TuÇn 9-tiÕt 41.
Ngày soạn :26/10/2006.
Lục vân tiên gặp nạn
************
A.Mục tiêu cần đạt : Giúp HS.
1. Kiến thức : - Qua phân tích sự đối lập giữa cái thiện - cái ác trong đoạn thơ , nhận biết đợc thái độ , tình cảm và lòng tin của tác giả gửi gắm vào những ngời lao
động bình thờng .
2. Kĩ năng . - Tìm hiểu và đánh giá nghệ thuật sắp xếp tình tiết và nghệ thuật ngôn từ trong đoạn trích .
3. Thá i độ , tình cảm : Nghiêm túc học tập, yêu cái tốt , ghét cái xấu B. Chuẩn bị :
1.Thầy:- Soạn bài ,TLTK: Thiết kế ngữ văn 9, Bài tập trắc nghiệm -Bảng phụ phần tổng kết
2. Trò: soạn bài ,xem bài mới C. Tiến trình dạy - học . 1. ổ n định :9A,B
2 . KiÓm tra :
- Hình ảnh Lục Vân Tiên hiện lên qua đoạn trích ‘’Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ‘’ nh thế nào ?
- Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga hiện lên nh thế nào ? 3. Bài mới .
Dựa vào phần tóm tắt tác phẩm hãy nêu vị trí của đoạn trích ? Em hãy nêu nội dung của đoạn trÝch ?
GV hỡng dẫn: Giọng kể chuyện phù hợp , phân biệt lời của Lục Vân Tiên và ng ông
GV đọc mẫu 1 đoạn –gọi HS
I.Giới thiệu chung .
* Vị trí đoạn trích :Nằm ở phần II của truyện -Vân Tiên nhận đợc tin mẹ mất , bỏ thi trở về quê chịu tang .Dọc đờng về ,Vân Tiên đau mắt nặng rồi bị mù cả 2 mắt ,bị Trịnh Hâm lừa đẩy xuống sông .Nhờ Giao Long cứu ,Vân Tiên đợc gia đình
¤ng Ng cu mang .
II. Đọc - hiểu văn bản : 1.Đọc –chú thích -Học sinh đọc bài .
đọc tiếp –nhận xét cách đọc GV kiÓm tra 1 sè tõ chó thÝch Tìm bố cục đoạn trích ?
GV : Dẫn giải thêm phần trên của
đoạn thơ trích .Tình cảnh của thầy trò Vân Tiên rất bi đát :Trịnh Hâm lừa trói trò vào gốc cây,..->
ra tay
Trong doạn trích Lục Vân Tiên
đã gặp nạn gì ? (Bị hãm hại )
Ai là ngời hãm hại ?
Vì sao Trịnh Hâm quyết hãm hại Vân Tiên ?
-Chỉ vì tính đố kị ,ganh gét tài năng , lo cho con đờng tiến thân tơng lai của mình .Lúc này Vân Tiên bị mù ->vẫn hãm hại ->sự ác
độc đã trở thành bản chất .
Trịnh Hâm đã thực hiện hành
động giết ngời vào thời điểm nào
?(Về không gian và thời gian) Hắn đã có những hành động gì
với Lục Vân Tiên ?
Em có nhận xét gì về thủ đoạn giết ngời này ?
Từ đó bản chất nào của Trịnh Hâm đợc bộc lộ ?
Vì lòng ganh ghét đố kị mà Trịnh Hâm đã đang tâm hãm hại chính bạn của mình . Từ đó em có suy nghĩ gì về lòng đố kị của con ngời ?
HS thảo luận nhóm (4nhóm ) Thủ đoạn của Trịnh Hâm làm em nhớ đến nhân vật thâm độc nào trong truyện dân gian ? (Lí Thông trong truyện Thạch Sanh )
Các nhân vật ấy gợi cho em thái
độ gì ?
Em có nhận xét gì về ngôn ngữ
của đoạn thơ trên ? HS quan sát phần còn lại
Lục Vân Tiên đợc những ai cứu thoát ?
Chi tiết giao Long cứu ngời có ý nghĩa gì ?
Gia đình ng ông có hành động nào trong việc cứu ngời ?
Em hãy nhận xét về hành động trên ?
Việc làm đó nói lên đức tính nào
2. Bố cục văn bản :2phần
*8 câu đầu .Hành động tội ác của Trịnh Hâm .
*Đoạn sau: Việc làm nhân đức cùng cuộc sống trong sạch , nhân cách cao cả của ông Ng .
3. Ph©n tÝch
a. 8 câu đầu :Tâm địa và hành động tội ác của Trịnh Hâm .
- Thời gian :Đêm khuya.
- Không gian : Giữa trời nớc mênh mông . -Hành động :Xô ngã -> la lối om sòm .
=>Hành động lén lút , có tính toán kĩ lỡng
=> Độc ác , nham hiểm , bất nhân ,bất nghĩa
=> Căm ghét , ghê tởm -Ngôn ngữ bình dị , dân dã
b..Việc làm nhân đức và nhân cách cao cả của
ông Ng .
-Giao long dìu vào bờ , gia đình ng ông cứu ch÷a
=> Yếu tố kì ảo : Tạo sự li kì , hấp dẫn Thể hiện quan niệm ở hiền gặp lành -Hối con vầy lửa, mụ hơ mặt mày
=> Hành động khẩn trơng , không toan tính (->§èi lËp víi nh÷ng toan tÝnh nhá nhen , bÊt
của những ngời lao động ?
GV:câu thơ mộc mạc nhng gợi tả
mối chân tình của gia đình Ông Ng đối với ngời bị nạn .Cả nhà d- ờng nh nhốn nháo , hối hả , lo lắng .
-Ông Ng sẵn sàng cu mang chàng Vân Tiên , dù chỉ là một cuộc sồng đói nghèo , không tính toán
đến cái ơn báo đáp .
Khi để giao Long và gia đình ng ông cứu Lục Vân Tiên , tác giả thể hiện tình cảm nh thế nào với ngời lao động ?
Biết cảnh ngộ của Lục Vân Tiên Ng ông còn có đề nghị gì ?
Em nghĩ gì về ng ông qua chi tiết đó ?
Cuộc sống của ông chài hiện lên qua chi tiết nào ?
Nhận xét về nghệ thuật đoạn thơ ?
Qua cuộc sống của ng ông ta hiểu thêm điều gì về nhân vật này ?
nh©n .)
=> Lòng nhân ái , coi trọng tính mạng con ngời , sẵn sàng cứu giúp ngời bị nạn
=> Yêu quý Lục Vân Tiên
Niềm tin vào cái thiện , vào con ngời lao động b×nh thêng .
-Ngời ở cùng ta
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn
=> Là ngời trọng nhân nghĩa -Tắm ma chải gió , ngêu ngao .
.=> Ngôn ngữ trau chuốt , giàu hình ảnh , nhạc
điệu , đối lập
=> Yêu lao động , yêu thiên nhiên , yêu tự do (Lối sống thanh cao của những ẩn sĩ )
III. Tổng kết Em hãy nêu đặc sắc nghệ thuật của
đoạn trích ? Bảng phụ
Nhận định nào không phù hợp với ý nghĩa đoạn trích ?
A. Nói lên sự đối lập giữa cái thiện và cái ác
B. Nói lên sự đói lập giữa nhân cách cao cả và những toan tính thấp hèn C. Thể hiện thái độ quý trọng và niềm
tin vào ngời lao động
D. Ca ngợi những con ngời tài ba trọng nghĩa khinh tài
1. Nghệ thuật
-Ngôn ngữ bình dị , dân dã
-Nghệ thuật đối lập -Sắp xếp tình tiết hợp lí 2. Néi dung
-A, B,C
*Ghi nhí SGK
D. .Củng cố - H ớng dẫn . - Nắm nội dung bài .
- Thực hiện phần luyện tập ở nhà . - Chuẩn bị bài tiếp theo.
--- TuÇn 9-TiÕt 42.
Ngày soạn : 26/ 10/ 2006
Chơng trình địa phơng
************
A.Mục tiêu : Giúp HS.
1. Kiến thức : - Bổ sung vào vốn hiểu biết về văn học địa phơng bằng việc nắm đợc những tác giả và một số tác phẩm từ sau 1975 viết về địa phơng mình .
- Bớc đầu biết cách su tầm , tìm hiểu về tác giả , tác phẩm văn học địa phơng . 2. Thá i độ :
-Hình thành sự quan tâm và yêu mến đối với văn học của địa phơng . B. Chuẩn bị :
1. Thầy: Danh sách các tác giả văn học địa phơng . Các tác phẩm của địa phơng , viết về địa phơng .
2.Trò : - Tìm những sách báo , tạp chí thờng xuyên đăng tải sáng tác của địa phơng . - Thống kê các tác phẩm , tác giả của địa phơng và viết về địa phơng .
C. Tiến trình dạy - học . 1. ổ n định: 9A,B
2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh : 3. Bài mới .
I. Thống kê những tác giả văn học địa phơng *Hoạt động 1.
GV hớng dẫn học sinh sinh tập hợp các bảng thống kê theo từng tổ .
*Hoạt động 2.
GV dạ vào các bảng thống kê của các tổ và t liệu của mình để hình thành một bảng thống kê
đầy đủ .
* Hoạt động 3.
GV nêu nhận xét , khuyến khích học sinh tiếp tục tìm hiểu văn học địa phơng và tập sáng tác .
Học sinh tập hợp theo tổ các bản thống kê mà từng cá nhân đã làm , các sáng tác mà mỗi học sinh su tầm , chọn lựa đợc.
-Từng tổ tiến hành tập hợp , bổ sung vào một bảng thống kê về tác giả , tác phẩm văn học địa phơng mà các học sinh trong tổ mình thống kê đợc và những tác phẩm su tầm .
Lần lợt các tổ cử một đại diện đọc trớc lớp bảng thống kê.
Học sinh bổ sung vào bảng thống kê của mình những tác giả , tác phẩm còn thiếu .
-Tạp chí Côn Sơn.
-Văn học dân gian Hải Dơng . -Truyện cổ dân gian Nam Sách .
- Thơ câu lạc bộ hu trí thị trấn Nam Sách . - Thơ nhà giáo Hải Dơng .
- Thơ Nguyễn Thị Bích , Thanh Dạ-Siêu Việt - Nguyễn Hữu Phách
- Truyện : Nguyễn Thị Việt Nga , Trần Thuý Lành ,NguyÔn Thanh T©m .
- Phê bình văn học : Nguyễn Văn Đức . - Nhật kí Nguyễn Văn Thạc.
- Báo giáo dục và thời đại
STT Họ và tên Năm sinh(Mất) Quê quán Tên tác phẩm
1 TrÇn §¨ng Khoa 26.4.1958 §iÒn Tr× -Quèc TuÊn
2 Nguyễn Thị Việt
Nga 1976 Thanh Miện –
Hải Dơng -Hoa cúc tím -1998 -Đờng đời -2000 -Câng m×nh qua những cơn ma -2002 3 Nguyễn Duy Dự 25.5.1943 Làng Hóp-nam Dòng sôn quê vợ , Bụi
Sách , Thi sĩ với hoa Quỳnh II. Giới thiệu tác phẩm về địa ph ơng ...
-Mỗi tổ chọn 1 học sinh đọc bài viết giới thiệu hoặc cảm nghĩ về một tác phẩm viết về địa phơng , hoặc đọc một sáng tác của mình .
-GV nhận xét , bổ sung