- Do sử dụng vốn sai mục đắch 271,99 30,83 220,85 11,48 1591,53 47,
(2.) Rủi ro do môi trường pháp lý chưa thuận lợi và sự kém hiệu quả của cơ quan pháp luật cấp ựịa phương.
quan pháp luật cấp ựịa phương.
Trong những năm gần ựây, Quốc hội, Ủy ban thường vụ quốc hội, Chắnh phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các cơ quan liên quan ựã ban hành nhiều luật, văn bản dưới luật hướng dẫn thi hành luật liên quan ựến hoạt ựộng tắn dụng ngân hàng.
Tuy nhiên, luật và các văn bản đã có song việc triển khai vào hoạt ựộng ngân hàng thì lại hết sức chậm chạp và cịn gặp phải nhiều vướng mắc bất cập như một số văn bản về việc cưỡng chế thu hồi nợ. Những văn bản này ựều có quy định: Trong những hợp khách hàng khơng trả được nợ, NHTM có quyền xử lý tài sản đảm bảo nợ vaỵ Trên thực tế, các NHTM khơng làm được điều này vì ngân hàng là một tổ chức kinh tế, không phải là cơ quan quyền lực nhà nước, khơng có chức năng cưỡng chế buộc khách hàng bàn giao tài sản ựảm bảo cho ngân hàng ựể xử lý hoặc việc chuyển tài sản đảm bảo nợ vay để Tịa án xử lý qua con ựường tố tụngẦ cùngnhiều các quy định khác dẫn đến tình trạng NHTM khơng thể giải quyết được nợ tồn ựọng, tài sản tồn ựọng.
Trường đại học Nông Nghiệp Hà Nội Ờ Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦ..
Tại NHNo & PTNT Nam Hoa, bộ phận xử lý nợ hiện ựang thụ lý nhiều hồ sơ nợ quá hạn cần xử lý, phát mãi tài sản ựảm bảo nhưng tiến ựộ thực hiện ựang gặp rất nhiều khó khăn và mất nhiều thời gian.
Theo kết quả khảo sát, nguyên nhân rủi ro này chiếm tỷ lệ thứ hai
Kết quả khảo sát về rủi ro do môi trường pháp lý chưa thuận lợị
Thang trả lời Tỷ lệ chọn
Rất nhiều Nhiều Trung bình Ít Rất ắt
14% 58% 14% 14% 0
74,29 %
(3). Rủi ro do hệ thống thông tin quản lý còn bất cập.
Hiện nay ở Việt Nam chưa có một cơ chế cơng bố thơng tin đầy đủ về doanh nghiệp và ngân hàng. Nắm bắt thơng tin tốt, đặc biệt thơng tin về doanh nghiệp sẽ tạo ựiều kiện cho các ngân hàng có quyết ựịnh cho vay ựúng, giảm thiểu một phần rủi ro, giúp cho ngân hàng biết ựược những khoản vay có vấn đề để đánh giá đúng mức ựộ rủi rọ
Trung tâm thông tin tắn dụng (CIC) là đơn vị sự nghiệp thuộc bộ máy của Ngân hàng Nhà nước, ựược thành lập theo Quyết ựịnh số 68/1999/Qđ-NHNN ngày 27/2/1999 của Thống ựốc Ngân hàng Nhà nước, trên cơ sở tổ chức lại CIC thuộc Vụ Tắn dụng. CIC được tổ chức và hoạt ựộng theo Quy chế ban hành kèm theo Quyết ựịnh số 162/1999/Qđ-NHNN ngày 8/5/1999 và Quyết ựịnh số 584/2002/Qđ-NHNN ngày 10/6/2002 của Thống ựốc Ngân hàng Nhà nước.
CIC có chức năng thu nhận, phân tắch, dự báo, khai thác và cung ứng dịch vụ thông tin doanh nghiệp và các thông tin khác có liên quan đến hoạt ựộng tiền tệ, ngân hàng cho NHNN, các TCTD, các tổ chức, cá nhân trong và ngồi nước. CIC đã ựạt ựược những kết quả bước ựầu rất đáng khắch lệ trong việc cung cấp thơng tin kịp thời về tình hình hoạt động tắn dụng nhưng chưa phải là cơ quan ựịnh mức tắn nhiệm doanh nghiệp một cách ựộc lập và hiệu quả. Thông tin cung cấp cịn đơn điệu,
Trường đại học Nông Nghiệp Hà Nội Ờ Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦ..
thiếu cập nhật do toàn bộ dữ liệu ựầu vào của khách hàng do các TCTD khai báo, nếu không khai báo khơng có số liệu cung cấp.
Năm 2010 lượng hỏi tin từ các tổ chức tắn dụng và doanh nghiệp gửi tới CIC ựã tăng tới gần 200% so với năm 2009, bình quân mỗi ngày nhận hơn 300 yêu cầu hỏi tin Thống kê của CIC cho thấy, lượng nhu cầu tập trung lớn nhất ở khối ngân hàng thương mại cổ phần. đáng chú ý là lượng hỏi tin của chắnh Ngân hàng Nhà nước cũng ựã tăng gấp 3,5 lần, từ 900 yêu cầu lên ựến gần 3.000. Nhu cầu từ các ngân hàng quốc doanh cũng tăng gấp hai lần, từ 8.679 lượt hỏi lên 16.809 lượt.
Nhu cầu thơng tin tắn dụng cũng ựã bắt ựầu tăng mạnh ở khối ngân hàng liên doanh và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam : như Korea Exehange Bank, Natexis Bank, ANZ, City BankẦ Ngoài các ngân hàng thương mại, nhu cầu từ các công ty tài chắnh, quỹ hỗ trợ phát triểnẦ cũng đã tăng gấp 10 lần, từ 52 lượt hỏi lên 610 lượt. Các doanh nghiệp ngồi tắn dụng cũng đã có trên 1.000 u cầu cung cấp thông tin. ("Nguồn : www.vneconomỵcom.vn- 2010"). CIC cho biết nhu cầu thơng tin tắn dụng đang trong xu hướng tăng. Nguyên nhân chắnh là từ nhu cầu mở rộng tắn dụng của các ngân hàng. Sự cạnh tranh, thu hút những khách hàng mới buộc phải có những nguồn thơng tin tương ứng để hạn chế rủi ro có thể đến trong các quyết ựịnh ựầu tư, cho vay hoặc liên doanh, liên kết. đó cũng là thách thức cho hệ thống ngân hàng trong việc mở rộng và kiểm sốt tắn dụng cho nền kinh tế trong ựiều kiện thiếu một hệ thống thông tin tương xứng. Nếu các ngân hàng cố gắng chạy theo thành tắch, mở rộng tắn dụng trong điều kiện mơi trường thơng tin khơng cân xứng thì sẽ gia tăng nguy cơ nợ xấu cho hệ thống ngân hàng.
Theo kết quả khảo sát, nguyên nhân này chiếm tỷ lệ thứ bạ
Kết quả khảo sát về rủi ro do hệ thống thơng tin quản lý cịn bất cập.
Thang trả lời Tỷ lệ chọn
Rất nhiều Nhiều Trung bình Ít Rất ắt
0 72% 14% 14% 0
Trường đại học Nông Nghiệp Hà Nội Ờ Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦ..
(4). Rủi ro do sự thay đổi của mơi trường tự nhiên như thiên tai, dịch bệnh, bão lụt gây tổn thất cho khách hàng vay vốn kinh doanh. bệnh, bão lụt gây tổn thất cho khách hàng vay vốn kinh doanh.
Việt nam là nước nơng nghiệp có thế mạnh về các mặt hàng nông sản như: gạo, cà phê, cao su, tiêu, điều, mì lát... có tỷ trọng xuất khẩu cao hàng năm. Bên cạnh đó là ngành nghề chăn nuôi gia cầm,gia súc, chăn nuôi và chế biến thủy hải sản. đặc ựiểm của những ngành nghề này là nhạy cảm với sự thay ựổi của thời tiết và dịch bệnh. đặc biệt, trong hai năm 2008, 2009 vừa qua, bên cạnh dịch cúm gia cầm gây những tổn thất nặng nề cho các hộ chăn nuôi gia cầm, một loạt các cơn bão ựã tàn phá khu vực miền Bắc, miền Trung, miền Nam gây ra những tổn thất nặng nề về kinh tế.
Các hộ gia đình, các doanh nghiệp vay vốn tại các Chi nhánh NHNo & PTNT Việt Nam để kinh doanh nơng sản, bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bảo lụt, dịch bệnh ựã gặp rất nhiều khó khăn trong việc trả nợ vaỵ NHNo & PTNT Việt Nam buộc phải khoanh nợ, gia hạn thời gian trả nợ hay cho vay tiếp ựể khách hàng vay có nguồn trả nợ.
Kết quả khảo sát cho thấy ựây là nguyên nhân chiếm tỷ lệ thứ tư gây ra rủi ro tắn dụng.
Kết quả khảo sát về rủi ro do sự thay ựổi của môi trường tự nhiên.
Thang trả lời Tỷ lệ chọn
Rất nhiều Nhiều Trung bình Ít Rất ắt
0 57% 14% 29% 0
65,71%
4.2.1.2. Rủi ro tắn dụng do nguyên nhân chủ quan từ phắa khách hàng và đối tác của khách hàng.
(1). Rủi ro do tình hình tài chắnh doanh nghiệp yếu kém, thiếu minh bạch, che dấu các khoản lỗ. che dấu các khoản lỗ.
Trường đại học Nông Nghiệp Hà Nội Ờ Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦ..
chung của hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam. Ngồi ra, thói quen ghi chép ựầy ựủ, chắnh xác, rõ ràng các sổ sách kế toán vẫn chưa ựược các doanh nghiệp tuân thủ nghiêm chỉnh và trung thực. Do vậy, sổ sách kế toán mà các doanh nghiệp cung cấp cho NHNo & PTNT Nam Hoa khi ựề nghị vay vốn nhiều khi chỉ mang tắnh chất hình thức hơn là thực chất. điển hình là các cơng ty TNHH như cơng ty TNHH TM-DV- XD Hưng Phát, công ty TNHH TM Thiện HàẦ. Báo cáo tình hình tài chắnh khơng minh bạch, che dấu các khoản lỗ. Khi cán bộ tắn dụng lập các bản phân tắch tài chắnh của doanh nghiệp dựa trên số liệu do các doanh nghiệp cung cấp, thường thiếu tắnh thực tế và xác thực. đây cũng là nguyên nhân vì sao NHNo & PTNT Nam Hoa vẫn luôn xem nặng phần tài sản thế chấp như là chỗ dựa cuối cùng ựể phòng chống rủi ro tắn dụng.
Sự thiếu trung thực của khách hàng thể hiện trong báo cáo tài chắnh, báo cáo kết quả hoạt ựộng sản xuất kinh doanh, ựây là vấn ựề phức tạp ựòi hỏi ngân hàng phải thu thập các thông tin, nắm kỹ khả năng tài chắnh và đánh giá chắc chắn hiệu quả của dự án hoặc phương án vay vốn, thực tế tại NHNo & PTNT Nam Hoa tình trạng này diễn ra rất phổ biến. đối với những doanh nghiệp này khi phát sinh nợ khó địi, khơng có khả năng trả nợ và khi Kiểm soát nội bộ của Hội sở tiến hành kiểm tra mới phát hiện ra báo cáo quyết toán của doanh nghiệp không trung thực.
Kết quả khảo sát cho thấy ựây là nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao nhất trong các nguyên nhân chủ quan về phắa khách hàng.
Kết quả khảo sát về rủi ro do tình hình tài chắnh doanh nghiệp thiếu minh bạch, che dấu các khoản lỗ.
Thang trả lời Tỷ lệ chọn
Rất nhiều Nhiều Trung bình Ít Rất ắt
29% 71% 0% 0% 0%
Trường đại học Nông Nghiệp Hà Nội Ờ Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦẦ..