Khi mà b�n ch�t hemoprotein c�a Cyt-P450 �ư�c kh�ng ��nh (n�m 1962) nh�ng nhà hóa sinh h�c �ang nghiên c�u v�
hemoprotein �ã r�t quan tâm v� tr�ng thái liên k�t ph�i h�p protohem c�a hemoprotein m�i này, vì t�t c� nh�ng protohem c�a hemoprotein khác �ã bi�t ��u ch� có m�t ��nh h�p th� � quanh 420nm (khi d�ng kh�c�a nó liên k�t v�i CO). Nh�ng quan sát m�i
�ây th�y r�ng Cyt-P450 microsome gan d�dàng chuy�n sang d�ng Cyt-P420 khi x�lý v�i 1 ch�t t�y r�a (PCMS) và s�chuy�n này �ã
�ư�c ph�c h�i b�i glutathiol (GSH), g�i ý m�t s� tham gia c�a nhóm SH trong s� xu�t hi�n c�a quang ph� � 450nm. Ngư�i ta c�ng �ã th�v�i mô hình nh�ng h�n h�p protohem khác có nh�ng thu�c tính quang ph� tương t� Cyt-P450 và �ã thành công (J.O.Sterm và J.Peisach, 1974).
Mô hình h�n h�p c�a h� �ã �ư�c t�o ra b�ng cách thêm mercaptoethanolamin protohem Fe2+ khi có m�t m�t bazơ m�nh- tetramethyl amonium hydroxide, xác ��nh nhóm thiol b� ion hóa (thiolatanion) nhưlà m�t trong nh�ng liên k�t tr�c c�a hem. Nh�ng nghiên c�u lý hóa sau �ó v�i Cyt-P450 tinh s�ch c�ng�ng h� cho s� có m�t c�a m�t thiolate anion như là m�t trong nh�ng liên k�t tr�c (axial ligands) c�a hemoprotein. S�ph�i h�p nhóm thiol c�a 1 g�c cystein v�i nguyên t� Fe c�a hem �ã �ư�c ch�ng minh b�ng phân tích c�u trúc tinh th�tia X trên tinh th�Cyt-P450cam. Vì vi�c làm rõ thu�c tính phân t� c�a Cyt-P450 ph� thu�c nhi�u vào ch�
ph�m tinh ch�, ngư�i ta �ã c� g�ng �� hòa tan và tinh ch�
hemoprotein này t� microsome gan, nơi ��u tiên phát hi�n ra nó.
M�t Cyt-P450 hòa tan tìm th�y trong vi khu�n- Cyt-P450cam- �ã
�ư�c tinh s�ch dư�i d�ng ��ng th� n�m 1970 và �ư�c s�d�ng m�t cách thu�n ti�n trong nh�ng nghiên c�u hoá lý v�Cyt-P450. Nh�ng Cyt-P450 c�a microsome và ti th� r�t d� bi�n d�ng t�o thành Cyt- P420 khi x� lý như hòa tan b�ng ch�t t�y r�a. Vi�c hòa tan hoàn toàn Cyt-P450 t�microsome ho�c t�ti th�ph�i ch�s�phát tri�n k�
thu�t m�i �� làm b�n và ch�ng l�i tác ��ng c�a các ch�t t�y r�a.
Y.Ichikawa và T.Yamato �ã t�o m�t s� c�i cách, m�t bư�c ngo�t th�c s� vào n�m 1967, khi �ưa ra m�t cách làm b�n hi�u qu� là dùng glycerol và glutathional kh�. Phát hi�n quan tr�ng này tr�
thành y�u t�không th�thi�u trong t�t c�các quá trình tinh ch�Cyt- P450 g�n màng �ư�c công b� trong nh�ng n�m ti�p theo. �� tinh s�ch P450, c�n ph�i làm t�ng hàm lư�ng hemoprotein microsome gan b�ng cách tiêm các lo�i thu�c nh�t ��nh vào ��ng v�t th�c nghi�m. Phenobarbital và 3-methylcholanthren (3-MC) là nh�ng ch�t gây t�ng h�p c�m �ng (inducers) thư�ng �ư�c s� d�ng cho m�c�ích này.
Nh�ng công b� ��u tiên c�a N.E.Sladek và G.J.Manmoing trong n�m 1966 v� Cyt-450 t�o ra b�i 3-MC là khác h�n v�i Cyt-P450 t�o ra b�i phenobarbital. Hi�n tư�ng này làm n�y sinh các cu�c tranh lu�n trong n�a sau nh�ng n�m 1960. Sau �ó, tranh lu�n �ã l�ng xu�ng khi tinh s�ch Cyt-P450 thành công vào n�m 1974-1975.
K�t qu�nghiên c�u ch� ra r�ng các hóa ch�t này kích thích s�t�ng h�p nh�ng lo�i phân t� khác nhau c�a hemoprotein. �� tinh s�ch Cyt-P450 ti th�, ngư�i ta �ã ch�n ti th� tuy�n thư�ng th�n làm nguyên li�u, b�i vì hàm lư�ng Cyt-P450 cao. M�t nghiên c�u quang ph�trong n�m 1968�ã xác ��nh s�t�n t�i 2 d�ng khác nhau
c�a Cyt-P450 trong ti th�thư�ng th�n và sau �ó�ã tinh s�ch thành công 2 d�ng này (S.Takemori, 1975).
S� tinh ch�thành công Cyt-P450 t� microsome và ti th� �ã t�o ra m�t s�phát tri�n nhanh trong nghiên c�u hóa sinh và hóa lý c�a Cyt- P450. N�m 1980, s�phát tri�n c�a m�t k�thu�t m�i - k�thu�t gen - �ã kích thích s�phát tri�n m�nh trong nghiên c�u hoá sinh.
Tinh s�ch và ��c trưng �ư�c nhi�u d�ng m�i c�a Cyt-P450 t�
nhi�u ngu�n��ng v�t khác nhau c�ng �ã�ư�c công b�trong nh�ng n�m sau, và danh sách các thành viên c�a gia �ình Cyt-P450 nh� �ó v�n ti�p t�c t�ng lên. Ch�c ch�n r�ng �ang t�n t�i m�t s� lư�ng kh�ng l�c�a các lo�i phân t�Cyt-P450 trong cơth� ��ng v�t có vú và nh�ng sinh v�t khác mà chúng ta chưa bi�t. S�chuy�n hóa các ch�t l�, ch�c ch�n là 1 ch�c n�ng ch� y�u và quan tr�ng c�a Cyt- P450 trong ��ng vât, nhưng ph�n l�n các lo�i Cyt-P450 trong cơ th� ��ng v�t là tham gia vào nh�ng con �ư�ng chuy�n hóa khác c�n thi�t cho vi�c duy trì s�s�ng bình thư�ng.
Vi�c tách và ��c trưng nhi�u lo�i phân t�Cyt-P450 t� ��ng v�t, cây xanh và vi sinh v�t �ã gây ra nh�ng b�i r�i trong vi�c ��t tên c�a chúng. Khi ch�c n�ng sinh h�c c�a m�t Cyt-P450 trong t�bào
�ư�c hi�u rõ, ngư�i ta �� xu�t m�t tên theo ch�c n�ng c�a chúng.
Cyt-P450 xúc tác phân c�t chu�i bên c�a cholesterol có th� �ư�c g�i là P450scc, và Cyt-P450 xúc tác thu�phân vòng nhân thơm c�a steroid có th� �ư�c g�i là Cyt-P450arom. Tuy nhiên, tên c�a nh�ng lo�i Cyt-P450 có tính ��c hi�u r�ng v�i cơ ch�t và xúc tác s�
oxygen hóa nhi�u ch�t l� khác nhau thì khó kh�n hơn. Nebert và c�ng s� g�i ý m�t cách th�c chung cho Cyt-P450, trong �ó t�t c�
các lo�i Cyt-P450 mà trình t� axit amin b�c m�t c�a nó �ã �ư�c bi�t rõ �ư�c x�p vào gia �ình ho�c dư�i gia �ình tu�theo m�c ��
tương t�trong trình t�(xem Ph�tr�ơng).
Ch ng II