vúái cấc tưí chûác xậ hưåi dên sûå (CSO) trong nöåi bưå ADB
Các vụ chun mơn
Các hoạt động chủ yếu của ADB được thực hiện thông qua các vụ khu vực và Vụ Hoạt động Khu vực Tư nhân. Việc xử lý, thực hiện và giám sát các dự án là do các vụ này thực hiện. Vì vậy, giao tiếp và tham vấn với các CSO trong các hoạt động do ADB hỗ trợ hầu hết đều do các cục vụ chuyên môn này đảm nhận.
Tăng cường mối quan hệ với các bên liên quan tại các quốc gia thành viên đang phát triển là trách nhiệm của các vụ chun mơn của ADB, với vai trị như các đầu mối để các CSO liên hệ trực tiếp, hoặc quan tâm đến, các dự án, chương trình, hỗ trợ quốc gia, hoặc các sáng kiến hội nhập khu vực.
Ví dụ cụ thể về trách nhiệm của các vụ chuyên môn bao gồm công tác tham vấn rộng rãi với các CSO trong xác định và lập kế hoạch hoạt động dự án, tham vấn và thảo luận kỹ thuật liên quan tới dự án với các CSO, xác định vai trò của các CSO trong các hoạt động dự án cụ thể, tham vấn về CPS liên quan đến các quốc gia thực hiện dự án, tổng hợp thơng tin về các CSO có liên quan đến hoạt động cụ thể, và phản hồi lại các yêu cầu của các CSO về chia sẻ thông tin liên quan đến dự án.
Các cơ quan đại diện thường trú
Là đại diện chính của ADB tại địa phương, nhiệm vụ cơ bản của tất cả các cơ quan đại diện thường trú là quản lý các mối quan hệ với tổ chức dân sự tại quốc gia mà các cơ quan đại diện thường trú đặt văn phịng. Ngồi ra, chính sách về cơ quan đại diện thường trú của ADB ghi nhận nhiệm vụ xây dựng các quan hệ đối tác vững chắc với tổ chức dân sự và các cơ quan phát triển khác như là mục tiêu quan hệ đối tác chính.
64 Tài liệu cơ bản: Tài liệu hướng dẫn về quan hệ hợp tác với các tổ chức xã hội dân sự
Hầu hết các cơ quan đại diện thường trú đã bổ nhiệm một cán bộ làm đầu mối với các tổ chức phi chính phủ (NGO)/tổ chức dân sự, và vị trí này thường kết hợp với những cơng việc liên quan đến phát triển xã hội hoặc quan hệ cơng chúng. Vai trị của cán bộ này thường bao gồm giải quyết các yêu cầu của CSO, tạo điều kiện tiếp xúc với cán bộ dự án, tổ chức các cuộc họp giao ban và tham vấn, cung cấp đầu vào cho báo cáo hàng năm về quan hệ hợp tác của ADB với các CSO, duy trì một cơ sở dữ liệu địa chỉ liên lạc với các CSO, đồng thời thông báo cho cán bộ ở trụ sở chính của ADB về những tiến triển có liên quan đến CSO tại quốc gia đó.
Vụ Phát triển bền vững và Phát triển Khu vực
Ngồi việc đảm nhận nhiều vai trị khác nhau, Vụ Phát triển bền vững và Phát triển Khu vực (RSDD) chính là đầu mối cho các định hướng chiến lược theo ngành và chuyên đề trong các lĩnh vực hoạt động chính của ADB, bao gồm mơi trường, năng lượng, giới, quản trị, y tế, xóa đói giảm nghèo, và giao thơng. Các phịng ban của RSDD thường xuyên kết hợp với các CSO để thông báo cho họ về các hoạt động của mình trong các lĩnh vực nêu trên, bao gồm thông tin liên quan đến các đánh giá, hội nghị, các báo cáo, các sáng kiến đặc biệt, và các dự án hỗ trợ kỹ thuật khu vực
NGOC và các tổ chức phi chính phủ/ Mạng lưới các tổ chức dân sự
ADB thành lập NGOC vào năm 2001 nhằm tăng cường hợp tác với các tổ chức dân sự đồng thời để giải quyết các mối quan tâm của họ. Trực thuộc RSDD, NGOC chịu trách nhiệm chính trong việc phát triển, thực hiện và đánh giá chính sách chung và các hoạt động liên quan đến hợp tác với các CSO. NGOC cung cấp tư vấn, liên lạc, và các thông tin liên quan đến sự tham gia của CSO cho các vụ và đơn vị thuộc ADB. NGOC cũng là đầu mối liên lạc của với các CSO, và đóng vai trị tương tự như một trung tâm tài nguyên kiến thức cho mối quan hệ tương tác của ADB với xã hội dân sự.
NGOC không phục vụ như là một “người gác cổng” hay “xét duyệt” trong việc liên hệ giữa CSO với ADB. Tuy nhiên, nó có thể tạo thuận lợi cho
Trách nhiệm về hợp tác với các tổ chức xã hội dân sự (CSO) trong nội bộ ADB 65
các kết nối giữa các CSO và cán bộ liên quan trong trường hợp quan hệ trực tiếp giữa hai bên chưa được thành lập.
NGOC cũng cung cấp thông tin cơ sở cho các cuộc họp giữa cán bộ với các đại diện CSO. Trong trường hợp các CSO muốn gặp các cán bộ thuộc nhiều vụ hay đơn vị khác nhau của ADB cùng một lúc, NGOC thường sắp xếp các cuộc họp như vậy.
NGOC chịu trách nhiệm về (i) xây dựng các hướng dẫn và cung cấp những lời khuyên về công tác tham vấn với các CSO và các bên liên quan khác; (ii) xây dựng, thực hiện và báo cáo về chương trình tổng thể của ADB về truyền thơng và cộng tác với các CSO, đồng thời quản lý các chính sách của ADB về hợp tác với các tổ chức phi chính phủ (NGO); (iii) thực hiện các dự án hỗ trợ kỹ thuật nâng cao vai trò của CSO trong lĩnh vực phát triển; (iv) đào tạo về kiến thức, kỹ năng tham vấn và tham gia trong việc hợp tác với các CSO để củng cố đội ngũ cán bộ cũng như năng lực thể chế; và (v) duy trì một cơ sở dữ liệu tập trung thơng tin liên quan đến các CSO.
NGOC cũng điều phối mạng lưới các NGO/tổ chức dân sự đầu mối tại các cơ quan đại diện thường trú, văn phòng đại diện, và trụ sở chính của ADB. Mạng lưới chia sẻ kinh nghiệm, hiểu biết, thông tin và kiến thức liên quan đến sự tương tác của ADB với các tổ chức dân sự.
Vụ Quan hệ Đối ngoại
DER chịu trách nhiệm chuẩn bị các thơng cáo báo chí về các vấn đề liên quan đến CSO. Các thơng cáo báo chí này có thể báo cáo về các dự án có sự tham gia của các tổ chức dân sự, cũng như các tuyên bố về sự tham gia của CSO trong các cuộc hội thảo và hội nghị. DER cũng duy trì trang web của ADB, bao gồm cả các trang liên quan đến NGO/ tổ chức dân sự và xuất bản các báo cáo tóm tắt, bản tin, sổ tay, và các tài liệu khác về các chủ đề liên quan đến CSO.
DER đồng thời cung cấp hướng dẫn về việc áp dụng PCP, bao gồm các quy định công bố thông tin mà CSO thường áp dụng. DER cũng xác định cách thức mà các CSO có thể được sử dụng để phổ biến thơng tin liên quan đến các hoạt động do ADB hỗ trợ. Các CSO này bao gồm các NGO lớn và đầu mối cũng như các tổ chức nghiên cứu phi chính phủ.
66 Tài liệu cơ bản: Tài liệu hướng dẫn về quan hệ hợp tác với các tổ chức xã hội dân sự
Các văn phòng đại diện
Các văn phòng đại diện tại Châu Âu, Nhật Bản và Bắc Mỹ đóng vai trị thiết yếu trong việc xây dựng và duy trì hồ sơ ADB, trong bối cảnh các cơ quan này cận kề những bên liên quan chủ chốt, cùng với kỹ năng chuyên môn về kinh tế và hoạt động, và hiểu biết của các cơ quan này về những đặc điểm giao tiếp và văn hóa duy nhất của nước hoặc khu vực các cơ quan này hoạt động. Ba văn phịng đại diện này là những đại diện thơng tin chủ chốt của ADB trong việc củng cố tương tác giữa ADB với truyền thông, những người xác lập chủ trương, người đưa ra quyết sách tại các nước hay khu vực liên quan. Những đối tượng này bao gồm các CSO có ảnh hưởng lớn hoạt động trong khu vực mà văn phòng đại diện chịu trách nhiệm.
Cơ chế trách nhiệm giải trình
Cơ chế trách nhiệm giải trình của ADB cho phép những người chịu tác động tiêu cực từ những dự án được ADB hỗ trợ một cơ hội nêu ra những quan ngại và tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề của họ, đồng thời họ có thể báo cáo những nghi vấn về vi phạm đối với các chính sách và thủ tục hoạt động của ADB. Cơ chế bao gồm 2 chức năng riêng biệt như có liên quan với nhau: gia đoạn tham vấn và giai đoạn đánh giá việc tuân thủ.
Giai đoạn tham vấn giúp người chịu tác động tiêu cực từ những dự án được ADB hỗ trợ tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề của họ. Giai đoạn này được điều hành bởi Cán bộ Hướng dẫn các Dự án Đặc biệt của ADB. Giai đoạn đánh giá tuân thủ thiết lập cơ chế giải trình của ADB đối với các hoạt động của mình thơng qua việc tạo ra diễn đàn cho những người bị ảnh hưởng (và trong những trường hợp đặc biệt, bất kỳ thành viên Ban điều hành ADB nào) nộp những yêu cầu xem xét việc tuân thủ. Ban xem xét việc tuân thủ các quy định sẽ chịu trách nhiệm trong giai đoạn này.
Hầu hết những người khiếu nại tham gia vào cơ chế trách nhiệm giải trình được CSO giúp chuẩn bị hoặc hỗ trợ. Nhận thức được thực tế này, nhân viên làm việc trong cơ chế trách nhiệm giải trình thường tiếp xúc với đại diện CSO tại Manila, và tiến hành những chương trình năng động và cởi mở để lôi kéo các CSO cấp địa phương, quốc gia và quốc tế ở nhiều nước tham gia.