3. í nghĩa của đề tài
2.3.4. Phương phỏp xỏc định hệ thống chỉ tiờu đỏnh giỏ hiệu quả sử dụng
dụng đất sản xuất nụng nghiệp
* Hiệu quả kinh tế [27]
- Để đỏnh giỏ hiệu quả sử dụng đất sản xuất nụng nghiệp chỳng tụi tiến hành phõn tớch hiệu quả trong quỏ trỡnh sản xuất cỏc cõy, con chớnh trờn đồng đất Thanh Thuỷ thụng qua cỏc chỉ tiờu kinh tế chủ yếu sau:
+ Giỏ trị sản xuất (GO): là toàn bộ giỏ trị sản phẩm vật chất và dịch vụ được tạo ra trong một thời kỳ nhất định (thường là 1 năm). Nú phản ỏnh năng xuất đất đai trờn khớa cạnh lượng giỏ trị thu được trờn một đơn vị diện tớch.
GO = Qi*Pi
Trong đú: - Qi là sản lượng của sản phẩm thứ i được tạo ra - Pi là giỏ của đơn vị sản phẩm thứ i
+ Chi phớ trung gian (IC): là toàn bộ khoản chi phớ vật chất thường xuyờn bằng tiền mà chủ thể bỏ ra thuờ và mua cỏc yếu tố đầu vào và dịch vụ sử dụng trong quỏ trỡnh sản xuất, như: chi phớ về giống, phõn bún, thuốc trừ sõu, thuốc bảo vệ thực vật, làm đất, vận chuyển, chi phớ khỏc...Chỉ tiờu này phản ỏnh mức đầu tư chi phớ trờn một đơn vị diện tớch gieo trồng.
IC = Cj
Trong đú: Cj là khoản chi phớ thứ j
+ Giỏ trị gia tăng (VA): là hiệu số giữa GO và chi phớ trung gian IC; là giỏ trị sản phẩm xó hội được tạo thờm trong một thơỡ kỳ sản xuất đú. Chỉ tiờu này phản ỏnh hiệu quả sử dụng đất ở khớa cạnh giỏ trị sản phẩm mới tạo gia trờn một đơn vị diện tớch.
VA = GO - IC
+ Hiệu quả kinh tế/một ngày cụng lao động (LĐ) quy đổi: GO/LĐ và VA/LĐ, thực chất là đỏnh giỏ kết quả đầu tư lao động sống cho từng kiểu sử dụng đất và từng cõy trồng làm cơ sở để so sỏnh với chi phớ cơ hội của
từng người lao động.
Cỏc chỉ tiờu phõn tớch được đỏnh giỏ định lượng (giỏ trị tuyệt đối) bằng tiền theo thời giỏ hiện hành và định tớnh (tương đối) được tớnh bằng mức độ cao thấp. Cỏc chỉ tiờu đạt được càng cao thỡ hiệu quả kinh tế càng lớn.
* Cỏc chỉ tiờu đỏnh giỏ hiệu quả xó hội
Do điều kiện về thời gian và phạm vi nghiờn cứu của đề tài nờn chỳng tụi đỏnh giỏ hiệu quả xó hội theo một số chỉ tiờu mang tớnh định tớnh như sau:
- Mức độ chấp nhận của người dõn thể hiện ở mức độ ý kiến của hộ. - Đảm bảo an toàn lương thực, gia tăng lợi ớch của người nụng dõn. - Đỏp ứng được mục tiờu chiến lược phỏt triển kinh tế của vựng. - Thu hỳt nhiều lao động, giải quyết cụng ăn việc làm cho người nụng dõn. - Gúp phần định canh, định cư, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật...
- Khả năng sản xuất hàng hoỏ thể hiện ở chủng loại sản phẩm, số lượng tiờu thụ, giỏ cả, thị trường tiờu thụ.
* Cỏc chỉ tiờu về hiệu quả mụi trường.
Việc xỏc định hiệu quả về mặt mụi trường của quỏ trỡnh sử dụng đất rất phức tạp, khú định lượng, đũi hỏi phải được nghiờn cứu, phõn tớch trong một thời gian dài để cú thể kiểm chứng và đỏnh giỏ. Vậy nờn đề tài chỉ đỏnh giỏ hiệu quả mụi trường theo một số chỉ tiờu mang tớnh định tớnh như sau:
- Khả năng duy trỡ và cải thiện độ phỡ của đất, hạn chế ụ nhiễm do sử dụng thuốc vệ thực vật.
- Hạn chế thoỏi hoỏ đất do xúi mũn, mặn hoỏ, mất kết cấu thụng qua việc sử dụng đất thớch hợp.
- Sự thớch hợp với mụi trường đất khi thay đổi kiểu sử dụng đất, thõm canh cõn đối về dinh dưỡng và khả năng cải tạo đất.
Chƣơng 3
KẾT QUẢ NGHIấN CỨU VÀ THẢO LUẬN