Bài 17 CHƯƠNG TRÌNH CON VÀ PHÂN LOẠI (Tiết 2)
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Hoạt động 1: Tìm hiểu việc xây dựng hàm và thủ tục trong chương trình, thực hiện các việc liên quan đến tam giác.
a. Muc tiêu:
HS biết được các hàm và thủ tục trong chương trình, hiểu được chức năng của từng chương trình con, tính được đầu vào và đầu ra của chương trình
b. Nội dung:
- Procedure daicanh(R: Tamgiac; var a,b,c: real);
- Function chuvi(var R: Tamgiac): real;
- Function dientich(var R: Tamgiac): real;
- Procedure tinhchat(var R: Tamgiac; var deu,can,vuong: boolean);
- Procedure hienthi(var R: Tamgiac);
- Funtion kh_cach(P,Q: Diem): real;
c. Các bước tiến hành:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- Đưa ra bài toán: Nhập toạ độ 3 đỉnh của 1 tam giác, tính diện tích, chu vi, hiển thị tính vuông, cân đều của tam giác.
- GV định hướng cho HS vì sao phải xây dựng kiểu dữ liệu để giải quyết bài toán như trong SGK
- Hỏi: Yêu cầu HS phân biệt hàm và thủ tục
- GV chính xác hoá kết quả, nhấn mạnh ý: Một chương trình con có thể được dùng các chương trình con khai báo trước nó trong thân của chương trình mình
- Dẫn dắt, giải thích cho HS hiểu được ý nghĩa, dạng chương trình con, cách dùng các tham số (tham biến, tham trị), thứ tự khai báo, đầu vào, đầu ra của từng chương trình con được sử dụng để giải quyết bài toán trên
+ Procedure daicanh(R: Tamgiac; var a,b,c: real);:
Nhận đầu vào là biến R mô tả một tam giác và đầu ra là độ dài 3 cạnh a,b,c.
+ Function chuvi(var R: Tamgiac): real;: Cho giá trị là chu vi của tam giác R
+ Function dientich(var R: Tamgiac): real;: Cho giá trị là chu vi của tam giác R
+ Procedure tinhchat(var R: Tamgiac; var deu,can,vuong: boolean);: Nhận đầu vào là một biến R mô tả tam giác và đầu ra là tính chất của tám giác (đều, cân hoặc vuông)
+ Procedure hienthi(var R: Tamgiac);: Hiển thị toạ độ 3 đỉnh của tam giác trên màn hình
+ Funtion kh_cach(P,Q: Diem): real;: Cho giá trị là khoảng cách giữa hai điểm P, Q
- GV sử dụng máy chiếu để để hiển thị nội dung của chương trình trong SGK lên màn hình cho HS quan sát, kết hợp với dùng bảng để thảo luận và giải thích nội dung của từng chương trình con và cách dùng các chương trình con trong chương trình chính. Sau khi HS đã thông hiểu được chương trình, yêu cầu HS lên chạy thử bằng cách nhập những toạ độ HS đã kiểm tra trước
- HS nhìn bảng và trả lời các câu hỏi của GV đưa ra
- Trả lời câu hỏi của GV
- Trả lời các câu hỏi của GV đưa ra trong quá trình giảng bài
- HS lắng nghe GV giảng bài và trả lời các câu hỏi GV đưa ra:
+ Xác định đâu là tham trị và đâu là tham biến trong các chương trình con ở bên
- Quan sát chương trình, dự tính chức năng của chương trình
- Nhập vào toạ độ 3 đỉnh của tam giác, khảo sát tính chất của tam giác (cân, vuông, đều). Quan sát kết quả trên màn hình để đối chiếu với kết quả tự tính được
- Quan sát và ghi nhớ kết quả để thấy được hiệu ứng thay đổi của tham biến và tham trị
2. Hoạt động 2: Rèn luyện kỹ năng lập trình
a. Mục tiêu:
Viết được chương trình có sử dụng chương trình con để tính được số lượng tam giác đều, số lượng tam giác cân và số lượng tam giác vuông
b. Nội dung:
- Viết chương trình, sử dụng các hàm và thủ tục đã được xây dựng để giải quyết bài toán sau:
Cho tệp dữ liệu TAMGIAC.DAT có cấu trúc như sau:
Dòng 1: Ghi số nguyên N (1<=N<=100)
N dòng tiếp theo: mỗi dòng ghi 6 số thực xA, yA, xB, yB, xC, yC là các toạ độ của 3 đỉnh A, B, C của một tam giác
Yêu cầu: đọc dữ liệu từ tệp TAMGIAC.DAT, xử lý và đưa kết quả ra tệp TAMGIAC.OUT gồm 3 dòng:
Dòng 1: Ghi số lượng tam giác đều
Dòng 2: Ghi số lượng tam giác cân (nhưng không đều) Dòng 3: Ghi số lượng tam giác vuông
c. Các bước tiến hành:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- Phân tích yêu cầu của để bài + Chiếu nội dung, yêu cầu lên bảng + Chia lớp thành hai nhóm
• Nhóm 1: Nêu câu hỏi phân tích để giải quyết bài toán
• Nhóm 2: Trả lời câu hỏi phân tích của nhóm 1 để tìm ra cách giải quyết của bài toán
+ GV góp ý, bổ sung câu hỏi phân tích và trả lời phân tích
- Lập trình:
- Quan sát yêu cầu + Nhóm 1: Đặt câu hỏi
• Dữ liệu vào
• Dữ liệu ra
• Cần sửa những chỗ nào tỏng chương trình câu b
• Thuật toán để đếm số lượng các loại hình tam giác
+ Nhóm 2: Trả lời câu hỏi phân tích
• Phải viết lệnh đọc đữ liệu trong tệp
• Ba số nguyên dương là số lương của 3 loại hình tam giác ghi trên 3 dòng của một tệp
• Cần thay đoạn chương trình nhập dữ liệu bằng một chương trình con để đọc dữ liệu từ tệp TAMGIAC.DAT.
• Thay đoạn chương trình in kết quả ra màn hình bằng một chương trình con để in 3 số nguyên dương là số lượng 3
loại hình ra tệp
TAMGIAC.OUT Thuật toán:
Nếu deu thì d:= d + 1
Ngược lại nếu can thì c:= c + 1 Ngược lại thì v:= v + 1;
+ Yêu cầu HS lập trình trên máy. GV tiếp cận từng Hs để sửa lỗi cần thiết
+ Yêu cầu HS nhập dữ liệu vào của GV và báo cáo kết quả của chương trình
+ Đánh giá kết quả của HS
- Độc lập viết chương trình, thực hiện chương trình đối với test tự tạo
- Thông báo kết quả cho GV
- Nhập dữ liệu của GV và báo cáo kết quả