Tính cấp thiết và lý do nghiên cứu đề tài
Để phát triển bền vững, sức khỏe và trí tuệ của con người là yếu tố then chốt Chính vì vậy, Bảo hiểm y tế toàn dân đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của Đảng và Nhà nước trong chính sách phát triển đất nước, đặc biệt là chăm sóc sức khỏe cộng đồng Tại Việt Nam, từ khi ra đời vào năm 1992, Bảo hiểm y tế đã dần trở thành một phần thiết yếu trong đời sống của người lao động, cán bộ công chức, viên chức, học sinh và sinh viên.
Bảo hiểm y tế (BHYT) là chính sách quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước BHYT mang tính nhân đạo và nhân văn, thể hiện sự tương thân tương ái, chia sẻ rủi ro giữa người khỏe mạnh và người ốm, người trẻ và người già, cũng như giữa các nhóm thu nhập khác nhau Chính sách này góp phần quan trọng vào việc thực hiện công bằng xã hội trong chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân.
Bảo hiểm y tế tại Việt Nam là một hình thức bảo hiểm không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức, nhằm chăm sóc sức khỏe cho người dân Được quy định bởi Luật Bảo hiểm y tế 2014, mục tiêu chính của bảo hiểm y tế là ổn định kinh tế cho người tham gia khi gặp rủi ro về sức khỏe, từ đó hỗ trợ khôi phục và phát triển sản xuất cũng như đời sống Luật này đã thúc đẩy số lượng người tham gia bảo hiểm y tế tăng lên, góp phần xóa đói giảm nghèo, đảm bảo công bằng xã hội và nâng cao sức khỏe cộng đồng, tạo nền tảng cho sự phồn vinh của đất nước trong tương lai.
Trong những năm qua, bảo hiểm y tế đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần ổn định đời sống nhân dân và đảm bảo công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế.
Hệ thống chính sách và pháp luật về bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế đang được cải thiện dần dần, nhằm đáp ứng sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần vào sự ổn định chính trị và xã hội.
Bảo hiểm y tế (BHYT) có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người dân khỏi nguy cơ rơi vào cảnh đói nghèo do chi phí điều trị bệnh tật Nó tạo điều kiện cho những người nghèo và yếu thế tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe, từ đó góp phần thực hiện công bằng xã hội và phát triển bền vững Mục tiêu của BHYT không chỉ là bảo vệ sức khỏe mà còn thúc đẩy sự tiến bộ và phát triển toàn diện của con người, đảm bảo sự phát triển bền vững cho đất nước.
Bảo hiểm y tế (BHYT) hoạt động dựa trên nguyên tắc "số đông bù số ít", nhằm chia sẻ gánh nặng tài chính cho người lao động khi gặp phải ốm đau, bệnh tật Đây là một giải pháp kinh tế - y tế hiệu quả, huy động sự đóng góp của cộng đồng để tạo lập quỹ BHYT, từ đó chi trả các chi phí y tế cho những người không may gặp khó khăn về sức khỏe.
Chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) ngày càng được cải thiện để người dân an tâm hơn trong chăm sóc sức khỏe Tuy nhiên, chất lượng khám chữa bệnh tại một số cơ sở y tế, đặc biệt là cơ sở khám chữa bệnh ban đầu, vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu và lòng tin của người dân Hơn nữa, công tác tuyên truyền về chính sách BHYT chưa được thực hiện mạnh mẽ và rộng rãi, khiến nhiều người tham gia BHYT vẫn chưa nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
Để nâng cao chất lượng dịch vụ bệnh nhân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) và đánh giá sự hài lòng của người dân, cần thực hiện các giải pháp và đề xuất cụ thể Mục tiêu là đạt được chỉ tiêu BHYT giai đoạn 2017-2020 theo quyết định 1167/QĐ-Ttg ngày 28/06/2016 của Thủ tướng Chính phủ, nhằm cải thiện hiệu quả thực hiện chính sách BHYT trong thời gian tới.
Hòa Bình là huyện được tách ra từ huyện Vĩnh Lợi theo Nghị định số 96/2005/NĐ-CP ngày 26/7/2005 của Chính phủ Huyện có diện tích tự nhiên 412,19 km² và dân số đạt 111.044 người tính đến tháng 6/2017, với mật độ dân số 259 người/km² Trong đó, dân số khu vực nông thôn chiếm 80,13%, tương ứng với 88.987 người.
Huyện có 7 xã và 1 thị trấn, nơi sinh sống của 3 dân tộc chính là Kinh, Hoa và Khơmer Dân số Kinh chiếm 84,45% với 93.774 người, dân tộc Khmer có 13.277 người, chiếm 11,96%, và dân tộc Hoa với 581 người, chiếm 0,52% Ngoài ra, còn có một số dân tộc thiểu số khác sinh sống đan xen trong khu vực.
Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, đặc biệt là Bảo hiểm xã hội Huyện Hòa Bình, đã triển khai nhiều biện pháp nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) trong việc khám và chữa bệnh tại tuyến cơ sở Những nỗ lực này không chỉ giúp người dân nhận thức rõ hơn về vai trò thiết thực của BHYT đối với bản thân, gia đình và xã hội mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cộng đồng.
Quyền lợi bảo hiểm y tế (BHYT) của người dân ngày càng được đảm bảo, thể hiện qua sự gia tăng liên tục số lượt khám, chữa bệnh BHYT hàng năm Để phục vụ tốt nhất cho người tham gia BHYT, BHXH Huyện đã tích cực cải cách thủ tục hành chính và đạt nhiều kết quả quan trọng Người tham gia BHYT có thể đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại trạm y tế tuyến huyện và lựa chọn cơ sở y tế tuyến xã trong cùng địa bàn tỉnh mà không cần giấy chuyển viện, đồng thời vẫn được thanh toán BHYT theo mức quy định Việc thông tuyến khám, chữa bệnh BHYT tại tuyến xã và huyện đã mở rộng quyền lợi và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc khám và điều trị bệnh.
Mặc dù thẻ Bảo hiểm y tế mang lại nhiều lợi ích, nhưng một số người tham gia vẫn không hài lòng khi sử dụng thẻ này tại Huyện Họ gặp phải sự phân biệt đối xử, thái độ phục vụ không niềm nở từ một số cán bộ y tế, cùng với thủ tục hành chính tốn thời gian Hơn nữa, cơ sở vật chất và trình độ chuyên môn của đội ngũ y bác sĩ tại một số cơ sở khám chữa bệnh ban đầu chưa đáp ứng nhu cầu, gây bức xúc cho người bệnh Điều này dẫn đến việc một số người có thẻ BHYT chọn không sử dụng thẻ và sẵn sàng chi trả thêm tiền để được phục vụ tốt hơn khi khám chữa bệnh.
Xuất phát từ những vấn đề hiện tại, tôi quyết định chọn đề tài "Giải pháp nâng cao chất lượng phục vụ khám chữa bệnh cho người có thẻ bảo hiểm y tế tại huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu" cho luận văn tốt nghiệp của mình.
Tổng quan nghiên cứu
Cho đến thời điểm hiện tại, đã có một số nghiên cứu liên quan đến đề tài, cụ thể:
Luận văn Thạc sĩ của Lê Văn Hà (2005) "Công tác giám định chi phí khám chữa bệnh BHYT và việc bảo vệ quyền lợi cho người có thẻ BHYT tại Hà Nội" đã nêu rõ tầm quan trọng của bảo hiểm y tế (BHYT) trong việc hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn tài chính khi ốm đau Tác giả đã phân tích các đặc điểm và tác dụng của BHYT, giúp người dân hiểu rõ hơn về lợi ích của việc tham gia Bên cạnh đó, luận văn cũng đánh giá thực trạng tổ chức hoạt động BHYT tại Việt Nam và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống này, đồng thời khắc phục những hạn chế trong việc bảo vệ quyền lợi cho người có thẻ BHYT.
Luận văn Thạc sĩ của Nguyễn Hiền Phương (2008) nghiên cứu về xây dựng và hoàn thiện pháp luật an sinh xã hội ở Việt Nam, tập trung vào việc mở rộng đối tượng tham gia và xây dựng lộ trình cho từng nhóm Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu trong việc triển khai bảo hiểm y tế (BHYT), vẫn còn những hạn chế như pháp luật chưa đầy đủ, điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, và nhận thức của người dân về vai trò của BHYT còn hạn chế Để thực hiện lộ trình BHYT toàn dân, cần có các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Lê Thị Thu Thủy (2018) nghiên cứu về việc nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại các bệnh viện trung ương ở Hà Nội Bằng cách áp dụng lý thuyết về dịch vụ công, chất lượng dịch vụ và quản lý chất lượng y tế, luận án đã phân tích thực trạng hiện nay tại các bệnh viện này, từ đó đưa ra những quan điểm và giải pháp nhằm cải thiện chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh.
Để nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh và nâng tầm dịch vụ y tế Việt Nam tại bệnh viện Trung ương Hà Nội, cần tập trung vào 5 điểm chính: cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao trình độ chuyên môn của nhân viên y tế, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý bệnh viện, cải thiện quy trình phục vụ bệnh nhân và tăng cường công tác truyền thông về dịch vụ y tế Những giải pháp này sẽ giúp tạo ra một môi trường khám chữa bệnh hiệu quả, thân thiện và chuyên nghiệp hơn cho người dân.
Nhiều nghiên cứu hiện nay chủ yếu tập trung vào chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh và quy trình kỹ thuật y học, nhưng chưa có nghiên cứu nào cụ thể cho Huyện Hòa Bình Do đó, bài viết này tổng hợp lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) để đánh giá thực trạng công tác khám chữa bệnh tại địa phương Mục tiêu là đề xuất các giải pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng phục vụ cho người có thẻ BHYT khi khám chữa bệnh tại Huyện Hòa Bình, Tỉnh Bạc Liêu.
Mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu
Mục tiêu nghiên cứu là đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng phục vụ cho người có thẻ bảo hiểm y tế khi khám chữa bệnh tại Huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu.
Nhiệm vụ nghiên cứu
Với mục tiêu nghiên cứu như trên, nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể của đề tài là:
- Hệ thống hóa khung lý thuyết về chất lượng phục vụ khám, chữa bệnh BHYT của người có thẻ BHYT
Đánh giá chất lượng phục vụ khám chữa bệnh cho người có thẻ bảo hiểm y tế tại Huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu, là một vấn đề quan trọng Nghiên cứu này nhằm phân tích thực trạng và nhận diện những khó khăn mà người dân gặp phải trong quá trình tiếp cận dịch vụ y tế Qua đó, chúng ta có thể đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng phục vụ, đảm bảo quyền lợi cho người có thẻ bảo hiểm y tế trong việc khám chữa bệnh.
Để nâng cao chất lượng phục vụ đối với người có thẻ bảo hiểm y tế khi khám chữa bệnh tại Huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu, cần triển khai các giải pháp cụ thể Đầu tiên, tăng cường đào tạo nhân viên y tế về kỹ năng giao tiếp và phục vụ bệnh nhân Thứ hai, cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh Thứ ba, tăng cường công tác quản lý và giám sát chất lượng dịch vụ y tế Cuối cùng, lắng nghe ý kiến phản hồi từ người bệnh để liên tục cải tiến dịch vụ.
Các câu hỏi đặt ra trong quá trình nghiên cứu đề tài
- Thực trạng chất lượng phục vụ đối với người có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh trên địa bàn Huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu?
- Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng phục vụ đối với người có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh trên địa bàn Huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu?
4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là chất lượng phục vụ dành cho người có thẻ BHYT khi khám chữa bệnh tại huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài:
Khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) tại huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu mang đến sự thuận tiện và chất lượng phục vụ tốt cho người có thẻ BHYT Người dân có thể dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế, đảm bảo quyền lợi và sự chăm sóc sức khỏe hiệu quả Chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh được nâng cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của cộng đồng.
Phạm vi không gian của nghiên cứu này tập trung vào các cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) tại huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu Bài viết sẽ đánh giá chất lượng phục vụ dành cho người có thẻ bảo hiểm y tế khi họ đến khám và chữa bệnh tại những cơ sở này.
+ Phạm vi về thời gian:
Số liệu được thu thập trong thời gian 3 năm (từ 2015 đến 2017), đồng thời định hướng đến năm 2025
5 Phương pháp nghiên cứu và số liệu
Phương pháp nghiên cứu định tính:
Phương pháp thu thập tài liệu bao gồm việc khai thác thông tin từ các nguồn nội bộ và bên ngoài tổ chức, tập trung vào chiến lược phát triển của ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) và các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) Đồng thời, cần chú trọng đến công tác đầu tư và phát triển các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn, cùng với việc thu thập các tài liệu liên quan đến BHYT để đảm bảo thông tin đầy đủ và chính xác.
Số liệu thứ cấp được thu thập từ các tài liệu do cán bộ của Trung Tâm Y Tế huyện Hòa Bình cung cấp, thông qua website và ý kiến của Ban Giám Đốc Trung Tâm Y Tế Bên cạnh đó, số liệu này còn được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau.
7 liệu về tình hình hoạt động khám, chữa bệnh của Trung Tâm Y Tế thời kỳ 2015-
2017 dùng cho việc phân tích, đánh giá tình hình cơ bản về hoạt động, chất lượng phục vụ khám chữa bệnh
Phương pháp thống kê phân tích sử dụng số liệu thu thập từ điều tra xã hội học để tính toán và phân tích các chỉ số Qua đó, người nghiên cứu có thể theo dõi và đánh giá sự biến động của vấn đề cần nghiên cứu theo thời gian.
Phương pháp so sánh được thực hiện thông qua việc thu thập số liệu và phân tích các chỉ số, nhằm so sánh kết quả đạt được qua các năm của đối tượng nghiên cứu, cũng như so sánh giữa đối tượng nghiên cứu với các đối tượng khác.
+ Số liệu thứ cấp được thu thập trong thời gian cho giai đoạn chủ yếu từ năm 2015 đến 2017
+ Sử dụng nhóm phương pháp nghiên cứu định tính: Phương pháp phân tích và tổng hợp; Phương pháp thống kê mô tả…
6 Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Bảo hiểm y tế là loại hình bảo hiểm phi lợi nhuận, được tổ chức và thực hiện bởi Nhà nước, nhằm mục đích chăm sóc sức khỏe cho người dân Các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế phải tuân thủ theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế.
Quỹ Bảo hiểm y tế là hình thức tiết kiệm từ thu nhập của cá nhân và hộ gia đình, được quản lý bởi nhà nước Mục đích của quỹ này là đảm bảo rằng mọi thành viên tham gia sẽ nhận được một khoản chi phí y tế theo quy định của pháp luật.
Bảo hiểm y tế là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, đóng vai trò như một cơ chế tài chính vững chắc để bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân Chính sách này đã được triển khai tại Việt Nam từ năm 1992 và trong hơn 20 năm qua, đã chứng minh tính đúng đắn của mình trong bối cảnh đổi mới đất nước Bảo hiểm y tế không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người lao động mà còn góp phần tạo ra sự công bằng trong việc tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh.
Ngày càng nhiều người lao động và cộng đồng nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của Bảo hiểm y tế và trách nhiệm xã hội Sự an tâm của người lao động, người nghỉ hưu, người mất sức, các đối tượng chính sách xã hội và một phần người nghèo khi ốm đau đã được củng cố nhờ vào sự hỗ trợ đáng tin cậy từ Bảo hiểm y tế.
Luận văn nghiên cứu đánh giá thực trạng công tác khám chữa bệnh cho người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) tại huyện Hòa Bình, tập trung vào việc thực hiện chính sách BHYT và chất lượng dịch vụ y tế Nghiên cứu nhằm đưa ra các giải pháp cải thiện chất lượng phục vụ cho người có thẻ BHYT khi khám chữa bệnh.
7 Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo các các phụ lục, Luận văn được kết cấu thành ba chương, bao gồm:
Chương 1: Cơ sở khoa học về chất lượng phục vụ đối với người có thẻ bảo hiểm y tế khi đi khám chữa bệnh
Chương 2: Thực trạng chất lượng phục vụ đối với người có thẻ bảo hiểm y tế khi đi khám chữa bệnh trên địa bàn huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu
Chương 3: Định hướng và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng phục vụ đối với người có thẻ Bảo hiểm y tế khi đi khám chữa bệnh trên địa bàn Huyện Hòa Bình, Tỉnh Bạc Liêu
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CHẤT LƢỢNG PHỤC VỤ KHÁM
CHỮA BỆNH ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ THẺ BẢO HIỂM Y TẾ
1.1 Các khái niệm cơ bản
1.1.1 Khái niệm bảo hiểm y tế
Theo Luật Bảo hiểm y tế năm 2014, bảo hiểm y tế (BHYT) là hình thức bảo hiểm không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức và thực hiện trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ BHYT không chỉ mang tính chất xã hội mà còn có bản chất kinh tế, nhằm huy động sự đóng góp của cá nhân, tập thể và cộng đồng để chăm lo sức khoẻ, khám bệnh và chữa bệnh cho nhân dân.
Luật Bảo hiểm y tế bao gồm hai bản chất
Bảo hiểm y tế mang bản chất xã hội rõ rệt, với mục tiêu chính là đảm bảo an sinh cho cộng đồng Đặc trưng này được thể hiện qua nhiều khía cạnh khác nhau, nhấn mạnh vai trò quan trọng của bảo hiểm y tế trong việc bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi người.
