Cơ sở lý luận
Khái niệm Kĩ năng sống
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), kỹ năng sống là những kỹ năng thiết yếu giúp con người duy trì cuộc sống an toàn và khỏe mạnh Những kỹ năng này bao gồm kỹ năng tâm lý xã hội và giao tiếp, được áp dụng trong các tình huống hàng ngày để tương tác hiệu quả với người khác và giải quyết các vấn đề trong cuộc sống.
Theo UNESCO, kĩ năng sống là khả năng cá nhân cần thiết để thực hiện các chức năng hàng ngày và tham gia vào cuộc sống, bao gồm những kĩ năng cơ bản như đọc, viết và tính toán.
Ý nghĩa, vai trò của kĩ năng sống đối với học sinh tiểu học
Kỹ năng sống giúp người học chuyển hóa kiến thức từ lý thuyết thành hành động thực tiễn, góp phần phát triển cá nhân và xây dựng xã hội lành mạnh Những hành động này không chỉ ảnh hưởng đến bản thân mà còn tác động đến người khác, tạo ra sự thay đổi tích cực trong môi trường xung quanh Kỹ năng sống cho phép mỗi người ứng phó hiệu quả với các điều kiện kinh tế, xã hội và văn hóa khác nhau, đồng thời thay đổi nhận thức, thái độ và giá trị theo hướng tích cực Việc học các kỹ năng sống ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh kinh tế xã hội của Việt Nam và toàn cầu, giúp chúng ta thích ứng với những biến động của môi trường.
Cơ sở thực tiễn
Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, giáo dục kĩ năng sống trở nên vô cùng quan trọng, đặc biệt bắt đầu từ bậc Tiểu học, nơi mà hành vi cá nhân và tính cách được hình thành Rèn luyện kĩ năng sống không chỉ là một phần thiết yếu trong giáo dục mà còn là yêu cầu cấp thiết để hình thành nhân cách cho học sinh Trong thời đại mà “Giáo dục là Quốc sách”, việc thực hiện thường xuyên các hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong nhà trường là cần thiết để chuẩn bị cho thế hệ tương lai.
Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi chú trọng đến giáo dục kĩ năng sống trong khuôn khổ phong trào “trường học thân thiện-học sinh tích cực” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động Sự hỗ trợ từ cha mẹ học sinh cho các hoạt động của nhà trường là rất quan trọng Giáo dục kĩ năng sống được lồng ghép vào các môn học và hoạt động giáo dục, tạo nên sự đa dạng trong các hình thức tổ chức.
Mặc dù giáo dục kỹ năng sống có vai trò quan trọng, nhưng một số giáo viên vẫn chưa nhận thức đúng mức về ý nghĩa của nó Họ gặp khó khăn trong việc thực hiện do thiếu tài liệu hỗ trợ và tiêu chí đánh giá Nhiều giáo viên chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức mà không chú trọng đến giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Hơn nữa, mặc dù cơ sở vật chất đã được đầu tư, nhưng vẫn còn thiếu thốn Một số phụ huynh cũng chưa quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho con em mình Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội còn lỏng lẻo, dẫn đến kết quả chưa khả quan trong việc giáo dục kỹ năng sống.
Sau thời gian nghiên cứu về quản lý trường tiểu học, tôi nhận thấy rằng công tác quản lý nhà trường, đặc biệt là việc chỉ đạo và rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh, là vô cùng quan trọng Vì vậy, tôi đã chọn đề tài “Công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tại trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, thành phố”.
Vị thanh, Hậu Giang, năm học 2021 – 2022”
Phân tích tình hình thực tế về việc Hiệu trưởng quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, thành phố Vị Thanh, Hậu
Giới thiệu khái quát về Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi là trường công lập đóng trên địa bàn khu vực
Trường tọa lạc tại số 1, đường Võ Văn Kiệt, phường III, thành phố Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang, nằm ngay trung tâm thành phố Được thành lập vào năm 1980, trường có tổng diện tích 8.237 m², phục vụ chủ yếu cho nhân dân là cán bộ công nhân viên và tiểu thủ công nghiệp.
Trường có tổng cộng 82 cán bộ, giáo viên và nhân viên, trong đó có 73 nữ Cơ cấu đội ngũ bao gồm 3 thành viên Ban Lãnh đạo, 1 tổng phụ trách, 72 giáo viên và 6 nhân viên Đáng chú ý, 100% cán bộ, giáo viên và nhân viên đạt chuẩn, với 72 trong số 77 cán bộ và giáo viên vượt chuẩn, đạt tỷ lệ 98,6%.
Cán bộ quản lý đều có trình độ đại học và đã được học qua các lớp Trung cấp chính trị, lớp Cán bộ quản lý.
Trường có một chi bộ độc lập với 39 Đảng viên, luôn duy trì tiêu chí cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh, đóng vai trò lãnh đạo chủ chốt trong mọi hoạt động của nhà trường Các tổ chức như Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Đội Thiếu niên và Hội cha mẹ học sinh đều hoạt động tích cực, góp phần vào việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Tổng số phòng học : 47 phòng, gồm 1978 học sinh Trong đó lớp bán trú 30 lớp; lớp hai buổi/ ngày 2 lớp; lớp 1 buổi/ ngày 19 lớp.
Trường có hai cơ sở gần nhau, bao gồm một thư viện, phòng thiết bị, phòng truyền thống, phòng tin học, phòng ngoại ngữ, hai phòng quản lý, hai phòng hội trường, một phòng y tế và một phòng dành cho khối văn phòng Nhờ sự quan tâm của các cấp chính quyền, cơ sở vật chất của nhà trường đã được cải thiện đáng kể trong những năm gần đây, với trang thiết bị đầy đủ, đáp ứng nhu cầu dạy và học trong giai đoạn hiện nay.
Trong những năm gần đây, trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi đã có những cải tiến đáng kể trong sự nghiệp giáo dục, đặc biệt chú trọng đến công tác đào tạo đội ngũ cán bộ, giáo viên và công nhân viên, mang lại nhiều kết quả tích cực Nhà trường liên tục được công nhận danh hiệu Tập thể lao động tiên tiến xuất sắc cấp TP và nhận Bằng khen từ UBND/TP Trong 2 năm học vừa qua, tập thể nhà trường đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật.
Giáo viên giỏi cấp TP
Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh
2.2 Thực trạng việc “Hiệu trưởng quản lí công tác giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
Sau hai tuần nghiên cứu thực tế về công tác giáo dục kỹ năng sống tại trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, tôi nhận thấy những thành tựu đã đạt được cùng với những tồn tại và hạn chế cần khắc phục.
Trong những năm qua, Hiệu trưởng nhà trường đã xây dựng kế hoạch cho các hoạt động giáo dục kỹ năng sống dựa trên các Thông tư và hướng dẫn của Sở Giáo dục và Đào tạo, cũng như các nhiệm vụ trọng tâm của Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Vị Thanh Kế hoạch này được điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tiễn của nhà trường, nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và chất lượng học sinh.
Hiệu trưởng đã tổ chức thời gian hợp lý để cán bộ, giáo viên và nhân viên có cơ hội tham quan và học tập tại các trường bạn, cả trong và ngoài thành phố, như trường Tiểu học Ngô.
Tại Quyền (Cần Thơ), các trường tiểu học ở thành phố Vị Thanh đang nỗ lực đổi mới tư duy và nâng cao chất lượng giáo dục thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy Ngay từ đầu năm học, Hiệu trưởng đã phổ biến các văn bản liên quan đến giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các chuyên đề phát triển kỹ năng này Việc phân công giáo viên hợp lý đã giúp tạo tâm lý thoải mái cho tập thể, từ đó nâng cao hiệu quả công việc Hiệu trưởng cũng chú trọng công khai chất lượng giáo dục, thông qua việc thông báo kết quả thi cử trên bảng thông báo và trong các buổi họp phụ huynh Hơn nữa, sự phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh trong giáo dục kỹ năng sống được thể hiện qua các hoạt động giao lưu và trao đổi thường xuyên giữa giáo viên và phụ huynh.
Công tác điều hành trong nhà trường cần được cải thiện để phù hợp hơn với thực tế, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tính chủ động và sáng tạo trong giáo dục kĩ năng sống Hiện tại, cán bộ, giáo viên còn thụ động và chưa linh hoạt trong công việc, dẫn đến kết quả giáo dục chưa cao Mặc dù phần lớn giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục kĩ năng sống, nhưng vẫn còn một số người thực hiện mang tính đối phó Hơn nữa, công tác kiểm tra và đánh giá hiệu quả giáo dục kĩ năng sống chưa được chú trọng do thiếu tiêu chí cụ thể.
Hiệu trưởng rất tâm huyết với trường nhưng do quy mô lớn và khối lượng công việc nhiều, nên chưa thể theo dõi sát sao hoạt động của giáo viên Hầu hết giáo viên lớn tuổi, dẫn đến việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục kỹ năng sống còn hạn chế.
Tình hình thực tế qua các cuộc họp chuyên môn cho thấy nội dung bàn về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh còn hạn chế và chưa đi vào trọng tâm Điều này dẫn đến việc kĩ năng sống của học sinh chưa được phát triển đầy đủ, khiến các em thiếu tự giác trong học tập và chưa lễ phép Đầu năm học, tổ trưởng chuyên môn đã tổ chức cho giáo viên trao đổi về việc chuẩn bị giảng dạy, nhưng chưa chú trọng đến việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
5 sống cho học sinh đầu năm.
Bảng thống kê về khảo sát chất lượng phát triển kĩ năng sống lớp 1A4
Làm theo hướng dẫn của Thầy,Cô
Trả lời câu hỏi của Thầy,Cô
Kĩ năng quan sát và đặt câu hỏi
Hợp tác,chia sẻ với bạn khi học nhóm
Kĩ năng thực hành ,luyện tập
Giữ vở sạch ,viết chữ đẹp
Giữ gìn vệ sinh cá nhân
Nhường nhịn và quan tâm mọi người
Qua khảo sát một số kĩ năng sống cho học sinh, kĩ năng sống của học sinh còn hạn chế rất nhiều.
2.3 Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trong giáo dục kĩ năng sống học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tại trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
Nhà trường nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh và đã triển khai các biện pháp hỗ trợ giáo viên trong hoạt động này Đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn cao, tích cực nâng cao tay nghề và học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp Hiệu trưởng luôn chú trọng phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội Giáo viên thực hiện kế hoạch cụ thể trong giáo dục kỹ năng sống, đồng thời vận động xã hội hóa giáo dục theo công văn 1386/HD-SGD-PC, nhận được sự ủng hộ từ phụ huynh trong việc xây dựng hệ thống che nắng cho học sinh khi tham gia hoạt động ngoài trời và xây dựng vườn rau Sân chơi của học sinh được lát gạch sạch sẽ, có hệ thống lưới che nắng và nhiều cây xanh, tạo không gian thoáng mát trước lớp học.
Cơ sở vật chất hiện tại chưa đáp ứng đủ nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học, với sự thiếu hụt phòng chức năng, phòng máy vi tính và phòng âm nhạc Trang thiết bị dạy học hạn chế, số lượng máy chiếu không đủ để phục vụ cho việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và giáo dục kỹ năng sống Số lượng học sinh trong mỗi lớp đông (45 học sinh/lớp) gây khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống Mặc dù giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng sống, nhưng họ vẫn gặp khó khăn trong việc áp dụng phương pháp và biện pháp thực hiện Việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống trong các môn học còn mang tính hình thức, thiếu sự lựa chọn nội dung phù hợp và phương pháp giáo dục đa dạng, linh hoạt, sáng tạo.
Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức để nâng cao chất lượng quản lý hoạt động giáo kĩ năng sống cho học sinh trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, thành phố Vị Thanh, Hậu Giang
Bảng thống kê về khảo sát chất lượng phát triển kĩ năng sống lớp 1A4
Làm theo hướng dẫn của Thầy,Cô
Trả lời câu hỏi của Thầy,Cô
Kĩ năng quan sát và đặt câu hỏi
Hợp tác,chia sẻ với bạn khi học nhóm
Kĩ năng thực hành ,luyện tập
Giữ vở sạch ,viết chữ đẹp
Giữ gìn vệ sinh cá nhân
Nhường nhịn và quan tâm mọi người
Qua khảo sát một số kĩ năng sống cho học sinh, kĩ năng sống của học sinh còn hạn chế rất nhiều.
2.3 Những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trong giáo dục kĩ năng sống học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tại trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
Nhà trường nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh và đã triển khai các biện pháp hỗ trợ giáo viên trong hoạt động này Đội ngũ giáo viên không chỉ đạt chuẩn chuyên môn mà còn tích cực nâng cao tay nghề và học hỏi lẫn nhau để cải thiện quá trình giáo dục Hiệu trưởng thường xuyên chỉ đạo công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội Giáo viên có kế hoạch cụ thể cho việc giáo dục kĩ năng sống, đồng thời vận động xã hội hóa giáo dục để tạo điều kiện tốt nhất cho học sinh Sự ủng hộ từ cha mẹ học sinh đã giúp xây dựng các công trình như hệ thống lưới che nắng và vườn rau Sân chơi cho học sinh được lát gạch sạch sẽ, có lưới lan che nắng và nhiều cây xanh tạo không gian thoáng mát.
Cơ sở vật chất hiện tại chưa đáp ứng đủ nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học, như thiếu phòng chức năng, phòng máy vi tính và phòng âm nhạc Trang thiết bị dạy học còn hạn chế, với số lượng máy chiếu ít, không đủ cho việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và giáo dục kỹ năng sống Số lượng học sinh trong mỗi lớp quá đông (45 học sinh/lớp) khiến việc tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống gặp khó khăn Mặc dù giáo viên nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng sống, họ vẫn lúng túng trong việc áp dụng phương pháp và biện pháp thực hiện Việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học vẫn mang tính hình thức, thiếu sự phong phú, linh hoạt và sáng tạo trong cách tổ chức và lựa chọn nội dung.
Công tác giáo dục kỹ năng sống trong trường học hiện chưa được tổ chức một cách hệ thống và bài bản Việc kiểm tra, đánh giá hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn gặp nhiều hạn chế Hệ thống tiêu chí đánh giá quản lý và hoạt động giáo dục kỹ năng sống chưa đầy đủ và cần được hoàn thiện hơn.
Việc phân công trách nhiệm trong việc nâng cao chất lượng rèn luyện kỹ năng sống giữa nhà trường, giáo viên và cha mẹ học sinh hiện nay còn chưa rõ ràng Điều này dẫn đến việc giáo dục kỹ năng sống chưa đạt được tính bền vững và ổn định.
Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo việc đổi mới nội dung giảng dạy thông qua mô hình trường học mới và chương trình sách giáo khoa 2018, đồng thời áp dụng phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, đặc biệt trong môn Mĩ thuật.
Sở GD-ĐT đã triển khai tập huấn nhằm đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá học sinh theo Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT ngày 22/9/2016 Hoạt động này không chỉ nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mà còn tổ chức các trải nghiệm sáng tạo cho học sinh, góp phần phát triển toàn diện năng lực học tập.
Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Vị Thanh đã tích cực hỗ trợ và hướng dẫn trong việc xây dựng và phát triển mối quan hệ giữa nhà trường và cộng đồng Đồng thời, cơ quan này cũng tổ chức các chuyên đề học tập nhằm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Ngay từ đầu năm học, hiệu trưởng đã chỉ đạo thực hiện phương pháp dạy học đổi mới nhằm phát huy năng lực của học sinh Theo công văn 5842/BGD ĐT, nhà trường tiến hành điều chỉnh nội dung dạy học Giáo dục phổ thông, đồng thời tăng cường giáo dục đạo đức và kỹ năng sống qua các tiết học và hoạt động ngoại khóa.
Ban Đại diện cha mẹ học sinh đóng vai trò quan trọng trong việc phối hợp với nhà trường, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến giáo dục và phát triển toàn diện cho học sinh Công tác xã hội hóa giáo dục được chú trọng, nhận được sự đồng tình và ủng hộ mạnh mẽ từ phía phụ huynh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Nhà trường nhận được sự quan tâm mạnh mẽ từ Đảng ủy, chính quyền địa phương và các ban ngành đoàn thể Đặc biệt, sự chỉ đạo thường xuyên từ Ngành và lãnh đạo chính quyền địa phương đã tạo ra một môi trường giáo dục xanh, sạch đẹp và an toàn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Bảy viên có đủ điều kiện để tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống Đội ngũ cán bộ, giáo viên và nhân viên tại đây rất năng động và nhiệt tình trong công việc, luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm cao Họ không ngừng học hỏi và trau dồi kiến thức, kỹ năng xã hội nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
100% trẻ em hào hứng đến trường, cho thấy sự thay đổi tích cực trong nhận thức của phụ huynh về phương pháp giáo dục của nhà trường, dẫn đến việc duy trì sĩ số đạt 100%.
Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi phục vụ một cộng đồng đông dân cư, nơi nhiều hộ gia đình gặp khó khăn về kinh tế và trình độ học vấn thấp, dẫn đến việc ít quan tâm đến việc học tập của con cái Hiện có 26 em thuộc diện hộ nghèo, 10 em cận nghèo và 193 gia đình khó khăn Khoảng 5% học sinh có cha mẹ ly hôn hoặc đi làm xa, ảnh hưởng đến sự phối hợp trong giáo dục kỹ năng sống Hơn nữa, hầu hết học sinh là con một, thường được cha mẹ nuông chiều, dẫn đến việc thiếu kỹ năng tự lập, tự tin trong giao tiếp và khả năng làm việc nhóm Phụ huynh thường nóng vội dạy con chữ và toán mà chưa chú trọng đến việc rèn luyện kỹ năng sống cơ bản Tâm lý ham chơi của trẻ cùng với một số em có thể chất không tốt và khuyết tật ngôn ngữ cũng ảnh hưởng đến công tác giáo dục kỹ năng sống tại trường.
2.4 Kinh nghiệm thực tế và những việc Hiệu trưởng đã làm trong công tác giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
Để rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh, cần áp dụng nhiều giải pháp như tư vấn, tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp, lồng ghép vào các phương pháp dạy học theo đặc thù môn học, và triển khai các hoạt động ngoại khóa cùng trải nghiệm sáng tạo Để giáo dục kỹ năng sống trở thành hoạt động thường xuyên, sự tham gia tích cực từ chính quyền, địa phương, Ban Đại diện cha mẹ học sinh, các ban ngành đoàn thể và tổ chức xã hội là rất quan trọng.
Kinh nghiệm thực tế và những việc Hiệu trưởng nhà trường đã làm trong công tác quản lý hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh ở trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, thành phố Vị Thanh, Hậu Giang
2.4.1 Hiệu trưởng chỉ đạo công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong công tác giáo dục kĩ năng sống cho giáo viên.
Hiệu trưởng cần nắm vững chủ trương của Đảng và Nhà nước về giáo dục, đổi mới chương trình và phương pháp giảng dạy, cũng như các quy định liên quan đến giáo dục kỹ năng sống cho học sinh Cần có trách nhiệm trong việc xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng sống tại trường, phối hợp với các lực lượng giáo dục để lựa chọn nội dung và phương pháp phù hợp Đồng thời, nâng cao nhận thức của cán bộ Tổng phụ trách Đội về việc phối hợp với giáo viên, cha mẹ học sinh trong tổ chức các hoạt động giáo dục.
Hội nghị Cán bộ công chức đã chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch giáo dục kĩ năng sống, nhằm tuyên truyền và thực hiện trong toàn thể đội ngũ Giáo viên cần thường xuyên nghiên cứu tâm lý lứa tuổi học sinh và tổ chức các hoạt động tham gia cho học sinh, đồng thời thấm nhuần mục tiêu giáo dục tiểu học về nhân cách và tri thức văn hóa Việc nhận thức rõ tầm quan trọng của giáo dục kĩ năng sống là rất cần thiết Ngoài ra, giáo viên cần nắm vững hoàn cảnh gia đình học sinh trong công tác chủ nhiệm và có ý thức, trách nhiệm về hành vi, ngôn ngữ và cử chỉ của mình Họ cũng phải trở thành tấm gương cho học sinh noi theo.
2.4.2 Hiệu trưởng chỉ đạo tổ chức Đại hội Cha mẹ học sinh toàn trường. Đầu năm học, hiệu trưởng lên kế hoạch cụ thể, chỉ đạo giáo viên mời cha mẹ học sinh của lớp họp báo cáo tình hình đầu năm của lớp, báo cáo chương trình học tập của mỗi lớp, phương pháp giáo dục của giáo viên Thông qua một số văn bản có liên quan trong công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh Giáo viên tuyên truyền trong cha mẹ học sinh về tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh từ những việc làm quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày như lễ phép với ông bà, cha mẹ, người lớn tuổi để từ đó có sự thống nhất trong cách giáo dục Bầu ra Ban đại diện Cha mẹ học sinh của lớp, tham gia Hội Cha mẹ học
2.4.3 Hiệu trưởng chỉ đạo việc xây dựng môi trường thân thiện, hỗ trợ việc dạy học và giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Đầu năm học, hiệu trưởng phối hợp phó hiệu trưởng, giáo viên lên kế hoạch xây dựng các góc học tập cần thiết cho từng khối lớp, từ đó thực hiện trang trí lớp theo các góc cho đẹp mắt, hài hòa, phục vụ cho việc học và giáo dục như góc sáng tạo, góc nghệ thuật, góc cộng đồng, những lời yêu thương, thư viện, nội quy của em….từ đó tạo cho học sinh hứng thú đến trường. Đội ngũ giáo viên trong nhà trường tạo mối quan hệ đoàn kết nội bộ, tạo nên sức mạnh để thực hiện nhiệm vụ giáo dục Từ đó tạo niềm tin, sự uy tín, tín nhiệm của gia đình và cộng đồng Hiệu trưởng cần huy động sự tham gia của cộng đồng, của cha mẹ học sinh để đầu tư cho môi trường bên trong và bê ngoài lớp học ngày càng đẹp hơn.
2.4.4 Hiệu trưởng cụ thể hóa những kĩ năng sống cần giáo dục cho học sinh thông qua việc đổi mới phương pháp, kết hợp tổ chuyên môn lên kế hoạch, thực hiện lồng ghép vào các môn học và giờ học bộ môn, hoạt động ngoại khóa.
Hiệu trưởng cần phải xác định những kĩ năng sống cơ bản cần đạt từng khối lớp, từ đó lựa chọn đúng nội dung trọng tâm cần giáo dục.
Kỹ năng sống tự tin và tự chịu trách nhiệm là yếu tố quan trọng giúp học sinh khẳng định bản thân trong mọi tình huống Để giáo dục những kỹ năng này, việc lồng ghép thông qua các trò chơi trong tiết học là rất cần thiết Trò chơi không chỉ giúp hình thành nhân cách, ý chí và tình cảm mà còn tạo nền tảng cho sự hăng hái trong học tập.
Kỹ năng hợp tác giúp học sinh tự tin trong giao tiếp và trình bày rõ ràng, sử dụng ngôn ngữ phù hợp với ngữ cảnh và đối tượng Thông qua các trò chơi, câu chuyện và bài hát, giáo viên hướng dẫn học sinh cách làm việc nhóm, hỗ trợ lẫn nhau và hiểu rằng để đạt được thành công, tinh thần đoàn kết là rất quan trọng.
Giáo viên nên phát triển kỹ năng tò mò và ham học hỏi ở học sinh bằng cách sử dụng đa dạng tư liệu và ý tưởng trong lớp học Việc dừng lại để đặt câu hỏi như “Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?” hay “Kết thúc như thế nào?” không chỉ khơi gợi sự tò mò mà còn giúp học sinh rút ra bài học từ câu chuyện.
Kỹ năng giao tiếp là một trong những kỹ năng cơ bản và quan trọng nhất mà giáo viên cần dạy cho học sinh Học sinh cần biết cách thể hiện bản thân và diễn đạt ý tưởng để người khác hiểu rõ hơn về mình Qua các hoạt động thảo luận nhóm và trình bày kết quả, học sinh sẽ cảm nhận được vị trí và mức độ kiến thức của mình trong thế giới xung quanh Điều này giúp tạo ra một môi trường thoải mái, không bị áp lực, từ đó khuyến khích sự ham học hỏi và hình thành sự tự tin trong quá trình tiếp nhận kiến thức.
Kỹ năng lao động, tự phục vụ và tự lập là những yếu tố quan trọng mà giáo viên cần dạy cho học sinh Điều này bao gồm việc hướng dẫn các em thực hiện nghi thức văn hóa trong ăn uống, như rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, ăn uống gọn gàng tại bàn, sử dụng đúng cách các đồ dùng trong bữa ăn, và biết cách mời và cảm ơn sau khi ăn Học sinh cũng cần được khuyến khích tự dọn dẹp và cất giữ bát, chén, thìa đúng chỗ, cũng như hỗ trợ người lớn trong việc dọn dẹp Ngoài ra, việc sắp xếp đồ vật gọn gàng và ngăn nắp cũng rất quan trọng, như để cặp đúng chỗ, xếp giày cẩn thận, và chuẩn bị chỗ ngủ theo quy định Khi thức dậy, các em cần biết gấp nệm, chăn, gối một cách gọn gàng để giữ gìn không gian học tập và sinh hoạt sạch sẽ.
+ Kĩ năng tự bảo vệ bản thân:
Để bảo vệ mắt khi học bài, em nên nhắm mắt nghỉ ngơi sau mỗi giờ học và đọc sách ở khoảng cách phù hợp Khi chơi đùa, cần chú ý tránh xa côn trùng, bụi bẩn và vật cứng Nếu bị bụi, vật cứng hoặc côn trùng vào mắt, em nên chớp mắt liên tục, nhắm mắt lại và tìm sự giúp đỡ từ người lớn.
Giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh nhận thức về các tác nhân gây hại và cách tự bảo vệ bản thân Họ hướng dẫn học sinh nhận biết những tổn thương thông thường như va đập dẫn đến vết thâm, bầm tím, đồng thời cung cấp các phương pháp xử lý hiệu quả cho các vết bầm do va chạm.
Bước 1: Rửa sạch vết bầm
Nô đùa, ngã xe, trèo cây: tập sơ cứu vết thương nhỏ theo các bước sau:
Bước 1: Rửa sạch vết thương
Bị bỏng vì những vật dụng như: nước sôi, ống pô xe máy, bếp cồn,… em nên tránh xa những vật dụng đó.
Em không nên chọc tay vào ổ điện: Có thể bị điện giật, nguy hiểm.
Những vật dụng sắc và nhọn rất dễ làm em bị tổn thương Khi cần dùng, em hãy thật cẩn thận.
Giáo dục học sinh về kỹ năng phòng chống tai nạn giao thông và bảo vệ sức khỏe là rất quan trọng, thông qua các tiết học An toàn giao thông và Tự nhiên - Xã hội Việc áp dụng các phương pháp như trò chơi, xử lý tình huống, và quan sát tranh ảnh, biển báo giúp học sinh thực hành và nhận biết các tình huống thực tế Qua đó, các em sẽ nắm vững những kỹ năng cần thiết để áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Hiệu trưởng cần chỉ đạo giáo viên đổi mới phương pháp dạy học để khuyến khích sự sáng tạo của học sinh, đồng thời phát huy năng khiếu của các em Việc thưởng nhỏ như kẹo hay viết, cùng với những lời khen ngợi, sẽ tạo động lực cho học sinh khi đạt thành tích tốt Cần động viên và hỗ trợ những em chưa đạt kết quả mong muốn, vì tâm lý học sinh ở lứa tuổi này thích được khen hơn là bị phê phán Tránh sử dụng ngôn ngữ áp đặt mà hãy thể hiện sự tin tưởng vào khả năng của học sinh Trong quá trình giáo dục, nên hạn chế giáo huấn quá mức để tránh gây tự ti và đánh giá tiêu cực về bản thân Giáo viên cần giúp học sinh phát triển đồng đều các lĩnh vực “Đức, trí, thể, mĩ và các kĩ năng”, từ đó trang bị cho các em khả năng ứng phó với mọi tình huống trong cuộc sống.
Hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên kết hợp với Đội để hướng dẫn học sinh tham gia các hoạt động tập thể lành mạnh như sinh hoạt dưới cờ và hoạt động vui chơi Trong các tiết sinh hoạt, giáo viên chủ nhiệm thường xuyên nhắc nhở học sinh về nề nếp học tập, bao gồm việc đi học đúng giờ, chuẩn bị bài vở đầy đủ và thể hiện sự lễ phép với thầy cô và người lớn tuổi Hiệu trưởng cũng khuyến khích giáo viên đọc sách cho học sinh trong các buổi sinh hoạt, giúp các em phát triển tình yêu thương và tinh thần giúp đỡ lẫn nhau.