MỤC LỤC
Ví dụ, nếu ta muốn nhập khẩu 1 tỷ yên hàng điện tử của Nhật trong thời hạn 1 năm kể từ bây giờ với tỷ giá 200 yên/bảng, có thể thực hiện một quyền chọn cam kết chi trả cho bạn 1 tỷ yên sau một năm nếu tỷ giá hối đoái chỉ còn 181.23 yên/bảng tại bất kỳ thời điểm nào trong 1 năm đó. Còn nếu bạn mua một hợp đồng quyền chọn để được quyền mua cổ phiếu trên với giá 10 bảng trong một năm, và bạn phải mất chi phí, giả sử, 0.5 bảng một cổ phiếu, bạn có thể mua được 20.000 nghìn cổ phiếu.
Những danh mục này tương đương với chiến lược kinh doanhquyền chọn bán an toàn(6). (6)Protective put option - Nhà đầu tư hiện đang nắm giữ cổ phiếu đồng thời mua thêm một quyền chọn bán với chính loại cổ phiếu đó.
(11)in the moneylà trường hợp: với quyền chọn bán là giá thực hiện cao hơn giá thị trường của cổ phiếu;. với quyền chọn mua là giá thực hiện thấp hơn giá thị trường của cổ phiếu. CÁC CHIẾN LƯỢC KINH DOANH HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN. Cả hai quyền chọn lúc đầu ở trạng thái lãi -in the money). Có thể thực hiện chiến lược này bằng cách mua một quyền chọn mua với giá thực hiệnX1thấp; đồng thời mua một quyền chọn mua với giá thực hiệnX3 cao; và bán hai quyền chọn mua với giá thực hiệnX2 trong khoảng từ X1đếnX3.
Chiến lược mua hàng hai phù hợp khi nhà đầu tư nhận thấy giá cổ phiếu sẽ biến động mạnh song không chắc chắn sẽ biến động theo hướng nào. Giá của quyền chọn với các cổ phiếu có giá dao động mạnh như vậy thường là cao so với các cổ phiếu có giá dự đoán không biến động.
So sánh hình 2.12 và hình 2.10, có thể thấy để cho nhà đầu tư có lợi nhuận thì giá cổ phiếu trong chiến lược mua bán hỗn hợp phải tăng mạnh hơn trong chiến lược mua hàng hai. Tuy nhiên trong trường hợp giá cổ phiếu không tăng đáng kể thì với cùng một giá cổ phiếu, nhà đầu tư thực hiện chiến lược mua bán hỗn hợp sẽ chịu lỗ ít hơn chiến lược mua hàng hai.
Các quyền chọn kiểu Châu Âu do thời điểm thực hiện là xác định nên tồn tại các đẳng thức để cho phép ta tính toán giá của quyền chọn mua thông qua giá quyền chọn bán hoặc ngược lại. Như vậy, hệ thức trên cho phép tính toán giá một quyền chọn mua nếu biết giá quyền chọn bán trên cùng một loại cổ phiếu (hay có thể mở rộng cho cùng một loại tài sản cơ sở) với cùng một thời gian đáo hạn.
Điều này chứng tỏ rằng nếu không có cơ hội kinh doanh dựa trên chênh lệch về tỷ giá thì giá trị hiện tại của quyền chọn phải là $0.633. Nếu giá trị của quyền chọn nhỏ hơn $0.633, bán khống danh mục đầu tư là cách để vay một khoản tiền với lãi suất thấp hơn lãi suất phi rủi ro.
(1) Mặc dù không cần phải giả định về xác suất tăng hay giảm giá để rút ra được công thức 2.11 song cũng có thể coi biến p trong công thức 2.11 là xác suất giá cổ phiếu tăng. Theo cách hiểu biến p như vậy, công thức 2.11 cho thấy giá trị của công cụ phái sinh ở thời điểm hiện tại chính là giá trị kỳ vọng tương lai khấu trừ lãi phi rủi ro.
ĐỊNH GIÁ QUYỀN CHỌN Nếu tổng quát hóa việc sử dụng cây nhị phân bằng cách thêm các bước thì nguyên tắc định giá trung lập rủi ro vẫn áp dụng được. Giả định biến động ngẫu nhiên liên tục của giá cổ phiếu như đã nêu ở trên đưa chúng ta đến kết luận giá cổ phiếu tại bất kỳ thời điểm nào trong tương lai sẽ có phân phối lô-ga chuẩn.
Giá trị trung bình của các tỉ suất lợi nhuận thu được trong nhiều năm không nhất thiết phải bằng với lợi nhuận bình quân năm trong giai đoạn đó, trừ khi tất cả các năm đều cú tỉ suất lợi nhuận bằng nhau. Chẳng hạn, một mô hình biến đổi từ mô hình Black-Scholes đã cho phép tính vớirvàσlà các hàm phụ thuộc vào thời gian, một mô hình biến đổi khác cũng đã cho phép tính cả trong trường hợp cổ phiếu có trả cổ tức trong gian đoạn quyền chọn còn hiệu lực (mô hình này sẽ được nghiên cứu ở phần tiếp theo).
Các biến khác trong công thức 2.22 và 2.23 là: cvàpgiá quyền chọn bán và quyền chọn mua kiểu Châu Âu,Slà giá cổ phiếu,Xlà giá thực hiện,rlà lãi suất phi rủi ro,T là thời gian còn lại cho đến thời điểm thực thi quyền vàσlà độ bất ổn của giá cổ phiếu. Do giá quyền chọn mua kiểu MỹC bằng giá quyền chọn mua kiểu Châu Âucđối với cổ phiếu không trả cổ tức nên công thức 2.22 cũng được dùng để tính giá của một quyền chọn kiểu Mỹ.
Bất kỳ chứng khoán nào phụ thuộc vào một loại chứng khoán được giao dịch khác đều có thể được định giá trên cơ sở áp dụng giả định nhà đầu tư là trung lập rủi ro. Giả định này có nghĩa là những hình thức rủi ro liên quan đến nhà đầu tư sẽ không có ảnh hưởng đến giá trị của một quyền chọn cổ phiếu nếu giá trị được viết dưới dạng một hàm với biến là giá của cổ phiếu cơ sở.
Tuy nhiên một số phân tích khác về giá các sản phẩm nông nghiệp, những loại hàng hóa chịu ảnh hưởng rất nhiều từ các yếu tố thời tiết, kết quả cho chúng cũng có những đặc tính giống như giá cổ phiếu, độ bất ổn của chúng trong thời gian có giao dịch vẫn tăng cao hơn nhiều khi không giao dịch. Có thể tiến hành phân tích quyền chọn kiểu Châu Âu trong trường hợp này bằng cách giả định giá của cổ phiếu bao gồm 2 thành phần: một phần không có rủi ro được sử dụng để thanh toán cổ tức dự tính cho người nắm giữ trong toàn bộ thời gian tồn tại của quyền chọn và phần còn lại là có rủi ro.
Điều này góp phần giải thích vì sao lý thuyết đầu tư tân cổ điển thất bại trong việc mô hình hóa hành vi đầu tư phù hợp với thực tế, dẫn tới những dự báo quá lạc quan về tác động của lãi suất và chính sách thuế đến thúc đẩy đầu tư. Trong trường hợp xảy ra tình trạng suy thoái, doanh nghiệp tiếp tục duy trì kinh doanh trong khi phải gánh chịu lỗ từ hoạt động vận hành một thời gian dài; giá cả có thể xuống thấp hơn mức chi phí trung bình dài hạn nhưng doanh nghiệp vẫn không rút vốn hay thu hồi đầu tư.
(Nếu tỷ lệ thu nhập cao hơn mức lãi suất phi rủi ro, những nhà đầu tư cơ hội sẽ vay tiền với lãi suất phi rủi ro để mua danh mục đầu tư của chúng ta. Ngược lại trong trường hợp thấp hơn, họ sẽ kiếm lời bằng cách bán khống danh mục đầu tư của chúng ta và đầu tư vào các quỹ với lãi suất phi rủi ro.) Với cách thiết lập một danh mục đầu tư như vậy, chúng ta sẽ tính toán được giá trị hiện hành của cơ hội đầu tư trên. (Nếu mặt hàng này là một loại hàng hóa có thể giao dịch được, như dầu mỏ, thì người giữ nó có thể duy trì thế đoản vị(7)bằng cách vay hàng từ một nhà sản xuất khác hoặc bán một hợp đồng tương lai. Việc này không ảnh hưởng gì đến việc thực hiện. TỔNG QUAN VỀ “QUYỀN CHỌN THỰC”: MỘT CÁCH NHÌN MỚI VỀ ĐẦU TƯ danh mục đầu tư.) Giá trị của danh mục đầu tư ngày hôm nay sẽ là.
Những chi phí này có thể biến động ngoài dự đoán theo thời gian (như có nhiều trở ngại hơn hoặc tiến độ công việc nhanh hơn kế hoạch), nhưng tổng chi phí cho việc đầu tư thì chỉ biết được một cách chắc chắn khi dự án đã hoàn thành. Nếu việc giải quyết yếu tố không chắc chắn này độc lập với quyết định đầu tư của doanh nghiệp, thì nó có tác động tương tự như lợi nhuận của việc đầu tư thay đổi đã được nghiên cứu ở trên và chờ đợi là có lợi hơn.
Giá trị tăng thêm này (hay còn được gọi làcái bóng(9)bởi vì nó không phải là dòng tiền mặt có thể đo được một cách trực tiếp) sẽ thấp hơn chi phí kỳ vọng của toàn bộ việc đầu tư. Nhưng tính toán như vậy đã bỏ qua giá trị của thông tin thu được từ việc hoàn thiện giai đoạn đầu của dự án, và trên thực tế chúng ta có thể hủy bỏ dự án nếu như giai đoạn 2 của nó cần thêm $3000 để hoàn thiện.
Bởi vì, trong trường hợp tồn tại chi phí biến đổi dương và các nhà quản lý có khả năng đóng cửa nhà máy tạm thời khi giá sản phẩm đầu ra không bù đắp được lượng chi phí này, và/hoặc họ có quyền hủy bỏ dự án, thì lúc đóV sẽ không tuân theo quy luật của chuyển động Brown hình học cho dù giá của sản phẩm đầu ra có tăng. Ngoài ra còn có thể cho rằng, một thị trường cạnh tranh sẽ bảo toàn giá không lệch quá xa khỏi chi phí biên của toàn ngành đó trong dài hạn, hoặc những sự thay đổi ngẫu nhiên có thể lớn nhưng sẽ không thường xuyên, nên V lúc ấy sẽ tuân theo quá trình quy về trung bình(9)hoặc quá trình bước nhảy(10).
Trong mô hình truyền thống, việc tăng lãi suất sẽ làm giảm đầu tư vì chi phí tư bản cao; còn trong mô hình này lãi suất cao khiến cho giá trị của quyền chọn đầu tư, và do đó chi phí cơ hội của việc đầu tư ngay lập tức, tăng. Đây là biểu hiện thuần tuý của ý tưởng quyền chọn: lãi suất thấp làm cho tương lai có tầm quan trọng lớn hơn, do đó dẫn đến chi phí cơ hội thực hiện quyền chọn đầu tư tăng lên.
Tương tự, khi đưa vào xem xét giải pháp lưu kho bảo quản đối với chi phí đã bỏ ra, sẽ có 3 biến ngẫu nhiên rời rạc và việc chuyển sang trạng thái nào cho tối ưu trong từng thời điểm cũng sẽ phải được tính toán. Ecó thẻ bao gồm là khoản bồi thường cắt hợp đồng cho người lao động (khoản chi này là theo luật) và/hoặc chi phí để thiết lập lại môi trường ban đầu cho khu sản xuất (chẳng hạn như khu đang dự định hoặc đang tiến hành khai mỏ).
Thành phần thứ nhất đã xác định do có tương quan với số gia thời gian và thành phần thứ 2 là ngẫu nhiên do nó có quan hệ với một quá trình ngẫu nhiên với phương sai hàm tăng tuyến tính theo thời gian. Do tính chấtbây giờ hoặc không bao giờcủa cơ hội đầu tư theo phương pháp NPV truyền thống nên cơ hội đó được định giá tương đương với phân chênh lệch giữaVtvà Dt, trong đóVtvàDtlà tổng giá trị dự án và chi phí đầu tư tại thời điểm t.
Trong đó,ρlà lợi tức phi rủi ro,δlà tỷ lệ cổ tức (tương ứng với chi phí cơ hội khi trì hoãn đầu tư),σlà độ dao động của V và dZ là số gia của quá trình Weiner. FN(V)phải thỏa mãn phương trình này trong suốt khoảng thời gian liên tục, tại mọi thời điểm V < VN∗ (trong đó,VN∗ là giá trị tối ưu của quyền chọn(15)).
Dễ nhận thấy công thức 2.28 đến 2.30, giá trị của quyền chọn đáo hạn tại bước nhảy tiếp theo tương tự như một quyền chọn vĩnh cửu kiểu Mỹ trên tài sản cơ bản (ví dụ X) tuân theo hỗn hợp của chuyển động Brown và quá trình bước nhảy dưới dạng. Với các dự án có nhiều giai đoạn thì chỉ có thể biết được về yếu tố không chắc chắn đó khi dự án đã thực hiện được một vài giai đoạn đầu.