt động, giáo viên cần xác định rõ nội dung chính, nội dung kết hợp và các phương pháp thực hiện hiệu quả.
Các lĩnh vực được thực hiện thông qua các mảng chủ đề như bản thân và gia đình, môi trường tự nhiên, môi trường xã hội Một số chủ đề gợi ý bao gồm trường mầm non, nghề nghiệp, giao thông, quê hương, đất nước, Tết và các ngày lễ hội, thế giới thực vật, thế giới động vật, các hiện tượng thiên nhiên, và trường tiểu học Từ những chủ đề này, giáo viên cùng trẻ sẽ xác định đề tài cụ thể để phát triển nội dung học tập.
5.1.2.3 Cấu trúc của kế hoạch tổ chức hoạt động tạo hình
* Tổ chức hoạt động (Tiến hành)
5.2 Giáo án hoạt động tạo hình
Giáo án Tổ chức hoạt động tạo hình
Lĩnh vực: Phát triển thẩm mỹ
III.Kế hoạch hoạt động
Hoạt động của cô Hoạt động của trẻ
- Hoạt động 1: Ổn định tạo hứng thú – trò chuyện về chủ đề
- Hoạt động 2: Giới thiệu mẫu – phân tích mẫu
+Làm mẫu (nếu giờ học theo mẫu, giờ học theo đề tài chỉ phân tích mẫu)
- Hoạt động 3: Tổ chức cho trẻ thực hiện
(cô bao quát, động viên giúp đỡ để trẻ hoàn thành sản phẩm của mình) Tuyệt đối không cầm tay hay làm hộ trẻ
- Hoạt động : Trưng bày sản phẩm, nhận xét đánh giá sản phẩm và kết thúc hoạt động.