khoa học-kỹ thuật:
1. Giâo dục:
- 1070, vua Lý Thânh Tơng lập Văn Miếu thờ Khổng Tử, Chu Cơng vă 72 vị hiền tăi.
- Năm 1075, khoa thi đầu tiín được tổ chức => hình thănh nền giâo dục Đại Việt.
- Từ thế kỷ XI – XV, giâo dục ngăy căng hoăn thiện
Từ thế kỷ XV(1484), nhă nước quyết định dựng bia tiến sĩ.
- Tuy nhiín giâo dục Nho học chủ
yếu phục vụ câc yíu cầu chính trị-xê hội, khơng quan tđm nhiều đến KHKT, ít tạo điều kiện phât triển
kinh tế.
2. Văn học:
- Chủ yếu lă văn học chữ Hân (thơ,
hịch, phú, truyện, ký), văn học chữ Nơm bước đầu phât triển (Nguyễn
Trêi, Lí Thânh Tơng)
- Nội dung: thể hiện lịng u nước, niềm tự hăo dđn tộc, ca ngợi đất nước
3. Nghệ thuật:
- Nghệ thuật kiến trúc phât triển, chủ yếu ở thời Lý, Trần, Hồ, theo hướng Phật giâo (chùa Một Cột, thâp Phổ
Minh…), thănh nhă Hồ…
- Nghệ thuật điíu khắc mang họa tiết văn học (rồng mình trơn cuộn trong
lâ đề, bơng cúc nhiều cânh, bệ chđn cột hình hoa sen nở…)
- Nghệ thuật sđn khấu (tuồng chỉo,
múa rối nước…), ca múa, đm nhạc
(trống cơm, sâo, đăn tranh, cồng
chiíng…), đua tăi (đấu vật, đâ cầu…)
4. Khoa học - kỹ thuật:- Khoa học xê hội: - Khoa học xê hội:
minh họa một số tâc phẩm văn học tiíu biểu thời kì năy mă câc em đê được học ; thơ Thần, Hịch tướng sĩ, Câo bình Ngơ…
- HS phât biểu, giâo viín nhận xĩt, chốt ý.
* Hoạt động 4: Hoạt động nhĩm
Nhĩm 1: Kể tín những kiến trúc tiíu biểu thế kỉ X – XV, phđn biệt đđu lă kiến trúc Phật giâo, đđu lă kiến trúc Nho giâo? (sử dụng tranh ảnh minh họa do GV vă HS sưu
tầm)
(Dự kiến trả lời:
+ Kiến trúc Phật giâo: chùa Một Cột, thâp Phổ Minh… + Kiến trúc Nho giâo: Thănh nhă Hồ, kinh thănh Thăng
Long, Văn Miếu, Quốc Tử Giâm…
GV: Truyền thuyết năng Bình Khương: Bình Khương vỗ đâ kíu oan Dấu đầu,tay để muơn văn nhớ thương. => Thănh nhă Hồ: ở Vĩnh Lộc, Thanh Hĩa
Thănh hình vng,mỗi cạnh 500m,cổng thănh hình vịm,xđy bằng những khối đâ lớn,cĩ khối dăi 7m,cao 1,5m dăy 1m,nặng khoảng 15 tấn.Thănh đắp bằng đất cĩ khối lượng khoảng 80.000m3,cĩ hăo sđu,cống ngầm thơng trong,ngoăi,phía trong lă dinh thự câc quan.
Nhĩm 2: Níu những nĩt độc đâo của nghệ thuật điíu khắc thế kỉ XI – XV. Kể tín câc cơng trình kiến trúc - điíu khắc nổi tiếng được mệnh danh lă An Nam tứ đại khí ?
- GV chọ HS xem một số tranh ảnh do HS vă giâo viín sưu tầm như: Chđn cột đâ hình hoa sen nở ở di tích Hoăng thănh Thăng Long, hình điíu khắc rồng cuộn trong lâ đề, hoa văn gốm Bât Trăng… để học sinh rút ra kết luận
Nhĩm 3: Trình băy đặc điểm sự phât triển của nghệ thuật sđn khấu, ca múa nhạc thời kì năy. Kể tín một số loại hình nghệ thuật tiíu biểu với từng thể loại nghệ thuật.
(Dự kiến trả lời: phong phú, đa dạng, mang đậm tính dđn
gian truyền thống.
- Câc loại hình tiíu biểu:
+ Nghệ thuật sđn khấu: tuồng chỉo, múa rối nước…
+ Ca múa, nhạc: trống cơm, sâo, đăn tranh, cồng
chiíng…
+ Dđn gian: đấu vật, đâ cầu…)
Nhĩm 4: Đọc SGK, lập bảng thống kí (theo mẫu) câc thănh tựu khoa học thế kỉ X – XV theo mẫu.
- HS điền bảng thống kí của nhĩm văo bảng giấy Croquis bọc nhựa hoặc viết lín phim trong sử dụng đỉn chiếu cho cả lớp quan sât, nhận xĩt. GV hướng dẫn câc em chỉnh sửa nếu cĩ sai sĩt. HS tự ghi băi.
Lam Sơn thực lục.
+ Địa lý: Dư địa chí, Hồng Đức bản
đồ.
+ Chính trị: Thiín Nam dư hạ,
Hoăng triều đại điển.
- Khoa học tự nhiín vă kỹ thuật quđn sự:
+ Tôn học: Đại thănh tôn phâp,
Lập thănh tôn phâp
+ Quđn sự: Binh thư yếu lược (THĐ),
chế tạo súng Thần cơ, đĩng thuyền chiến cĩ lầu (nhă Hồ)…
+ Xđy dựng: thănh nhă Hồ …