Hoàn thiện các giải pháp thu hút vốn đầu tư vào khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo: Kinh nghiệm và bài học

Mức độ thu hút vốn đầu tư vào trong tỉnh - Tỷ trọng vốn đầu tư vào các khu kinh tế

Chẳng hạn, ưu đãi đầu tư sẽ ít quan trọng hơn đối với các doanh nghiệp khai khoáng hay phục vụ thị trường nội địa, song các dự án đầu tư vào ngành công nghiệp chế tác hay các ngành định hướng xuất khẩu sẽ nhạy bén hơn với các ưu đãi về thuế. Xét nhu cầu, khả năng và lợi thế của mỗi bên, hợp tác đầu tư giữa nơi nhận đầu tư với nhà đầu tư thực chất là tìm điểm gặp nhau về lợi ích để hợp tác cùng nhau sản xuất kinh doanh trên nguyên tắc thoả thuận, tự nguyện, bình đẳng và cùng có lợi.

Mức độ thu hút vốn đầu tư của khu kinh tế - Tỷ trọng thu hút vốn của khu kinh tế nghiên cứu

Chỉ số IFDI phản ánh sức hấp dẫn của các nguồn vốn đầu tư nước ngoài, thể hiện được khả năng của các cơ quan công quyền tỉnh và những lợi thế so sánh của địa phương trong việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Chỉ số này phản ánh khả năng thu hút vốn đầu tư của khu kinh tế nghiên cứu so với tổng số lượng vốn đầu tư vào toàn tỉnh.

TIỀM NĂNG VỀ KINH TẾ TỈNH QUẢNG TRỊ 1. Về vị trí địa lý

Việc nâng cấp tuyến đường quốc lộ 9, đoạn từ Cửa Việt đến cửa khẩu quốc tế Lao Bảo như một sự đón đầu, có tác dụng thúc đẩy hơn nữa khả năng phát triển các hoạt động thương mại ở Quảng Trị để hoà vào dòng chảy của thị trường các nước tiểu vùng sông MêKông (GMS) trên tuyến đường xuyến Á và trục Hành lang kinh tế Đông - Tây. Nhóm trung bình theo phân tích của VCCI là nhóm có điểm ở mức trung bình đối với hầu hết các chỉ số liên quan đến môi trường kinh doanh, có điểm khá đối với chi phí không chính thức nhưng điều có điểm dưới trung bình đối với chi phí gia nhập thị trường và ưu đãi doanh nghiệp.

QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH KHU KINH TẾ THƯƠNG MẠI ĐẶC BIỆT LAO BẢO [57]

Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo là đơn vị dự toán ngân sách nhà nước, mọi kinh phí cho hoạt động của Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo do ngân sách nhà nước tỉnh Quảng Trị cấp, trưởng Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm, các Phó trưởng Ban do Chủ tịch uỷ ban nhân dân (UBND) tỉnh Quảng Trị bổ nhiệm theo các đề nghị của Trưởng Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo. - Phối hợp, giúp đỡ ban quản lý khu thương mại Đensavẳn (nước Lào) để đảm bảo thúc đẩy sự phát triển cho cả khu kinh tế thương mại phù hợp với các hiệp định, thoả thuận hiện hành giữa chính phủ Việt Nam và chính phủ Lào, cũng như các thoả thuận hiện hành giữa tỉnh Quảng Trị và tỉnh Xavanaket - Lào.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

- Nguồn số liệu sơ cấp: thông qua điều tra, phỏng vấn trực tiếp các doanh nghiệp trong địa bàn KKTTMĐB Lao Bảo, các cán bộ quản lý và công tác trên địa bàn tỉnh Quảng Trị về lĩnh vực đầu tư vốn và nhận xét về môi trường đầu tư của tỉnh Quảng Trị. Với số lượng các doanh nghiệp tham gia hoạt động tại địa bàn KKTTMĐB Lao Bảo còn hạn chế, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, nên trong quá trình thực hiện đề tài chúng tôi đã hỏi ý kiến của một số cán bộ đầu ngành, các nhà quản lý trong lĩnh vực đầu tư nhằm đánh giá, phân tích và có thể kết luận phù hợp hơn với thực tiễn.

CƠ CHẾ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TẠI KHU KINH TẾ THƯƠNG MẠI ĐẶC BIỆT LAO BẢO

KKTTMĐB Lao Bảo, một số Bộ, ngành trung ương trong các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành công tác quản lý nhà nước thuộc lĩnh vực mình lại quên không hướng dẫn hay “cào bằng” KKTTMĐB Lao Bảo với các đối tượng khác. Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo không có quyền điều hành, quản lý, chỉ đạo chính quyền địa phương cấp cơ sở, mà hiện nay chủ yếu vẫn là phối hợp hoạt động, chất lượng công tác điều hành phụ thuộc rất nhiều vào ý thức tự giác của chính quyền cấp dưới.

CÁC CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI ĐẦU TƯ 1. Chính sách đất đai, nhà ở

• Chính sách về thuế

+ Hàng hoá sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp KKTTMĐB Lao Bảo nếu phần giá trị hàng hoá xuất xứ từ ASEAN chiếm 40% trở lên áp dụng mức thuế suất nhập khẩu ưu đãi CEPT; nếu từ Lào thì giảm thuế nhập khẩu trên cơ sở văn bản Điều ước ký kết giữa Chính phủ hai nước; nếu hàng hoá thuộc danh mục hàng hoá xuất xứ KKTTMĐB Lao Bảo thì không phải nộp thuế nhập khẩu, nếu hàng hoá này có sử dụng nguyên liệu linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài thì phải nộp thuế nhập khẩu đối với phần nguyên liệu linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài cấu thành trong hàng hoá đó. Chính sách đất đai có nhiều ưu đãi đối với nhà đầu tư; chính sách thuế ưu đãi bậc nhất Việt Nam với thuế suất thấp, thời gian miễn giảm dài; không như các khu kinh tế ở khu vực miền Trung, KKTTMĐB là một khu hoàn toàn phi thuế quan với chính sách hoàn toàn miễm thuế; chính sách xuất nhập cảnh cũng rất thông thoáng chỉ cần có giấy thông hành công dân Việt Nam có thể qua Lào một cách dễ dàng, là điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư nước ngoài vào KKTTMĐB Lao Bảo.

CÔNG TÁC MARKETING TRONG THU HÚT ĐẦU TƯ

Nhìn chung, công tác Marketing đầu tư tại KKTTMĐB Lao Bảo đã có sự quan tâm, tuy nhiên, vẫn còn rất hạn chế, công tác xúc tiến đầu tư chỉ tập trung ở hai hình thức chủ yếu là tổ chức hội thảo, hội nghị “tại chổ” và tổ chức tại nơi mà khu kinh tế hướng đến thu hút cá nhân đầu tư tại những khu vực này. Quá trình thực hiện quảng cáo chủ yếu mang tính thời điểm chưa xây dựng chiến lược, mục tiêu xuyên suốt cho từng giai đoạn nên tính hiệu quả trong cụng tỏc quảng cỏo của khu kinh tế chưa thể hiện rừ nột.

CễNG TÁC GIẢI PHểNG MẶT BẰNG, TÁI ĐỊNH CƯ

Ngoài ra, khu kinh tế có chính sách hoa hồng cho từng tổ chức, cá nhân kêu gọi được vốn đầu tư vào Lao Bảo tạo động lực khuyến khích các trung gian trong việc tiếp thị, môi giới đầu tư vào khu kinh tế. Đội ngũ cán bộ công tác cho Marketing còn rất mỏng, chưa đào tạo chuyên sâu, mặt khác nguồn kinh phí đầu tư cho công tác này còn eo hẹp, hoàn toàn phụ thuộc vào ngân sách từ tỉnh Quảng Trị.

NGUỒN VỐN HUY ĐỘNG XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG

Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo cung cấp miễn phí các thông tin cần thiết liên quan đến việc lập dự án của các nhà đầu tư, giúp nhà đầu tư lựa chọn địa điểm đầu tư thuận lợi và phù hợp nhất. Việc huy động nguồn vốn FDI bên ngoài cho đầu tư CSHT chưa được thực hiện được bởi tính hiệu quả của nó, đến nay CSHT thiết yếu tại KKTTMĐB Lao Bảo được ngân sách nhà nước hỗ trợ đầu tư theo chương trình mục tiêu và được đưa vào danh mục ODA.

CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC

Tuy nhiên, việc huy động nguồn vốn ODA không dễ dàng chút nào do các vấn đề về thủ tục, phương thức tiếp vận và các nhà đầu tư vào nguồn vốn này thì chỉ những lĩnh vực mà họ quan tâm. Tuy nhiên, các chính sách này vẫn chưa thực sự phát huy hiệu quả do hầu hết các doanh nghiệp vẫn “kêu” thiếu lao động có chuyên môn, tay nghề nhưng vẫn chỉ thích sử dụng lao động được đào tạo một phần trước đó hoặc.

HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC TRUNG GIAN TÀI CHÍNH

Mặt khác, sự phối hợp giữa các ban, ngành quản lý, các doanh nghiệp và các trung tâm đào tạo nghề chưa gắn kết thực sự đã tạo ra những bất cập trong thị trường lao động tỉnh. Nên cần có sự hỗ trợ từ phía Ban quản lý KKTTMĐB Lao Bảo tạo ra sự kết hợp bổ sung lẫn nhau trong ba bên: Ngân hàng - Ban quản lý - nhà đầu tư nhằm tạo ra động lực, sự gắn kết hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến với KKTTMĐB Lao Bảo trong thời gian đến.

TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI LAO BẢO

Thực tế tại chợ Đông Hà thì các mặt hàng này được bày bán công khai từ rượu, thuốc lá ngoại, đồ điện tử, mỹ phẩm với giá chênh lệch so với tại khu trung tâm thương mại Lao Bảo chỉ là khoảng trên dưới 5%, hàng ngày bình quân khoảng từ 20 đến 40 phương tiện xe ngoại tỉnh ghé đến mua sắm tại chợ Đông Hà, với lưu lượng khách bình quân khoảng từ 100-300 khách ngoại tỉnh/ngày. Điều này rừ ràng, sẽ làm giảm khả năng thu hỳt lượng khách đến tham quan và mua sắm tại KKTTMĐB Lao Bảo.

THỰC TRẠNG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ VÀO KHU KINH TẾ THƯƠNG MẠI ĐẶC BIỆT LAO BẢO

Đến đầu năm 2006, đã đánh dấu một bước nhảy khá ngoạn mục trong việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài tại KKTTMĐB Lao Bảo, với việc thu hút được 05 dự án đầu tư đến từ Trung Quốc - quốc gia có tỷ trọng vốn đầu tư vào Việt Nam khá lớn chỉ đứng sau Nhật Bản trong các nước Châu Á có vốn đầu tư tại Việt Nam, sẽ là một dấu hiệu tốt đẹp cho quá trình thu hút vốn đầu tư vào KKTTMĐB Lao Bảo trong thời gian tới. Các lĩnh vực công nghiệp đang chiếm lợi thế như: gia công, lắp ráp, chế tạo, tái chế ngày càng gia tăng, cho thấy do giá đất ngày càng cao, sự phát triển của các ngành dùng nhiều nguyên liệu, công nghiệp tiêu chuẩn hoá như cơ khí chế tạo, sản xuất cấu kiện không đòi hỏi trình độ công nghệ cao, tại các nước tư bản phát triển tỏ ra không còn hiệu quả do các khoản chi phí vận chuyển nguyên liệu nhập khẩu từ bên ngoài càng tăng, làm giảm khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường thế giới.

PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TẠI KHU KINH TẾ THƯƠNG MẠI ĐẶC BIỆT LAO BẢO

Chẳng hạn nhà đầu tư vào lĩnh vực thương mại sẽ dễ dàng nhận thấy vị trí nằm trên điểm đầu tuyến Hành lang kinh tế Đông Tây sẽ là một lợi thế để thu hút du khách đến với KKTTMĐB Lao Bảo cả hiện tại và trong tương lai, nhưng nhà đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp sẽ nhận thấy đây là điểm bất lợi của KKTTMĐB Lao Bảo vì địa hình đồi núi hiểm trở, xa thị trường tiêu thụ..v.v, hay về lĩnh vực du lịch sẽ nhận thấy KKTTMĐB Lao Bảo sẽ là một điểm nhấn quan trọng là một lợi thể trong tour du lịch “ngày ăn cơm ba nước” nên sẽ có ý kiến khác với các ý kiến trên…. Kết quả ma trận tương quan cho thấy có các biến sau liên hệ với nhau theo từng nhóm, nhóm một bao gồm: CSHT, địa bàn ưu đãi đầu tư, chi phí cho sản xuất, đền bù giải phóng mặt bằng, chất lượng lao động, giá công lao động; nhóm hai bao gồm: thủ tục hải quan, chế độ một cửa, công tác HTPL và CCTTHC, chính sách sau đầu tư; nhóm 3 gồm: chính sách ưu đãi, hoa hồng môi giới, chính sách Marketing.

MỘT SỐ THÀNH CÔNG VÀ HẠN CHẾ TRONG THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ VÀO KHU KINH TẾ THƯƠNG MẠI ĐẶC BIỆT LAO BẢO

Sự quan tâm trong vấn đề cải thiện môi trường và những ưu đãi về cơ chế, chính sách đầu tư của Chính phủ đối với một tỉnh đặc biệt khó khăn như Quảng Trị, và cùng với sự nổ lực, cố gắng ở các cấp địa phương trong toàn tỉnh là một trong những “điểm sáng” giúp cho KKTTMĐB Lao Bảo và tỉnh Quảng Trị dần tạo ra một địa điểm hấp dẫn các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong thời gian đến. Số lượng các dự án đầu tư vào KKTTMĐB Lao Bảo còn khá khiêm tốn, qui mô dự án thấp, tiến độ triển khai các dự án đầu tư tại KKTTMĐB Lao Bảo vẫn còn chậm, số dự án đã làm thủ tục chọn địa điểm nhưng chưa thực hiện cấp phép đầu tư chiếm tỷ lệ khá cao (hơn 50%), một số dự án đã được cấp phép đầu tư vẫn ỳ ạch trong việc triển khai hoạt động do tiềm lực tài chính thấp, đầu tư manh mún, chậm chạp đã xuất hiện hiện tượng đăng ký đầu tư sau đó chia lô.

MỤC TIÊU VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN 1. Mục tiêu

- Thứ hai, tập trung thu hút các doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp vừa và nhỏ đầu tư vào lĩnh vực thương mại - dịch vụ, chú trọng nhiều đến các nhà đầu tư trong nước, đưa khu vực này trở thành nới tập kết và trung chuyển hàng hoá đến với thị trường trong nước và xuất khẩu đi các nước trong khu vực, từng bước khai thác tiềm năng phát triển du lịch, nông lâm sản dựa trên ưu đãi vượt trội so với các khu kinh tế lân cận. - Tiếp nữa là tích cực nghiên cứu, khảo sát để xây dựng các “nhận diện dự án” (Profile) trình UBND tỉnh phê duyệt để đưa vào danh mục xây dựng cơ bản gối đầu cho các năm tiếp theo, trong đó có một số dự án sẽ trình Bộ kế hoạch & Đầu tư thoả thuận trình Chính phủ đưa vào danh mục kêu gọi vốn ODA đầu tư vào khu vực.

Thông tin về doanh nghiệp Phần 1: Thông tin của người trả lời phỏng vấn

Các yếu tố sau đây, yếu tố nào quyết định việc đầu tư của Công ty tại Khu TMĐB Lao Bảo ( Khoanh tròn vào con số mà Ông/Bà cho là thích hợp). Nhà đầu tư đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của môi trường đầu tư tại Khu TMĐB Lao Bảo so với các tỉnh khác ở khu vực Miền Trung.

Thông tin về môi trường đầu tư tại Khu TMĐB Lao Bảo

• suất caoCung ứng vốn thấp

+ Trong hệ thống của đối tác nước ngoài + Ngoài hệ thống của đối tác nước ngoài + Kết hợp cả hai. Nhà đầu tư đánh giá như thế nào về mức độ thuận lợi của các yếu tố sau (Khoanh tròn vào con số mà Ông/bà cho là thích hợp).