NỘI DUNG
Khái niệm
Thuyết trình là phương pháp trình bày ý kiến, quan điểm và chiến lược phát triển nhằm thuyết phục người nghe đồng tình, chia sẻ suy nghĩ và hành động theo mong muốn của người thuyết trình.
Kỹ năng thuyết trình là yếu tố quan trọng trong nhiều ngành nghề, giúp bạn trình bày ý kiến và quan điểm một cách thuyết phục trước đám đông Việc rèn luyện kỹ năng này không chỉ tạo động lực cho người nghe mà còn nâng cao khả năng giao tiếp và tương tác hiệu quả trong công việc.
Kĩ năng thuyết trình là gì ?
Kỹ năng thuyết trình là khả năng kết hợp kiến thức, thái độ và phương pháp để truyền đạt thông tin một cách hấp dẫn, thu hút người nghe Nó bao gồm sự hòa quyện giữa nội dung và hình thức, giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, cùng với khả năng định hướng và điều chỉnh quá trình giao tiếp nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra.
Cấu trúc bài thuyết trình
Trong phần mở đầu của buổi thuyết trình, bạn cần chào hỏi khán thính giả và giới thiệu bản thân, bao gồm tên, chức vụ, trình độ và cơ quan, tổ chức mà bạn đang công tác Tiếp theo, hãy giới thiệu chủ đề thuyết trình cùng với mục đích và cách thức làm việc trong buổi trình bày Đây là cách đơn giản nhất để cung cấp những thông tin cần thiết cho khán thính giả.
Để tạo ấn tượng ngay từ giây phút đầu tiên, bạn cần thu hút sự chú ý của khán giả, đặc biệt khi đối diện với đông đảo người nghe Việc chọn chủ đề thời sự và hấp dẫn sẽ giúp người nghe tập trung vào bài thuyết trình của bạn Một cách mở đầu hấp dẫn sẽ kích thích sự tò mò và khiến khán giả muốn theo dõi quan điểm cũng như cách xử lý vấn đề mà bạn trình bày.
• Có các cách mở đầu như sau:
- Mở đầu trực tiếp: giới thiệu trực tiếp vấn đề mà nội dung bài nói hướng đến
- Mở đầu gián tiếp: đưa ra một luận đề nào đó rồi dẫn dắt người nghe đến với chủ đề chính của bài thuyết trình
Để gây ấn tượng mạnh mẽ, người thuyết trình nên sử dụng hình ảnh, âm thanh, câu chuyện và số liệu để thu hút và duy trì sự chú ý của khán giả, nhưng cần tránh lạm dụng những yếu tố này.
Trong phần này mục tiêu cần đạt được là:
- Thu hút sự quan tâm, tập trung của người nghe.
- Tạo cảm giác thoải mái, sẵn sàng tiếp thu
- Hướng người nghe vào vấn đề và biến họ thành người chủ động lĩnh hội hay giải quyết
Để đảm bảo tính thuyết phục trong phần trình bày, dù bạn đang đề cập đến vấn đề nhỏ hay lớn, điều quan trọng là phải đầu tư thời gian và công sức Đây là phần cốt lõi của buổi thuyết trình, vì vậy người thuyết trình cần chuẩn bị kỹ lưỡng để truyền đạt thông điệp một cách hiệu quả.
Dựa trên đề cương đã chuẩn bị, bạn cần sử dụng kiến thức và tài liệu đã thu thập để hoàn thiện nội dung cho bài thuyết trình của mình Hãy chú trọng vào việc phát triển từng phần trong khung xương đã có, đảm bảo rằng thông tin được trình bày một cách mạch lạc và logic.
Để tạo ra một bài trình bày hiệu quả, cần xác định rõ ràng từng vấn đề cần đề cập Quan trọng là giữa các vấn đề này phải có sự chuyển tiếp mạch lạc, giúp người nghe dễ dàng theo dõi và hiểu được mối liên hệ cũng như sự kết nối giữa các sự kiện được trình bày.
• Cung cấp thông tin cụ thể và đáng tin (sự kiện, câu chuyện, hình ảnh…)
• Tạo được sự tập trung chú ý của cử tọa
• Lập luận đơn giản, rõ ràng, và dễ hiểu
• Vấn đề trình bày phải được “kết nối” với sự hiểu biết (trình độ kiến thức) của khán giả
Với những nhiệm vụ trên đây và nhằm đạt được đến tính thuyết phục, bạn trong vai trò là người thuyết trình cần lưu ý những điều sau đây:
Chúng tôi cam kết cung cấp cho thính giả những thông tin mới nhất và phù hợp nhất, đáp ứng đầy đủ nhu cầu về sự kiện, câu chuyện, những điều thú vị, cũng như các màn biểu diễn Tất cả đều được trình bày một cách hấp dẫn bằng hình ảnh để tạo sự thuyết phục tối đa.
- Lập luận sắc bén nhưng rõ ràng, dễ hiểu, dễ theo dõi
Để thu hút sự chú ý của thính giả, bạn nên sử dụng các phương pháp như trao đổi, đặt câu hỏi và khuyến khích người nghe tham gia vào các hoạt động biểu diễn Đồng thời, hãy luôn liên hệ vấn đề đang thảo luận với sự hiểu biết và kiến thức của thính giả để tạo sự kết nối và tăng cường sự quan tâm.
- Tuyệt đối không nói chung chung
- Dừng lại một chút sau mỗi ý trước khi chuyển sang ý sau
- Nên có phần chuyển ý giữa phần mở đầu và nội dung.
- Kiểm tra phản hồi của khán thính giả để biết họ đã nắm được vấn đề, đã hiểu đúng vấn đề hay chưa
Biết sử dụng hình ảnh minh họa và các phương tiện hỗ trợ như số liệu, dữ liệu, biểu đồ sẽ giúp trình bày trở nên sinh động và dễ hiểu hơn, thay vì chỉ viết nhiều chữ.
Khi tham dự một buổi thuyết trình, khán giả thường mong muốn nhận được kiến thức và kinh nghiệm bổ ích cho cuộc sống Đối với người thuyết trình, việc truyền tải thông điệp rõ ràng và phù hợp với nhu cầu của khán giả là rất quan trọng Mục tiêu cuối cùng là tạo ra sự xúc động cho người nghe, từ đó khuyến khích họ có những suy nghĩ và hành động tích cực.
Chính vì vậy, trong phần kết luận, người thuyết trình cần phải thực hiện những nhiệm vụ sau đây:
- Nhắc lại mục đích của bài thuyết trình
- Tóm tắt nội dung chính, nhấn mạnh điểm cốt lõi mà bạn đã dành thời gian trao đổi, chia sẻ thông tin với khán giả
- Nhắc lại những đề xuất mà bạn đã đề ra về vấn đề trình bày
- Kết thúc bằng một nhận xét tích cực
- Kết thúc đúng lúc, không dông dài
- Cảm ơn cử tọa Từ đó, người thuyết trình nên chú ý đến 3 yếu tố quan trọng sau đây:
- Cách chuyển sang phần kết: để tránh cho khán thính giả không bị hụt hẫng, bất ngờ nên có câu chuyển ý.
- Tóm tắt những nội dung chủ yếu của bài thuyết trình: nêu bật được những nội dung hoặc mục đích chính
Khi kết thúc một bài viết, điều quan trọng là phải cân nhắc bối cảnh và đối tượng người nghe cụ thể Bạn có thể sử dụng triết lý, quan điểm của những nhân vật nổi tiếng, ý kiến từ các chuyên gia hoặc nhà lãnh đạo để tạo ra một câu kết ấn tượng và hiệu quả.
Các bước chuẩn bị bài thuyết trình
Khi thuyết trình, không ai có thể thành công ngay từ lần đầu tiên, và việc không chuẩn bị đồng nghĩa với thất bại Chuẩn bị kỹ lưỡng là yếu tố quyết định cho một bài thuyết trình thành công, vì càng chuẩn bị chu đáo, cơ hội thành công càng lớn.
Việc chuẩn bị cho buổi thuyết trình rất quan trọng và bao gồm nhiều bước như xác lập mục tiêu, lựa chọn chủ đề, thu thập thông tin, phân tích thính giả và diễn giả Bạn cần soạn thảo nội dung và luyện tập trước để đảm bảo sự thành công Tùy vào quy mô và tầm quan trọng của buổi thuyết trình, thời gian chuẩn bị có thể bắt đầu từ một ngày đến hàng tháng trước sự kiện.
Trước khi thuyết trình, diễn giả cần phải trả lời thoả đáng 6 câu hỏi sau đây:
- Ai? (WHO) = cử toạ là ai?
- Cái gì? (WHAT) = nội dung là gì?
- Tại sao? (WHY) = tại sao phải thuyết trình?
- Khi nào? (WHEN) = thời điểm?
- Ở đâu? (WHERE) = nơi, bối cảnh
- Làm thế nào? (HOW) = cách tốt nhất để trình bày
Xác định mục tiêu và nội dung cho bài thuyết trình
Trước khi thuyết trình, việc xác định mục tiêu rõ ràng là rất quan trọng để hình thành nội dung và cách truyền đạt hiệu quả Mục tiêu này liên quan đến thông tin cần truyền đạt, đối tượng người nghe và bầu không khí tại địa điểm thuyết trình.
Khi xác định mục tiêu, bạn cần đảm bảo nguyên tắc SMART:
+ S (specific): rõ ràng, cụ thể.
+ A (achievable): có thể đạt được.
+ T (time-bound): thời hạn để đạt được mục tiêu đã đề ra.
Ngoài ra, bạn có thể vận dụng quy tắc ABC để xác định chính xác chủ đề và nội dung thuyết trình:
- Analyse - Phân tích, so sánh những tên đề tài có liên quan đến chủ đề cần thuyết trình Trên cơ sở đó, lựa chọn đề tài thích hợp.
- Brainstorm: động não suy nghĩ về nội dung cần thuyết trình, những điểm cần nhấn mạnh và nguồn tài liệu cần thiết.
Khi lựa chọn thông tin, bạn cần dựa trên các số liệu và tài liệu sẵn có để chọn ra những dữ liệu tốt nhất và phù hợp nhất Hãy chú ý đến những nội dung và điểm nhấn quan trọng, đảm bảo rằng bạn không bỏ sót những yếu tố cần thiết.
Thông thường các bài thuyết trình thành công đề phải đạt 3 yêu cầu chính yếu:
- Truyền tải được những thông tin mới, hữu ích mà khán giả cần nghe
- Bài thuyết trình gây sự hứng thú và hào hứng với khán giả, người nghe không chỉ
“nghe” mà còn được “thưởng thức” bài thuyết trình
Để bài thuyết trình hiệu quả, nội dung cần được trình bày một cách rõ ràng và logic Việc xác định cách diễn đạt phù hợp và cấu trúc hợp lý là rất quan trọng Để tạo không khí thoải mái cho người nghe, bạn có thể sử dụng những câu chuyện hài hước hoặc dí dỏm Nếu muốn khuyến khích sự tham gia của khán giả, hãy áp dụng giọng điệu hào hứng để kích thích tinh thần và sự hưởng ứng của họ.
Tìm hiểu khán thính giả
Nội dung bài thuyết trình cần tập trung vào khán thính giả, vì vậy việc phân tích đối tượng nghe là rất quan trọng để tăng khả năng thành công Đầu tiên, bạn cần xác định rõ đối tượng khán giả của mình, có thể là người phản đối mạnh mẽ, người không thân thiện, người trung lập, người chưa quyết định, người ngoài cuộc, người ủng hộ hoặc người ủng hộ mạnh mẽ Mỗi nhóm khán giả có những đặc điểm riêng, từ việc sẵn sàng chống đối đến việc ủng hộ bạn Để xác định đối tượng nghe, bạn nên trò chuyện với họ, tham khảo ý kiến từ những người quen biết họ và quan sát một cách tỉ mỉ.
Một trong những yếu tố quan trọng của người thuyết trình là truyền đạt một thông điệp rõ ràng và ý nghĩa đến người nghe Dù bạn có chuyên môn vững vàng về chủ đề, việc thiếu chuẩn bị cho việc truyền đạt thông tin, không cập nhật những chứng cứ mới nhất hoặc cảm thấy lúng túng khi nói trước đám đông có thể dẫn đến thất bại trong buổi thuyết trình Do đó, việc đầu tư thời gian và công sức vào việc soạn thảo một bài thuyết trình chất lượng là vô cùng cần thiết.
Bước 1 : Soạn lời giới thiệu
Viết từ 1 đến 3 câu nêu bật chủ đề thuyết trình
Trong phần này cần có:
Bày tỏ quan điểm Các cách mở đầu trong phần này như sau:
Mở đầu trực tiếp : giới thiệu trực tiếp vấn đề mà nội dung bài nói đến.
Mở đầu gián tiếp là một phương pháp hiệu quả để thu hút sự chú ý của người nghe, bằng cách trình bày một luận đề hấp dẫn và dẫn dắt họ đến chủ đề chính Việc sử dụng hình ảnh, âm thanh hoặc tình huống thú vị sẽ giúp kích thích sự quan tâm, tạo nền tảng cho nội dung chính được truyền tải một cách mạch lạc và hấp dẫn.
Bước 2 : Giới thiệu nội dung
Giới thiệu số lượng và trình tự nội dung sẽ trình bày Các điểm nội dung sẽ được sắp xếp theo mức độ quan trọng
Ví dụ : Tôi xin trình bày 3 vấn đề:
Bước 3 : Soạn phần chính của phần thuyết trình Chiếm từ 80-90% thời gian bài thuyết trình.
Cần nêu lên được các nội dung chính như:
III … Đây là phần quan trọng nhất cần đảm bảo các yêu cầu triển khai phần thân bài như sau:
Cung cấp cho thính giả những yêu cầu mới, đáp ứng cao nhất nhu cầu thông tin của thính giả
Gây sự chú ý bằng cách: trao đổi, đặt câu hỏi, yêu cầu người nghe tham gia vào các mục biểu diễn
Luôn liên hệ vấn đề với sự hiểu biết hay kiến thức của thính giả
Tuyệt đối không nói chung chung
Dừng lại một chút sau mỗi ý trước khi chuyển sang ý sau
Nên có phần chuyển ý giữa phần mở đầu và thân bài.
Downloaded by Út Bé (beut656@gmail.com)
Kiểm tra phẩn hồi của thính giả để biết thính giả đã nắm được vấn đề hay chưa.
Mang tính cấp thiết, phản ánh được vấn đề của buổi thuyết tình.
Sử dụng hình ảnh minh họa và các phương tiện hỗ trợ như số liệu, dữ liệu, và biểu đồ trong trình bày giúp truyền đạt thông tin hiệu quả hơn, thay vì chỉ viết quá nhiều chữ.
Bước 4 : Soạn phần kết luận
Trong phần kết luận, người thuyết trình cần:
Tóm tắt nội dung chính, nhấn mạnh điểm cốt lõi
Kết thúc bằng một nhận xét tích cực
Kết thúc đúng lúc, không dài dong và cảm ơn thính giả
Thu thập thông tin, tài liệu liên quan
Trong quá trình chuẩn bị cho bài thuyết trình, việc tìm kiếm thông tin liên quan trở nên dễ dàng hơn nhờ vào các thư viện truyền thống và trực tuyến, cũng như các trang mạng xã hội Tuy nhiên, bạn cần phân biệt rõ ràng giữa các nguồn thông tin khoa học đáng tin cậy để trích dẫn và những thông tin mang tính chất chia sẻ, thảo luận với khán giả Nắm vững kiến thức sẽ giúp bạn tự tin ứng phó với nhiều tình huống khác nhau trong buổi thuyết trình trước đa dạng đối tượng người nghe.
Khi chọn lọc thông tin từ các tài liệu liên quan, bạn có thể:
• Chọn lọc những số liệu, tài liệu có thể sử dụng được
• Lựa chọn thông tin tốt nhất, thích hợp nhất cho bài thuyết trình
• Chọn thông tin đáp ứng nhu cầu thông tin của đối tượng, mang tính thời sự, cấp thiết, phản ánh những vấn đề của cuộc sống
• Chọn những thông tin, sự kiện gây xúc động cho khán giả và cao hơn nữa là tạo được hiệu ứng lan truyền cảm xúc trong số đông
Sau khi hoàn thành bản thảo đầu tiên, bạn cần tiến hành chỉnh sửa thông tin trong bài viết Hãy đọc lại bản thảo để đảm bảo rằng các thông tin được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên hợp lý và rõ ràng.
14 mọi thông tin cần thiết đều đã đưa vào Ngoài ra, hãy thêm vào những ví dụ thích hợp để nhấn mạnh các ý chính.
Lưu ý các cấp độ ưu tiên của thông tin là :
- Cần phải biết: những thông tin quan trọng, cần phải nói đầy đủ.
- Nên biết: những thông tin ít quan trọng hơn nên dành thời gian ít hơn và mức độ nhấn mạnh cũng ít hơn.
- Biết thì tốt: Những thông tin biết thì tốt mà không biets cũng không ảnh hưởng đến bài thuyết trình.
Sau đây là một số vấn đề bạn cần lưu ý:
Không nên dùng ký chú (lời chú ghi trên giấy).
Để thu hút sự chú ý của người khác, chúng ta cần duy trì ánh mắt giao tiếp và thể hiện sự nhiệt huyết cùng cảm xúc trong lời nói Việc cúi xuống ghi chép hoặc đọc tài liệu sẽ khiến bạn mất kết nối với khán giả Khi tập trung vào giấy tờ, chúng ta thường có xu hướng đọc thay vì diễn đạt bằng ngôn ngữ và cảm xúc của bản thân, điều này làm giảm khả năng gây ấn tượng và ảnh hưởng đến hành vi của người nghe.
Chuẩn bị những mẩu giấy ghi chú
Nếu bạn chưa tự tin để xử lý vấn đề một mình, hãy sử dụng những tờ giấy nhỏ để ghi lại những ý chính trong phần thuyết trình của mình Đảm bảo rằng những ghi chú này đủ ngắn gọn để bạn có thể nhanh chóng nhớ và liên tưởng đến nội dung đã chuẩn bị.
Thực hành trình bày, chuyển từ viết sang nói.
Thay vì chỉ viết ra một đề cương hợp lý, hãy tập trung vào việc diễn đạt suy nghĩ của bạn bằng lời nói Việc này không chỉ giúp bạn phát triển nội dung mà còn nâng cao kỹ năng giao tiếp của mình.
Kết hợp các tờ giấy ghi chú với những suy nghĩ của bạn, hãy luyện tập diễn đạt lý lẽ cho từng phần, bao gồm phân tích, mô tả chứng cứ và ví dụ Thực hành nhiều lần để nắm vững mạch suy nghĩ của bản thân Cuối cùng, hãy chuyển ý giữa các đoạn để tạo thành một bài nói hoàn chỉnh.
Downloaded by Út Bé (beut656@gmail.com)
Số lượng slide: o 6 – 12 slide cho 10 phút thuyết trình o 30 – 70 slide cho 1 giờ
Kỹ năng thực hiện bài thuyết trình
Kỹ năng chuẩn bị các công cụ hỗ trợ thuyết trình:
Kỹ năng thiết kế Slide Power Point:
Hiện nay, để nâng cao chất lượng bài thuyết trình tại doanh nghiệp và trường học, thiết bị trình chiếu projector và phần mềm PowerPoint trở thành công cụ hỗ trợ quan trọng Ấn tượng đầu tiên từ màn hình sẽ quyết định sự thu hút của người nghe đối với bài thuyết trình Một slide được thiết kế chuẩn và đẹp mắt sẽ góp phần tạo nên thành công cho buổi thuyết trình, vì đây là phần mà người trình bày có thể chủ động chuẩn bị và đầu tư thời gian một cách hiệu quả.
Vậy, khi thiết kế slide phục vụ buổi thuyết trình, bạn cần nắm nguyên tắc :
- Số lượng slide: càng ít càng tốt.
- Hình thức slide: ít chữ và nhiều hình ảnh biểu đồ
- Cỡ chữ đủ lớn cho người cuối thính phòng nhìn thấy Cỡ chữ: từ 28 trở lên, chữ dùng cho tựa đề lớn hơn.
- Mỗi slide nên có khoảng dưới 6 dòng, nguyên tắc 6x6 là mỗi dòng không quá 6 chữ và mỗi slide không quá 6 dòng.
- Tuân thủ nguyên tắc tương phản: nền sáng - chữ tối hoặc ngược lại.
- Tuyệt đối tránh mọi lỗi chính tả và ngữ pháp.
Công cụ trực quan khác:
Máy chiếu và Power Point là những công cụ hỗ trợ hiệu quả nhất cho việc thuyết trình Tuy nhiên, sự nhận thức, cảm nhận và hành động của con người được hình thành từ sự tổng hợp của cả năm giác quan.
Để truyền đạt thông điệp hiệu quả trong thuyết trình, người trình bày cần sử dụng các công cụ hỗ trợ trực quan kết hợp với phương tiện nghe nhìn hiện đại Các phương tiện này ngày càng phong phú, giúp tăng cường khả năng truyền tải thông tin và thu hút sự chú ý của người nghe.
- Bảng đen sử dụng phấn trắng, phấn màu
- Bảng trắng với các bút viết nhiều màu khác nhau
- Bảng ghim, bảng lật để có thể đính kèm các hình vẽ
- Flip chart ghi chú những từ khóa
- Phim nhựa, băng video, máy projector, overhead, máy chiếu vật thể, datashow
- Các loại bút chì, bút điện tử hỗ trợ trình chiếu khi sử dụng máy chiếu
- Các hình vẽ màu sắc
- Các mô hình mô phỏng Điều cần lưu ý sau khi đã lựa chọn được các công cụ trình bày hiệu quả:
Khi đã xác định được các phương tiện nghe nhìn cần sử dụng để hỗ trợ cho bài thuyết trình, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng.
- Chọn vị trí thích hợp đặt phương tiện hỗ trợ đảm bảo mọi người đều nhìn thấy
- Các phương tiện hỗ trợ nhìn phải được giải thích rõ ràng và chính xác
- Hãy đảm bảo tất tất cả thính giả đều thấy được công cụ hỗ trợ thuyết trình.
- Dành thời gian luyện tập trình bày các phương tiện hỗ trợ nghe nhìn.
- Khi không còn sử dụng nữa thì hãy cất chúng đi.
Sự tự tin trong kỹ năng thuyết trình
Để nâng cao kỹ năng thuyết trình, việc rèn luyện phong thái tự tin là rất quan trọng Một phong thái tự tin không chỉ giúp tạo ấn tượng tốt ngay từ cái nhìn đầu tiên mà còn khiến khán giả tin tưởng vào những gì bạn nói Hãy thể hiện sự tự tin và niềm tin vào nội dung của bài thuyết trình, đồng thời duy trì một phong thái chững chạc, nở nụ cười tự tin và giao tiếp ánh mắt với tất cả người nghe Điều này sẽ giúp thu hút sự chú ý của khán giả và nâng cao cảm giác tự tin trong bạn.
Các mẹo sẽ giúp bạn có được sự tự tin và có cách thuyết trình hay:
Để nói trơn tru và đúng thời gian, bạn cần chuẩn bị một bản dàn ý cho những nội dung sẽ trình bày trong khoảng thời gian cho phép Sau đó, hãy luyện tập nói một mình để cải thiện kỹ năng của mình.
Khi luyện tập nói trước gương, hãy đặt đồng hồ để theo dõi thời gian bạn nói Đồng thời, kết hợp ngôn ngữ cơ thể và ánh mắt để tạo thói quen giao tiếp hiệu quả.
- Nếu có thể thì các bạn hãy quay video lại bài diễn đó để tự xem lại hoặc nhờ bạn bè nhận xét để từ đó rút kinh nghiệm.
Hãy tự tin và cởi mở trong việc giao tiếp, chủ động kết nối với mọi người bằng cách tham gia các hoạt động tập thể như team building và các sự kiện ngoài trời Những trải nghiệm này sẽ giúp bạn cải thiện khả năng phản ứng và ứng phó trong những tình huống trước đám đông.
Để có một bài thuyết trình lôi cuốn, việc bắt đầu với một lời mở đầu ấn tượng là rất quan trọng Thông thường, trong những phút đầu tiên, người nghe chưa thực sự chú ý đến nội dung bài nói Một mở đầu hấp dẫn sẽ giúp khuấy động không khí và thu hút sự chú ý của khán giả, từ đó giảm thiểu những yếu tố gây nhiễu từ bên ngoài Khi bạn có thể giữ được sự quan tâm của người nghe ngay từ đầu, khả năng họ sẽ theo dõi bài thuyết trình cho đến khi kết thúc sẽ cao hơn.
Những cách thuyết trình hay giúp bạn có được phút mở đầu ấn tượng:
- Một vài câu hỏi bất ngờ
- Mở màn bằng một câu chuyện hoặc một tình huống gây hài hước
- Một vài con số thống kê
- Chiếm lấy trái tim của người nghe
- Tạo ấn tượng thông qua giọng nói hoặc tác phong chuyên nghiệp
Để một bài thuyết trình thành công, cách trình bày là yếu tố vô cùng quan trọng Bài nói cần được chia thành các phần logic như đặt vấn đề, nội dung chính và kết luận để tóm tắt Mở đầu bài thuyết trình cần giới thiệu rõ ràng chủ đề, tránh việc chỉ đưa ra dẫn chứng mà không định hướng cho người nghe Ngoài ra, cần trình bày rõ ràng từng nội dung và hoàn tất từng đầu mục, tránh việc chuyển đổi quá nhanh giữa các vấn đề, điều này giúp người nghe dễ theo dõi và không cảm thấy nhàm chán.
Chất lượng bài thuyết trình của bạn phụ thuộc vào sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước đó Việc đầu tư thời gian và công sức vào việc chuẩn bị sẽ nâng cao kỹ năng thuyết trình của bạn, giúp bạn tự tin hơn khi trình bày.
Để buổi thuyết trình đạt hiệu quả cao, việc xác định mục tiêu rõ ràng là nhiệm vụ quan trọng nhất.
Giọng nói và ngôn ngữ cơ thể trong kỹ năng thuyết trình
Giọng nói là yếu tố quan trọng thể hiện nhiều đặc điểm của người thuyết trình, bao gồm giới tính, tuổi tác và quê quán Nó còn phản ánh trình độ học vấn và tâm trạng của người thuyết trình, từ đó tạo ra mối quan hệ với thính giả một cách rõ rệt.
Âm lượng và sự rõ ràng trong giọng nói là yếu tố quan trọng để thuyết phục thính giả Giọng nói cần có sức sống, không chỉ dựa vào âm lượng mà còn phải sử dụng toàn bộ cơ thể khi trình bày Độ cao thấp và sự trầm bổng trong giọng nói cũng giống như một bản nhạc, ảnh hưởng đến sự chú ý của người nghe Nếu bài thuyết trình được thể hiện sinh động, thính giả sẽ lắng nghe và tán thưởng, ngược lại, nếu giọng nói đều đều và thiếu sức hút, họ sẽ dễ dàng mất tập trung.
Để có một phát âm chuẩn, cần đảm bảo âm vực rõ ràng, không méo tiếng hay nuốt chữ, và không nhầm lẫn giữa các âm Cách nói cần dễ nghe, hạn chế sử dụng giọng địa phương quá nặng nề.
Những hạn chế còn tồn tại
Sự tự tin đóng vai trò quan trọng trong việc thuyết trình, vì người thiếu tự tin thường gặp khó khăn như lúng túng, nói không rõ ràng, hoặc có những hành động như gãi đầu, gãi tai, khiến bài thuyết trình trở nên thiếu mạch lạc và khó hiểu Điều này không chỉ làm giảm sức thuyết phục mà còn có thể xuất phát từ các vấn đề tâm lý hoặc việc chưa nắm vững nội dung.
Khi thuyết trình bài tập nhóm mà không có sự chuẩn bị, tôi thường cảm thấy thiếu tự tin và lúng túng trong việc bắt đầu Tôi gặp khó khăn trong việc điều chỉnh tốc độ nói, và khi có câu hỏi từ nhóm khác, tôi thường có những hành động như sờ tai để thể hiện sự lo lắng.
Mở đầu thiếu hấp dẫn
Phần mở đầu của bài thuyết trình đóng vai trò quyết định trong việc thu hút sự chú ý của người nghe Nhiều người thường mắc sai lầm khi lãng phí thời gian này bằng những lời nói dài dòng, không cần thiết, dẫn đến việc người nghe cảm thấy chán nản và mất hứng thú Để tránh hiệu ứng "ngáp ngắn ngáp dài", hãy tập trung vào việc truyền tải thông điệp rõ ràng và hấp dẫn ngay từ đầu.
Phụ thuộc nhiều vào văn bản và slide
Nhiều người thuyết trình thường phụ thuộc quá nhiều vào văn bản đã chuẩn bị, dẫn đến việc họ chỉ đọc nội dung từ tài liệu hoặc powerpoint mà không tương tác với người nghe Điều này gây ra sự mông lung, đặc biệt khi bài thuyết trình có nội dung dài và không tập trung, khiến người nghe khó theo dõi và nắm bắt thông tin quan trọng.
Downloaded by Út Bé (beut656@gmail.com) chính thì người nghe khó có thể nắm bắt được những điểm quan trọng ,những ý cốt lõi của vấn đề.
Người nghe tìm kiếm một người truyền đạt thông điệp và cảm hứng, không phải chỉ đơn thuần là một người "trả bài" Mặc dù slide và giấy note là công cụ hữu ích, việc lạm dụng chúng có thể làm giảm chất lượng bài thuyết trình Hãy sử dụng các công cụ này một cách thông minh để nâng cao hiệu quả giao tiếp.
Nói lan man, dài dòng
Nhiều người thuyết trình thường đi lạc đề, khiến khán giả cảm thấy bối rối Quan trọng là bạn phải nhớ rằng người nghe dành thời gian để lắng nghe những vấn đề mà họ quan tâm, không phải để nghe những câu chuyện lan man Hãy tập trung vào trọng tâm và duy trì mạch lạc trong suốt phần trình bày Tránh để câu chuyện đi quá xa, điều này sẽ giúp khán giả không cảm thấy chán nản.
Thiếu biểu cảm và năng lượng khi nói
Cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong một buổi thuyết trình Nếu bạn chỉ duy trì một biểu cảm và tông giọng đều đều, khán giả sẽ nhanh chóng cảm thấy chán nản Để thành công, bạn cần thể hiện năng lượng của bản thân và truyền cảm hứng cho khán giả Sự năng động này sẽ thu hút sự chú ý của họ, giúp họ không thể rời mắt khỏi bạn và chủ đề bạn đang trình bày.
Ít giao tiếp với khán giả
Khi thuyết trình, việc chỉ tập trung vào nội dung mà không chú ý đến khán giả là một sai lầm lớn Giao tiếp với khán giả giúp tạo ra không khí thoải mái và thể hiện sự quan tâm của bạn đối với họ Bằng cách đặt câu hỏi, trò chuyện và tương tác, buổi thuyết trình của bạn sẽ thành công hơn và nhận được sự đón nhận tích cực từ người nghe.
Chưa đảm bảo được việc sử dụng ngôn ngữ thân thể
Một bài thuyết trình ấn tượng là sự kết hợp hài hòa giữa ngôn từ, giọng điệu và ngôn ngữ cơ thể Trong đó, ngôn ngữ cơ thể, bao gồm cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt và nụ cười, đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút sự chú ý của khán giả.
Khi đứng thuyết trình, tư thế vẫn chưa đạt yêu cầu, tay sử dụng chưa linh hoạt để thể hiện cảm xúc Người thuyết trình còn rụt rè khi đối diện với khán giả, dẫn đến nét mặt thể hiện sự lung túng và thiếu tự tin Giọng nói thiếu sự truyền cảm, đều đều và chưa có điểm nhấn Ngoài ra, cần chú ý đến điệu bộ và ngôn ngữ cơ thể để tạo ấn tượng tốt hơn.
Táy máy bút, chìa khóa, đồng xu, đồ trang sức,…
Chống nạnh, khoanh tay trước ngực
Để tay sau lưng, trong túi…
Tầm quan trọng của Kỹ năng thuyết trình
Kỹ năng thuyết trình là yếu tố quan trọng trong cuộc sống và công việc Các khảo sát cho thấy hơn 70% người lao động nhận thức rõ vai trò của kỹ năng này trong việc đạt được thành công nghề nghiệp.
Truyền tải thông tin hiệu quả đến người nghe
Thuyết trình là công cụ hiệu quả giúp truyền đạt thông tin một cách rõ ràng và thu hút, từ đó tạo điều kiện cho người nghe tiếp nhận nội dung một cách trọn vẹn và cung cấp phản hồi cho người thuyết trình.
Những người sở hữu kỹ năng thuyết trình xuất sắc thường để lại ấn tượng mạnh mẽ với nhà tuyển dụng trong các buổi phỏng vấn, thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư và trình bày dự án một cách thuyết phục.
Rèn luyện được sự tự tin trước đám đông
Không phải ai cũng tự tin khi đứng trước đám đông, nhưng kỹ năng thuyết trình có thể giúp bạn rèn luyện sự tự tin đó Những người có kỹ năng thuyết trình tốt thường tự tin hơn, dám bày tỏ quan điểm của mình Điều này mang lại lợi thế lớn so với những người thiếu kỹ năng này Khi đã quen với việc thuyết trình, bạn sẽ dễ dàng đối diện với các vấn đề, phản ứng nhanh nhạy hơn với thử thách Việc thuyết trình thành công không chỉ nâng cao lòng tự hào mà còn giúp bạn trở nên chuyên nghiệp hơn theo thời gian.
Bên cạnh đó, khi đối diện với những vấn đề nhất định, khả năng phản ứng với khó khăn, thách thức cũng nhanh nhạy và chuyên nghiệp hơn.
Nâng cao kỹ năng giao tiếp
Thuyết trình là một phương tiện hiệu quả để tương tác và giao tiếp với nhóm người, giúp nâng cao kỹ năng giao tiếp cá nhân Khi thuyết trình tốt, bạn có khả năng nắm bắt ý muốn của người nghe và ứng biến linh hoạt trong từng tình huống Ngoài ra, quá trình thuyết trình cũng giúp bạn phát triển nhiều kỹ năng có thể áp dụng trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
Thể hiện năng lực bản thân tốt hơn
Downloaded by Út Bé (beut656@gmail.com)
Một người có năng lực nhưng rụt rè và không dám bày tỏ ý kiến sẽ khó đạt được thành công, vì người khác sẽ không nhận ra những ý tưởng tốt của họ Kỹ năng thuyết trình là rất cần thiết trong học tập, công việc và cuộc sống, giúp bạn thể hiện năng lực bản thân Cách bạn trình bày ý kiến và quan điểm sẽ ảnh hưởng lớn đến cách người khác đánh giá bạn Khi bạn thể hiện giá trị của mình, cơ hội phát triển và thăng tiến sẽ cao hơn rất nhiều.
Nếu bạn là sinh viên và khao khát trở thành một nhà lãnh đạo trong tương lai với thu nhập cao và được mọi người tôn trọng, thì việc rèn luyện kỹ năng thuyết trình là rất quan trọng Đây là một trong những bước chuẩn bị thực tế nhất giúp bạn đạt được những mục tiêu đó.
Dù bạn có chuyên môn và tài năng ra sao, khả năng truyền đạt ý tưởng một cách rõ ràng cho người khác là yếu tố quyết định thành công của bạn.
Lợi ích của việc học Kỹ năng thuyết trình
Học kỹ năng thuyết trình không chỉ giúp bạn tự tin hơn mà còn mở ra nhiều cơ hội trải nghiệm và tích lũy kinh nghiệm quý giá Khi nắm vững những kỹ năng này, bạn sẽ không còn lo lắng về việc trượt phỏng vấn hay bị đánh giá thấp Kỹ năng thuyết trình tốt giúp bạn giao tiếp hiệu quả với khách hàng, từ đó dễ dàng trao đổi, thương thảo và thỏa thuận trong các mối quan hệ với đồng nghiệp và khách hàng Thuyết trình cũng giúp bạn phát triển nhiều kỹ năng có thể áp dụng trong công việc và cuộc sống hàng ngày.
Học được cách giao tiếp trước đám đông
Kỹ năng thuyết trình mang lại lợi ích quan trọng đầu tiên là khả năng giao tiếp hiệu quả trước đám đông Nhiều người thường cảm thấy rụt rè, tự ti và ngại giao tiếp khi phải đứng trước nhiều người, dẫn đến lo lắng về việc bị đánh giá khả năng nói chuyện và trình bày của mình Sự e ngại này khiến họ không dám chia sẻ quan điểm cá nhân, từ đó hạn chế sự phát triển và khai thác tiềm năng trong môi trường học tập và làm việc.
Học các kỹ năng thuyết trình và trình bày vấn đề sẽ giúp cải thiện khả năng giao tiếp và tự tin khi nói trước đám đông Khi bạn có thể thuyết trình trước CEO về các dự án, báo cáo hoặc tranh luận, bào chữa cho bản thân trong công việc và cuộc sống, điều đó chứng tỏ rằng bạn đã nâng cao khả năng giao tiếp và tự tin hơn khi đối diện với đám đông.
Giao tiếp trước đám đông không chỉ giúp bạn cải thiện kỹ năng thuyết trình mà còn tăng cường sự hiểu biết về đồng nghiệp và môi trường làm việc Qua đó, bạn có thể tích lũy kinh nghiệm quý báu cho sự nghiệp và cuộc sống cá nhân, từ đó dễ dàng đạt được thành công.
Cơ hội việc làm sẽ tốt hơn
Khi nhà tuyển dụng chưa nắm rõ năng lực chuyên môn của bạn, khả năng giao tiếp và thuyết trình tốt sẽ giúp bạn nhận được đánh giá tích cực Trong thời đại 4.0, kỹ năng thuyết trình ngày càng trở nên quan trọng, tạo ra nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn Việc thể hiện bản thân một cách tự tin và rõ ràng trong buổi phỏng vấn chính là chìa khóa để bạn tiến gần hơn đến công việc mơ ước.
Nghiên cứu cho thấy 60% ấn tượng của nhà tuyển dụng phụ thuộc vào thiện cảm ban đầu mà ứng viên tạo ra Điều này có nghĩa là khả năng diễn đạt và thuyết trình tốt sẽ khiến nhà tuyển dụng tin tưởng vào khả năng tiếp thị và quảng bá sản phẩm, hình ảnh công ty trước đối tác và khách hàng Rõ ràng, kỹ năng thuyết trình mang lại lợi ích lớn trong việc mở ra cơ hội việc làm hấp dẫn mà mọi người đều mong muốn.
Gia tăng hình ảnh của cá nhân
Kỹ năng thuyết trình không chỉ giúp bạn truyền đạt thông tin hiệu quả mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển hình ảnh cá nhân.
Khi thuyết trình và bày tỏ quan điểm cá nhân, bạn thể hiện chính kiến rõ ràng và khả năng xây dựng hướng đi riêng Kỹ năng này không chỉ cho thấy sự quyết tâm mà còn phản ánh niềm tin vào những gì bạn nói Thuyết trình là một hình thức thể hiện bản thân một cách gián tiếp, giúp bạn tranh luận và phản bác những điều chưa phù hợp.
Khi bạn chia sẻ suy nghĩ và quan điểm của mình, người nghe sẽ hình dung về con người và tính cách của bạn Việc thuyết trình một cách logic và thuyết phục không chỉ giúp bạn tạo ấn tượng mạnh mẽ mà còn khiến người khác dễ dàng nhớ đến bạn và năng lực của bạn.
Kỹ năng thuyết trình tốt không chỉ ảnh hưởng đến hình ảnh cá nhân mà còn giúp bạn trở nên tự tin và chuyên nghiệp hơn trong mắt người khác Nhận thức rõ lợi ích của việc thuyết trình sẽ tạo điều kiện cho bạn cải thiện khả năng giao tiếp, từ đó nâng cao hình ảnh bản thân Sự chuẩn bị kỹ lưỡng và nỗ lực trong từng phần thuyết trình sẽ mang lại kết quả tích cực, giúp bạn thể hiện ý tưởng một cách rõ ràng và thuyết phục hơn.
Quả xứng đáng được công nhận, giúp Út Bé (beut656@gmail.com) khẳng định quyền lực và giá trị bản thân.
Tạo được nhiều mối quan hệ xã hội
Kỹ năng thuyết trình không chỉ mang lại nhiều lợi ích cá nhân mà còn giúp bạn mở rộng mối quan hệ xã hội một cách hiệu quả.
Kỹ năng thuyết trình tốt giúp bạn tự tin hơn trong giao tiếp xã hội, từ đó dễ dàng kết nối và nói chuyện với mọi người trong công việc cũng như cuộc sống hàng ngày Những người vui vẻ, hòa đồng và dễ bắt chuyện thường tạo được ấn tượng tốt và thiện cảm trong mắt người khác, góp phần xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp.
Người có khả năng diễn đạt khéo léo và trình bày rõ ràng sẽ luôn được chào đón ở mọi nơi Kỹ năng thuyết trình không chỉ giúp thể hiện quan điểm và đóng góp ý kiến một cách tích cực, mà còn tạo cơ hội thiết lập mối quan hệ tốt với đồng nghiệp, đối tác, khách hàng và cấp trên Vì vậy, việc rèn luyện và phát huy khả năng thuyết trình là rất cần thiết trong cuộc sống.
Có thêm sự tự tin trong công việc và cuộc sống
Kỹ năng thuyết trình không chỉ giúp chúng ta truyền đạt thông điệp hiệu quả mà còn mang lại sự tự tin Tuy nhiên, sự tự tin không phải lúc nào cũng dễ dàng đạt được; nhiều người có thể đã được nuôi dưỡng trong môi trường thuận lợi để phát triển bản thân, trong khi những người khác, đặc biệt là những người có tính cách hướng nội, có thể gặp khó khăn trong việc thể hiện sự tự tin của mình Điều này dẫn đến những lo lắng khi thuyết trình, như nói lắp, run rẩy, hồi hộp, và đổ mồ hôi.
Kế hoạch rèn luyện và phát triển kỹ năng trong tương lai
Kỹ năng thuyết trình là nhu cầu không chỉ của sinh viên đại học mà còn của nhiều nhân viên, quản lý và lãnh đạo Để nâng cao khả năng thuyết trình, cần xây dựng kế hoạch rèn luyện cụ thể nhằm cải thiện và phát triển kỹ năng này.
Dùng phần mềm ghi âm: để ghi lại giọng nói của mình, giúp điều chỉnh giọng nói thông qua các lần tập luyện.
Hít thở sâu trước khi thuyết trình: giúp cho mình đỡ cảm giác lo lắng, nói đỡ vấp hơn.
Luyện nói hằng ngày, kể cả nói với bạn bè: luyện tập không nói các từ đệm
“ừm”, “à” nó sẽ trở thành thói quen, lúc vấp không được nói từ đệm.
Hãy tạo cho mình một thang điểm: để người nghe đánh giá sau mỗi lần thuyết trình, giúp mình theo dõi sự tiến bộ theo thời gian.
Hãy luôn nghĩ rằng bạn đang nói chuyện với người quen: giảm áp lực khi thuyết trình.
Quan sát và học hỏi từ những người có kỹ năng thuyết trình xuất sắc là cách hiệu quả để cải thiện khả năng của bản thân Hãy chú ý đến cách họ đứng và thể hiện trong các buổi thuyết trình, từ đó tự luyện tập để nâng cao kỹ năng của mình.
Yêu cầu phản hồi: hãy bảo bạn bè nhận xét và đưa ra đánh giá sau mỗi lần nói.
Thả lỏng cơ thể trước khi nói: giúp tâm trạng thoải mái, cơ thể thư giãn nhiều hơn.
Chuẩn bị nội dung thuyết trình một cách có chọn lọc là rất quan trọng, vì thời gian thuyết trình thường bị hạn chế Do đó, bạn chỉ nên tập trung vào những điểm quan trọng và liên quan trực tiếp đến chủ đề Việc này giúp bài thuyết trình trở nên hiệu quả và dễ hiểu hơn.
Chủ động quản lí thời gian: việc sắp xếp thời gian hợp lý giúp bạn hoàn thành đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng của bài thuyết trình.
Tự tin: có phong thái tự tin sẽ tạo được ấn tượng tốt với người nghe.
Sử dụng ngôn ngữ cơ thể là một yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả thuyết trình, cho phép bạn thể hiện sự sáng tạo trong kỹ năng trình bày và tạo ấn tượng tích cực với khán giả.
Ngoài ra chúng ta có thể tham gia các khoá học về kỹ năng thuyết trình và tham gia các buổi thuyết trình, hội thảo ở trường, câu lạc bộ,…