BàI 5: Hệ ĐIềU HàNH MạNG
4. Dịch vụ DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)
Mỗi thiết bị trên mạng có dùng bộ giao thức TCP/IP đều phải có một địa chỉ IP hợp lệ, phân biệt. Để hỗ trợ cho vấn đề theo dõi và cấp phát các địa chỉ IP được chính xác, tổ chức IETF (Internet Engineering Task Force) đã phát triển ra giao thức DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol). Giao thức này được mô tả trong các RFC 1533, 1534, 1541 và 1542. Bạn có thể tìm thấy các RFC này tại địa chỉ http://www.ietf.org/rfc.html. Để có thể làm một DHCP Server, máy tính Windows Server 2008 phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Đã cài dịch vụ DHCP.
- Mỗi interface phải được cấu hình bằng một địa chỉ IP tĩnh.
- Đã chuẩn bị sẵn danh sách các địa chỉ IP định cấp phát cho các máy client.
Dịch vụ DHCP này cho phép chúng ta cấp động các thông số cấu hình mạng cho các máy trạm (client). Các hệ điều hành của Microsoft và các hệ điều hành khác như Unix hoặc Macintosh đều hỗ trợ cơ chế nhận các thông số động, có nghĩa là trên các hệ điều hành này phải có một DHCP Client. Cơ chế sử dụng các thông số mạng được cấp phát động có ưu điểm hơn so với cơ chế khai báo tĩnh các thông số mạng như:
- Khắc phục được tình trạng đụng địa chỉ IP và giảm chi phí quản trị cho hệ thống mạng.
- Giúp cho các nhà cung cấp dịch vụ (ISP) tiết kiệm được số lượng địa chỉ IP thật (Public IP).
- Phù hợp cho các máy tính thường xuyên di chuyển qua lại giữa các mạng.
- Kết hợp với hệ thống mạng không dây (Wireless) cung cấp các điểm Hotspot như: nhà ga, sân bay, trường học…
4.2 Hoạt động của giao thức DHCP
Giao thức DHCP làm việc theo mô hình client/server. Theo đó, quá trình tương tác giữa DHCP client và server diễn ra theo các bước sau:
- Khi máy client khởi động, máy sẽ gửi broadcast gói tin DHCPDISCOVER, yêu cầu một server phục vụ mình. Gói tin này cũng chứa địa chỉ MAC của máy client.
- Các máy Server trên mạng khi nhận được gói tin yêu cầu đó, nếu còn khả năng cung cấp địa chỉ IP, đều gửi lại cho máy Client gói tin DHCPOFFER, đề nghị cho thuê một địa chỉ IP trong một khoản thời gian nhất định, kèm theo là một subnet mask và địa chỉ của Server. Server sẽ không cấp phát địa chỉ IP vừa đề nghị cho những Client khác trong suốt quá trình thương thuyết.
- Máy Client sẽ lựa chọn một trong những lời đề nghị (DHCPOFFER) và gửi broadcast lại gói tin DHCPREQUEST chấp nhận lời đề nghị đó. Điều này cho phép các lời đề nghị không được chấp nhận sẽ được các Server rút lại và dùng đề cấp phát cho Client khác.
- Máy Server được Client chấp nhận sẽ gửi ngược lại một gói tin DHCPACK như là một lời xác nhận, cho biết là địa chỉ IP đó, subnet mask đó và thời hạn cho sử dụng đó sẽ chính thức được áp dụng. Ngoài ra Server còn gửi kèm theo những thông tin cấu hình bổ sung như địa chỉ của gateway mặc định, địa chỉ DNS Server, …
4.3 Cài đặt dịch vụ DHCP trên Windows Server 2008 Chuẩn bị cho hệ thống:
1 Máy windows server 2008 tên HT-DC đã nâng cấp lên Domain controller với Domain hoangthongit.com sẽ đóng vài trò là DHCP Server
1 máy Client Windows 7 đã join domain để test DHCP Cấu hình địa chỉ IP máy chủ
Các bước cài đặt DHCP:
Vào Server Manager,chuột phải chọn Add Roles, click Next
Tick chọn DHCP sau đó chọn Next
Ở màn hình DHCP Server chọn Next
Ở cửa số tiếp theo để mặc định và click Next
Cửa sổ tiếp theo điển địa chỉ DNS Server ở đây là 192.168.2.2 nếu chưa tự động điền, click Next
Trên màn hinh Specify IP v4 WINS Server Setting tick vào WINS is not required for application on this network. Không cần phải cài WINS vì chúng ta đã có DNS để phân giải tên. Click Next
Trên màn hình Add or Edit DHCP Scopes click vào Add để cấu hình DHCP. Click
Trong Windows Server 2008, yêu cầu cấu hình luôn Scope khi cài DHCP
Ở đây chúng ta nhập các thông số với:
– Scope Name: Tên của scope
– Starting Ip address: Địa chỉ IP bắt đầu của giải IP do DHCP cấp.
– Ending IP address: Địa chỉ IP cuối của giải IP do DHCP cấp.
– Subnet mask: Subnet mask của giải IP mà DHCP cấp.
– Default getway: Địa chỉ Default getway mà các máy client nhận IP từ DHCP Server trỏ tới. Sau đó click OK
Click Next để tiếp tục.
Tiếp theo là cấu hình DHCPv6 dành cho địa chỉ IPv6. Tick chọn Disable IPv6 stateless for this server, click Next
Ở cửa sổ Authorize DHCP Server ta để như mặc định user administrator sẽ được ủy quyền, click Next.
Xác nhận lại các thông số, nếu các thông số đúng và đủ thì chọn Install để tiếp tục.
Quá trình cài đặt sẽ mất một thời gian, sau đó click Close để kết thúc.
4.4. Cấu hình dịch vụ DHCP trên máy chủ Windows Server 2008 Để khởi động DHCP vào Administrative tools — > Chọn DHCP.
Tạo Scope mới trên DHCP:
Trong cửa sổ DHCP, chuột phải vào IPv4 chọn new scope. Sau đó chọn Next
Tại cửa sổ Scope Name, đặt tên cho Scope muốn tạo rồi nhấn Next.
Màn hình tiếp theo, nhập chuỗi IP mà DHCP server sẽ cấp. Sau đó nhấn Next
Trên cửa sổ Add Exclusions, nhập địa chỉ mà DHCP không cấp động, dành các địa chỉ IP này cho việc gán thành IP tĩnh cho các máy chủ. Việc phân định này nên nhất quán trong toàn bộ hệ thống mạng để dễ dàng cho quá trình kiểm tra, giám sát và quản trị địa chỉ IP. Các IP ở mục Exclusion là các IP nằm trong dải nhưng sẽ không được cấp động.
Click Add để add giải địa chỉ vào, sau đó click Next để tiếp tục.
Leased duration là thời gian mà DHCP server sẽ đòi lại địa chỉ IP từ các máy client. Việc này sẽ làm giảm việc lãng phí IP trong mạng. Tùy vào mô hình mạng mà chúng ta đặt Lease duration phù hợp. Với mạng có nhiều máy laptop, chúng ta nên đặt thời gian thấp, ví dụ khoảng 1 giờ hoặc 1 ngày. Với mạng có nhiều máy để bàn, chúng ta có thể đặt thời gian dài 1 tuần hoặc hơn.
Click Next để tiếp tục.
Trên màn hình Configure DHCP Options click Next, chú ý chọn Yes, I want to configure there options now để tiếp tục cấu hình cho DHCP.
Cấu hình Gateway cho DHCP client chọn Add để add vào, click Next.
Cấu hình địa chỉ DNS server mà các máy DHCP client sẽ nhận sau đó chọn Add. Chú ý điền tên miền vào Parent domain ở đây là hoangthongit.com, sau đó click Next.
Winds Server không dùng, click next để tiếp tục.
Sau khi tạo xong chúng ta sẽ active scope để cấp IP.
Chọn Finish để kết thúc quá trình cấu hình DHCP.
* Tạo DHCP reservation
Tính năng reservation là tính năng gán IP nhất định vào một địa chỉ MAC. Việc này tránh cho việc giả mạo địa chỉ MAC trong mạng nội bộ để đảm bảo an toàn mạng.. Chú ý xem địa chỉ MAC của máy Client sau đó gán để kiểm tra tính năng này.
Cách gán như sau, chuột phải vào Reservations chọn New Reservations.
Điền các địa chỉ như hình dưới.
Sau đó chọn Add ta được như sau.
* Kiểm tra DHCP
Phải chuột vào DHCP chọn Reconcile, sau đó chọn verify. Khi đó DHCP server sẽ so sánh cơ sở dữ liệu DHCP với Regedit để tránh trường hợp trùng lặp hoặc lỗi. Việc này chỉ thực hiện khi DHCP chạy đã lâu.
Nếu không gặp lỗi nào, hệ thống sẽ báo.
Trên client vào của sổ run, gõ cmd sau đó gõ lệnh ipconfig /renew để xin cấp IP từ máy chủ DHCP
Một số câu lệnh với DHCP:
Ipconfig /all: kiểm tra địa chỉ IP được cấp
Ipconfig /release: bỏ địa chỉ IP nhận từ DHCP server Ipconfig /renew: nhận lại địa chỉ IP từ DHCP server Net stop dhcpserver: tắt dịch vụ DHCP server Net start dhcpserver: bật lại dịch vụ DHCP server
===================
BÀI TẬP THỰC HÀNH
1. Cài đặt HĐH windows 7 và winserver 2008 2. Kiểm tra kết nối giữa 2 máy tính
3. Đổi tên máy tính
4. Cài đặt dịch vụ DHCP trên máy chủ 5. Kiểm tra cấp phát DHCP trên máy trạm