AXIT PHOTPHORIC - MUỐI PHOTPHAT
V. MỘT SỐ LOẠI PHÂN KHÁC
- Là loại phân chứa đồng thời hai hoặc 3 nguyên tố dinh dưỡng cơ bản .
* Phân hỗn hợp :
- Chứa cả 3 nguyên tố N , P , K được gọi là phân NPK
- Nó được trộn từ các phân đơn theo tỉ lệ N:P:K nhất định tuỳ theo loại đất trồng .
Ví dụ : nitrophotka là hỗn hợp : (NH4)2HPO4
Và KNO3
* Phân phức hợp : là hỗn hợp các chất được tạo ra đồng thời bằng tương tác hoá học của các chất
Sản xuất bằng tương tác hoá học của các chất . Ví dụ: amophot là hỗn hợp
(NH4)2HPO4 và NH4H 2PO4 do phản ứng của NH3 + H3PO4
2. Phân vi lượng
- Cung cấp những hợp chất chứa các nguyên tố như Bo, kẽm , Mn , Cu , Mo …
- Cây trồng chỉ cần một lượng rất nhỏ .
- Phân vi lượng được đưa vào đất cùng với phân bón vố cơ hoặc hữu cơ .
55
- GV: + Phân vi lượng là gì ? + Tại sao phải bón phân vi lượng cho đất ? - HS: - Sau một thời gian trong đất các nguyên tố vi lượng ít đi cần bổ xung cho cây theo đường phân bón Hoạt động 6 (10 phút): Tìm hiểu về dư lượng phân bón ảnh hưởng đến cây trồng con người và môi trường
- Việc lam dụng bón quá nhiều phân bón, cây không hấp thu hết gây ảnh hưởng đến cây trồng, con người và môi trường.
GV: Yêu cầu HS nhóm 5 lên trình bày.
HS: Nhóm 5 lên bảng trình bày phần chuẩn bị của nhóm.
GV: Cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung và kết luận.
GV: Đặt câu hỏi cho các nhóm.
GV: Bón quá nhiều phân cây có thể bị chết vì sao?
HS:Bón quá nhiều phân bón tạo môi trường ưu trương nên cây không hút được nước.
GV: Khắc phục bằng cách nào?
HS: Bón phân hóa học vừa đủ, phù hợp nhu cầu cây trồng.
GV có thể bổ sung thêm -Trồng cây xen canhví dụ trồng cây họ đậu để cải tạo đất tăng lượng đạm cho đất một cách tự nhiên.
- Cần sử dụng các loại phân bón dạng chậm tan để cây trồng sử dụng một cách từ từ tăng hiệu suất sử dụng chất dinh dưỡng, giảm chi phí,
INCLUDEPICTURE
"http://thegioinongnghiep.com/images/nongnghiepnongthon/huong-dan- ky-thuat/ngo-doc-cap-tinh.jpg" \* MERGEFORMATINET
INCLUDEPICTURE
"http://thegioinongnghiep.com/images/nongnghiepnongthon/huong-dan- ky-thuat/ngo-doc-cap-tinh.jpg" \* MERGEFORMATINET
INCLUDEPICTURE
"http://thegioinongnghiep.com/images/nongnghiepnongthon/huong-dan- ky-thuat/hoi-chung-tre-xanh-o-nguoi-lon.jpg" \*
MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"http://thegioinongnghiep.com/images/nongnghiepnongthon/huong-dan- ky-thuat/hoi-chung-tre-xanh-o-nguoi-lon.jpg" \*
56
giảm ô nhiễm môi trường.
- Tăng cường bón phân hữu cơ có tác dụng làm tăng hàm lượng mùn trong đất, do đó tăng khả năng giữ phân.
GV: Thông báo:Theo ông Đinh Vũ Thanh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT), do nông dân thiếu hiểu biết, sử dụng phân bón bừa bãi, mỗi năm có tới 60-65% lượng phân đạm bị cây trồng "chê" (tương đương 1,77 triệu tấn), gần 60% lượng lân (khoảng 2,1 triệu tấn) và kali (344 nghàn tấn) được bón nhưng cây trồng không hấp thụ. Lượng đó sẽ tồn sư lại trong môi trường đất.
- Các dạng phân hóa học đều là các muối của acid (hoặc là muối kép hoặc là muối đơn) nên khi h?a tan thường gây chua cho môi trường đất - Sự tích lũy cao các hóa chất dạng phân bón cũng gây hại cho môi trường sinh thái đất về mặt cơ lí tính. Đất nén chặt, đất trở nên chai cứng, tính thông khí kém đi, vi sinh vật ít đi vì hóa chất hủy diệt vi sinh vật.
- Nếu trong sản phẩm có chứa nhiều đạm, nhất là không cân đối th? đạm sẽ chuyển từ NH4+ sang NO3-, khi vào cơ thể người NO3- sẽ chuyển sang dạng NO2-, gây hại cho tim, phổi và gan.
VD: Dư lượng Nitrat gây ra hội chứng trẻ xanh (Methemoglobinemia), ung thư dạ dày. Đặc biệt, dư lượng Nitrat biểu hiện rõ nhất ở trẻ em.
GV: Tại sao một số ngư dân vẫn dùng phân đạm
MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"http://thegioinongnghiep.com/images/nongnghiepnongthon/huong-dan- ky-thuat/hoi-chung-tre-xanh-o-tre-em.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"http://thegioinongnghiep.com/images/nongnghiepnongthon/huong-dan- ky-thuat/hoi-chung-tre-xanh-o-tre-em.jpg" \* MERGEFORMATINET
Hội chứng trẻ xanh biểu hiện ở người lớn và trẻ em.
57
urê để bảo quản hải sản?
Có ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng không?
Theo em cách khắc phục thế nào?
HS: Vì:
+ Khi urê hòa tan trong nước thì thu một lượng nhiệt khá lớn, giúp hải sản giữ được lạnh và ức chế vi khuẩn gây thối do vậy hải sản không bị ươn, hỏng, làm cho hải sản tươi lâu.
+ Giá rẻ
- Khi ăn phải các loại rau hoặc hải sản có chứa dư lượng phân urê cao thì người ăn có thể bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy và tử vong. Nếu ăn rau hoặc hải sản có hàm lượng urê ít nhưng trong một thời gian dài sẽ bị ngộ độc m?n tính, thường xuyên đau đầu không rõ nguyên nhân, giảm trí nhớ và mất ngủ. Khi hàm lượng N vượt quá ngưỡng cho phép, có thể dẫn đến suy giảm hô hấp của tế bào, làm tăng sự phát triển của các khối u và là tiền đề gây ra bệnh ung thư.
Cách khắc phục:
- Dùng đá lẫn muối, để trong thùng kín, sạch duy trì ở 00C (ngăn cấp đông).
INCLUDEPICTURE
"http://niengiamnongnghiep.vn/upload/article/extras/4818/uop ca bang muoi va nuoc da.jpg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE
"http://niengiamnongnghiep.vn/upload/article/extras/4818/uop ca bang muoi va nuoc da.jpg" \* MERGEFORMATINET
Ướp cá bằng muối và nước đá giúp bảo quản cá được lâu
=> GV: Tổng kết chung (5 phút):
Phân bón hóa học có thể phá hủy hệ sinh thái và chuỗi thức ăn của vi sinh vật. Đất cần vi khuẩn để phân hủy các chất hữu cơ, đất tốt cần có 1 tỷ vi khuẩn trong 1 muỗng cà phê! Phân hóa học làm tăng lượng nitơ trong rễ cây; giun, vi khuẩn,… không thể sống trên đó, đất trở thành đất chết! Tệ hại hơn,việc phun bón thừa phân hóa học gây lắng đọng nitrat, ô nhiễm nguồn nước ngầm và môi trường xung quanh, dẫn đến bệnh chậm phát triển ở trẻ em và ung thư dạ dày, vòm họng ở người lớn. Do vậy khi bón phân hóa học cần chú ý:
- Bón vừa đủ, phù hợp nhu cầu cây trồng;
- Áp dụng qui tắc 4 đúng: đúng loại, đúng liều, đúng lúc, đúng cách;
- Cải tạo đất và môi trường sau khi bón phân.
- 1. Chiếu sơ đồ tư duy tổng hợp kiến thức của bài.
58
C. Luyện tập, vận dụng (15’) . a) Mục tiêu hoạt động luyện tập:
- Củng cố, khắc sâu các kiến thức đã học trong bài về nguyên tố dinh dưỡng của mỗi loại phân bón hóa học tính chất vật lí, thành phần, cách điều chế , độ dinh dưỡng các loại phân bón hóa học.
- Tiếp tục phát triển các năng lực: tự học, sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn học.
Nội dung hoạt động: Hoàn thành các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 5.
b) Phương thức tổ chức hoạt động:
- Ở hoạt động này GV cho Hs hoạt động cá nhân là chủ yếu, bên cạnh đó có thể cho HS HĐ cặp đôi hoặc trao đổi nhóm nhỏ để chia sẻ kết quả giải quyết các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 3.
- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS lên trình bày kết quả/lời giải, các HS khác góp ý, bổ sung.
GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức/phương pháp giải bài tập.
- Củng cố: Học sinh hoàn thành phiếu học số 5:
Câu 1: Một loại quặng phốt phát có chứa 35% Ca3(PO4)2 . Tính hàm lượng % P2O5 có trong quặng trên.
Câu 2:BT 2/SGK - Tính khối lượng Ca(H2PO4)2 sản xuất được bằng cách cho H3PO4 tác dụng với quặng photphoric, biết Ca3(PO4)2 đã dùng là 9,3 tấn và sự hao hụt trong quá trình sản xuất là 10%?
Câu 3: Để sản xuất một lượng phân bón amophot đã dùng hết 6. 103 mol H3PO4 .
a,Tính thể tích khí amonia cần dùng biết loại amophot này có tỉ lệ số mol NH4H2PO4 : (NH4)2HPO4 = 1: 1 b , Tính khối lượng amophot thu được.
Câu 4: Em hãy chọn một đối tượng cây trồng và hãy đề xuất một công thức bón phân hợp lí để sản xuất an toàn và đạt hiệu quả kinh tế cao.
- Có thể nói đạm, lân, kali là 3 nguyên tố dinh dưỡng cần thiết nhất cho mỗi cây trồng. Chúng là nguồn phân bón đa lượng mà cây trồng lấy đi để tạo năng suất, chất lượng cho nông sản sau này. Vì vậy bón phân đúng, đủ và cân đối là điều kiện cần thiết khi thâm canh cây trồng nhằm nâng cao giá trị canh tác.
- GV chiếu bài tập TNKQ lên bảng cả lớp cùng làm nhanh.
Câu 5: Đạm urê có thành phần chính là
A. (NH4)2CO3 B. (NH2)2CO C. NH4Cl D. Ca(H2PO4)2
Câu 6: Khi bón đạm amoni cho cây, không bón cùng
A. phân hỗn hợp B. phân kali C. phân lân D. Vôi
Câu 7: Phân lân nung chảy phù hợp nhất với đất có môi trường
A. Axit B. Bazơ C. Trung tính D. Cả A, B, C
Câu 8: Sau khi bón đạm cho rau có thể thu hoạch rau thời gian nào tốt nhất để sản phẩm an toàn với người sử dụng và đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân? Giải thích?
A. 1-3 ngày sau khi bón. C. 5-9 ngày sau khi bón.
C. 10-15 ngày sau khi bón. D. 16-20 ngày sau khi bón .
59
Câu 9: Cây trồng có thể hấp thu nguyên tố Nitơ, Photpho, Kali dưới dạng.
C. NH3, P2O5, K2O C. NO3-, P, K+ D. N2, PO43-, K+. D. NH4+, H2PO4-, K+
Câu 10: Một loại phân Lân nung chảy có chứa 30% Ca3 (PO4)2. Độ dinh dưỡng của phân Lân là:
A. 30% B. 13,74% C. 16,03% D. 18,4%
Câu 11: Loại phân bón có tác dụng làm tăng sức chống bệnh, chống rét, chịu hạn, giúp cây hấp thụ đạm tốt hơn.
A. Phân Đạm. B. Phân Lân. C. Phân Kali
Câu 12: Cách điều chế ”HNO3+ muối cacbonat” là của loại phân bón nào sau đây:
A. Đạm Nitrat. B. Đạm. C. Supe photphat đơn D. Phân Kali.
Câu 13: Theo tiêu chuẩn sản xuất rau an toàn: Lượng phân bón cho 1ha là 20 - 25 tấn phân chuồng hoai mục, 350 - 400 kg super lân, 300 kg đạm urê, 200 kg phân kali. Vậy muốn trồng rau bắp cải trong vườn nhà có diện tích 40 m2 em cần lượng phân bón mỗi loại là bao nhiêu.
Đáp số: 80-100 kg phân chuồng hoai mục, 1,4 – 1,6 kg supe Lân, 1,2 kg đạm ure, 0,8 kg Kali Phụ lục chuẩn bị cho các nhóm:
Chia lớp thành 4 nhóm và giao nhiệm vụ như sau:
Nhiệm vụ tiết 1:
Nhóm 1: sưu tầm mẫu phân đam và tìm hiểu thành phần hóa học, ứng dụng và sản xuất theo mẫu và tìm hiểu và trả lời 1 số câu hỏi thực tế sau:
Tên phân
đạm
Chât tiêu
biểu PP điều chế Tác dụng với cây
trồng
Ưu - Nhược điểm Độ dinh dưỡng
1, Tại sao lại có thể coi urê là đạm amoni ?
2, Trong thực tế loại đạm nào được sử dụng rộng rãi nhất? Tại sao?
3, Có nên bón đạm amoni hoặc urê cho đất có môi trường kiềm không ? Tại sao ? Vậy có thể bón đạm amoni và urê cùng với vôi bột được không?
4, Tại sao trời rét đậm không nên bón Ure?
5, Tại saomột số ngư dân vẫn dùng phân đạm urê để bảo quản hải sản?Có ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng không? Theo em cách khắc phục thế nào?
Nhóm 2: sưu tầm mẫu phân lân và tìm hiểu thành phần hóa học, ứng dụng và sản xuất theo mẫu và tìm hiểu và trả lời 1 số câu hỏi thực tế sau:
Tên phân lân
Chất tiêu biểu( tpchính )
PP điều chế Ưu - Nhược điểm Và độ dinh dưỡng
6, Tại sao supephotphat (super lân) chia thành supephotphat đơn và supephotphat kép ?
7, Tại sao phân lân nung chảy không tan trong nước nhưng vẫn được sử dụng làm phân bón cho cây?
Nhóm 3: sưu tầm mẫu phân kali, phân bón khác và tìm hiểu thành phần hóa học, ứng dụng và tìm hiểu và trả lời 1 số câu hỏi thực tế sau:
8, Bón Kali cho giai đoạn nào trong quá trình phát triển của cây trồng sẽ mang lại hiệu quả
60