KHÁI QUÁT CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG
Nguyên nhân dẫn tới chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
Kể từ khi nhậm chức Tổng thống Mỹ vào tháng 1/2017, Donald Trump đã liên tục đe dọa thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để trả đũa thương mại đối với Trung Quốc Mặc dù đã có nhiều cuộc đàm phán giữa hai bên nhằm tìm kiếm thỏa thuận và nhượng bộ, nhưng những nỗ lực này đã không đạt được thành công.
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bắt đầu từ ngày 20/04/2017 khi
Mỹ đang điều tra xem thép nhập khẩu từ Trung Quốc và một số quốc gia khác có đe dọa an ninh quốc gia hay không Vào ngày 06/07/2018, chính quyền Mỹ đã chính thức khởi động chiến tranh thương mại với Trung Quốc bằng cách áp thuế 25% lên hàng hóa nhập khẩu trị giá 34 tỷ USD, chủ yếu là máy móc và thiết bị điện tử Trung Quốc ngay lập tức đáp trả bằng cách áp thuế tương ứng 34 tỷ USD lên hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, chủ yếu là nông sản Cuộc chiến tranh thương mại này xuất phát từ nhiều nguyên nhân sâu xa và cụ thể.
Cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết, khi dự báo cho thấy GDP danh nghĩa của Trung Quốc có thể vượt Mỹ vào năm 2030 Hiện tại, nếu tính theo sức mua tương đương (PPP), GDP của Trung Quốc đã vượt qua Mỹ Cả hai quốc gia này đều đóng vai trò quan trọng trong thương mại toàn cầu, với Mỹ là nước nhập khẩu lớn nhất và xuất khẩu đứng thứ hai, trong khi Trung Quốc là nước xuất khẩu lớn nhất và nhập khẩu đứng thứ hai.
Trong những năm gần đây, sự cạnh tranh giữa hai siêu cường Mỹ và Trung Quốc ngày càng trở nên căng thẳng Trong bối cảnh sức mạnh của Mỹ có dấu hiệu suy giảm, Trung Quốc đang thể hiện tham vọng thay thế Mỹ để chiếm ưu thế trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu.
Quy mô kinh tế Xuất khẩu Nhập khẩu
USD) xếp hạng thế giới
GDP tính theo PPP (tỷ USD) xếp hạng thế giới
Tỷ USD xếp hạng thế giới
Tỷ USD xếp hạng thế giới
Bảng 1: Mỹ và Trung Quốc - Hai siêu cường kinh tế thế giới (Số liệu năm 2017, Nguồn: Cơ sở dữ liệu của World Bank)
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, đặc biệt sau khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001, xuất phát từ nhiều nguyên nhân cụ thể Những vấn đề này đã góp phần dẫn đến tình trạng chiến tranh thương mại hiện nay giữa hai quốc gia.
Chính sách bảo hộ mậu dịch của Tổng thống Donald Trump, với khẩu hiệu “nước Mỹ trên hết” và “làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”, đã gây ra chiến tranh thương mại không chỉ với Trung Quốc mà còn với các đồng minh như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, cũng như các nước láng giềng như Canada và Mexico Ngay sau khi nhậm chức, ông Trump đã rút khỏi hoặc yêu cầu đàm phán lại nhiều hiệp định thương mại tự do mà Mỹ đã ký kết hoặc đang thực thi.
Thâm hụt thương mại lớn giữa Mỹ và Trung Quốc là nguyên nhân chính dẫn đến căng thẳng thương mại giữa hai nước Năm 2017, Mỹ đã nhập khẩu 506 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc, trong khi chỉ xuất khẩu 131 tỷ USD, tạo ra thâm hụt lên đến 375 tỷ USD Thâm hụt này đã tăng liên tục từ khi Trung Quốc gia nhập WTO, từ 100 tỷ USD năm 2001 lên 375 tỷ USD năm 2017 Chính quyền Mỹ đã nhiều lần yêu cầu Trung Quốc giảm thặng dư thương mại, nhưng Trung Quốc cho rằng Mỹ cần tăng cường xuất khẩu để giảm thâm hụt.
Tham vọng của Trung Quốc trở thành quốc gia công nghệ hàng đầu thế giới đang gây lo ngại cho Mỹ, đặc biệt khi Mỹ hiện là nước dẫn đầu về công nghệ Để đạt được mục tiêu trở thành nền kinh tế tiên tiến và không phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu, Trung Quốc đã đầu tư hàng tỷ USD vào chương trình "Sản xuất tại Trung Quốc 2025", tập trung vào các lĩnh vực như robot, trí tuệ nhân tạo, hàng không vũ trụ, ô tô điện và công nghệ Internet 5G Tuy nhiên, mặc dù tham vọng lớn, Trung Quốc vẫn gặp nhiều hạn chế về trình độ công nghệ Để thực hiện chiến lược này, các công ty Trung Quốc cần dựa vào công nghệ cốt lõi từ Mỹ, dẫn đến cáo buộc từ Mỹ về việc Trung Quốc ép buộc chuyển giao công nghệ thông qua các thỏa thuận ngầm và các phương thức khác như nhập khẩu và mua bán sát nhập Trung Quốc liên tục bác bỏ những cáo buộc này.
Tình trạng vi phạm bản quyền nghiêm trọng ở Trung Quốc đã trở thành vấn đề nóng, với Mỹ nhiều lần cáo buộc rằng các công ty nước này chịu thiệt hại hàng tỷ USD mỗi năm do việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ Chính quyền Mỹ chỉ ra rằng nguyên nhân chính là do hệ thống pháp luật Trung Quốc có khả năng bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ yếu kém Mặc dù Trung Quốc đang nỗ lực cải thiện công tác bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, nhưng phần lớn tiến bộ chỉ tập trung vào bản quyền tác giả và nhãn hiệu, trong khi tình trạng bắt buộc chuyển giao công nghệ trong các lĩnh vực công nghiệp then chốt vẫn còn phổ biến.
Mỹ đã phản ứng mạnh mẽ trước các biện pháp hạn chế đầu tư của Trung Quốc, đặc biệt là việc Bắc Kinh không cung cấp quyền tiếp cận thị trường tương xứng cho các công ty nước ngoài Chính phủ Trung Quốc cam kết nới lỏng giới hạn sở hữu nước ngoài trong lĩnh vực sản xuất ô tô, đóng tàu và máy bay, đồng thời hứa hẹn thúc đẩy mở cửa lĩnh vực tài chính Tuy nhiên, Mỹ tỏ ra hoài nghi về những cam kết này, bởi Trung Quốc đã từng đưa ra những hứa hẹn tương tự khi gia nhập WTO năm 2001 nhưng không thực hiện Các công ty Trung Quốc đã lợi dụng thời gian bảo hộ dài để củng cố vị thế thống lĩnh tại thị trường nội địa và mở rộng đầu tư ra nước ngoài.
Diễn biến cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
2.1 Các sự kiện chính châm ngòi cho cuộc chiến tranh Mỹ-Trung
Tháng 1 năm 2017, vào ngày đầu tiên nhậm chức, Trump đã ký sắc lệnh rút Hoa
Kỳ họp Hiệp định và Đàm phán Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã diễn ra, trong đó Tổng thống Trump tuyên bố sẽ áp thuế 45% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Vào năm 2017, Tổng thống Trump đã yêu cầu Bộ Thương mại Hoa Kỳ tiến hành điều tra tác động của việc nhập khẩu thép từ Trung Quốc và các quốc gia khác đến lợi ích của Hoa Kỳ Đến tháng 8 cùng năm, ông bắt đầu cuộc điều tra thứ hai về Trung Quốc, do Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer dẫn dắt, nhằm xem xét các cáo buộc liên quan đến việc đánh cắp tài sản trí tuệ Cuộc điều tra này ước tính rằng Hoa Kỳ đã chịu thiệt hại từ 225 tỷ đô la.
600 tỷ đô la mỗi năm vì hành vi trộm cắp đó.
Cuôc chiến thương mại Mỹ - Trung chính thức khai màn vào ngày 22 tháng 3 năm
Năm 2018, chính quyền Trump đã khởi xướng cuộc chiến thương mại với Trung Quốc thông qua một bản ghi nhớ tổng thống, đề xuất mức thuế quan cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc Mục tiêu của các mức thuế này là nhằm ngăn chặn việc chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ trái phép và giảm thâm hụt thương mại Mỹ-Trung Chính phủ Mỹ hy vọng rằng việc tăng giá hàng hóa Trung Quốc sẽ làm giảm sức cạnh tranh của các công ty Trung Quốc, từ đó buộc chính phủ Trung Quốc phải thực hiện các chính sách tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các công ty Mỹ hoạt động tại nước này.
2.2 Động thái tấn công-phản công từ hai phía Mỹ-Trung
Vào ngày 22/01/2018, Mỹ đã áp thuế nhập khẩu lên máy giặt và pin mặt trời, mặc dù các sản phẩm này không đến từ Trung Quốc, nhưng Mỹ chỉ ra rằng sự thống lĩnh của Trung Quốc trong nguồn cung toàn cầu là một trở ngại Đáp lại, vào ngày 04/02/2018, Trung Quốc bắt đầu điều tra chống hỗ trợ giá đối với hàng hóa Cao Lương nhập khẩu từ Mỹ Tiếp theo, vào ngày 08/03/2018, Tổng thống Trump đã ký lệnh áp thuế 25% đối với thép và 10% đối với nhôm nhập khẩu với lý do lo ngại về an ninh quốc gia, trong khi miễn trừ cho Canada và Mexico và cho phép các quốc gia khác trình bày lý do xin miễn trừ.
Trong những tuần tiếp theo, danh sách các quốc gia được miễn trừ bao gồm EU, Argentina,
Xung đột thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang gia tăng, đặc biệt khi Trung Quốc hủy bỏ đơn hàng mua đậu tương từ Mỹ Nguyên nhân chính là do nhu cầu trong nước giảm sút, do dịch tả lợn châu Phi đã làm thu hẹp hoạt động chăn nuôi lợn tại Trung Quốc.
Quốc, đậu tương được dùng trong chăn nuôi gia súc.
Vào ngày 22/03/2018, chính quyền Trump đã phát hành bản ghi nhớ tổng thống về Mục 301 trong cuộc điều tra liên quan đến các hành động của Trung Quốc, đề xuất áp thuế lên tới 50 tỷ USD đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc để phản ứng với cáo buộc trộm cắp tài sản trí tuệ của Hoa Kỳ Tổng thống Trump đã giao nhiệm vụ cho Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, Robert Lighthizer, trong vòng 15 ngày để lập danh sách các sản phẩm bị áp thuế Lighthizer cho biết ông sẽ lựa chọn từ những mặt hàng mà chính phủ Trung Quốc đã xác định trong các tài liệu chính sách mà họ mong muốn thống trị, đặc biệt là các sản phẩm được nêu trong kế hoạch.
Vào ngày 23/03/2018, Mỹ đã khiếu nại lên WTO về việc Trung Quốc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời áp thuế nhập khẩu lên hàng hóa Trung Quốc Đáp lại, Trung Quốc đã áp thuế lên 3 tỷ đô hàng hóa nhập từ Mỹ và công bố danh sách 120 mặt hàng Mỹ bị đánh thuế 15% và 8 mặt hàng 25% Ngày 2/4/2018, Trung Quốc áp thuế đối với 128 sản phẩm Mỹ, bao gồm phế liệu nhôm, máy bay, ô tô và đậu nành Ngày 3/4/2018, Mỹ công bố danh sách các mặt hàng trị giá 50 tỷ đô sẽ bị áp thuế nhập khẩu từ Trung Quốc, chủ yếu là các sản phẩm công nghệ cao, nhằm bù đắp thiệt hại do việc Trung Quốc vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Trung Quốc đã áp dụng mức thuế bổ sung 25% đối với máy bay, ô tô và đậu tương - những mặt hàng xuất khẩu nông nghiệp chủ lực của Mỹ sang Trung Quốc Đáng chú ý, hầu hết các sản phẩm trong danh sách này được Trung Quốc nhập khẩu với khối lượng lớn từ các bang ủng hộ Donald Trump trong chiến dịch tranh cử.
Navaratnam, 2018) Mỹ cho rằng những cáo buộc của Trung Quốc lên chính sách của mình là vô căn cứ Ngày 03/04/2018, sau bản ghi nhớ tổng thống ngày
Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã công bố danh sách tạm thời khoảng 1.300 mặt hàng nhập khẩu sẽ bị áp thuế mới nhằm phản ứng với việc buộc chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ của Hoa Kỳ.
Trung Quốc chiếm khoảng 50 tỷ USD hàng nhập khẩu của Mỹ, bao gồm nhiều lĩnh vực như nguyên liệu thô, máy móc xây dựng, hàng không vũ trụ, thiết bị nông nghiệp, điện tử, thiết bị y tế và sản phẩm tiêu dùng Lighthizer tập trung vào các lĩnh vực này theo kế hoạch “Sản xuất tại Trung Quốc 2025”.
Trung Quốc đã phản ứng lại việc Mỹ áp thuế nhập khẩu phần 301 bằng cách khiếu nại lên WTO và thông báo sẽ áp thuế 25% lên 106 sản phẩm của Mỹ, bao gồm máy bay, rượu whisky, ô tô và đậu nành Ngày 05/04/2018, Tổng thống Trump tuyên bố rằng chính quyền của ông sẽ xem xét việc áp thêm 100 tỷ đô la thuế quan do Trung Quốc trả đũa không công bằng Tiếp theo, vào ngày 10/04/2018, Trung Quốc cũng đệ đơn lên WTO về các mức thuế nhập khẩu mà Mỹ áp lên thép và nhôm của họ.
Vào ngày 10/04/2018, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết mở cửa thị trường tài chính Tuy nhiên, chỉ sau đó 6 ngày, vào ngày 16/04/2018, Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với công ty ZTE của Trung Quốc do vi phạm các thỏa thuận cấm giao thương với Iran và Bắc Triều Tiên Lệnh trừng phạt này cấm ZTE mua các sản phẩm công nghệ của Mỹ trong vòng 7 năm, và Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã cấm các công ty Mỹ cung cấp bộ phận, phần mềm và linh kiện cho ZTE Corp, một công ty viễn thông đa quốc gia của Trung Quốc.
Vào ngày 17/04/2018, Trung Quốc tuyên bố áp thuế chống bán phá giá 1 tỷ đô la lên sản phẩm Cao Lương nhập từ Mỹ để đáp trả các hành động tấn công công nghệ từ phía Mỹ Tiếp theo, vào ngày 26/04/2018, Mỹ tiến hành điều tra tập đoàn công nghệ Huawei với cáo buộc vi phạm lệnh cấm vận Iran Để phản ứng, Trung Quốc công bố khả năng giảm một nửa thuế nhập khẩu ô tô Đến ngày 29/05/2018, chính quyền Trump tiếp tục đề xuất áp thuế 25% đối với hàng hóa trị giá 50 tỷ USD từ Trung Quốc, theo thông báo vào ngày 03/04/2018.
Quốc đã cắt giảm 200 tỷ USD thâm hụt thương mại, tuy nhiên, cuộc đối thoại tại Bắc Kinh không đạt được kết quả do yêu cầu vô lý từ phía Mỹ Cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục diễn ra.
Trung Quốc phản đối quyết định phạt ZTE và yêu cầu kết thúc cuộc điều tra phần 301.
Ngày 10/05/2018, ZTE ngừng mọi hoạt động tại Mỹ Ngày 14/05/2018,
Trung Quốc xem xét về phi vụ hợp nhất của Qualcomm và NXP.
Vào ngày 17/05/2018, cuộc Đối thoại giữa Mỹ và Trung Quốc đã diễn ra tại Washington Ngày 18/05/2018, Trung Quốc đã quyết định chấm dứt cuộc điều tra về việc Mỹ bán phá giá Cao Lương Đến ngày 20/05/2018, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ, Steven Mnuchin, thông báo tạm dừng cuộc chiến thương mại Hai bên đã đạt được thỏa thuận vào hai ngày sau đó, trong đó Mỹ đồng ý hoãn áp thuế nhập khẩu, còn Trung Quốc cam kết mua gần 70 tỷ USD nông sản và sản phẩm năng lượng của Mỹ nếu không có thuế tăng Đề xuất này tương đương với việc Trung Quốc đồng ý mua thêm hơn 50% kim ngạch xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc trong năm 2017 Tuy nhiên, Trung Quốc cảnh báo rằng nếu Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt thương mại, toàn bộ thỏa thuận sẽ bị hủy bỏ Cuối cùng, hai bên đã đồng ý không áp thuế lẫn nhau và cam kết không để căng thẳng leo thang thành một cuộc chiến thương mại.
Thực trạng quan hệ Mỹ - Trung từ năm 2015 đến nay
3.1 Kim ngạch xuất - nhập khẩu giữa hai nước
Kim ngạch thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục giảm trong bối cảnh cuộc chiến thương mại kéo dài giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo dữ liệu từ Cục Hải quan Trung Quốc công bố vào ngày 8 tháng 9, kim ngạch thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm 2019 đạt 355,6 tỷ USD, giảm 13,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cũng theo báo cáo của cơ quan này, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang
Mỹ giảm 8,9%, xuống mức 275,53 tỷ USD, trong khi Trung Quốc chỉ nhập khẩu 80,07 tỷ USD hàng hóa từ Mỹ, giảm 27,5% so với tháng 8 tháng đầu năm ngoái.
Trong tháng 8, kim ngạch xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ đạt 37,30 tỷ USD, kim ngạch nhập khẩu từ Mỹ đạt 10,35 tỷ USD.
Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại gia tăng căng thẳng và bế tắc, sự mất cân bằng thương mại đang tiếp tục gia tăng, với con số đạt 195,45 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm nay.
Năm 2018, kim ngạch thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đạt 633,5 tỷ USD, tăng 28,5% so với năm 2017 Xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ tăng 11,3%, đạt 478,4 tỷ USD, trong khi nhập khẩu từ Mỹ sang Trung Quốc chỉ tăng 0,7%, lên 155,09 tỷ USD.
Do đó, sự mất cân bằng mậu dịch năm 2018 đã tăng lên tới 323,3 tỷ USD từ mức 275,8 tỷ USD trong năm 2017.
Theo số liệu từ Bộ Thương mại Mỹ, năm 2018, Mỹ ghi nhận thâm hụt thương mại với Trung Quốc lên tới 420 tỷ USD Ngược lại, thông tin từ Hải quan và Cục Thống kê Trung Quốc cho thấy nước này chỉ có thặng dư 323 tỷ USD với Mỹ.
Trong những năm gần đây, thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã duy trì một vị thế ổn định, với Mỹ liên tục nhập siêu từ Trung Quốc với con số lớn Từ 2012 đến 2018, tỷ trọng thâm hụt thương mại của Mỹ đối với Trung Quốc luôn chiếm trên 40% tổng thâm hụt thương mại của Mỹ với toàn thế giới.
Số liệu năm 2019 sụt giảm cho thấy các biện pháp áp thuế đã phát huy tác dụng,
Biểu đồ 1 Thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc qua các năm
(Nguồn: Cục thống kê Dân số Mỹ)
Theo báo cáo chính thức của Bộ Thương mại Trung Quốc, nếu tính cả giao dịch dịch vụ và điều chỉnh cho các hàng hóa được xử lý, chênh lệch thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ chỉ còn 153 tỷ USD, tương đương hơn 36% so với con số 420 tỷ USD mà chính phủ Mỹ công bố.
Trung Quốc thường nhập khẩu linh kiện từ các quốc gia khác, sau đó lắp ráp và xuất khẩu sang Mỹ, dẫn đến giá trị gia tăng mà nước này đóng góp là rất nhỏ so với số liệu mà Mỹ sử dụng để tính toán cán cân thương mại.
(Đơn vị: tỉ USD, Nguồn: Cơ sở dữ liệu của Văn phòng Chính phủ Trung Quốc)
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam (SCMP), sự chênh lệch trong số liệu thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc luôn tồn tại do phương pháp tính khác nhau, nhưng mức sai khác thường chỉ khoảng 20%.
Dưới thời Tổng thống Trump, cán cân thương mại song phương được coi là thước đo duy nhất cho sự thắng bại của Mỹ trong cuộc chiến kinh tế với Trung Quốc Mặc dù các số liệu cho thấy khoảng cách giữa hai nước vẫn lớn, thâm hụt thương mại đã giảm xuống mức thấp nhất trong 3 năm vào tháng 3/2019 Cuộc chiến thương mại gây ra nhiều tranh cãi về tính hữu ích của cán cân thương mại, nhưng sự thu hẹp thâm hụt vẫn được ghi nhận.
3.3 Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực giữa hai nước
Trung Quốc nổi bật với các sản phẩm điện tử và công nghệ, trong đó công nghệ chiếm khoảng 2/3 trong số 10 mặt hàng chủ lực xuất khẩu sang Mỹ Đặc biệt, vào năm 2017, sản phẩm điện tử từ Trung Quốc đã chiếm tới 60% thị phần tại Mỹ.
Trong nhiều năm, Trung Quốc giữ vị trí là đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ dựa trên tổng giá trị xuất nhập khẩu Tuy nhiên, từ năm 2018, do ảnh hưởng của cuộc chiến tranh thương mại, Trung Quốc đã tụt xuống vị trí thứ ba, sau Canada và Mexico, hai quốc gia láng giềng của Mỹ.
Biểu đồ 2 Thặng dư thương mại của Trung Quốc đối với Mỹ qua các năm
Xuất khẩu đậu nành của Mỹ sang Trung Quốc trong năm 2019 dự kiến chỉ đạt 1/3 so với năm 2018, trong khi giá cả giảm xuống còn một nửa.
Trong 9 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ giảm 13,5% mà nguyên nhân chủ yếu được cho là thuế quan và những đe dọa thuế quan giữa hai bên Tương tự, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc cũng giảm 15,5% Đến nay, Mỹ đã áp thuế với khoảng 360 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc, trong đó
250 tỉ USD chịu thuế suất 25% và 110 tỉ USD khác chịu thuế suất 15% Để đáp trả, Trung Quốc cũng áp thuế lên 185 tỉ USD hàng hóa Mỹ.
Theo kế hoạch, Mỹ dự kiến áp thuế 15% lên khoảng 160 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 15/12 Tuy nhiên, vào ngày 15/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một tại Nhà Trắng Thỏa thuận này được coi là một bước tiến hòa bình, phản ánh sự nhượng bộ của Trung Quốc trong việc ngăn chặn vi phạm sở hữu trí tuệ và ép buộc chuyển giao công nghệ từ Mỹ.
NHỮNG TÁC ĐỘNG KINH TẾ CỦA CUỘC CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG
Tác động đối với nền kinh tế Mỹ
Chiến tranh thương mại đã gây ra những tổn thất kinh tế nghiêm trọng cho cả Trung Quốc và Hoa Kỳ, dẫn đến sự chuyển hướng dòng chảy thương mại Tăng trưởng kinh tế Hoa Kỳ chậm lại, đầu tư kinh doanh bị ngưng trệ, và nhiều công ty không thể tuyển dụng Nhiều nông dân phá sản, trong khi lĩnh vực sản xuất và vận tải hàng hóa rơi vào tình trạng tồi tệ nhất kể từ cuộc suy thoái trước Hành động của Trump đã tạo ra một trong những đợt tăng thuế lớn nhất trong nhiều năm qua.
Theo ước tính của Bloomberg Economics vào năm 2019, cuộc chiến thương mại đã gây thiệt hại cho nền kinh tế Mỹ lên tới 316 tỷ USD vào cuối năm 2020 Những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề trong cuộc xung đột thương mại này bao gồm:
Nông dân Mỹ đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, khi quốc gia này ngừng mua một lượng lớn nông sản, đặc biệt là đậu tương Xuất khẩu nông sản hàng năm của Mỹ sang Trung Quốc đã sụt giảm mạnh, từ gần 25 tỷ USD xuống dưới 7 tỷ USD chỉ trong vòng 12 tháng tính đến tháng 04/2019.
Nợ nông nghiệp đã đạt kỷ lục mới trong năm qua do tình trạng phá sản gia tăng và thời tiết không thuận lợi Việc nhiều công ty Trung Quốc ngừng mua sản phẩm nông nghiệp của Mỹ đã khiến nông dân mất đi một thị trường lớn, dẫn đến doanh thu sụt giảm và phải xin trợ cấp từ chính phủ Chính phủ Mỹ đã chi tới 28 tỷ USD để hỗ trợ thiệt hại cho nông dân, trong khi họ lo ngại rằng quan hệ thương mại Mỹ-Trung sẽ không bao giờ được khôi phục Theo thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, Trung Quốc cam kết mua nông sản của Mỹ với giá trị lên tới 40-50 tỷ USD mỗi năm.
1.1.2 Lạm phát và giá cả
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã áp dụng mức thuế đối với 360 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, chủ yếu tập trung vào các sản phẩm máy móc và tư liệu.
Vào ngày 1/4/2018, Bộ Tài chính Trung Quốc đã công bố danh sách 120 mặt hàng Mỹ, trong đó có trái cây và các sản phẩm liên quan, sẽ bị áp thuế 15% khi xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc Đồng thời, 8 mặt hàng như thịt lợn cũng bị áp thuế 25% Ngoài ra, giá phụ tùng ô tô, thiết bị gia dụng và nội thất đã tăng khoảng 3% kể từ năm 2017, trong khi các mặt hàng cốt lõi giảm 1%.
Hiện nay, nhiều sản phẩm của Trung Quốc bị đánh thuế vào Mỹ chủ yếu là nguyên liệu đầu vào cho các doanh nghiệp Mỹ, dẫn đến khó khăn cho các ngành công nghiệp sử dụng nguồn cung này Sự giảm sút nguồn cung và tăng giá có thể làm tăng chi phí sản xuất và giá hàng hóa trên thị trường Mỹ Đặc biệt, Apple - tập đoàn công nghệ hàng đầu của Mỹ - đã chịu thiệt hại nặng nề với doanh số sụt giảm mạnh tại thị trường Trung Quốc Trên các mạng xã hội Trung Quốc, nhiều thông điệp kêu gọi tẩy chay các sản phẩm của Mỹ như Apple và McDonald's đang lan truyền.
Giá hàng hóa tiêu dùng tại Mỹ đang tăng cao, khiến người tiêu dùng gặp khó khăn Điều này cũng gây trở ngại cho các công ty đa quốc gia của Mỹ, bất kể có chi nhánh tại Trung Quốc hay không, trong việc tiếp cận và mở rộng kinh doanh tại thị trường lớn nhất thế giới Hệ quả là, sự phát triển thương mại và đầu tư của nền kinh tế Mỹ sẽ bị chậm lại.
Tỷ lệ lạm phát duy trì ổn định, với chỉ số giá tiêu dùng tăng 2% trong năm 2019 Mặc dù Tổng thống Trump khẳng định Trung Quốc sẽ gánh chịu thuế của Mỹ, thực tế lại cho thấy các nhà nhập khẩu Mỹ mới là những người chịu thiệt hại Nghiên cứu từ Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York và Đại học Columbia chỉ ra rằng các công ty Mỹ đã mất ít nhất 1,7 nghìn tỷ USD giá trị cổ phiếu do thuế quan áp lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Sau nhiều thập kỷ tăng trưởng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, tình hình đã có sự suy giảm đáng kể Giá trị xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc đã giảm hơn 100 tỷ đô la, trong khi thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Trung Quốc đạt kỷ lục 419,2 tỷ USD vào năm 2018 Tuy nhiên, đến năm 2019, thâm hụt này giảm xuống còn 345 tỷ USD, gần bằng mức của năm 2016, chủ yếu do sự giảm sút trong dòng chảy thương mại Các mức thuế đơn phương mà Trump áp đặt lên Trung Quốc cũng đã góp phần vào sự thay đổi này.
Sự giảm xuất khẩu sang Mỹ đang làm gia tăng thâm hụt thương mại của Mỹ với châu Âu, Mexico, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan, đồng thời làm chệch hướng dòng chảy thương mại từ Trung Quốc Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nhà sản xuất tại các thành phố cảng Trung Quốc, buộc các công ty nhỏ phải ngừng hoạt động, trong khi các nhà phân phối lớn hơn sẽ phải tìm cách giảm chi phí hoặc tăng giá sản phẩm đối với khách hàng Mỹ.
1.1.4 Đầu tư Đầu tư trong nền kinh tế Mỹ đã giảm mạnh Đầu tư trực tiếp nước ngoài gần như chững lại trong nửa đầu năm 2018 và tiếp tục thấp yếu tại thời điểm giữa năm 2019. Tổng đầu tư vào nền kinh tế Mỹ bao gồm xây dựng cơ sở hạ tầng như các nhà máy mới hoặc mua thiết bị cho các nhà máy đó cũng giảm trong quý 2 và 3 của năm 2019. Nancy McLernon, Chủ tịch Tổ chức đầu tư quốc tế, đại diện cho các công ty đầu tư xuyên quốc gia cho biết các công ty quốc tế nói chung đã trở nên lương lự khi đầu tư vào Mỹ do lo ngại về căng thẳng thương mại Các công ty quốc tế chiếm tới 20% số lao động trong ngành chế tạo của Mỹ và sản xuất 25% hàng hóa xuất khẩu của Mỹ.
Các nhà máy ở cả Mỹ và Trung Quốc đã bị ảnh hưởng lớn trong bối cảnh thương mại và đầu tư toàn cầu đi xuống.
Các hoạt động công nghiệp toàn cầu đã giảm, và các nhà máy tại Mỹ cũng không nằm ngoài xu hướng này Theo báo cáo việc làm của Bộ Lao động Mỹ, trong tháng 12/2019, ngành sản xuất đã cắt giảm 12,000 việc làm Tuy nhiên, phần lớn người lao động Mỹ vẫn làm việc trong các lĩnh vực không bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến thương mại, với tỷ lệ việc làm tăng chủ yếu ở các ngành dịch vụ chuyên nghiệp, giải trí, khách sạn và chăm sóc sức khỏe.
1.1.6 Tăng trưởng kinh tế Đầu năm 2018, chính quyền Tổng thống Trump đã đạt được mục tiêu với nền kinh tế tăng trưởng 3% hoặc hơn mỗi năm Cũng trong tháng 02/2018, Nhà Trắng dự báo nền kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng hơn 3% mỗi năm trong năm 2018 và 2019 và nền kinh tế sẽ vững mạnh tới mức Cục dự trữ liên bang sẽ không tiếp tục tăng lãi suất cơ bản Tuy nhiên, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung tiếp tục căng thẳng và chính quyền Mỹ bắt đầu yêu cầu FED giảm lãi suất cơ bản nhằm củng cố nền kinh tế FED đã cắt giảm lãi suất cơ bản ba lần, tuy nhiên tăng trưởng của kinh tế Mỹ đã giảm
23 xuống mức 2% Theo chuyên gia kinh tế Gregory Daco thuộc Tổ chức Oxford
Economics, nếu không có thương chiến với Trung Quốc, nền kinh tế Mỹ có thể tăng
2.6% trong năm 2019 và mức tăng trưởng kinh tế toàn cầu là 2.9%.
Cuộc chiến tranh thương mại gay go giữa 2 cường quốc lớn nhất trên thế giới là
Mỹ và Trung Quốc đã tác động lớn đến nền kinh tế Mỹ, nhưng các chuyên gia kinh tế hàng đầu cho rằng Mỹ có nhiều lợi thế trong cuộc chiến thương mại này Theo Wei Li, nhà kinh tế cấp cao về Trung Quốc của Standard Chartered, một cuộc chiến thương mại sẽ ảnh hưởng nặng nề hơn đến Trung Quốc, với thiệt hại từ 1,3% đến 3,2% GDP, trong khi Mỹ chỉ chịu thiệt hại từ 0,2% đến 0,9% GDP Những lợi thế của Mỹ trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc rất đáng chú ý.
Tác động đến nền kinh tế Trung Quốc
Cuối năm 2018, nền kinh tế Trung Quốc đứng trước ngã ba đường với hai lựa chọn: gỡ bỏ rào cản và tự do hóa hoặc đối mặt với sự sụt giảm mạnh trong tăng trưởng Doanh số bất động sản, bán lẻ và xe hơi đã chững lại, trong khi thị trường chứng khoán giảm hơn 20%, buộc chính phủ phải thực hiện các biện pháp kiểm soát thất nghiệp Trung Quốc đã bắt đầu dựa vào các khoản kích thích để thúc đẩy kinh tế, nhưng nhà phân tích Scott Kennedy cho rằng việc tạo ra cơ hội không nhất thiết phải dựa vào trợ cấp hay công nghệ cao Ông nhấn mạnh rằng vấn đề không phải là đầu tư bao nhiêu tiền vào nền kinh tế mà là làm cho nó trở thành một cỗ máy hiệu quả hơn thông qua việc tự do hóa và giảm bớt rào cản cho các công ty tư nhân và đầu tư nước ngoài trong những lĩnh vực còn hạn chế.
Việc bắt giữ giám đốc tài chính của Huawei đã làm gia tăng sự phức tạp trong cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh Mặc dù hai bên đang cố gắng tách biệt các vấn đề, nhưng rõ ràng cuộc chiến này không chỉ dừng lại ở khía cạnh thương mại Nó còn liên quan đến những vấn đề nền tảng trong quan hệ Mỹ-Trung từ lâu Câu hỏi đặt ra là liệu Trung Quốc có thực sự muốn mở cửa thị trường hay không.
Trung Quốc đã gặp phải thiệt hại nghiêm trọng do chiến tranh thương mại, đặc biệt là khi trước đó nước này đã phải đối mặt với nhiều thách thức kinh tế Theo các đánh giá, tình hình kinh tế của Trung Quốc đã trở nên khó khăn hơn trước tác động của cuộc chiến này.
Trong quý II năm nay, GDP của Trung Quốc đạt 6,2%, đây là mức thấp nhất kể từ khi chính phủ công bố số liệu hàng quý vào năm 1992.
Theo UNCTAD, trong nửa đầu năm 2019, Trung Quốc đã chịu thiệt hại 35 tỷ USD do thương chiến, với ngành thiết bị liên lạc và máy móc văn phòng bị ảnh hưởng nặng nề nhất khi giá trị xuất khẩu sang Mỹ giảm 15 tỷ USD Nhiều công ty nước ngoài đang có kế hoạch chuyển nhà máy sản xuất từ Trung Quốc sang quốc gia thứ ba nhằm mở rộng nguồn cung ứng, tận dụng giá nhân công rẻ và tránh thuế quan.
Nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Apple và Huawei đang bị cuốn vào cuộc đối đầu gay gắt Chính phủ Mỹ đã từ lâu có thành kiến với Huawei, cáo buộc công ty này sản xuất thiết bị điện tử và viễn thông phục vụ cho mục đích gián điệp Khi chiến tranh thương mại gia tăng, tình hình càng trở nên căng thẳng hơn.
Mỹ đã đưa Huawei vào danh sách đen do lo ngại về an ninh quốc gia và kêu gọi các đồng minh, chủ yếu là các nước phương Tây, không sử dụng sản phẩm của công ty này Lệnh cấm của Mỹ đã khiến nhiều tập đoàn lớn như Google, Intel và Qualcomm hạn chế giao dịch với Huawei Dù là một trong những nhà sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu thế giới, Huawei vẫn phụ thuộc nhiều vào các nhà cung cấp linh kiện từ Mỹ, do đó, quyết định này đã gây tổn thất nghiêm trọng cho công ty.
Trung Quốc đã trải qua sự phát triển vượt bậc nhờ vào sự kết hợp của năm nhân tố quan trọng trong nền kinh tế, bao gồm quy mô quốc gia, thành phần chủng tộc, hệ thống giá trị của người dân, nguồn vốn con người và chiến lược hóa quốc gia Quy mô dân số và thị trường khổng lồ, tính đồng nhất trong xã hội, cùng với những giá trị truyền thống của người dân, đã tạo ra một nền tảng vững chắc Sự phong phú và chất lượng cao của nguồn vốn con người, kết hợp với chính sách can thiệp và chiến lược hóa của nhà nước, đã thúc đẩy và duy trì sự tăng trưởng kinh tế ấn tượng của Trung Quốc.
Rõ ràng, không có yếu tố nào trong số này là độc quyền của Trung Quốc; các yếu tố này cũng có thể được tìm thấy hoặc tác động đến các quốc gia khác Chẳng hạn, Ấn Độ sở hữu dân số lớn, trong khi Nhật Bản và Hàn Quốc áp dụng chính sách can thiệp trong bối cảnh xã hội đồng nhất sau chiến tranh Ngoài ra, các giá trị tế tụng cũng đóng vai trò quan trọng ở Bắc Kinh.
Trung Quốc sở hữu những nhân tố văn hóa và di sản lịch sử sâu sắc, có nguồn gốc từ trước cuộc cách mạng cộng sản năm 1949, ảnh hưởng mạnh mẽ đến nền kinh tế nước này Những yếu tố di sản này không chỉ tác động gián tiếp mà còn định hình tính cạnh tranh của Trung Quốc và quan hệ thương mại với các quốc gia khác, đặc biệt là Mỹ Sức mạnh kiểm soát bao trùm từ những nhân tố này là yếu tố then chốt trong việc xác định vị thế của Trung Quốc trên trường quốc tế.
Quốc vụ viện - tức Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra nhận định: “Nền kinh tế Trung
Quốc sẽ vượt xa nền kinh tế Mỹ và sẽ trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm
2032 bất chấp “chiến tranh thương mại” đang diễn ra.
Một nhóm nhà phân tích từ trung tâm thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc đã dự đoán rằng xung đột giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ gia tăng trong năm năm tới Họ cảnh báo rằng Washington có thể áp dụng các biện pháp cực đoan để làm chậm sự phát triển kinh tế của Trung Quốc Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng những yếu tố này sẽ không ngăn cản được sự tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong tương lai.
Đến năm 2025, tỷ trọng thương mại của Trung Quốc trong GDP thế giới dự kiến sẽ tăng từ 16,2% lên 18,1%, trong khi tỷ trọng của Mỹ sẽ giảm từ 24,1% xuống 21,9% Mặc dù tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc có thể giảm từ 6,1% xuống còn 5-5,5%, GDP bình quân đầu người dự kiến sẽ đạt 14 nghìn USD vào năm 2024, giúp Trung Quốc chuyển từ nhóm các nước có thu nhập trung bình lên mức thu nhập cao Các nhà phân tích dự đoán rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ vượt qua Liên minh châu Âu vào năm 2027 và Mỹ vào năm 2032.
Giáo sư Justin Yifu Lin, cựu chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới, dự đoán rằng nền kinh tế Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ vào năm 2030 Tuy nhiên, hiện tại, Trung Quốc đang phải đối mặt với những thách thức từ các yếu tố phát triển, bao gồm vấn đề dân số, môi trường và mở cửa kinh tế, những yếu tố này có thể kìm hãm sự phát triển chung của quốc gia.
Công ty tư vấn Capital Economics đã chỉ ra trong báo cáo tháng 1 năm nay rằng quá trình phi toàn cầu hóa sẽ làm suy yếu lợi thế kinh tế của Trung Quốc trong tương lai, và việc cho rằng Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ là một "ảo tưởng" Kể từ đầu năm, thế giới đã trải qua những biến động lớn, bắt đầu từ đại dịch Covid-19 và tiếp theo là sự leo thang trong cuộc xung đột thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ.
Dự đoán sự phát triển của nền kinh tế thế giới ngày càng trở nên khó khăn Theo báo cáo của các chuyên gia, trong những năm tới, nền kinh tế toàn cầu sẽ trải qua những biến đổi mạnh mẽ Các quốc gia và tập đoàn xuyên quốc gia đang chú trọng hơn đến yếu tố an ninh trong việc thiết lập chuỗi giá trị Cuối cùng, nền kinh tế thế giới có thể sẽ phân chia thành ba khối lớn, với các trung tâm chính nằm ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Trung Quốc.
Tác động đến kinh tế toàn cầu
Mỹ và Trung Quốc, hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới, đang trải qua một cuộc chiến tranh thương mại với những hệ lụy không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến hai quốc gia này mà còn tác động mạnh mẽ đến dòng chảy thương mại toàn cầu Dự báo cho thấy, ảnh hưởng của cuộc chiến sẽ tiếp tục lan tỏa và gây ra những tác động dây chuyền sâu rộng.
Nếu chiến tranh thương mại Mỹ - Trung tiếp tục gia tăng, nhiều quốc gia sẽ có cơ hội thay thế các mặt hàng xuất khẩu vào hai thị trường này Tuy nhiên, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang góp phần vào sự suy yếu đáng kể của phát triển toàn cầu, mang lại cả cơ hội lẫn rủi ro cho các quốc gia khác.
3.1 Các bên hưởng lợi từ cuôc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
Việc Mỹ và Trung Quốc thực hiện các biện pháp thương mại tấn công lẫn nhau đã dẫn đến việc cả hai quốc gia đều mất đi thị trường rộng lớn của đối phương Do đó, các nước thứ ba có cơ hội lớn để hưởng lợi và đóng vai trò như một thị trường mới thay thế cho hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này.
Mức thuế 25% mà Trung Quốc áp dụng đối với đậu nành nhập khẩu từ Mỹ, với giá trị xuất khẩu đạt 14 tỷ USD mỗi năm, tạo cơ hội cho các nhà xuất khẩu từ Brazil và Argentina thâm nhập vào thị trường Trung Quốc.
Trung Quốc là quốc gia dẫn đầu thế giới về nhập khẩu đậu nành Khi giá đậu nành Mỹ tăng do thuế cao, Bắc Kinh sẽ tìm kiếm nguồn cung từ các thị trường khác, chẳng hạn như Nam Mỹ.
Biểu đồ 3 Brazil hưởng lợi nhiều nhất từ việc xuất khẩu đậu nành sang Trung Quốc
Trung Quốc, được biết đến là "công xưởng của thế giới", đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sản phẩm may mặc sang Mỹ do mức thuế cao, mở ra cơ hội cho các quốc gia có lợi thế cạnh tranh như Việt Nam, Bangladesh và Campuchia Đồng thời, việc Trung Quốc áp thuế đối với sản phẩm thịt lợn Mỹ trị giá khoảng 3 tỷ USD có thể mang lại lợi ích cho các nhà cung cấp thay thế như Đức, Tây Ban Nha, Đan Mạch và Nga, khi lượng thịt lợn từ Mỹ vào Trung Quốc giảm.
Airbus, liên minh sản xuất máy bay của Pháp, Đức, Vương quốc Anh và Tây Ban Nha, sẽ hưởng lợi từ việc máy bay Boeing bị đánh thuế Giá máy bay Boeing tăng cao có thể khiến các doanh nghiệp hàng không Trung Quốc chuyển sang Airbus như một nhà cung cấp thay thế.
Việc Mỹ áp dụng thuế mới đối với nhôm thép nhập khẩu từ Trung Quốc không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế lớn mà còn mang lại lợi ích cho các nhà nhập khẩu nhỏ hơn, như Philippines Khi Trung Quốc chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác, họ có thể sẽ phải chấp nhận mức lợi nhuận thấp hơn.
3.2 Các bên có khả năng chịu thiệt trong cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
Cuộc chiến thương mại đã làm giảm niềm tin của các doanh nghiệp nhỏ tại Mỹ, gây gián đoạn hoạt động giao thương của các tập đoàn công nghiệp lớn ở châu Á và ảnh hưởng đến các nhà máy xuất khẩu tại châu Âu Thuế quan gia tăng đang đẩy chi phí lên cao đối với các công ty đa quốc gia, buộc họ phải tìm cách bù đắp khoản thua lỗ Hơn nữa, sự không chắc chắn về triển vọng đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra khó khăn cho các nhà quản lý trong việc lập kế hoạch kinh doanh.
Khảo sát các nhà quản lý kinh doanh tại Nhật Bản, Hàn Quốc và Indonesia cho thấy sự sụt giảm hoạt động sản xuất vào tháng 8 năm 2018 Ở châu Âu, tình hình sụt giảm sản xuất cũng rõ ràng, đặc biệt là tại Đức.
- một trong những nhà cung cấp máy móc và thiết bị hàng đầu thế giới.
Hong Kong, với vai trò là cửa ngõ thương mại giữa Trung Quốc đại lục và Mỹ, là một nền kinh tế dễ bị tổn thương trước rủi ro Sự gia tăng xung đột thương mại có thể tác động nghiêm trọng đến 20% việc làm tại đặc khu này.
Theo số liệu của WTO, năm 2019, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa toàn cầu tăng 11%, đạt 17.200 tỷ USD Mỗi 100 tỷ USD hàng hóa bị ảnh hưởng bởi thuế nhập khẩu sẽ làm giảm thương mại toàn cầu 0,5%, kéo theo tăng trưởng toàn cầu giảm 0,1% và lạm phát tăng từ 0,1% đến 0,3%, chưa tính đến biến động tỷ giá.
Biểu đồ 4 Ánh hưởng của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đến tăng trưởng GDP toàn cầu 2018 - 2019 (Nguồn: Cơ sở dữ liệu của World Bank)
Chiến tranh thương mại có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng do hai phần ba hàng hóa trao đổi giữa hai quốc gia nằm trong chuỗi giá trị toàn cầu Sự bất ổn trong thương mại có thể khiến các ngân hàng lo ngại về sự tham gia của họ.
Việc áp dụng thuế nhập khẩu 10% từ Mỹ có thể dẫn đến tăng giá sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng và gây ra biến động trên thị trường tài chính Hệ quả là, nền kinh tế toàn cầu có nguy cơ rơi vào tình trạng tăng trưởng chậm và lạm phát cao, đồng thời lợi nhuận của doanh nghiệp toàn cầu cũng sẽ giảm sút.