Giới thiệu hệ thống Linux
Hệ điều hành Linux và các bản phân phối
Thực hành: Cài đặt hệ điều hành Linux
Chương 2: Thao tác với hệ thống
1 Tiến trình khởi động Linux
2 Thủ tục đăng nhập và các lệnh thoát khỏi hệ thống
3 Một số lệnh hệ thống
4 Thực hành: Sử dụng một số lệnh cơ bản
1 Tổng quan về hệ thống tệp
2 Quyền truy nhập thư mục và tệp
3 Thao tác với thư mục
4 Các lệnh làm việc với tệp
5 Sao lưu và nén dữ liệu
Thực hành: Các thao tác với tập tin
Chương 4 Quản trị tiến trình
2 Các thuộc tính của tiến trình
3 Chuyển đổi trạng thái của tiến trình, lệnh ps, lệnh kill, đổi hướng vào ra của tiến trình
Thực hành: Quản lý tiến trình
Chương 5 Quản trị tài khoản người dùng
2 Quản lý nhóm người dùng
Thực hành: Quản trị tài khoản người dùng
1 Các trình tiện ích soạn thảo văn bản
2 Các tiên ích hệ thống (tạo đĩa khởi động, setup, fdisk, mc, )
3 Các tiên ích mạng (tcpdump, iptraf, lynx, )
Thực hành: Sử dụng các trình tiện ích
1 Kịch bản và ngôn ngữ kịch bản
2 Cơ chế mở rộng lệnh (expansion)
3 Các cấu trúc lệnh điều khiển (if, for, while,…),
Thực hành lập trình shell
Chương 1: Giới thiệu hệ thống Linux
- Trình bày được lịch sử phát triển của hệ điều hành Linux;
- Trình bày được các bản phân phối của hệ điều hành Linux
Kỹ năng: Cài đặt được hệ điều hành Linux
- Cẩn thận, tỉ mỉ, tuân thủ nội qui vệ sinh và an toàn phòng thực hành;
- Tích cực vận dụng kiến thức đã học vào thực tế
Linux là một hệ điều hành máy tính nổi tiếng, đồng thời cũng là tên gọi của hạt nhân hệ điều hành này Đây là một ví dụ tiêu biểu cho phần mềm tự do và phát triển mã nguồn mở.
Linux được phát triển lần đầu bởi Linus Torvalds vào năm 1991 khi ông còn là sinh viên tại Đại học Helsinki, Phần Lan Sau 3 năm nỗ lực không ngừng, phiên bản Linux 1.0 đã chính thức ra mắt vào năm 1994.
Bộ phận chính của Linux được phát triển và phát hành dưới giấy phép GNU General Public License, cho phép mọi người tải xuống và xem mã nguồn của hệ điều hành này.
Thuật ngữ "Linux" thường được hiểu là Nhân Linux, nhưng thực tế nó mô tả một hệ điều hành tương tự Unix, còn được gọi là GNU/Linux Hệ điều hành này được hình thành từ việc kết hợp nhân Linux với các thư viện và công cụ GNU, cùng với nhiều bản phân phối khác nhau Linux bao gồm một loạt phần mềm đa dạng như máy chủ web, ngôn ngữ lập trình, hệ quản trị cơ sở dữ liệu, và các môi trường desktop như GNOME và KDE, cũng như các ứng dụng văn phòng như OpenOffice và LibreOffice.
Linux, ban đầu được phát triển cho vi xử lý 386, hiện nay đã hỗ trợ nhiều kiến trúc vi xử lý khác nhau Hệ điều hành này được ứng dụng rộng rãi, từ máy tính cá nhân cho đến siêu máy tính và các thiết bị nhúng, bao gồm cả điện thoại di động.
Linux ban đầu được phát triển bởi những người đam mê công nghệ, nhưng hiện nay đã nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các công ty lớn như IBM và Hewlett-Packard.
Linux đã nhanh chóng đạt được thành công và thách thức sự thống trị của Microsoft Windows nhờ vào những ưu điểm nổi bật như chi phí phần cứng thấp, tốc độ cao, bảo mật tốt và độ tin cậy cao So với các hệ thống Unix độc quyền, Linux không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn không bị phụ thuộc vào nhà cung cấp Đặc biệt, mô hình phát triển phần mềm nguồn mở đã đóng góp lớn vào sự phát triển và phổ biến của Linux.
Mặc dù hiện nay số lượng phần cứng hỗ trợ Linux còn hạn chế so với Windows, do có nhiều trình điều khiển thiết bị tương thích với Windows hơn, nhưng dự kiến trong tương lai, số lượng phần cứng hỗ trợ Linux sẽ gia tăng.
2 Đặc điểm của Unix, phần mềm nguồn mở Đặc điểm của Unix:
Unix hay UNIX là một hệ điều hành máy tính viết vào những năm
Hệ thống Unix, được phát triển vào những năm 1960 và 1970 bởi các nhân viên của AT&T Bell Labs như Ken Thompson, Dennis Ritchie và Douglas McIlroy, nổi bật với thiết kế theo mô-đun, hay còn gọi là triết lý Unix Triết lý này nhấn mạnh việc cung cấp một tập hợp các công cụ đơn giản, mỗi công cụ thực hiện những chức năng rõ ràng và giới hạn Hệ thống file hợp nhất đóng vai trò là phương tiện chính để giao tiếp, trong khi phần lập trình vỏ và ngôn ngữ lệnh kết hợp các công cụ này nhằm thực hiện các chức năng phức tạp.
Hiện nay, hệ điều hành Unix đã phát triển thành nhiều nhánh khác nhau, bao gồm nhánh của AT&T, các nhánh từ các nhà phân phối thương mại và nhánh từ các tổ chức phi lợi nhuận.
Unix là một hệ điều hành đa nhiệm, có khả năng chạy trên nhiều loại máy tính từ cá nhân đến máy chủ dịch vụ, và lý tưởng cho các ứng dụng nhiều người dùng Được viết bằng ngôn ngữ lập trình C, Unix mạnh mẽ và linh hoạt, hỗ trợ các ứng dụng mạng cùng nhiều môi trường lập trình khác nhau Mặc dù có hàng trăm lệnh và tùy chọn, điều này có thể gây khó khăn cho người mới bắt đầu, nhưng sự phát triển của các shell Unix đã giúp hệ điều hành này trở nên phổ biến hơn trong lĩnh vực điện toán.
Do Bell Laboratories bị cấm tiếp thị Unix vì lệnh chống độc quyền đối với AT&T, Unix đã được cung cấp miễn phí cho các trường đại học ở Bắc Mỹ từ năm 1976 Năm 1979, Đại học California tại Berkeley đã phát triển một phiên bản Unix cho máy tính VAX Sau khi Unix trở nên phổ biến trong ngành công nghệ, AT&T đã giành quyền tiếp thị và phát hành System V vào năm 1983 Đến nay, Unix vẫn được sử dụng rộng rãi trên thị trường máy chủ, với nhiều phiên bản phát triển khác nhau, bao gồm cả Linux.
Unix là một trong những hệ điều hành 64 bit tiên phong, được nhiều công ty lớn trên toàn cầu ưa chuộng nhờ vào khả năng bảo mật cao của nó.
Phần mềm nguồn mở là loại phần mềm có mã nguồn được công khai và sử dụng theo giấy phép nguồn mở, cho phép người dùng nghiên cứu, chỉnh sửa, cải tiến và phân phối phần mềm dưới dạng gốc hoặc đã được thay đổi.
Năm 1998, một nhóm người đã đề xuất thay thế thuật ngữ "phần mềm tự do" bằng "phần mềm nguồn mở" để giảm sự mơ hồ và tăng tính dễ hiểu cho doanh nghiệp Định nghĩa Nguồn mở của Tổ chức Sáng kiến Nguồn mở (OSI) không chỉ thể hiện triết lý nguồn mở mà còn xác định các ranh giới về việc sử dụng, thay đổi và tái phân phối phần mềm Giấy phép phần mềm nguồn mở cung cấp cho người dùng các quyền mà bản quyền thường cấm, bao gồm quyền sử dụng, thay đổi và tái phân phối Một số giấy phép phần mềm nguồn mở đã được công nhận phù hợp với Định nghĩa Nguồn mở, trong đó nổi bật là Giấy phép Công cộng GNU (GPL) Trong khi nguồn mở cho phép công chúng truy cập vào mã nguồn của sản phẩm, giấy phép nguồn mở cho phép tác giả quy định cách thức truy cập đó.
Thao tác với hệ thống
Một số lệnh hệ thống
4 Thực hành: Sử dụng một số lệnh cơ bản
1 Tổng quan về hệ thống tệp
2 Quyền truy nhập thư mục và tệp
3 Thao tác với thư mục
4 Các lệnh làm việc với tệp
5 Sao lưu và nén dữ liệu
Thực hành: Các thao tác với tập tin
Chương 4 Quản trị tiến trình
2 Các thuộc tính của tiến trình
3 Chuyển đổi trạng thái của tiến trình, lệnh ps, lệnh kill, đổi hướng vào ra của tiến trình
Thực hành: Quản lý tiến trình
Chương 5 Quản trị tài khoản người dùng
2 Quản lý nhóm người dùng
Thực hành: Quản trị tài khoản người dùng
1 Các trình tiện ích soạn thảo văn bản
2 Các tiên ích hệ thống (tạo đĩa khởi động, setup, fdisk, mc, )
3 Các tiên ích mạng (tcpdump, iptraf, lynx, )
Thực hành: Sử dụng các trình tiện ích
1 Kịch bản và ngôn ngữ kịch bản
2 Cơ chế mở rộng lệnh (expansion)
3 Các cấu trúc lệnh điều khiển (if, for, while,…),
Thực hành lập trình shell
Chương 1: Giới thiệu hệ thống Linux
- Trình bày được lịch sử phát triển của hệ điều hành Linux;
- Trình bày được các bản phân phối của hệ điều hành Linux
Kỹ năng: Cài đặt được hệ điều hành Linux
- Cẩn thận, tỉ mỉ, tuân thủ nội qui vệ sinh và an toàn phòng thực hành;
- Tích cực vận dụng kiến thức đã học vào thực tế
Linux là hệ điều hành máy tính nổi tiếng, đồng thời cũng là tên gọi của hạt nhân hệ điều hành này Đây là một trong những ví dụ tiêu biểu nhất về phần mềm tự do và phát triển mã nguồn mở.
Linux, phiên bản đầu tiên được phát triển bởi Linus Torvalds vào năm 1991 khi ông còn là sinh viên tại Đại học Helsinki, Phần Lan, đã trải qua ba năm nỗ lực không ngừng để cho ra mắt phiên bản 1.0 vào năm 1994.
Bộ phận chính của Linux được phát triển và phát hành dưới giấy phép GNU General Public License, cho phép mọi người tải về và xem mã nguồn của hệ điều hành này.
Thuật ngữ "Linux" chính xác chỉ Nhân Linux, nhưng thường được dùng để chỉ hệ điều hành tương tự Unix, hay còn gọi là GNU/Linux Hệ điều hành này được tạo ra từ việc kết hợp nhân Linux với các thư viện và công cụ GNU, cùng với nhiều bản phân phối Linux khác nhau Nó bao gồm một loạt phần mềm như máy chủ web, ngôn ngữ lập trình, hệ quản trị cơ sở dữ liệu, môi trường desktop như GNOME và KDE, cũng như các ứng dụng văn phòng như OpenOffice và LibreOffice.
Linux, ban đầu được phát triển cho vi xử lý 386, hiện nay đã mở rộng hỗ trợ nhiều kiến trúc vi xử lý khác nhau Hệ điều hành này được ứng dụng rộng rãi, từ máy tính cá nhân đến siêu máy tính và các thiết bị nhúng, bao gồm cả điện thoại di động.
Linux, ban đầu được phát triển bởi những người đam mê, hiện nay đã nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các công ty lớn như IBM và Hewlett-Packard Sự chuyển mình này đã giúp Linux trở thành một hệ điều hành phổ biến và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghệ.
Linux đã nhanh chóng đạt được thành công và trở thành một đối thủ đáng gờm của Microsoft Windows trong một số lĩnh vực, nhờ vào những đặc điểm nổi bật như chi phí phần cứng thấp, tốc độ cao so với các phiên bản Unix độc quyền, và khả năng bảo mật cùng độ tin cậy vượt trội hơn Windows Hệ điều hành này cũng không bị phụ thuộc vào nhà cung cấp và được phát triển thông qua mô hình phần mềm nguồn mở hiệu quả, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận và tùy chỉnh.
Hiện nay, số lượng phần cứng tương thích với Linux vẫn còn hạn chế so với Windows do nhiều trình điều khiển thiết bị chỉ hỗ trợ Windows Tuy nhiên, triển vọng trong tương lai cho thấy rằng số lượng phần cứng hỗ trợ Linux sẽ gia tăng đáng kể.
2 Đặc điểm của Unix, phần mềm nguồn mở Đặc điểm của Unix:
Unix hay UNIX là một hệ điều hành máy tính viết vào những năm
Hệ thống Unix được phát triển vào những năm 1960 và 1970 bởi các nhân viên tại AT&T Bell Labs, bao gồm Ken Thompson, Dennis Ritchie và Douglas McIlroy Với thiết kế theo mô-đun, hay còn gọi là triết lý Unix, hệ điều hành này cung cấp một bộ công cụ đơn giản, mỗi công cụ thực hiện những chức năng cụ thể và rõ ràng Hệ thống file hợp nhất đóng vai trò là phương tiện giao tiếp chính, trong khi phần lập trình vỏ và ngôn ngữ lệnh kết hợp các công cụ để thực hiện các chức năng phức tạp.
Hiện nay, hệ điều hành Unix đã phát triển thành nhiều nhánh khác nhau, bao gồm nhánh của AT&T, các nhánh từ các nhà phân phối thương mại và nhánh từ những tổ chức phi lợi nhuận.
Unix là một hệ điều hành đa nhiệm, có khả năng chạy trên nhiều loại máy tính từ cá nhân đến máy chủ dịch vụ, lý tưởng cho các ứng dụng đa người dùng Được phát triển bằng ngôn ngữ lập trình C, Unix mạnh mẽ và linh hoạt, hỗ trợ nhiều ứng dụng mạng cùng với các môi trường lập trình khác nhau Mặc dù có hàng trăm lệnh và nhiều tùy chọn, Unix có thể gây khó khăn cho người mới bắt đầu Tuy nhiên, sự phát triển của các shell Unix đã giúp hệ điều hành này trở nên phổ biến hơn trong lĩnh vực điện toán.
Do Bell Laboratories bị cấm tiếp thị Unix vì lệnh chống độc quyền đối với AT&T, Unix đã được cung cấp miễn phí cho các trường đại học ở Bắc Mỹ từ năm 1976 Năm 1979, Đại học California tại Berkeley đã phát triển một phiên bản Unix cho máy tính VAX Sau khi được ưa chuộng trong lĩnh vực công nghệ, AT&T đã giành quyền tiếp thị Unix và cho ra mắt System V vào năm 1983 Đến nay, Unix vẫn được sử dụng rộng rãi trên thị trường máy chủ, với nhiều phiên bản phát triển khác nhau, bao gồm cả Linux.
Unix là một trong những hệ điều hành 64 bit đầu tiên và hiện đang được nhiều tập đoàn lớn trên toàn cầu sử dụng nhờ vào khả năng bảo mật cao của nó.
Phần mềm nguồn mở là loại phần mềm có mã nguồn được công khai và đi kèm với giấy phép nguồn mở Giấy phép này cho phép người dùng nghiên cứu, chỉnh sửa và cải tiến phần mềm, cũng như phân phối phần mềm dưới dạng nguyên gốc hoặc đã được thay đổi.
Năm 1998, một nhóm người đề xuất thay thế thuật ngữ "phần mềm tự do" bằng "phần mềm nguồn mở" để giảm sự mơ hồ và dễ hiểu hơn cho doanh nghiệp Định nghĩa Nguồn mở của Tổ chức Sáng kiến Nguồn mở (OSI) nêu rõ triết lý nguồn mở và xác định quyền sử dụng, thay đổi và tái phân phối phần mềm Giấy phép phần mềm mở cung cấp cho người dùng quyền lợi mà bản quyền thường cấm, bao gồm quyền sử dụng, thay đổi và tái phân phối Một số giấy phép phần mềm nguồn mở đã được công nhận, trong đó nổi bật nhất là Giấy phép Công cộng GNU (GPL) Trong khi nguồn mở cho phép công chúng truy cập vào mã nguồn, giấy phép nguồn mở cho phép tác giả quy định cách thức truy cập đó.
