GIỚI THIỆU VỀ BAN ĐIỀU PHỐI CÁC HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ NGƯỜI KHUYẾT TẬT VIỆT NAM - NCCD
Nhiệm vụ
Ban NCCD có trách nhiệm tham mưu, đề xuất với Bộ Lao động - Thương binh và
Xã hội và các Bộ, ngành liên quan cần xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động nhằm hỗ trợ người khuyết tật thông qua các chính sách, chương trình, đề án và dự án cụ thể Đồng thời, cần đôn đốc, kiểm tra và giám sát việc thực hiện các hoạt động này Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực trợ giúp người khuyết tật cũng là một phần quan trọng trong chiến lược này.
Tầm nhìn
NCCD đóng vai trò quan trọng trong việc điều phối các hoạt động hỗ trợ người khuyết tật tại Việt Nam, nhằm xây dựng một xã hội không có rào cản cho người khuyết tật Tổ chức này cam kết bảo vệ quyền lợi của người khuyết tật Việt Nam và góp phần vào nỗ lực thực hiện quyền của cộng đồng người khuyết tật trên toàn cầu.
Quá trình xây dựng và phát triển
Việt Nam có khoảng 7,8% dân số, tương đương 6,7 triệu người từ 5 tuổi trở lên, bị khuyết tật, một tỷ lệ cao so với các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam cam kết xây dựng một xã hội không rào cản cho người khuyết tật, đồng thời tham gia vào các chương trình hành động của Liên Hợp Quốc và khu vực nhằm bảo vệ quyền lợi của họ Mục tiêu chung là tạo ra một môi trường sống không có rào cản cho người khuyết tật trên toàn thế giới.
1 Tổng điều tra dân số và nhà ở Việt Nam năm 2009
Ban NCCD ra đời nhằm đáp ứng mục đích nêu trên, Ban được thành lập vào ngày
Vào ngày 22 tháng 1 năm 2001, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Quyết định số 55/2001/QĐ/BLĐTBXH, nhằm xác định vai trò của bộ trong việc điều phối các hoạt động liên quan đến lao động và xã hội.
Bộ, ngành và các tổ chức liên quan thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ người khuyết tật, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự hòa nhập xã hội cho họ, đồng thời góp phần giải quyết vấn đề khuyết tật trong nước và quốc tế NCCD, trước đây gọi là “Ban điều phối các hoạt động hỗ trợ người tàn tật”, có 13 thành viên từ 7 Bộ và tổ chức hội người tàn tật, do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội làm Chủ tịch danh dự Ban có trách nhiệm xây dựng kế hoạch hoạt động và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực hỗ trợ người khuyết tật Ngày 27 tháng 3 năm 2014, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ký Quyết định số 346/QĐ-BLĐTBXH để kiện toàn Ban, mở rộng quy mô nhân sự lên 24 Ủy viên từ 13 Bộ, ngành và 3 tổ chức vì người khuyết tật Việc kiện toàn này nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của NCCD, đáp ứng tốt hơn vai trò điều phối trong bối cảnh hội nhập quốc tế mạnh mẽ tại Việt Nam.
Ban NCCD có văn phòng giúp việc với nhiệm vụ chủ trì và phối hợp nghiên cứu, xây dựng chính sách, pháp luật và chương trình liên quan đến trợ giúp người khuyết tật Văn phòng tổ chức triển khai thực hiện các kế hoạch sau khi được phê duyệt, đồng thời vận động hỗ trợ tài chính từ các tổ chức trong và ngoài nước cho các hoạt động trợ giúp Ngoài ra, Ban cũng phối hợp kiểm tra, giám sát và đôn đốc thực hiện các chương trình, dự án hỗ trợ người khuyết tật, thúc đẩy việc thực hiện Công ước về quyền người khuyết tật và các khuyến nghị liên quan Ban tổ chức các hội thảo, tập huấn và khảo sát nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ, tổ chức và gia đình người khuyết tật Cuối cùng, Ban đảm bảo hoạt động thường xuyên của Văn phòng NCCD và báo cáo định kỳ về lĩnh vực được phân công.
Kể từ khi thành lập, NCCD đã chú trọng vào việc truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề khuyết tật và người khuyết tật, đồng thời thúc đẩy việc thực hiện các chính sách liên quan.
Khuôn khổ hành động thiên niên kỷ Biwako (BMF) và chiến lược INCHOEN hiện nay đặt ra 10 mục tiêu ưu tiên nhằm thực hiện quyền của người khuyết tật tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương Trong hơn 10 năm hoạt động, NCCD đã đóng vai trò quan trọng trong việc phối hợp và thúc đẩy các Bộ, ngành liên quan, đồng thời thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các tổ chức và thành viên để thực hiện các chương trình hành động về người khuyết tật NCCD cũng chú trọng xây dựng quan hệ hợp tác hiệu quả với các tổ chức quốc tế như UNDP, UNESCAP, APCD, APDF, ILO, WB, USAID và UNICEF, nhằm nâng cao quyền lợi và điều kiện sống cho người khuyết tật trong khu vực.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Caritas Đức, GIZ cùng nhiều tổ chức phi chính phủ quốc tế như Hội Trợ giúp người tàn tật Việt Nam (VNAH) và Tổ chức Cứu trợ và phát triển (CRS) đang tích cực hoạt động tại Việt Nam.
Tổ chức Mối quan tâm thế giới (WCDO), Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam (MCNV),
Tổ chức Hands of Hope và Hội chữ thập đỏ Tây Ban Nha (SRC) đã hợp tác cùng NCCD để huy động nguồn lực hỗ trợ cho người khuyết tật Sự hợp tác này không chỉ mang lại tài chính, kỹ thuật và kinh nghiệm quốc tế mà còn thúc đẩy hiệu quả các hoạt động hỗ trợ trong nước Đồng thời, Việt Nam chia sẻ những kinh nghiệm và bài học quý giá trong việc giải quyết vấn đề người khuyết tật, góp phần vào nỗ lực toàn cầu nhằm cải thiện tình hình cho cộng đồng người khuyết tật.
NCCD đã khẳng định vai trò là cơ quan đầu mối trong việc điều phối và kết nối các hoạt động hỗ trợ người khuyết tật trên toàn quốc Đây là nơi tiếp nhận thông tin về tình hình người khuyết tật, đồng thời là địa chỉ tin cậy để họ bày tỏ tâm tư, nguyện vọng và phản hồi về chính sách trợ giúp Qua đó, tiếng nói của người khuyết tật được chuyển đến Chính phủ, Quốc hội và các cơ quan chức năng một cách kịp thời và khách quan Ngoài ra, NCCD còn là trung tâm tiếp nhận thông tin quốc tế về lĩnh vực người khuyết tật từ Liên Hợp Quốc, khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và nhiều quốc gia khác, đồng thời cung cấp thông tin về người khuyết tật tại Việt Nam cho các tổ chức quốc tế và nước ngoài.
KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG NĂM 2013
Công tác chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm 2013
Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2012 của Ban NCCD, đã tiến hành đánh giá toàn diện quá trình hoạt động của NCCD, đặc biệt là những kết quả đạt được trong năm qua.
Năm 2012, dựa trên phân tích tình hình người khuyết tật trong nước và quốc tế, cùng với bối cảnh kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2015, Ban lãnh đạo NCCD đã xác định các nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện trong năm 2013.
Hội nghị tổng kết công tác năm 2013 Ban điều phối các hoạt động hỗ trợ người khuyết tật
Việt Nam ã Ti ế p t ụ c thỳc đẩ y tri ể n khai th ự c hi ệ n Lu ậ t Ng ườ i khuy ế t t ậ t
Luật Người khuyết tật được Quốc hội thông qua vào năm 2010 và có hiệu lực từ ngày 01/01/2010 Mặc dù các Bộ, ngành và địa phương đã nghiêm túc triển khai thực hiện, nhưng tiến độ vẫn còn chậm và gặp nhiều vướng mắc, đặc biệt trong việc tổ chức giám định mức độ khuyết tật và đảm bảo quyền tiếp cận cho người khuyết tật Do đó, trong năm 2013, cần tiếp tục tăng cường các hoạt động thực hiện Luật, đồng thời đẩy mạnh thực hiện Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012-2020.
Năm 2013 đánh dấu sự khởi đầu cho các hoạt động của Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012-2020 Để đảm bảo việc triển khai đề án diễn ra theo đúng kế hoạch, Ban NCCD cùng các thành viên cần tích cực đôn đốc, theo dõi, giám sát và hỗ trợ các hoạt động liên quan.
Các bộ, ngành và địa phương cần xây dựng kế hoạch và thực hiện đề án trợ giúp người khuyết tật, đảm bảo lồng ghép các chương trình theo quy định của Luật Người khuyết tật Đặc biệt, Ban NCCD cần đôn đốc và hỗ trợ các Sở Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng kế hoạch trình UBND tỉnh phê duyệt, tổ chức thực hiện kịp thời để tập trung nguồn lực cho các hoạt động trợ giúp người khuyết tật một cách hệ thống và đồng bộ, nhằm nâng cao hiệu quả trợ giúp và tăng cường nhận thức xã hội về vấn đề người khuyết tật.
Năm 2013, Ban NCCD đã định hướng các Bộ, ngành, chính quyền địa phương và tổ chức xây dựng kế hoạch thông tin, tuyên truyền về Luật Người khuyết tật cùng các chính sách hỗ trợ người khuyết tật, đặc biệt là đề án hỗ trợ giai đoạn 2012-2020 Đồng thời, triển khai các hoạt động thực hiện Chiến lược Incheon và Công ước quốc tế về quyền của người khuyết tật.
Năm 2013, Ban NCCD đã tăng cường các hoạt động nhằm thúc đẩy việc triển khai Chiến lược Inchoen về thập kỷ người khuyết tật khu vực châu Á - Thái Bình Dương giai đoạn 2013-2022 Đồng thời, Ban cần chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để nghiên cứu và hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ phê chuẩn Công ước quốc tế về quyền người khuyết tật, nhằm kiện toàn và nâng cao năng lực hoạt động của Ban NCCD.
Rà soát chức năng và nhiệm vụ của Ban, xem xét số lượng và cấp độ tham gia của các thành viên từ các Bộ ngành Nghiên cứu và đề xuất cơ chế hoạt động cho Ban và các thành viên, nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả các yêu cầu và nhiệm vụ liên quan đến lĩnh vực người khuyết tật cũng như của Ban NCCD.
Trong năm 2013, Ban NCCD và Văn phòng giúp việc Ban điều phối cần tăng cường kết nối và trao đổi để giám sát, tư vấn và đôn đốc các hoạt động hỗ trợ người khuyết tật Việc này nhằm đảm bảo các hoạt động trợ giúp từ các Bộ, ngành và tổ chức liên quan đúng hướng, đáp ứng mục tiêu của Chính phủ trong lĩnh vực người khuyết tật.
Cần tăng cường cập nhật thông tin, số lượng và chất lượng các bài đăng trên trang web nhằm thu hút đông đảo người khuyết tật tham gia truy cập, sử dụng và đóng góp ý kiến phản hồi, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của trang web.
Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực người khuyết tật là cần thiết để huy động nguồn lực kỹ thuật và tài chính, nhằm hỗ trợ các hoạt động trợ giúp người khuyết tật hiệu quả hơn.
Các hoạt động trợ giúp người khuyết tật năm 2013
Dựa trên định hướng công tác năm 2013, các Bộ ngành liên quan đã tích cực triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ thiết thực cho người khuyết tật Những hoạt động này được thực hiện đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, trên nhiều lĩnh vực khác nhau.
2.2.1 Xây d ự ng và ban hành v ă n b ả n pháp lu ậ t v ề l ĩ nh v ự c ng ườ i khuy ế t t ậ t Để tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, môi trường pháp lý toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan liên quan và người khuyết tật thực hiện Luật Người khuyết tật, Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012-2020 và các chính sách trợ giúp người khuyết tật, năm 2013 công tác ban hành văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực người khuyết tật được các cơ quan tiếp tục triển khai thực hiện Một số văn bản về lĩnh vực người khuyết tật được ban hành trong năm 2013, bao gồm:
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 14/2013/NĐ-CP ngày 05/2/2013, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 07/2007/NĐ-CP, nhằm quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Trợ giúp pháp lý Đồng thời, Nghị định số 136/2013/NĐ-CP ngày 21/10/2013 cũng được ban hành để quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án chăm sóc trẻ em mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em nhiễm HIV/AIDS, trẻ em là nạn nhân của chất độc hóa học, trẻ em khuyết tật nặng và trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai thảm họa, với mục tiêu thực hiện từ năm 2013 đến 2020.
Các Bộ, ngành đã ban hành nhiều thông tư và văn bản hướng dẫn nhằm hỗ trợ người khuyết tật, bao gồm Thông tư liên tịch số 48/2013/TTLT-BTC-BLĐTBXH quy định quản lý kinh phí Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012-2020, Thông tư số 42/2013/TTLT-BGDĐ-BLĐTBXH-BTC về chính sách giáo dục cho người khuyết tật, và Thông tư số 41/2013/TTLT-BYT-BLĐTBXH hướng dẫn khám giám định bệnh tật liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học Ngoài ra, Thông tư số 37/2012/TTLT-BLĐTBXH-BYT-BTC-BGDĐT quy định về xác định mức độ khuyết tật, trong khi các thông tư khác như 18/2013/TT-BGTVT, 48/2012/TT-BGTVT và 49/2012/TT-BGTVT ban hành quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến vận tải hành khách và dịch vụ hỗ trợ Năm 2013, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố cũng đã ban hành các quyết định phê duyệt đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2013-2020, cùng với các văn bản chỉ đạo thực hiện.
2.2.2 Tuyên truy ề n, ph ổ bi ế n lu ậ t pháp, chính sách nâng cao nh ậ n th ứ c c ộ ng đồ ng v ề v ấ n đề ng ườ i khuy ế t t ậ t
Năm 2013, công tác tuyên truyền pháp luật về người khuyết tật đã được NCCD Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt Nam (UFD) và các cơ quan, tổ chức triển khai đa dạng, bao gồm tuyên truyền trực tiếp và các chuyên đề nhân ngày người khuyết tật Việt Nam (18/4) và ngày quốc tế người khuyết tật (3/12) Các chương trình như “người xây tổ ấm”, “Vượt lên số phận”, “Những trái tim không khuyết tật”, “Vì một thế giới không rào cản” trên đài truyền hình Việt Nam đã góp phần nâng cao nhận thức Cùng năm, Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp phép cho Liên hiệp hội thành lập “Trung tâm thông tin và truyền thông” và “Tạp chí người khuyết tật”, đồng thời ra mắt trang Website của Liên hiệp hội Nhiều cơ quan báo chí Trung ương và địa phương cũng đã tích cực tham gia tuyên truyền về luật.
Cuộc đi bộ với chủ đề "Sánh bước yêu thương" nhân Ngày quốc tế người khuyết tật năm 2013
Các chính sách và mô hình hỗ trợ người khuyết tật, bao gồm mô hình tình nguyện viên chăm sóc tại cộng đồng, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của cán bộ, các ngành và cộng đồng về việc hỗ trợ, chăm sóc và phát huy năng lực của người khuyết tật.
Năm 2013, với sự hỗ trợ của UNICEF, Ban NCCD cùng các chuyên gia đã xây dựng khung truyền thông nhằm thực hiện Luật Người khuyết tật và Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2012-2020 Khung này định hướng cho các Bộ, ngành, chính quyền địa phương và tổ chức liên quan triển khai các hoạt động thông tin, tuyên truyền về Luật Người khuyết tật và các chính sách hỗ trợ người khuyết tật Đồng thời, tăng cường kết nối và phối hợp giữa các bên để tuyên truyền sâu rộng về các vấn đề khuyết tật trên các phương tiện thông tin đại chúng, cũng như tổ chức các hoạt động truyền thông nhân ngày người khuyết tật Việt Nam và Quốc tế.
Bộ Thông tin và Truyền thông yêu cầu các cơ quan báo chí và truyền thông tăng cường tuyên truyền về pháp luật và chính sách dành cho người khuyết tật, đặc biệt chú trọng vào 67 đài phát thanh, truyền hình, 66 báo, tạp chí điện tử và nhiều trang thông tin điện tử tổng hợp.
Trang thông tin điện tử Trợ giúp pháp lý Việt Nam (tgpl.gov.vn) của Cục Trợ giúp pháp lý đã trở thành một kênh thông tin quan trọng, cung cấp thông tin về công tác trợ giúp pháp lý cho người dân Trang web thường xuyên cập nhật và đăng tải các bài viết liên quan đến trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật, cũng như các tờ gấp pháp luật về quyền lợi của họ Đến nay, trang đã thu hút hàng triệu lượt truy cập, chứng tỏ sự quan tâm của cộng đồng đối với vấn đề này.
Bộ Tư pháp đã phát hành 886.000 tờ gấp pháp luật cho 63 Trung tâm trợ giúp pháp lý trên toàn quốc, bao gồm 172.000 tờ gấp về quyền trợ giúp pháp lý và các quyền, nghĩa vụ của người khuyết tật Ngày 04/6/2013, buổi Tọa đàm “Các giải pháp bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý của người khuyết tật” đã diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh, quy tụ đại diện từ Trung tâm trợ giúp pháp lý, Trợ giúp viên pháp lý và các tổ chức hội người khuyết tật từ 20 tỉnh miền Nam Tại buổi Tọa đàm, các đại biểu đã thảo luận và đánh giá thực trạng trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật, đồng thời đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động này trong tương lai.
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã tích cực tổ chức tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về chính sách và pháp luật liên quan đến người khuyết tật, đặc biệt là Luật Người khuyết tật và Đề án 1090, cho các công đoàn ở mọi cấp Hoạt động này nhằm phổ biến thông tin và nâng cao hiểu biết cho người lao động trên toàn quốc.
Năm 2013, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về chính sách và pháp luật liên quan đến người khuyết tật cho các doanh nghiệp và người sử dụng lao động Các hội thảo tập huấn về “Công ước quốc tế về quyền của người khuyết tật” được tổ chức để cung cấp kiến thức pháp lý cần thiết, từ đó thúc đẩy cơ hội việc làm cho người khuyết tật Đồng thời, tọa đàm “Trách nhiệm xã hội: Thúc đẩy người khuyết tật hòa nhập - Phát triển doanh nghiệp” cũng đã diễn ra tại Quảng Nam, nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp trong việc hỗ trợ người khuyết tật.
TP Hồ Chí Minh đang nỗ lực nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp về vấn đề người khuyết tật trong dịch vụ khách hàng và quy trình tuyển dụng Mục tiêu là khuyến khích sự thay đổi tích cực thông qua các hoạt động nhằm đảm bảo sự tham gia bình đẳng của người khuyết tật Đồng thời, việc nâng cao hiểu biết của xã hội và doanh nghiệp về vấn đề hòa nhập của người khuyết tật cũng được chú trọng.
Tại nhiều địa phương trên cả nước, các tổ chức hỗ trợ người khuyết tật đã chủ động phối hợp với các Sở, ban ngành để triển khai hoạt động tuyên truyền về pháp luật và chính sách liên quan đến người khuyết tật Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Việt Nam đã tổ chức Hội nghị biểu dương người khuyết tật và người bảo trợ tiêu biểu toàn quốc lần thứ IV tại Hà Nội, thu hút 325 đại biểu từ 63 tỉnh thành và các cơ quan, doanh nghiệp Chương trình diễn ra với hình thức truyền hình trực tiếp, tạo cơ hội để nâng cao nhận thức cộng đồng về quyền lợi và sự hỗ trợ dành cho người khuyết tật.
Sự kiện “Một trái tim - Một thế giới” lần thứ X đã diễn ra, nhằm kêu gọi sự tham gia của các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước để hỗ trợ người khuyết tật Để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, các tổ chức vì người khuyết tật đã chú trọng phát triển các trang web, với nhiều địa phương như TP.Hồ Chí Minh, Vĩnh Long, Quảng Bình, Sơn La, Quảng Trị, Thanh Hóa… đã xây dựng các kênh thông tin quan trọng để phổ biến pháp luật và chính sách liên quan Trang web của Trung ương Hội đã được nâng cấp, thu hút 1,3 triệu lượt truy cập, trong khi trang web của Quảng Bình, vừa khai trương vào tháng 6/2013, đã ghi nhận 40.000 lượt truy cập.
Năm 2013, các địa phương đang nỗ lực thực hiện Đề án trợ giúp người khuyết tật giai đoạn
