I D(A) U GS
(Bộ biến ủổi xoay chiều-một chiều)
IỊ1 TỔNG QUAN VỀ CHỈNH LƯU Cể ðIỀU KHIỂN
Trong kỹ thuật ủiện rất nhiều trường hợp yờu cầu phải biến ủổi một nguồn ủiện ỏp xoay chiều thành ủiện ỏp một chiều và ủiều chỉnh ủược giỏ trị của ủiện ỏp một chiều ủầu rạ ðể thực hiện việc này người ta cú nhiều cỏch khỏc nhau, vớ dụ như dựng tổ hợp ủộng cơ - mỏy phỏt, dựng bộ biến ủổi một phần ứng, dựng chỉnh lưu, v.v… Nhưng phổ biến nhất và cú hiệu suất cao nhất là sử dụng cỏc sơ ủồ chỉnh lưu bằng cỏc dụng cụ bỏn dẫn. Cỏc sơ ủồ chỉnh lưu (cỏc bộ biến ủổi xoay chiều - một chiều) là cỏc bộ biến ủổi ứng dụng tớnh chất dẫn dũng một chiều của cỏc dụng cụ ủiện tử hoặc bỏn dẫn ủể biến ủổi ủiện ỏp xoay chiều thành ủiện ỏp một chiều một cỏch trực tiếp. Hiện nay cỏc dụng cụ ủiện tử hầu như khụng cũn ủược sử dụng trong cỏc sơ ủồ chỉnh lưu vỡ kớch thước lớn, hiệu suất thấp. Dụng cụ sử dụng chủ yếu trong cỏc sơ ủồ chỉnh lưu hiện nay là cỏc thyristor và cỏc diode bỏn dẫn. Cỏc sơ ủồ chỉnh lưu cú nhiều dạng khỏc nhau và ủược ứng dụng cho nhiều mục ủớch khỏc nhau, vớ dụ như dựng ủể ủiều chỉnh tốc ủộ ủộng cơ một chiều; cung cấp ủiện ỏp một chiều cho thiết bị mạ ủiện, ủiện phõn; cung cấp ủiện ỏp một chiều cho cỏc thiết bị ủiều khiển, cỏc ủốn phỏt trung tần và cao tần, v.v... Cỏc sơ ủồ chỉnh lưu ủược sử dụng từ cụng suất rất nhỏ ủến cụng suất rất lớn.
IỊ1.1 Sơủồ nối dõy
Cú hai loại sơ ủồ nối dõy cỏc bộ chỉnh lưu là: Sơ ủồ nối dõy hỡnh tia và sơ ủồ nối dõy hỡnh cầụ
IỊ1.1.1. Sơ ủồ nối dõy hỡnh tia
Hỡnh 2.1 là cỏc sơ ủồ chỉnh lưu hỡnh tia tổng quỏt. Hỡnh 2.1a là sơ ủồ chỉnh lưu hỡnh tia m pha cỏc van nối Cathode chung, cũn hỡnh 2.1b là sơ ủồ chỉnh lưu hỡnh tia m pha cỏc van nối anode chung. Trong cỏc sơ ủồ này:
− u1,u2,...,um: là hệ thống ủiện ỏp xoay chiều (thường là hỡnh sin) m phạ
− T1,T2,...,Tm: là m van chỉnh lưu cú ủiều khiển (thyristor), trong cỏc sơ ủồ chỉnh lưu khụng ủiều khiển thỡ cỏc van là diodẹ
− Ld, Rd,, Ed: là ủiện trở, ủiện cảm, sức ủiện ủộng (s.ủ.ủ) phụ tải một chiềụ − ud, id: là ủiện ỏp và dũng ủiện chỉnh lưu tức thời trờn phụ tải một chiều, chiều
qui ước của id lấy trựng với chiều thực của dũng qua tải, cũn chiều qui ước của ud lấy trựng với chiều qui ước của dũng tải id.
Ed Ld Rd id Tm T2 T1 um u2 u1 ud ∼ ∼ ∼ O A Ed Ld Hỡnh 2.1b: Sơủồ chỉnh lưu hỡnh tia m pha cỏc van nối anode chung Hỡnh 2.1a: Sơủồ chỉnh lưu hỡnh tia