Chương V: ĐẠI VIỆT Ở CÁC THẾ KỈ XVI-XVIII
TIẾT 53- BÀI 23 KINH TẾ, VĂN HÓA THẾ KỈ XVI- XVIII ( Tiếp)
A.Mục tiêu cần đạt:
Sau khi học xong bài này HS cần:
1.Kiến thức:
- Thấy được những thành tựu trên lĩnh vực văn hóa của dân tộc thế kỉ XVI-XVIII.
2.Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu nước, trân trọng những giá trị văn hóa của dân tộc.
3.Kĩ năng:
-Nhận xét, phân tích kiến thức từ tranh ảnh.
4. Định hướng phát triển năng lực của học sinh:
- Năng lực chung : giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ , sáng tạo, hợp tác.
-Năng lực chuyên biệt : tái tạo kiến thức , xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, II/ CHUẨN BỊ.
- G/v:Máy chiếu, Tranh ảnh về thành tựu văn hóa nước ta thế kỉ XVI- XVIII.
- H/s: Sgk, vở ghi.
III/ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRỌNG TÂM.
- Các phương pháp dạy học chính: giải quyết vấn đề, thảo thuận nhóm, thuyết trình...
IV/ TIẾN TRÌNH BÀI DẠY.
1. Khởi động
* Ổn định tổ chức lớp.
* Kiểm tra bài cũ:
“Tình hình kinh tế Đàng Ngoài thế kỉ XVI- XVIII phát triển như thế nào?”
*Giới thiệu bài mới.“ Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu tình hình kinh tế nước ta thế kỉ XVI- XVIII. Vậy trên lĩnh vực văn hóa nước ta đạt được những thành tựu như thế nào?
Thầy trò ta cùng bước tiếp vào bài học hôm nay: Tiết 50- bài 23: Kinh tế, văn hóa thế kỉ XVI-XVIII , phần II. Văn hóa. ”
2. Hoạt động hình thành kiến thức
Hoạt động của GV HOẠT ĐỘNG
CỦA TRÒ
Kiến thức cần đạt HÌNH THÀNH NĂNG LỰC Hoạt động 1: Tôn giáo
Định hướng: Thấy được tình hình tôn giáo nước ta thế kỉ XVI-XVIII có đặc điểm gì?
-Tổ chức nghiên cứu SGK.
Hỏi:Trong thời kì này nước ta có những tôn giáo nào?
Hỏi: Tình hình Nho giáo ở nước ta như thế nào?
Chốt: Cũng như các thời kì trước Nho giáo vẫn được coi là tư tưởng chính của triều đại phong kiến Trịnh- Nguyễn.
Hỏi: Tình hình Phật giáo và Đạo giáo có gì thay đổi so với thời kì trước?
Hỏi: Kể tên một số lễ hội
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
I.Tôn giáo:
-Nho giáo vẫn được đề cao.
-Phật giáo và Đạo giáo được phục hồi.
Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ.
Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ.
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
mà em biết?
Mở rộng: Hội làng diễn ra gồm hai phần: phần 1: phần lễ, phần 2: phần hội với nhiều hoạt động giải trí, vui chơi.Thông qua hình 53 em Hỏi: Quan sát H.53, bức tranh miêu tả những hoạt động nào?
Hỏi: Hình thức sinh hoạt văn hóa đó có tác dụng như thế nào?
Hỏi: Câu ca dao:
“Nhiễu điều…. thương nhau cùng” nói lên điều gì?
Hỏi: Em hãy kể thêm vài câu ca dao có nội dung tương tự?
Hỏi: Đạo thiên chúa bắt nguồn từ đâu ? Vì sao lại xuất hiện ở nước ta?
Hỏi: Thái độ của chính quyền Trịnh - Nguyễn đối với đạo Thiên chúa như thế nào?
Chuyển: Chính nhờ có giáo sĩ Phương Tây dân tộc ta mới có một hệ chữ viết như ngày nay. Vậy Chữ Quốc ngữ ra đời như thế nào?
Thầy trò ta cùng tìm câu trả lời ở mục 2.
Hoạt đông 2. Sự ra đời chữ Quốc ngữ:
Định hướng: Thấy được hoàn cảnh ra đời của chữ Quốc ngữ.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung
- Cuối thế kỉ XVI, xuất hiện đạo Thiên chúa.
2. Sự ra đời chữ Quốc ngữ:
Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ.
Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ.
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Hỏi: Chữ Quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào?
Hỏi: Vì sao trong thời gian dài. chữ quốc ngữ không được sử dụng?
Hỏi: Vì sao chữ cái La tinh ghi âm Tiếng Việt lại trở thành chữ Quốc ngữ của nước ta cho đến ngày nay?
Chuyển: Chữ Quốc ngữ hiện nay sử dụng rộng rãi và đóng góp to lớn cho sự phát triển của văn học nước nhà. Vậy trong thời kì chữ Quốc ngữ xuất hiện nhưng chưa đọc coi trọng thì văn học nghệ thuật có những thành tựu như thế nào?
Thầy trò ta cùng bước vào mục 3. Định hướng: Thấy được những thành tựu trong lĩnh vực văn học và nghệ thuật dân gian.
Hoạt động 3. Văn học và nghệ thuật dân gian:
Tổ chức HS nghiên cứu SGK
Hỏi: Văn học giai đoạn này bao gồm mấy bộ phận và có những đặc điểm gì?
Hỏi: Kể tên những thành tựu văn học nổi bật?
GV: Nhấn mạnh bộ sử bằng thơ Nôm : Thiên Nam ngữ lục
Hỏi: Thơ Nôm xuất hiện ngày càng nhiều có ý nghĩa như thế nào đối với tiếng
Trả lời, nhận xét, bổ sung
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét, bổ sung
Trả lời, nhận xét, bổ sung
Trả lời, nhận xét,
-Thế kỉ XVII, giáo sĩ Phương Tây dùng chữ La tinh ghi âm Tiếng Việt.
3. Văn học và nghệ thuật dân gian:
a.Văn học:
-Văn học chữ Hán chiếm ưu thế.
-Văn học chữ Nôm xuất hiện nhiều.
- Văn học dân gian với nhiều thể loại phong phú.
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
nói và văn hoá dân tộc.
Hỏi: Các tác phẩm chữ Nôm tập trung phản ánh nội dung gì?
Hỏi: Ở TK XVI_XVII, nước ta có những nhà văn, nhà thơ nổi tiếng nào?
Hỏi: Em có nhận xét gì về văn học dân gian thời kì này ( thể loại, nội dung).
Hỏi: Nghệ thuật dân gian gồm mấy loại hình?
Hỏi: Những thành tựu của nghệ thuật điêu khắc.
Hỏi: Quan sát H.54 và nhận xét gì về nghệ thuật điêu khắc lúc bấy giờ?
Hỏi: Kể tên một số loại hình nghệ thuật dân gian mà em biết?
Hỏi: Nội dung của nghệ thuật chèo, tuồng là gì?
*Sơ kết bài:
Trên lĩnh vực văn hóa thế kỉ XVI-XVIII nước ta đạt được những thành tựu vô cùng to lớn và còn để lại cho ngày nay.
bổ sung.
Trả lời, nhận xét.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét.
Trả lời, nhận xét, bổ sung.
Trả lời, nhận xét.
Trả lời, nhận xét.
* Nghệ thuật dân gian.
- Nghệ thuật điêu khắc
- Nghệ thuật sân khấu: chèo, tuồng…
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
Giải quyết vấn đề, sáng tạo, sử dụng ngôn ngữ
3. Hoạt động luyện tập (Củng cố) Bài tập trắc nghiệm
4. Hoạt động vận dụng.
- chơi trò chơi ô chữ
Câu 1: Một trong những nhà thơ tiêu biểu trong giai đoạn này?
Câu 2: Tác phẩm tiêu biểu cho văn học chữ Nôm?
Câu 3: Trong giai đoạn này xuất hiện thêm tôn giáo nào?
5. Hoạt động tìm tòi mở rộng
-Trả lời câu hỏi cuối bài trang 116.
- Soạn bài và sưu tầm tư liệu, tranh ảnh liên quan đến bài 24….
---