Tính tất yếu của việc lựa chọn đề tài
Đại dịch COVID-19, khởi nguồn từ Vũ Hán, Trung Quốc, đã nhanh chóng lan rộng ra toàn cầu Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chính thức công nhận sự bùng phát của virus coronavirus mới là đại dịch vào ngày 12 tháng 3 năm 2020 Tính đến giữa tháng 4 năm 2020, tình hình dịch bệnh đã diễn biến phức tạp trên nhiều quốc gia.
Năm 2020, đại dịch COVID-19 đã lây nhiễm hơn 2 triệu người ở 210 quốc gia, dẫn đến hơn 150.000 ca tử vong và buộc các quốc gia phải thực hiện các biện pháp y tế công cộng nghiêm ngặt Tác động của COVID-19 không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu mà còn đặc biệt nghiêm trọng đối với nền kinh tế Chile Đại dịch đã làm xáo trộn chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt là ở các quốc gia trung tâm sản xuất như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, khiến họ chịu ảnh hưởng nặng nề.
Đại dịch COVID-19 đã gây ra thiệt hại kinh tế lớn cho nhiều quốc gia do các biện pháp giãn cách xã hội và hạn chế đi lại, dẫn đến sự gián đoạn chuỗi cung ứng và giảm nhu cầu tiêu dùng Các ngành như du lịch và lữ hành bị ảnh hưởng nặng nề, khi người tiêu dùng không thể mua vé máy bay cho kỳ nghỉ hoặc công tác, khiến các hãng hàng không mất doanh thu và chịu thiệt hại về chi phí Sự sụt giảm này trong nhu cầu tiêu dùng cũng tác động tiêu cực đến nhiều ngành công nghiệp khác, làm suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Chile đang đối mặt với tình trạng COVID-19 nghiêm trọng, với hơn 1,6 triệu ca mắc và 36 nghìn ca tử vong tính đến ngày 19 tháng 8 năm 2021, chủ yếu tập trung tại thủ đô Santiago Tình hình này đã tác động tiêu cực đến nền kinh tế quốc gia Do đó, cần nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm ổn định và phát triển kinh tế của Chile, tương tự như Việt Nam, sau những ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch COVID-19.
Tổng quan các công trình nghiên cứu khác
SV: Cao Diễm Quỳnh 1 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
In the paper "Understanding Coronanomics: The Economic Implications of the Coronavirus (COVID-19) Pandemic," Suborna Barua (2020) explores the macroeconomic shocks resulting from the pandemic, addressing key areas such as demand, supply, trade, investment, price levels, exchange rates, and financial stability The study begins with a theoretical framework to map the anticipated macroeconomic impacts and subsequently reviews emerging evidence to clarify these effects Utilizing a standard macroeconomic AD-AS model, Barua illustrates the potential consequences and emphasizes critical considerations for policymakers and international institutions in crafting effective responses to mitigate economic disruptions caused by COVID-19.
Assessments of this paper are broadly in line with the limited studies available on the economics of COVID-19.
Shohini Roy (2020) in paper “Economic impact of COVID – 19 pandemic” wrote about the impact of COVID – 19 on different sectors of the economy:
This article explores the profound impact of the COVID-19 pandemic on various sectors, including aviation, oil, tourism, finance, and healthcare It provides an in-depth analysis of the widespread economic slowdown each industry has faced due to the pandemic, highlighting the severe financial challenges encountered Readers are encouraged to further investigate the social, economic, and financial ramifications of the coronavirus pandemic to gain a comprehensive understanding of its effects.
In his 2020 paper, "COVID-19 Pandemic, a War to be Won: Understanding its Economic Implications for Africa," John E Ataguba highlights that the full economic impact of COVID-19 on African countries is still unfolding and cannot yet be fully assessed He emphasizes that, alongside the health crises of deaths and significant morbidities, the pandemic will impose considerable economic costs, necessitating urgent and decisive actions from both governments and citizens African nations are already implementing various measures, such as school closures, travel bans, restrictions on large gatherings, enhanced testing, and nationwide lockdowns To effectively contain the virus and mitigate its economic repercussions, a comprehensive and collaborative approach is essential.
Cao Diễm Quỳnh emphasizes that the COVID-19 pandemic should be treated as a 'war' by countries in Africa, necessitating significant increases in public health spending This approach aims to reduce uncertainty, panic, and disease transmission, which are critical factors influencing the economic impact of the crisis Just as nations increase defense spending during wartime, it is essential for African countries to prioritize health investments to combat the pandemic effectively.
In his 2020 paper, "The COVID-19 Pandemic and Its Impact on the Global Economy: What Does It Take to Turn Crisis into Opportunity?", Ligang Song highlights that the pandemic emerged amidst significant uncertainties in the global economy Understanding these uncertainties is crucial for analyzing the pandemic's economic impact, evaluating policy effectiveness, and forecasting post-pandemic recovery The paper suggests that COVID-19 may exacerbate existing economic challenges, but emphasizes that structural reform, new technology, and re-integration are key to achieving a robust recovery By establishing a new "global social contract" and implementing strong public policies, particularly at the national level, these elements can facilitate the revival of the global economy in the aftermath of the crisis.
Jinjin Mou (2020) in “Research on the Impact of COVID19 on Global
The rise of cosmopolitanization and globalization has led to dense populations and extensive population movement, which not only enhances economic integration but also accelerates the spread of diseases like COVID-19 The pandemic has caused unprecedented disruptions to the Chinese economy and is affecting global markets The uncertainty surrounding the disease's evolution and its economic repercussions is significant, with high infectivity, mortality rates, and extended incubation periods necessitating social distancing and isolation measures that hinder many economic activities As a result, global GDP is projected to decline by up to 3%, with developing countries facing even steeper losses averaging 4%, and some experiencing declines exceeding 6.5% Additionally, world merchandise trade is expected to plummet by 13%.
2020 due to the COVID-19 pandemic This paper analyzes the macro economic impact of new coronavirus on the world GDP, merchandise trade (taking China as
SV: Cao Diễm Quỳnh 3 an example with other countries), and various industries, and proposes some countermeasures”.
In her 2021 article, "The Impact of COVID-19 on Enterprises Joining and Withdrawing from Markets in Vietnam," Hue Thị Hoang highlights the significant economic and social effects of the pandemic, particularly on businesses The study reveals that in the first eight months of 2020, Vietnam saw a registration of approximately 88,700 new enterprises, marking a 2% decline compared to the previous year, a stark contrast to the growth observed in prior years Additionally, around 34,300 enterprises temporarily paused operations during the same period, reflecting a dramatic 70.8% increase from the previous year and representing the highest rate of business closures from 2015 to 2020 This data underscores the profound impact of COVID-19 on the dynamics of enterprise participation in Vietnam's markets.
Nguyễn Quang Thuấn (2020) trong bài báo “Tác động của đại dịch COVID –
Bài viết "19 và một số giải pháp chính sách cho Việt Nam trong giai đoạn tới" nêu rõ những tác động tiêu cực của COVID-19 đối với nền kinh tế toàn cầu và Việt Nam Đồng thời, GS.TS Nguyễn Quang Thuấn cũng chỉ ra những cơ hội phát triển mới trong thời kỳ đại dịch Ông đề xuất một số giải pháp chính sách nhằm vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế và ổn định xã hội, bao gồm việc khoanh vùng nhanh chóng, xét nghiệm diện rộng để hạn chế lây lan dịch bệnh, cùng với việc đẩy nhanh giải ngân đầu tư công theo mục tiêu của Thủ tướng Chính phủ.
Bạch Hồng Việt (2020) trong bài viết “Tác động của đại dịch COVID – 19 đến tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững ở Việt Nam” đã phân tích những ảnh hưởng của đại dịch đối với nền kinh tế và phát triển bền vững của Việt Nam Ông chỉ ra rằng sự bùng phát của COVID-19 đã làm trầm trọng thêm khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhưng nền kinh tế Việt Nam đang dần phục hồi nhờ vào sự điều hành hiệu quả của Chính phủ trong bối cảnh bình thường mới Để tiếp tục phát triển, cần khai thác tối đa thị trường trong nước, đồng thời ứng phó với các bất ổn từ bên ngoài và duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Cao Diễm Quỳnh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển kinh tế quốc tế nhằm bảo đảm an sinh xã hội, sinh kế và việc làm cho người lao động, đặc biệt là những người nghèo và yếu thế Những nội dung này sẽ trở thành những ưu tiên cần thiết trong thời gian tới.
Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Phân tích tác động của đại dịch COVID-19 đối với kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại Chile, giúp rút ra bài học quan trọng cho Việt Nam Đánh giá thực trạng kinh tế hiện nay cho thấy cần có các giải pháp hỗ trợ nhằm phục hồi và phát triển nền kinh tế Các chính sách khuyến khích đầu tư, tăng cường xuất khẩu và hỗ trợ doanh nghiệp sẽ là những biện pháp cần thiết để vượt qua khó khăn do đại dịch gây ra.
3.2 Nhiệm vụ Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, đề tài sẽ thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu sau:
Thứ nhất, làm rõ bối cảnh quốc tế, tác động của COVID-19 đến kinh tế thế giới.
Thứ hai, đánh giá diễn biến kinh tế Chile trong quá trình diễn ra đại dịch COVID –
Bài viết đánh giá các tác động tích cực và hạn chế của các chính sách vĩ mô, bao gồm chính sách tài khóa và tiền tệ, mà Chile đã áp dụng để đối phó với đại dịch COVID-19 Các chính sách này đã góp phần hỗ trợ nền kinh tế và ổn định xã hội, tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục để nâng cao hiệu quả trong tương lai.
Thứ ba, đề xuất định hướng và giải pháp về kinh tế đối phó với đại dịch COVID –
Phương pháp nghiên cứu
Do giới hạn về không gian và thời gian, các phân tích đánh giá được thực hiện thông qua cách tiếp cận tổng hợp và mô tả thống kê Đồng thời, các thông tin và dữ liệu từ các nguồn báo cáo và nghiên cứu trong và ngoài nước được phân tích để giải quyết vấn đề đã đặt ra.
Số liệu được thu thập từ các nguồn chính thống của Việt Nam ( Tổng cục
Các cơ quan như Tổng cục Thống kê (TCTK), Bộ Tài chính (BTC), Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cùng với các tổ chức quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Ngân hàng Thế giới (WB) đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu và phân tích kinh tế Những thông tin này hỗ trợ việc ra quyết định và xây dựng chính sách phát triển bền vững.
6 Kết cấu của đề tài
SV: Cao Diễm Quỳnh 5 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Ngoài phần mở đầu, kết thúc, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Tổng quan nền kinh tế thế giới trong bối cảnh đại dịch COVID – 19.
Chương 2: Tác động của đại dịch COVID – 19 đến nền kinh tế Chile
Chương 3: Giải pháp đối với nền kinh tế Việt Nam
SV: Cao Diễm Quỳnh 6 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
TỔNG QUAN NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH COVID – 19
DIỄN BIẾN CỦA ĐẠI DỊCH COVID – 19 TRÊN THẾ GIỚI
Đại dịch COVID-19 hiện nay do virus SARS-CoV-2 gây ra, với ca lây nhiễm đầu tiên được phát hiện tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc.
Hồ Bắc, Trung Quốc vào tháng 12 năm 2019 Tổ chức y tế thế giới WHO chính thức ghi nhận dịch này là đại dịch toàn cầu vào ngày 11 tháng 3 năm 2020.
Tính đến 17h ngày 30/3/2020, thế giới đã ghi nhận hơn 735.000 ca nhiễm Covid-19 tại gần 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, với hơn 34.000 ca tử vong Hoa Kỳ hiện là tâm điểm dịch bệnh toàn cầu, với hơn 140.000 trường hợp nhiễm bệnh và hơn 2.000 ca tử vong Trong đó, thành phố New York dẫn đầu cả nước về số ca tử vong, chiếm khoảng 1/3 tổng số ca tử vong tại Mỹ với hơn 700 trường hợp.
Hiện nay, WHO đã xác định 4 biến thể SARS-CoV-2 đáng quan ngại là Alpha, Beta, Gamma và Delta, được phát hiện lần lượt tại Anh, Nam Phi, Brazil và Ấn Độ Trong số đó, biến thể Delta được coi là nguy hiểm nhất do khả năng lây lan cao, trở thành chủng virus thống trị toàn cầu.
Nguồn: Our World in Data với số liệu từ Đại học Johns Hopkins
Hình 1.1 Diễn biến số ca nhiễm COVID – 19 tại một số nước
Tính đến ngày 3 tháng 9 năm 2021, trên thế giới đã có 218.946.836 trường
SV: Cao Diễm Quỳnh 7 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Tính đến ngày 31 tháng 8 năm 2021, theo báo cáo của WHO, toàn cầu đã ghi nhận 4.539.723 trường hợp tử vong do COVID-19, cùng với tổng số 5.289.724.918 liều vắc xin được tiêm.
Tính đến ngày 3 tháng 9 năm 2021, Chile ghi nhận 1.639.698 trường hợp nhiễm COVID-19 và 36.995 ca tử vong, với thời gian từ 3 tháng 1 năm 2020 đến 6:16 chiều theo giờ CEST (23:16 theo giờ Việt Nam).
8 năm 2021, tổng số 26.987.084 liều vắc xin đã được tiêm (theo báo cảo của WHO).
Từ ngày 3 tháng 1 năm 2020 đến 6:16 chiều theo giờ CEST (23:16 theo giờ Việt Nam) ngày 3 tháng 9 năm 2021, Việt Nam ghi nhận 486.727 trường hợp nhiễm COVID-19 và 12.138 trường hợp tử vong, theo báo cáo của WHO Đến ngày 26 tháng 8 năm 2021, tổng số liều vắc xin đã được tiêm là 18.843.004.
TÁC ĐỘNG CỦA ĐẠI DỊCH COVID – 19 ĐẾN KINH TẾ THẾ GIỚI .8 1 Về phía cung
Đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế toàn cầu, tác động từ cấp độ vĩ mô đến vi mô thông qua các cơ chế cung và cầu khác nhau.
Đại dịch COVID-19 đã gây ra tình trạng báo động toàn cầu, buộc các quốc gia phải áp dụng biện pháp cách ly và giãn cách xã hội, dẫn đến sự thiếu hụt lao động nghiêm trọng trong sản xuất Điều này đặc biệt tác động đến các doanh nghiệp dựa vào chuỗi cung ứng toàn cầu, khi sự lây lan của virus làm gián đoạn nguồn cung, sản xuất và phân phối Nhiều quốc gia đã phải đóng cửa biên giới để ngăn chặn dịch bệnh, gây ra đứt gãy chuỗi cung ứng và ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình sản xuất tại các quốc gia đó.
Tradeshift, một nền tảng toàn cầu chuyên về quản lý chuỗi cung ứng, đã chỉ ra rằng đại dịch có ảnh hưởng sâu rộng đến thương mại và nhu cầu Đặc biệt, giao dịch thương mại trong nước và quốc tế của Trung Quốc đã giảm tới 56% kể từ giữa tháng.
2/2021 Trong khi đó Mỹ, Anh và châu Âu cũng chứng kiến mức giảm 26% vào đầu tháng 4 và tiếp tục giảm 17% vào cuối tháng 4 vừa qua
Tại các vùng tâm dịch, các quốc gia thường áp dụng biện pháp đóng cửa các hoạt động không thiết yếu và thực hiện nguyên tắc hạn chế để kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh.
SV: Cao Diễm Quỳnh 8 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Việc thực hiện giãn cách xã hội nghiêm ngặt đã dẫn đến sự ngưng trệ trong nhiều hoạt động sản xuất, khiến một số doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động do không đủ ngân sách chi trả cho các khoản chi phí và thiếu hụt nguồn lao động trầm trọng.
Mặc dù tình hình dịch bệnh đã gây ra những tác động nghiêm trọng đến nguồn cung, nhưng dự báo cho thấy những ảnh hưởng tiêu cực này có thể sớm được cải thiện khi dịch bệnh tại các quốc gia được kiểm soát.
1.2.2 Về phía cầu Ảnh hưởng của đại dịch COVID – 19 tới phía cầu của nền kinh tế rất khó dự đoán do sự phụ thuộc của nó vào nhiều yếu tố như thu nhập của người tiêu dùng, tâm lý, thị hiếu của người tiêu dùng, kỳ vọng thị trường… mà những yếu tố này hầu hết đều bị tác động tiêu cực bởi đại dịch COVID – 19.
Các biện pháp cách ly và giãn cách xã hội của các quốc gia đã tác động mạnh mẽ đến nhu cầu tiêu dùng Khi người dân được khuyến cáo hạn chế ra ngoài, lượng khách hàng tại các cửa hàng và trung tâm thương mại giảm đáng kể Mặc dù thương mại điện tử có thể phần nào bù đắp cho tình trạng này, nhưng ảnh hưởng của giãn cách xã hội đến nhu cầu tiêu dùng vẫn rất lớn Hơn nữa, các hoạt động sản xuất bị ngưng trệ và doanh nghiệp tạm dừng hoạt động dẫn đến mất việc làm cho người lao động, từ đó làm giảm thu nhập và nhu cầu tiêu dùng.
Đại dịch COVID-19 đã tác động tiêu cực đến tâm lý người tiêu dùng, dẫn đến xu hướng trì hoãn trong việc tiêu dùng và đầu tư.
1.2.3 Tác động của đại dịch COVID – 19 đến các nền kinh tế lớn trên thế giới
1.2.3.1 Tác động của đại dịch COVID-19 đối với nền kinh tế Hoa Kỳ
Theo các báo cáo kinh tế quý I năm 2020 của Hoa Kỳ, tác động của COVID-
Trong quý đầu tiên của năm 2020, đại dịch đã dẫn đến ước tính giảm 5% về việc làm và sản lượng của nhà máy Ước tính tăng trưởng GDP quý II cho thấy mức giảm nghiêm trọng 32,9% Tình hình này đã gây ra nhiều công ty phá sản, suy giảm đầu tư tư nhân, giảm khả năng tích hợp vào chuỗi giá trị và xói mòn khả năng sản xuất cũng như nguồn nhân lực.
Tháng 3/2020 đánh dấu sự chấm dứt của chu kỳ tạo việc làm kéo dài 113 tháng liên tiếp tại Hoa Kỳ, khi 870.000 việc làm bị mất do ảnh hưởng của đại dịch.
SV: Cao Diễm Quỳnh 9 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Vào tháng 4/2020, đại dịch COVID-19 đã khiến nền kinh tế Hoa Kỳ mất gần 21 triệu việc làm, đánh dấu mức giảm lớn nhất trong lịch sử và gấp đôi thiệt hại so với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009 Tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt lên 14,7%, từ 4,4% vào tháng 3/2020, so với mức thấp nhất 50 năm là 3,5% theo dữ liệu từ Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ (BLS) Sự bùng phát của đại dịch đã tạo ra cú sốc nghiêm trọng cho hệ thống tài chính toàn cầu, với thị trường chứng khoán Hoa Kỳ ghi nhận những khoản lỗ tồi tệ nhất kể từ khủng hoảng tài chính 2008-2009 vào tháng 3/2020.
Trong Quý 3/2020, diễn biến tích cực của COVID-19 và mâu thuẫn với Trung Quốc đã nâng cao niềm tin kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất tại Hoa Kỳ, cùng với kỳ vọng vào việc sản xuất vắc-xin COVID Tỷ lệ thất nghiệp tại Hoa Kỳ đã giảm xuống còn 6,7% vào tháng 12/2020, cho thấy sự cải thiện rõ rệt so với mức 14,7% vào tháng 3/2020.
Phản ứng chính sách kinh tế của Hoa Kỳ
Vào tháng 3/2020, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã tổ chức hai cuộc họp khẩn cấp vào ngày 3 và 15, quyết định cắt giảm lãi suất lần lượt 0,5% và 1% Hệ quả là, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã hạ lãi suất xuống mức 0 – 0,25% và dự kiến giữ nguyên mức này cho đến hết năm 2022.
Vào ngày 15/3/2020, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã khởi động lại chương trình nới lỏng định lượng, với kế hoạch tăng cường nắm giữ chứng khoán kho bạc lên ít nhất 500 tỷ đô la Mỹ và chứng khoán được bảo đảm bằng thế chấp của cơ quan ít nhất 200 tỷ đô la Mỹ Mục tiêu của động thái này là hỗ trợ sự ổn định của thị trường chứng khoán kho bạc và chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp, từ đó thúc đẩy dòng tín dụng cho các hộ gia đình và doanh nghiệp.
TÁC ĐỘNG CỦA ĐẠI DỊCH COVID – 19 ĐẾN NỀN KINH TẾ CHILE
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CHILE VÀ NỀN KINH TẾ CHILE
Chile, hay Cộng hòa Chile, là một quốc gia nằm ở phía nam của Nam Mỹ, với hình dạng dải đất hẹp kéo dài giữa dãy núi Andes ở phía đông và bờ biển Thái Bình Dương ở phía tây Quốc gia này có diện tích 756.096 km², xếp thứ 38 trên thế giới về diện tích, và tính đến tháng 7 năm 2020, dân số của Chile đạt khoảng 19.116.209 người.
Chile đứng đầu về tự do kinh tế tại Nam Mỹ và xếp thứ 7 toàn cầu nhờ vào hệ thống tư pháp độc lập và quản lý tài chính công hiệu quả Năm 2006, Chile đạt GDP danh nghĩa cao nhất trên đầu người ở Mỹ Latinh và vào tháng 5 năm 2010, trở thành quốc gia Nam Mỹ đầu tiên gia nhập OECD Là một trong những quốc gia ổn định và thịnh vượng nhất trong khu vực, Chile dẫn đầu về phát triển con người, khả năng cạnh tranh và thu nhập bình quân đầu người Từ tháng 7 năm 2013, Ngân hàng Thế giới công nhận Chile là “nền kinh tế có thu nhập cao” Chile cũng sản xuất một phần ba sản lượng đồng toàn cầu, với mỏ Escondida là lớn nhất thế giới, trong đó khai thác đồng đóng góp 20% GDP và 60% cho xuất khẩu.
Nông nghiệp Công nghiệp Dịch vụ
(tính theo % tổng số việc làm)
Giá trị gia tăng (tính bằng % GDP)
Giá trị gia tăng (%thay đổi hảng năm) -2,6 -3,7 -6,9
Nguồn: Ngân hàng Thế giới (WB)
SV: Cao Diễm Quỳnh 13 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
Bảng 2.1 Phân tích hoạt động kinh tế theo ngành của Chile
Chile là một trong những quốc gia công nghiệp hóa hàng đầu ở Mỹ Latinh, với các ngành công nghiệp chủ yếu như khai thác mỏ, chế biến thực phẩm, hóa chất và nông nghiệp Khu vực công nghiệp đóng góp 29,3% GDP và sử dụng 22% lực lượng lao động Lĩnh vực khai khoáng, đặc biệt là sản xuất đồng, là trụ cột quan trọng của nền kinh tế Chile, với trữ lượng đồng lớn giúp nước này trở thành nhà sản xuất đồng lớn nhất thế giới, chiếm hơn 1/3 sản lượng toàn cầu.
Theo Ngân hàng Thế giới, ngành nông nghiệp Việt Nam đóng góp 3,5% GDP năm 2019 và sử dụng 8,7% lực lượng lao động năm 2020 Nông nghiệp và chăn nuôi là hoạt động chủ yếu tại miền Trung và miền Nam Xuất khẩu rau quả đã lập kỷ lục nhờ chiến lược nhắm vào thị trường Châu Âu, Bắc Mỹ và Châu Á từ những năm 1990 Chile, một trong những nhà sản xuất rượu vang lớn nhất thế giới, cũng tận dụng vị trí ở Nam bán cầu để cung cấp trái cây trái vụ cho Bắc bán cầu.
Khu vực dịch vụ đóng góp 58,7% GDP và sử dụng khoảng 69,1% dân số Chile Nền kinh tế nước này đang đối mặt với ba thách thức chính: giảm sự phụ thuộc vào giá đồng, phát triển nguồn cung cấp lương thực tự túc và tăng năng suất, đặc biệt trong lĩnh vực khai thác Ngành khai thác đã phát triển mạnh mẽ trong những thập kỷ qua nhờ vào sự tiến bộ của công nghệ thông tin và truyền thông, khả năng tiếp cận giáo dục cùng với sự gia tăng kỹ năng trong lực lượng lao động Trong những năm gần đây, các lĩnh vực như du lịch, bán lẻ và viễn thông đã ghi nhận mức tăng trưởng cao.
TÁC ĐỘNG CỦA ĐẠI DỊCH COVID – 19 ĐẾN NỀN KINH TẾ CHILE 14 1 Nền kinh tế Chile giai đoạn trước đại dịch COVID – 19
2.2.1 Nền kinh tế Chile giai đoạn trước đại dịch COVID – 19
Kinh tế Chile được đánh giá là thành công, với vị thế là quốc gia phát triển nhất ở Mỹ Latinh, dựa trên Chỉ số Phát triển Con người.
(HDI), năm 2019 là 0,851 Lạm phát hàng năm là 2,25% vào năm 2019 Nợ công của Chile so với GDP là 25,56% vào năm 2018
SV: Cao Diễm Quỳnh 14 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
Chile đã trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực về chuyển đổi năng lượng bền vững Năm 2013, năng lượng tái tạo chỉ chiếm 5% tổng sản lượng điện, nhưng đến năm 2019, con số này đã tăng lên 20,8%, vượt qua mục tiêu 20% vào năm 2025.
Nguồn: World Bank national accounts data, and OECD National Accounts data files
Hình 2.1 Tăng trưởng GDP hàng năm của Chile (%) giai đoạn 1990 –
2.2.2 Tác động của đại dịch COVID – 19 đến nền kinh tế Chile
Nền kinh tế Chile rơi vào suy thoái do sự bùng phát COVID-19 Vào năm
Năm 2020, Chile đối mặt với một trong những cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng nhất trong lịch sử, với dự đoán GDP giảm 6% từ Ủy ban Kinh tế Mỹ Latinh và Caribe (ECLAC) Sự sụt giảm sản lượng tiếp tục do cuộc khủng hoảng xã hội bắt đầu từ cuối năm 2019, cùng với hoạt động kinh tế suy yếu trong những tháng đầu năm 2020 Việc đóng cửa biên giới, kiểm dịch kéo dài và đình chỉ một số hoạt động kinh tế để kiểm soát sự lây lan của COVID-19 đã dẫn đến giảm nhu cầu trong nước, sản xuất thấp hơn và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng.
SV: Cao Diễm Quỳnh 15 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
Trong thời kỳ đại dịch, Chile phải đối mặt với tình trạng dễ bị tổn thương về kinh tế và xã hội, điều này xuất phát từ những hậu quả của cuộc khủng hoảng xã hội diễn ra vào tháng 10 năm trước.
Năm 2019, tình trạng kinh tế tại Chile chịu tác động nghiêm trọng do sự giảm sút trong cung và cầu, dẫn đến tăng trưởng GDP chỉ đạt 1,1% so với 3,9% năm 2018 Đại dịch đã gây ra sự đình trệ trong nền kinh tế, làm giảm đầu tư tư nhân, hạn chế tiêu dùng và sản xuất, cùng với tình trạng thất nghiệp gia tăng, tất cả đều làm suy yếu thêm tình hình cung cầu của đất nước.
Hình 2.2 Tỷ lệ tăng trưởng GDP của Chile từ 2019 – 2021.
Theo số liệu báo cáo của tradingeconomics.com có thể thấy GDP của Chile sụt giam mạnh vào năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch COVID – 19
Chỉ số hoạt động kinh tế tính đến tháng 3 năm 2020 cho thấy sự gia tăng nhẹ so với quý cuối năm 2019, mặc dù bị ảnh hưởng bởi tác động mạnh mẽ của dịch Covid-19.
Dữ liệu chính thức từ Ngân hàng Trung ương Chile cho thấy, trước tác động của đại dịch, chỉ số kinh tế đã giảm 13,2% trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6.
SV: Cao Diễm Quỳnh 16 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
Nguồn: Ngân hàng Trung ương Chile
Hình 2.3 So sánh biến động GDP của Chile giữa các quý trong năm
Trong quý I năm 2020, trao đổi thương mại của Chile giảm 14,2%, với xuất khẩu đạt 34.070,9 triệu USD và nhập khẩu giảm 18,5% xuống còn 26.388,3 triệu USD Mặc dù xuất khẩu giảm, các lô hàng đến Trung Quốc, đối tác thương mại chính, vẫn tăng 7,5%, chiếm 34,9% tổng giá trị xuất khẩu Ngược lại, nhập khẩu từ Trung Quốc giảm 8,1%, trong khi Hoa Kỳ và Brazil cũng ghi nhận sự sụt giảm Nhập khẩu nhiên liệu, đặc biệt là dầu thô, giảm 46,1%, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế Chile, do hoạt động xuất – nhập khẩu là nguồn lợi ích chính cho đất nước này.
Tỷ lệ thất nghiệp tại Chile đã gia tăng đáng kể do các biện pháp giãn cách xã hội và đóng cửa biên giới nhằm đối phó với đại dịch Vào tháng 7 năm 2020, tỷ lệ thất nghiệp đạt 13,09% Theo báo cáo của INE-Viện Thống kê Quốc gia, trong quý trước đại dịch (từ tháng 12 năm 2019 đến tháng 2 năm 2020), số lượng việc làm chính thức giảm 37.423, trong khi việc làm phi chính thức tăng 193.519.
1 The National Customs Service Chile [Text/HTML] The National Customs Service Chile 2020 Available from: https://www.aduana.cl/aduana/site/edic/base/port/estadisticas.html?filtro 181205220946
SV: Cao Diễm Quỳnh 17 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
2020 (theo Nacional Institute Statistic) cho thấy tỷ lệ việc làm giảm 20% so với cùng kỳ năm 2019, tức là có 1,78 triệu việc làm bị mất trong 12 tháng.
Nguồn: economy.com dựa trên số liệu của Viện thống kê quốc gia (INE)
Hình 2.4 Tỷ lệ thất nghiệp của Chile giai đoạn 2020 – 2021
Nợ công tại khu vực Mỹ Latinh đã tăng mạnh do các chính phủ áp dụng các biện pháp kích thích kinh tế như thanh toán cứu trợ và hỗ trợ tín dụng nhằm ngăn chặn sự sụp đổ kinh tế Một số quốc gia thậm chí đã sử dụng các biện pháp giống như nới lỏng định lượng, điều này hiếm khi xảy ra ở các thị trường mới nổi trước đây Hệ quả là, nhiều chính phủ hiện đang đối mặt với mức nợ cao mà các chuyên gia dự đoán sẽ mất nhiều năm để trở lại mức bình thường.
SV: Cao Diễm Quỳnh 18 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
Hình 2.5 Nợ công trên GDP của các nền kinh tế lớn nhất Mỹ Latinh (%)
Tình trạng nợ công của Chile hiện đang ở mức thấp nhất trong số các quốc gia có nền kinh tế lớn tại Mỹ Latinh; tuy nhiên, tỷ lệ nợ công đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
Hình 2.6 Nợ chính phủ trên GDP của Chile (%)
2.2.3 Các phản ứng chính sách của Chile đối với đại dịch COVID – 19
Chile đã nhanh chóng triển khai các biện pháp ngăn cách xã hội và khóa mục tiêu, đồng thời thực hiện các chính sách tài chính và tiền tệ nhằm bảo vệ nền kinh tế.
SV: Cao Diễm Quỳnh 19 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Những người dễ bị tổn thương cần được hỗ trợ để duy trì khả năng sản xuất và tài chính, giúp họ trở lại trạng thái bình thường nhanh chóng khi các biện pháp hạn chế được dỡ bỏ.
2.2.3.1 Các biện pháp ngăn chặn
Tất cả các trường học và đại học đã đóng cửa trong kỳ nghỉ đông, trong khi đó, các biện pháp kiểm dịch, hạn chế di chuyển và giới nghiêm ban đêm được áp dụng trên toàn quốc Vào tháng 5/2020, thành phố Santiago và nhiều thành phố lớn khác đã bị phong tỏa nghiêm ngặt, nhưng hầu hết các biện pháp này đã được dỡ bỏ dần vào giữa tháng 7/2020 khi tình hình nhiễm trùng giảm Từ đó, các biện pháp vệ sinh đã cho thấy khả năng áp dụng các biện pháp ngăn chặn địa phương nghiêm ngặt hơn hoặc linh hoạt hơn.
Một chiến dịch quốc gia đã được khởi động nhằm nâng cao nhận thức của công chúng về các biện pháp phòng ngừa và phát hiện bệnh Xét nghiệm miễn phí sẽ được cung cấp cho những người đủ điều kiện theo Quỹ Y tế Quốc gia, trong khi chi phí cho những người có bảo hiểm tư nhân sẽ được giới hạn Chính phủ cũng đã phân bổ 2% ngân sách chung để tăng cường chi tiêu cho y tế Bên cạnh đó, quy định về y tế từ xa đã được nới lỏng để khuyến khích sử dụng cho một số dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM
NỀN KINH TẾ VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH COVID – 19
Đại dịch Covid-19 đã tác động mạnh mẽ đến mọi quốc gia trên thế giới, gây ra khủng hoảng kép về y tế và kinh tế Hầu hết các quốc gia đều trải qua suy thoái nghiêm trọng, dẫn đến sự suy giảm mạnh trong kinh tế và thương mại toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam.
Năm 2020 đánh dấu một giai đoạn đầy thách thức cho kinh tế toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam, khi dự báo suy thoái kinh tế nghiêm trọng nhất trong lịch sử được đưa ra do tác động tiêu cực của dịch COVID-19 Mặc dù các nền kinh tế lớn đều ghi nhận sự giảm sút trong tăng trưởng, Việt Nam vẫn duy trì được đà phát triển với mức tăng GDP ước tính đạt 2,91%.
Nguồn: Tổng cục Thống kê
Hình 3.1 Tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020
Mặc dù GDP năm 2020 đạt mức thấp nhất trong giai đoạn 2011 – 2020, nhưng với những tác động tiêu cực của dịch COVID-19, Việt Nam vẫn ghi nhận thành công khi thuộc nhóm các quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới Cùng với Trung Quốc và Mi-an-ma, Việt Nam là một trong ba quốc gia ở châu Á có mức tăng trưởng tích cực trong năm 2020.
Theo kết quả điều tra của Tổng cục Thống kê về tác động của dịch COVID-19 đến doanh nghiệp, tính đến ngày 20/4/2020, có 126.565 doanh nghiệp tham gia khảo sát, chiếm 20% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động Trong số này, 51/66 tập đoàn và tổng công ty lớn đã tham gia, và đáng chú ý, 85,7% doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
SV: Cao Diễm Quỳnh 23 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Theo khảo sát, dịch COVID-19 đã tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là khu vực công nghiệp - xây dựng và dịch vụ, với tỷ lệ doanh nghiệp bị ảnh hưởng lần lượt là 86,1% và 85,9% Ngành nông, lâm, thủy sản ít bị ảnh hưởng hơn, chỉ ghi nhận 78,7% Nhiều ngành kinh tế khác chịu tác động tiêu cực nghiêm trọng, như hàng không (100%), dịch vụ lưu trú (97,1%), dịch vụ ăn uống (95,5%), hoạt động đại lý du lịch (95,7%) và giáo dục - đào tạo (93,9%) Các ngành như dệt may, sản xuất da, sản phẩm từ da, sản xuất điện tử và ô tô cũng có tỷ lệ doanh nghiệp bị ảnh hưởng trên 90%.
Dịch vụ, du lịch là ngành phản ánh rõ nét nhất các ảnh hưởng từ đại dịch
COVID-19 đã gây ra tác động nghiêm trọng đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt là du lịch và vận tải, với ngành hàng không bị ảnh hưởng nặng nề do các biện pháp hạn chế đi lại và giãn cách xã hội Trong 6 tháng đầu năm 2020, lượng khách quốc tế giảm tới 55,8% so với cùng kỳ năm trước.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, ngành hàng không Việt Nam đã trải qua sự sụt giảm nghiêm trọng với doanh thu toàn ngành giảm tới 77,8%, cao hơn nhiều so với mức giảm 11% của quý 1/2020 Theo Hiệp hội Vận tải hàng không Quốc tế (IATA), doanh thu ngành hàng không toàn cầu giảm 80% trong nửa đầu năm 2020, trong khi các hãng hàng không vẫn phải gánh chịu chi phí cố định như lương phi hành đoàn, bảo trì, nhiên liệu, phí sân bay và bảo quản máy bay Dự báo cho thấy các hãng tại Việt Nam sẽ mất khoảng 4 tỷ USD doanh thu, với Vietnam Airlines dự kiến giảm 50.000 tỷ đồng và lỗ 29.000 tỷ đồng, dẫn đến thâm hụt 16.000 tỷ đồng và nguy cơ mất thanh khoản nếu không có sự hỗ trợ từ Chính phủ.
Kể từ quý 3/2020, các khu vực kinh tế đã bắt đầu phục hồi và hoạt động trong điều kiện bình thường mới Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, GDP quý 4/2020 ước tính tăng 4,48% so với cùng kỳ năm trước, mặc dù đây là mức tăng thấp nhất trong quý 4 của giai đoạn 2011-2020.
Kinh tế Việt Nam tiếp tục ghi nhận tăng trưởng trong 6 tháng đầu năm 2021, với tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng 5,64% so với cùng kỳ năm trước, mặc dù tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp Theo Tổng cục Thống kê, mức tăng này cao hơn 1,82% của 6 tháng đầu năm 2020, nhưng thấp hơn so với các năm 2018 và 2019 Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,82%, đóng góp 8,17% vào tăng trưởng chung; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,36%, chiếm 59,05%; và khu vực dịch vụ tăng 3,96%, đóng góp 32,78%.
SV: Cao Diễm Quỳnh 24 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Downloaded by Hei Ut (hut371809@gmail.com)
Nguồn: Tổng cục Thống kê
Hình 3.2 Tốc độ tăng GDP của Việt Nam vào quý 2 và 6 tháng đầu năm giai đoạn 2017 – 2021 (%)
Nền kinh tế Việt Nam hiện tại vẫn giữ được sự ổn định trước thách thức từ đại dịch COVID-19 Tuy nhiên, nguy cơ tiềm ẩn vẫn còn, đặc biệt nếu dịch bệnh tái bùng phát Đại dịch COVID-19 kéo dài trên toàn cầu tiếp tục là mối đe dọa lớn nhất đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế và sự phát triển bền vững của đất nước.
MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM
Nghiên cứu tác động của đại dịch COVID-19 đến nền kinh tế toàn cầu và nền kinh tế Chile cho thấy những phản ứng chính sách của các quốc gia đã mang lại nhiều bài học kinh nghiệm quý giá cho Việt Nam.
Một là, ưu tiên tối đa cho hoạt động chống dịch Trong bối cảnh dịch COVID-
Mỗi đồng chi tiêu cho công tác chống dịch COVID-19 đều mang lại những lợi ích tích cực lớn lao Sự thành công trong việc kiểm soát dịch bệnh là điều kiện tiên quyết để phục hồi các hoạt động kinh tế.
Trong bối cảnh đại dịch, các chính sách tài khoá đã được triển khai nhằm ổn định cuộc sống của người dân, khi dịch bệnh gây ra sự đình trệ trong sản xuất và sinh hoạt Nhiều quốc gia đã áp dụng hình thức hỗ trợ tài chính trực tiếp để giúp người dân đáp ứng nhu cầu thiết yếu trong giai đoạn khó khăn này Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng được thực hiện, nhằm duy trì khả năng thanh toán và hỗ trợ trả lương cho người lao động trong thời gian ngưng việc.
Ngân hàng trung ương thực hiện các chính sách tiền tệ nhằm ngăn ngừa sự sụp đổ tài chính trong ngắn hạn Tuy nhiên, do đặc điểm có độ trễ lớn, các chính sách này chỉ có hiệu quả kích thích kinh tế khi quốc gia kiểm soát được dịch bệnh và khởi động lại quá trình phục hồi.
SV: Cao Diễm Quỳnh 25 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Chính sách tiền tệ hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hệ thống tài chính hoạt động hiệu quả, duy trì thanh khoản cho các tổ chức tài chính và hỗ trợ khả năng thanh toán cho doanh nghiệp.
GIẢI PHÁP ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM
Đại dịch COVID-19 đã cho thấy sự khó khăn trong việc dự báo tác động của nó đến nền kinh tế Việt Nam do mức độ kết nối cao với chuỗi giá trị toàn cầu Các biện pháp cách ly xã hội ở nhiều quốc gia có thể ngăn cản sự phục hồi kinh tế ngay cả khi dịch bệnh được kiểm soát trong nước Do đó, cần xây dựng nhiều kịch bản chính sách kinh tế từ ngắn đến dài hạn để ứng phó với tình hình dịch bệnh tại Việt Nam và trên toàn cầu Việc ban hành các chính sách trong bối cảnh này cần phải đảm bảo các định hướng phù hợp.
Ưu tiên chính sách nên hướng vào việc đảm bảo an ninh lương thực và phòng chống sự lây lan của bệnh dịch.
Các chính sách tập trung vào việc cải thiện khả năng thanh khoản và kéo dài sức chống đỡ của doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo an sinh xã hội Đặc biệt chú trọng đến những nhóm dễ bị tổn thương như người lao động và các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong ngắn hạn, đặc biệt là ở những ngành chịu ảnh hưởng nặng nề Bên cạnh đó, cần tránh sự đổ vỡ của các doanh nghiệp lớn, đầu tàu, nhằm ngăn chặn tác động tiêu cực lan rộng sang các lĩnh vực khác.
Chính sách kích thích tổng cầu chủ yếu dựa vào việc tăng cường đầu tư của nhà nước vào cơ sở hạ tầng, nhằm tránh lạm dụng chính sách tiền tệ và giảm thiểu rủi ro gây ra bất ổn kinh tế vĩ mô trong dài hạn.
Hình thành rõ các gói chính sách hỗ trợ trong ngắn hạn và các gói chính sách giải cứu nền kinh tế trong dài hạn.
3.3.2 Một số giải pháp cụ thể
Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cần được triển khai một cách tập trung, đúng đối tượng và thực chất hơn, nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp Cần thực hiện việc phân loại và chọn lọc ngành nghề để hỗ trợ, dựa trên các đánh giá và khảo sát cụ thể.
SV: Cao Diễm Quỳnh 26 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Tác động của dịch COVID-19 đến các ngành nghề cụ thể đã được đánh giá nhanh chóng, đặc biệt là trong bối cảnh chính sách thuế Hiện nay, các gói hỗ trợ gia hạn nộp thuế và tiền thuế đất mang lại hiệu quả rất hạn chế Do đó, cần xem xét kéo dài thời gian giãn, hoãn thuế và tiền thuê đất, cũng như mở rộng đối tượng được gia hạn, nhằm giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp trong việc thanh toán chi phí.
Các chính sách an sinh xã hội như bảo hiểm thất nghiệp, hỗ trợ người tạm ngưng việc, và trợ cấp cho người nghèo cần được ưu tiên hàng đầu về nguồn lực và thực hiện nhanh chóng, đặc biệt khi dịch bệnh có nguy cơ tái bùng phát Những chính sách này phải bao phủ các nhóm dễ bị tổn thương như lao động trình độ thấp và lao động trong khu vực phi chính thức, vì họ chiếm tỷ trọng lớn và chịu tác động nặng nề nhất khi kinh tế suy thoái, dẫn đến suy giảm thu nhập nhanh chóng.
Chính sách tiền tệ hiện tại, đặc biệt là công cụ lãi suất, đang gặp khó khăn trong việc kích thích đầu tư do nhu cầu đặc thù bị suy giảm trong bối cảnh dịch bệnh Nhiều doanh nghiệp không còn động lực vay vốn để mở rộng sản xuất, ngay cả khi lãi suất giảm Vì vậy, chính sách hỗ trợ tín dụng cần tập trung vào các doanh nghiệp ít bị ảnh hưởng hoặc có khả năng chuyển đổi hiệu quả, đồng thời cần cải thiện môi trường thể chế và chính sách ngành để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phục hồi.
3.3.2.3 Một số giải pháp dài hạn
Chính phủ cần triển khai các giải pháp dài hạn bên cạnh những biện pháp ngắn hạn nhằm ứng phó với COVID-19, nhằm tạo ra những điều kiện cơ bản cho sự phát triển bền vững sau đại dịch.
3.3.2.3.1 Đổi mới các mô hình tăng trưởng theo hướng dựa trên sáng tạo và đổi mới công nghệ
Cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang mở ra nhiều cơ hội và thách thức cho Việt Nam Trong bối cảnh đại dịch, khi các hoạt động sống bị ngưng trệ, công nghệ đã trở thành yếu tố quan trọng, hỗ trợ cho các hoạt động như học tập và mua sắm trực tuyến.
SV: Cao Diễm Quỳnh 27 Lớp học phần: Kinh tế quốc tế(121)_10
Thời gian giãn cách xã hội đã tạo cơ hội cho sự sáng tạo bùng nổ, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, khi mà việc xây dựng quốc gia phát triển dựa vào khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo trở nên cần thiết hơn bao giờ hết Chúng ta cần chuyển từ việc phụ thuộc vào vốn, tài nguyên và lao động sang việc phát triển bền vững thông qua đổi mới và sáng tạo.
3.3.2.3.2 Phát triền nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu, mục tiêu đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững
Nguồn nhân lực chất lượng cao đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế Việc phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, ngày càng trở nên quan trọng và cấp thiết cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Cải cách toàn diện hệ thống giáo dục từ phổ thông đến đại học nhằm chuyển đổi từ phương thức đào tạo truyền thống sang việc khuyến khích tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề Hệ thống giáo dục cần được đổi mới theo hướng tăng cường thực hành và đào tạo nghề, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Phát triển năng lực người lao động theo hướng đa kỹ năng là yếu tố quan trọng giúp họ thích ứng với các điều kiện và yêu cầu công việc đa dạng Việc trang bị nhiều kỹ năng không chỉ nâng cao khả năng làm việc mà còn tạo ra sự linh hoạt trong môi trường lao động Điều này không chỉ có lợi cho người lao động mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Khuyến khích các doanh nghiệp lớn và tập đoàn đa quốc gia đầu tư mạnh mẽ vào phát triển nguồn nhân lực quốc gia thông qua quan hệ đối tác công tư Cần tạo ra môi trường thuận lợi để thu hút giáo viên, nhà khoa học tài năng và có kinh nghiệm từ nước ngoài, cũng như người Việt Nam ở nước ngoài, tham gia vào quá trình đào tạo nhân lực tại Việt Nam.
3.3.2.3.3 Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế
Cải thiện môi trường đầu tư theo hướng thuận lợi, minh bạch và an toàn là mục tiêu quan trọng nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.