Điều kiện, hoàn cảnh tạo ra sáng kiến
Chủ tịch Hồ Chí Minh, một anh hùng giải phóng dân tộc và nhà giáo dục vĩ đại, là tấm gương sáng cho các thế hệ Việt Nam Người luôn coi trọng vai trò của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, nhấn mạnh rằng "Thanh niên là người chủ của nước nhà" và sự thịnh vượng của đất nước phụ thuộc vào họ Trước khi ra đi, Người đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho tương lai, đặc biệt là trong việc truyền đạt lý tưởng và đạo đức cách mạng Mục tiêu là xây dựng một đất nước độc lập và đưa chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản đến thắng lợi hoàn toàn.
Trong bối cảnh đại dịch toàn cầu Covid-19, Việt Nam và thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức Tinh thần đoàn kết, tự lực tự cường và giúp đỡ lẫn nhau trở nên quan trọng hơn bao giờ hết Việc giáo dục các giá trị như "lá lành đùm lá rách" và tinh thần hy sinh vì cộng đồng là cần thiết để xây dựng một thế hệ trẻ đầy trách nhiệm và yêu nước.
Lứa tuổi học sinh trung học phổ thông là giai đoạn mà các em mạnh mẽ khẳng định cá tính, yêu thích hoạt động tập thể và khao khát học hỏi Tuy nhiên, các em cũng dễ bị tác động bởi những thói hư tật xấu từ xã hội xung quanh.
Môn Giáo dục công dân (GDCD) trong trường học phổ thông đóng vai trò quan trọng, giúp học sinh định hình giá trị tình cảm, chuẩn mực đạo đức và thái độ niềm tin Chương trình GDCD THPT được chia thành 5 phần, bắt đầu với công dân và thế giới quan - phương pháp luận, nhằm hình thành hệ thống tư tưởng nhân sinh quan và thế giới quan đúng đắn cho mỗi học sinh.
Công dân có trách nhiệm với đạo đức, thể hiện qua việc tuân thủ các giá trị và chuẩn mực xã hội Đồng thời, công dân cũng cần tham gia tích cực vào nền kinh tế, góp phần phát triển và cải thiện đời sống Về mặt chính trị-xã hội, công dân nên có ý thức tham gia vào các vấn đề cộng đồng, thúc đẩy sự công bằng và tiến bộ Cuối cùng, việc tuân thủ pháp luật là nghĩa vụ quan trọng của mỗi công dân, đảm bảo sự ổn định và trật tự trong xã hội.
"Công dân với đạo đức" là đơn vị kiến thức quan trọng trong chương trình lớp 10, nơi giáo viên giúp học sinh hiểu và trau dồi các giá trị đạo đức cũng như truyền thống văn hóa dân tộc Mục tiêu là xây dựng ý thức và tình cảm đạo đức tích cực cho các em, nhằm phát triển nhân cách và trách nhiệm công dân.
Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh được hình thành từ truyền thống đạo đức dân tộc Việt Nam và phát triển qua quá trình đấu tranh dựng nước, đồng thời vận dụng sáng tạo tư tưởng đạo đức cách mạng của chủ nghĩa Mác- Lênin Ông đã tiếp thu có chọn lọc những tinh hoa văn hóa, đạo đức nhân loại từ cả phương Đông và phương Tây trong hành trình cách mạng đầy gian lao, nhằm mục tiêu giải phóng dân tộc, giai cấp và con người Do đó, việc lồng ghép tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giáo dục lòng yêu nước cho thế hệ thanh niên Việt Nam trong môn học GDCD là vô cùng cần thiết.
II MÔ TẢ GIẢI PHÁP
1 Thực trạng trước khi tạo ra sáng kiến
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng nề đến Việt Nam và toàn thế giới, hàng triệu người đang phải đối mặt với nỗi đau mất mát và khó khăn Đại dịch không chỉ cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người mà còn tác động nghiêm trọng đến tinh thần và nền kinh tế - xã hội của đất nước Đảng và Nhà nước đang nỗ lực hết mình để chỉ đạo và đưa ra quyết sách chống dịch, nhưng thành công phụ thuộc vào ý thức tuân thủ của toàn dân, đặc biệt là giới trẻ Là một công dân Việt Nam, tôi mong muốn góp sức vào cuộc chiến này, vì vậy trong công việc giảng dạy, tôi đã nỗ lực tuyên truyền và giáo dục thanh niên về tầm quan trọng của sự đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau và khơi dậy truyền thống yêu nước.
Trong bối cảnh dịch bệnh, tinh thần thiện nguyện và xả thân của thanh niên Việt Nam là đáng ghi nhận, nhưng vẫn còn không ít bạn trẻ thờ ơ và coi đó không phải là trách nhiệm của mình Nhiều người chưa thực hiện đúng quy định 5K của Bộ Y tế, không đeo khẩu trang hoặc chỉ đeo khi bị kiểm tra Điều này cho thấy cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc tuân thủ các biện pháp y tế, nhằm biến hành động này thành thói quen hàng ngày Việc giáo dục tinh thần đoàn kết và sự đồng lòng cùng Tổ quốc là cần thiết để đạt được thành công trong cuộc chiến chống dịch.
Nhiều học sinh hiện nay thiếu hứng thú với môn Giáo dục công dân (GDCD) vì chưa được rèn luyện kỹ năng và khả năng áp dụng tri thức GDCD vào cuộc sống hàng ngày Việc này dẫn đến việc học sinh không tìm thấy niềm vui và sự thú vị trong việc học tập môn học này.
Nội dung giáo dục công dân (GDCD), đặc biệt là GDCD lớp 10, chủ yếu tập trung vào lý luận, bao gồm hai phần chính: Phần 1 đề cập đến việc hình thành thế giới quan và phương pháp luận khoa học, phản ánh những nguyên lý và quy luật trừu tượng của Triết học Mác- Lê- nin; Phần 2 khám phá khái niệm đạo đức, tình yêu, hôn nhân và gia đình, giúp học sinh hiểu rõ hơn về giá trị đạo đức trong xã hội.
Phần công dân với đạo đức được phân phối trong sách giáo khoa như sau:
Tên bài học Số tiết
Quan niệm về đạo đức 1
Một số phạm trù của đạo đức học 2
Công dân với tình yêu hôn nhân gia đình 3
Công dân với cộng đồng 2
Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc 2
Công dân với một số vấn đề cấp thiết của nhân loại 2
Tự hoàn thiện bản thân 1
Theo phân phối, số tiết dạy và học phần công dân với đạo đức là 13 tiết, điều này tạo điều kiện thuận lợi để tích hợp tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh vào chương trình giảng dạy.
Tài liệu tham khảo đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin, nhưng hiện tại vẫn thiếu phong phú, đặc biệt đối với học sinh lớp 10 Sau khi hoàn thành chương trình THCS, khả năng tự học, tự đọc và tổng hợp kiến thức của các em vẫn còn hạn chế, điều này ảnh hưởng đến việc củng cố kiến thức bài học.
Học tập môn Giáo dục công dân (GDCD) gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là trong phần công dân với đạo đức, khi học sinh phải ghi nhớ nhiều khái niệm nhưng thời gian thực hành hạn chế, dẫn đến việc học thụ động Để khắc phục vấn đề này, tác giả chia sẻ kinh nghiệm tích hợp tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào giảng dạy, nhằm giáo dục tinh thần yêu nước cho thế hệ trẻ Việt Nam Việc này không chỉ làm phong phú nội dung bài giảng mà còn kích thích sự say mê và hứng thú của học sinh trong quá trình học tập.
2 Giải pháp sau khi có sáng kiến
A TÓM TẮT NỘI DUNG GIẢI PHÁP
Đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho thanh niên học sinh theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong trường THPT hiện nay là rất cần thiết Việc tích hợp các giá trị đạo đức vào chương trình giảng dạy và hoạt động ngoại khóa sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện Ngoài ra, việc tăng cường sự tham gia của gia đình và cộng đồng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và rèn luyện nhân cách cho các em.
- Nhóm giải pháp đối với các cấp quản lý
- Nhóm giải pháp đối với nhà trường
- Nhóm giải pháp đối với giáo viên bộ môn
* Điểm mới- sáng tạo của giải pháp:
- Các cấp quản lý cần nhanh chóng chuẩn hóa, sinh động nội dung giáo dục các giá trị đạo đức trong chương trình