1.2 .Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp
1.2.3. Phân tích tình hình kết quả hoạt động kinh doanh
a. Mục đích phân tích
Thơng qua các chỉ tiêu trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh có thể kiểm tra, phân tích, đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch, dự tốn chi phí sản xuất, giá vốn, doanh thu sản phẩm vật tư hàng hoá đã tiêu thụ, tình hình chi phí, thu nhập của hoạt động khác và kết quả kinh doanh sau một kỳ kế tốn. Đồng thời, kiểm tra tình hình thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với Nhà nước, đánh giá xu hướng phát triển của doanh nghiệp qua các kỳ khác nhau.
Đối với doanh nghiệp thông thường:
𝐿𝑁 = 𝐷𝑇 − 𝐺𝑉 + (𝐷𝑡𝑐 − 𝐶𝑡𝑐) − 𝐶𝐵 − 𝐶𝑄 Tuy nhiên, đối với công ty chứng khoán
𝐿𝑁 = 𝐷𝑇 − 𝐶𝑃ℎđ + 𝐷𝑡𝑐 − 𝐶𝑡𝑐 − 𝐶𝐵 − 𝐶𝑄 Trong đó: LN: Lợi nhuận kinh doanh;
DT: Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ CPhđ: Chi phí hoạt động
Dtc: Doanh thu tài chính Ctc: Chi phí tài chính
Cb: Chi phí quản lý doanh nghiệp CQ: Chi phí quản lý bán hàng
23
- Hệ số sinh lời ròng của hoạt động: phản ánh trong 1 đồng luân chuyển thuần thì doanh nghiệp thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế
𝐻ệ 𝑠ố 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑙ờ𝑖 𝑟ò𝑛𝑔 = 𝐿ợ𝑖 𝑛ℎ𝑢ậ𝑛 𝑠𝑎𝑢 𝑡ℎ𝑢ế 𝐿𝑢â𝑛 𝑐ℎ𝑢𝑦ể𝑛 𝑡ℎ𝑢ầ𝑛
- Hệ số sinh lời hoạt động trước thuế (lợi nhuận kế toán): cho biết trong 1 đồng tổng luân chuyển thuần có bao nhiêu đồng lợi nhuận kế tốn
𝐻ệ 𝑠ố 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑙ờ𝑖 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 𝑡𝑟ướ𝑐 𝑡ℎ𝑢ế = 𝐿ợ𝑖 𝑛ℎ𝑢ậ𝑛 𝑡𝑟ướ𝑐 𝑡ℎ𝑢ế 𝑇ổ𝑛𝑔 𝑙𝑢â𝑛 𝑐ℎ𝑢𝑦ể𝑛 𝑡ℎ𝑢ầ𝑛 - Hệ số sinh lời hoạt động kinh doanh: Cho biết trong 1 đồng doanh thu hoạt động và doanh thu tài chính thì doanh nghiệp thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận hoạt động kinh doanh. Đối với cơng ty chứng khốn, chỉ tiêu này được xác định như sau:
- 𝐻ệ 𝑠ố 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑙ờ𝑖 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑑𝑜𝑎𝑛ℎ =
𝐾ế𝑡 𝑞𝑢ả ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔
𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔+𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 𝑡à𝑖 𝑐ℎí𝑛ℎ
- Hệ số sinh lời hoạt động chính: cho biết trong 1 đồng doanh thu thuần tạo ra từ hoạt động chính của doanh nghiệp (hoạt động bán hàng và tài chính) có bao nhiêu đồng lợi nhuận.
Ở cơng ty chứng khốn hệ số sinh lời hoạt động được xác định như sau: 𝐻ệ 𝑠ố 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑠𝑖𝑛ℎ 𝑙ờ𝑖 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 𝑐ℎí𝑛ℎ = 𝐿ợ𝑖 𝑛ℎ𝑢ậ𝑛 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔
𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 c. Nhóm chỉ tiêu phản ánh tình hình quản trị chi phí
- Hệ số chi phí
𝐻𝑐𝑝 = 𝑇ổ𝑛𝑔 𝑐ℎ𝑖 𝑝ℎí (𝐶𝑃)
𝑇ổ𝑛𝑔 𝑙𝑢â𝑛 𝑐ℎ𝑢𝑦ể𝑛 𝑡ℎ𝑢ầ𝑛 (𝐿𝐶𝑇)
Hcp cho biết để thu về một đồng doanh thu thì doanh nghiệp phải bỏ ra bao nhiêu đồng chi phí
24
- Hệ số giá vốn hàng bán: Chỉ tiêu này cho biết cứ 1 đồng doanh thu thuần thu được doanh nghiệp phải bỏ ra bao nhiêu đồng tri giá vốn hàng bán.
Đối với công ty sản xuất Hệ số giá vốn được thay thế bằng Hệ số chi phí hoạt động được xác định như sau
𝐻ệ 𝑠ố 𝑐ℎ𝑖 𝑝ℎí ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 = 𝐶ℎ𝑖 𝑝ℎí ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 𝐻𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔
- Hệ số chi phí bán hàng: Chỉ tiêu này phản ánh để thu được 1 đồng doanh thu thuần doanh nghiệp phải bỏ ra bao nhiêu đồng chi phí bán hang. Đối với công ty sản xuất, chỉ tiêu này được xác định như sau:
𝐻ệ 𝑠ố 𝑐ℎ𝑖 𝑝ℎí 𝑏á𝑛 ℎà𝑛𝑔 = 𝐶ℎ𝑖 𝑝ℎí 𝑏á𝑛 ℎà𝑛𝑔 𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔
- Hệ số chi phí quản lý trên doanh thu thuần: Chỉ tiêu này cho biết để thu được 1 đồng doanh thu thuần doanh nghiệp phải chi bao nhiêu đồng chi phí quản lý. Đối với công ty sản xuất, chỉ tiêu này được xác định như sau:
𝐻ệ 𝑠ố 𝑐ℎ𝑖 𝑝ℎí 𝑞𝑢ả𝑛 𝑙ý 𝐷𝑁 = 𝐶ℎ𝑖 𝑝ℎí 𝑞𝑢ả𝑛 𝑙ý 𝐷𝑁 𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 ℎ𝑜ạ𝑡 độ𝑛𝑔 d. Phương pháp phân tích
Để phân tích khái quát kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, sử dụng phương pháp so sánh để so sánh các chỉ tiêu trên Báo cáo kết quả kinh doanh, các chỉ tiêu hệ số giữa kỳ phân tích với kỳ gốc, xác định chênh lệch tuyệt đối và tương đối. Đánh giá kết quả, hiệu quả hoạt động chung toàn doanh nghiệp cũng như từng lĩnh vực hoạt động để kịp thời phát hiện lĩnh vực nào hiệu quả hoặc kém hiệu quả, khâu quản lý nào trong quy trình hoạt động cần điều chỉnh để tăng năng lực cạnh tranh và khả năng tìm kiếm lợi nhuận của doanh nghiệp.
25