I. Mục đích:
Giúp cho học sinh
- Hiểu ma tuý là gì ? hiện tượng nghiện, một số loại ma tuý thường gặp - Ý thức được tác hại của ma tuý đối với bản thân, gia đình và xã hội.
- Có được những kỹ năng phòng tránh ma tuý.
II. Tài liệu và phương tiện:
- Giấy A0, A4,bút dạ, băng dính
- Phiếu bài tập “ phát hiện các chất ma tuý”
- Các mảnh giấy nhỏ màu vàng, trắng, xanh, đỏ, (5cm*10cm) đủ cho mỗi em 5 mảnh giấy.
- Cây nguyên nhân và tác hại của ma tuý - Phiếu giao việc cho các nhóm đóng vai.
III. Các hoạt động:
Khởi động: (15 phút): Để thực hiện trò chơi cần chuẩn bị một số khăn bịt mắt và một số chướng ngại vật đặt trong lớp như ghế, xô, chậu…
- Chia lớp thành hai nhóm A và B bằng nhau. Cứ một bạn ở nhóm A sẽ kết hợp với một bạn ở nhóm B để thành một cặp chơi. Các bạn trong nhóm A bị bịt mắt, các bạn trong nhóm B sẽ dẫn A đi quanh lớp, vượt qua các chướng ngại vật. Sau khi B dẫn A đi một vòng, cần thay đổi vai trò cho nhau. Bây giờ A sẽ dẫn B đi quanh lớp. Đôi nào đi mà không vấp phải chướng ngại vật sẽ là người chiến thắng.
- Sau khi chơi xong giáo viên hỏi học sinh về cảm giác khi mình ở từng vai một, khi là người mù, khi là người dẫn đường. Hỏi HS xem cảm thấy thế nào khi người chơi cùng mình không có trách nhiệm, không tin tưởng lẫn nhau.
- Nhấn mạnh ý nghĩa của trò chơi: Trong cuộc sống mỗi người đều phải có trách nhiệm với chính mình và người khác.
*Hoạt động 1: Ma Tuý là gì? (30 phút)
- Mục tiêu: HS hiểu được tên, dạng thức tồn tại của một số loại ma tuý, các hình thức nghiện thường gặp.
- Đồ dùng: Phát phiếu bài tập về các chất ma tuý cho từng học sinh (xem phụ lục) - Cách tiến hành:
Bước 1: Động não, giáo viên đặt câu hỏi:
-Người ta thường nghiện những chất gì? (liệt kê nhanh lên bảng và bổ sung) - Trong các loại trên, nghiện chất gì là nguy hiểm nhất?
Bước 2: Học sinh làm bài tập cá nhân theo phiếu.
Bước 3: Thảo luận nhóm hai người, sau đó chia lớp thành những nhóm, học sinh thảo luận về câu hỏi trong phiếu.
- Các nhóm lần lượt trình bày ý kiến của nhóm, các nhóm khác bổ sung.
Kết luận:
Ma tuý là tên gọi chung của các chất gây nghiện đã bị nhà nước cấm. Ma tuý bao gồm nhiều loại như: Thuốc phiện, cần sa, heroin, cocain, các chất ma tuý tổng hợp…và các chất được sử dụng hạn chế theo chỉ dẫn của bác sĩ để chữa bệnh như moocphin, seduxen… Người có thể nghiện một số chất. Các hình thức sử dụng gồm:
Hút, hít, tiêm chích, nhai và uống.
• Hoạt động 2: “ Ai có nguy cơ bị lôi kéo vào sử dụng ma tuý?” (30phút)
1. Mục tiêu: Giúp học sinh thấy được ai cũng có nguy cơ bị lôi kéo vào sử dụng ma tuý.
2. Đồ dùng dạy học: Các mẫu giấy màu nhỏ, giấy khổ to, bút dạ.
3. Cách tiến hành:
Bước 1: phát cho học sinh một mẫu giấy nhỏ
Bước 2: GV yêu cầu từng em suy nghĩ và liên hệ thực tế và qua đài, báo chí, trả lời câu hỏi : “ Ai có nguy cơ bị lôi kéo vào sử dụng ma tuý ?”.
Lưu ý: Với các em rằng câu hỏi này không phải để gọi tên hay chỉ điểm cụ thể ai sử dụng mà là để tìm hiểu về đặc điểm xã hội( nghề nghiệp, khu vực, ví dụ người nghèo, người giàu, thanh niên, phụ nữ, học sinh, trẻ lang thang …)Các em có thể vận dụng hiểu biết mà mình đã có qua báo chí hoặc qua quan sát thực tế của các em.
Bước 3: Học sinh viết ngắn ngọn vào mẫu giấy nhỏ . Bước 4: HS trao đổi ý kiến trong nhóm nhỏ.
Bước 5: Gv mời từng nhóm nêu lên ý kiến của nhóm, tập hợp nhanh lên bảng và tổng hợp.
Kết Luận: thực tế cho thấy, có nhiều tình huống lôi kéo người sử dụng ma tuý, cả nam nữ đều có nguy cơ. Những người sử dụng ma tuý hiện nay có thể là người thất nghiệp, người hành nghề mại dâm, thanh thiếu niên các băng nhóm, là công nhân, sinh viên, học sinh, người nghèo, người giàu,…. Ai cũng có nguy cơ bị lôi kéo vào sử dụng ma tuý.
*Hoạt động 3: Tác hại của ma tuý (30 Phút).
1. Mục tiêu: HS biết được tác hại của việc sử dụng ma tuý.
2. Đồ dùng học tập: Giấy rôki A0, bút dạ, mỗi học sinh 5 phiếu màu.
3. Cách tiến hành:
Bước 1: Phát cho mỗi học sinh 5 mảnh giấy màu nhỏ, yêu cầu các em suy nghĩ về tác hại của ma tuý và viết vào mỗi phiếu một tác hại.
Bước 2: Phát cho mỗi nhóm một tờ giấy A0, Sau đó các thành viên trong nhóm dán các phiếu đã viết lên giấy A0. Một vài người trong nhóm đọc to các ý kiến.
Bước 3: Gv yêu cầu các nhóm phân loại các ý kiến về tác hại của ma tuý (định hướng phân loại theo yếu tố cá nhân , gia đình, nhà trường và xã hội.)
Bứơc 4: Các nhóm trình bày kết quả thảo luận, các nhóm khác bổ sung.
Bước 5: GV củng cố (trình bày bằng overhead)
Kết luận: Ma tuý gây tác hại cho cá nhân người sử dụng, cho gia đình và xã hội.
- Đối với cá nhân: sức khoẻ của người nghèo bị suy kiệt, mất sức lao động không thể làm ra tiền. Từ đó, người nghiện tìm mọi cách để có tiền mua thuốc như ăn cắp, cướp trộm, phạm tội. Đặc biệt đối với những người tiêm chích ma tuý, họ sẽ có nguy cơ bị nhiễm HIV/AIDS nếu sử dụng chung bơm kim tiêm với những người khác.
- Đối với gia đình và cộng đồng: Gia đình có người nghiện phải chịu nhiều nỗi bất hạnh như kinh tế khánh kiệt, gia đình bất hoà…
- Xã hội phải tốn nhiều tiền để chữa chạy cho người nghèo, trật tự an toàn xã hội bị ảnh hưởng, các tội phạm hình sự gia tăng, sức lao động của cộng đồng suy yếu
Kết luận chung:
Ma tuý là từ chỉ các chất gây nghiện đã bị Nhà nước cấm như hút thuốc phiện, cần sa, heroin, cocain, moocphin, seduxen, các loại chất tổng hợp từ hoá chất độc hại …Ma tuý rất nguy hiểm, dùng một lần có thể dẫn ngay đến nghiện. Ai cũng có nguy cơ bị lôi
kéo vào sử dụng ma tuý, vì vậy cần cảnh giác. Nghiện ma tuý không chỉ gây tác hại cho cá nhân người sử dụng mà còn cho gia đình và xã hội. Cần tránh xa ma tuý !.
THAM KHẢO
PHÁT HIỆN CÁC CHẤT MA TUÝ 1. Hãy đánh dấu X vào các chất mà bạn cho là ma tuý
Thuốc lá Seduxen
Cần xa Moocphin
Cà phê Nước chè
Heroin Thuốc phiện
Rượu Cocain
Thuốc lào Ăn trầu
Dolacgan Bồ đà
2. Người ta sử dụng ma tuý theo những cách nào/ hình thức nào?.
………
………
………
………
TÁC HẠI CỦA MA TUÝ
Ma tuý gây tác hại cho bản thân người sử dụng, cho gia đình và xã hội:
- Đối với cá nhân: Sức khoẻ của người nghiện bị suy kiệt không thể làm ra tiền.
Từ đó, người nghiện tìm mọi cách để có tiền mua thuốc như ăn cắp, ăn trộm, phạm tội.
- Đặc biệt với những người tiêm chích, nếu sử dụng chung bơm kim tiêm họ sẽ có nguy cơ bị nhiễm HIV/AIDS.
- Đối với gia đình và cộng đồng: gia đình có người nghiện phải chiụ nhiều nỗi bất hạnh: kinh tế khánh kiệt, gia đình bất hòa…..
- Xã hội phải tốn tiền để chữa chạy cho người nghiện, trật tự an toàn cho xã hội bị ảnh hưởng, các tội phạm hình sự ra tăng, sức lao động của cộng đồng bị suy yếu…..
THÔNG TIN CƠ BẢN DÀNH CHO GIÁO VIÊN 1. Ma túy là gì?.
Ma túy là từ chỉ các chất gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi đưa vào cơ thể dưới bất kỳ hình thức nào (uống, hút, hít, tiêm chích...) sẽ gây ức chế hoặc kích thích mạnh hệ thần kinh, làm giảm đau, gây ảo giác dẫn tới thay
đổi một hoặc nhiều chức năng cơ thể (về sinh lý và tâm lý), làm cho người sử dụng nó có ham muốn không kiềm chế được, phải gia tăng liều lượng để thỏa mãn các cơn thèm khát ngày càng tăng, từ đó sức khỏe ngày càng suy kiệt, nhân cách suy thoái, tiền bạc khánh kiệt…
Các chất ma túy thường dùng là thuốc phiện, cần sa, heroin, cocain, moocphin, seduxen….
2. Các loại ma túy:
Ma tỳy cú hai loại chớnh là ma tỳy cú nguồn gốc từ thực vật và ma tỳy được tổng hợp từ các loại hóa chất.
- Ma túy thực vật được chế biến ra từ các cây tự nhiên như:
+ Từ nhựa cây thuốc phiện, có ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc nước ta
+ Từ lá, hoa, quả cây cần sa (còn gọi là bồ đà, cây gai dầu) được trồng ở một số tỉnh giáp ranh biên giới Việt Nam - Campuchia và ở Tây Nguyên.
+ từ lá cây coca, chế ra chất Cathinon, có nhiều ở Châu Phi
- Các loại ma túy tổng hợp từ hóa chất độc hại thuốc nhóm Amphetamin, Methamphetamin, các chất ma túy hướng thần độc hại hơn thuốc phiện 500 lần.
3. Sử dụng ma túy có thể dẫn ngay đến nghiện ma túy:
Có một số loại ma túy nếu dùng đúng liều lượng, đúng lúc, đúng bệnh chúng sẽ có chức năng chữa bệnh chẳng hạn seduxen gây ngủ, dolargan có tác dụng giảm đau ….. Tuy nhiên, nếu dùng với mục đích tiêu khiển, tự ý tăng liều lượng, tăng thời gian sử dụng, không theo chỉ dẫn của bác sĩ sẽ dẫn đến nghiện, bởi vì trong cơ thể người, bình thường tuyến yên vẫn tiết ra một lượng endoorphin có tác dụng giảm đau khi cơ thể đau dớn. Khi đưa ma túy vào cơ thể, ma túy sẽ thay thế dần endoorphin. Tuyến yên càng tiết ít endoorphin, do vậy người nghiện phải tăng liều sử dụng ma túy để bù lượng endoorphin bị giảm, nếu không cơ thể sẽ bị đau đớn khi vận động hoặc va chạm … Tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến nghiện ma túy.
Khi đã nghiện ma túy với liều dùng ngày càng cao hơn.
4. Tác hại của ma túy :
Ma túy gây tác hại cho cá nhân người sử dụng, cho gia đình và xã hội
- Đối với cá nhân : Sức khỏe của người nghiện bị suy kiệt, không thể làm ra tiền.
Từ đó, người nghiện tìm mọi cách để có tiền mua thuốc như ăn cắp, ăn trộm, phạm tội.
- Đặc biệt với những người tiêm chích, nếu sử dụng chung bơm kim tiêm ( tiêm chích chung), họ có nguy cơ nhiễm HIV/AIDS.
- Đối với gia đình và cộng đồng : Gia đình có người nghiện phải chịu nhiều nỗi bất hạnh : kinh tế khánh kiệt, gia đình bất hoà.
- Xã hội phải tốn tiền để chữa chạy cho người nghiện, trật tự an toà xã hội bị ảnh hưởng,các tội phạm hình sự gia tăng, sức lao động của cộng đồng bị suy yếu
Lớp 7