VÀ NHỮMG NHBỆSV 9 vụ TRỌNG TÂ 8 V 3 MM 2003
P H A M Q U A N G N G H Ĩ*
Năm 2003, công cuộc đổi mới của đấ t nước tiếp tục vượt qua t h ử thách, thu được th ắng lợi lớn t r ê n nh iều lĩnh vực.
Làm nên những t h à n h t ự u đó, có p h ầ n dóng góp không nhỏ của công tác tư tưởng ván hóa và cả công tác văn hóa thông tin.
Được sự quan t â m l ãn h đạo của Đảng và Chính phủ, sự chỉ đạo, hướng dẫn, phõi hợp cùa Ban Tư tưởng - Văn hoá T r u n g ương và hệ thông Tuyên giáo các cấp, công tác văn hoá thông tin n ă m 2002 tiếp tục phá t huy những th àn h tựu đ ạ t được trong những nàm qua; một số m ặ t tiến bộ, p h á t triển hơn trước. Hoạt động của Bộ Văn hoá - Thông tin hàng n ă m tín h theo â m lịch được bắt đầu từ lúc c h u ẩ n bị đón giao thừa năm :rước đến tận qu á lúc giao th ừa năm sau;
càng vào giò nghỉ, ngày nghỉ, ngày lễ càng Ithêm bận rộn, sôi động. Đã t h à n h thông lệ, cử vào đêm đón giao thừa, toàn bộ lực lượng văn hóa, thông tin, các đoàn nghệ t h u ậ t chuyên và không chuyên, từ t r u n g ương đến cơ sở đều đồng loạt ra qu â n phục vụ nhân dân vui đón xu ân đón tết, cô vũ n h â n dân thi đua thực hiện t h ắ n g lợi các nhiệm vu kinh tê - xả hội trọng đại của đất nước.
.Vhư nă m nay, đón xuân Quý Mùi. ngoài chương t r ì n h ca nhạc h oà nh t r á n g tại quảng tr ườ ng Cách m ạn g T h á n g Tám - Nhà h á t Lớn, Bộ còn giao cho N hà há t Giao lường Việt Na m phôi hợp VỚI đài Truyên lình Việt Na m đưa dàn nhạc lên tận sân hượng k h á c h sạ n Mêlia - Hà Nội, cat tieng ihạc đón chào n ă m mới. lam cho moi giao loà giữa trời, đấ t và ng^íơi cang th em tưng ừng lộng lẫy. Và cứ nh ư thẻ. đội qu ân ván TS Uỷ viên TƯ Đảng, Bộ trường Bộ Văn óa - Thông tin.
hóa, th ô ng tin nh ư muôn nghìn đàn ong chia n h a u đi h ú t nh ụ y hoa làm mật cho đời, không qu ả n sốm tối, n ắ n g mưa, đem ánh sáng v ă n hóa, thông tin tới n h â n dân khắp mọi miền đất nưốc và bạn bè quốc tế.
Trong n ă m 2002, các hoạt động văn hóa thông tin được triển khai đúng định hưống, tích cực góp phần phục vụ nhiệm vụ chính trị, p h á t triển kinh t ế - xã hội, nâng cao đời sống n h â n dân. Bộ m ặt văn hóa và đời Sống tin h th ầ n x ã hội thêm k h ở i sắc, tươi v u i và lành mạn h. Văn hóa ngày càng phá t huy vai trò nền tảng tinh thần, động lực thúc đẩy sự p h á t triển trên mọi lĩnh vực của đòi sõng xã hội. Sự nghiệp văn hóa thông tin th u h ú t ngày càng đông đảo các t ần g lớp n h â n dâ n t h a m gia, đem lại hiệu quả thiết thực hơn trước. Các hoạt động ván hóa, thông tin đã biểu dương kịp thòi các n h â n tô" mới, tiến bộ; phê ph á n các biểu hiện tiêu
c ự c , V I p h ạ m p h á p l u ậ t . N h ữ n g ầ m m ư u ,
th ủ đoạn về “diễn biến hoà bì nh” của lực lượng t h ù địch đã bị vạch t r ầ n và cương quyết bác bỏ.
Tóm lại, toàn bộ hoạt động, các phương tiện, các lực lượng văn hóa thông tin của đất nước trong nă m qua tiếp tục khỏi sắc, đã làm tốt công tác tuyên truyển, giáo dục chính trị - tư tưởng, nâ n g cao n h ậ n t h ứ : về chủ nghĩa xã hội, về đường lòi chính sách của Đảng, N hà nước, làm phong phú th êm đòi sông t m h t h ầ n của n h â n dân.
Pho ng trào Toàn dân đoàn kết xảy dựng đời sông văn hóa được đẩy mạnh, thiết thực góp p h ầ n xoá đói giảm nghèo, giảm bớt tệ nạn xã hội, củng cõ an ninh t r ậ t tự, làm lành m ạ n h môi trường xã hội, làm cho đòi sông v ă n hóa của n h â n dân ở cơ sở xã, phường, thôn bản ngày thêm tươi VUI,
phong phú. Qua hơn hai n à m tr iên kha i thực hiện, phong tr ào đã h u y động sự đóng góp của n h ả n dân và các lực lượng xã hội đầu tư cho xây dựng đời sống v à n hóa 4.956 tv đồng. Tính đến nay, cả nước có 9.015.985 gia đình, 18.619 làng, ấp, 6.193 kh u phố, 13.523 cơ qu an đạt ch uẩn văn hóa, trên 2 vạn k h u dân cư tiên tiến, x u ấ t sắc: xây dựng được 4.476 nh à văn hóa, 1.C23 diêm văn hóa cho trẻ em, 5.483 tụ điểm văn hóa cho cấp làng, thôn, 113.000 hộ t r a n g trại ki nh tế...
Cõng tác xây dựng đời sông vă n hóa ớ cơ sở được q ua n tâm đầu tư theo chiều sâu, n h ấ t là k h u vực miển núi, vù n g đồng bào dân tộc thiểu sô”. Các mô hình và hình thức hoạt động vàn hóa thông tin ở co sở được qu ẩn c hún g n h â n dân sáng tạo, ph á t huy được hiệu quả. Đội ngũ cân bộ làm công tác vàn hóa thông tin toàn N g à nh được ná n g cao th êm trình độ quản lý, chuyên môn nghiệp vụ. Công tác bảo tồn, p h á t huy di sản vàn hóa dân tộc được quan t â m và đạt được n h ủ n g t h à n h tích đán g kể. Nhiểu di s ả n v ã n h ó a phi v ậ t t h ê có g iá trị được SƯU t ầm và p h á t hiện. Cơ sở vậ t chất, các thiết chê vàn hóa toàn ngành được t ă n g cường, nhiêu đê tài nghiên cứu khoa học được hoàn thiện và ứng dụng. Chương trình mục tiêu Quôc gia vê văn hóa tiếp tục được triển khai và p h á t huy có hiệu quả. Các hoạt động vàn hóa, nghệ t h u ậ t từ T r u n g ương đên cơ sỏ được tô chức sôi nổi suốt năm.
Nhiều tác phẩm, sản phẩm văn hóa mỏi được đầu tư sáng tác, dàn dựng và sản xuất. Q u a n hệ hợp tác, giao lưu văn hóa và thông tin đói ngoại tiếp tục được tả n g cường và mở rộng VỚI hơn 400 đoàn ra nước ngoài và tr ên 300 đoàn nưốc nẹoài vào Việt Nam tr o ng năm qua.
D ặ c b i ệ t, c ô n g t á c q u ả n lý n h à nước v ề v ă n h o a đ ã co n h ữ n g t i ế n bộ rõ r ệ t , đ á p ứ n g tót h ơ n y ê u c â u n h i ệ m v u t r o n g t h ơ i kỳ mơi.
Buơc v à o đ a u n ă m 2002, t r ư ớ c t ì n h h ì n h n h i ề u h i ệ n t ư ợ n g t i ê u cực, VI p h a m t r ê n l ĩ nh vực v a n h o a t h ô n g t i n v ã n d i ẽ n r a n h ú : ( a p h ẽ I n t e r n e t , K a r a o k e , c a r s i n h h o ạ t v a n h o a k h ô n g l à n h m a n h t ạ i n h i ê u vũ í r u ò n ‘1. n h à h a n g ; h i ệ n t ư ơ n g mộ t sỏ" n g h ệ
sĩ. ca sĩ ra nước ngoài hoạt động biêu di theo con đường du lịch cá n h â n , các ca hải ngoại vê nước vói lv do t h à m t h â n n h n h ư n g lại th am gia biểu diễn t ạ i các n.
hàng, khách sạn, v.v... đã đặt r a yêu c.
phả i t ă n g cưòng công tác q u ả n lý. tha, tra. kiểm tra. xử lý các vi phạm.
N h à m tù ng bước đua các hoạt động V.
hóa, dich vụ văn hóa vào kỷ cương, nể n * Bộ Văn hóa - Thòng tin đã đê ra n ă m b;.
p h á p qu ản lý có tín h chất đồng bộ, tc diện, đồng thời t ập t r u n g giải qu yế t <*_
điểm một sô’vụ việc tồn tại n hi ểu năm:
1. Tăng cường quản lý các hoạt động L ,
hóa, dịch vụ vãn hóa. Ngoài việc tề., cường quản lv các hoạt động vàn hóa trc;j' nước, Bộ đã chủ trương t ă n g cường quảr..
các hoạt động vãn hóa của nước ngoài.
chức lai lưc lương t h a n h tra văn hóa t h r ' tin theo Quyêt định 345/QĐ-TTg kết if hai chức nà ng th a n h tr a nh à nước và t h í "
t r a chuyên ngành; xây dựng và chuẩn “ ban h à n h “Quy chê quả n ]ý các đoàn n|
th u ật , nghệ sĩ Việt Nam ra nước ngoài b -tí diỗn và các doàn nghệ th uậ t, n g hệ sĩ n'®
ngoài vào Việt Nam biêu diễn”.
2. Táp trung chỉ đạo xử lý các vi ph tòn ầọng kéo dài nhiéu năm. Nhờ có biện phá p kiên quyêt và đúng đắn, với phôi hợp chặt chẽ của Ưỷ ban n h â n tỉnh Hà Tây, Uỷ ban n h â n dân tỉnh ff<
Ninh, các cơ quan hữu quan và sự phôi : - c h ặt chẽ của báo chí nên trong n ă m qua,Jíỉli Văn hóa - Thông tin đã giải quy ết d' :íc n h i ể u v ụ vi ệc t i ê u cực; đặc b i ệ t l à đã X kiên quyết 42 điểm xây dựng t r á i p h i 'l l Chùa Hương; chấm dứt về cơ b ả n p' ;‘0 tượng rao bán báo bằng loa pin t ại Hà và nhiêu th à n h phô’ khác; giải quyết ;óc điểm việc di chuyển Mộ cổ ỏ Dương Lô '-C phục vu cho xây dựng tuyến quổc lộ ■' qi
mới. u
Khắc phục xu hướng thương mại '■*1,1 tinh t r ạ n g xa ròi tôn chỉ, mục cỉích của V*
sô cơ qua n báo chí. Trong nă m 2002 Bộ 'chi hóa - Thông tin đã có văn bản phe bình,"?c;
c ẩ u k i ê m đ i ổ m , x ử l ý v à c ả i c h í n h 3 6 t r i đòn
hdp; yôu cầu ngừng xu ấ t bản, đình bải^h c trương hợp; thu hồi 9 thẻ n hà báo; đê Jỉ. <ỉú;
PHẠM QUANG NGHỊ
Iiquan chủ quản xử lý k ỷ luật cảnh cáo, Ịịán công cõng tác khác 01 trường hợp, inh cáo 01 trường hợp và khiển trách một Ịtníờng hợp cán bộ, phóng viên báo chí.
long lĩnh vực x u ấ t bản, Bộ cũng đã kiểm
ta, xử lý kỷ luật bằng nhiều h ìn h thức đối ói sai phạm của một sô" n h à x u ấ t bản đã in lá phát h à n h những cuốn sách có nội dung lítưởng không có lợi.
3. Tập trung xây dựng các văn bản pháp
uy tiếp tục hoàn chỉnh hệ thống văn bản Úp luật của Ngành. Tiếp nối công việc hững năm gần đây, Bộ chú trọng chỉ đạo íc cơ quan chức nă n g quản lý chuyên fành chú ý rà soát lại hệ th ôn g văn bản.
ẳp trung xây dựng các dự luật, bám sát lực tiễn để xây dựng các văn bản pháp JV kịp thời, đáp ứng công tác quản lý n hà tóc trong tình hìn h mới. Q u a n tâm hơn hcông tác quản lý vĩ mô, p h â n cấp nhiều m cho cãp dưới, n h ấ t là trong xử lý, giải yết các vụ việc cụ thể.
i Tăng cường công tác p h ổ biến, hướng II văn bản pháp luật của Ngành, kết hợp i các phương tiện thông tin đại chúng m truyền, vận động nhăn dân tích cực m gia công tác quản lý trên lĩnh vực văn 0thông tin. Bộ đã chú trọng việc phô ín và tô’ chức tập h u ấ n cho cán bộ trong [ành, các n g à nh hữu quan, các cơ quan 0 chí về các văn bản pháp luật của [ảnh, n h ấ t là Luật Di sản văn hóa, Pháp 'h Thư viện, Pháp lệnh Quảng cáo, Luật n quyền tác giả...
5. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh L Bộ đã chỉ đạo lực lượng thanh tra toàn inh tiến hành thanh tra, kiêm tra các 11 động văn hóa, dich uụ văn hóa rộng ĩp trên các tỉnh, thành phô cả nước với 4 thần ra quân đông loạt. Đặc biệt tập Bg t ruy qu é t băng, đĩa hình đôi trụy II toàn quốc với đôi tượng tập trung la :điểm in n h â n bản lậu. Đông thơi, tạp flg triển k h a i tôt các cuộc kiêm tra đột ít theo chỉ đạo của Chinh phủ. Với vịệc gcưòng các biện pháp quan ly noi tren, hoạt động văn hóa. dich vụ van noa k m ạ n h được khuyến khích p h á t triển ỉdộng đ ú n g hướng, môi trường văn hóa iần vao th e lành mạnh, ổn định, các vi
ph ạ m được ng ă n ch ặn đẩv lùi.
Nhìn lại n ă m 2002, với sự cô' gắng quyết t â m p h ấ n đấu của toàn ngành, bên cạnh n hữ n g k ế t quả và tiến bộ đáng kể tr ên công tác v ă n hóa th ôn g tin n ă m qua vẫn còn nh ữn g tồn tại cần khắc phục, trong đó có cả n h ữ n g vấn đê' bức xúc và nghiêm t r ọ n g n h ư tình t r ạ n g b u ô n bán t rá i phép cổ vật, xâm hại, vi p h ạ m di tích vẫn diễn ra ở nhiều nơi; việc lạm dụng quảng cáo trẽn các phương tiện thông tin đại chúng; tỉ lệ phim nưóc ngoài chiếu tr ên hệ th ô n g truyền hình còn quá nhiều; nhiều chương trình nghệ th uậ t, phim ản h chưa quan t âm đúng mức đến tính giáo dục, đạo đức, t h ẩ m mỹ. Một sô" cơ quan báo chí vi phạm Luật Báo chí, làm lộ bí m ậ t quốc gia, đưa thôn g tin không chính xác n h ư n g không cải chính; đưa quá nhiều tin bài ph ả n á nh các vụ án hoặc các sự kiện “giật gâ n” không có lợi cho việc tuyên truy ền giáo dục. Công tác x u ấ t b ả n còn x u ấ t h i ệ n m ộ t SC) t ác p h ẩ m có nội dung lệch lạc, bóp méo hiện thực. Hoạt động biểu diễn nghệ t h u ậ t còn có hiện tượng thương mại hoá, ca từ dễ dãi, thiếu tính giáo dục, phong cách thể hiện, trang phục bắt chước nước ngoài, xa lạ vối t h ẩ m m ỹ và t r u y ề n t h ô n g d â n tộc; t ì n h t r ạ n g vi ph ạ m bản quyền, m u a bá n băng, dSa không có tem n h ã n diễn ra phổ biến; nhiều t r a n g Web t un g lên m ạn g n h ữ n g thông tin khôn g có lợi về m ặ t chính trị, văn hóa...
Trong đời sông văn hóa, một sô' bộ p h ậ n không nhỏ cán bộ, công n h â n viên khôn g gương m ẫu thực hiện các yêu cầu, quy định của Đảng, Nhà nưốc trong việc cưới, việc tang, thực hiện nếp sông văn m inh nơi cư tr ú và công sở.
★
* *
Lĩnh vực ván hóa thô ng tin không chi có vị trí vô cùng quan tr ọng mà còn hết sức nhạy cảm, tinh tê, và bao t r ù m mọi m ặ t hoạt động của mỗi ngTJỜi, củng nh ư của đời sõng xã hội. Cái tốt, cái đúng, cái đẹp cũng n h ư cái xấu đểu có k h ả n ă n g lan toả r ấ t sâu rộng và lâu bền. Điều đó đặ t ra cho công tác l ãn h đạo. quản lý vá n hóa, thông tin n h ử n g yêu cầu rất cao. cả trong hai nhiệm vụ
“xây” và “chõng”. Để thực hiện tốt nhiệm vụ
cùa n ă m 2003, n g à nh Văn hóa Thông tin sẽ tập t r u n g tr iển kh a i các biện phá p để thực hiện được các chĩ tiêu đén năm 2005 “phấn đấu 80% gia đình đạt tiêu c h uẩ n gia đình văn hóa. 50% làng xóm, k h u phô' đ ạt chuẩn văn hóa quốc gia; 78% xã. phường có nhà văn hóa; mỗi ngiíòi dán có 4 bản sách/nãm”
nh ư Nghị quyết Đại hội IX của Đảng để ra.
Nhiệm vụ bao trùm, có tín h chiên lược lâu dài là tiếp tuc thúc hiện Nghị quyểt hội nghị lần thứ õ BCHTƯ (khoá VIII) vê xây dựng và p h á t t n é n nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; làm cho vàn hóa thấm sáu vào đời sông của toàn xã hội; trò t h à n h mục tiêu và động lực p há t triển kinh tế, xã hội của đấ t nước. Đê mọi người, n h ấ t là cấp uỷ, chính quyền, đoàn thê các cấp, n hữ ng ngrưòi có vai trò hoạch định chién lược kinh tẽ - xã hội, chính sách vĩ mô có chung n h ậ n thức n h ư trên vẫn đang còn là vấn để phải nỗ lực ph ấn đấu.
Tiêp tục đáy m ạnh phong trào Toan dân đoàn kết xây dưng đời sóng văn hoá, kết hợp VÓI p h á t h u y h i ệ u q u ả c ó n g tác xã hội hoá hoạt dộng vãn hoa n h à m huy động tỏi đa các ngxiồn lực của xã hội không ngừng nâng cao đời sõng vàn hóa của n h â n dân.
Trong đó, trước hét cẩn tập tr u n g triển khai một sô nhiệm vụ trọng tâm.
- X â y dựng con ngiíời Việt Nam trong giai đoạn cách mạng mói, co tinh t h ầ n yêu nước, tự cưòng dân tộc, p hấ n đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có ý chí vươn lên đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu; có lôi sông lành mạnh, nếp sống văn minh, có tâm hồn trong sáng và cao đẹp của con ngưòi Việt Xam, biết tr â n trọng, giữ gìn bản sắc và các giá trị văn hóa dân tộc...
- Làm t ô t công tác quả n lý n h à nước.
Hoàn t h à n h kịp thời hạn các dự thảo, dự án pháp luật, các văn bản dưỏi pháp luật, các văn bản pháp quy, trong đó có việc sửa đổi, bô s u n g Luật Xuát bản, x â y d ự n g Luật Diện ảnh, và nhicu Ph áp lệnh, Nghị dinh khác đê tiêp tục hoàn thiện hộ thông văn b a n pha]) l u ậ t c ủ a N g à n h . T ă n g c ư ờ n g cõng tac t h a n h tra, kiêm tra, kiem soát thực
u hôi biểu diễn nghệ t h u ậ t , điện ả n h . ụ t h u ậ t bản quyển, In te rn e t, q u ả n g cáo, via hóa phẩm... Kiên quyết xử lý các v ụ việci*
phạ m t r ầ m trọng, kéo dài. đặc b i ệ t là vịii!
in. n h â n bản băng, đĩa trái phép, các vầ hóa ph ẩm n h ậ p lậu có nội d u n g x ấu . dà hại, các hiện tượng vi phạm di tích H.1DI đưa môi trường văn hóa trỏ n é n làíỉi
mạnh. ($1
- Tiếp tục tr iển khai cả bê rộn g và ch>:^
sâu phon? trào Toàn dân đoan kết Ạgqu dựng đời sông văn hóa; kiện toàn, củngáv Ban chi đạo các cấp để n â n g cao n à n g .JU chi đạo, tô chức thực hiện phong trào: P^(Ị hợp chặt chẽ VỚI m ặt t r ậ n Tổ quốc các ( trong việc chỉ đạo, tô chức phong t r à o 0 j sô, tảng cường phôi hợp VỚI các ngành, dc..”
thể. các tầng lớp n h â n dãn, đưa p h o n g t di vào chiều sâu; chú ý p h á t t r i ê n phc.T.
trào ở khu vực cơ quan, công sô và vì 7 sâu, vùng xa, vùng biên giói, h ả i đảo, vì đồng bào dân tộc thiêu sô; p h á t hu y m ạn h khỏi đoàn kết toàn dân. tích cực I
p h ầ n v à o s ự n g h i ệ p c ô n g n g h i ệ p h o á , h 'a
đại hoá đất nưóc.
- Triển khai chương trình h à n h động I Chính phủ thực hiện Nghị q u y ế t các ’ ^ nghị Ban chấp h à n h T ru n g ương k h o á ' ' ^ VÓI các Đê án cụ thẻ và Chương t r ì n h hr- 111 động của Bộ Văn hoá - Thông tin. Th ể hoá, cụ thể hoá tinh t h ầ n các Nghị qu bằng cơ chê, chính sách, giải p h á p hiệu để thực hiện các chỉ tiêu văn hóa mà quyẻt để ra. N h a n h chóng triển kha i “ muc tiêu, nhiệm vụ của chiến lược p, triển văn hóa đến năm 2010 mà C h í n h ] v ừ a t h ô n g q u a (và s ắ p tới đ â v s ẽ đươc ^
h i
cáo với Bộ Chính trị). Bn(
- Tăng cường đầu tư cho công tác S./'J t ạ o n g h ệ t h u ậ t n h à m t a o ra n h ữ n g c ^ 0*"1 trình văn hóa, nghệ t h u ậ t có c h ấ t lư 1 ^ cao, xứng tầm với thời đại, đáp ứn g yêu i‘‘r' công cuộc đôi mới của đ ấ t nước và đòi của n h â n dán. Đây thực sự đa ng là đòi mong đợi hết sức thiết t h a và day dứt bản t h â n dội ngủ văn nghệ sĩ, của l ãn h