CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO KỸ NĂNG TẠO
3.1. Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao kỹ năng tạo hình xé dán cho
3.1.3. Rèn kỹ năng xé dán cho trẻ ngoài tiết học và ngày lễ hội
Nếu việc dạy trẻ kỹ năng xé dán chỉ đơn thuần diễn ra trên tiết học thì chưa thể nào có thể tốt được do vậy ngoài việc thực hiện trên tiết học tôi còn tiến hành dạy trẻ xé dán ở ngoài tiết học trong các hoạt động ở trường mầm non.
Ví dụ:
Khi sắp đến chủ đề thực vật tết và mùa xuân: Tôi và trẻ cùng trang trí cho mảng chủ điểm của lớp bằng các bức tranh do cô và trẻ trực tiếp xé dán như các cành hoa đào, hoa mai…
Rèn kỹ năng xé dán thông qua hoạt động ngoài trời:
Với hoạt động ngoài trời ở phần chơi tự chọn, ngoài những đồ chơi, tôi chuẩn bị thêm: giấy màu, lá cây, xốp mỏng, hồ dán để cho trẻ xé dán tạo thành những sản phẩm mà trẻ yêu thích. Sau đó cho trẻ quan sát sản phẩm của mình và của bạn để tăng thêm các kiến thức kỹ năng cho trẻ. Với hoạt động ngoài trời tôi tập hợp những cháu kỹ năng còn yếu, những cháu chưa hoàn thành bài tập trong tiết học chính để động viên, rèn kỹ năng giúp các cháu có kỹ năng xé dán tốt hơn, tự tin yêu thích tiết học hơn.
Rèn kỹ năng xé dán thông qua hoạt động góc:
Thông qua hoạt động góc, trẻ vừa được làm các sản phẩm vừa được chơi với sản phẩm của mình làm ra, trẻ rất thích thú tự hào, kích thích trẻ niềm say mê với môn học. Chính những giờ chơi này, tôi thấy trẻ càng ngày càng thuần thục, đôi bàn tay khéo léo hơn. Ví dụ: Cho trẻ dán trang trí mũ ở góc tạo hình, sau khi trang trí xong, ngày hôm sau trẻ được sử dụng luôn sản phẩm của mình thông qua góc chơi khác. Trẻ trang trí mũ ở hoạt động góc tạo hình. Trẻ rất vui vẻ khi sử dụng những sản phẩm của mình trong hoạt động hàng ngày.
Rèn kỹ năng xé dán thông qua hoạt động chiều:
Những giờ hoạt động chiều tôi thường cho trẻ chia nhóm rèn các kỹ năng chuẩn bị cho hoạt động sau đạt kết quả tốt nhất. Để thực hiện được điều này tôi cũng phải thay đổi nhiều hình thức khác nhau để cung cấp kiến thức, rèn kỹ năng cho trẻ. Khi được chuẩn bị chu đáo trước cho các hoạt động tôi thấy trẻ rất tự tin, mạnh dạn tham gia vào hoạt động và kết quả là sản phẩm của trẻ cũng luôn phong phú sinh động hơn
Ví dụ: Rèn kỹ năng xé dán cho trẻ vào các buổi chiều. Trẻ làm những bông hoa theo nhóm. Để trẻ hứng thú hơn trong hoạt động tạo hình tôi cho trẻ quan sát một số sản phẩm tự tạo bằng các nguyên vật liệu khác nhau, trò chuyện với trẻ về các vật liệu cần thiết, cho trẻ tư duy tìm tòi, đóng góp những vật liệu để chuẩn bị cho các hoạt động mới. Hoạt động này cũng rất hiệu quả vì nó đã hình thành cho trẻ ý thức chuẩn bị cho các hoạt động ở lớp.
Ví dụ: trẻ tạo các bức tranh từ các nguyên vật liệu lá cây và dán trên chiếc mẹt. Trẻ dùng nguyên liệu lá cây để xé dán bông hoa. Qua cách hoạt động này tôi nhận thấy trẻ lớp tôi gắn kết nhau hơn, biết cùng bảo nhau, tự giác hướng dẫn nhau cách thực hiện các yêu cầu của cô. Trẻ cũng mạnh dạn gần gũi nhau hướng dẫn, có lúc làm hộ nhau, rồi cùng nhau làm, cùng nhau thực hiện các yêu cầu của cô.
Do được thực hành thường xuyên cho nên trẻ đã có kỹ năng xé dán ngày càng tiến bộ rõ rệt, tôi thấy trẻ hứng thú hơn khi đến giờ xé dán và đã có nhiều các bức tranh xé dán rất đẹp và sáng tạo. Nó giúp cho việc trang trí các chủ đề của tôi cũng đõ vất vả hơn đồng thời đây cũng là dịp để trẻ được trải nghệm thực tế phù hợp với yêu cầu của chương trình mầm non mới hiện nay.
Để có được những bức tranh xé dán đẹp thì việc tạo hứng thú cho trẻ cũng rất cần thiết và hiệu quả. Đặc biệt trong một năm học thường có rất nhiều các ngày kỷ niệm gắn liền với các bài xé dán trong chương trình như: ngày 8-3, ngày20-10, ngày 20-11, ngày 22-12. Nhân dịp này tôi đã cho trẻ xé dán các bức tranh để tặng mẹ nhận ngày 83, 20-10. Khi được cô thông báo các con sẽ xé dán hoa về để tặng mẹ của mình thì hình như trẻ đã cố gắng hơn rất nhiều vì bạn nào cũng muốn xé dán tranh thật đẹp để về tặng mẹ mình để dược mẹ khen. Hay với ngày hội của cô thì các con cũng muốn thể hiện tình cảm của mình để tặng cô. Với việc tạo hứng thú như vậy tôi thấy hiệu quả các bài xé dán tăng lên rõ rệt trẻ như muốn được thể hiện mình cho cô và bạn cúng lớp cho nên tôi thấy trẻ rất cố gắng.
Tóm lại việc rèn kỹ năng cho trẻ muốn đạt được kết quả tốt thì việc dạy trẻ mọi lúc mọi nơi là vô cùng quan trọng và cần thiết và việc tạo hứng thú cho trẻ thông qua các ngày lễ hội chính là chất xúc tác để giúp trẻ có những bài xé dán sáng tạo..
3.1.4. Xây dựng môi trường lớp học gần gũi, thân thiện và xây dựng góc tạo hình và góc tuyên truyền về hoạt động tạo hình để gây chú ý của phụ huynh học sính.
Môi trường thân thiện và thẩm mỹ sẽ gây hứng thú cho trẻ và góp phần hình thành mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa trẻ với
trẻ. Nhận thức được điều đó tôi đã trao đổi và cùng thống nhất với giáo viên trong lớp về kế hoạch, biện pháp trang trí sắp xếp tạo môi trường, các góc hoạt động trong lớp phù hợp với diện tích lớp cũng như các đồ dùng đồ chơi trong lớp phù hợp với tâm sinh lý trẻ, có tính thẩm mỹ cao và kích thích tính tích cực của trẻ…Với những góc chơi tôi cũng muốn tạo điều kiện cho trẻ được tham gia trang trí cùng cô để trẻ cảm nhận và thấy được vai trò của mình ở lớp học. Cho trẻ cảm nhận sự thay đổi hàng ngày của lớp: Từ sự sắp xếp đồ dùng đồ chơi, sự bài trí lớp học, rồi dần dà là các hình ảnh trang trí, những hình ảnh của chủ đề mới....Khi bức tranh có bàn tay góp sức của trẻ được treo lên để trang trí lớp, tôi cảm nhận thấy niềm vui sướng của trẻ, trẻ quan sát, cùng nhau nhận xét và có ý thức hơn, mong muốn được góp sức cùng cô làm tranh trang trí. Những sản phẩm của trẻ được trang trí lớp lại phục vụ được nhu cầu vui chơi của trẻ tôi cảm giác trẻ tự tin vui vẻ hơn khi tới lớp, cũng từ đây ý thức giữ gìn lớp học cũng được nâng lên, trẻ biết giữ gìn những hình ảnh, đồ dùng, đồ chơi xung quanh lớp, biết cùng nhau chơi, cất và sắp xếp đồ dùng đúng như theo hướng dẫn của cô. Biết ngắm nhìn sắp xếp lại đồ chơi khi chưa gọn gàng…Sau khi trẻ được cùng cô tạo nên những sản phẩm trang trí lớp thì tôi cảm thấy nhu cầu, hứng thú của trẻ mong muốn được tham gia vào hoạt động tạo hình được tăng lên rõ rệt.
Sản phẩm trẻ làm cùng cô trang trí góc siêu thị, góc nội trợ. Như vậy tạo môi trường lớp đẹp, thân thiện ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn rèn trẻ cá biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển hơn về khả năng tưởng tượng sáng tạo từ đó trẻ mạnh dạn tự tin tham gia vào các hoạt động xé dán…Sử dụng nguyên vật liệu gần gũi, đẹp, phong phú. Muốn trẻ xé dán được một bức tranh đẹp thì đồ dùng của cô như tranh mẫu, vật mẫu, tranh gợi ý phải đẹp, chuẩn mang tính thẩm mĩ.
Vì tư duy của trẻ là tư duy trực quan hình tượng. Trẻ thu hút bởi các màu sắc rực rỡ, những hình thù ngộ nghĩnh sinh động. Những chất liệu để làm nên những sản phẩm mẫu của cô có thể rất gần gũi với trẻ hoặc là những chất liệu mới mà cô sưu tầm được. Dưới mắt trẻ cái gì cũng mới mẻ, cũng gợi cho trẻ sự tò mò. Sự
của riêng mình, kích thích sự tìm tòi khám phát triển tư duy của trẻ. Vì lẽ đó, muốn thu hút trẻ vào giờ học xé dán, ngoài các bức tranh xé dán bằng giấy màu ra và làm thêm nhiều tranh bằng các chất liệu khác nhau như: tranh vườn cây ăn quả bằng đất nặn, tranh ngôi nhà của bé bằng nguyên liệu thiên nhiên (như lá cây, các loại hạt, đất nặn ...)
Những bức tranh đó đều đảm bảo về nội dung, màu sắc để trẻ quan sát và nhận xét, giúp trẻ tích luỹ được nhiều cảm xúc, vốn hiểu biết của trẻ để thể hiện trong tranh vẽ của mình. Từ đó phát huy được trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ.
- Ở góc tạo hình và với hoạt động xé dán tôi chia làm 2 mảng:
+ Một bên tôi sưu tầm các tranh ảnh xé dán về : trường mầm non. về vườn cây ăn quả, về các hiện tượng tự nhiên như cầu vồng, mưa, nắng…
+ Một bên treo những bài xé dán đẹp của trẻ sau mỗi tiết học. Những ngày đầu tôi đặt ra nhiều câu hỏi để trẻ nói lên hiểu biết của mình sau khi quan sát tranh, sau đó dần hình thành thói quen thích quan sát và tìm hiểu về những bài của bạn, giới thiệu về tranh của mình một cách say mê.
- Thường xuyên thay đổi những bức tranh để thu hút sự quan sát của trẻ tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học sau..
- Xây dựng góc tuyên truyền hoạt động tạo hình đến với phụ huynh...không phải phụ huynh nào cũng hiểu được tầm quan trong của hoạt động tạo hình nhất là hoạt động xé dán. Chính vì thế tôi xây dựng góc tuyên truyền hoạt động xé dán bằng chính những sản phẩm của trẻ từ đó họ thấy được sản phẩm của con mình dần nhận thức tạo điều kiện cho con mình xé dán tốt hơn.
- Tạo góc trưng bày ra hành lang của lớp học để phụ huynh khi đưa đón con có thể nhìn thấy bài của con mình. Thấy bài của con mình đẹp phụ huynh sẽ động viên con mình xé dán tranh được nhiều và có chiều hướng phát triển cho con trong tương lai. Còn những phụ huynh thấy con mình làm chưa tốt bằng bạn sẽ chú ý quan tâm đến khả năng xé dán của con mình hơn để con mình không thua kém bạn.
Từ việc tuyên truyền tranh và những bài xé dán đẹp đó tôi đã tạo điều kiện cho trẻ thích đến lớp. Trẻ thi đua với nhau và phụ huynh cũng thi đua vì ai cũng
muốn bài của con em mình đẹp được treo lên để mọi người biết đến. Chính vì thế trẻ được luyện tập nhiều hơn và bài xé dán ngày càng đẹp hơn, có nhiều sáng tạo.