. Thu: nhat, su ton trong gia dinh, ton trong cac quan he
6. Quan h~ cua giadinh voi cae thie't che' xii h{H
6.1. Gia dinh la m{)t thiet che' xa h{)i
Thiet che bao g6m m9t loat cac chuan muc, M9t che dinh r6 hanh vi dung va khong dung b&ng viec phan din,h ranh gioi giiia cac thanl, visn va nhung nguoi kh6ng phai
thanl; Vien CU.a thiet ch/f, b&ng viec sap x/fp cac thanh vien theo dung vai tro xa hoi cu tht Thiet che vdi tu each m(>t quy t&c SU dvng cac ~ghi rn, nhung hanh d9ng v& v_i~C chuyJn d6i tu m9t vai tro nay sang mot vai tro khac nii.m trong thiet che. Cac thiet che' c6 thJ 16~g ghep vao nhau v~ mvc d9 h<;Jp ly Ph\! thu9c vao vi$c phan tich C\l th~ va mo! quan tam Voi tung thie't che. M9t h$ thong chinh tri l?P hien hay gia dinh c6 thJ dti<;Jc xem nhu m9t thiet che.
Tac d(>ng cua thiet che c6 ha m~t:
- Thiet che t::io ra khuon mii.u deu dan cu.a hanh vi, cac khuon mii.u c6 thJ nh?n thvc r6 i':J cac di€u qui chuiin rieng bi~t t::io nen khuon mii.u.
- Cac thiet che t::io ra ban s&c, ban s&c tap th~ cu.a cac thanh Vien CU.a thiet che Va ban sic ca nhan. CU.a ngtidi giil vai tro thiet che.
152
Chuong II. N9i dung nghien cuu ctla gia dinh noc
. Cac thiet che' tao ra su gian doan trong rnang lien tuc
,
c~a cui)c song hang ngay, Su gian doan trong khong gian
bang viec phan biet cac thanh vien vdi nhung ngudi khorig Phai thanh vien, .su dut dean trong thoi gian bi'mg viec Phan bi~t cac thoi kh5.c cua su chinh thuc va nghi 1~ voi nhung thcti khii.c thong thuong. ·
Thiet che gia dinh c6 th~ c6 nhieu hinh thuc, kich thuoc da dang, C6 hai linh vuc cua hanh vi va cac quan h~ ll:a hi)i c6 th~ dieu chinh duce .thiet che cua gia dinh .
. Trang linh vuc hanh vi duce de cap den trong thiet che'
gJ.a d:inh d6 la hanh vi tinh due va quan he gioi, gidi tinh (ai c6 th~ , · e va m k • hong the quan h~ tmh ~ · · · d \JC, xac in cac , d' h , quan h~ h9p thu&n phong my tl}c hay khong ... ).
, Trang linh vvc quan he xa h(li, gia dinh dua ra cac quy
tac Ve C' . ' •' ' h-
ac quan h~ giua cac the h~, uy quyen va ng ta V\J
tudng h, , . , . _ h, .
~- 0 cua cha m~, chong v<;J, con cai, nghia V\J o tr<;J va "'ah'· h
9l 6a, quyen thua kc.
, Voi tu each la mot thiet che co ban cua xii h(li, gia dinh
Co Ill•'· '
. 01 quan he mat thiet v,;i cac thiet che khac. Thong qua
V ~ . . V
l~c thuc h'. , ., ' d, , h
c' · 1~n cac chuc niing co ban nham ap ung n u au Cua x· h".
a 91 di[it ra vdi gia dinh.
Thiet h'' - .,, · · h" ·
ho c e xa h(li va nh6m la nhung each tiep c:;in xa 91
'C C(j ha d~ · ' h . •' . d,
n e ngh1en cuu gia ctinh. Cac cac tiep c:;in o
Giao trinh Gia dinh hoc
)
th€ hien o each nhin doi tu:qng nghien cuu rnot each d~; thu va cJ viec lua chon cac khai niem, Qua trinh thay doi
• • • • ? ~
khach quan CU.a gia dinh lien quan den SI)'. phat trien cac net dae thu vii nh6m (gia dinh). Gia dinh hoc voi tu: each la m9t khoa hoc nhan manh nhii)u den cac khfa canh thiet che cua cac quan h$ hon nhan gia dinh (c6 y nghia to Ion trong viec lam ro cac doi tu:qng gia dinh hoc). Tac gia
Xapchep, nha nghien cuu Xii. hoi hoc Lien Xo trong tac pharn "Hon nluin. gia dinh d Lie~ X6" coi gia dinh la m9t h$ thong lich SU Cl). th€ cac moi quan h$ qua lai giua VQ
ch6ng, cha me va con cai la mot nh6m xii. hoi nho trong d6 . . . cac thanh vien lien quan voi nhau bdi cac moi quan h$ hon nhan, ho hang va c6 trach nhiem dao due voi nhau. Tinh tat yeu xii. h9i cu.a gia dinh nay. du:qc. quy djnh bcJi nhu c:iu xii. h9i ve chuc nang tai san xuat sue lao d9ng. D6ng thili trong tac phiim "Nhztng nghien cuu vii gia dinh tren ngU:&ng cua giai do9,n mdi" ong hu:ong sl)'. chti y trong nghien cuu vao each tiep ciJi_n coi gia dinh nhu: m9t thiet che xii. h9i. Ong viet "gia dinh la m9t C(J che xii. h9i tai san xua't ra con ngu:cti du:ai d?ng nay hay d?ng khac (phap luiJi_t, ton giao, d?o due, phong tl).c) dii. du:qc xa h9i nh$.n".
Quan ni¢m gia dinh la m9t thiet che xii. h9i khong con la moi trong khoa h9c xii. h9i. Cac ly thuyet vil gia dinh dilu giong nhau o m9t di€m la coi gia dinh la m9t trong cac thiet che xa h9i Cd ban. Cac ly thuyet nay xac djnh