• Nhân tố là tổng thể các yếu tố bên ngoài và bên trong doanh nghiệp vận động và bên trong doanh nghiệp vận động tương tác lẫn nhau và tác động trực tiếp, gián tiếp đến HĐKD của doanh nghiệp theo các chiều hướng khác nhau với các mức độ khác nhau.
• Các nhân tố tác động tích cực ảnh hưởng tốt đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nếu là nhân tố bên ngoài sẽ tạo ra các cơ Nếu là nhân tố bên ngoài sẽ tạo ra các cơ hội, thời cơ.
Nếu là nhân tố bên trong tạo ra các điểm mạnh so với các đối thủ cạnh tranh.
• Các nhân tố tác động tiêu cực ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nếu là nhân tố bên ngoài sẽ là thách
Nếu là nhân tố bên ngoài sẽ là thách thức.
Nếu là nhân tố bên trong sẽ là những điểm yếu của doanh nghiệp.
• Nhân tố cũng có nghĩa là nguyên nhân gây ảnh hưởng đến kết quả nhất định cho hiện tượng và quá trình kinh tế.
hiện tượng và quá trình kinh tế.
• Trong phân tích, nguyên nhân và kết quả không phải là cố định
không phải là cố định
vì nghiên cứu một hiện tượng kinh doanh, một quá trình kinh doanh nào đó thì cái này có thể là nguyên nhân nhưng khi nghiên cứu một qúa kinh doanh khác thì nghiên cứu một qúa kinh doanh khác thì nguyên nhân đó lại trở thành kết qủa.
• Có khi nguyên nhân và kết quả hợp với nhau làm cho nguyên nhân biểu hiện thành kết quả và ngược lại.
thành kết quả và ngược lại.
2. Phân loại nhân tố
• Trong quá trình PTHĐKD của doanh nghiệp, có rất nhiều nhân tố. Việc xác định nhân tố nào là tuỳ thuộc vào đặc điểm của nhân tố nào là tuỳ thuộc vào đặc điểm của hiện tượng, quá trình kinh doanh.
• Tuy vậy vẫn có thể phân các nhân tố như sau :
Theo nội dung kinh tế bao gồm:
Nhân tố thuộc điều kiện kinh doanh (lao động, vật tư, tiền vốn); các nhân tố này ảnh hưởng trực tiếp đến quy mô kinh doanh.
Nhân tố thuộc về kết quả kinh doanh, các nhân tố này thường ảnh hưởng dây nhân tố này thường ảnh hưởng dây chuyền từ khâu cung ứng đến sản xuất tiêu thụ từ đó ảnh hưởng đến tài chính.
Theo tính tất yếu của nhân tố bao gồm:
Nhân tố chủ quan là những nhân tố tác động đến hoạt động kinh doanh tuỳ thuộc vào sự nỗ lực chủ quan của chủ thể tiến hành hoạt động kinh doanh.
hành hoạt động kinh doanh.
Những nhân tố này như trình độ sử dụng lao động, vật tư, tiền vốn, trình độ khai thác các nhân tố khách quan của doanh nghiệp (giá thành sản phẩm, mức hao phí, thời gian lao động).
- Nhân tố khách quan là những nhân tố phát sinh và tác động như một yêu cầu tất yếu ngoài sự chi phối của chủ thể tiến yếu ngoài sự chi phối của chủ thể tiến hành hoạt động kinh doanh (thuế, giá cả, lương bình quân).
Việc phân tích kết quả hoạt động kinh doanh theo sự tác động của các nhân tố chủ quan và khách quan, giúp doanh nghiệp đánh giá đúng những nỗ lực của nghiệp đánh giá đúng những nỗ lực của bản thân và tìm hướng tăng nhanh hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Theo tính chất của nhân tố bao gồm:
Nhân tố số lượng là những nhân tố phản ánh quy mô, điều kiện hoạt động kinh doanh, như số lượng lao động, vật tư, tiến doanh, như số lượng lao động, vật tư, tiến vốn, sản lượng doanh thu..
Nhân tố chất lượng là những nhân tố phản ánh hiệu suất hoạt động kinh doanh.
PTHĐKD theo chỉ tiêu số lượng và chỉ tiêu chất lượng giúp cho việc đánh giá phương hướng, đánh giá chất lượng và giúp cho việc xác định trình tự đánh giá các nhân tố việc xác định trình tự đánh giá các nhân tố khi sử dụng phương pháp loại trừ
Theo xu hướng tác động của các nhân tố phân ra:
Nhân tố tích cực là những nhân tố có tác động tốt hay làm tăng độ lớn của kết quả động tốt hay làm tăng độ lớn của kết quả và hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Nhân tố tiêu cực là những nhân tố có tác động xấu hay làm giảm quy mô của kết động xấu hay làm giảm quy mô của kết qủa hoạt động kinh doanh.
• Trong phân tích cần xác định xu hướng và sự bù trừ về độ lớn của các loại nhân tố tích cực và tiêu cực để xác định ảnh tố tích cực và tiêu cực để xác định ảnh hưởng tổng hợp của tất cả các loại nhân tố đến chỉ tiêu phân tích.
• Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh theo hướng tác động của các nhân tố tích cực và tiêu cực giúp cho doanh nghiệp chủ động thực hiện các biện pháp để phát chủ động thực hiện các biện pháp để phát huy những nhân tố tích cực, tăng nhanh kết quả hoạt động kinh doanh.
• Đồng thời cũng hạn chế tới mức tối đa những nhân tố tiêu cực, tác động xấu đến quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
nghiệp.
Nhân tố có nhiều loại như đã nêu ở trên, nhưng cần chú rằng khi phân loại phải tuỳ thuộc vào mối quan hệ cụ thể của nhân tố thuộc vào mối quan hệ cụ thể của nhân tố với chỉ tiêu phân tích.
Chẳng hạn doanh thu là chỉ tiêu phân tích khi đánh giá, phân tích kết quả hoạt động kinh doanh, nhưng lại là chỉ tiêu nhân tố kinh doanh, nhưng lại là chỉ tiêu nhân tố khi phân tích chỉ tiêu lợi nhuận hoạt động kinh doanh.