II. HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
2. Xác định hiện tượng đồng nghĩa
3. Giới thiệu bài mới
Hoạt động của thầy Hoạt động của thầy Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu về từ đồng âm, phân biệt hiện tượng từ nhiều nghĩa và từ đồng âm.
H:Thế nào là từ đồng âm? Hãy phân biệt hiện tượng nhiều nghĩa với với hiện tượng đồng âm?
H: Xác định trường hợp nào cĩ hiện tượng từ nhiều nghĩa, trường hợp nào cĩ hiện tượng từ đồng âm? Vì sao?
- Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm thanh, nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng liên quan gì nhau
Vd: Đường ( để ăn: đường kính, đường phèn; để đi: đường làng…)
- Hiện tượng nhiều nghĩa: một từ cĩ chứa nhiều nét nghĩa Vd: từ chín
+ Chỉ lương thực, thực phẩm đã được nấu chín: cơm chín + Chỉ sv phát triển đến giai đoạn cĩ thể thu hoạch được: lúa chín
- lá – lá phổi: cĩ hiện tượng nhiều nghĩa. Cĩ thể coi là kết quả chuyển nghĩa của từ lá trong lá xa cành
-Đường – Đường:khơng cĩ mối liên hệ nào giửa nghĩa của “đường ra trận” với “đường
V-TỪ ĐỒNG ÂM
1. Khái niệm: Từ đồng âm là
những từ giống nhau về âm thanh, nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng liên quan gì nhau
2. Xác định hiện tượng đồng nghĩa nghĩa
a/lá – lá phổi -> hiện tượng nhiều nghĩa.
b/Đướng ra trận – Ngọt như đường.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về từ đồng nghĩa
H: Thế nào là từ đồng âm?
H:Chọn cách hiểu đúng và giải thích tại sao?
H: Cho biết dựa trên cơ sở nào, từ xuân cĩ thể thay thể cho từ tuổi. Việc thay từ trong câu trên cĩ tác dụng diễn đạt ntn?
*Gọi HS thực hiện bài tập 3 theo câu hỏi SGK
Hoạt động 3: Tìm hiểu về từ trái nghĩa
H:Thế nào là từ trái nghĩa? Một từ niều nghĩa cĩ thể
thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhauVd:Aùo lành >< áo rách; bát lành >< bát mẻ; nấm lành>< nấm độc… H: Xác định cặp từ trái nghĩa? H: Xếp những cặp từ trái nghĩa thành hai nhĩm?
ngọt”->khơng cĩ cơ sở để cho rằng nghĩa này được hình thành trên cơ sở nghĩa kia. - Từ đồng nghĩa là những từ cĩ nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau
Vd: Bố – ba- tí má
- Chọn cách hiểu d, khơng chọn a vì đồng nghĩa là hiện tượng phổ quát của ngơn ngữ nhân loại, nĩi cách khác, khơng cĩ ngơn ngữ nào trên thế giới mà khơng cĩ hiện tượng đồng nghĩa. Khơng chọn b, vì đồng nghĩa cĩ thể là quan hệ giữa hai, ba hoặc nhiều hơn ba từ. Khơng chọn c, vì khơng phải bao giờ các từ đồng nghĩa cũng cĩ nghĩa hồn tồn giống nhau.
- Xuân là chỉ một mùa trong năm, tương ướng với một năm: Lấy bộ phận chỉ tồn thể ( một hình thức chuyển nghĩa theo phương thức hốn dụ)
- Từ trái nghĩa là Những từ cĩ nghĩa trái ngược nhau
- Trả lời
- Trả lời
- Nghĩa của một từ cĩ thể rộng
->Hiện tượng đồng âm.
VI-TỪ ĐỒNG NGHĨA