LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT 411 1 1 1 1 1 1 1 Bản chất và nội dung kinh tế của phíchi sản xuất
LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH1 GIÁ
Chi phí sản xuất là yếu tố thiết yếu trong quá trình hình thành giá trị sản phẩm trong doanh nghiệp Bản chất của chi phí sản xuất phản ánh sự vận động và tiêu hao của các yếu tố cơ bản như tư liệu lao động, đối tượng lao động và sức lao động Sự phát sinh và phát triển của xã hội loài người luôn gắn liền với quá trình sản xuất, do đó, việc hình thành các chi phí sản xuất là điều tất yếu và không phụ thuộc vào ý chí của người sản xuất.
Trên góc độ kinh tế học, chi phí là khoản phí tổn phải bỏ ra khi sản xuất hàng hóa, dịch vụ trong kinh doanh.
Trong kế toán quản trị, chi phí sản xuất được định nghĩa là các khoản chi phí cần thiết để mua sắm các yếu tố phục vụ cho quá trình sản xuất, nhằm tạo ra sản phẩm mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp.
Trong kế toán tài chính, chi phí được hiểu là các khoản phí tổn phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp nhằm tạo ra sản phẩm, lao vụ và dịch vụ Chi phí phản ánh số tiền cần chi trả cho các hao phí về lao động sống và lao động vật hóa, dựa trên chứng từ, tài liệu và bằng chứng xác thực.
Các quan niệm về chi phí thực chất phản ánh bản chất của chi phí từ nhiều góc độ khác nhau Từ đó, chúng ta có thể xác định một định nghĩa chung về chi phí sản xuất.
Chi phí sản xuất là số tiền mà doanh nghiệp chi cho lao động sống và lao động vật hóa trong quá trình sản xuất Những chi phí này thường xuyên phát sinh và gắn liền với hoạt động sản xuất sản phẩm trong một kỳ kinh doanh cụ thể.
2 Bản chất và chức năng của giá thành sản phẩm.
Giá thành sản phẩm phản ánh mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và hiệu quả kinh doanh Chi phí sản xuất chỉ là một khía cạnh thể hiện sự hao phí trong quá trình sản xuất Để đánh giá chính xác chất lượng sản xuất, cần xem xét chi phí trong mối liên hệ với hiệu quả mà nó mang lại Từ đó, chỉ tiêu giá thành sản phẩm được hình thành, giúp doanh nghiệp xác định được mức độ hiệu quả trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Giá thành sản phẩm thể hiện giá trị bằng tiền của tất cả các chi phí liên quan đến lao động sống và lao động vật hoá, nhằm hoàn thành một khối lượng sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể.
Giá thành sản phẩm là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp, phản ánh hiệu quả sử dụng tài sản, vật tư và tiền vốn trong doanh nghiệp Nó liên quan đến các quyết định và giải pháp quản lý nhằm kiểm soát chi phí sản xuất và tối ưu hóa giá thành sản phẩm, với mục tiêu tăng thu nhập và đạt lợi nhuận tối đa.
Giá thành còn là một căn cứ quan trọng để định giá bán và xác định hiệu quả kinh tế của hoạt động sản xuất.
Bản chất của giá thành là sự chuyển dịch các yếu tố chi phí vào những sản phẩm, công việc, lao vụ đã hoàn thành.
Giá thành sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong quản lý doanh nghiệp và nền kinh tế, là chỉ tiêu chất lượng tổng hợp giúp đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất.
Giá thành sản phẩm có hai chức năng chính: chức năng bù đắp chi phí và chức năng lập giá.
Chức năng bù đắp chi phí của doanh nghiệp yêu cầu rằng toàn bộ chi phí cho việc sản xuất một khối lượng sản phẩm nhất định phải được bù đắp bằng doanh thu từ việc tiêu thụ và bán sản phẩm, đồng thời tạo ra lợi nhuận Việc chỉ bù đắp chi phí đầu vào không đủ để đảm bảo sự tái sản xuất, vì mục tiêu cuối cùng của sản xuất và nguyên tắc kinh doanh là không chỉ trang trải mọi chi phí mà còn phải đạt được lợi nhuận.
Chức năng lập giá của sản phẩm chịu ảnh hưởng lớn từ quy luật cung cầu trên thị trường Giá bán được xác định dựa trên hao phí lao động xã hội cần thiết, phản ánh giá trị thực của sản phẩm Điều quan trọng khi xây dựng giá cả là phải đảm bảo khả năng bù đắp hao phí vật chất trong quá trình sản xuất và tiêu thụ, giúp các doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất bình thường và đạt được lợi nhuận trong quá trình tái sản xuất.
Giá thành sản phẩm là một chỉ tiêu kinh tế quan trọng đối với doanh nghiệp sản xuất và nền kinh tế quốc dân Sự biến động của giá thành, dù cao hay thấp, đều phản ánh hiệu quả quản lý vật tư, lao động và vốn của doanh nghiệp, đồng thời ảnh hưởng đến lãng phí và tiết kiệm trong quá trình sản xuất.
* Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
Chi phí sản xuất đại diện cho tổng giá trị tiền tệ của tất cả các hao phí lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã đầu tư để thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh trong một khoảng thời gian nhất định.
Giá thành sản phẩm là biểu hiện của chi phí sản xuất tính cho một khối lượng sản phẩm( công việc, lao vụ ) nhất định đã hoàn thành.
Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có mối quan hệ biện chứng chặt chẽ, vừa là tiền đề vừa là nguyên nhân dẫn đến kết quả của nhau.
Khi giá trị sản phẩm dở dang ở đầu kỳ và cuối kỳ giống nhau, hoặc trong các ngành sản xuất không có sản phẩm dở dang, tổng giá thành sản phẩm và tổng chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ sẽ tương đương nhau.
