NỘI DUNG
1.1 Quản lý và quản lý học sinh
Quản lý là quá trình tác động có tổ chức, có định hướng của người quản lý lên đối tượng quản lý trong các lĩnh vực chính trị, văn hóa, xã hội và kinh tế Qua hệ thống quy định, chính sách, nguyên tắc và phương pháp cụ thể, quản lý tạo ra môi trường và điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đối tượng Nói tóm lại, quản lý nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra một cách có mục đích và hợp quy luật.
Quản lý học sinh là quá trình có mục đích và kế hoạch, trong đó hệ thống tổ chức quản lý học sinh sử dụng các quy định, quy chế và chính sách cụ thể Qua đó, các phương pháp và biện pháp được áp dụng nhằm đạt được các mục tiêu và yêu cầu của công tác quản lý học sinh.
Công tác quản lý học sinh trong trường THPT bao gồm tổ chức hành chính như tiếp nhận và sắp xếp học sinh vào lớp, chỉ định Ban cán sự lớp lâm thời, cấp thẻ học sinh, và quản lý hồ sơ Bên cạnh đó, việc theo dõi và đánh giá ý thức học tập, tổ chức thi đua, khen thưởng, cũng như các hoạt động ngoại khóa và nghiên cứu khoa học là rất quan trọng Trường cũng tổ chức các hoạt động giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, và lối sống cho học sinh, đồng thời thực hiện tư vấn học tập và hướng nghiệp Công tác y tế, thể thao, an ninh trật tự và phòng chống tội phạm cũng được chú trọng, cùng với việc phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình và xã hội, nhằm quản lý học sinh nội trú và ngoại trú hiệu quả.
Hệ thống tổ chức và quản lý công tác học sinh tại trường THPT bao gồm Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng phụ trách công tác học sinh, các tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm, cố vấn học tập và lớp học sinh.
Để quản lý học sinh hiệu quả, người quản lý cần được đào tạo bài bản về các kiến thức cơ bản trong lĩnh vực này, nắm vững quy luật phát triển tâm lý và sinh lý của học sinh, cũng như biết áp dụng các quy luật kinh tế để động viên và khuyến khích học sinh.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Cơ sở lý luận
1.1 Quản lý và quản lý học sinh
Quản lý là quá trình tác động có tổ chức và có định hướng của người quản lý hoặc tổ chức quản lý lên đối tượng cần quản lý, bao gồm các lĩnh vực chính trị, văn hóa, xã hội và kinh tế Điều này được thực hiện thông qua hệ thống quy định, chính sách, nguyên tắc, phương pháp và biện pháp cụ thể, nhằm tạo ra môi trường và điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đối tượng Tóm lại, quản lý nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra một cách có kế hoạch và hợp quy luật.
Quản lý học sinh là quá trình có mục đích và kế hoạch, nhằm tác động đến học sinh thông qua hệ thống tổ chức quản lý Quá trình này sử dụng các quy định, quy chế và chính sách cụ thể, kết hợp với các phương pháp và biện pháp hiệu quả để đạt được các mục tiêu và yêu cầu trong công tác học sinh.
Công tác quản lý học sinh trong trường THPT bao gồm nhiều hoạt động quan trọng như tổ chức hành chính để tiếp nhận và sắp xếp học sinh vào lớp, chỉ định Ban cán sự lớp, làm thẻ học sinh, và quản lý hồ sơ Ngoài ra, việc theo dõi và đánh giá ý thức học tập, tổ chức thi đua, khen thưởng, và kỷ luật học sinh cũng rất cần thiết Các hoạt động như “Tuần sinh hoạt công dân - học sinh”, nghiên cứu khoa học, và các cuộc thi học sinh giỏi được tổ chức nhằm phát triển tư tưởng chính trị và đạo đức cho học sinh Bên cạnh đó, công tác y tế, thể thao, và thực hiện các chế độ, chính sách đối với học sinh cũng đóng vai trò quan trọng Đặc biệt, việc phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình và xã hội, cũng như quản lý học sinh nội trú và ngoại trú là những yếu tố then chốt trong công tác quản lý học sinh.
Hệ thống tổ chức và quản lý công tác học sinh tại trường THPT bao gồm Hiệu trưởng, các Phó hiệu trưởng phụ trách công tác học sinh, các tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm, cố vấn học tập và lớp học sinh.
Để quản lý học sinh hiệu quả, người quản lý cần được đào tạo hệ thống các kiến thức cơ bản về tâm lý và sinh lý học sinh, đồng thời hiểu rõ các quy luật kinh tế để khuyến khích động viên học sinh Họ cũng cần phát huy vai trò của các lực lượng xã hội nhằm tạo ra và duy trì một môi trường sư phạm hợp tác, nơi tất cả thành viên cùng hướng tới mục tiêu đào tạo đã đề ra.
1.2 Đặc điểm tâm sinh lý học sinh THPT
Nắm bắt đặc điểm và tâm sinh lý của học sinh THPT là điều cần thiết để có cái nhìn đúng đắn, từ đó đưa ra các giải pháp quản lý và hỗ trợ hiệu quả, đặc biệt là đối với những học sinh ở trọ xa gia đình.
Học sinh THPT thường nằm trong độ tuổi từ 15 đến 18, đánh dấu giai đoạn phát triển quan trọng từ dậy thì đến tuổi trưởng thành Trong giai đoạn này, các em trải qua nhiều thay đổi nhanh chóng về tâm lý và sinh lý, ảnh hưởng đến sự hình thành nhân cách và định hướng tương lai.
Về mặt sinh lý: ở tuổi này các em có sự phát triển khá hoàn chỉnh về cơ thể.
Sự phát triển mạnh mẽ của hoóc môn sinh dục ở tuổi vị thành niên khiến các em bắt đầu quan tâm đến bạn khác giới, dẫn đến những cảm xúc mới lạ như thiện cảm, buồn rầu, và phấn khởi Tuy nhiên, một số em không kiểm soát được cảm xúc, dễ bị cuốn vào tình yêu và các mối quan hệ tình ái, từ đó dễ dàng sa ngã và bị lôi kéo vào hành vi vi phạm pháp luật Hệ quả là kết quả học tập và sức khỏe của các em giảm sút rõ rệt, gây ra những hành vi thiếu kiểm soát và hậu quả xấu cho bản thân, gia đình, nhà trường và xã hội.
Giai đoạn học sinh THPT là thời kỳ có nhiều biến chuyển tâm lý, khi các em đang trong quá trình tìm kiếm sự độc lập Mặc dù chưa hoàn toàn thoát khỏi gia đình, nhưng các em mong muốn tự lập và thể hiện bản thân Các em bắt đầu tách khỏi sự ràng buộc của gia đình, không còn muốn đi cùng cha mẹ, và muốn tự do lựa chọn bạn bè cũng như thực hiện các hoạt động theo ý thích Tâm lý của các em thường thể hiện sự thích lập luận và có quan điểm riêng, không còn coi gia đình là giá trị duy nhất Thay vào đó, các em tìm kiếm sự hỗ trợ từ giáo viên, nhà trường và bạn bè Giai đoạn phát triển này chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ môi trường xung quanh và gây ra nhiều lo lắng cho cha mẹ, nhà trường và cộng đồng.
1.3 Vai trò của việc quản lý và giúp đỡ học sinh ở trọ
Công tác quản lý học sinh ở trọ là một phần thiết yếu trong quản trị trường học, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các chính sách của Đảng và Nhà nước Học sinh ở trọ không thể tách rời khỏi quá trình giáo dục, và việc quản lý, hỗ trợ nhóm học sinh này là trách nhiệm chung của toàn bộ hệ thống chính trị, với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam Nhà trường giữ vai trò chủ đạo, là cầu nối giúp các chính sách đi vào thực tiễn, đồng thời đảm bảo từng học sinh được chăm sóc, dạy dỗ và quản lý tốt Quản lý hiệu quả không chỉ nâng cao giá trị của nhà trường mà còn góp phần vào việc đạt được các mục tiêu giáo dục đề ra.
Cơ sở thực tiễn
2.1 Khái quát hệ thống các trường THPT và học sinh THPT trên địa bàn huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An trong những năm gần đây
2.1.1 Hệ thống các trường THPT trên địa bàn huyện Thanh Chương
Huyện Thanh Chương hiện có 7 trường Trung học phổ thông với tổng số 8.527 học sinh và một Trung tâm giáo dục hướng nghiệp - Giáo dục thường xuyên Mạng lưới trường THPT được bố trí hợp lý, phù hợp với địa bàn dân cư Chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao, với nhiều học sinh đạt điểm cao vào các trường Đại học và Cao đẳng Điểm tuyển sinh đầu vào lớp 10 của các trường trong huyện tương đối thấp và có sự phân hóa, trong đó điểm trung bình tuyển sinh hàng năm của Thanh Chương 1 nổi bật.
Kết quả tuyển sinh tại huyện Thanh Chương cho thấy nhiều học sinh đạt điểm cao, với Nguyễn Cảnh Chân 22 điểm, Đặng Thúc Hứa 11 điểm, và Nguyễn Sỹ Sách 12 điểm Trường THPT Cát Ngạn phải xét tuyển do số lượng học sinh đăng ký ít hơn chỉ tiêu Đội ngũ giáo viên ở đây đủ về số lượng và cơ cấu hợp lý, trong đó giáo viên trẻ thể hiện sự năng động trong giảng dạy và hoạt động phong trào Cơ sở vật chất của các trường THPT, bao gồm phòng học và phòng chức năng, đã được đầu tư, đảm bảo điều kiện tốt cho hoạt động dạy và học.
Trong 7 trường THPT có 5 trường đãđược UBND tỉnhNghệ An công nhận là trường chuẩn quốc gia Trong những năm gần đây, chất lượng dạy, học ngày càng được nâng lên, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp từ năm 2016-2017 đạt 96,7%, 2017-2018, đến 2018-2019 đạt 98% (nguồn: Phòng Giáo dục và Đào đạo Thanh Chương), số lượng học sinh đậu vào các trường Đại học, Cao đẳng (nguyện vọng 1) thuộc vào tốp cao củacảtỉnh Đây là sựcốgắng rấtlớn của độingũthầy cô giáo và học sinh trong toàn huyện, đã đóng góp vào thành tích chung của giáo dục tỉnh Nghệ An Bên cạnh đó, một bộ phận học sinh đã phấn đấu không ngừng trong học tập, trở thành con ngoan, trò giỏi,tạo ra nhiều thành công trong học tập,khẳngđịnh tài năngcủa mình.
2.1.2 Học sinh THPT ở huyện Thanh Chương, tỉnhNghệ An
Học sinh THPT huyện Thanh Chương mang những đặc điểm riêng biệt do ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, truyền thống văn hóa và địa bàn cư trú Những yếu tố này tạo nên sự khác biệt so với học sinh ở các huyện khác trong tỉnh và so với cả nước.
Học sinh các trường THPT huyện Thanh Chương chủ yếu đến từ nông thôn, mang trong mình đức tính cần cù và ý thức chăm chỉ học tập Các em không chỉ nỗ lực rèn luyện phẩm chất đạo đức mà còn phát huy truyền thống hiếu học của các thế hệ trước Nhìn chung, học sinh THPT hôm nay thể hiện thái độ học tập tích cực và chủ động trong việc rèn luyện bản thân để chuẩn bị cho tương lai.
Tác động của kinh tế thị trường đã khiến một số học sinh coi trọng giá trị vật chất, sống buông thả và xa rời các giá trị đạo đức truyền thống Họ có xu hướng xem nhẹ môi trường giáo dục gia đình và nhà trường, đồng thời tư tưởng bằng lòng với cuộc sống hiện tại, không phấn đấu, chỉ thích chơi, nghiện game và mê điện thoại Điều này đã ảnh hưởng đáng kể đến việc quản lý và giáo dục của các nhà trường, đặc biệt là đối với những học sinh ở trọ xa nhà.
Huyện Thanh Chương có địa bàn rộng và dân cư phân bố rải rác dọc theo sông Lam, khiến việc bố trí trường học cho học sinh, đặc biệt là cấp THPT, gặp khó khăn Nhiều học sinh phải di chuyển quãng đường xa để đến trường, mặc dù người dân vẫn rất quan tâm đến việc học của con em mình và sẵn sàng khắc phục khó khăn để đầu tư cho giáo dục Trong những năm gần đây, vùng tuyển sinh của các trường đã có sự thay đổi; học sinh từ các xã vùng Cát Ngạn như Thanh Tiên, Thanh Liên hiện nay thường thi vào các trường THPT ở thị trấn như THPT Thanh Chương 1 và THPT Nguyễn Cảnh Chân, trong khi học sinh từ các xã vùng hạ huyện lại đăng ký vào THPT Thanh Chương 3 và THPT Cát Ngạn Sự thay đổi này đã dẫn đến sự gia tăng nhanh chóng số lượng học sinh phải ở trọ gần trường để thuận tiện cho việc học tập.
Nhiều học sinh hiện nay ít quan tâm đến các vấn đề chính trị xã hội và thiếu thông tin về tình hình kinh tế, chính trị của đất nước Họ cũng ít tham gia các hoạt động xã hội và chưa có nhiều cơ hội giao lưu, tiếp xúc Việc thiếu kiến thức thực tiễn và kỹ năng sống khiến các em gặp khó khăn trong việc xử lý tình huống, dẫn đến hành động bồng bột và theo bản năng Điều này làm tăng nguy cơ các em bị lôi kéo vào tệ nạn xã hội, bị kẻ xấu lợi dụng tham gia vào các hoạt động không lành mạnh, đặc biệt là trong mối quan hệ nam nữ ở lứa tuổi học trò Tình trạng này càng trở nên nghiêm trọng hơn đối với những học sinh ở trọ khi thiếu sự quản lý của gia đình và sự quan tâm từ nhà trường cũng như các tổ chức xã hội.
Việc quản lý và giáo dục học sinh, đặc biệt là học sinh ở trọ tại huyện Thanh Chương, là một vấn đề cấp thiết Cần có sự quan tâm đồng bộ và hệ thống từ các lực lượng tham gia công tác giáo dục để đảm bảo hiệu quả trong việc này.
2.2 Một số kết quả trong công tác quản lý và giáo dục học sinh THPT ở huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An
Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, công tác quản lý và giáo dục học sinh trong các trường học ngày càng được chú trọng Các nhà trường đã tích cực thực hiện chương trình đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục Nhờ sự quan tâm chỉ đạo của các ban ngành, quản lý giáo dục cho học sinh THPT ở huyện Thanh Chương đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
Bảng 1.1: Tổng hợp tỉ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm qua các năm học của các trường THPT trên địa bàn huyện Thanh Chương
Năm học Tốt Khá Trung bình Yếu
Nguồn: Phòng Giáo dục và Đàotạo Thanh Chương Bảng 1.2: Kết quả xếp loại học lực và đỗ tốt nghiệp các trường THPT huyện
Năm học Tổng số học sinh SL % SL % SL % SL %
Nguồn: Phòng Giáo dục và Đàotạo Thanh Chương
Chất lượng giáo dục tại huyện ngày càng được nâng cao, với sự gia tăng số lượng học sinh khá, giỏi và xu hướng giảm số học sinh yếu kém Đặc biệt, không còn học sinh nào xếp loại học lực kém, tỷ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp cũng ngày càng cao Học sinh thể hiện tính chủ động và sáng tạo trong học tập, cùng với sự tiến bộ trong rèn luyện đạo đức.
Vai trò phối hợp giữa các tổ chức trong và ngoài nhà trường trong công tác giáo dục học sinh ngày càng được chú trọng Đoàn thanh niên phát huy mạnh mẽ phong trào hoạt động, góp phần tổ chức quản lý và giáo dục đạo đức cho học sinh Các hoạt động của Đoàn không chỉ đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí mà còn hỗ trợ học tập và rèn luyện cho thanh niên Đồng thời, Đoàn trường cũng là cầu nối giữa Đảng bộ nhà trường và học sinh, giúp thực hiện hiệu quả nhiệm vụ học tập và rèn luyện đạo đức, tạo môi trường thuận lợi cho học sinh phát triển và trưởng thành.
Các trường THPT tại Huyện đã chú trọng phát triển giáo dục đạo đức cho học sinh, nhấn mạnh việc hình thành nhân cách và phẩm chất Họ khuyến khích học sinh chuyển từ giáo dục thụ động sang tự giáo dục, một quá trình đòi hỏi sự nỗ lực cá nhân và ý chí mạnh mẽ Điều này giúp học sinh rèn luyện đức tính, phát huy tính tích cực, sáng tạo và tự giác trong việc nâng cao bản thân.
Trong những năm gần đây, số lượng học sinh vi phạm pháp luật đã giảm, tình trạng bỏ học và buộc thôi học cũng giảm mạnh Đồng thời, số học sinh đạt danh hiệu giỏi và khá ngày càng tăng, hạnh kiểm khá và tốt cũng tăng lên hàng năm, trong khi hạnh kiểm trung bình và yếu giảm rõ rệt.
2.3 Nhu cầu và thực trạng học sinh ở trọ tại các trường THPT trên địa bàn huyện Thanh Chương trong những năm gần đây
Trong những năm gần đây, nhu cầu chỗ ở trọ cho học sinh THPT tại Huyện Thanh Chương ngày càng tăng, đặc biệt là khi nhiều học sinh từ Huyện Tương Dương, vùng tái định cư thủy điện Bản Vẽ, chuyển đến sinh sống tại các xã như Thanh Sơn, Ngọc Lâm và Hương Tiến.
Bảng 1.3 Tổng hợp số lượng học sinh ở trọ qua các năm học trên địa bàn huyện Thanh Chương (cấp THPT)
MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ GIÚP ĐỠ HỌC SINH Ở TRỌ TẠI TRƯỜNG THPT THANH CHƯƠNG 3
Một số nét khái quát về Trường THPT Thanh Chương 3
Trường THPT Thanh Chương 3, thành lập từ năm 1975, đã trải qua 45 năm phát triển và đạt nhiều thành tích nổi bật trong công tác dạy và học Trường không chỉ là niềm tin của học sinh và phụ huynh tại vùng Cát Ngạn mà còn được xem là điểm sáng trong phong trào giáo dục của tỉnh Nghệ An.
Trường nằm tại xã Phong Thịnh, huyện Thanh Chương, trong năm học 2020-2021, có 30 lớp với tổng số 1.268 học sinh Địa bàn tuyển sinh của trường rất rộng, bao gồm học sinh từ các xã truyền thống trong vùng Cát Ngạn như Thanh Tiên, Thanh Liên, Thanh Mỹ, Thanh Đức, Hạnh Lâm, Thanh Nho, Thanh Hòa, Phong Thịnh, Cát Văn Đặc biệt, trong những năm gần đây, trường còn tiếp nhận thêm học sinh từ đồng bào dân tộc tái định cư thuộc lòng hồ thủy điện Bản Vẽ ở huyện Tương Dương, chuyển về từ các xã Thanh Sơn, Ngọc Lâm, Hương Tiến.
Trong những năm gần đây, Trường đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý dạy và học, qua đó khẳng định chất lượng giáo dục và uy tín của Trường Các cấp chính quyền địa phương cùng phụ huynh, học sinh đều ghi nhận và tin tưởng vào thương hiệu của Trường Đặc biệt, bên cạnh những giải pháp tổng thể, Trường cũng đã áp dụng nhiều biện pháp cụ thể để hỗ trợ học sinh ở trọ, mang lại hiệu quả cao Mặc dù số lượng học sinh ở trọ tăng, nhưng tỷ lệ học sinh phải nghỉ học đã giảm nhanh chóng Nhiều học sinh ở trọ không chỉ chăm ngoan, học giỏi mà còn là cán bộ Đoàn tích cực, gương mẫu, với nhiều em đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp tỉnh và thi đậu vào các trường Đại học danh tiếng.
2 Những chuyển biến tích cực trong công tác quản lý học sinh ởtrọ và nề nếp nhà trường
Sựchuyển biến tích cực trong công tác quản lý nềnếphọc sinh ở trọ
Sự thay đổi trong nhận thức của học sinh ở trọ, phụ huynh và chủ nhà trọ 16 4 Xây dựng được những tấm gương tích cực, trưởng thành trong số học sinh ở trọ đóng góp chung vào thành tích của nhà trường, Đoàn trường
Trong năm học 2019 - 2020 và học kỳ I năm học 2020 - 2021, không có học sinh nào phải bỏ học do ở trọ, nhiều em đã đạt thành tích xuất sắc trong các hoạt động thể dục thể thao Đặc biệt, nhiều học sinh thi đậu vào các trường có điểm đầu vào cao hoặc vào các trường thuộc Quân đội và Công an.
Trong nhiều năm qua, trường học đã không ghi nhận trường hợp học sinh vi phạm pháp luật, đồng thời tình trạng học sinh bỏ học và trốn học đã được giảm thiểu tối đa Môi trường sống tại các phòng trọ đã được cải thiện, không còn tình trạng bừa bộn và thiếu vệ sinh Học sinh hiện nay biết cách lập kế hoạch và thời gian biểu một cách hợp lý và khoa học cho bản thân.
Học sinh cần thể hiện sự kính trọng, yêu quý và biết ơn thầy cô giáo, đồng thời tích cực, tự giác và có trách nhiệm trong việc thực hiện các nhiệm vụ học tập Sự lịch sự và lễ phép trong giao tiếp với thầy cô là rất quan trọng Ngoài ra, học sinh cũng nên quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ bạn bè, vâng lời thầy cô, tạo nên một môi trường đoàn kết, không xảy ra mâu thuẫn.
Học sinh ở trọtrồng rau trong khuôn viên trường đểcảithiện bữaăn hàng ngày
Từ đầu năm học 2020 - 2021, nhiều hoạt động và câu lạc bộ do học sinh tự tổ chức đã được triển khai dưới sự hướng dẫn của Đoàn trường Các em đã xây dựng sân chơi lành mạnh cho tập thể lớp và theo nhóm sở thích, đồng thời biết tận dụng thời gian rảnh rỗi để đọc sách và chăm sóc vườn rau phục vụ nhu cầu hàng ngày.
3 Sự thay đổi trong nhậnthức của học sinh ởtrọ, phụ huynh và chủ nhà trọ
Từ năm học 2019 - 2020, công tác phối hợp quản lý, giáo dục và hỗ trợ học sinh ở trọ đã có những bước chuyển biến đột phá, góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của các lực lượng liên quan đến việc chăm sóc học sinh ở trọ.
Học sinh được trao đổi, bày tỏ ý kiếncủa mình trước nhà trường, chủ nhà trọ và công an địaphương
Quan điểm về quản lý, giáo dục và hỗ trợ học sinh ở trọ đã có sự thay đổi tích cực Không còn tình trạng cha mẹ học sinh bỏ mặc con em mình cho chủ nhà trọ, cũng như việc chủ nhà trọ không quan tâm đến người ở trọ Thông qua hội nghị giữa lãnh đạo trường, cha mẹ học sinh, chủ nhà trọ và chính quyền địa phương, đặc biệt là lực lượng công an, các bên đã có cơ hội gặp gỡ và thảo luận giải pháp phối hợp Điều này đã dẫn đến sự thay đổi trong quan điểm giáo dục, khi giáo viên, chủ nhà trọ và cha mẹ học sinh nhận thức được giá trị của mỗi học sinh như một nhân cách đang hình thành, cần được bảo vệ, quan tâm, hướng dẫn và giúp đỡ.
Trường đã tạo điều kiện cho học sinh phát huy năng khiếu và sở thích, giúp các em hiểu rõ giá trị bản thân và khuyến khích tham gia tích cực vào các hoạt động Nhờ đó, nhiều học sinh đã trở thành cán bộ Đoàn gương mẫu, tham gia các cuộc thi do trường tổ chức Các em cũng đã xây dựng mối quan hệ thân thiện, lành mạnh với bạn bè trong khu vực sinh hoạt, từ đó rèn luyện tính tự chủ và tích cực trong học tập cũng như sinh hoạt hàng ngày.
4 Xây dựng được những tấm gương tích cực, trưởng thành trong số học sinh ởtrọđóng góp chung vào thành tích của nhà trường,Đoàn trường
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Cấp ủy và Ban giám hiệu, cùng với sự phối hợp chặt chẽ của các tổ chức chính trị - xã hội, chính quyền địa phương, chủ nhà trọ và phụ huynh, nhiều học sinh đã đạt thành tích cao, đóng góp tích cực cho thành công của nhà trường Điển hình là em Nguyễn Đức An lớp 10D, giành giải Nhất cuộc thi Rung chuông vàng cấp huyện năm học 2017 - 2018; em Bùi Thị Quỳnh lớp 12C, đạt giải Nhất cuộc thi Tiếng hát học sinh sinh viên toàn tỉnh năm 2017 - 2018; và em Nguyễn Văn Quốc Trung, đạt giải Khuyến khích cuộc thi KHKT cấp tỉnh năm học 2018 - 2019.
Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã tổ chức năm học 2018 - 2019 với đề tài Trung tâm Hàng Đã Qua Sử Dụng Em Nguyễn Thế Đông, sinh sống tại xã Thanh Mỹ và đã ở trọ trong suốt ba năm học, đã xuất sắc thi đậu vào Đại học Y Hà Nội.
Nhiều học sinh ở trọ đã có sự chuyển biến tích cực nhờ sự quan tâm và hỗ trợ từ thầy cô giáo cùng chủ nhà trọ Em Nguyễn Văn Hoàng, học sinh từ xã Thanh Đức, đã từng là học sinh ngoan nhưng khi vào lớp 10, đã bị bạn bè lôi kéo vào trò chơi điện tử và có hành vi bỏ trốn ra ngoài vào ban đêm Sau khi bị phát hiện, nhà trường đã quản lý và giáo dục lại em Nhờ sự tâm sự, khích lệ và động viên từ thầy cô, Hoàng đã tìm lại đam mê học tập và tham gia đội tuyển học sinh giỏi, đạt giải Ba trong kỳ thi cấp tỉnh năm học 2017-2018 Cũng trong hoàn cảnh tương tự, em Hoàng Thị Thu Trang, sống với bà ngoại và phải ở trọ do gia đình ly hôn, đã gặp khó khăn trong việc quản lý bản thân khi xa gia đình Mặc dù có năng lực và đam mê môn Toán, em đã rơi vào lối sống buông thả và thường xuyên bỏ học để đi chơi.
Trong vòng 15 ngày, BGH nhà trường đã nhanh chóng nắm bắt tình hình của học sinh và chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm đến thăm phòng trọ, phối hợp với chủ nhà trọ để động viên và hỗ trợ Dù không gặp được trực tiếp, giáo viên đã gọi điện tư vấn cho em và gia đình BGH cũng đã làm việc với giáo viên bộ môn để khơi gợi niềm đam mê học Toán cho em Nhờ sự phối hợp chặt chẽ và sự quan tâm kịp thời từ giáo viên và chủ nhà trọ, em đã trở nên chăm chỉ hơn trong học tập, được chọn vào đội tuyển thi học sinh giỏi tỉnh và đã đạt danh hiệu học sinh giỏi môn Toán, trở nên vui vẻ và thân thiện với mọi người.
Nhiềunăm liền học sinh ở trọ đạtnhiều thành tích và được đứng vào hàng ngũcủaĐảng
Trường luôn chú trọng đến việc ghi nhận và đánh giá học sinh một cách toàn diện, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn nỗ lực vươn lên trong học tập và đạt kết quả cao Hàng năm, Trường cũng thực hiện tốt công tác phát triển Đảng trong học sinh, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các em trong học tập và rèn luyện.
2020 Đảng bộtrườngkếtnạp Đảng cho 19 học sinh trong đó có 3 học sinh ởtrọ.
Nhờ những hành động thiết thực và sự phối hợp chặt chẽ, nhiều học sinh ở trọ đã trưởng thành và đạt thành tích cao trong học tập, trở thành tấm gương cho bạn bè Sau khi ra trường, nhiều cựu học sinh thành công trong sự nghiệp đã quay lại trường để tri ân thầy cô, đồng thời trao tặng học bổng cho học sinh nghèo vượt khó và những em phải ở trọ xa nhà.
Những việc làm thiết thực tạo dấu ấn và niềm tin đối với phụ huynh, học sinh và nhân dân trên địa bàn
Nhờ sự quan tâm của Cấp ủy, BGH và Lãnh đạo địa phương xã Phong Thịnh, trong năm học 2019 – 2020, nhà trường đã phối hợp với các nhà hảo tâm để vận động được hơn một số lượng đáng kể hỗ trợ cho học sinh.
Với kinh phí 100 triệu đồng, khu vực sân bóng gần các nhà trọ tại cổng trường đã được san lấp và cải tạo thành hai sân bóng chuyền hơi và một sân bóng chuyền da, phục vụ cho học sinh của sáu nhà trọ và người dân xóm Liên Chung Công trình này không chỉ đảm bảo đầy đủ ánh sáng và nước vệ sinh mà còn tạo điều kiện cho các em có nơi vui chơi lành mạnh sau giờ học, góp phần nâng cao sức khỏe và học tập hiệu quả Đặc biệt, trong giải bóng chuyền “Mừng Đảng mừng xuân” do Huyện đoàn Thanh Chương tổ chức năm 2020, đội bóng chuyền nữ học sinh trường THPT Thanh Chương 3 đã xuất sắc giành giải Nhất, trong đó có sự tham gia của ba học sinh ở trọ.
Vớisựvận độngcủa nhà trường, xóm Liên Chung đã có khu vui chơi thể thao cho học sinh ở tại 6 nhà trọgầntrường và nhân dân trong xóm
Trong đợt lũ năm 2020, lũ đến nhanh đã gây ngập xung quanh khu vực trường, đặc biệt là các khu nhà trọ Lãnh đạo trường đã cử Đội xung kích, tình nguyện hỗ trợ sinh viên tại các khu nhà trọ, yêu cầu các em không tự ý di chuyển trên những đoạn đường bị ngập hoặc sạt lở Đồ đạc của sinh viên được di chuyển lên trú tạm tại Chùa Chung Linh để tránh lũ, đặc biệt là khu nhà trọ của anh Đinh Viết Hiền ở xóm Liên Chung, gần khu vực Chợ Chùa, nơi bị ngập nghiêm trọng.
N hà trườ ng trợhỗ học sinh ở trọ chốnglũ
Ban giám hiệu đã phân công nhiệm vụ và trích kinh phí để phối hợp với Đoàn trường, hỗ trợ thức ăn và nước uống cho học sinh, nhằm giúp các em ổn định cuộc sống trong mùa mưa bão Điều này không chỉ đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các em mà còn tạo dựng niềm tin trong học sinh, phụ huynh và cộng đồng, đồng thời hỗ trợ những người đang phải đối mặt với mưa lũ tại địa phương.
Trường THPT Thanh Chương 3 đã thể hiện tình yêu thương và trách nhiệm trong công tác quản lý, hỗ trợ học sinh ở trọ, từ đó tạo dựng niềm tin vững chắc từ phụ huynh, học sinh và cộng đồng địa phương Sự tin tưởng này đã góp phần quan trọng vào việc thu hút học sinh, đặc biệt là những em đến từ các xã xa trường.
Mặc dù số lượng học sinh ở trọ tăng lên hàng năm, nhưng những biện pháp kịp thời và hiệu quả trong thời gian qua đã giúp ổn định tình hình trường lớp, nâng cao chất lượng giảng dạy và phát triển toàn diện Trường THPT Thanh Chương 3 không chỉ thu hút học sinh từ các xã vùng Cát Ngạn mà còn mở rộng ra nhiều khu vực khác Phụ huynh ngày càng tin tưởng gửi gắm con em cho nhà trường, trong khi chính quyền địa phương cũng tích cực ủng hộ và hỗ trợ công tác quản lý và giáo dục học sinh.
Bảng 5.1 Số lượng học sinh ở trọ qua các năm học tại
MỘT SỐ KINH NGHIỆM VÀ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ, GIÚP ĐỠ HỌC SINH Ở TRỌ TẠI CÁC TRƯỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH CHƯƠNG
MỘT SỐ KINH NGHIỆM VÀ GIẢI PHÁP
Để đạt được kết quả tốt tại Trường THPT Thanh Chương 3, chúng tôi đã nghiên cứu nhu cầu và thực trạng của các trường THPT trong huyện Thanh Chương, từ đó xây dựng các giải pháp hệ thống và đồng bộ.
1 Tìm hiểu nhu cầu, nắm bắt số lượng học sinh ở trọ vào đầu mỗi năm họcđể xây dựng kếhoạchquản lý, giúp đỡ
Hàng năm, Ban Chấp hành đảng bộ xác định nhiệm vụ quan trọng trong việc hỗ trợ học sinh ở trọ bằng cách phân công một đồng chí chỉ đạo công việc này Đồng chí Bí thư Đoàn trường sẽ phối hợp với Ban Giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm và các bộ phận liên quan như chủ nhà trọ, phụ huynh, Ban chỉ huy xóm và Công an xã Các buổi giao ban hàng tuần sẽ được tổ chức để báo cáo tình hình cụ thể, đặc biệt là trong những tuần đầu của năm học.
Vào đầu năm học, giáo viên chủ nhiệm thống kê số học sinh ở trọ, bao gồm thông tin về nơi ở và người ở cùng Văn thư nhà trường tổng hợp số liệu học sinh ở trọ theo từng khối và toàn trường Ban Giám hiệu tổ chức Hội nghị phụ huynh cho học sinh ở trọ, có sự tham gia của chủ nhà trọ, Công an địa phương và giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt nhu cầu của phụ huynh và học sinh, đồng thời bàn biện pháp phối hợp giữa các bên liên quan Bí thư Đoàn trường sẽ cử thành viên Đội xung kích đến từng phòng trọ để nắm bắt tình hình, và mỗi nhà trọ sẽ có một học sinh làm nhóm trưởng để báo cáo tình hình vào sáng thứ 6 hàng tuần.
1.2 Trực tiếp rà soát, nắm bắt, tìm hiểu hoàn cảnh, nắm bắt tư tưởng lối sống học sinh
Trường học với hàng nghìn học sinh, trong đó có gần 100 học sinh ở trọ, mỗi em mang những cá tính và hoàn cảnh sống khác nhau Lối sống và thói quen sinh hoạt của các em bị ảnh hưởng bởi cách giáo dục của gia đình và phong tục tập quán địa phương Sự đa dạng này không chỉ tác động đến việc học tập mà còn ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày tại khu trọ, cũng như cách ứng xử với thầy cô, bạn bè và những người xung quanh.
Việc phân công nhiệm vụ cho Phó Hiệu trưởng và Bí thư Đoàn trường trong công tác quản lý học sinh ở trọ là rất cần thiết Họ sẽ phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để lập danh sách học sinh lớp 10 có nhu cầu ở trọ và rà soát học sinh khối 11 và 12 Cần thu thập thông tin chi tiết về năng lực học tập, đạo đức, hoàn cảnh gia đình và môi trường sống của học sinh Hồ sơ về học sinh ở trọ cần được lập một cách cụ thể, với nhiều nguồn thông tin từ gia đình, giáo viên chủ nhiệm và bạn bè, bao gồm nghề nghiệp của bố mẹ, số lượng anh chị em, nhu cầu, sở thích và thói quen của học sinh Qua đó, có thể phân loại và áp dụng các biện pháp quản lý và hỗ trợ phù hợp.
Trong môi trường học sinh ở trọ, việc phân loại và hiểu rõ từng học sinh là rất quan trọng Hoàn cảnh gia đình ảnh hưởng lớn đến hành vi, cách ứng xử và lối sống của các em Một số học sinh có gia đình khá giả dễ dàng chi tiêu sai mục đích, trong khi những em khác chỉ quen với việc học và không biết tự quản lý cuộc sống khi ra ở trọ Nhiều học sinh có thói quen sử dụng thiết bị điện tử quá mức, dẫn đến việc thiếu kiểm soát và dễ sa ngã Ngoài ra, sự thiếu hiểu biết về sức khỏe sinh sản cũng khiến các em gặp khó khăn khi sống một mình Nhiều học sinh học tập sa sút, lối sống bừa bãi và thiếu kỹ năng sống do không được hỗ trợ kịp thời từ gia đình và giáo viên Để giải quyết vấn đề này, Đoàn trường cần xây dựng hồ sơ theo dõi và thu thập thông tin cần thiết về học sinh ở trọ, từ đó giúp Ban Giám hiệu nắm bắt được những khác biệt trong hoàn cảnh sống và học tập của các em, đồng thời lên kế hoạch hỗ trợ phù hợp.
1.3 Xây dựng kế hoạch quản lý, giúp đỡ Để một chương trình hay một hoạt động dù quy mô lớn hay nhỏđều phải xây dựngkếhoạch,kếhoạch càng cụthể, càng chi tiết thì hoạt động càng đạtkếtquả cao.
Từ đầu năm học, nhà trường đã phối hợp chặt chẽ với ban Công an xã Phong Thịnh và Hội cha mẹ học sinh để xây dựng kế hoạch cụ thể cho công tác tuần tra, kiểm tra Công tác này bao gồm việc kiểm tra thường xuyên hàng tuần với sự tham gia của Ban Giám hiệu, Đoàn trường và đại diện Hội cha mẹ học sinh Ngoài ra, nhà trường cũng tiến hành kiểm tra đột xuất tại các khu nhà trọ vào ban đêm nhằm nắm bắt tình hình an ninh trật tự, việc học tập và tiếp khách tại phòng trọ.
Nhà trường giao cho Đoàn thanh niên xây dựng kế hoạch cụ thể dành cho học sinh ở trọ, bao gồm tổ chức giải bóng chuyền nam và nữ giữa các nhà trọ, sinh hoạt Câu lạc bộ “Sách và hành động” định kỳ mỗi tháng, trồng rau xanh phục vụ bữa ăn hàng ngày, và chấm điểm vệ sinh cũng như sự ngăn nắp của phòng trọ Kế hoạch này cần chi tiết, khả thi và phải được BGH phê duyệt, kiểm tra thực hiện, cũng như đánh giá vào cuối kỳ và năm học.
Trựctiếp rà soát, nắmbắt tình hình học sinh ởtrọ
Trường cần xây dựng kế hoạch và chương trình quản lý để hỗ trợ học sinh trong quá trình ở trọ, đồng thời tìm kiếm nguồn hỗ trợ cho những em có hoàn cảnh khó khăn Việc kêu gọi sự giúp đỡ từ các cựu học sinh, nhà hảo tâm, đặc biệt là những học sinh đã tốt nghiệp và có điều kiện kinh tế, sẽ giúp cung cấp gạo và chi phí sinh hoạt hàng tháng cho các em, từ đó giúp họ vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.
Ban Giám Hiệu nhà trường đã lập kế hoạch và giao cho Chi đoàn giáo viên tổ chức chương trình bồi dưỡng tiếng Anh cho học sinh ở trọ vào tối thứ 6 hàng tuần Chương trình này nhằm củng cố kỹ năng ngoại ngữ, một trong những điểm yếu của học sinh Thanh Chương trong những năm gần đây.
Để nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý và hỗ trợ học sinh ở trọ, các trường cần xây dựng kế hoạch cụ thể và phân công nhiệm vụ ngay từ đầu năm học Hàng tháng, vào cuối kỳ và cuối năm, Ban Giám hiệu cần thực hiện kiểm tra, đánh giá và rút kinh nghiệm cho năm học tiếp theo Điều này sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả trong mọi hoạt động quản lý học sinh, giáo viên và nhân viên trong trường.
2 Coi trọng công tác giáo dụctư tưởng,đạođức, lối sống cho học sinh nói chung và học sinh ởtrọ nói riêng
Tăng cường giáo dục đạo đức và lối sống cho học sinh là nhiệm vụ hàng đầu của các trường học, đặc biệt là đối với học sinh ở trọ trong độ tuổi vị thành niên, khi các em sống xa gia đình Việc giáo dục tư tưởng đạo đức cho các em là vô cùng quan trọng Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, cần xác định và áp dụng một số giải pháp cụ thể.
Thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, và các cuộc thi, chúng ta tăng cường tuyên truyền và giáo dục cho học sinh về các chủ trương, đường lối của Đảng, cũng như chính sách pháp luật của Nhà nước và ngành Giáo dục.
Nhà trường cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền và phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức đoàn thể để giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức và lối sống cho học sinh Đặc biệt, cần chú trọng nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ lớp, học sinh chậm tiến và học sinh ở trọ xa gia đình.
