Tính cấp thiết của đề tài
Truyền thông marketing là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của doanh nghiệp, với nhiều ngành nghề đã xây dựng các hoạt động truyền thông phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công việc và thúc đẩy sự phát triển xã hội Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin đã làm cho truyền thông marketing không chỉ diễn ra qua các phương tiện truyền thống như truyền hình, đài phát thanh, báo chí, mà còn mở rộng trên internet Truyền thông marketing trên internet giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận thông tin về sản phẩm và dịch vụ, nhờ vào sự tiện lợi và đa dạng trong các hình thức quảng bá.
Truyền thông marketing trên internet đã nhanh chóng phát triển trong lĩnh vực thông tin – thư viện, giúp người đọc nhận biết về thư viện cũng như các sản phẩm và dịch vụ mà thư viện cung cấp Điều này không chỉ thỏa mãn nhu cầu thông tin của bạn đọc mà còn hỗ trợ các thư viện nghiên cứu và hiểu rõ nhu cầu của độc giả, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển hiệu quả hơn Hơn nữa, truyền thông marketing còn tạo ra cầu nối thân thiện giữa thư viện và cộng đồng, góp phần xây dựng hình ảnh tích cực của thư viện trong mắt công chúng.
Thư viện Quốc gia Việt Nam (TVQGVN) là thư viện trung tâm của cả nước, có sự phát triển lâu dài và ảnh hưởng lớn đến người dùng thông tin Hoạt động truyền thông marketing tại TVQGVN đã được chú trọng, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ internet để nâng cao hiệu quả Qua thời gian, thư viện đã đạt nhiều kết quả tích cực trong việc cải thiện hình thức và chất lượng hoạt động truyền thông Tuy nhiên, hoạt động truyền thông marketing trên internet tại Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn đầu, dẫn đến một số hạn chế Để làm rõ hơn về hoạt động này và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng, tôi đã nghiên cứu đề tài “Hoạt động truyền thông marketing trên internet tại Thư viện Quốc gia Việt Nam”.
Tình hình nghiên cứu đề tài
Trong những năm gần đây, truyền thông marketing, đặc biệt là trên internet, đã trở thành một chủ đề được bàn luận rộng rãi trên toàn quốc Nhiều tác giả đã đóng góp các bài viết về vấn đề này, trong đó có các bài đăng trên Tạp chí Thư viện Việt Nam, nhấn mạnh vai trò quan trọng của marketing trong hoạt động của các thư viện đại học Việt Nam.
Bài viết "Hoạt động truyền thông marketing của Trung tâm Thông tin Thư viện - Đại học Quốc gia Hà Nội" của ThS Bùi Thanh Thủy, Khoa Thông tin – Thư viện, ĐH KH, tập trung vào việc phân tích và đánh giá các chiến lược truyền thông marketing được áp dụng tại Trung tâm Thông tin Thư viện Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện nhận thức của cộng đồng về dịch vụ thư viện thông qua các hoạt động truyền thông hiệu quả Bài viết cũng đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả truyền thông và thu hút người dùng đến với các dịch vụ thư viện.
Bài viết "Marketing đối với hoạt động Thông tin Thư viện ở nước ta" của ThS Phan Thị Thu Nga, PGĐ Trung tâm Thông tin Tư liệu Đại học Đà Nẵng, trình bày tầm quan trọng của marketing trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các thư viện tại Việt Nam Tác giả nhấn mạnh rằng việc áp dụng các chiến lược marketing phù hợp có thể giúp thu hút người dùng, tăng cường dịch vụ và cải thiện hình ảnh của thư viện trong cộng đồng Bài viết cũng đề xuất những phương pháp cụ thể để triển khai marketing hiệu quả trong lĩnh vực thông tin thư viện.
Bài viết "Tiếp thị và quảng bá các dịch vụ Thư viện" do Vũ Quỳnh Nhung dịch, cùng với tác phẩm "Marketing trong hoạt động Thông tin Thư viện" của ThS Trần Đại Lượng từ Đại học Văn hóa, cung cấp cái nhìn sâu sắc về các chiến lược tiếp thị hiệu quả cho các dịch vụ thư viện Những nội dung này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quảng bá để thu hút người dùng và nâng cao giá trị của thư viện trong cộng đồng.
Tiếp thị thư viện qua mạng Internet là một chủ đề quan trọng, nhưng cho đến nay, nghiên cứu về vấn đề này tại Thư viện Quốc gia Việt Nam vẫn còn hạn chế.
Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Nâng cao chất lượng hoạt động truyền thông marketing này tại TVQGVN
+ Đề cập đến các khái niệm và các hình thức truyền thông marketing trên inernet trong hoạt động thông tin - thư viện
+ Trình bày thực trạng ứng dụng hoạt động truyền thông marketing trên internet tại TVQGVN
Hoạt động truyền thông marketing trên internet tại TVQGVN cần được đánh giá một cách toàn diện để nhận diện những điểm mạnh và yếu Để nâng cao chất lượng truyền thông marketing, cần áp dụng các giải pháp như tối ưu hóa nội dung, cải thiện tương tác với khách hàng, và sử dụng công nghệ mới trong chiến lược truyền thông Việc này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả truyền thông mà còn nâng cao sự nhận diện thương hiệu của TVQGVN trong thị trường cạnh tranh hiện nay.
Đối tƣợng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu của đề tài
Hoạt động truyền thông marketing trên internet
Thư viện Quốc gia Việt Nam năm 2011
Phương pháp nghiên cứu của đề tài
Khóa luận được triển khai nghiên cứu với các phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể sau:
- phương pháp thống kê, so sánh
- phương pháp nghiên cứu tư liệu, phân tích tổng hợp
Đóng góp về mặt lý luận và thực tiễn của đề tài
6.1 Đóng góp về mặt lý luận
Làm rõ hơn các vấn đề về truyền thông marketing trên internet trong hoạt động thông tin - thư viện khi nghiên cứu tại TVQGVN
6.2 Đóng góp về mặt thực tiễn Đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng truyền thông marketing trên internet tại TVQGVN hiện nay
Bố cục đề tài
Ngoài lời mở đầu, kết luận, những từ viết tắt, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung đề tài chia thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về truyền thông marketing trên internet trong hoạt động thông tin - thư viện
Chương 2: Các hình thức truyền thông marketing trên internet tại Thư viện Quốc gia Việt Nam
Chương 3: Nhận xét và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng truyền thông marketing trên internet tại Thư viện Quốc gia Việt Nam
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TRUYỀN THÔNG MARKETING TRÊN INTERNET TRONG HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN - THƢ VIỆN
Khái niệm
Khóa luận sẽ làm rõ các khái niệm cơ bản liên quan đến marketing, truyền thông marketing, internet và truyền thông marketing trên internet trong bối cảnh hoạt động thông tin - thư viện.
Marketing là một lĩnh vực đa dạng, bao gồm nhiều hoạt động từ sản xuất và phát triển sản phẩm đến phân phối và truyền thông Nó không chỉ tập trung vào việc tạo ra sản phẩm mà còn nghiên cứu nhu cầu và phản ứng của khách hàng để xây dựng kế hoạch phát triển hiệu quả.
Theo Philip Kotler, nhà kinh tế học nổi tiếng, marketing được định nghĩa là một quá trình quản lý mang tính xã hội, giúp cá nhân và tập thể đáp ứng nhu cầu và mong muốn của họ thông qua việc tạo ra, chào hàng và trao đổi các sản phẩm có giá trị với người khác.
Marketing là chức năng của tổ chức giúp duy trì mối quan hệ lâu dài với khách hàng, hiểu rõ nhu cầu của họ, phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ để đáp ứng những nhu cầu đó, và thiết lập các chương trình quảng bá thông tin nhằm thể hiện mục tiêu của tổ chức.
Mục đích của marketing là “nhận biết và hiểu khách hàng kỹ đến mức độ hàng hóa hay dịch vụ sẽ đáp ứng đúng thị hiếu của khách” [6, 63]
Bản chất của hoạt động marketing là tập hợp các nghiên cứu và phân tích nhằm xác định nhu cầu của người tiêu dùng, từ đó phát triển sản phẩm và dịch vụ đáp ứng những nhu cầu đó Marketing đóng vai trò quan trọng trong xã hội, giúp hình thành sản phẩm và phương thức thỏa mãn nhu cầu của con người Nó không chỉ phát hiện những nhu cầu chưa được đáp ứng mà còn giúp con người nhận thức rõ hơn về bản thân và mối quan hệ với những sản phẩm khác nhau, từ đó nâng cao giá trị và lợi ích mà họ có thể đạt được.
Bản chất của marketing liên quan đến việc xác định nhu cầu của khách hàng và phát triển sản phẩm để đáp ứng những nhu cầu đó Các trung tâm thông tin và thư viện hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc phục vụ khách hàng, do đó, marketing là một yếu tố thiết yếu và quan trọng đối với các tổ chức này.
Marketing trong lĩnh vực thông tin - thư viện bao gồm các chiến lược nhằm xác định nhu cầu của người dùng và phát triển sản phẩm, dịch vụ phù hợp để đáp ứng những nhu cầu đó.
Bản chất của hoạt động này chính là:
Tổ chức nghiên cứu và phát triển thị trường thông tin
Thiết kế, tạo lập, xây dựng chiến lược phát triển các sản phẩm và dịch vụ thông tin để đưa ra thị trường thông tin
Định hướng và dự báo sự phát triển của thị trường thông tin trên cơ sở xác lập mối quan hệ chặt chẽ với cộng đồng NDT [9, 63]
Marketing được coi là một công cụ quan trọng trong quản lý, cung cấp cơ sở khoa học cho các hoạt động quản lý Trong các cơ quan thông tin - thư viện, mục tiêu của marketing bao gồm việc nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện dịch vụ và thu hút người dùng.
chủ động và tích cực kiểm soát nhu cầu NDT
nâng cao khả năng cung cấp sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện đáp ứng nhu cầu xã hội
kịp thời thu nhận sự thay đổi từ phía NDT thông qua mối quan hệ liên kết bền vững với NDT
Có khả năng đánh giá mức độ đáp ứng và sự hài lòng của người cao tuổi trong xã hội, từ đó thực hiện các điều chỉnh cần thiết nhằm nâng cao hoặc cải thiện khả năng này.
* Khái niệm truyền thông marketing
Truyền thông marketing là một phần quan trọng trong quá trình marketing tổng thể Theo Philip Kotler, truyền thông marketing bao gồm các hoạt động truyền tải thông tin về sản phẩm, dịch vụ hoặc tổ chức đến khách hàng, nhằm thuyết phục họ tin tưởng và lựa chọn sản phẩm của doanh nghiệp.
Truyền thông marketing nhằm mục đích thông báo, thuyết phục và nhắc nhở khách hàng về sản phẩm và dịch vụ của các tổ chức, doanh nghiệp Thông qua các thông điệp, doanh nghiệp giới thiệu sự hiện diện của mình trên thị trường, đồng thời thuyết phục và giữ cho khách hàng nhớ đến sản phẩm và dịch vụ của họ.
Trong hoạt động thông tin - thư viện, truyền thông marketing là một trong bốn công cụ chính của marketing - mix, giúp các cơ quan thông tin - thư viện tiếp cận và tác động đến đối tượng người dùng mục tiêu Hoạt động này bao gồm việc truyền tải thông tin về sản phẩm và dịch vụ của thư viện, nhằm giới thiệu hình ảnh và thuyết phục người dùng sử dụng các dịch vụ này Qua đó, các cơ quan thư viện có thể hiểu rõ hơn về nhu cầu và phản ứng của người dùng đối với sản phẩm và dịch vụ của mình Tóm lại, truyền thông marketing đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và cung cấp thông tin, giúp người dùng nhận thức rõ hơn về lợi ích từ việc sử dụng các dịch vụ thông tin - thư viện.
Mục đích của truyền thông marketing trong hoạt động thông tin - thư viện là nhằm:
- nâng cao nhận thức, sự hiểu biết và hình thành thói quen, tập quán ở mọi thành viên trong xã hội với việc khai thác sử dụng thông tin
- nâng cao hiệu quả khai thác, sử dụng các nguồn lực của cơ quan thông tin - thư viện trong xã hội
- nâng cao khả năng của các cơ quan thông tin - thư viện trong việc đáp ứng nhu cầu thông tin của mọi thành viên trong xã hội
- nâng cao hiệu quả đầu tư của xã hội đối với các cơ quan thông tin - thư viện
Marketing thường bị nhầm lẫn với quảng bá, quảng cáo và tiếp thị, nhưng thực chất chúng là những công đoạn khác nhau trong truyền thông marketing Quảng cáo nhằm mục đích nhanh chóng và đầy đủ giới thiệu sản phẩm đến khách hàng, từ đó nâng cao vai trò của tổ chức trong cộng đồng Ngược lại, marketing là quá trình toàn diện đáp ứng nhu cầu của khách hàng, bao gồm việc nắm bắt và phân tích nhu cầu, cải tiến sản phẩm và dịch vụ, cũng như tìm cách tiếp cận khách hàng hiệu quả Quảng cáo là một phần quan trọng trong quá trình này, đóng vai trò như một mắt xích giữa người có nhu cầu và người cung cấp giải pháp.
Truyền thông marketing sử dụng nhiều phương tiện như truyền miệng, báo chí, đài phát thanh, truyền hình, logo, banner quảng cáo, tờ rơi và internet, mỗi phương tiện có ưu nhược điểm riêng Để xây dựng chiến lược truyền thông marketing hiệu quả, các cơ quan thông tin - thư viện cần nghiên cứu kỹ lưỡng về nguồn lực của mình, đối tượng người dùng và khả năng thực hiện chiến lược.
Internet, hay còn gọi là mạng internet, được ra đời vào năm 1957 với mục đích phục vụ quân đội Nhờ sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ, internet đã mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác và trở thành một mạng giao tiếp toàn cầu Nó cung cấp kết nối trực tiếp giữa người dùng thông qua mạng LAN hoặc nhà cung cấp dịch vụ internet, hoạt động như một mạng công cộng kết nối qua các phương tiện viễn thông như đường dây điện thoại và vệ tinh.
Vai trò của truyền thông marketing trên internet
Truyền thông marketing đóng vai trò quan trọng trong các cơ quan thông tin - thư viện, nhằm giới thiệu đầy đủ và chính xác các hoạt động, sản phẩm, dịch vụ và nguồn lực của các cơ quan này.
Trong chiến lược marketing, các cơ quan thông tin - thư viện lựa chọn phương tiện truyền thông phù hợp, với internet là công cụ mới nhất và được ưu tiên hàng đầu Internet mang lại nhiều lợi ích vượt trội, giúp tăng cường khả năng tiếp cận và tương tác với người dùng hiệu quả hơn.
Ngày nay, internet đã trở thành phương tiện thông tin đại chúng phổ biến toàn cầu, nhờ vào sự phát triển của công nghệ thông tin và cạnh tranh giữa các nhà mạng lớn Điều này không chỉ nâng cao chất lượng hoạt động internet mà còn giảm chi phí sử dụng Thay vì đầu tư ngân sách lớn cho quảng bá truyền thống như xây dựng phòng ban và thuê nhân viên, các cơ quan thông tin - thư viện giờ đây chỉ cần một trang web hoặc tham gia mạng xã hội để tạo không gian ảo Họ có thể đăng tải nhiều thông tin và hình ảnh, giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, giải đáp thắc mắc và hướng dẫn độc giả một cách hiệu quả.
- Mở rộng phạm vi hoạt động truyền thông
Internet với khả năng kết nối 24/7 đã trở thành công cụ quan trọng giúp các cơ quan thông tin - thư viện truyền tải thông tin và thông báo một cách nhanh chóng và rộng rãi Sự phát triển của website, blog, diễn đàn và mạng xã hội không chỉ nâng cao hiệu quả làm việc của cán bộ thông tin mà còn mở ra nhiều cơ hội để giới thiệu hình ảnh, sản phẩm và dịch vụ tới độc giả Ngoài ra, internet cho phép truyền tải thông tin về sản phẩm và dịch vụ mới một cách tức thì, giúp độc giả dễ dàng tìm hiểu và lựa chọn Thông tin được trình bày sinh động qua chữ viết, hình ảnh và âm thanh, đồng thời cho phép kiểm soát hiệu quả của các chiến dịch quảng bá thông qua báo cáo chi tiết theo thời gian thực Nhờ vào những dữ liệu này, các cơ quan có thể nhanh chóng điều chỉnh chiến lược của mình để đạt được kết quả mong muốn.
- Liên hệ trực tiếp và ngay lập tức với độc giả
Internet cung cấp một tiện ích quan trọng cho các cơ quan thông tin - thư viện, cho phép độc giả gửi yêu cầu nội dung trực tuyến và nhận phản hồi nhanh chóng Bên cạnh đó, các cơ quan có thể dễ dàng tìm kiếm độc giả tiềm năng thông qua tư vấn và hỏi đáp trực tuyến Điều này không chỉ giúp họ cung cấp giải đáp và hướng dẫn, mà còn hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của độc giả đối với sản phẩm và dịch vụ của mình Nhờ vậy, các cơ quan có thể mở rộng đối tượng độc giả và phát triển thêm sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu của họ.
Trên internet, các thư viện có thể đăng tải bài đánh giá của độc giả sau mỗi giới thiệu sản phẩm và dịch vụ để thu thập ý kiến phản hồi Dựa vào những phản hồi này, các thư viện sẽ tổng hợp và phân tích, từ đó xây dựng chiến lược phát triển hiệu quả hơn cho sản phẩm và dịch vụ của mình.
Internet hiện nay là một công cụ truyền thông marketing hiệu quả và vượt trội so với các phương tiện truyền thông khác Việc tận dụng môi trường internet trong hoạt động truyền thông marketing của các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là các cơ quan thông tin - thư viện, đang trở thành một vấn đề được quan tâm hàng đầu.
Các hình thức và tiêu chí đánh giá hoạt động truyền thông marketing trên
Truyền thông marketing trên internet bao gồm nhiều hình thức đa dạng như sử dụng website của tổ chức, gửi email và sử dụng dịch vụ chat trực tuyến, tạo liên kết đến các website khác, tham gia và xây dựng diễn đàn, hoạt động trên mạng xã hội, cũng như đăng tin trên các trang web khác.
1.3.1 Qua website, blog thư viện
Website, hay còn gọi là trang mạng, là một tập hợp các trang web bắt đầu bằng một tệp với địa chỉ tên miền Đây là hình thức phổ biến trong hoạt động truyền thông marketing tại các cơ quan thông tin - thư viện ở Việt Nam hiện nay Trên website thường có các module như Trang chủ, OPAC, Sản phẩm và dịch vụ, Forum, và Liên hệ, tuy nhiên, mỗi thư viện sẽ có các module khác nhau tùy thuộc vào sự lựa chọn và kế hoạch truyền thông của mình.
Blog, viết tắt của weblog, là một dạng nhật ký trực tuyến đơn giản hơn so với website, xuất hiện từ cuối thập niên 1990 Các blogger, có thể là cá nhân hoặc tập thể, chia sẻ thông tin về nhiều chủ đề, thường liên quan đến kinh nghiệm và ý kiến cá nhân Người đọc có thể bình luận và thảo luận về các chủ đề này Nhờ sự hỗ trợ của phần mềm, việc tạo blog trở nên dễ dàng và nhanh chóng Một trang blog có thể bao gồm siêu liên kết, hình ảnh, và liên kết đến các trang phim và âm nhạc, với phong cách viết thường mang tính thảo luận và tập trung vào một chủ đề yêu thích.
Trong lĩnh vực thông tin - thư viện, các cơ quan thường tổ chức nhiều hội thảo, triển lãm và buổi nói chuyện chuyên đề hấp dẫn, thu hút sự tham gia đông đảo của độc giả Tuy nhiên, sau các sự kiện này vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết triệt để Xã hội thông tin và kiến thức đòi hỏi sự sáng tạo và vận động không ngừng Chính vì vậy, các blog thông tin sẽ giúp giải quyết những vấn đề còn bỏ ngỏ Sau khi kết thúc các hội nghị, hội thảo và triển lãm, diễn giả và thính giả vẫn có thể tiếp tục trao đổi, đánh giá và chia sẻ những nội dung chưa được làm rõ.
Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ truyền thông marketing, các website và blog của các cơ quan thông tin - thư viện cần đáp ứng những tiêu chí đánh giá quan trọng.
Các module bao gồm bài viết, hình ảnh, video, banner và logo nhằm giới thiệu về cơ quan thông tin - thư viện, cùng các sản phẩm và dịch vụ của cơ quan Điều này giúp người dùng dễ dàng nắm bắt và tìm kiếm thông tin phù hợp với nhu cầu của họ.
+ Bài viết trong blog mang phong cách thảo luận
Trên trang web, người dùng có thể tìm thấy thông tin trao đổi và phản hồi giữa cán bộ và nhà đầu tư, nơi giải đáp các thắc mắc liên quan đến việc sử dụng và tìm kiếm thông tin Đây là nguồn tài liệu hữu ích cho những câu hỏi về sản phẩm và dịch vụ của cơ quan, giúp nâng cao trải nghiệm người đọc.
+ Có kết nối đến các CSDL thư mục, cơ sở dữ kiện và CSDL toàn văn trực tuyến để NDT tra cứu mọi lúc, mọi nơi
Thư viện cần có các kết nối đến các website khác, bao gồm website của trường đại học, cơ quan chuyên ngành liên quan và các cơ quan thông tin - thư viện khác Việc này không chỉ giúp mở rộng đối tượng độc giả mà còn tạo ra hình ảnh thân thiện, gần gũi hơn của thư viện trong lòng độc giả.
Thống kê lượng truy cập là công cụ quan trọng giúp các cơ quan nắm bắt thói quen và phản ứng của bạn đọc, từ đó cải thiện hoặc duy trì chiến lược hoạt động phù hợp Bên cạnh đó, đối với các trang web có lượt truy cập lớn, số liệu thống kê không chỉ khẳng định sự phát triển mà còn tạo niềm tin cho bạn đọc về chất lượng của trang web, khuyến khích họ truy cập thường xuyên hơn.
Trang web được thiết kế với các đề mục rõ ràng, giúp người đọc dễ dàng tìm thấy các bài đăng mới nhất ở vị trí đầu trang Thông tin trên trang luôn được cập nhật, đầy đủ và xác thực, mang đến trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.
1.3.2 Qua diễn đàn điện tử
Hiện nay, các cơ quan thông tin - thư viện không chỉ nên tập trung vào việc xây dựng website giới thiệu hình ảnh và hoạt động, mà còn cần tham gia vào các diễn đàn điện tử để cung cấp thông tin và trả lời các câu hỏi từ bạn đọc Diễn đàn điện tử, thực chất là một loại website, cho phép người dùng trao đổi, thảo luận và bày tỏ ý kiến về các vấn đề quan tâm chung Những nội dung thảo luận sẽ được lưu trữ dưới dạng các trang tin, và để tham gia, người dùng cần tạo tài khoản đăng nhập, điều này giúp cán bộ thư viện kiểm soát các bài viết và ý kiến thảo luận của thành viên.
Tại các diễn đàn và cơ quan thông tin - thư viện, việc truyền thông được thực hiện thông qua việc thu thập ý kiến, tư vấn và hướng dẫn bạn đọc về cách sử dụng sản phẩm và dịch vụ Đồng thời, diễn đàn cũng tiến hành thống kê lượt truy cập, số lượng bài viết và thành viên tích cực để xây dựng chiến lược phát triển phù hợp Phương pháp này đã giúp các thư viện tạo ấn tượng tốt với bạn đọc thông qua việc chia sẻ và định hướng hiệu quả.
- Tiêu chí đánh giá: một diễn đàn muốn thực hiện công tác truyền thông marketing thì cần phải đảm bảo các yếu tố sau:
+ Có các bài viết, hình ảnh, video giới thiệu, quảng bá hình ảnh, hoạt động và các sản phẩm, dịch vụ của thư viện
+ Có các câu hỏi và giải đáp thắc mắc, tư vấn về các sản phẩm và dịch vụ của thư viện
+ Các cuộc thảo luận về chủ đề nào đó
+ Có thống kê bài viết, lượng truy cập, số câu hỏi, số câu trả lời, thành viên tích cực
+ Có các comment, ý kiến đóng góp của người sử dụng, các thành viên
+ Các thành viên phải có tài khoản đăng nhập để comment, bình luận, hỏi đáp, đăng bài vào diễn đàn,
Mạng xã hội là một nền tảng trực tuyến kết nối người dùng trên toàn cầu với nhiều mục đích khác nhau, không bị giới hạn bởi địa lý hay thời gian Đây là môi trường truyền thông marketing hiệu quả cho các cơ quan thông tin và thư viện nhờ vào các tính năng đa dạng của internet Một số mạng xã hội phổ biến như Facebook và MySpace thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng, đặc biệt là sinh viên.
Chỉ cần thực hiện một vài bước đăng ký, các cơ quan thông tin - thư viện có thể tạo tài khoản và tham gia vào cộng đồng mạng xã hội, kết nối với nhiều thành viên khác Trên các nền tảng này, cán bộ thư viện sẽ chia sẻ thông báo, quảng bá hình ảnh cũng như các sản phẩm và dịch vụ của thư viện, đồng thời đăng tải các bài viết về những chủ đề mà độc giả quan tâm Họ cũng có thể thu thập ý kiến đóng góp từ người dùng và tận dụng những phản hồi từ các chuyên gia trong lĩnh vực.
Sử dụng ứng dụng chat và email để tương tác với bạn đọc, đồng thời quảng bá hình ảnh thư viện cùng các sản phẩm và dịch vụ thông tin Ngoài ra, thư viện cũng cần giải đáp thắc mắc của độc giả, thu thập ý kiến đánh giá và phản hồi từ họ để cải thiện chất lượng phục vụ.
+ Có các đường link liên kết đến website, blog, diễn đàn… của thư viện, các đường link đến các cơ quan, tổ chức khác có liên quan
+ Có thể có máy tìm và tra cứu mục lục trực tuyến
CÁC HÌNH THỨC TRUYỀN THÔNG MARKETING TRÊN INTERNET TẠI THƢ VIỆN QUỐC GIA VIỆT NAM
Khái quát Thƣ viện Quốc gia Việt Nam
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển
Thư viện Quốc gia Việt Nam có nguồn gốc từ Thư viện Trung Ương Đông Dương, được thành lập theo Nghị định ngày 29/11/1917 của A Sarraut, Toàn quyền Pháp tại Đông Dương Trụ sở đầu tiên của thư viện nằm tại số 31 đường Trường Thi, hiện nay là phố Tràng Thi, Hà Nội.
Hình 1: Thư viện Quốc gia Việt Nam
Logo Tiếng Việt Logo tiếng Anh
Hình 2: Logo biểu trưng của TVQGVN
Từ năm 1958 đến nay, Thư viện đã trải qua ba lần đổi tên và hiện mang tên Thư viện Quốc gia Việt Nam (TVQGVN) Đây là thư viện hàng đầu trong hệ thống thư viện công cộng, chịu sự chỉ đạo trực tiếp của các cơ quan chức năng.
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch
Vào tháng 11 năm 2002, TVQGVN đã tổ chức lễ kỷ niệm 85 năm xây dựng và phát triển Đến ngày 25 tháng 11 năm 2007, TVQGVN tiếp tục kỷ niệm 90 năm thành lập và vinh dự nhận Huân chương độc lập hạng Nhì.
2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ
Thư viện Quốc gia Việt Nam (TVQGVN) đóng vai trò là thư viện trung tâm quốc gia, thực hiện các chức năng và nhiệm vụ quan trọng theo Quyết định số 2638/QĐ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
TVQGVN là một đơn vị sự nghiệp văn hóa trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, có nhiệm vụ quan trọng trong việc thu thập và bảo tồn di sản thư tịch của dân tộc Đơn vị này cũng đảm bảo việc bổ sung, bảo quản và tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu một cách hiệu quả trong cộng đồng.
TVQGVN thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu sau:
- Thu thập, tổ chức bảo quản lâu dài vốn tài liệu của dân tộc và tài liệu của nước ngoài viết về Việt Nam
Nhà nước thu nhận và lưu chiểu các xuất bản phẩm cùng luận án tiến sĩ của công dân Việt Nam bảo vệ cả trong nước và nước ngoài, cũng như của công dân nước ngoài bảo vệ tại Việt Nam.
- Bổ sung, trao đổi, nhận biếu tặng tài liệu của cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật
Tổ chức cung cấp dịch vụ cho độc giả trong và ngoài nước, giúp họ truy cập vào nguồn tài liệu phong phú của thư viện và tham gia vào các hoạt động đa dạng do thư viện tổ chức.
Chúng tôi chuyên xử lý thông tin, biên soạn và xuất bản các tài liệu quan trọng như Thư mục quốc gia, tổng thư mục Việt Nam, Tạp chí thư viện Việt Nam cùng với nhiều sản phẩm thông tin khác.
- Nghiên cứu khoa học thông tin - thư viện và ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào hoạt động thư viện
Hướng dẫn chuyên môn và nghiệp vụ cho các thư viện trên toàn quốc được thực hiện thông qua các phương thức như biên soạn tài liệu, đào tạo, bồi dưỡng, cùng với việc tổ chức hội nghị và hội thảo về nghiệp vụ thư viện, theo sự phân công của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch.
Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ thư viện Tham gia các tổ chức quốc tế giúp các thư viện tiếp cận nguồn tài nguyên phong phú và xây dựng các dự án tài trợ cho tài liệu, trang thiết bị và đào tạo cán bộ thư viện Ngoài ra, việc tổ chức hội thảo và chia sẻ kinh nghiệm hoạt động giữa các thư viện quốc tế cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của ngành Các hoạt động triển lãm tài liệu được thực hiện theo quy định pháp luật, nhằm giới thiệu và quảng bá tài nguyên thư viện đến cộng đồng.
- Lưu trữ các tài liệu có nội dung tại khoản 1 Điều 5 Pháp lệnh Thư viện và phục vụ cho người đọc theo quy định của pháp luật
- Tổ chức các hoạt động dịch vụ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao theo quy định của pháp luật
Hiện nay, TVQGVN có tổng số 173 cán bộ, viên chức và người lao động trong có 1 tiến sĩ, 16 thạc sĩ, 124 cử nhân thư viện và các ngành khác
Thư viện được tổ chức với Ban Giám đốc bao gồm Giám Đốc và các Phó Giám Đốc, cùng với 13 phòng chuyên trách các nhiệm vụ khác nhau Trong số đó, phòng Thông tin Tư liệu và phòng Tin học đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và thực hiện các hoạt động truyền thông marketing trên internet cho thư viện.
Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức của Thư Viện Quốc gia Việt Nam
Phòng Thông tin Tư liệu:
Thư viện Quốc gia Việt Nam tổ chức và hướng dẫn độc giả tra cứu thông tin, đáp ứng nhu cầu tìm kiếm tài liệu cho mọi đối tượng Qua đó, thư viện từng bước hoàn thiện bộ máy tra cứu thông tin, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ bạn đọc.
+ Nhiệm vụ đối với công tác truyền thông marketing trên internet của TVQGVN:
Tập huấn độc giả cách tra cứu tìm kiếm thông tin trên nhiều nguồn lực khác nhau và biết cách đánh giá chọn lọc thông tin
Chúng tôi cung cấp thông tin qua nhiều hình thức đa dạng, bao gồm trả lời câu hỏi, cung cấp bản sao tài liệu, sưu tầm thư mục và danh sách bộ sưu tập Thông tin có thể được cung cấp dưới dạng giấy, qua email hoặc gửi qua đường bưu điện.
Tiếp nhận và phản hồi yêu cầu thông tin trực tiếp từ bạn đọc, hoặc qua điện thoại hay thư điện tử
Chúng tôi cung cấp dịch vụ thông tin cho tất cả độc giả, cả trong và ngoài thư viện Đồng thời, chúng tôi cũng lập hồ sơ lưu trữ cho dịch vụ thông tin Hỏi – Đáp.
Tiếp thị, giới thiệu các dịch vụ và sản phẩm thông tin – tư liệu của TVQGVN với người sử dụng
Tổ chức, quản lý hệ thống và các dịch vụ thông tin của TVQGVN + Nhiệm vụ đối với công tác truyền thông marketing trên internet của TVQGVN:
Quản trị mạng LAN, đảm bảo phần cứng, phần mềm cho các hệ thống tin học tại Thư viện Quốc gia Việt Nam
Xây dựng, bảo trì, cập nhật và quản lý trang web của Thư viện
Quản trị CSDL, hiệu đính, chỉnh lý các CSDL và đưa dữ liệu mới lên website đúng thời hạn
2.1.4 Cơ sở vật chất và trang thiết bị
Cơ sở vật chất và trang thiết bị đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của thư viện, tạo điều kiện cho bạn đọc làm việc với tài liệu, học tập và nghiên cứu Trang thiết bị hiện đại không chỉ nâng cao chất lượng làm việc của người dùng thông tin (NDT) mà còn đáp ứng tốt hơn nhu cầu sử dụng thông tin của họ Ngoài ra, cơ sở vật chất và trang thiết bị còn hỗ trợ thư viện thực hiện các công tác nghiệp vụ, đặc biệt là công tác truyền thông marketing thông tin - thư viện, giúp kết nối cán bộ thư viện với NDT một cách hiệu quả.
Các hình thức truyền thông marketing trên internet tại Thƣ viện Quốc gia Việt Nam
Hiện nay, TVQGVN đã áp dụng nhiều hình thức truyền thông marketing đa dạng trên internet, bao gồm việc sử dụng website, blog của Thư viện, dịch vụ chat online, thông tin trên các website khác, và các liên kết từ website khác.
2.2.1 Qua website, blog thư viện
Thư viện Quốc gia Việt Nam đã chú trọng đến việc áp dụng phương pháp truyền thông marketing qua việc phát triển website tại địa chỉ http://www.thuvienquocgia.vn và http://www.nlv.gov.vn Để xây dựng website, cán bộ Phòng Tin học và Phòng Thông tin Tư liệu đã hợp tác chặt chẽ trong việc triển khai kế hoạch công việc Phòng Tin học đảm nhiệm thiết kế, lập trình và duy trì hoạt động của website, trong khi Phòng Thông tin Tư liệu tập trung vào thu thập và xử lý thông tin để đăng tải lên website Kế hoạch được thực hiện qua 5 bước cơ bản.
- Bước 1: Xác định phương hướng
- Bước 2: Chuẩn bị thiết kế website
- Bước 3: Thiết kế và lập trình website
- Bước 4: Kiểm tra và thử nghiệm
- Bước 5: Duy trì và phát triển website
Thư viện đã chỉ định một nhân viên phòng Tin học có chuyên môn trong thiết kế và bảo trì website để theo dõi hoạt động, cập nhật thông tin, và thực hiện các công việc bảo trì, sửa chữa, nhằm đảm bảo website luôn hoạt động ổn định.
Website TVQGVN xây dựng rất nhiều các module, trong số đó có module
Trang chủ, Giới thiệu, Tra cứu CSDL, Hoạt động TVQG, Sản phẩm thư viện, Blog và Trợ giúp là những module quan trọng, đóng vai trò then chốt trong chiến lược truyền thông marketing của thư viện.
Trang chủ của website TVQGVN là cổng chào đầu tiên, đại diện cho toàn bộ nội dung của website Nó cung cấp thông tin mới nhất về các sự kiện, tin tức nổi bật, sản phẩm và dịch vụ tiêu biểu của thư viện, cùng với các hoạt động nghiệp vụ thông tin - thư viện trên cả nước Các thông tin được phân chia thành các mục nhỏ như Tin tức – Sự kiện, Nghiệp vụ Thư viện, Phân loại - Biên mục, và Sách – Văn hóa đọc, giúp người đọc dễ dàng tìm kiếm và nắm bắt thông tin.
Từ trang chủ, chúng ta cũng có thể nối link tới các mục khác trong toàn website
Trang chủ của thư viện được thiết kế với nhiều banner, bảng quảng cáo và video giới thiệu sản phẩm, bao gồm cơ sở dữ liệu, bộ sưu tập số và cơ sở dữ liệu Hán Nôm toàn văn Người dùng có thể truy cập vào OPAC (Online Public Access Cataloging) thông qua phần mềm Ilib, nơi cung cấp bộ sưu tập số Thăng Long – Hà Nội và kho tàng thư tịch cổ văn hiến Hán Nôm được số hóa Ngoài ra, trang cũng liên kết với các tổ chức như Hội bảo tồn di sản Hán Nôm, Yale University, Viện nghiên cứu Hán Nôm và Trung tâm nghiên cứu Quốc học để mở rộng thông tin cho độc giả.
Một điểm nổi bật của module Trang chủ là mục Đặt mua Tạp chí Thư viện, nơi NDT có thể tìm thấy hướng dẫn chi tiết để mua Tạp chí Thư viện Việt Nam, sản phẩm đặc trưng và chất lượng của TVQGVN NDT có thể thực hiện việc mua sắm qua bưu điện, email hoặc điện thoại đến các địa chỉ đã được cung cấp Điều này không chỉ mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng trong giao dịch giữa thư viện và NDT mà còn phản ánh sự nhanh nhạy của TVQGVN trong việc áp dụng công nghệ thông tin hiện đại.
Hình 3: ModuleTrang chủ trên website TVQGVN
Thư viện không chỉ là nơi lưu giữ tri thức mà còn mang trong mình một lịch sử hình thành phong phú, biểu trưng qua logo đặc trưng Với chức năng nhiệm vụ đa dạng, thư viện được tổ chức thành các phòng ban cụ thể, mỗi bộ phận đóng góp vào cơ cấu tổ chức chung Nguồn lực thông tin phong phú cùng với những thành tựu nổi bật đã minh chứng cho vai trò quan trọng của thư viện trong xã hội Qua những hoạt động chủ yếu diễn ra, chúng ta có thể hình dung rõ nét về quá trình phát triển và ảnh hưởng tích cực của thư viện đối với cộng đồng.
Tra cứu CSDL bao gồm việc tìm kiếm CSDL sách, CSDL toàn văn và nguồn truy cập mở Khi truy cập vào mục Tra cứu CSDL, bạn đọc sẽ được hướng dẫn đến giao diện của phân hệ để thực hiện các thao tác tìm kiếm dễ dàng và hiệu quả.
OPAC (Online Public Access Cataloging) của phần mềm Ilib cho phép bạn đọc tra cứu tài liệu như tại thư viện Tại module Tra cứu CSDL, người dùng có thể tìm kiếm tài liệu cả ở dạng in và điện tử, bao gồm thông tin thư mục và toàn văn Tuy nhiên, để truy cập vào nguồn tài liệu toàn văn, người dùng cần có một tài khoản riêng do thư viện cung cấp.
Hoạt động TVQG là module có tiềm năng truyền thông marketing lớn, với nhiều bài viết về các hoạt động tiêu biểu tại TVQGVN và các thư viện trên cả nước Module này bao gồm các mục như Hợp tác quốc tế, Đào tạo học bổng, Dự án, Dịch vụ thư viện, Thư viện ảnh và Thống kê bạn đọc Tuy nhiên, nội dung ở các mục nhỏ này còn hạn chế, chưa được cập nhật thường xuyên Đặc biệt, các mục Dự án, Dịch vụ thư viện và Thống kê bạn đọc hiện vẫn thiếu thông tin, mặc dù thư viện đang cung cấp nhiều dịch vụ đa dạng.
Hình 4: Mục Dịch vụ Thư viện trong module Hoạt động TVQGVN
Sản phẩm thư viện bao gồm nhiều mục nhỏ như Thư mục Quốc gia tháng, Thư mục Quốc gia năm, Thư mục chuyên đề, Tạp chí thư viện, và File ISO giới thiệu về các bản thư mục theo tháng, năm và chuyên đề Bên cạnh đó, thông tin về các tạp chí thư viện Việt Nam do TVQGVN xuất bản cũng được cung cấp Bạn đọc có thể dễ dàng tải về các thư mục này để tham khảo và đọc.
- Blog: module đăng tải các các bài viết có nội dung nói về các hoạt động của
TVQGVN cung cấp thông tin về các hoạt động nổi bật của thư viện trên toàn quốc, bao gồm giới thiệu sách mới, sách theo chuyên đề, cùng các sự kiện như triển lãm và trao tặng sách từ các tổ chức Ngoài ra, thư viện cũng gửi thông báo và giấy mời đến khách mời, chẳng hạn như Hội nghị bạn đọc năm 2011 Người đọc có thể bình luận và đóng góp ý kiến cho các bài viết, tạo ra một môi trường học tập và trao đổi hiệu quả Tuy nhiên, các bình luận sẽ được xem xét và xử lý bởi cán bộ thư viện trước khi được đăng tải.
- Trợ giúp: module này có vai trò rất lớn đối với đối tượng lần đầu tiếp xúc với
TVQGVN cung cấp thông tin hữu ích cho người dùng thư viện, bao gồm nội quy, lịch phục vụ, thủ tục làm thẻ, và các sản phẩm, dịch vụ hiện có Các bài viết được trình bày dưới dạng câu hỏi và câu trả lời ngắn gọn, rõ ràng, giúp bạn đọc dễ dàng tìm hiểu Một số câu hỏi thường gặp như “Tại thư viện hiện nay có các dịch vụ gì?”, “Tôi có thể photo các tài liệu trong thư viện được không?”, và “Có phải trả phí khi yêu cầu cung cấp thông tin?” Mỗi câu hỏi đều kèm theo câu trả lời cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng khi tiếp cận dịch vụ thư viện.
Website TVQGVN cung cấp nhiều liên kết đến các trang web hữu ích, bao gồm Báo tin tức, Báo Đảng Cộng sản Việt Nam và các cơ quan thông tin - thư viện Những liên kết này mang tính chất quốc gia, giúp người đọc cập nhật thông tin thời sự và hoạt động của Đảng, Chính phủ cũng như các cơ quan thông tin trong nước Nhờ đó, TVQGVN ngày càng thu hút nhiều lượt truy cập hơn từ bạn đọc.