Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
3.2. Đánh giá công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư của hai dự án nghiên cứu
3.2.1. Xác định đối tượng và điều kiện được bồi thường
Đối tượng và điều kiện được bồi thường theo Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ; Thông tư số 37/2014/TT-
BTNMT ngày 30/06/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Quyết định số 54/2014/QĐ-UBND ngày 08/09/2014 của UBND tỉnh Nghệ An ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
3.2.1.1. Đối tượng được hưởng bồi thường và tái định cư
- Tổ chức, cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo; hộ gia đình, cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức, cá nhân nước ngoài đang sử dụng đất bị Nhà nước thu hồi đất (sau đây gọi chung là người bị thu hồi đất) và có đủ điều kiện để được bồi thường đất, tài sản thì được bồi thường theo quy định; trường hợp sau khi bị thu hồi đất mà không còn chỗ ở thì được bố trí tái định cư.
- Người được bồi thường thiệt hại về tài sản gắn liền với đất bị thu hồi phải là người sở hữu hợp pháp tài sản đó, phù hợp với quy định của pháp luật.
3.2.1.2. Điều kiện để được bồi thường về đất, tài sản trên đất
a. Người bị Nhà nước thu hồi đất được bồi thường phải có một trong các điều kiện sau đây:
- Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
- Có quyết định giao đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai.
- Có giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
- Có giấy tờ thanh lý, hoá giá, mua nhà ở gắn liền với đất ở phải là nhà ở thuộc quyền sở hữu Nhà nước.
- Bản án có hiệu lực của Toà án nhân dân về việc giải quyết tranh chấp nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất hoặc quyết định của cơ quan Nhà nước có quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
- Trường hợp không có giấy tờ quy định ở các điều kiện trên, người bị thu hồi đất được bồi thường thiệt hại về đất phải có các giấy tờ chứng minh được đất bị thu hồi là đất đã sử dụng ổn định trước ngày 15/10/1993 thuộc các trường hợp sau:
+ Đất đã được sử dụng trước ngày 18/12/1980 được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận;
+ Được cơ quan Nhà nước giao đất sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hoà, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam và Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà người được giao đất vẫn tiếp tục sử dụng từ đó đến lúc bị thu hồi;
+ Có giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cấp hoặc UBND quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, Sở quan Tài nguyên và Môi trường cấp theo uỷ quyền của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, hoặc có tên trong trong sổ địa chính đến nay vẫn tiếp tục sử dụng;
+ Có giấy tờ mua bán nhà và tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất trước ngày 15/10/1993.
+ Người nhận chuyển nhượng, chuyển đổi thừa kế, cho, tặng quyền sử dụng đất hoặc nhà gắn liền với quyền sử dụng đất mà đất của người sử dụng thuộc đối tượng có đủ một trong các điều kiện trên nhưng chưa làm thủ tục sang tên trước bạ.
+ Người tự khai hoang đất để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối trước ngày 15/10/1993 và liên tục sử dụng cho đến khi bị thu hồi đất mà không có tranh chấp và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính cho Nhà nước.
b. Chủ sử dụng tài sản là người có tài sản trên đất hợp pháp khi Nhà nước thu hồi mà bị thiệt hại thì được bồi thường thiệt hại theo giá trị hiện có của tài sản.
- Chủ sở hữu tài sản có tài sản trên đất không hợp pháp: tuỳ theo trường hợp cụ thể được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xem xét bồi thường hoặc hỗ trợ tài sản.
3.2.1.3. Điều kiện không được bồi thường về đất, tài sản trên đất
Người bị thu hồi đất không có một trong các điều kiện theo quy định được bồi thường về đất ở trên hoặc tại thời điểm sử dụng đất vi phạm quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt và đã công bố hoặc vi phạm hành lang không được bồi thường thiệt hại về đất cũng như tài sản trên đất. Trong trường hợp xét thấy cần hỗ trợ thì UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xem xét quyết định đối với từng trường hợp cụ thể.