Nhân tố Hiểu biết thuế tác động trực tiếp đến tính tuân thủ thuế TNCN . Kết quả tác động là β= 0,585. Đây chính là điểm quan trọng của nghiên cứu này so với các nghiên cứu trước đây.
Hiểu biết thuế được đánh giá là hiệu quả nhất trong việc xác định hành vi tuân thủ thuế thu nhập cá nhân của người nộp thuế, sự ra đời của hệ thống tự kê khai thuế giúp cải thiện trình độ hiểu biết thuế thu nhập cá nhân của người nộp thuế.
Cải thiện sự Hiểu biết thuế của NNT:
Hoàn thiện căn cứ pháp lý hướng dẫn về chính sách thuế thu nhập cá nhân, hướng tới mục tiêu các nội dung hướng dẫn ngày càng khoa học, đơn giản, minh bạch, bảo đảm thông lệ quốc tế và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.
Phân loại người nộp thuế để áp dụng các hình thức tuyên truyền, hỗ trợ thực thi pháp luật thuế phù hợp với từng nhóm người nộp thuế từ đó nâng cao khả năng hiểu biết thuế của người nộp thuế.
Xây dựng cơ sở dữ liệu người nộp thuế đầy đủ, chính xác, tập trung thống nhất trên phạm vi cả nước, hoàn thiện công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân theo hướng lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ, các quy định về khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế phải ngày càng đơn giản, thuận tiện tránh việc lạm thu, hoàn thuế chậm; tăng cường công tác quản lý người nộp thuế và người phụ thuộc thông qua việc cấp và quản lý mã số thuế; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin nhằm
hỗ trợ người nộp thuế như trong việc khai thuế, nộp thuế, quyết toán thuế, tra cứu nghĩa vụ thuế và cơ quan thuế trong công tác quản lý thuế.
Tăng cường tính minh bạch về thuế là công khai thông tin về cải cách chính sách thuế, từ thông tin về chiến lược, kế hoạch, dự toán thu NSNN, kết quả thực hiện thu thuế, báo cáo tài chính của đối tượng nộp thuế, dự thảo cơ chế chính sách mới… đến mô hình tổ chức, chức năng nhiệm vụ, quy trình thủ tục, bộ phận và công chức chịu trách nhiệm, nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho đối tượng nộp thuế biết, hiểu và tuân thủ quy định pháp luật về thuế.
Để hiểu cặn kẽ và thực hiện đúng các quy định về pháp luật thuế đối với người nộp thuế, nhất là khi áp dụng cơ chế quản lý theo phương thức tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm không phải là việc đơn giản đối với người nộp thuế. Do vậy nên khuyến khích phát triển hoạt động dịch vụ tư vấn thuế. Tư vấn thuế gồm hai dạng: tư vấn thuế với danh nghĩa là dịch vụ công, khi đó tư vấn thuế là một chức năng thuộc lĩnh vực hành chính của cơ quan thuế; tư vấn thuế với danh nghĩa là dịch vụ tư, đây là một hoạt động dịch vụ có thu, các đối tượng nộp thuế có nhu cầu phải trả dịch vụ phí cho mỗi hoạt động tư vấn.
Sắp xếp lại website của Tổng cục Thuế sao cho cung cấp một cách lô gíc, dễ truy cập các hướng dẫn về kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân, các con số về thu thuế, trốn thuế, thanh tra thuế, chế tài thuế . . . Ngoài ra, cần thể hiện một cách tích cực các thông tin về thuế TNCN trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các thông tin này phải có thực không mang tính phong trào, hình thức.
Tổng cục Thuế cần thường xuyên nâng cấp đường truyền, hạ tầng truyền thông, tránh tình trạng nghẽn mạch trong những ngày cao điểm khi khai thuế qua mạng; trả lời kịp thời vướng mắc của người nộp thuế theo thẩm quyền. Đồng thời, hoàn thiện các phần mềm ứng dụng hỗ trợ khai thuế, nâng cấp kịp thời mỗi khi có thay đổi về chính sách thuế…
5.2.2 Hàm ý quản trị và gợi ý chính sách đối với nhân tố Nhận thức về tính công bằng thuế.
Nhân tố Nhận thức về tính công bằng thuế thuế tác động trực tiếp đến tính tuân thủ thuế TNCN . Kết quả tác động là β= 0,581. Đây cũng chính là điểm quan trọng thứ hai của nghiên cứu so với các nghiên cứu trước đây.
Thuế thu nhập cá nhân hiện nay được điều chỉnh bởi các văn bản bao gồm Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 sửa đổi bổ sung năm 2012 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều của các Luật về thuế năm 2014. Luật Thuế thu nhập cá nhân được xây dựng dựa trên tính công bằng của thuế đặc biệt nguyên tắc khả năng nộp thuế của NNT. Mặc dù các quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân đã thể hiện được tính công bằng của thuế, tuy nhiên vẫn còn những hạn chế từ các quy định cũng như thực tiễn áp dụng ảnh hưởng tới tính công bằng của Luật thuế thu nhập cá nhân.
Cải thiện nhận thức về tính công bằng thuế của NNT:
Công tác tuyên truyền giáo dục thuế TNCN phải thực hiện sâu rộng, có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thuế với cơ quan đại chúng, tổ chức xã hội. Cần tuyên truyền tới người dân phúc lợi mà chính phủ mang lại cho họ từ thuế TNCN mà họ đã nộp. Các hình thức tuyên truyền phải thật sự phong phú, sinh động, thích hợp với từng loại đối tượng: phát thanh, truyền hình, tiểu phẩm, trực tiếp đối thoại, trao đổi giải đáp thắc mắc cho người nộp thuế, định kỳ tổ chức hội thảo, báo cáo chuyên đề để đánh giá và rút kinh nghiệm.
Cần xây dựng, triển khai đa dạng các dịch vụ hỗ trợ người nộp thuế thực hiện thủ tục hành chính thuế, trong đó chú trọng đến công tác phát huy vai trò của công nghệ thông tin để cung cấp các dịch vụ hỗ trợ NNT qua hình thức điện tử; sử dụng công nghệ thông tin dùng để tra cứu các dịch vụ hoặc trao đổi thông tin điện tử về tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế; đồng thời khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức phát triển kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế.
Để Luật thuế thu nhập cá nhân thực sự đảm bảo được tính công bằng của thuế đòi hỏi những hoàn thiện từ các quy định của pháp luật. Cụ thể:
- Quy định về thu nhập miễn thuế có thể xem xét giảm các loại thu nhập miễn thuế trong đó giảm các loại trợ cấp, phụ cấp.
- Vẫn tiếp tục quy định thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản của những người có quan hệ gia đình với nhau, tuy nhiên nên khống chế số lượng nhất định đối với những bất động sản này.
- Quy định thuế luỹ tiến từng phần áp dụng cho thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ tiền lương, tiền công nên giãn khoảng cách mức thu nhập chịu thuế làm sao cho mức cao nhất cách mức thấp nhất lớn hơn 16 lần và ở mức phù hợp nhất với thu nhập chịu thuế của người Việt Nam.
Bên cạnh việc hoàn thiện các quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, để đảm bảo được tính công bằng của thuế cần có những giải pháp khác về con người, về các cơ quan thực thi cũng như về cơ sở vật chất. Tạo niềm tin cho NNT về tính minh bạch và công bằng cho người nộp thuế. Để tăng niềm tin cho người nộp thuế về chính sách thuế là một quá trình xây dựng và rèn luyện lâu dài của từng công chức.
Từ đó, thuế thu nhập cá nhân mới phát huy được vai trò tái phân phối thu nhập và thực hiện công bằng xã hội.