5. Quan điểm và phƣơng phỏp nghiờn cứu
1.2.2. Chớnh sỏch thu hồi đất nụng nghiệp ở thành phố Hải Phũng giai đoạn 2003-
- 2010
Từ khi cú Luật Đất đai năm 2003 đến nay, toàn thành phố đó kiểm kờ, lập phƣơng ỏn bồi thƣờng, hỗ trợ và tỏi định cƣ cho 625 dự ỏn với tổng diện tớch 4.675 ha; tổng số hộ 64.037 hộ, số nhõn khẩu 253.012 nhõn khẩu, tổng số tiền bồi thƣờng, hỗ trợ là 3.738 tỷ đồng, trong đú hỗ trợ ổn định cuộc sống và chuyển nghề lao động trị giỏ hàng trăm tỷ đồng. Trong số 625 dự ỏn, cú nhiều dự ỏn trọng điểm quốc gia và thành phố cú quy mụ lớn, sử dụng quỹ đất lớn đó bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tƣ nhƣ: dự ỏn sõn Golf Quốc tế và khu đụ thị du lịch Đồ Sơn; Dự ỏn Nhà mỏy nhiệt điện 1 Hải Phũng, cỏc khu cụng nghiệp Tràng Duệ (giai đoạn 1), Tõn Liờn (giai đoạn 1), Shinec Vinashin (giai đoạn 1); khu cụng nghiệp Đồ Sơn, khu cụng nghiệp Đỡnh Vũ, Cảng Hải Phũng giai đoạn 2.
Thực tế chớnh sỏch thu hồi đất nụng nghiệp của thành phố Hải Phũng cơ bản thực hiện theo Luật và cỏc văn bản dƣới luật do Chớnh phủ và cỏc Bộ, ngành ban hành. Tuy nhiờn, hiện nay thành phố cũng đó ban hành cỏc Quyết định số 130/2010/QĐ-UB ngày 22/01/2010 quy định về bồi thƣờng, hỗ trợ, tỏi định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất trờn địa bàn thành phố; số 1263/2010/QĐ-UB ngày 30/7/2010 về việc sửa đổi Quyết định 130; số 1609/2010/QĐ-UB ngày 30/9/2010 ban hành quy định về trỡnh tự, thủ tục thu hồi đất, cho thuờ đất, bồi thƣờng, hỗ trợ, tỏi định cƣ khi nhà nƣớc thu hồi đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... và hằng năm vào ngày 30/12 UBND thành phố ban hành quy định giỏ cỏc loại đất trờn địa bàn thành phố.
-Trỡnh tự thủ tục thu hồi đất ỏp dụng theo Điều 28 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của chớnh phủ, Điều 25, 26 Thụng tƣ số 14/2009/TT-BTNMT ngày 01/10/2009 của Bộ Tài nguyờn và Mụi trƣờng.
- Chớnh sỏch bồi thƣờng, hỗ trợ khi thu hồi đất nụng nghiệp thực hiện theo quy định tại Điều 5 Quyết định số 130/QĐ-UBND ngày 22/01/2010 của UBND thành phố và Quyết định số 1263/QĐ-UBND ngày 30/7/2010 về việc sửa đổi Quyết định 130. Cụ thể:
+ Đất nụng nghiệp đƣợc bồi thƣờng, hỗ trợ gồm: đất trồng cõy hàng năm, đất trồng cõy lõu năm, đất rừng sản xuất là rừng trồng, đất nuụi trồng thủy sản, đất làm muối và đất nụng nghiệp khỏc.
26
+ Đất nụng nghiệp đủ điều kiện đƣợc bồi thƣờng theo quy định, thỡ đƣợc bồi thƣờng theo giỏ đất nụng nghiệp tƣơng ứng.
+ Khụng bồi thƣờng đối với đất rừng phũng hộ, rừng đặc dụng, đất nụng nghiệp do cộng đồng dõn cƣ sử dụng chung, đất nụng nghiệp sử dụng vào mục đớch cụng ớch của xó, phƣờng, thị trấn.
+ Đất nụng nghiệp khụng đủ điều kiện bồi thƣờng về đất thỉ đƣợc bồi thƣờng chi phớ đầu tƣ vào đất và hỗ trợ cụ thể bằng 50% giỏ bồi thƣờng đất nụng nghiệp.
+ Hạn mức bồi thƣờng: Bồi thƣờng 100% mức giỏ theo vị trớ và theo hạn mức bỡnh quõn nhõn khẩu của cấp xó cú đất bị thu hồi tại thời điểm thực hiện theo quyết định 03 của UBND thành phố. Diện tớch đất vƣợt hạn mức hỗ trợ chi phớ đầu tƣ vào đất bằng 50% mức giỏ đất nụng nghiệp theo vị trớ; Đất trồng cõy lõu năm thuộc đất trồng rừng, đất nuụi trồng thủy sản, đất khai hoang trƣớc ngày 15/10/1993. Nếu hạn mức đất canh tỏc giao theo quy định cho nhõn khẩu của hộ gia đỡnh cũn thiếu so với hạn mức giao đất bỡnh quõn chung của cấp xó thỡ đƣợc bồi thƣờng 100% mức giỏ đất theo vị trớ tớnh cho diện tớch tƣơng đƣơng cũn thiếu, diện tớch cũn lại chỉ đƣợc bồi thƣờng chi phớ đầu tƣ vào đất tựy theo loại đất.
- Ngoài mức bồi thƣờng, hỗ trợ nờu trờn. Hộ gia đỡnh, cỏ nhõn bị thu hồi đất nụng nghiệp trong địa giới hành chớnh phƣờng, trong khu dõn cƣ thuộc thị trấn, trong khu dõn cƣ nụng thụn, thửa đất nụng nghiệp tiếp giỏp với ranh giới phƣờng, ranh giới khu dõn cƣ cú đủ điều kiện đƣợc bồi thƣờng thỡ đƣợc hỗ trợ bằng 20% giỏ đất ở trung bỡnh của khu vực. Ngoài ra đối với cỏc hộ mất đất nụng nghiệp đƣợc hỗ trợ ổn định cuộc sống và sản xuất bằng 30kg gạo, mất từ 30 -70% diện tớch đƣợc hỗ trợ trong 6 thỏng; trờn 70% diện tớch đƣợc hỗ trợ 12 thỏng.
Từ chớnh sỏch thu hồi đất nụng nghiệp nhƣ trờn, thực tế tuy đó đỏp ứng phần nào sự thiệt thũi của ngƣời nụng dõn mất đất nhƣng vẫn chƣa thực sự đảm bảo cho ngƣời nụng dõn mất đất một cuộc sống bền vững sau khi bị thu hồi đất, ảnh hƣởng đến sinh kế của ngƣời nụng dõn.
27
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG THU HỒI ĐẤT NễNG NGHIỆP PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI QUẬN HẢI AN