I. CÁC NƯỚC CHÂU PHI
2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng
- Tối 19 – 12 - 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (19 – 12 - 1946) của Chủ tịch Hồ Chí Minh ; Chỉ thị Toàn dân kháng chiến ngày 12 – 12 - 1946 của Ban Thường vụ Trung ương Đảng ; tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Trường Chinh là những văn kiện lịch sử quan trọng về đường lối kháng chiến.
- Đường lối kháng chiến : toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế.
II - CUỘC CHIẾN ĐẤU Ở CÁC ĐÔ THỊ PHÍA BẮC VĨ TUYẾN 16
- Cuộc chiến đấu bắt đầu từ 20 giờ ngày 19 – 12 - 1946, đến ngày 17 - 2 - 1947 quân ta rút khỏi Hà Nội về căn cứ hậu phương an toàn.
- Các đô thị khác ở phía Bắc vĩ tuyến 16, cuộc chiến đấu diễn ra ngay từ ngày 19 – 12 - 1946 nhƣ ở Nam Định, Vinh, Huế, Đà Nẵng... đã tiêu diệt nhiều tên địch.
III - TÍCH CỰC CHUẨN BỊ CHO CUỘC KHÁNG CHIẾN LÂU DÀI
- Các cơ quan Đảng, Chính phủ, Mặt trận, các đoàn thể chuyển lên căn cứ địa Việt Bắc.
- Nhân dân các đô thị tản cư ra các vùng hậu phương và tiến hành phá hoại nhà cửa, cầu cống để ngăn bước tiến của địch.
- Vận chuyển kho tàng, máy móc... về các vùng hậu phương an toàn, tiến hành sản xuất phục vụ chiến đấu và đời sống.
- Các Uỷ ban hành chính chuyển thành Uỷ ban kháng chiến hành chính ; thành lập Hội Liên hiệp quốc dânViệt Nam (Liên Việt).
- Đề ra các chính sách nhằm duy trì và phát triển sản xuất, trước hết là sản xuất lương thực.
- Củng cố lực lượng vũ trang các cấp. Quy định mọi người dân từ 18 đến 45 tuổi đƣợc tuyển chọn tham gia lực lƣợng chiến đấu.
- Tiếp tục phong trào Bình dân học vụ, trường phổ thông các cấp được xây dựng...
IV - CHIẾN DỊCH VIỆT BẮC THU - ĐÔNG NĂM 1947
Tháng 10 - 1947, Pháp huy động lực lƣợng lớn bao gồm quân dù, quân cơ giới và quân thủy đánh bộ đánh lên Việt Bắc nhằm tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến, triệt đường liên lạc của ta nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
– Thực hiện Chỉ thị của Đảng là Phải phá tan cuộc tiến công mùa đông của giặc Pháp, trên tất cả các mặt trận ở Đường số 3, số 4 và sông Lô, quân dân ta chiến đấu vô cùng oanh liệt, nhiều trận đánh nổi tiếng, tiêu diệt nhiều sinh lực địch nhƣ trận Chợ Đồn, Chợ Rã ; các trận phục kích ở Đoan Hùng, đèo Bông Lau, Khe Lau. Ngày 19 – 12 - 1947, Pháp phải rút khỏi Việt Bắc, chiến dịch kết thúc.
- Kết quả ta giành thắng lợi, cơ quan đầu não kháng chiến được bảo toàn, quân đội ta trưởng thành. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lƣợc chuyển sang giai đoạn mới.
V - ĐẨY MẠNH KHÁNG CHIẾN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN
- Pháp thay đổi chiến lược chiến tranh Đông Dương từ "đánh nhanh thắng nhanh" sang "đánh lâu dài", thực hiện chính sách "dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh".
- Để thực hiện âm mưu đó, Pháp củng cố ngụy quân, ngụy quyền, tăng cường các cuộc hành quân càn quét để bắt người, cướp của ném vào chiến tranh.
Thực hiện phương châm chiến lược "đánh lâu dài", Đảng, Chính phủ chủ trương tăng cường sức mạnh và hiệu lực chính quyền dân chủ nhân dân để đẩy mạnh cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện.
VI - HOÀN CẢNH LỊCH SỬ MỚI VÀ CHIẾN DỊCH BIÊN GIỚI THU - ĐÔNG 1950 - Thuận lợi mới
+ Ngày 1 – 10 - 1949, cách mạng Trung Quốc thành công, nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa ra đời.
+ Tháng 1 - 1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố sẵn sàng đặt quan hệ ngoại giao với các nước.
+ Tiếp đó Trung Quốc, Liên Xô và trong vòng một tháng sau đó các nước trong phe XHCN lần lượt đặt quan hệ ngoại giao với nước ta.
- Thách thức mới
+ Ngày 13 – 5 - 1949, Pháp đề ra kế hoạch Rơve, Mĩ từng bước can thiệp sâu và dính líu trực tiếp vào cuộc chiến tranh Đông Dương.
+ Thực hiện kế hoạch Rơve, Pháp tập trung quân ra Bắc, tăng cường hệ thống phòng ngự trên Đường số 4 và thiết lập Hành lang Đông - Tây chuẩn bị tiến công Việt Bắc lần thứ hai, mong giành thắng lợi và kết thúc nhanh chiến tranh.
Chiến dịch Biên giới thu - đông 1950
- Tháng 6 - 1950, Đảng và Chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới nhằm : tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch, mở đường liên lạc với Trung Quốc và thế giới dân chủ, củng cố khu căn cứ địa Việt Bắc.
- Ngày 16 – 9 - 1950, chiến dịch mở đầu bằng cuộc tấn công vào Đông Khê, Pháp buộc phải rút khỏi Cao Bằng, ta bao vây, chặn đánh liên tục, kết thúc chiến dịch bằng cuộc rút chạy cuối cùng của quân Pháp khỏi Đường số 4 vào ngày
22 - 10 - 1950.
- Kết quả ta đã tiêu diệt hơn 8.000 tên địch, giải phóng tuyến biên giới
Việt - Trung từ Cao Bằng đến Đình Lập, chọc thủng hành lang Đông - Tây, kế hoạch Rơ-ve phá sản.
- Ý nghĩa : Quân đội ta trưởng thành, giành được quyền chủ động chiến lược trên chiến trường chính ở Bắc Đông Dương. Mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến.
BƯỚC PHÁT TRIỂN CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1951 - 1953)
I - THỰC DÂN PHÁP TIẾP TỤC ĐẨY MẠNH CHIẾN TRANH XÂM LƯỢC ĐÔNG DƯƠNG - Ngày 6 - 12 - 1950, Pháp đề ra kế hoạch Đơ Lát đơ Tatxinhi nhằm kết thúc nhanh chiến tranh bằng cách : + Gấp rút xây dựng lực lƣợng cơ động mạnh và phát triển ngụy quân.
+ Lập "vành đai trắng" ở trung du và đồng bằng Bắc Bộ.
+ Tiến hành "chiến tranh tổng lực" ở vùng tạm chiếm, đánh phá hậu phương ta.
- Kế hoạch Đơ Lát đơ Tatxinhi đã đƣa cuộc chiến tranh xâm lƣợc của Pháp lên quy mô lớn, làm cho cuộc đấu tranh của nhân dân ta trở nên khó khăn phức tạp.
II - ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU LẦN THỨ II CỦA ĐẢNG (2 - 1951)
- Từ 11 đến 19 – 2 - 1951, Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng họp ở Tuyên Quang.
- Nội dung chính của Đại hội :
+ Báo cáo chính trị do Chủ tịch Hồ Chí Minh trình bày ; Báo cáo Bàn về cách mạng Việt Nam do Trường Chinh trình bày.
+ Tách Đảng Cộng sản Đông Dương để lập ở Việt Nam, Campuchia, Lào mỗi nước một đảng riêng. Ở Việt Nam lấy tên là Đảng Lao động Việt Nam, bầu ra Ban Chấp hành Trung ƣơng mới do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, Trường Chinh làm Tổng Bí thư và Đảng ra hoạt động công khai, đảm nhiệm sứ mệnh lịch sử lãnh đạo cuộc kháng chiến của Việt Nam.
+ Đại hội lần thứ II là mốc đánh dấu bước phát triển mới trong quá trình lãnh đạo và trưởng thành của Đảng ta.
III - HẬU PHƯƠNG KHÁNG CHIẾN PHÁT TRIỂN MỌI MẶT - Mặt trận Liên Việt ra đời.
- Ngày 11 - 3 - 1951, thành lập Liên minh nhân dân Việt - Miên - Lào.
- Ngày 1 – 5 - 1952, Đại hội anh hùng và chiến sĩ thi đua toàn quốc lần thứ nhất.
- Năm 1952, Chính phủ đề ra cuộc vận động sản xuất và thực hành tiết kiệm.
- Chấn chỉnh chế độ thuế, xây dựng nền tài chính, ngân hàng...
- Năm 1953, Chính phủ quyết định phát động quần chúng triệt để giảm tô và cải cách ruộng đất...
- Tiếp tục cuộc cải cách giáo dục theo phương châm phục vụ kháng chiến, phục vụ dân sinh, phục vụ sản xuất.
- Công tác vệ sinh phòng bệnh, chăm lo sức khoẻ đƣợc coi trọng.